نشریه پژوهش و سازندگی
سال شانزدهم شماره 2 (پیاپی 60، پاییز 1382)

همانطور که عوامل های محیطی بر میزان کیفیت اسانس تاثیر دارند، روش های مختلف تقطیر نیز می تواند بر میزان و کیفیت اسانس تاثیر داشته باشد. در این تحقیق گونه بابونه کاذب Tripleurospermum disciforme (که تشابه زیادی با گونه بابونه. Matricaria chamomilla L دارد) از باغ گیاهان دارویی همدان جمع آوری گردید و سپس از نمونه توسط دو دستگاه تقطیر با بخار، که در موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع توسط جایمند رضایی طراحی گردیده است، اسانس گیری به عمل آمد، بازده اسانس ها به ترتیب 21/0 و 37/0 درصد می باشند. سپس جهت بررسی ترکیبهای شیمیایی اسانسها از دستگاه های کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) استفاده شد. ترکیبهای عمده در طرح شماره یک (دستگاه تقطیر با بخار) شامل: ویریدیفلورن (2/41 درصد)، ترانس ترانس ماتریکاریا استر (9/31 درصد)، بتا- سزکوئی فلاندرن (8/8 درصد) و ترانس ماتریکاریا استر (9/4 درصد) و در طرح شماره دو (دستگاه تقطیر با بخار) ترکیبهای عمده شامل: ترانس ترانس ماتریکاریا استر (51 درصد)، ویریدیفلورن (13 درصد) و ترانس ماتریکاریا استر (8/9 درصد) می باشند. بنابراین از این تحقیق نتیجه گرفته می شود که جهت استخراج بیشترین درصد ترکیب ترانس ترانس ماتریکاریا استر که یکی از ترکیبهای مهم دارویی محسوب می شود باید از طرح شماره دو دستگاه تقطیر با بخار استفاده نمود. البته به همین صورت امکان انتخاب دستگاه برای ترکیبهای دیگر نیز وجود دارد.

شیرابه کمپوست که در فرآیند تبدیل زباله های شهری به کمپوست تولید می شود حاوی مقدار قابل ملاحظه ای مواد آلی، عناصر غذائی، املاح محلول و مقدارکمی از بعضی عناصر سنگین می باشد. اضافه کردن شیرابه کمپوست به خاک گرچه می تواند باعث ارتقاء سطح باروری خاک شود ولی در عین حال ممکن است موجب شوری و آلودگی خاک بند گردد. اثر شیرابه کمپوست بر عملکرد و جذب عناصر غذائی ضروری و عناصر سنگین به وسیله ذرت در یک آزمایش مزرعه ای در اصفهان با سه تیمار اصلی (صفر، 400، 800 تن شیرابه در هکتار) و دو تیمار فرعی (آبشوئی و بدون آبشوئی) با سه تکرار در قالب طرح کرتهای یکبار خردشده مطالعه گردید. بنابر مشاهدات صورت گرفته اضافه کردن شیرابه باعث کاهش سله و افزایش قابل ملاحظه جوانه زدن و رشد ذرت در کلیه مراحل رشد و نمو گیاه شد. عملکرد علوفه ذرت در اثر اضافه نمودن شیرابه به خاک از 8/6 به 24/11 و 98/8 تن در هکتار به ترتیب برای تیمارهای 400 و 800 تن شیرابه در هکتار نسبت به شاهد افزایش یافت. کاربرد شیرابه در خاک همچنین باعث افزایش جذب ازت، فسفر، پتاسیم، منیزیم، منگنز و مس به وسیله گیاه ذرت گردید. غلظت عناصر سرب، کادمیم، کروم، کبالت و نیکل در قسمت هوائی گیاه ذرت، در اثر تیمارهای شیرابه کمپوست،افزایش معنی دار نشان نداد. در این تحقیق مصرف شیرابه با کاهش pH، افزایش مواد آلی و هدایت الکتریکی و مقدار قابل جذب ازت، فسفر، پتاسیم، آهن، منگنز، روی و مس در خاک همراه بود. بنابراین می توان نتیجه گیری کرد که شیرابه کمپوست دارای پتانسیل بالائی به عنوان کود آلی مایع بوده و میتواند جهت ارتقاء سطح باروری خاک، به ویژه در خاکهای غیر شور و برای گیاهان غیر حساس به شوری،متناوبا وبا کنترل ترکیب آن مورد استفاده قرار گیرد.

این تحقیق به منظور تعیین ترکیبات شیمیایی و تاثیر زمان نمونه برداری و منطقه بر ترکیبات شیمیایی و قابلیت هضم گیاه تاغ انجام گرفت. در ماه های خرداد، تیر، مرداد و آبان از تاغزارهای کرمان (جاده جوپار)، زرند و رفسنجان (جاده نوق) نمونه برداری انجام شد. در سیستم آب هوایی دومارتن آب و هوای این سه منطقه به ترتیب بیابانی در کرمان و نیمه خشک در رفسنجان و زرند بود. در این تحقیق ترکیبات شیمیایی شامل دیواره سلولی، دیواره سلولی بدون همی سلولز، پروتئین خام و خاکستر و نیز املاح کلسیم، فسفر، منیزیوم، پتاسیم، آهن، منگنز، مس و روی مشخص شد برای تعیین قابلیت هضم به روش آزمایشگاهی از روش دو مرحله ای شیرابه شکمبه- پپسین استفاده شد. میانگین و خطای معیار دیواره سلولی، دیواره سلولی بدون همی سلولز، پروتئین خام و خاکستر در تمامی نمونه ها به ترتیب53/0 ±13/38%، 52/0± 2/21%‏، 0/33 ± 63/%10 و 36/0± 73/28% بود. میانگین و خطای معیار کلسیم، فسفر، منیزیوم و پتاسیم در تمامی نمونه ها به ترتیب05/0 ± 7/1%، 01/0 ± 18/0%، 03/0 ± 6/1% و 08/0 ± 31/1% بود. میانگین (قسمت در میلیون) و خطار معیار آهن، منگنز، مس، روی به ترتیب 69/4 ± 19/182، 39/0 ± 218، 26/0 ± 44/7 و 27/1 ± 45/26 بود. میانگین و خطای معیار ضریب هضمی در تمامی نمونه ها نیز 02/0 ± 59/0 بود. در دیواره سلولی تاثیر زمان نمونه برداری معنی دار (001/0>p) بود ولی منطقه تاثیری معنی دار نداشت. پروتئین خام تاثیر زمان نمونه برداری (001/0>p) و منطقه (01/0>p) معنی دار بودند. در دیواره سلولی بدون همی سلولز، خاکستر، کلسیم، فسفر، و منیزیوم زمان نمونه برداری و منطقه تاثیر معنی دار نداشتند. در پتاسیم فقط زمان نمونه برداری تاثیر معنی داری 01/0>p داشت. در روی (01/0>p) و ضریب هضمی (05/0>p) فقط زمان نمونه برداری تاثیر معنی داری داشتند. در این تحقیق همانند سایر گیاهان مرتعی با رشد گیاه از پروتئین خام تاغ کاسته شد. بر خلاف دیگر گیاهان مرتعی، با رشد گیاه از دیواره سلولی و دیواره سلولی بدون همی سلولز کاسته شد.

چاودار یکی از علفهای هرز مهم مزارع گندم در بعضی مناطق ایران است. قدرت رقابتی گندم در مقابل چاودار طی آزمایشی در سال زراعی 81-1380 در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات آفات و بیمارهای گیاهی در منطقه کرج مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 24 تیمار و 4 تکرار انجام شد. الگوی طرح رقابتی فاکتوریل دو متغیره در نظر گرفته شد. تیمارها شامل کشت های خالص گندم درتراکم های 350، 450، 550 و 650 و چاودار در تراکم های 10، 30، 50 و 70 بوته در متر مربع وکلیه ترکیبات تراکمی بین گندم وچاودار بود. در این بررسی قدرت رقابتی گندم رقم مهدوی در مقابل چاودار با استفاده از مدل عکس عملکرد مورد ارزیابی قرار گرفت و تاثیر رقابت درون گونه ای و برون گونه ای بر روی عملکرد گندم مورد ارزیابی قرار گرفت. تاثیر تراکمهای مختلف چاودار بر روی عملکرد و اجزاء عملکرد گندم مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج آزمایش نشان داد که چاودار رقابت گر قوی تری نسبت به گندم می باشد. عملکرد بیولوژیک و اقتصادی گندم، بیشتر تحت تاثیر رقابت برون گونه ای در مقایسه با رقابت درون گونه ای قرار گرفت. تاثیر رقابت چاودار بر عملکرد اقتصادی گندم همواره بیشتر از عملکرد بیولوژیکی آن بود. محاسبه ضرایب رگرسیونی نشان داد که اثر هر بوته چاودار بر عکس عملکرد دانه تک بوته گندم تقریبا معادل 2 بوته گندم از نظر رقابتی بود. به عبارت دیگر هر5/0 بوته چاودار اثری معادل یک بوته گندم بر عکس عملکرد دانه تک بوته گندم داشت. چاودار تعداد دانه در خوشه، وزن خوشه، عملکرد و بیومس کل گندم را کاهش داد. تراکم 550 بوته در متر مربع گندم بیشترین تجمع ماده خشک، سرعت رشد مطلق و عملکرد دانه را داشت.

