نشریه پژوهش و سازندگی
سال نوزدهم شماره 2 (پیاپی 72، پاییز 1385)

با توجه به جایگاه صنعت مبلمان در ایران و اهمیت سازه های صفحه ای در این صنعت، در تحقیق حاضر مقاومت انواع مختلف اتصالات پیچ، دوبل و گوشه ای فلزی در برابر بار برشی جانبی مورد بررسی و مقایسه با یکدیگر قرار گرفته است. هدف از این مطالعه دستیابی به قوی ترین حالت اتصال تعبیه شده در تخته خرده چوب روکش دار و بدون روکش به طور جداگانه، اندازه گیری و تجزیه و تحلیل مقاومت حالت های مختلف هر یک از اتصالات است؛ اتصالات بررسی شده عبارتند از: دوبل های آجدار با قطر 8 و10 میلی متر که با چسب های پلی وینیل استات و اوره فرم آلدئید آغشته شده، پیچ های شماره 5 و1 6 در حالت های بدون چسب، با چسب پلی وینیل استات و یا اوره فرم آلدئید و انواع اتصالات فلزی گوشه ای با مهره2 و بدون مهره؛ بدین ترتیب عوامل مطالعه شده عبارتند از 20 نوع اتصال و اندازه گیری مقاومت اتصالات مذکور بر اساس استاندارد GSA انجام گرفته است. این نمونه ها که در کارگاه دانشگاه شهید رجایی ساخته و متعادل سازی گردیدند عبارتند از 2 قطعه تخته به ابعاد 8×20 سانتی متر که توسط اتصال مورد نظر به یکدیگر وصل شده اند. با توجه به نتایج به دست آمده، اتصالات پیچ بیشترین مقاومت برشی را نسبت به سایر اتصالات بررسی شده داشتند. محاسبات آماری نیز این نتیجه را تایید کرده و بر اساس آن مقاومت انواع اتصالات پیچ مطالعه شده با یکدیگر اختلاف معنی داری نداشته اما مقاومت این اتصالات با سایر اتصالات آزمایش شده دارای اختلاف معنی داری است. با توجه به نتیجه مذکور می توان از انواع پیچ برای وضعیت های مشابه استفاده کرد، هرچند که از نظر اقتصادی تعبیه اتصال پیچ شماره 5 بدون مصرف هیج گونه چسبی در محل اتصال، نسبت به سایر اتصالات مناسب تر می باشد.

نظام تحقیقات کشاورزی در هدف غایی خویش پاسخگویی به موقع، صحیح و شفاف به مسائ ل، مشکلات و انتظارات بهره برداران و ذینفعان کشاورزی را دنبال میکند. اما در این خصوص به دلیل تنوع و تعدد مسائل، مشکلات و انتظارات و از سویی دیگر به علت وجود محدودیتهای فرآوانی نظیر محدودیتهای مالی، زمانی، نیروی انسانی،تجهیزات و غیره قادر به پاسخگویی کامل و همه جانبه نمی باشد. لذا ضرورت بهینه سازی توان پاسخگویی نظام مذکور از طریق اولویتبندی طرحها به عنوان یک چالش جدی و اساسی همواره پیش روی مسئولین و مدیران ذیربط قرار دارد. در این مقاله با معرفی فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) به عنوان یکی از روش های مشهور تصمیمگیری چند شاخصه چگونگی ترکیب شاخصهای کمی و کیفی در اولویتبندی طرحهای تحقیقاتی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندر قند نشان داده شده است. در این مقاله به منظور پیادهسازی روش مزبور پس از بررسی مبانی و روش های اولویتبندی تحقیقات کشاورزی شاخصهای نهایی تصمیمگیری مشخص و پس از ترسیم درخت سلسله مراتب تصمیم، اولویت طرحهای پژوهشی موجود در این موسسه تعیین گردیده است. داده های مورد نیاز به کمک پرسشنامه مقایسات زوجی و توسط خبرگان و محققان موسسه تهیه و با استفاده از نرم افزار Expert Choice مراحل محاسباتی انجام گرفته است. بر اساس نتایج حاصل شاخصهای توسعه پایدار،توسعه علمی، امکان پذیری انجام تحقیق و توسعه اقتصادی به ترتیب با ضرایب اهمیت 374/0، 304/.، 194/0 و 159/0 اولویتهای موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندر قند را تشکیل میدهند. بهعلاوه زیر شاخصهای حفظ ذخائر ژنتیک(14/0)، حفظ پایه منابع (136/0)، دستیابی به دانش و تکنولوژی(131/0) و دستیابی به محصولات و خدمات جدید(113/0) بیشترین اولویت را کسب کردهاند. بر این اساس اولویت طرحهای تحقیقاتی موسسه به ترتیب بیماری ریزومانیا و کرلی تاپ چغندر قند در ایران(276/0)، تنشهای محیطی چغندرقند (شوری و خشکی) در ایران(169/0)، بررسی کمیت و کیفیت چغندر قند (166/0)، بررسی مقاومت به ریزوکتینا در ارقام و لاینهای چغندر قند در شرایط درون شیشه و مناطق آلوده (137/0)، بررسی خصوصیات مهم اگرونیمی- فیزویولوژیکی چغندر قند ایران(135/0) و در نهایت بررسی کمیت و کیفیت محصول چعندر قند در دو سیستم آبیاری نشتی و میکرو(118/0) عنوان میشود.

این مطالعه به تعیین ارزش حفاظتی و تفریحی پارک جنگلی سیسنگان و اندازهگیری میزان تمایل به پرداخت افراد برای منافع حفاظتی و تفریحی این پارک با استفاده از روش ارزشگذاری مشروط و پرسشنامه انتخاب دوگانه میپردازد. برای اندازهگیری میزان تمایل به پرداخت افراد از مدل Logit استفاده شده و بر اساس روش حداکثر درستنمائی، پارامترهای این مدل برآورد شدند. نتایج نشان میدهد که بهترتیب 7/81 درصد و 8/78 درصد افراد تحت بررسی در این مطالعه، حاضر به پرداخت مبلغی جهت حفاظت پارک جنگلی سیسنگان و استفاده تفریحی از آن هستند. متوسط تمایل به پرداخت افراد برای ارزش حفاظتی پارک جنگلی سیسنگان، 6365 ریال برای هر خانواده بدست آمده و متوسط تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان برای ارزش تفریحی این پارک، 2477 ریال برای هر بازدید برآورد شد. ارزش حفاظتی و تفریحی سالانه این پارک بهترتیب 8/5 و 5/2 میلیون ریال در هکتار (666 و 291 دلار) برآورد شده است. همچنین نتایج نشان داده که پارکهای جنگلی ارزش حفاظتی و تفریحی قابل توجهی داشته که این ارزش برای سیاستگذاران و تصمیمگیرندگان، توجیهی را فراهم میکند تا از کیفیت پارکهای جنگلی حمایت نمایند و از کم جلوه دادن منابع جنگلی جلوگیری کنند.

تریپسهای مرکبات از جمله آفاتی هستند که به ویژه در مناطق نیمه خشک به ارقام مختلف مرکبات خسارت وارد میکنند. در این تحقیق با توجه به ناشناخته بودن گونه یا گونه های تریپس موجود روی مرکبات منطقه جیرفت و کهنوج، اقدام به جمعآوری و شناسایی این گروه از حشرات از روی ارقام مختلف مرکبات و سایر گیاهان همراه گردید و پس از انجام مراحل آماده سازی نمونه ها، تعیین گونه صورت پذیرفت. براین اساس، گونه های شناسایی شده متعلق به دوخانواده Thripidae وPhlaeothripidae بودند. این گونه ها عبارتند از: Haplothrips flavicinctus و Odontothrips confusus, Thrips tabaci, Scirtothrips Thrips meridionalis همچنین مشخص شد در بین گونه های مذکور S. citrii و پس از آن T. tabaci دارای بیشترین درصد فراوانی در باغهای مرکبات مناطق مورد بررسی بودند.

