دریا گسترده ترین بزرگراه ارتباط و مبادلات دوردست تجاری و مدنی است. روز جهانی دریانوردی یادآور همین نقش تمدنی دریا است. ساختن قایق های بزرگ از دسته کردن و به هم بافتن نی های سواحل فرات برای جابه جایی انسان ها و حمل بار و غذا قدمتی به اندازه تمدن سومر دارد. همین مسیر از فرات تا خلیج فارس و به سوی هند ادامه یافت و عرب های سواحل جنوبی خلیج فارس را به دریانوردان تاریخی بدل کرد که تبادلات تجاری آنان تا آفریقا کشیده شد و شامل تبادل انواع کالاها از جمله بردگان از زنگبار و سواحل غربی آفریقا بود. ایرانیان که از فلات های دوردست آسیای مرکزی با اسب آمده بودند، دیرتر پا به دریا گذاشتند. کمبوجیه یا کامبیز