سلام و درود بر مردم ایران به جهت مشارکت شان در بحبوحه انقلاب اسلامی که سبب پیروزی شگرف انقلاب شد و در دوران دفاع مقدس که مشارکت شان امنیت پایدار کشور را تولید و تضمین کرد و به رزمندگان عرصه های دفاع مقدس که جهش تولید امنیت را بنیان نهادند و سبب عزت ایران اسلامی در جهان شدند. در دوران کرونا که با مشارکت مردم و نیز خدمات بهداشتی بسیج، سبب رکوردزنی در ریشه کنی ویروس منحوس شدند و سلام و درود به همه کسانی که به جهش تولید ملی اهتمام داشته و یا خواهند داشت.

«بنده با مطالعه نظرات کارشناسان این مسئله به این نتیجه می رسم که یک کلید اساسی برای حل مشکلات اقتصادی کشور عبارت است از مسئله تولید؛ تولید داخلی، تولید ملی، برای همین هم هست که در این چند سال گذشته بر روی تولید ما تکیه کردیم. در این سال هم مسئله عمده کشور عبارت است از اقتصاد. نقطه ضعف اساسی کشور عبارت است از مسئله اقتصاد، باید در این زمینه ها فعال عمل کنیم. لذا من به این مناسبت شعار امسال را این قرار دادم «جهش تولید با مشارکت مردم» این شعار امسال است. «(رهبر انقلاب، بیانات اول فروردین 1403)

اقتصاد موتور محرک جامعه است. در بند نخست توصیه سوم رهبر معظم انقلاب در بیانیه گام دوم انقلاب که در بهمن ماه 1397 منتشر شد آمده است: «اقتصاد یک نقطه کلیدی تعیین کننده است... اقتصاد البته هدف جامعه اسلامی نیست، اما وسیله ای است که بدون آن نمی توان به هدف ها رسید. تاکید بر تقویت اقتصاد مستقل کشور که مبتنی بر تولید انبوه و باکیفیت و توزیع عدالت محور و مصرف به اندازه و بی اسراف و مناسبات مدیریتی خردمندانه است و در سال های اخیر از سوی اینجانب بارها تکرار و بر آن تاکید شده، به خاطر همین تاثیر شگرفی است که اقتصاد می تواند بر زندگی امروز و فردای جامعه بگذارد.»

«اگر رشد تولید و حرکت رو به جلو در تولید ملی به نحو مطلوب انجام بگیرد، بسیاری از مشکلات مهم اقتصادی مثل مسئله تورم، مسئله اشتغال و مسئله ارزش پول ملی، این مسائل اساسی اقتصاد به نحو خوبی به سمت حل پیش خواهد رفت. مسئله تولید بنابراین مسئله مهمی است و به همین جهت امسال هم روی مسئله تولید تکیه می کنم و توقع دارم، انتظار دارم که ان شاءالله یک جهشی در کار تولید اتفاق بیفتد.» (رهبر انقلاب، بیانات اول فروردین 1403)

رهبر انقلاب اسلامی در سخنرانی تبریک آغاز سال 1403 شعار سال جدید را «جهش تولید با مشارکت مردم» تعیین کردند. این شعار دارای دو بخش«جهش تولید» و «مشارکت مردمی» می باشد.

تولید از ریشه لغوی ولد و به مفهوم ایجاد کردن، به وجود آوردن و زایش است که در حوزه های مختلف موضوعیت دارد؛ که موردنیاز هر جامعه ای است و دولت و مردم برای تامین آن از طریق تولید داخلی اقدام می کنند.

تولید در نام گذاری سال 1403 یعنی تولید داخلی و علی القاعده به مفهوم مونتاژ در داخل کشور نیست، بلکه به مفهوم بومی بودن تولید است به گونه ای که وابستگی به خارج کاهش یابد.

اهمیت تولید داخلی بدین سبب است که تولیدات نیاز های ضروری باید در داخل کشور صورت گیرد تا نیاز های اساسی جامعه بدون تکانه های اقتصادی تولید و تامین شود.