به منظور مطالعه اثر روش کشت با عمیقکار پرسینگ دیم و سانتریفوژ بر حفظ ذخیره بذر خاک و عملکرد بیولوژیکی در 6 رقم یونجه یکساله، آزمایشی در سالهای 1380 و 1381در قالب طرح اسپلیت پلات بر پایه بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار در 2 سال در ایستگاه تحقیقات هواشناسی کشاورزی خرمآباد اجرا شد. بهاین ترتیب که 6 رقم یونجه یکساله بهعنوان عامل اصلی و 2 روش کشت بهعنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان میدهد روش کشت با عمیقکار پرسینگ دیم با تسریع در سبز شدن بذر استقرار مناسبتر گیاهچه ها و ایجاد تراکم گیاهی مطلوب دارای عملکرد بیولوژیکی، عملکرد دانه و بانک بذر خاک بهتر از روش کشت دستپاش است. رقم Caliph از گونه Medicago truncatula غنی ترین بانک بذر خاک را ایجاد کرد و رقم Rigidula از گونه Medicago rigidula دارای بیشترین عملکرد بیولوژیکی بود، ولی به دلیل دیررسی و عدم تکمیل دوره رشد زایشی خود دارای بانک بذر خاک ضعیفی بود.

سرو نقرهای به دلیل توقع کم و تحمل زیاد خشکی از گونه های مهم برای جنگلکاری در اکوسیستمهای تخریب یافته و نیز در فضای سبز شهری و برون شهری میباشد. در این تحقیق تاثیر تیمارهای مختلف سایه بر رشد و کیفیت نهالهای سرو نقرهای، بررسی گردید. به همین منظور از یک طرح آزمایشی یک عامله کاملا تصادفی با 4 تکرار استفاده گردید. بدین صورت که ابتدا 24 کرت مربعی تهیه شد و در هر یک از آنها تعداد 24 گلدان نهال سرو نقرهای قرار داده شد و سپس بر روی 16 کرت (384 گلدان)، 4 نوع سایبان مصنوعی با میزان عبوردهی نور صفر، 33، 50 و 67 درصد تعبیه گردیده و تعداد 4 کرت (96 گلدان) زیر سایبان تاج درختان نهالستان و 4 کرت نیز به عنوان تیمار شاهد بدون ایجاد سایبان و با نور کامل خورشید ایجاد شد و بدین ترتیب در مجموع 576 گلدان سرو نقرهای به عنوان نمونه مورد آزمایش قرار گرفت. سایر شرایط پرورش نهالها از جمله ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک، اندازه گلدان، وجین و آبیاری نیز در تمامیکرتها یکسان بوده است. در نه مرحله زمانی ویژگی های ارتفاع کل، درجه شادابی بر اساس رنگ فلسها و زندهمانی نهالها ثبت گردید. نتایج نشان میدهند که تیمارهای سایه (بدون نور مستقیم،33، 50، 67 درصد نور مستقیم) نسبت به تیمار نور کامل خورشید باعث افزایش معنی داری در ارتفاع نهالها گردیده است. بیشترین و کمترین مقدار نهالهای زنده که در حقیقت معرف بازدهی تولید نهالستان میباشد به ترتیب تحت تیمارهای شدت نور 33 درصد و100 درصد (نور کامل خورشید) بدست آمده است، تیمارهای مختلف شدت نور بر شادابی نهالهای سرو نقرهای تاثیر داشته و نهالهای رشد یافته تحت تیمارهای شدت نور 33 درصد از وضعیت مطلوبتری برخوردار بودهاند.

بیماری لکه قهوه ای، یکی از مهمترین بیماری های بذرزاد برنج است. دو گونه از قارچ به عنوان عامل بیماری شامل Bipolaris oryzae و Bipolaris victoriae قبلا از استان گیلان، گزارش شده بودند. مطالعه 342 جدایه به دست آمده از شالیزارهای استان گیلان، دو گونه دیگر شامل B. indica و B. bicolor را به عنوان عوامل ایجاد کننده بیماری به گونه های قبلی اضافه نمود. اساس شناسایی، صفات مورفولوژیک قارچ مانند رنگ کلنی، شکل، رنگ و ابعاد کنیدیوم و کنیدیوفور، فرآیند تشکیل کنیدیوم و نحوه جوانه زنی آنها بود.گونه B. victoriae از بیشترین فراوانی در استان گیلان برخوردار بود و بعد از آن به ترتیب گونه های B. oryzae، B. bicolor و B. indica، قرار داشتند. آزمایش بیماریزایی جدایه های این چهار گونه، روی نشاهای برنج در محیط دسیکاتور انجام گرفت که نشان داد که این قارچ روی برنج، بیماریزا بوده و موجب بروز علائم مشخص بیماری لکه قهوه ای برنج می گردد. از این 342 جدایه، 180جدایه به وسیله PCR-RFLP، مورد مطالعه قرار گرفتند. برای انجام این کار از دو دسته آغازگر وسه آنزیم برشی استفاده گردید. ابتدا DNA کل جدایه های مزبور استخراج ودر یک برنامه حرارتی در دستگاه ترموسایکلر، تکثیر و سپس با آنزیم های برشی، برش داده شدند. بر اساس تجزیه کلاستر به روش UPGMAو4 گروه انگشت نگاری DNA مشخص شدند که به ترتیب گونه های B. victoriae با 85%، B. oryzae با 10%، B. bicolor با 3% و B. indica با 2% فراوانی را در برگرفتند. سطوحی از پلی مورفیسم در بین DNA جدایه های مختلف قارچی مشاهده گردید که این پلی مورفیسم، هم در درون گونه ها و هم در بین گونه های قارچی وجود داشت. الگوی باندهای DNA نتوانست همبستگی مستقیم بین پلی مورفیسم و شرایط آب و هوایی یا مناطق جغرافیایی را نشان دهد. از این رو، به کارگیری روش PCR-RFLP برای تفکیک قارچ ها در سطح گونه ای، مفید بوده و نتایج درخشانی را برای ارزیابی های بعدی از جمله معرفی ارقام مقاوم فراهم می کند.

اکالیپتوس از خانواده Myrtaceae یکی از گونه های غیر بومی ایران است. در بیشتر نقاط دنیا گونه های اکالیپتوس به خاطر سرعت بالای رشد، سازگاری به خاکهای فقیر و دیگر صفات مطلوب به میزان وسیع در جنگلکاری بکار میروند. بنابراین تولید نهال این گونه ها به منظور توسعه جنگلکاری در ایران حائز اهمیت است. از آنجایی که تکثیر این گیاه با روش های معمول تکثیر از طریق جنسی(عدم حفظ صفات برتر) و غیرجنسی با مشکلاتی مواجه است، تکثیر درون شیشهای (ریز ازدیادی) روش جایگزینی است که در جهت تکثیر گونه های این جنس مورد توجه واقع شده است. از این رو در این پژوهش، اثر تنظیم کننده های رشد گیاهی در تکثیر نوشاخه ها از کشت میانگره E. melliodora مورد توجه قرار گرفت. درآزمایشهای انجام شده، اثر 9 تیمار مختلف شاخهزایی BAPو(1/0، 6/ 0و 1 میلیگرم در لیتر) و (2ip،و5/0 و 6/0 میلیگرم در لیتر) به تنهایی یا توام برروی شاخهزایی ریزنمونه های حاصل از دانهرست بررسی شد. به منظور افزایش رشد طولی ریزنمونه ها، نوشاخه های ایجاد شده در حضور 2ip و BAP، با غلظت 05/0 میلیگرم در لیتر GA3 تیمار شدند. برای ریشهزایی از تیمارهای هورمونی مختلف D-و4 و 2 و NAA هر کدام با غلظتهای 0، 1/0، 5/0 و 1 میلیگرم در لیتر استفاده شد. بررسی آماری نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که بهترین تیمارهای شاخهزایی به ترتیب 2ip +وBAP به ترتیب به میزان1/0،و 5/0، BAP، (0/1) BAPو(1/0)،و iPو2و(5/0)، و2ipو(6/0) میلیگرم در لیتر بودند. در بین محیطهای مورد استفاده برای ریشهزایی، محیط بدون هورمون غلظت صفر از هورمونها بهترین پاسخ را نشان داد. بهترین ریشهزایی با تیمار هورمونی NAA با غلظت1/0 میلیگرم در لیتر به دست آمد. ریشهزایی در محیط بدون هورمون با حداقل میزان کالوس همراه بود و در این محیط ریشه هوایی تشکیل نشد. بنابراین از نظر کیفیت وکمیت ریشه، محیط بدون هورمون نسبت به محیط دارای 1/0 میلیگرم در لیتر NAA محیط بهتری است، در حالی که از نظر پاسخ شاخهزایی، از تلفیق سیتوکینینها نسبت به تیمارهای دیگر پاسخ بهتری دریافت شد. گیاهکهای کامل تولید شده پس از گذراندن دوره سازگاری با موفقیت به خاک منتقل شده وپس از مدتها رشد ونمو طبیعی را نشان دادند.