در این بررسی در دو فصل تابستان و پاییز (1380) نمونه های آزولا از مناطق از پیش تعیین شده در جنوب غربی (سیاه کشیم)، مرکز (هندخاله) و شرق (شیجان) تالاب تهیه گردید. استخراج ترکیبات ارگانوفسفره و ارگانوکلره از آزولا با استفاده از مخلوط حلال استن- متیلن کلراید و دستگاه سوکسیله صورت پذیرفت. جداسازی و شناسایی ترکیبات در نمونه های استخراج شده به ترتیب با دستگاه های GC-NPDو GC/MS نوع تله یونی و چهار قطبی انجام گرفت. مهمترین آلاینده شناسایی شده در این گیاه سم فنیتروتیون بوده که با روش مشاهده یون انتخابی (SIM) نیز مورد تائید و با دستگاه GC-NPD اندازه گیری شد. بیشترین مقدار سم فنیتروتیون اندازه گیری شده در آزولای نمونه برداری شده در فصل تابستان مربوط به جنوب غربی به میزان ng/gو591 بر اساس وزن تر و کمترین مقدار آن مربوط به شرق تالاب به میزان ng/gو341 بوده است.

درختچه های تاغ نقش به سزایی در امر مبارزه با گسترش بیابان دارند و برای مبارزه بیولوژیک در پدیده بیابان زایی وسیعا مورد استفاده قرار گرفته اند. بروز پدیده پژمردگی در توده های دست کاشت تاغ مسن سبب نگرانی شده و ضرورت حفاظت و استمرار حیات در این عرصه ها آشکار می باشد. جوان سازی تاغ کاری ها موضوعی است که از چندی پیش مورد توجه قرار گرفته است در این رابطه طرح بررسی اثر چند شیوه هرس بر رشد و شادابی درختچه های مسن تاغ در محدوده تاغکاری های یزد از سال 1374 آغاز گردیده که در بخشی از این پژوهش تغییرات جمعیت سه آفت مهم (پسیل،زنجرک و بذر خوار) از سال 1376 مورد مطالعه قرار گرفت. این پژوهش در قالب طرح آماری کرتهای خرد شده با تیمارهای اصلی تراکم معمولی و تعدیل شده و تیمارهای فرعی ارتفاع برش شامل: هرس کف بر، هرس 35 و هرس 70 سانتیمتری و تیمار شاهد (بدون برش) اجرا شد. هر تیمار شامل 10 درختچه تاغ بود که 3 درختچه به صورت تصادفی انتخاب و از جهات مختلف آن آمار برداری انجام گردید. برای تعیین جمعیت پسیل، تعداد گال های ایجاد شده برروی سه شاخه 50 سانتی متری در 2 مرحله رشد گیاه (در شهریور و اسفند) شمارش و باهم جمع شد. تعداد زنجرکها با 4 بار تور زدن سریع بر روی هر درختچه در فروردین و خرداد ماه تعیین گردید. تعداد بذر خوار از روی بذرهای تغذیه شده توسط لارو آن شمارش و ثبت گردید. نتایج نشان داد که اثر سطوح تراکم بر انبوهی آفات مورد بررسی تفاوت معنی داری ندارد (p<0/05) و تیمارهای هرس اثر معنی داری بر روی تعداد پسیل و زنجرک تاغ داشته اند، بدین صورت که تعداد پسیل و زنجرک در سال آخر طرح (1378) در تیمار شاهد با سایر تیمارها تفاوت معنی دار داشته (p<0/05) و در اغلب حالات این تعداد در هرس کف بیشتر از بقیه تیمارها بوده است، تعداد بذر خوار در تیمارهای آزمایشی مختلف فاقد تفاوت معنی داری می باشد (p<0/05).

از صفات مهم مورفولوژیک که نشانگر رشد گیاه می باشند، سطح ویژه برگ، ارتفاع اندام هوایی و تعداد برگ سبز و زرد گیاه است. شرایط مختلف مدیریتی بر این صفات اثر گذاشته و عملکرد ریشه و قند را تحت تاثیر قرار می دهند. به منظور بررسی سطوح مختلف تراکم و کود نیتروژن آزمایشی در سال1380 به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سطحی حدود 2500 متر مربع در مزرعه تحقیقاتی مرحوم مهندس مطهری (کمال آباد کرج) انجام شد. سه سطح تراکم بوته چغندرقند (D1=80000, D2=100000, D3=120000 بوته در هکتار) در کرت اصلی و سه سطح کود نیتروژن برابر با (N0=100, N1=200, N2=300 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) در کرت فرعی قرار گرفت. در طول دوره تحقیق، 11 بار نمونه برداری انجام و صفات مختلفی نظیر سطح برگ، ماده خشک، ارتفاع، تعداد برگ سبز و زرد، عملکرد ریشه، درصد و عملکرد قند اندازه گیری شدند. سطح ویژه برگ در طول دوره رشد روند نزولی داشته و مقدار آن بین 5/10-8 متر مربع بر کیلوگرم متغیر بود. سطوح تراکم بر درصد قند ناخالص و راندمان استحصال شکر در سطح پنج درصد اثر معنی دار گذاشته و با افزایش تراکم درصد قند ناخالص کاهش یافت. همچنین بیشترین درصد قند خالص با اطمینان 99 درصد مربوط به تیمار 80000 بوته در هکتار بود. اثر مقادیر نیتروژن بر ارتفاع اندام هوایی ومقدار پتاسیم ریشه در سطح پنج درصد و بر مقدار سدیم ریشه در سطح یک درصد معنی دار بود. بدین ترتیب که با افزایش نیتروژن خاک، ارتفاع اندام هوایی افزایش پیدا کرده و سدیم ریشه نیز افزایش و پتاسیم خاک کاهش یافت.

مقادیر شاخص تنوع شانن و شاخص های تشابه کیفی (شاخص جاکارد) و کمی (شاخص کولزینسکی) در گروه های زئوپلانکتونی خورباهوکلات که به صورت ماهانه از آبان 1375 تا آذر 1376 بوسیله تور پلانکتون گیری با اندازه چشمه 55 میکرون جمع آوری شده بودند بررسی گردید. بالاترین میزان تنوع در ماه شهریور و کمترین آن در دی ماه بدست آمد. آزمون توکی نشانگر اختلاف معنی دار تنوع در ماه دی با ماه های آذر مرداد و شهریور (ماه های پسمانسون) بود. اگرچه تشابه کیفی بین ماه های مختلف قابل توجه نبوده، اما میزان تشابه کمی بین زئوپلانکتون ها در ماه های مختلف متغیر بود. این مقدار در اغلب موارد بین ماه تیر و مرداد (مانسون) با ماه های پاییز و زمستان به حداقل رسیده، به نحوی که بین ماه های دی و تیر کمترین تشابه کمی وجود دارد. ناحیه انتهای خور نیز کمترین تشابه را با دیگر نواحی دارد. کلیه نتایج بدست آمده حاکی از آن است که در بین ماه های سال تیرماه و در بین ایستگاه های مورد بررسی، انتهای خور از شرایط متفاوتی برخوردار هستند. این نتایج در اعمال مدیریت های زیست محیطی در خور حرایی باهوکلات نقش موثری دارند.

عکس العمل قطر برابر سینه و ارتفاع درختان 34 ساله دست کاشت کاج تهران (. Pinus eldarica Medw) به تغییرات شیب و جهت دامنه در پارک جنگلی لویزان مطالعه شد. برای این منظور، در سال 1380، در بخشی از این جنگل تعداد 57 قطعه نمونه در چهار جهت جغرافیایی اصلی و دو طبقه شیب 15-0 و 40-16 در صد انتخاب گردید. در هر قطعه نمونه، قطر برابر سینه و ارتفاع هفت درخت اندازه گیری شد. نتایج نشان می دهد که شیب، فقط به روی قطر برابر سینه جهت جغرافیایی و ارتفاع اثر می گذارد و تاثیر توام جهت و شیب فقط روی ارتفاع معنی دار است. بدون در نظر گرفتن شیب، بلندترین درختان در جهت شرقی و قطورترین درختان در جهات شرقی و جنوبی قرار دارند. به طور کلی از این تحقیق می توان استنتاج کرد که اندازه های قطر و ارتفاع درختان کاج تهران از نظر برآیند مطلوبیت در جهت شرقی نمود پیدا می نمایند. به منظور افزایش اندازه این مشخصه ها، جنگل کاری این گونه در مناطق اکولوژیک یکسان می تواند روی جهت شرقی و بعد از آن روی جهات شمالی و غربی توصیه گردد.

بخش مهمی از نیاز غذایی خانوار از گندم و فرآورده های آن تامین می شود. به دلیل اهمیت وپایداری سهم مصرف این کالا در سبد مصرفی خانوار، این کالا تاثیر به سزایی بر شاخص ها و متغیر های اقتصاد کشور ما گذاشته است. فرآیند وسامانه از تولید گندم تا مصرف نان با مشکلات ومعضلات زیادی مواجه است. مهمترین مشکل فقدان یکپارچگی سیاستگذاری است. نبود بک نگرش جامع گرا به کل فرآیند وسامانه تحلیل وضعیت و ارایه راه حل موثر برای حل مشکلات آن را دچار مشکل ساخته است. دراین مقاله کوشش شده که بطور خلاصه این فرآیند و سامانه معرفی ومشکلات آن شناسانده شوند. تاکید اصلی مقاله بر یکی از مشکلات اصلی و حلقه مفقوده: یعنی کمبود ظرفیت ذخیره سازی وذخیره احتیاطی است. در بخش بعدی آثار و زیانهای این کمبود برآورد شده که به قیمت های سال 1380 معادل 20 درصد یارانه سالانه اعطایی دولت به زیر بخش گندم است. با این رقم می توان سالانه 62/1 میلیون تن ظرفیت ذخیره سازی (سیلو) احداث نمود. در بخش آخر راه حل معرفی می شود. نقطه آغازین حل مشکلات فرآیند و سامانه تعیین متولی نان است. در این میان اصلاح سیاستگذاری نظام توزیع و ذخیره سازی یا برجسته تر کردن نقش سایر اجزای سامانه، به ویژه بخش متولی ومسئول تولید وتحویل گندم با کیفیت بالا به بخش توزیع ومصرف، شرط لازم وکافی یکپارچه سازی و اصلاح فرآیند است.