اولویت تولید: در هدف گذاری تولید در کشور باید تمرکز بر تامین نیاز های جامعه باشد به نحوی که واردات را به شدت کاهش داده و حتی در بسیاری از موارد بی نیاز از واردات شویم، به خصوص در کالا های اساسی مردم و جامعه، کالا های کلیدی و حیاتی کشور، کالا های زیاد ارزبر، کالا های پرمصرف جامعه و در اولویت آنها نیز تولید کالا هایی است که در معرض تحریم دشمنان قرار دارند و در درجه اول نیز تامین نیازهای بازارهای داخل و سپس بازارهای خارجی مدنظر قرار گیرد.

ضرورت محدودسازی در تولید: علی القاعده کالا های لوکس، تزیینی، تجملی، تشریفاتی، آرایشی، تفننی و... ضمن اینکه در شرایط تحریم کشور باید ممنوع الورود باشند، بایستی در اولویت آخر تولید قرار داشته باشند.

عرصه های تولید: عرصه های تولید شامل این موارد می باشد، تولیدات کشاورزی، صنایع کشاورزی، خدمات کشاورزی، محصولات دامی، طیور و آبزیان، کالاهای اساسی، لوازم ضروری زندگی، تولید مسکن و ساختمان و صنایع وابسته بدان، خدمات فنی مهندسی، صنایع غذایی، دارویی، صنایع تبدیلی، تولید دانش و فن آوری، صنایع دفاعی و امنیتی، تولیدات معدنی، نوشت افزار، کیف و کفش و پوشاک، تولید خدمات اداری، تولیدات فرهنگی، رسانه ای، فضای مجازی و زیرساخت های مربوطه، سخت افزاری و نرم افزاری و ده ها عرصه دیگر تولیدی.

جهش: جهش به معنای جهیدن و پرش بوده و به مفهوم رشد بیش حد متعارف و متفاوت از رشد افزایشی معمول فصلی و یا سالانه می باشد.

جهش تولید: جهش تولید یعنی رشد پرشی تولیدات، بخصوص در نیازهای ضروری جامعه می باشد. جهش تولید بایستی برابر با میزان رشد تولید ناخالص داخلی باشد. و هم از لحاظ کمی و کیفی حائز اهمیت است. جهش در تولید تاثیرش را در رقم رشد اقتصادی نشان می دهد و می تواند در وضعیت معیشتی تاثیر مستقیم بگذارد.

جهش مطلوب: جهشی باکیفیت و مطلوب است که شرایطی از جمله تناسب ترکیب عوامل تولید در رشد اقتصادی، پویایی و پایداری جهش تولید، افزایش توان رقابت پذیری، تعادل در رشد منطقه ای، تناسب در بهره برداری از منابع طبیعی در محیط زیست و در نهایت توجه به کیفیت مشاغل ایجاد شده در آن محقق شده باشد.

بازبینی تولید: در برخی از موارد ضرورت دارد بازنگری در فرآیندهای تولیدی، شناسایی ضعف ها در گلوگاه های تولیدی، توجه به روشهای تولید و... صورت گیرد تا رفع موانع شده و جهش تولید تحقق پذیر گردد.

مردم به معنی توده، اهالی و شهروندان جمهوری اسلامی است. فصل سوم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مربوط به حقوق ملت بوده و در ان انواع حقوق مردم بیان شده است. مردم شامل تک تک آحاد جامعه، گروه های اجتماعی، تعاونی ها، شرکت ها، موسسات، سازمان های مردم نهاد، بسیج، جهادگران، گروه های جهادی و... می گردد.

مشارکت به معنی شرکت دادن، انبازی دادن و شریک ساختن می باشد.

مشارکت مردم به مفهوم شرکت دادن مردم در امور می باشد که این مشارکت می تواند به صورت فردی و یا گروهی و سازمان های مردم نهاد، تعاونی ها، شرکتها و موسسات مردمی، خیریه ها، گروه های انقلابی و... باشد. «بجد اعتقاد دارم که این جهش بدون مشارکت مردم و بدون حضور مردم اتفاق نخواهد افتاد. اگر ما بخواهیم جهش تولید داشته باشیم، بایستی اقتصاد را مردمی کنیم، باید پای مردم را به عرصه تولید به نحو محسوسی باز کنیم، موانع حضور مردم را برطرف کنیم. در بخش مردمی ظرفیت های بزرگی وجود دارد که من ان شاءالله توضیح خواهم داد در این باره و این ظرفیت ها بایستی فعال بشود، باید از آنها به نفع کشور و به نفع مردم استفاده بشود. (رهبر انقلاب، بیانات، اول فروردین 1403)

مشارکت مردم در تولید به مفهوم شرکت دادن مردم در حوزه های تولیدی از سطح عالی تا خرد، در تصمیم گیری و مدیریت تا حوزه اجرا می باشد.