به منظور ارزیابی سیستم آبیاری قطرهای و مقایسه آن با آبیاری سطحی، آزمایشی به صورت استریپ اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل 12 ترکیب سطوح 3 فاکتور شامل دو طول 90 و 120 متر نوار به عنوان فاکتور افقی و دو دور آبیاری بر اساس 25 و 40 میلیمتر تبخیر از تشتک بهعنوان فاکتور عمودی وتیمار فاصله لترال با سه سطح 5/0، 6/0 و 7/0 متر به عنوان کرت فرعی روی محصول گندم در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اسلام آبادکرمانشاه در سال زراعی 82-1381 اجراء شد. عملکرد محصول، یکنواختی پخش آب و ارزیابی اقتصادی سیستم آبیاری قطرهای و سطحی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تجزیه آماری از بین ترکیبات مختلف، تیمار70-40-90 (فاصله نوارها، درصد نیاز آبی، طول لترال) را با بیشترین عملکرد ترکیب تیماری برتر نشان داد. تحلیل اقتصادی دو روش آبیاری نشان داد هرچند نسبت منفعت به هزینه در آبیاری سطحی بیشتر از آبیاری قطرهای بدست آمد، اما بهرهوری مصرف آب به ازاء هر واحد آب مصرفی در آبیاری قطرهای (57/2) در مقایسه با روش سطحی(38/1) حدود دوبرابر بود. نتایج این آزمایش اجرائی بودن روش آبیاری قطرهای در گندم را بهخوبی نشان داد. با توجه به وسیع بودن آزمایش و اکتفا نکردن به شرایط مرسوم آزمایشات تحقیقاتی، نتایج این بررسی با اطمینان بسیار بیشتری قابل تعمیم خواهد بود. بر اساس این نتایج و سایر مزایای این سیستمها شامل صرفه جوئی در منابع و مدیریت بهتر، ارزانتر و قابل کنترلتر گسترش این سیستمها قابل توصیه میباشد.

روناس(.Rubiatinctorum L) گیاهی است 2تا 3 ساله و مقاوم به شوری که از ریشه ان یکی از با دوامترین رنگهای قرمز گیاهی تهیه و در رنگرزی به ویژه الیاف قالی مورد استفاده قرار میگیرد. روناس یکی از گیاهان زراعی صنعتی استان میباشد که تاکنون مطالعه اقتصادی درمورد آن انجام نشده است. سطح زیرکشت آن 413 هکتار(سال82-81) با تولید2413 تن که ارزش ان بالغ بر 16میلیارد ریال میباشد هم در داخل مصرف وبه خارج کشور نیز صادر میشود. نتایج تحقیق حاکی از آن است که سودآوری روناس در هر هکتار نسبت به سایر محصولات زراعی(گندم، جو، یونجه. .. .) نه تنها بالاتر بلکه در حد قابل قبول و رضایتبخش زارعین میباشد (17436188ریال در هکتار، درآمد ناخالص56091875 و هزینه 38655687 در هکتار میباشد). از آنجا که بهرهوری یکی از مهمترین معیارهای اندازه گیری توان تولیدی نهاده ها میباشد، در این تحقیق از این روش استفاده شده است. بهرهوری نهایی و کل عوامل تولید از روش تابع تولید محاسبه و مشخص گردید به ازای هر واحد هزینه 64 واحد درآمد ناخالص ایجاد میکند. در این تحقیق بهرهوری کود حیوانی از سایر نهاده ها با لاتر بود که حاکی از اهمیت این نهاده است. بازار روناس در اختیار انحصارگران بوده که بر سودآوری روناس کاران تاثیر منفی گذاشته، شایسته است این بازار و صنایع تبدیلی و تکمیلی این محصول بهبود و رونق یابد.

به منظور بررسی تنوع ژنتیکی بارانک، از 40 پایه از این گیاه در جنگلهای حوزه شرکت چوب فریم ساری، نمونه های برگ و میوه جمعآوری گردید. صفات وزن میوه، قطرهای بزرگ و کوچک، تعداد کل بذر و وزن آنها و تعداد بذرهای سالم در هر میوه و وزن آنها بررسی گردید. در مورد برگ نیز صفات طول و عرض پهنک، شکل ویژه برگ، طول کل و طول نسبی دمبرگ، عرض پهنک در 1/0 و 9/0 طول آن، شکل نوک و شکل قاعده برگ، زاویه قاعده، تعداد جفت رگبرگ، عمق کل و عمق نسبی لبها مورد بررسی قرار گرفت. آنالیز داده ها با استفاده از روش آماری چند متغیره تجزیه به مولفه های اصلی انجام شد، نشان داد متوسط، حداکثر و حداقل وزن میوه به ترتیب 3/1، 72/1 و 88/0 گرم بود. بیشترین اندازه طول و عرض پهنک برگ به ترتیب 52/11 و 62/8 سانتیمتر بود. بین تعداد بذر سالم و وزن میوه همبستگی معنی داری مشاهده نشد. ولی بین وزن میوه و وزن بذرهای سالم همبستگی مثبت و معنیدار مشاهده گردید(p<0/05). از بین20 صفت برگ و میوه تنها بین کجتاری تنه درختان مادری و وزن میوه همبستگی منفی و معنی دار (p<0/05) و بین عمق لبهای برگ با صفت دوشاخگی پایه های مادری همبستگی معنیدار منفی (p<0/05) مشاهده گردید. در تبیین مولفه های اول و دوم تجزیه به مولفه های اصلی، عرض پهنک و عمق لبهای کناری و شکل قاعده برگ و از صفت میوه تعداد و وزن بذرهای سالم بیشترین نقش را ایفا کردند. بهطور کلی تنوع در 40 پایه بارانک مورد بررسی, اندک توصیف گردید. با اینحال تنوع در جمعیت اشک از جمعیت سنگده بیشتر بود.

از نظر اقتصادی گلمحمدی مهمترین گیاه دارویی و معطر ایران است ریزازدیادی این گیاه از نظر ایجاد گلستانهایی با درصد مشخصی از ماده موثره و همچنین در برنامه های اصلاحی از اهمیت زیادی برخوردار است. بنابراین به منظور بررسی تکثیر درون شیشهای گلمحمدی اثر دو محیط کشت MS و WPM، همچنین غلظتهای متفاوت سیتوکینینهای BAP و TDZ و اکسین شاملIBA و IAA بر تکثیر درون شیشهای گلمحمدی مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج حاصل از سترونسازی ریزنمونه ها نشان داد که بهترین زمان نمونه گیری تابستان و پاییز است. در فصل تابستان و پاییز بهترین تیمار سترونسازی استفاده از کلرید مرکوریک 1/0% به مدت زمان 5 دقیقه بود. در مرحله شاخهزایی محیط کشت MS بر WPM برتری داشت.بهترین ترکیب تنظیمکننده رشد، BAP با غلظت 5 میلیگرم در لیتر و TDZ با غلظت 1/0 میلیگرم در لیتر بود. در صورتی که استفاده از هورمونهای IAA و IBA با غلظتهای متفاوت تاثیری کمی بر شاخهزایی داشتند. این تحقیق روش ریز ازدیادی شاخه گلمحمدی از طریق کشت بافت.