به منظور استفاده بهینه از مواد لیگنوسلولزی (غیرجنگلی) موجود در ایران بررسی استفاده از سرشاخه های درختان بادام با چوب صنوبر در خواص چسبندگی داخلی تخته خرده چوب مورد بررسی قرار گرفت. برای ساخت تخته ها از رزین اوره فرم آلدئید به میزان ده درصد وزن خشک چوب و کلرور آمونیم به منظور کاتالیزور استفاده شده است. سه عامل متغیر برای این آزمایش در نظر گرفته شده است که فاکتورهای متغیر این مطالعه شامل نسبت درصد اختلاط بادام به صنوبردر 5 سطح (0-100و15-85 و30-70و45-55 و100-0) وفشار پرس در 2 سطح (4و10مگاپاسکال) و درجه حرارت پرس در 2 سطح (140و160 درجه سانتیگراد) بوده است. در شرایط آزمایشگاهی از هر تیمار، سه تخته ساخته شده است و خواص چسبندگی داخلی آنها طبق آئین نامه استاندارد DIN. 68763 انداره گیری شد (1). نتایج این بررسی نشان داد که افزایش سرشاخه بادام در ماده اولیه مورد استفاده باعث کاهش چسبندگی داخلی تخته ها گردید. علت این تغییرات را می توان به جرم ویژه نسبتا زیاد سرشاخه ها و درصد بالای پوست در ماده اولیه نسبت داد. اثر منفی افزودن سرشاخه های بادام به صنوبربا افزایش فشار پرس و درجه حرارت بهبود یافت به طوری که تخته های ساخته شده با نسبت خرده چوب بادام به صنوبر30به 70 در فشار پرس10 مگاپاسکال و درجه حرارت 160درجه سانتیگراد بهترین تیمار معرفی گردید.

تپه های شنی خوزستان با مساحتی حدود 350000 هکتار، 3/5 درصد کل استان را شامل می شوند. برای تثبیت بیولوژیکی اراضی شنی از سال 1374 تا 1378 سالانه بطور میانگین 1160 هکتار مالچ پاشی و 1632 هکتار نهال کاری شده است. این عملیات علاوه بر حفاظت از منابع اقتصادی استان از نظر زیست محیطی نیز دارای آثار ارزشمندی است. چهار گونه درخت کهور، گز شاهی، کنار و اکالیپتوس از گیاهانی می باشند که برای تثبیت شن در این اراضی کشت می شوند. مهمترین آفتی که به این گیاهان خسارت می زند و ممکن است باعث نابودی آنها شود موریانه شن یا Psammotermes hybostoma می باشد. انتخاب گیاهان مقاوم به این موریانه می تواند هزینه های تثبیت شن در این اراضی را کاهش دهد. به منظور انتخاب گونه مقاوم از میان گونه های موجود، از تنه درختان سالم 13 ساله هر گونه، 64 قطعه چوب به ابعاد 5*5/4*5/10 سانتیمتر تهیه شد. قطعات چوب به مدت 3 ماه در عمق 30 سانتیمتری زیر شن قرار داده شدند. ضمنا مشخصات شیمیایی و فیزیکی چوب چهار گونه درخت فوق الذکر تعیین گردید. نتایج نشان داد 5/72، 5/47، 25 و 15 درصد قطعات چوب به ترتیب متعلق به گز شاهی، کنار، اکالیپتوس و کهور آلوده به موریانه شده بودند. شاخص تغذیه (کاهش وزن چوب ناشی از تغذیه + کاهش رطوبت ناشی از تبخیر) به ترتیب 3/27، 18، 5/10 و 9/3 درصد برای گز شاهی، کنار، اکالیپتوس و کهور بود. مقدار تغذیه خالص موریانه از چوبهای 1000 گرمی 17/6، 2/4، 6/1 و 3/1 به ترتیب مربوط به گز شاهی، کنار، اکالیپتوس و کهور بود. این آزمایش ها نشان داد که درخت کهور از بین چهارگونه مقاوم ترین است. تجزیه فیزیکی و شیمیایی نیز، وزن مخصوص، مواد استخراجی و لیگنین بیشتر این گونه را نشان داد.

در این آزمایش 3 رقم کلزای بهاره گلوبال1، پی اف2 و آپشن3 به عنوان مواد گیاهی انتخاب گردیدند. گیاهان دهنده میکروسپورها در اتاق رشدی با دمای 10/15 درجه سانتیگراد و دوره نوری 8/16 ساعت (شب / روز) قرار داده شدند. میکروسپورها در مرحله تک هسته ای انتهایی تا ابتدای دو هسته ای از غنچه هایی به طول 5/2 تا 5/3 میلیمتر جدا شدند و در محیط کشت NLN-13 حاوی 13% ساکاروز کشت گردیدند. میکروسپورهای کشت شده به مدت 14 روز در معرض تنش دمایی 30درجه سانتیگراد و در شرایط تاریکی قرار گرفتند و پس از آن به اتاق رشدی با دمای 25درجه سانتیگراد و در داخل یک لرزاننده منتقل گردیدند. ارقام به لحاظ توان جنین زایی میکروسپورها دارای اختلاف معنی داری در سطح 1% بودند. مقایسه میانگین ها نشان داد که رقم پی اف و رقم آپشن به ترتیب با تولید 25/3412 و 5/3079 جنین، بیشترین تعداد جنین را تولید کردند.

پروانه دم قهوه ای بلوط (. Euproctis chrysorrhoea (L، از برگخوارهای مهم بلوط و برخی دیگر از پهن برگان، بوده و به علت حساسیت زا بودن موهای آن در بدن انسان از نظر بهداشتی نیز مهم است. معرفی عامل بیولوژیک مناسب همراه با سایر روش های موجود برای کنترل این آفت در سال های طغیانی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. برای ارزیابی بیمارگری و زیست سنجی جدایه DAOM 198499 قارچ Verticillium lecanii که در محیط کشت جامد رشد یافته بود با غلظت های 104، 105، 106، 107 و 108 کنیدیوم در میلی لیتر همراه با شاهد (شامل آب مقطر حاوی (Triton X-100) روی لاروهای سن سوم حشره، در قالب طرح کاملا تصادفی ارزیابی گردید. در آزمایش های دیگر غلظت های 106 و 108 کنیدیوم در میلی لیتر با دو تیمار تامین رطوبت نسبی 2±97 درصد در 24 و 48 ساعت بعد از اسپورپاشی و همچنین دو تیمار حاوی ماده جذب کننده رطوبت و یا بدون آن روی لاروهای سن سوم در قالب آزمایش فاکتوریل در طرح پایه کاملا تصادفی بررسی گردید. نتایج تجزیه واریانس آزمایش نخست، نشان داد که بین غلظت های 107 و 108 کنیدیوم در میلی لیتر با سایر غلظت ها اختلاف معنی دار وجود دارد (p < /01). با استفاده از روش پروبیت، LC50 معادل 106× 2/7 کنیدیوم در میلی لیتر محاسبه گردید. تلفات بیشتر از 50% فقط در غلظت های 107 و 108 مشاهده و LT50 از طریق انجام آزمون بقا (Life test) برای غلظت های مذکور به ترتیب 31/0± 7 و 22/0± 5 روز محاسبه گردید. تیمار تامین رطوبت بمدت 48 ساعت بعد از اسپور پاشی با میانگین تلفات 95/90 درصد با تیمار تامین رطوبت به مدت 24 ساعت با میانگین 44/44 درصد اختلاف معنی دار داشت (p < 0/01). این اولین گزارش از بیمارگری این جدایه از قارچ روی لارو پروانه برگخوار دم قهوه ای بلوط است.

به منظور بررسی واکنش جوانه زنی بذور گیاه دارویی اسفرزه (Plantago ovata)، نسبت به درجه حرارتهای مختلف و نیز تعیین درجه حرارت پایه جوانه زنی در آن، آزمایشی انجام شد. در این آزمایش تاثیر 6 تیمار درجه حرارتی 4، 5، 7، 10، 15 و 20 درجه سانتی گراد بر درصد جوانه زنی بذور اسفرزه (توده محلی بهبهان)، بر اساس یک طرح آزمایشی کا مل تصادفی و در 4 تکرار در شرایط کنترل شده داخل ژرمیناتور، مورد بررسی قرار گرفت. همچنین جهت تعیین درجه حرارت پایه جوانه زنی از رگرسیون خطی بین سرعت جوانه زنی (عکس تعداد روزها تا 90 درصد جوانه زنی) و درجه حرارت استفاده شد. نتایج حاصله نشان داد که درجه حرارت پایه جوانه زنی در این گیاه 5/1 درجه سانتی گراد می باشد و مناسبترین درجه حرارت جهت جوانه زنی بذور در دامنه حرارتی 10-4 درجه سانتی گراد قرار دارد. افزایش درجه حرارت از 10 درجه سانتی گراد به بعد باعث کاهش درصد جوانه زنی در بذور این گیاه گردید.