نهادهای مسئول در تحقق بخشی شعار سال: «در سالی که پیش روی ما است و وارد آن شدیم، کارهای زیادی هست که بایستی انجام بگیرد و باید خودمان را به آن متعهد بدانیم، هم مسئولین کشور، دولتی ها، مجلس، قوه قضائیه و دیگران و هم آحاد مردم، همه باید خودمان را به آن کارها متعهد بدانیم در زمینه های مختلف، «(رهبر انقلاب، بیانات، اول فروردین 1403).

«برنامه ریزان کشور برنامه ریزی کنند، صاحب نظران همکاری فکری کنند و فعالان اقتصادی به نحو عملی در این کار ان شاءالله مشارکت کنند. «(رهبر انقلاب، بیانات، اول فروردین 1403)

طی چند سال اخیر عنوان محوری سال از سوی رهبر انقلاب موضوعات اقتصادی بوده است، به خصوص در یک دهه اخیرکه به ترتیب «جهاد اقتصادی»، «تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی»، «حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی»، «اقتصاد و فرهنگ، با عزم ملی و مدیریت جهادی»، «اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل»، «اقتصاد مقاومتی، تولید و اشتغال»، «حمایت از کالای ایرانی»، و «تولید، پشتیبانی ها و مانع زدایی»، «تولید، دانش بنیان، اشتغال آفرین» و «مهار تورم، رشد و تولید» شعار سال بوده است.

آسیب اول، نگاه تزیینی: به دنبال نام گذاری سال 1403، ادارات بنر های بزرگی در ورودی خود نصب خواهند کرد و در صفحه نخست پایگاه اطلاع رسانی و در سربرگ های اداری خود درج می کردند، ولی میزان اقدام عملی شان محل ابهام بوده است که رهبر انقلاب در تبریک سه سال پیش بدان اشاره کردند.

آسیب دوم، قالب کردن رشد معمول تولید به جای جهش تولید که مفهوم دیگری دارد و عمدتا در دولت روحانی برای لوث کردن شعار سال مربوطه، لفاظی می کرد.

آسیب سوم عملکرد سال های اخیر: در سال های گذشته کشور با چالش های مختلفی مواجه بوده است، سوءمدیریت و همچنین افزایش تحریم ها از سوی شیطان بزرگ، افزایش واردات بی رویه، به خصوص کالا های لوکس و مصرفی و همچنین کالا هایی که در داخل وجود داشته و نیاز به حمایت داشته اند، تعطیلی و یا کاهش تولید، رکود بازار و کاهش درآمد عمومی و به موازات آن رشد سرسام آور قیمت ها تا چند برابر در دولت حسن روحانی و سرایت آوار سوء عملکرد آنان در دولت آقای رئیسی که مشکلات معیشتی سخت و بی سابقه ای را برای مردم کشورمان رقم زده است.

آسیب چهارم، دفع مفسده های احتمالی: در مشارکت مردم بایستی رعایت مسائل شرعی و قانونی صورت گیرد و از مفسده های احتمالی رانتی و... جلوگیری شود.

آسیب پنجم: برخی از تولیدات، آلوده به الگوهای سبک زندگی فاسد غربی (در مد و نماد و شکل تصویر و نقوش و...) بوده، لکن در جهت تحقق شعار امسال در امر جهش تولید بایستی دقت شود که از ترویج سبک غربی به شدت جلوگیری شود و تولید محصولات با الگوهای ایرانی اسلامی باشد.