به منظور ارزیابی و طبقهبندی صفات مورفولوژیک و مورفوفیزیولوژیک ژنوتیپهای گندم نان در هر دو شرایط تنش و بدون تنش خشکی 567 ژنوتیپ گندم نان در قالب طرح مشاهدهای با چهار تکرار کشت شدند. دو تکرار به عنوان محیط تنش و دو تکرار نیز به عنوان محیط بدون تنش در نظر گرفته شد. تجزیه به عاملها بر اساس روش تجزیه به مؤلفه های اصلی و چرخش وریماکس نشان داد که چهار عامل اول در محیط تنش رویهم رفته 6/89 درصد و در محیط بدون تنش 5/87 درصد از تغییرات متغیرهای مورد بررسی را توجیه مینمایند. در محیط تنش عامل اول 8/42 درصد از واریانس میان صفات را به خود اختصاص داده و نقش مهمی در توجیه تغییرات عملکرد و اجزای عملکرد دانه سنبله ایفا نمود. از اینرو این عامل به عنوان عامل عملکرد دانه سنبله نامگذاری گردید. عوامل دوم، سوم و چهارم نیز در محیط تنش 20، 17 و 10 درصد از تغییرات موجود بین صفات را توجیه نموده و به ترتیب به عنوان عوامل عملکرد دانه گیاه، تراکم سنبله و انتقال آسیمیلاتها نامگذاری شدند. در محیط بدون تنش نیز عامل اول 35 درصد از واریانس موجود بین صفات را به خود اختصاص داده و نقش مهمی در توجیه تغییرات عملکرد دانه گیاه و سنبله، شاخص برداشت گیاه و سنبله، تعداد دانه در سنبله و ارتفاع گیاه ایفا نمود. این عامل تحت عنوان عامل عملکرد دانه گیاه نامگذاری گردید. عوامل دوم، سوم و چهارم 5/25، 6/16 و 11 درصد از تغییرات صفات را توجیه نموده و به ترتیب به عنوان عوامل تولید، انتقال آسیمیلاتها و تراکم سنبله نامگذاری شدند. به طور کلی نتایج نشاندهنده تاثیر عوامل محیطی مختلف بر عوامل استخراج شده، درصد توجیه تغییرات بین صفات توسط عوامل و صفات همبسته با هر عامل میباشد.

بنه (Pistacia atlantica subsp Mutica) یک گیاه دوپایه است که به شدت مشکل پوک شدن میوه دارد. گرچه این عارضه ممکن است به دلایل مختلف اتفاق بیافتد ولی تلقیح نامناسب گل و ناسازگاری پایه های نر و ماده از عوامل عمده این پدیده به حساب میآیند. صفات مورد مطالعه در این تحقیق، وجود مشکلات گردهافشانی، تشکیل نشدن کیسهجنینی، آندوسپرم و یا جنین و همچنین بروز انواع نارسایی در تخمدان و یا تخمک درحال رشد بود. نمونه هایی که برای مطالعه لوله گرده جمعآوری شدند، با ترکیبCarnoy’s تثبیت شدند. نمونه هایی که برای مطالعه بافتهای مشکلدارکیسه جنینی، جنین و آندوسپرم برداشت شدند با ماده FAa و یا گلوتارآلدهید تثبیت گردیدند. پس از تثبیت بافتها، آنها را در الکل اتیلیک 75% قرار داده و در یخچال ذخیره شدند. در این مطالعه برای رنگآمیزی و مشاهده لوله گرده در بافت مادگی، از ماده رنگی آنیلین بلو استفاده شد و سپس با میکروسکوپ اپی فلورسنس مشاهده شد. نمونه هایی که به منظور مطالعه بافت‎های تخمدان، تخمک و اندامهای اصلی گل‎ (کلاله، خامه) آماده شده بودند به صورت برشهای 3-7 میکرونی تهیه و با تولوئیدینبلو ا (TBO) و پریدیک اسید و اسید شیفس رنگ آمیزی شدند. سپس با میکروسکوپ نوری فازکنتراست مطالعه شدند. داده های حاصل پس از تبدیل توسط برنامه آماری SAS ودر قالب برنامهNested تجزیه شد. در این آزمایش وجود گلهای ناقص، عدم تجانس والدین از طریق بروز ناهنجاری گامتوفیتیک در بافت کلاله و یا خامه، تخریب سلول مادری کیسه جنینی (سلول مادری مگاسپور)، عدم تکامل بافت سطح کلاله، نبودن کیسهجنین در جایگاه اصلی خود و یا نبود کیسه جنینی، وجود کیسهجنینی همراه با مواد و ذرات نامشخص و زاید، وجود کیسهجنینی ناقص، تشکیل نشدن جنین، وجود جنین ناقص، تخریب جنین اولیه، تشکیل نشدن آندوسپرم و نیز تخریب آن در مراحل اولیه رشد، از مشکلات بارز قابل مشاهده بودند که میتوانند موجبات کاهش تولید بذر سالم را فراهم کنند.

بهمنظور بررسی اثر رژیمهای مختلف آبیاری بر گیاه توت در استان گیلان، آزمایش حاضر طی سالهای 80-1379 بر اساس طرح بلوکهای کامل تصادفی با شش تیمار(بدون آبیاری، آبیاری معادل 60%، 80%، 100%، 120% و 140% تبخیر از سطح تشتک کلاس A)، در توتستان مرکز تحقیقات کرم ابریشم ایران به اجرا در آمد. هر سال اندازهگیری های لازم از قبیل وزن شاخه و برگ، وزن برگ و وزن شاخه به ازای هر اصله درخت و تعداد برگ به طول شاخه و میانگین طول شاخه و میانگین سطح برگ از هر تیمار در سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که تفاوت بین تیمارها در هیچ یک از متغیرهای کمی یاد شده بهغیر از میانگین طول شاخه(در سطح 5%) و میانگین سطح برگ(در سطح 1%) معنیدار نبوده است. در حالیکه نتایج مقایسه میانگین هر یک از متغیرهای فوق به روش دانکن، بهغیر از متغیر تعداد برگ به طول شاخه، سطوح آماری متمایزی را نسبت به تیمار شاهد نشان دادند(05/0>p). بهطوری که تیمارهای آبیاری شده با رژیمهای آبیاری 120 و 140 درصد تبخیر از سطح تشتک، راندمان بهتری را در خصوص متغیرهای یاد شده داشتند.

• غلامرضا بخشی خانیکی، عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور • الهه معروف، دانش آموخته دانشگاه تربیت مدرسچکیدهجنس Salsola با داشتن 100 گونه بزرگترین جنس در زیر خانواده Salsoloideae میباشد. مطالعات کاریولوژی انجام شده نشان داد که عدد کروموزمی در گونه های S. incanescens, S. turkestanica S.dendroides و18=2n در گونه های S. tomentosa, S. crassa, S. kali و 36=2n میباشند. کاریوتیپ گونه های مطالعه شده تقریبا شبیه به هم بوده، دو گونه S. crassa و S. kali با 15 جفت کروموزوم متا سانتریک و 3 جفت کروموزوم ساب متاسانتریک از سایر گونه ها تقارن کاریوتیپ کمتری دارند. در گونه S. tomentosa با 17 جفت کروموزم متاسانتریک و 1 جفت کروموزم ساب متاسانتریک و S. turkestanica با 8 جفت کروموزم متاسانتریک و یک جفت کروموزوم ساب متاسانتریک تقارن کاریوتیپ افزایش یافته و دو گونه S. dendroides, S. incanescens با 9 جفت کروموزم متاسانتریک تقارن کاریوتیپ بیشتری از دیگر گونه ها داشتند.
کلمات کلیدی: کاریوتیپ، کنوپودیاسه، سالسولا، استان گلستان