اثر تنش خشکی و ماده تنظیم کننده رشد کلروکولین کلراید بر فتوسنتز خالص، هدایت روزنه ای، تعرق، مقدار آب نسبی برگ و کلروفیل و همچنین ارتفاع گیاهچه‏‏‏‏ و نسبت وزن خشک ریشه به بخش هوایی و سرعت رشد نسبی گیاهچه های گندم رقم زرین و رقم سرداری مورد مطالعه قرار گرفت. بذرهای گندم به مدت 20 ساعت در محلول 2/0 درصدکلروکولین کلراید و یا در آب مقطر، غوطه ور گردیدند. بذرها پس از خشک شدن در معرض هوا، در گلدانهای پلاستیکی کشت و در شرایط اتاقک رشد قرار داده شدند. گیاهچه ها پس از دو هفته ای از طریق قطع آبیاری، تحت تنش خشکی قرار گرفتند و گیاهچه های شاهد تا پایان آزمایش به طور مرتب آبیاری گردیدند. تنش خشکی، به طور معنی داری فتوسنتز، هدایت روزنه ای، تعرق، مقدار کلروفیل و درصد آب نسبی برگ هر دو رقم را کاهش داد. اما مقدار آب نسبی برگ رقم زرین در تنش شدید خشکی کاهش بیشتری نسبت به رقم سرداری نشان داد. کلروکولین کلراید ارتفاع گیاهچه های هر دو رقم را به طور معنی دارکاهش، ولی فتوسنتز آنها را به دلیل غلظت بیشتر کلروفیل و تعداد زیادتر روزنه در واحد سطح و همچنین نسبت وزن خشک ریشه به بخش هوایی را افزایش داد. سرعت رشد نسبی در تنش خشکی در هر دو رقم و به خصوص رقم زرین کاهش یافت. در شرایط رطوبتی مناسب رقم زرین رشد و فتوسنتز بهتری داشت اما در تنش خشکی رقم سرداری متحمل تر بوده و احتمالا به منظور حفظ آب، روزنه های خود را زودتر می بندد و در برابر عوامل محدود کننده غیر روزنه ای فتوسنتز مقاومتر است و پس از رفع تنش، توانایی رشد مجدد را دارا می باشد. ماده تنظیم کننده رشد کلروکولین کلراید می تواند با رشد دادن گیاهچه های تواناتر، به منظور استقرار در محیط و مقابله با خشکی، کمک کننده باشد.

جنگلهای منطقه قامیشله در 36 کیلومتری شمال مریوان، مورد تحلیل کمی قرار گرفتند. بر اساس شاخص اهمیت 1 در مجموع 2 تیپ جنگلی تشخیص داده شد که عبارتند از: وی ول یا Quercus libani Oliv. در جهت شمالی و شمال شرقی و شمال غربی، بلوط ایرانی یا Quercus brantii Lindl. در جهات جنوبی، جنوب شرقی، جنوب غربی و شرقی. الگوی مکانی پراکنش گونه ها در تیپ های فوق از نوع کپه ای بدست آمد. میانگین درصد تاج پوشش در تیپ های جنگلی وی ول و بلوط ایرانی بترتیب: 3/28 درصد و 9/24 درصد و تراکم کل در این دو تیپ به ترتیب: 4/391 و 0/246 پایه در هکتار تشخیص داده شد. بالاترین میزان شاخص اهمیت در بین تمامی جهات جغرافیایی مربوط به (Quercus libani (3/146، بود. حداقل ضرائب فاصله بین جهات شمالی، شمال شرقی و شمال غربی با جهات جنوبی، جنوب شرقی، جنوب غربی و شرقی مشاهده گردید و حداکثر ضرائب فاصله بین جهات شمالی با شمال غربی و جهات جنوبی با جنوب شرقی و جنوب شرقی با شرقی مشاهده گردید.

پتانسیل آللوپاتیک گونه هایی از تیره کلم، به نامهای تره تیزک وحشی (Cardaria draba)، خردل وحشی (Brassica deflexa) و کلزا (Brassica napus) روی گیاهان زینتی شب بو (Mathiola incana) و تاج خروس (Amaranthus caudatus) بررسی گردید. پیکره گیاهان تیره کلم به طور جداگانه در دمای 60 درجه سانتیگراد خشک و آسیاب گردید، از پودر هر گیاه، عصاره با غلظت 10 درصد تهیه و از دو لایه پارچه تنظیف جهت زدودن ضایعات عبور داده شد، سپس با سرعت پایین (3000 دور در دقیقه) به مدت 45 دقیقه سانتریفوژ گردید. بخش رویی (supernatant) جهت تصفیه کامل از کاغذ صافی عبور داده شد. از عصاره ها، غلظت های 5/2 و 5 درصد تهیه و از آب دو بار تقطیر شده به عنوان شاهد استفاده گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار صورت گرفت، فاکتور هاو سطوح آن ها عبارت بودند از: گیاه تیره کلم (3 سطح)، گیاه زینتی (2 سطح) و غلظت عصاره (4 سطح). نتایج نشان داد که گیاهان تیره کلم روی درصد جوانه زنی و طول ریشه چه تفاوت معنی داری داشتند. با افزایش غلظت عصاره درصد جوانه زنی،طول ریشه چه و ساقه چه درهر دو گیاه زینتی به صورت معنی داری کاهش یافت و ریشه چه در مقایسه با ساقه چه بیشتر مهار گردید. اثر اللوپاتیک بر روی شاخص های رشد شب بو بیش از تاج خروس بود.

گونه گبر از خانواده Mimosaceae و دارای 4 زیر گونه است و دو زیر گونه آن هر یک دارای 2 واریته بوده و زیر گونه موجود در ایران تورتیلیس می باشد. فلور مناطق انتشار طبیعی گونه متعلق به 44 خانواده گیاهی است که خانواده های Chenopodiaceae, Ephedraceae, Poaceae و گونه های Aristida adscensionis, Hammada salicornica, وStipa capensis, Ephedra foliata در همه رویشگاه های گونه گبر حضور دارند در ضمن گونه های بالارونده از جمله Pentatropis spiralis, و Commicapus stenocarpus, Ephedra foliata به کرات بر روی گونه گبر مشاهده شده اند. در این مطالعه دو گونه سوسک بذر خوار Pachymerus acaciae و Bruchidius sahlbergi برای اولین بار از روی این گونه جمع آوری و شناسایی شده است. تجزیه قسمتهای قابل تعلیف این گونه نشان می دهد که بذر سبز و نارس, میوه, بذر رسیده و برگ آن از نظر میزان پروتئین خام در مقایسه با یونجه غنی تر است. شایان ذکر است سرشاخه, گل و میوه این گونه از منابع خوراکی عمده بز و شتر در مناطق انتشار طبیعی گونه است و گلهای معطر فراوان آن یک منبع مهم تغذیه زنبور عسل می باشد. چوب محکم و با دوام این گونه برای تیرهای حصار, پرچین باغ, آغل, پایه های تور ماهی گیری, ایجاد سایبان, پایه های کپر, ساختن دسته افزار کشاورزی, پایه های تختخواب, قالب سندان, سرچکشهای چوبی و بویژه به علت قابلیت جست زایی و شاخه زادی آن, سازگاری, قابلیت اصلاح ژنتیکی, مقدار بالای انرژی چوب آن, تکثیر آسان و مقاوم بودن این گونه به امراض و آفات دارای معیارهای لازم برای کشت عمده جهت تامین سوخت می باشد. در ضمن چوب سوخت و ذغال آن عالی و با دوام است. در این مطالعه مقاطع میکروسکوپی چوب این گونه تشریح شده است. از دیگر موارد استفاده این گونه چند منظوره مناطق خشک و بیابانی, قابلیت آن برای حفاظت خاک و تثبیت شن است. ثبت مراحل حیاتی این گونه نشان می دهد که رشد رویشی آن در فصل خنک و دوره ریزش باران سالانه و فصل گلدهی و میوه دهی در فصل گرم و خشک سال رخ می دهد و تیر ماه مناسب ترین زمان جمع آوری بذر است.

در این تحقیق فلور منطقه حفاظت شده لشکردر ملایرمورد بررسی قرار گرفته است. منطقه مذکور در شرق و جنوب شرقی شهرستان ملایر در استان همدان واقع شده است. روش جمع آوری گیاهان منطقه مذکور روش مرسوم مطالعات تاکسونومیک منطقه ای بوده است. نمونه های جمع آوری شده براساس روش های مرسوم تاکسونومی گیاهی و به کارگیری منابع لازم شناسایی شد و خانواده، جنس و گونه هریک از آنها تعیین گردید. اسامی تاکسونهای منطقه به صورت فهرست الفبایی و به ترتیب خانواده، جنس و گونه تنظیم شد. نمونه های جمع آوری شده در این بررسی در هرباریوم مرکز تحقیقات کشاورزی ومنابع طبیعی استان همدان و هرباریوم دانشگاه اصفهان نگهداری می گردد. شکل زیستی هر یک از عناصر گیاهی منطقه با استفاده از روش رانکیر (Raunkier) مشخص شد. گونه های اندمیک ایران در منطقه مورد بررسی با استفاده از منابع تعیین شد و با استناد به طبقه بندیIUCN وRed data book of Iran طبقات حفاظتی گونه ها از لحاظ زیست محیطی تعیین گردید. این بررسی نشان داد که در منطقه حفاظت شده لشکردر ملایر 43 خانواده، 184 جنس و 266 گونه حضور دارد. اشکال زیستی گیاهان منطقه شامل 3% فانروفیت، 9% ژئوفیت، 50% همی کریپتوفیت، 8% کامفیت و30% تروفیت می باشد. از 266 گونه گیاهی موجود در منطقه 28 گونه گیاهی، اندمیک ایران می باشد.