نکات لازم الرعایه در جهت جهش تولید: برای ایجاد جهش تولید لازم هست همه جوانب امر پیش بینی و مورد توجه و اقدام قرار گیرند. مواردی از قبیل ایجاد تنوع در محصول، رقابت پذیر کردن محصولات تولیدی، افزایش ظرفیت تولید با امکانات موجود و سپس توسعه ظرفیت، بهره ور کردن تولید، ارتقای کیفیت محصول، برقراری زنجیره تامین قوی و بی عیب، شناسایی درست نیاز بازار، افزایش سهم بازار محصول، برندسازی داخلی، ایجاد ارزش افزوده، به کارگیری فناوری های روز، توجه جدی به واحدهای تحقیق و توسعه و بهره گیری از مراکز پژوهشی و به خصوص ظرفیت دانشگاه ها، اعتمادسازی باجلب رضایت مصرف کنندگان، تامین منابع مالی مورد نیاز، به کارگیری نیروی انسانی ماهر و با انگیزه، قیمت گذاری مناسب و عادلانه و...

بسیج مردمی تولید: رهبر انقلاب از ضرورت بسیج مردمی برای تولید سخن گفتند. که با رویکرد می توان بدان نگریست.

نخست: بهره گیری از ظرفیت های بسیج اساتید، بسیج مهندسین، بسییج اصناف، بسیج سازندگی، بسیج های وزارت خانه های تولیدی همچون جهاد کشاورزی و صنعت و... که درواقع همگی بسیج اقتصادی هستند که می توانند از ظرفیت بالقوه خویش که همانا نیروهای مردمی باانگیزه بالا (بسیجی) می باشد، حداکثری بهره برداری را در جهت تحقق شعار سال بهره گرفت.

دوم: علاوه بر بند نخست، بسیج همه منابع ملی، شامل همه آحاد مردم و نیز امکانات موجود در اختیار مردم می باشد.

عنوان شعار سال تشریفاتی و تزیینی نبوده و بر اساس مطالعه و نظریات کارشناسی و نیاز روز و مانند تابلوی شرکت و ساختمان که معرف هویت فعالیت آن می باشد، است که بایستی آن را عملی کرد.

«جهش تولید با مشارکت مردم» یعنی رشد پرشی همه عرصه های تولیدی کشور با نقش و شرکت داشتن مردم در ارتقای تولید با بهره وری بالا. تولید در عرصه های مختلف بایستی تقویت شود و همه مردم به تناسب حرفه و توانشان در این مسیر تلاش کنند.

شعار سال به کلام محدود نبوده و برای عمل است و بایستی چراغ راه تمامی دستگاه های اجرائی بوده و مجرای مشارکت حداکثری مردم تسهیل گردد و مردم نیز رسالت خویش را در جهش تولید ایفا کنند و ضرورت دارد رسانه ها نیز تمام تلاش خود را برای بسیج عمومی و تحقق این هدف متعالی به کار گیرند.

این بند از بیانیه گام دوم انقلاب باید مورد توجه بیشتر قرار بگیرد: «دهه دوم چشم انداز باید زمان تمرکز بر بهره برداری از دستاوردهای گذشته و نیز ظرفیت های استفاده نشده باشد تا پیشرفت کشور ازجمله در بخش تولید و اقتصاد ملی ارتقاء یابد.»

تولید کشور که قبل از انقلاب با عقب افتادگی شدید علمی مواجه بود، به شدت ضعیف و فقیر بود و در چله اول انقلاب اسلامی که رستاخیز علمی آغاز شد، تولید نیز جان گرفت و در گام دوم انقلاب در گرو حمایت از طرح های دانش بنیان در جهاد علمی برای تحقق «جهش تولید با مشارکت مردم» می باشد. لذا بایستی برنامه ریزان کشور (وزارتخانه، اداره و سازمان مربوطه) برنامه ریزی کنند، صاحب نظران در حوزه های مختلف همکاری فکری کنند و فعالان عرصه های اقتصادی به نحو موثر در جهش تولید مشارکت کنند.

همه سازمان های دولتی و نهادهای انقلابی و بخش های تعاونی و خصوصی بایستی شعار سال را در حوزه کاری خویش مورد مداقه قرار داده تا «ان شاءالله این شعار به بهترین وجهی تحقق پیدا کند.» (رهبر انقلاب بیانات اول فروردین 1403) و تولید مبتنی بر مشارکت حداکثری مردم ارتقا یافته و ضمن رفع مشکلات عمومی؛ اقتصاد کشور شکوفا گردیده، تمدن نوین اسلامی در گام دوم انقلاب شکل گرفته و زمینه ساز ظهور مهدی موعود(عج) گردد.