استان قزوین با وسعت 000/560/1 هکتار از دو بخش کوهستانی (61 درصد) و دشت (39 درصد) و با محدوده ارتفاعی 350 متر در طارم سفلی تا 4063 متر در الموت و انواع متنوعی از زیستگاه های طبیعی و پوشش گیاهی تشکیل شده است. با بررسی منابع علمی و انجام عملیات میدانی گیاهان دارویی استان قزوین جمع آوری، شناسایی و گونه های مهم از لحاظ فلورستیکی، ویژگی های زیستی و جغرافیایی مورد بررسی قرار گرفت. 85 گونه گیاه دارویی شناسایی شده به 33 تیره و76 جنس تعلق دارند. از بین تیره های گیاهی، یک تیره به نهان زادان آوندی، یک تیره به بازدانگان، 4 تیره به گیاهان گلدار تک لپه و27 تیره به گیاهان گلدار دو لپه اختصاص دارد. Lamiaceae با 21 گونه، Asteraceae با 10 گونه و Apiaceae با 6 گونه مهمترین تیره های گیاهی استان از نظر تعداد گونه جمع آوری شده را تشکیل میدادند. همیکریپتوفیتها با 33 درصد، تروفیتها با 28 درصد مهمترین اشکال زیستی عناصر گیاهی را تشکیل میدهند. بسیاری از گونه ها (حدود 90 درصد) دارای انتشار ایرانی- تورانی هستند و در ارتفاع 1000 تا 2500 متری از سطح دریا پراکنش داشته وجمع آوری شدند

مشارکت کشاورزان در تامین مالی خدمات ترویج کشاورزی به سرعت در حال تبدیل به یک پارادایم جدید در بحثهای سیاست توسعه روستایی میباشد. تحقیق حاضر با هدف بررسی تمایل کشاورزان به مشارکت در تامین مالی ترویج کشاورزی صورت گرفته است. جامعه آماری این پژوهش، کشاورزان منطقه ورامین (واقع در استان تهران) میباشد. پاسخگویان، 294 نفر از کشاورزان پنبهکار منطقه ورامین بودند که به روش نمونه گیری تصادفی با انتساب متناسب با جمعیت پنبهکاران از 15 روستای سه بخش منطقه ورامین انتخاب شدند. ابزار جمعآوری داده ها پرسشنامهای بود که به روش مصاحبه تکمیل شد. آلفای کرونباخ برای بخش اصلی پرسشنامه یعنی گویه های مربوط به سنجش تمایل کشاورزان به پرداخت هزینه های ترویج کشاورزی، 76/0 بود. یافته های تحقیق نشان داد که کشاورزان در صورت وجود یک سیستم قراردادی روشن که سودآوری خدمات را برای آنها تضمین کند، موافق با مشارکت در تامین مالی ترویج کشاورزی هستند. عوامل مؤثر بر تمایل کشاورزان به مشارکت در تامین مالی ترویج عبارتند از: سن کشاورزان، سطح تحصیلات ایشان، تجربه در کشت پنبه، وسعت زمین زیر کشت و نیاز کشاورزان به اطلاعات.

درصد بالایی از داروهای مورد استفاده مردم کشورهای پیشرفته منشا گیاهی دارد. با توجه به روند افزایشی توسعه اراضی شور و کمبود اراضی زراعی مطلوب برای کشاورزی، شناسایی گیاهان دارویی مقاوم به شوری اهمیت زیادی دارد. انتخاب گیاهان مقاوم به شوری در مرحله جوانه زنی از طریق کشت در محیط هیدروپونیک روشی کم هزینه و مطمئن جهت صرفهجوئی در زمان محسوب میشود. به همین منظور جهت بررسی اثر غلظتهای مختلف شوری بر ژنوتیپهای مختلف زیره سبز(Cuminum cyminum) و سنبل الطیب(Valeriana officinalis) از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار استفاده شد. در این آزمایش از ژنوتیپهای زیره سبز مشهد، تربت جام و سرایان استفاده شد. تنش اعمال شده شامل سطوح صفر، 50، 100، 150، 200 و250 میلی مولار کلرید سدیم بود. نتایج حاصله حاکی از کاهش درصد جوانه زنی، طول ریشه، طول ساقه، وزن خشک ریشه، وزن خشک ساقه، بیوماس و نسبت اندام هوایی به ریشه گیاهان زیره سبز و سنبل الطیب با افزایش غلظتهای شوری بود. در گیاهان مورد مطالعه روند کاهش متفاوت بود و اختلاف معنی داری در بین سطوح مختلف شوری مشاهده شد (01/0> p). در مرحله جوانه زنی ژنوتیپهای مختلف زیره سبز تحمل بالایی به شوری نشان دادند ولی گیاه سنبل الطیب در برابر تنشهای شوری بالا در این مرحله حساس بود. بر اساس نتایج آزمایش، ژنوتیپ زیره سبز سرایان از نظر تحمل به شوری نسبت به سایر ژنوتیپهای مورد مطالعه، برتری نشان داد.

با توجه به اینکه عملیات کاشت در شرایط دیم بهنسبت به کشت آبی متفاوت بوده و حفظ و نگهداری رطوبت در جوانه زدن و استقرار گیاه حائز اهمیت میباشد. بههمین جهت در ساختمان بذر کارها از چرخ های فشار دهنده برای افزایش تماس بذر با خاک استفاده میشود. به منظور بررسی اثر چرخ فشار دهنده و رطوبت خاک روی سبز شدن و استقرار گیاه گندم در شرایط دیم آزمایشی در ایستگاه کشاورزی بخش اندیکا از توابع شهرستان مسجدسلیمان در سال زراعی 82-1381 انجام گردید. طرح آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با فاکتور رطوبت در سه سطح (1/7%- 3/14%- 6/20%) و فاکتور وزن چرخ ها در چهار سطح (5/10- 2/10- 3/8-4/5 کیلوگرم بر هر سانتیمتر از عرض چرخ فشاردهنده) با استفاده از دو نوع بذر کار در سه تکرار انجام شد. مطالعه و بررسی اثر چرخهای فشاردهنده و رطوبت خاک بر روی جوانه زدن و استقرار گیاه نشان داد که میزان جوانه زدن تحت تاثیر رطوبت خاک و فشردگی خاک روی بذر قرار دارد. میزان جوانه زدن تحت تاثیر رطوبت خاک و فشردگی در سطح احتمال 1% معنیدار بود. بدینصورت که بیشترین میزان جوانه زدن با میانگین 85% در تیمار رطوبت 3/14% و وزن kg/cmو4/5 از عرض چرخ فشاردهنده بدست آمد و کمترین میزان جوانه زدن با میانگین 5/60% در ترکیب رطوبت 6/20% و وزن kg/cmو5/10 از عرض چرخ فشاردهنده حاصل گردید. در مقایسه سطوح مختلف فشارهای اعمال شده، کمترین جوانهزدن مربوط به وزنkg/cmو5/10 از عرض چرخ فشاردهنده بود. همچنین جوانه زدن برای چرخ فشار دهندهای که وزن آن قابل تغییر و تنظیم بود در مقایسه با چرخ فشاردهندهای که وزن ثابتی اعمال میکرد بهطور معنی داری متفاوت بود.

در این تحقیق خواص مکانیکی چند سازه پلی اتیلن بازیافتی - کاه گندم ساخته شده با 15، 30 و 40% آرد کاه گندم دانه ریز (مش25 تا 40) و دانه درشت (مش 12 تا25) به عنوان تقویت کننده با استفاده از 2% مالئیک انیدرید به عنوان سازگارکننده مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که افزایش درصد آرد کاه گندم تا سطح 30% مقاومتهای کششی و خمشی را افزایش داده و تا سطح 40% موجب بهبود مدول الاستیسیته کششی چند سازه شده است. اما بر روی مقاومت به ضربه تاثیر چندانی نداشت. همچنین استفاده از ذرات ریز آرد کاه گندم مقاومت به ضربه و مدول الاستیسیته کششی و خمشی را افزایش داد اما اندازه ذرات کاه براستحکام کششی و خمشی تاثیر معنی دار نداشت. بهترین مقاومتهای مکانیکی در چند سازه حاصل از 30% آرد کاه گندم و70% پلی اتیلن سنگین بازیافتی مشاهده شد.