در این تحقیق، مناطق وسیع دگرسانی گرمابی منطقه طارم، سنگهای مادر ماگمایی و توده های نفوذی مرتبط به منظور کمک در برنامه های اکتشافی نهشته های اپی ترمال و ارزیابی خسارات زیست محیطی آن در منطقه طارم و البرز مرکزی، از طریق پردازش تصاویر ماهواره ای مورد بررسی قرار گرفته است. برای نیل به این هدف، روش های مختلف پردازش تصاویر رنگی حاصل از ترکیب 3 باند TM، مورد آزمون قرار گرفته است. به کمک ضریب شاخص بهینه (OIF)، ترکیب های باندی مناسب تعیین شدند. تصویر رنگی (5،3،1) (RGB) جهت تفکیک واحد های سنگی، ترکیب های رنگی باندهای (1،5،7) و (1،4،7) و باندهای تفاضلی (b1-b2)، (b4-b2)، (b5-b7) وRGB به منظور شناسایی پهنه های دگرسانی گرمابی، مناسب تشخیص داده شدند. در ترکیب رنگی (7, 4, 1) RGB ناحیه زاجکندی، آلتراسیون درجه بالابه رنگ سفید، درجه متوسط به رنگ آبی فیروزه ای، در ترکیب رنگی (7و5و1) RGB، انواع پیشرفته دگرسانی به رنگ سفید، درجه متوسط آن صورتی، در ترکیب رنگی (B1-B2)، (B4-B2)، (B5-B7) وRGB، انواع پیشرفته دگرسانی به رنگ صورتی و درجه متوسط آن لاجوردی می باشد. با استفاده ازروش طبقه بندی نظارت شده و درنظرگرفتن رخساره طیفی واحد های سنگی در ترکیب رنگی (5،3،1) برای اولین بار توده نفوذی یوزباشی چای شناسایی و در این تحقیق ارائه شده است. به دلیل شباهت های رفتار طیفی واحد های مارنی و به ویژه رسوبات آبرفتی با سنگهای دگرسان شده، در تفسیر های چشمی و طبقه بندی نظارت شده تداخل و اختلاط داده ها ملاحظه گردید. در این خصوص سعی گردید، نمونه های تعلیمی به نحوی انتخاب شوند که ضمن دارا بودن پراکنش مطلوب در سطح تصویر، حداقل تداخل و مجاورت خوشه ها ی انتخابی را نیز نشان دهند. از این طریق می توان با طبقه بندی نظارت شده، نقشه های مناسبی را تولید نمود. محدوده مناطق دگرسانی با طبقه بندی های نظارت شده بر روی ترکیب های رنگی یاد شده، به نقشه در آمده اند. بر پایه نتایج حاصله، حدود 15 درصد از سنگهای ولکانوکلاستیک منطقه طارم دگرسان شده هستند که نشان از گسترش وسیع این پدیده در ارتفاعات طارم دارد.

به منظور بررسی تاثیر برداشت علوفه در مراحل مختلف فنولوژیک رشد و کشت بذر با غلاف و بدون غلاف بر عملکرد کمی و کیفی یونجه یکساله Medicago scutellata cv. Robinson این تحقیق در قالب طرح اسپلیت پلات بر پایه بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار اجراء شد. تیمارهای آزمایشی شامل کشت بذر با غلاف و بدون غلاف به عنوان عامل اصلی و سه زمان برداشت علوفه شامل برداشت در آغاز گلدهی، 50 درصد گلدهی و گلدهی کامل به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که برداشت علوفه در مرحله 50 درصد گلدهی و گلدهی کامل موجب کاهش بانک بذر خاک به ترتیب به میزان 3/16 و 2/19 درصد نسبت به برداشت علوفه در مرحله آغاز گلدهی می شود. درصد پروتئین ماده خشک در کشت بذر با غلاف بر کشت بذر بدون غلاف و برداشت علوفه در آغاز گلدهی نسبت به زمان های دیگر برداشت برتری داشت. کشت یونجه های یک ساله با غلاف به دلیل حفظ بیشتر سختی بذر باعث دوام بیشتر بذر در خاک و موفقیت بیشتر در سیستم تناوبی غله - یونجه یکساله در سالهای بعد می شود.

در این بررسی میزان و ترکیب اسانس برگ گیاه مورخوش در مراحل قبل از گلدهی، گلدهی و بعد از گلدهی که از منطقه کوه تنگ زاغ جمع آوری شده بود مورد مقایسه قرار گرفت. در اسانس مرحله قبل از گلدهی تعداد 18 ترکیب شناسایی شده که 8/98 درصد وزن اسانس را تشکیل می دهند. در مرحله گلدهی تعداد ترکیبات شناسایی شده 14 ترکیب بوده که 6/98 درصد وزن اسانس را تشکیل میدهند. در مرحله بعد از گلدهی تعداد 20 ترکیب وجود دارد که 7/99 درصد وزن اسانس را شامل می شود. بازده اسانس در این سه مرحله به ترتیب 5/5، 3/5 و 1/11 درصد می باشد. ترکیبهای لینالول (2/63-1/54 درصد)، کامفور (8/24-8/18 درصد)، لیمونن (1/6-5/4 درصد)، کامفن (9/3-5/2 درصد)، برنئول (7/2-6/0 درصد) و آلفا پینن (5/1-1 درصد) بیش از 90 درصد اسانس را تشکیل می دادند. به طور کلی در منطقه کوه تنگ زاغ در مرحله قبل از گلدهی ترکیبهای کامفن، آلفا کامفولنال، آلفا پینن، لیمونن، کامفور، ترپینن-4-ال، آلفا ترپینئول، اکتان –3-وان، سیس و ترانس لینالول اکسید و پارا سیمن، در مرحله گلدهی ترکیبهای سیس جاسمن، اکتا-3-کارن، بتا بیزابولن و برنئول و در مرحله پایان گلدهی ترکیبهای لینالول، بتا اسیمن، نرول، نرال، ژرانیول، ژرانیال، گاما ترپینن، ترپینولن و میرسن دارای بیشترین مقدار بودند.

با هدف بررسی رقابت چند گونه ای علف های هرز با گندم پاییزه و چگونگی تاثیر آنها بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم، آزمایشات مزرعه ای در سال زراعی 81-80 در منطقه شیروان به اجرا درآمد. نمونه برداری به صورت تصادفی و با استفاده از کوادراتی به ابعاد 50 سانتیمتر در 50 سانتیمتر انجام گردید. جهت تعیین علف های هرز مو ثر بر عملکرد گندم، مدلهای رگرسیونی W/و1 (عکس وزن تک بوته) و LnW/و1 (عکس لگاریتم طبیعی وزن تک بوته) برازش بهتری به داده ها نشان دادند. در این تحقیق مشخص شد که با وجود حضور علف های هرز یولاف وحشی، سلمه تره، شلمبیک، علف شور، علف سیر، هفت بند و شیر تیغک در مزرعه، تنها علف های هرز یولاف وحشی، علف شور و شلمبیک دارای تاثیر منفی و معنی دار بر عملکرد گندم بودند و موجب کاهش تعداد پنجه بارور و تعداد دانه در واحد سطح گردیدند اما بر وزن هزاردانه و شاخص برداشت بی تاثیر بودند.

امروزه مطالعات ژئومرفولوژی به عنوان پایه مطالعات و بررسی های منابع طبیعی محسوب می شود. در این بررسی، ویژگی های محیط طبیعی حوزه آبخیز دشت میانکاله و خلیج گرگان و بخشی از ارتفاعات مناطق کوهستانی حد فاصل شهرستان بهشهر و نکا (کوه های جهان موره) در رابطه با پوشش گیاهی بر اساس واحدهای ژئومرفولوژی و خاک مورد تحقیق قرار گرفت. هدف از این تحقیق، پیدا نمودن ارتباط و نقش دقیق هر یک از عوامل محیطی از جمله خاک، اقلیم و شرایط هیدرولوژیکی در استقرار پوشش گیاهی برروی هر یک از واحدهای ژئومرفولوژی در منطقه مورد مطالعه بوده است. به این منظور بر اساس تلفیق روش برون بلانکه و کوچلر، پارامترهای محیطی در هر واحد ژئومرفولوژی مورد ارزیابی قرار گرفت. در این راستا، با استفاده از نقشه های توپوگرافی 50000:1، عکس های هوایی 20000:1، نقشه زمین شناسی 250000:1 و بازدیدهای محلی، نقشه های شبکه هیدروگرافی، سنگ شناسی، ارتفاع، شیب،جهت و نقشه مرفولوژی به منظور دستیابی به نقشه پایه اقدام شد (1). جهت انجام مطالعات ژئومرفولوژی، با انطباق نقشه های به دست آمده و بازدید های محلی، نقشه ژئومرفولوژی ترسیم و در ادامه، نقشه واحدهای کاری تعیین گردید (1) و در نتیجه در منطقه مورد مطالعه دو واحد دوران زمین شناسی (دوران دوم، دوران چهارم) با 4 تیپ و 14 رخساره شناسایی شد. در بخش اقلیم با استفاده از داده های آماری ایستگاه های هواشناسی منطقه، نقشه های خطوط همباران، همدما و هم تبخیر ترسیم و اقلیم منطقه با روش های آمبرژه و دومارتن مشخص گردید (1). در این بخش، مطالعات فیزیوگرافی و بررسی های کمی و کیفی هیدرولوژیکی نیز انجام گرفت. جهت مطالعات خاکشناسی، در داخل هر یک از واحدهای ژئومرفولوژی، ضمن حفر و تشریح کامل پروفیلی، از افق های مختلف نمونه برداری شد که پس از تجزیه نمونه ها، نوع تیپ خاک تعیین و بر اساس طبقه بندی جدید، رده بندی انجام گرفت. سپس بر اساس فرمول کوودا (2)، عمق بحرانی سفره آب زیرزمینی منطقه مشخص گردید. مطالعات پوشش گیاهی از طریق نمونه برداری و برداشت صحرایی با روش فلورستیک فیزیونومیک و به منظور تعیین جوامع و واحدهای گیاهی در هر واحد ژئومرفولوژی انجام گرفت، در داخل فرم آنالیز فلورستیک فیزیونومیک، اطلاعاتی از قبیل لیست گونه ای بر اساس فرم رویش، درصد تاج پوشش و ارتفاع به ثبت رسید. در مجموع با استفاده از نتایج اطلاعات به دست آمده از فرم آنالیز فلورستیک فیزیونومیک، تعداد 67 گونه گیاهی در 31 واحد گیاهی شناسایی شد. این بررسی نشان داد که بهترین روش مطالعه جهت ارزیابی متغیرهای محیطی در هر جامعه گیاهی، انتخاب واحدهای ژئومرفولوژی به عنوان پایه مطالعات حائز اهمیت می باشد. همچنین به منظور معرفی جوامع گیاهی که وضع و شرایط محیط خود را منعکس می سازند، روش فلورستیک فیزیونومیک به عنوان بهترین روش توصیه می گردد.