اثر کشت مخلوط و تککشتی ارقام یونجه یکساله بر عملکرد بیولوژیک و بانک بذر خاک در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار در ایستگاه تحقیقات هواشناسی خرم آباد در 2 سال زراعی مورد مطالعه قرار گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل سیستم تککشتی و کشت مخلوط 6 رقم یونجه یکساله بود. در حالت تک کشتی هر رقم به صورت جداگانه در یک کرت آزمایشی کشت شد و در حالت کشت مخلوط در هر کرت آزمایشی از مخلوط دو رقم یونجه یکساله استفاده گردید که بذرها به نسبت 50: 50 با هم مخلوط شدند. نتایج نشان داد که کشت مخلوط یونجه های یکساله نسبت به تک کشتی آنها با توان تولید بذر بیشتر و دارای بانک بذر خاک غنیتر و زادآوری طبیعی موفقتری در سیستم تناوبی غله – لگوم هستند. در میان سیستمهای کشت مخلوط، مناسبترین تیمار کشت مخلوط دو رقم Caliph از گونه Medicago truncatula و Robinson از گونه Medicago scutellata بود. بین تیمارهای تک کشتی نیز رقم Caliph از گونه Medicago truncatula دارای غنی ترین بانک بذر خاک شد.

هدف از این پژوهش مقایسه کیفیت لاشبرگ و اندامهای هوایی از نظر مقدار کربن، نیتروژن، فسفر وپتاسیم در سه گونه مرتعی Agropyron intermedium, و Stipa barbata, Bromus tomentellus است. بعد از شناسایی رویشگاه های این سه گونه در منطقه طالقان، در انتهای فصل رویش (پاییز1383) اندامهای هوایی و لاشبرگ گونه های مذکور جمع آوری گردید. نمونه برداری در مناطق معرف هر رویشگاه به روش تصادفی سیستماتیک انجام شد. به طوریکه برای هر گونه تعداد10 پلات در امتداد دو ترانسکت، به فاصله 30 متر مستقر شدند. پس از جمع آوری اندامهای هوایی و لاشبرگ، مقدار کربن، نیتروژن، فسفر و پتاسیم تعیین شدند. بعد از بررسی داده ها، تجزیه تحلیل آنها با استفاده از آزمونهای آنالیز واریانس و آزمون تی انجام شد. نتایج بدست آمده حاکی از این است که از لحاظ کمی در اندامهای هوایی A. intermedium مقادیر کربن، فسفر، نیتروژن و نسبت کربن به نیتروژن و در لاشبرگ B. tomentellus درصد کربن، پتاسیم و نسبت کربن به نیتروژن از دو گونه دیگر بیشتر است. ولی در کل گونه S. barbata از لحاظ کیفیت لاشبرگ و اندامهای هوایی بهترین میباشد.

به منظور دستیابی به مناسبترین تراکم بوته پیاز و همچنین مشخص کردن میزان مطلوب مصرف کود نیتروژن، این تحقیق با استفاده از کرتهای یکبار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سالهای زراعی 1378 و 1379 در اراضی مرکز تحقیقات کشاورزی جیرفت وکهنوج به مرحله اجرا در آمد. کود نیتروژن به عنوان فاکتور اصلی در پنج سطح شامل 0= N4=135 N3= 90، N2= 45، N1 و180= N5 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار و تراکم بوته به عنوان فاکتور فرعی در چهار سطح شامل 250= D4=1000، D3=667، D2=500، D1 هزار بوته در هکتار مورد بررسی قرار گرفتند. رقم پیاز مورد مطالعه هیبرید پریماورا بود. نتایج سال اول نشان داد که اثر سطوح کود نیتروژن بر عملکرد محصول معنی دار بود به طوری که بالاترین عملکرد از مصرف 135 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار به میزان 231/50 تن به دست آمد. همچنین اثر تراکم بوته بر عملکرد سوخ در سطح 1% معنیدار شد و بالاترین عملکرد سوخ از تراکم 667 هزار بوته در هکتار به میزان 013/44 تن در هکتار به دست آمد. اثر متقابل بین تراکم بوته و کود نیتروژن در سال اول حاکی از برتری تیمار N5D3 با عملکرد 57/57 تن در هکتار بود. نتایج سال دوم نشان داد که اثر مقادیر کود نیتروژن بر عملکرد در سطح آماری 5 درصد معنیدار شده و بالاترین عملکرد از مصرف 135 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار به میزان 02/65 تن در هکتار حاصل شد. اثر تراکم بوته بر روی عملکرد در سطح آماری 1% معنی دار شد و حداکثر عملکرد از تراکمهای 667 هزار و یک میلیون بوته در هکتار به دست آمد. در مجموع دو سال متوالی حداکثر عملکرد از مقادیر 135 و 180 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار به ترتیب63/57 و 30/54 تن در هکتار حاصل گردید. همچنین بالاترین عملکرد از تراکم 667 هزار بوته به میزان 45/53 تن در هکتار حاصل شد. در ارزیابی اثر متقابل بین تراکم بوته و کود نیتروژن در دو سال آزمایش، بهترین ترکیب تیماری مصرف 180 کیلوگرم کود نیتروژن خالص در هکتار با تراکم 667 هزار بوته در هکتار با تولید 45/73 تن سوخ بود لذا این تیمار در منطقه جیرفت قابل توصیه میباشد.

این تحقیق، به منظور بررسی کمیمواد استخراجی و ماده سالیسین پوست و برگ درختان بید در سه منطقه رویشگاهی آق اولر، دیلمان و خشکبیجار استان گیلان صورت گرفته است. پس از نمونه برداری صحرایی و خشک کردن پوست وبرگ، برای تعیین میزان مواد استخراجی محلول در استن، الکل و آب بطور مجزا، از روش استاندارد شماره om-88وT204 آئین نامهTAPPI و برای اندازهگیری ماده سالیسین هریک از اندام ها نیز از روش اسپکتروفتومتری استفاده شده است. تجزیه و تحلیل آماری نتایج با استفاده از نرم افزار SPSS در دو سطح احتمال 1و5 درصد نشان داد که منطقه رویشگاهی بر هردو فاکتور راندمان مواد استخراجی و مقدار سالیسین اندام های پوست و برگ موثر است. بطوریکه به ترتیب در سه منطقه آق اولر،دیلمان و خشک بیجار این مقادیر کاهش یافته است. همچنین تجزیه و تحلیل آماری نتایج نشان داد که بطور متوسط مقدار مواد مستخرجه، بین برگ و پوست به ترتیب 74/29 و03/13 درصد است. میزان متوسط سالیسین برگ و پوست درختان بید به ترتیب 64/8 درصد و 36/7 درصد است. که از نظر آماری بین آن دو اختلاف معنی داری وجود ندارد که نشان دهنده ثابت بودن مقدار سالیسین در برگ و پوست یک درخت است.

نور یکی از فاکتورهای مهم محیطی موثر در زندگی ماهیان به شمار می رود. در این تحقیق تاثیر فتوپریود بر روی رشد، بقاء، فاکتور وضعیت1، رشد ویژه2، ضریب تبدیل غذایی3 در 4 تیمار نوری (24D/0L, 16L/8D, 16D/8L, 24D/0L) به مدت 30 روز مورد بررسی قرار گرفت که در این تیمارها L برابر ساعات دوره نوری و D برابر ساعات تاریکی هست. در این طرح از لاروهایی که تازه کیسه زرده را جذب کرده بودند استفاده شد. وزن متوسط لاروها در شروع دوره، 28/112 میلیگرم بود. برای بررسی از نور سفید با شدت Lux و300 استفاده شد. لاروها در تانکرهای 40 لیتری با تراکم 200 لارو در هر تانکر پرورش داده شدند. نتایج طرح نشان داد که تاثیر تیمارهای مختلف رژیم نوری بر روی وزن، طول، فاکتور وضعیت، ضریب تبدیل غذایی(FCR) معنی دار بود (p<0/05). تغییرات پارامترهای بقاء و رشد ویژه(SGR) در بین تیمارها در طول دوره پرورش معنیدار نبود. بالاترین رشد در تیمار نوری 24L مشاهده شد. افزایش رشد 30-18 درصدی در تیمار 24L نسبت به سایر تیمارها از نتایج دیگر طرح بود.