اثرات ناشي از كاهش لايه اوزون و افزايش اشعه ماوراء بنفش امروزه توسط بسياري از محققان مورد بررسي قرار گرفته است. در اين مطالعه اثرات باندهاي UV-B, UV-A وUV-C اشعه ماوراءبنفش بر برخي از پارامترهاي رشد در گياهك كلزا مورد بررسي قرار گرفته است. طول قسمت هوايي، طول ريشه، وزن خشك ريشه، ساقه و برگ، ميزان كلروفيل b, a، کلروفيل کل و محتواي كاروتنوئيدها، ميزان قندهاي احيا كننده ريشه و ساقه و ميزان تركيبات جذب كنندهUV (فلاوونوئيد ها و آنتوسيانين ها) از جمله پارامتر هايي بودند كه در اين تحقيق مورد اندازه گيري قرار گرفتند. با بررسي هاي انجام شده مشخص گرديد كه طول قسمت هوايي، طول ريشه، وزن خشك ريشه و ساقه تحت تيمارUV-B وUV-C كاهش چشمگيري نسبت به كنترل نشان مي دهد. با وجودي كه سطح برگ در تيمار هاي UV-B وUV-C كاهش چشمگيري دارد ولي كاهش زيادي در ميزان وزن خشك برگ مشاهده نگرديد که احتمالاٌ به دليل تجمع ترکيبات جذب کننده UV ميباشد. غلظت كلروفيل a وb و کلروفيل کل نيز تحت تيمارUV بخصوص UV-BوUV-C به طور معني داري نسبت به كنترل كاهش يافت. كاهش ميزان قندهاي احيا كننده بخصوص در ساقه تحت تيمارUV بيانگر كاهش ميزان فتوسنتز است. اما در ريشه کاهش معني داري در ميزان قند هاي احياکننده ديده نشد. اندازه گيري ميزان تركيبات جذب كننده (فلاوونوئيد ها و آنتوسيانين ها) افزايش آنها را تحت تأثير اين اشعه خصوصاٌ در تيمار هاي UV-BوUV-C نشان مي دهد.

مطالعه به منظور مقایسه صید ماهی گیدر1 در سواحل آبهای دریای عمان (سواحل سیستان و بلوچستان) به وسیله چشمه های تور های گوشگیر 2 آزمایشی 145 =aو2 (چشمه شاهد با شماره نخ 36 -210 دینر) 170،197،215 و237 میلی متر (شماره نخ54 –210 دینر) از جنس پلی آمید (نایلون) با عرض تور 14 مترو ضریب آویختگی 50% در روش صید سطحی و نیمه عمقی (در این روش چشمه تور145 میلی متر به دلایلی مورد آزمایش قرار نگرفت) از طریق گشتهای دریایی با استفاده از لنج صورت گرفته است. از مجموع 22 تور اندازی در اسفند سال 79 (8 توراندازی) و اردیبهشت سال 80 (14 تور اندازی)، 19 توراندازی به طریق سطحی و 3 توراندازی به طریق نیمه عمقی در عمق 6 متری آب انجام گرفت. در روش صید سطحی، بررسی تعداد ماهیان صید شده به تفکیک هر یک از چشمه های مذکور نشان داد که اندازه چشمه 215 میلی متر بیشترین تعداد را هم از نظر کل و هم از نظر صید به طریق گوشگیر به خود اختصاص داده بود. بررسی وزن ماهیان صید شده از طریق آنالیز واریانس یک طرفه اختلاف آماری معنی داری را بین چشمه های مورد بررسی نشان داد. همچنین نتایج آزمون دانکن چهار گروه وزنی را مجزا نمود که وزن ماهیان صید شده در چشمه 215 میلی متر بیشترین میزان را به خود اختصاص داده بود. بررسی نتایج مربوط به چشمه شاهد 145 میلی متر نشان داد که بیشتر از 30% تعداد کل ماهیان صید شده به وسیله این تور در حین تورکشی و انتقال به عرشه شناور رها شدند که حاکی از نامناسب بودن این چشمه برای صید ماهی گیدر در آبهای ساحلی می باشد. در مقابل، مقایسه گروه های طولی صید شده به وسیله آنالیز و اریانس یک طرفه اختلاف آماری معنی داری را بین چشمه های مورد بررسی نشان نداد. نتایج تعداد ماهیان صید شده در 3 قسمت تور (بالا، وسط، پائین) حاکی از آن بود که بیشتر ماهیان در قسمت وسط تور و پس از آن در قسمت پائین تور برخورد کردند. بر اساس نتایج ارائه شده چشمه 215 میلی متر به عنوان مناسب ترین چشمه تور برای صید ماهی گیدر در روش صید سطحی در آبهای ساحلی ایران پیشنهاد می گردد که جایگزین بسیار مناسبی برای چشمه شاهد145 میلی متر می باشد. در روش صید نیمه عمقی، همانند روش صید سطحی، چشمه215 میلی متربیشترین تعداد و وزن ماهی صید شده را هم از نظر کل و هم از نظر گوشگیر به خود اختصاص داده بود. جهت بدست آوردن عمق مناسب توراندازی در روش نیمه عمقی و همچنین مقایسه دو روش صید، اجرای مجدد این پروژه با چشمه های مذکور در شرایط زمانی یکسان الزامی می باشد.

مرحله زاد و ولد کنه واروآ درون حجرات شفیرگی زنبوران عسل طی می شود که در این مرحله کنه ها با تغذیه از همولنف شفیره زیان جبران ناپذیری را به زنبور وارد می سازند. هم اکنون در دنیا مواد شیمیائی مختلفی همانند اسید فرمیک جهت کنترل این اکتو پارازیت به کار می رود. در این مطالعه تاثیر بخار حاصل از اسید فرمیک 65 % بر روی کنه های درون حجرات شفیرگی زنبورعسل بررسی گردید. بدین منظور قطعاتی از شان مومی حاوی سلولهای شفیرگی در بسته سلولی از کلنی های آلوده به کنه واروآ انتخاب گردید. این شانها به دو گروه تیمار و یک گروه شاهد تقسیم و در انکوباتور (32 درجه سانتیگراد و 50 درصد رطوبت نسبی) نگهداری شدند. تیمار اول 24ساعت و تیمار دوم و شاهد به مدت 96 ساعت جداگانه در معرض بخار اسید فرمیک 65 % قرار گرفتند. نهایتا تعداد حجرات شفیرگی در بسته، تعداد کنه زنده و یا مرده هر سلول و تعداد حجرات آلوده، بدون کنه، با کنه زنده و یا با کنه مرده شمارش شد. میانگین درصد تعداد سلول های با کنه تلف شده در تیمار اول، دوم و شاهد به ترتیب 83/15، 32/56 و 36/7 درصد بود. محاسبات آماری نشان داد که بین تیمار دوم و شاهد در سطح 5% اختلاف معنی دار می باشد ولی بین دو تیمار اول و دوم، و بین تیمارهای اول و شاهد اختلاف معنی دار نبود. همچنین مشاهدات نشان داد که بخار اسید فرمیک میتواند در مدت 96 ساعت 89 درصد از کنه های مادر و بازماندگان را در حجرات شفیرگی از میان ببرد.

در یک مرغداری 22600 قطعه ای تخمگذار با سن 40 هفتگی و از نژاد هایلاین، بیماریی با علائم درگیری شدید دستگاه تنفس نظیر ریزش ترشحات از چشم و بینی، تنفس صدادار، سرفه و عطسه با دفع ترشحات خون آلود و تنگی نفس شیوع پیدا کرد. میزان ابتلاء گله 60-50 درصد، میزان مرگ و میر 98/2 درصد و میانگین افت تولید در گله حدود 18 درصد بود. پس از کالبدگشایی 10 قطعه از مرغان مبتلا، پرخونی و خون ریزی شدیدی در حنجره و به ویژه در نای وجود داشت و در بررسی مقاطع هیستوپاتولوژیک، علاوه بر ادم، پرخونی و نفود سلول های آماسی در زیر مخاط و پارین، بافت پوششی مخاط کنده شده بود و به همراه مقادیر فراوانی از اکسودای فیبرینی و گلبول های قرمز مجرای نای و حنجره را فراگرفته بود. داخل اکسودا، سلول های سنسیشیال دارای هسته های متعدد با گنجیدگی های درون هسته ای بزرگ ائوزینوفیلیک با هاله روشن اطرافی مشاهده می شدند. رنگ آمیزی مقاطع نای با گیمسای بافتی، گنجیدگی های بزرگ بازوفیلیک را در داخل هسته سلول های سنسیشیال نشان داد. آزمایش های سرولوژیک بر روی 100 نمونه سرم خون مرغان مبتلا انجام و آلودگی به ویروس لارنگوتراکئیت تایید شد. براساس نشانه های درمانگاهی، یافته های کالبدگشایی و به خصوص نتایج آزمایش های سرولوژیک و مشاهدات هیستوپاتولوژیک، شیوع بیماری تورم حنجره و نای در گله یاد شده قطعی بود.