در بازرسی بهداشتی یک مورد لاشه گاو 5 ساله، از جنس ماده و از نژاد مخلوط سیستانی، کیست های شفاف کوچک به تعداد فراوان درسطح بافت کبد مشاهده گردید. این کیست ها دارای جدار نازک و شفاف بودند و از یک مایع بی رنگ و بدون بو انباشته شده و در سرتاسر بافت کبد پراکنده بودند. در مطالعه ریزبینی، کیست های با اندازه های مختلف مشاهده شد که از یک محتوای شبیه به موسین، به رنگ آبی کمرنگ و هموژن پر شده و جدار این کیست ها را یک لایه سلولهای سنگفرشی کشیده تشکیل می داد. اغلب کیست ها در نواحی باب قرار داشتند. براساس نتایج بررسی های انگل شناسی و آسیب شناسی، این ضایعات شباهتی به کیست های انگلی بخصوص متاسستودهای تنیاها (سیستی سرک ها) نداشتند. بوسیله رنگ آمیزی با روش پریودیک اسید شیف (PAS)، انباشته شدن کیست های مذکور از مواد موسینی+ PAS و به رنگ قرمز ارغوانی تایید شد. براساس مشخصات ظاهری و یافته های میکروسکوپیک، ضایعه مذکور به عنوان کیست های مادرزادی کبد (Intrahepatic congenital cysts) تشخیص داده شد.

در این تحقیق اثر غلظتهای مختلف عنصر منیزیم بر میزان رشد و بیوماس جلبک سبز Chlorella vulgaris به مدت یکسال (1381)در مرکز تحقیقات ماهیان استخوانی دریای خزر – بندرانزلی به صورت آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. این آزمایش با 7 تیمار و یک شاهد در سه تکرار (مجموعا 24 عدد) با استفاده از استوک خالص جلبک سبز Ch.vulgaris و محیط کشت زایندر (با تغییر غلظت منیزیم در تیمارها) در شرایط آزمایشگاهی (درجه حرارت 2± 25 درجه سانتیگراد، شدت نور 350 ±3500 لوکس) برای مدت 96 ساعت انجام پذیرفت. پس از مدت مذکور، بوسیله دستگاه اسپکتروفتومتر(طیف سنج) میزان جذب نمونه ها در طول موج 750 نانومتر خوانده شد. علاوه بر آن شمارش جلبک کلرلا با استفاده از لام توما در دو مرحله شروع آزمایش و پایان آزمایش صورت گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که غلظت موثره این عنصر در محدوده 1/0 تا 10 میلی گرم در لیتر بوده و میزان مؤثره منیزیم برای حداکثر رشد این جلبک 1/0 میلی گرم در لیتر میباشد، در حالی که مقدار آنها در محیط کشت شاهد 6/4 میلی گرم در لیتر بوده است. طبق این بررسی ها رشد و بیوماس جلبک کلرلا در غلظتهای ذکر شده بیشترین مقدار بوده و مقادیر بالاتر از این اعداد میتواند رشد بازدارنده داشته باشد از اینرو با توجه به نتایج حاضر میتوان محیط اصلاح شده زایندر را بهعنوان یک محیط کشت بهتر برای گونه Ch.vulgaris مطرح نمود.

در این مطالعه از 300 لاشه کشتار شده در کشتارگاه شهرکرد بازرسی به عمل آمد و عضلات مختلف مانند قلب، دیافراگم، مری، ران و کتف از نظر وجود کیستهای ماکروسکوپی مورد بررسی قرار گرفتند و سپس از این عضلات نمونه گیری شده وگسترش مهری از نمونه ها تهیه و رنگآمیزی به عمل آمد، لامهای تهیه شده از نظر وجود کیستهای میکروسکوپیک انگل سارکوسیست، توسط میکروسکوپ مطالعه و سپس نتایج بدست آمده با استفاده از آزمون مربع کای و بررسی ارتباط بین میزان آلودگی به این تک یاخته و عواملی مانند سن، جنس و موقعیت تشریحی عضلات مورد تجزیه وتحلیل آماری قرار گرفتند. نتایج نشانگر این بود که هیچیک از عضلات به کیستهای ماکروسکوپی آلوده نبوده ولی در مطالعات میکروسکوپی آلودگی به کیستهای میکروسکوپیک این انگل در 91 % از لاشه های گاوها مشاهده شد. نتایج نشان داد که بین میزان آلودگی با جنس و سن ارتباط معنی داری وجود ندارد (p>0/05)، ولی بین میزان آلودگی در عضلات مختلف اختلاف آماری معنی داری مشاهده گردید (p<0/05)، بطوری که قلب بیشترین و مری کمترین میزان آلودگی را دارا بودند. بر اساس نتایج بدست آمده از این مطالعه گاوهای کشتاری در شهرستان شهرکرد به کیستهای ماکروسکوپیک تک یاخته سارکوسیست آلوده نمیباشند ولی اغلب این لاشه ها حاوی کیستهای میکروسکوپیک این انگل هستند، آلودگی عضلات به این تک یاخته بسته به موقعیت تشریحی و وضعیت خونرسانی عضله متفاوت میباشد.

مطالعه حاضر به منظور شناسایی و بررسی ماهیان رودخانه مزدقان ساوه واقع در استان مرکزی صورت گرفته است. در این مطالعه با انتخاب 4 ایستگاه برروی رودخانه در مدت پنج ماه درسال نسبت به صید ماهی به کمک سه نوع توردست افشان با چشمه های مختلف اقدام گردید. در این مطالعه 187عدد ماهی صید گردیدکه از خانواده کپور ماهیانCyprinidae میتوان به گونه های:سیاه ماهی Capoeta barroisi، سیاه ماهی Capoeta siboldi، سیاه ماهی aculeata Capoeta،سیاه ماهیmacrolepis وCapoeta capoeta Alburnoides bipunctatus ماهی خیاطه، ماهی سفیدرودخانهای Leuciscus cephalus Barbus mursa سس ماهی کلفت لب و ازخانواده رفتگر ماهیان Balitoridae میتوان به Nemacheilus kermanshaensis و Nemacheilus persa اشاره کرد.بیشترین فراوانی ماهیان صید شده به ترتیب مربوط به سیاه ماهی Capoeta barroisi و ماهی سفید رودخانهای Leuciscus cephalus به میزان 78 و 29 عدد بود. همچنین در این طرح، بررسی های، طولی و وزنی و... انجام شده است.

در این تحقیق کیفیت اسپرماتوزوئید قزل آلای رنگین کمان منطقه فیروزکوه در سال 1382 ارزیابی گردید. مولدین نر در سه گروه شامل؛ فیروزکوه، فتوپریودیک فیروزکوه و دماوند، هر کدام با بیست مولد انتخاب شدند. بین گروه ها اختلاف معنی داری در وزن مولد و حجم اسپرم پیدا شد. با طبقهبندی گروه ها به گروه های وزنی کمتر از 1000گرم و 1000 تا 1500 و بیشتر از 1500 گرم مشخص گردید که گروه فتوپریودیک فیروزکوه و زیرگروه وزنی کمتر از 1000 گرم آن کیفیت اسپرماتوزوئید برتری نسبت به سایرین داشتند. میانگین میانه طول، وزن و ضریب چاقی مولد نر، درصد و مدت تحرک اسپرماتوزوئید، حجم و تراکم اسپرم و درصد طبیعی بودن اسپرماتوزوئید کل نمونه ها به ترتیب؛ 125/40 سانتیمتر، 1215 گرم، 0181772/0 گرم در سانتیمتر مکعب، 100درصد، 375/39 ثانیه، 125/29، میلیلیتر 109*58687/5 عدد در میلیلیتر و 100 درصد، بودند. طول و وزن ماهی و حجم اسپرم مولد نر با ضریب چاقی، مدت تحرک اسپرماتوزوئید و تراکم اسپرم آن رابطه معکوس دارد. بهطوریکه با افزایش 375/1 سانتیمتر به طول، 5/127 گرم به وزن مولد، مدت تحرک اسپرماتوزوئید 25/3 ثانیه و تراکم اسپرم 109×16562/1 عدد در میلیلیتر، کاهش و حجم اسپرم 625/5 میلیلیتر افزایش یافت.