دراین بررسی تعداد 96 قطعه رحم متعلق به شتران غیر آبستن کشتار شده در کشتارگاه یزد مورد مطالعه ماکروسکوپی و هیستوپاتولوژیکی قرار گرفت. از نظر ماکروسکوپی ضایعات رحمی در 7/17% مشاهده شد که شامل کانون های سفید رنگ و متعدد در دیواره رحم (16/4%)، آندومتریت حاد (08/2%)، آندومتریت مزمن (04/1%)، تجمعات هموسیدرین (25/6%)، خونریزی های پتشی و منتشره (16/4%)، هیدروبورسیت تخمدانی (04/1%)، هیدروسالپینکس (04/1%) و کیست های مجاورتخمدانی (08/2%) بود. از نظر هیستوپاتولوژیکی ضایعات رحمی در 62/40% مشاهده شد که شامل آندومتریت چرکی حاد (%7/29)، آندومتریت تحت حاد (33/8%)، آندومتریت مزمن (37/9%)، متریت غیرگرانولوماتوز (25/6%)، متریت گرانولوماتوز (12/3%)، هیپرپلازی آندومتریومی (04/1%)، آدنومیوز (20/5%) بود. بر اساس نتایج این مطالعه، آندومتریت با وقوع 25 درصد و متریت با وقوع 37/9 درصد بیشترین ضایعات رحمی مشاهده شده بود. بنابراین می توان چنین نتیجه گیری کرد که احتمالا آندومتریت و متریت نقش مهمی را در ناباروری شتران یک کوهانه در جنوب ایران دارد.

برای تعیین اثر استفاده از کلینوپتیلولیت طبیعی و بی کربنات سدیم در خوراک گاوهای شیرده، از 16 راس گاو هلشتاین شیرده در قالب طرح چرخشی متوازن با چهار جیره غذایی و چهار دوره (21 روز) استفاده گردید. جیره آزمایشی شاهد (1) شامل 1/17% یونجه، 2/16% ذرت سیلو شده (براساس 100 درصد ماده خشک) و 7/66% مواد متراکم بود. جیره آزمایشی دو، سه، چهار، به ترتیب شامل جیره شاهد به اضافه 1% بی کربنات سدیم، 3% کلینوپتیلولیت و باضافه 5/0 % بی کربنات سدیم، و 6% کلینوپتیلولیت بودند. در طول دوره آزمایش، متابولیتهای خون، خوراک مصرفی، شیر تولیدی و ترکیبات آن و همچنین pH مایع شکمبه و مدفوع در هر دوره تعیین گردید. نتایج آزمایش نشان داد: میانگین کلسترول پلاسمای خون گاوهای تغذیه شده با جیره های یک، دو، سه، چهار به ترتیب 5/208، 197، 251، 5/214، میلی گرم در دسی لیتر بود. میانگین غلظت تری گلیسیرید پلاسمای خون گاوهائی که با جیره یک تغذیه شده بودند نسبت به جیره های دیگر پائین تر بود. میانگین غلظت گلوکز در جیره غذایی آنها افزایش یافت. مصرف کلینوپتیلولیت، بی کربنات سدیم و کلینوپتیلولیت باضافه بی کربنات سدیم اثر معنی داری روی جریان خون (Mg, Cl, Na, K, Ca, p) نداشت. مقدار شیر خام تولیدی گاوهای تغذیه شده با جیره یک، دو، سه، و چهار به ترتیب برابر53/23، 2/24، 24/25، 45/25، کیلوگرم در روز و درصد چربی به ترتیب برابر 18/3، 39/3، 3/3 و 44/3 بود. میانگین خوراک مصرفی برای هر کیلوگرم شیر تولیدی برای جیره های یک الی چهار به ترتیب برابر 82/0. 87/0، 9/0 و 88/0 بود که پس از اصلاح برای کلینوپتیلولیت و بی کربنات سدیم به ترتیب برابر 82/0، 87/0، 86/0 و 82/0 شد. درصد پروتئین شیر گاوها بترتیب برابر 25/3، 29/3، 31/3 و 31/3 برای گاوهای تغذیه شده با جیره های یک، دو، سه و چهار بود. pH شکمبه 16/6، 5/6، 4/6 و53/6 (05/0>p)، مدفوع 41/6، 38/6، 35/6 و 54/6 (05/0> p) و ادرار 76/7، 14/8، 03/8 و 92/7 (05/0> p) به ترتیب متعلق به گاوهای تغذیه شده با جیره یک الی چهار بود. هزینه تولیدی خوراک (بر پایه سال 1379) برای هر لیتر شیر 4% چربی برای جیره یک برابر 546، جیره دو برابر 558، جیره سه برابر 553، و برای جیره چهار برابر 525 ریال بود (05/0> p). به طور کلی با توجه به نتایج آزمایش مصرف کلینوپتیلولیت در جیره غذایی گاوهای شیرده توصیه می شود.

در کالبد گشایی ده قطعه مرغ ازیک گله مادر گوشتی، با سن حدود 40 هفتگی واز نژاد راس 308، در یکی از لاشه ها، توده ای بزرگ، نامنظم و به رنگ زرد مایل به خاکستری در محل تخمدان چپ مشاهده شد. در بررسی ماکروسکوپیک, توده ای تقریبا بیضوی به ابعاد 4× 5/4 × 5/6 سانتی متر با سطحی ناصاف مشاهده گردید که از نظر قوام سفت و توپر و پس از برش دادن، سطح مقطع غیریکنواخت و لوبوله داشت و انشعابات بافت همبندی که از کپسول آن منشا می گرفت ساختمان های مدور توپر با قوام شبیه به قوام بافت مغز (آنسفالوئید) و به رنگ زرد مایل به صورتی و کیست های با دیواره نازک و انباشته از خون در آن ایجاد کرده بود. مرغ مبتلا آثاری از تغییرات صفات ثانویه جنسی را نشان نمی داد. در مطالعه ریز بینی، سلولهای توموری گرد تا چند وجهی دارای هسته های بزرگ هیپرکروماتیک با غشاء هسته کاملا مشخص و هستک مرکزی بزرگ و پررنگ مشاهده می شدند. سیتوپلاسم این سلولها کم، ائوزینوفیلیک، دانه دار و به طور ملایم واکوئله بود. دستجات سلولهای توموری، بوسیله استرومای همبندی ظریفی، ساختمانهای مدور لوله مانند یا رشته های کشیده طناب مانند ایجاد کرده بودند. سیمای ریزبینی تومور شبیه سمینوما بود. کانون هایی از نکروز وخونریزی، آمبولی سلولهای سرطانی در عروق خونی تخمدان و همچنین کانون هایی از متاستاز توموربه طحال مشاهده گردید. براساس خصوصیات ظاهری، رفتار بیولوژیک و به خصوص یافته های هیستوپاتولوژیک, توده مذکور بعنوان توموردیس ژرمینوما تشخیص داده شد. به نظر میرسد برای تعیین میزان شیوع و اهمیت این تومور در صنعت طیور کشور انجام مطالعات بیشتری ضرورت داشته باشد.

به منظور تعیین مقدار هیستامین، در ماهی تن و ساردین تعداد 100 نمونه کنسرو ماهی که 80 نمونه تن و 20 نمونه کیلکا مربوط به 8 کارخانه تولید کننده بود مورد آزمایش قرار گرفتند. نتایج حاصله نشان داد که میانگین میزان هیستامین در نمونه های کنسرو تن بین 10 تا 178 میلی گرم در کیلوگرم بوده و این مقدار در مورد نمونه های کنسرو کیلکا بین 5 تا 47 میلی گرم در کیلوگرم بوده است. تمام مقادیر بدست آمده برای کنسروهای کیلکا زیر حد مجاز پذیرفته شده به وسیله کشورهای اتحادیه اروپا بوده و این در حالی است که در مورد نمونه های کنسرو تن 25/41 درصد نمونه های مورد مطالعه حاوی هیستامین به میزان بالاتر از حد مجاز پذیرفته شده می باشند.

پارامترهای رشد و مرگ و میر ماهی شوریده (Otolithes ruber) با استفاده ازاطلاعات جمع آوری شده از فراوانی های طولی در گشت های ترال در خلیج فارس و آبهای بوشهر طی سالهای 77-1376 تخمین زده شد. نمونه برداری توسط شناور تحقیقاتی لاور 2 انجام شد. عملیات دریاروی هر ماهه در23 ایستگاه ثابت انجام گرفته است. منطقه مورد بررسی آبهای بحرکان بوده است. طول کل ماهی در این نمونه برداری اندازه گیری و جهت آنالیز اطلاعات از برنامه های LFDA و FiSAT استفاده گردید. پارامترهای رشد cm=و38 =∞L و K=0/8 در سال تخمین زده شد. با تخمین مرگ و میر کل (Z) برابر با 7/2در سال و مرگ و میر صیادی (F) برابر با46/1 در سال و ضریب بهره برداری (E) برابر با 55/0محاسبه گردید. مرگ و میر طبیعی با استفاده از فرمول پائولی (11) محاسبه گردید که نتیجه به دست آمده24/1در سال میباشد. با مقایسه ضرایب مرگ و میر (M, F, Z) و ضرایب بهره برداری (E) صید بی رویه مشاهده می گردد (اگر M < = F یا 5/0<E باشد صید بی رویه وجود دارد.) (10). با استفاده از تخمین وزن توده زنده (108 تن) با روش مساحت جایروب شده در سال1373میزان حداکثر محصول قابل برداشت (MSY) بدست آمد. میزانMSY در گونه Otolithes ruber بین 4/154- 8/145 تن تخمین زده شد. نتایج این تحقیق نشان دهنده این است که صید ماهی شوریده بسیار نزدیک به حداکثر محصول قابل برداشت می باشد و افزایش تلاش صیادی توصیه نمی گردد.

در دو دهه گذشته همه گیری های وسیعی از بیماری بورس عفونی طیور در بسیاری از نقاط دنیا گزارش شده است. در ایران نیز بیماری وجود داشته و خسارات اقتصادی زیادی به صنعت طیور کشور وارد آورده است. در این مطالعه روش تشخیص ویروس در نمونه های بالینی با استفاده از آزمایش RT-PCR بهینه سازی گردیده است. در این روش قسمتی از ژن VP2 ویروس به طول 743 نوکلئوتید که بیشترین تغییرات ژنتیکی را در بین سویه های مختلف نشان می دهد تکثیر گردید. بر روی نمونه هایی که در آزمایش PCR مثبت شده بودند، آزمایش هضم آنزیمی با 2 آنزیم BstNI و MboI صورت گرفت و نتایج آزمایش هضم ثبت گردید. از نمونه های واکسن های وارداتی نیز آزمایش RT-PCR به عمل آمد و محصول PCR با 2 آنزیم فوق هضم گردید و نتایج آن با نتایج حاصل از نمونه های بالینی مقایسه گردید. براساس نتایج به دست آمده، تعداد و اندازه قطعات DNA حاصل از هضم محصولات PCR در نمونه های بالینی و واکسینال با یکدیگر متفاوت می باشد که موید تفاوت ژنتیکی آنها در ژن VP2ویروس است. با استفاده از این روش می توان بین سویه فیلد و واکسینال تفاوت قائل شد و آنها را از یکدیگر تشخیص داد.

برای مطالعه اثر نوع کلینوپتیلولیت بر روی عملکرد و سلامت بره های نر نژاد شال آزمایشی در غالب طرح کاملا تصادفی با 32 بره در 4 گروه آزمایشی انجام گرفت. جیره های مصرفی شامل: 1) شاهد، 2) شاهد + 4 درصد کلینوپتیلولیت نوع کلسیک، 3) شاهد + 4 درصد کلینوپتیلولیت نوع پتاسیک و 4) شاهد + 4 درصد از مخلوط کلینوپتیلولیت نوع کلسیک و پتاسیک به طور مساوی بود. همگی جیره ها حاوی 3/1 درصد اوره بودند. در طول دوره پروار بندی مصرف خوراک به طور هفتگی و وزن بره ها هر سه هفته یک بار اندازه گیری می شد. در پایان آزمایش بره ها کشتار شده و وزن اعماء و احشاء و وزن قطعات مختلف بدن اندازه گیری شد و نمونه ای از بافت کبد و کلیه جهت مطالعات بافت شناسی گرفته شد. در این آزمایش افزایش وزن روزانه (199،229،209،213 به ترتیب برای جیره های 4 - 1)، ضریب تبدیل خوراکی (8/7، 8/6، 65/7، 37 /7)، وزن لاشه (02/28، 60/29، 17/28 و 35/28) و درصد لاشه (76/49، 15/51، 04/50 و 18/50) به طور معنی داری (05/0>p) برای بره هایی که جیره شماره 2 را مصرف کرده بودند، افزایش یافت. وزن و حجم کبد و همچنین وزن کلیه ها اگر چه بطور غیر معنی دار ولی از نظر عددی تا حدود قابل ملاحظه ای در مورد جیره های حاوی کلینوپتیلولیت به خصوص جیره 2 پایین تر بود. تعداد سلول کبدی در 100 میکرومتر مربع بافت گوسفندانی که جیره 2 را مصرف کرده بودند، به طور معنی داری بالاتر بود، که نشان دهنده کوچکتر بودن سلولهای کبدی در این بره ها بود. به طور کلی نتایج نشان داد که اضافه کردن کلینوپتیلولیت نوع کلسیک به مقدار 4 درصد جیره سبب بهبود عملکرد بره های پرواری و افزایش سلامت بافت کبد و کلیه آنها گردید، و کلینوپتیلولیت نوع پتاسیک تاثیر معنی داری بر صفات مذکور نداشت.

جهت نیل به اهداف این تحقیق، ابتدا سهاستخر با ابعاد مساوی انتخاب گردید و طی 6 هفته دوره پرورش از 10/1/1378 الی 10/3/1378 به طور منظم از بچه ماهیان و زئوپلانکتونها نمونه برداری به عمل آمد. پس از جمع آوری و دسته بندی اطلاعات، شناسایی زئوپلانکتونهای ایناستخرها آغاز که طی آن از شاخی سیخکان 9 گونه از 6 جنس متعلق به 2 خانواده و از کوپه پودها 2 جنس متعلق به 2 خانواده شناسایی گردید. Ostracoda نیز از ارگانیسم هایی بود که به فراوانی مشاهده گردید. از بنتوزها نیز یک جنس متعلق به یک خانواده شناسایی شد. با بررسی محتویات معده 560 قطعه بچه ماهی که میانگین طول و وزن آنها در پایان دوره پرورش به ترتیب 90 میلی متر و 3200 میلی گرم بود مشخص گردید که بچه ماهیان قره برون، آنتن منشعب ها و لارو شیرونومید را به طور فعال صید کرده و کوپه پودها و ناپلئوس آنها از اهمیت کمتری برخوردار می باشند. جهت آنالیز اطلاعات تغذیه بچه ماهیان قره برون از شاخص Ivlev و جهت بررسی معنی دار بودن تفاوت بیناستخرها از نرم افزار Windows 98 و Work shit / pools استفاده گردید.

تحقیق انجام شده بر روی ماهی زرده در سال 1378، در محدوده آبهای استان هرمزگان مشخص کردکه رابطه (طول چنگالی - وزن) این ماهی به صورت W=0 /053×10-3 FL2 /71 و رابطه (طول چنگالی -دور آبشش) آن به قرار G=0 /56 FL+1 /2 می باشد. بررسی آمار صید بیانگر آن بود که میزان صید در ماه های سال یکسان نبوده و این ماهی از پراکندگی یکسانی در آبهای استان برخوردار نیست. صیدگاه اصلی آن منطقه بندرلنگه بوده و بیشترین صید آن در اردیبهشت می باشد. شاخص های رشد K و∞ L این گونه به ترتیب 53 /0 (year-1) و 94 سانتیمتر و به دست آمدند. شاخص های مرگ و میر طبیعی، صیادی و کل به ترتیب، F=1 /9 M=0 /66 و 56 /2=Z برآورد گردیدند. ضریب بهره برداری از این ماهی طی سال مذکور 74 /0 به دست آمد.

به منظور بررسی اثر پروبیوتیک (بیوپلوس 2-ب) بر راندمان تولید و خصوصیات ظاهری دستگاه گوارش طیور، تعداد 480 قطعه جوجه نر و ماده گوشتی از هیبرید تجاری راس1 به طور مجزا از روز اول پرورش تا روز 42 با جیره های حاوی درصد های مختلف پروبیوتیک (0، 05/0، 1/0، 15/0) به طور تصادفی تغذیه شدند. نتایج نشان داد که درصدهای مختلف پروبیوتیک، بر میزان خوراک مصرفی و اضافه وزن جوجه ها تاثیری نداشته و ضریب تبدیل غذائی در اثر اعمال درصدهای مختلف پروبیوتیک تغییر معنی داری نمی کند. تلفات در گروه های آزمایشی نسبت به شاهد به طور معنی دار کاهش پیدا کرده و وزن دستگاه گوارش تغییر معنی داری نشان نداد. همچنین نسبت وزن دستگاه گوارش به وزن بدن در سن 28 روزگی افزایش یافته ولی در سن 36 و 42 روزگی با شاهد برابر بود.

صنعت طیور کشور ایران از سال 1377 درگیر بیماری آنفلوانزای طیور (H9N2) می باشد. بروز بیماری با تلفات بالا این تصور را ایجاد کرده است که ویروس آنفلوانزا در سطح مزرعه دچار تغییرات ژنتیکی شده است. در این مطالعه سه ویروس آنفلوانزای طیور (H9N2) جدا شده از گله های آلوده با تلفات متفاوت مورد شناسائی ملکولی قرار گرفتند. قطعه 486 جفت باز در این ویروس ها که در برگیرنده نوکلئوتیدهای محل شکسته شدن پروتئین هماگلوتینین بود توسط PCR تکثیر و سپس توالی نوکلئوتیدهای آنها مشخص شد. آنالیز نوکلئوتیدها و اسیدهای آمینه موید وجود سه ویروس بسیار شبیه به یکدیگر ولی متمایز از همدیگر بود. همانند ویروس های آنفلوانزای طیور (H9N2) سایر کشورهای آسیائی و اروپائی، اسیدهای آمینه محل شکسته شدن پروتئین هماگلوتینین ویروس ها (PARSSR*G) کاملا شبیه به یکدیگر بودند. آنالیز فیلوژنی 453 جفت باز محصولات PCR این ویروس ها به همراه ویروس های گزارش شده از سایر نقاط جهان نشان داد، ویروس های آنفلوانزای طیور ایران رابطه بسیار نزدیکی با یکدیگر داشته و به احتمال فراوان دارای منشاء یکسانند. بیشترین قرابت ژنتیکی این ویروس ها به ترتیب با ویروس های آنفلوانزای طیور کشور عربستان سعودی، آلمان و پاکستان بود. نتایج این مطالعه نشان داد که علیرغم بروز تلفات زیاد در سطح مزرعه، ویروس های آنفلوانزای طیور ایران شبیه ویروس های غیر بیماری زای H9N2 گزارش شده از سایر کشورهای اروپائی و آسیائی (به جز کشور چین) بوده و تغییرات ژنتیکی ایجاد شده در این ویروس ها منجر به افزایش حدت آنها نشده است.