تکامل غده پانکراس در سنین مختلف در گوسفند ماده از طریق محاسبه فراوانی و درصد ساختارهای تشکیل دهنده پارانشیم و استروما و اندازهگیری قطر جزایر مورد مطالعه قرار گرفت. در این بررسی، غدد از چهار گروه سنی مختلف شامل؛ جنین (3-5/2 ماهه)، نوزاد (یک هفته بعد از تولد)، بلوغ جنسی (7-6 ماهه) و بلوغ جسمی(بالای 3 سال سن) انتخاب شدند. نتایج به دست آمده نشان داد که فراوانی و درصد ساختارهای تشکیل دهنده پارانشیم و استروما در جنین به ترتیب شامل، واحدهای ترشحی برون ریز 63/0 ±84/11(61/ 35 %)، مجاری ترشحی37/0±72/3(19/11%)، عروق خونی89/0±66/1 (99/4%)، جزا ئر لانگرهانس13 /0 ± 26/ 2 (79 /6 %) و بافت همبند استروما 33/0 ± 76 /13 (39/1 4%) بود که کمترین درصد به عروق خونی (99/4%) و بیشترین به بافت همبنداستروما (39 /41 %) اختصاص داشت. قطر جزائر لانگرهانس در جنین09/2 ± 59 / 43 میکرومتر به دست آمد. در نوزاد به ترتیب واحدهای ترشحی برون ریز 21/0 ± 15/ 19(85 / 65 %)، مجاری ترشحی 29/0± 43/2 (35/8 %)، عروق خون07/0 ± 88/0 (02/ 3%)، جزائر لانگرهانس 08/0 ± 29 /2 (87/7%) و بافت همبنداستروما 21/0 ± 33/4 (86 / 14%) بود که کمترین درصد به عروق خونی (02/3%) و بیشترین به واحدهای ترشحی برون ریز (85/ 65%) اختصاص داشت. قطر جزائر لانگرهانس در نوزاد 35/1 ± 75/52 میکرومتر به دست آمد. در بلوغ جنسی به ترتیب واحدهای ترشحی برون ریز15/0 ± 85/18(66/63%)، مجاری ترشحی 18/0 ± 99/1 (72/6%)، عروق خو نی 27/0 ± 86/1(28/6%)،جزائر لانگرهانس 06/0 ± 74/1 (87/5%) و بافت همبنداستروما (46/ 17%)39/0 ± 17/5 بود که کمترین درصد به جزائر پانکراس (87/5%) و بیشترین به واحدهای ترشحی برون ریز (66/63%) اختصاص داشت. قطر جزائر لانگر هانس در بلوغ جنسی 20/1 ±56/51 میکرومتر به دست آمد. در بلوغ جسمیبه ترتیب، واحدهای ترشحی برون ر یز 36/ 0 ± 37 /19 (07/64 %)، مجاری ترشحی 21/0 ± 9/1 (28/6%)، عروق خونی 37/0 ± 29 /2 (57/7 %)، جزائر لانگرهانس 09/0 ±69/1(59/ 5%)و بافت همبنداستروما، (47 / 16%) 18 /0 ± 98/4 بود که کمترین درصد به جزائرلانگرها نس (59/5%) و بیشترین به و احدهای ترشحی برون ریز (07 /64 %) ا ختصاص داشت. قطر جزایرلانگرهانس در بلوغ جسمی81/1 ± 20/46 میکرومتر تعیین گردید. در مقایسه بین گروهی، فراوانی واحدهای ترشحی برون ریز در جنین با نوزاد، بلو غ جنسی و بلوغ جسمیافزایش معنیدار وجود داشت. از طرف دیگر فراوانی مجاری ترشحی جنین با نوزاد، بلوغ جنسی و بلوغ جسمی و فراوانی عروق خونی جنین با نوزاد کاهش معنیدار دارد. در فراوانی جزائر لانگرهانس جنین و نوزاد با بلوغ جنسی و بلوغ جسمیکاهش معنیدار مشاهده شد (05/0> p). در مقایسه بین گروهی قطر جزایر بین جنین با نوزاد و بلوغ جنسی افزایش معنی دار و بین نوزاد و بلوغ جنسی با بلوغ جسمیکاهش معنیدار وجود داشت(05/0 > p) و در سایر موارد اختلاف معنی داری مشاهده نشد. بهطور کلی بررسی ساختارهای پارانشیم و استروما و تغییرات اندازه قطر ساختارها در بین قطعات مختلف غده پانکراس درهر گروه سنی اختلاف معنی داری را نشان نمیدهد. این پارامترها در مقایسه بین گروه های مختلف مورد بررسی غالبا اختلاف معنی داری را نشان میدهد و این اختلاف بین جنین با سایر گروه های سنی بارزتر است. بنابراین نتیجهگیری می شود که تغییرات ساختارهای پارانشیمی و استرومای غده پانکراس از قبل از تولد آغاز شده و در طول تکامل بعد از تولد به صورت نسبی ادامه می یابد.

زهر زنبورعسل یکی ازمحصولات مهم کلنی زنبورعسل است که برای درمان برخی ازبیماری ها مانند ورم مفاصل (آرتریت)، رماتیسم، تبخال وغیره از آن استفاده میشود. در ایران دو دستگاه زهرگیری جهت استفاده در خارج از کندو و داخل کندو ساخته شده است. در این تحقیق تاثیر استحصال زهرتوسط دستگاه های ساخت ایران روی برخی ازخصوصیات رفتاری و تولیدی زنبورعسل شامل: رفتار تهاجمی، رفتارعمومی، بقا و پایداری ملکه ها، تولید موم و شانسازی، راندمان تولید عسل و راندمان استحصال زهر توسط دستگاه های زهرگیری و مقایسه آنها با هم انجام گرفت. نتایج نشان داد که:1 - استحصال زهر با دستگاه ابتکاری خارج از کندو روی رفتارتهاجمی و تولید موم و شانسازی کلنی های زنبورعسل در سطح 1% و روی رفتار عمومی در سطح 5% در مقایسه با شاهد تفاوت معنی داری دارد ولی روی ملکه کشی و راندمان تولید عسل در مقایسه با شاهد تفاوت معنی داری ندارد. همچنین میزان استحصال زهر با این دستگاه دارای راندمان پائینی میباشد و زحمت زیادی را برای استفاده کننده درزمان زهرگیری به دنبال دارد.
2 - استحصال زهر با دستگاه مرسوم داخل کندو روی رفتارتهاجمی، رفتارعمومی، تولید موم و شانسازی، ملکه کشی و راندمان تولید عسل درمقایسه با شاهد تفاوت معنی داری ندارد.همچنین میزان استحصال زهر با این دستگاه دارای راندمان پائینی نسبت به دستگاه های مشابه خارجی است ولی زهرگیری با آن ساده و راحت میباشد.
به طورکلی تاثیر زهرگیری روی خصوصیات رفتاری و تولیدی کلنی های زنبور عسل تا حدود زیادی بستگی به نوع دستگاه، روش استحصال زهر و احتمالا عوامل دیگر دارد.

ژلاتین یکی از پرمصرفترین مواد پروتئینی کلوئیدی در صنایع غذایی، دارویی، پزشکی و نظامی است که هر ساله مقادیر قابل ملاحظهای از آن برای مصارف مختلف وارد کشور میگردد. از طرفی نیز مقادیر قابل توجهی از باقیمانده های کپور ماهیان پرورشی و به ویژه کپور نقرهای یا فیتوفاگ (Fitofague) که بیشترین آنها را تشکیل میدهد(60%-55) تحت عنوان ضایعات هدر میرود در صورتیکه میتواند منبع مناسبی برای استخراج ژلاتین باشد. در این بررسی کیفیت ژلاتین استخراج شده به دو روش اسیدی و قلیایی با کیفیت ژلاتین اسیدی و قلیایی حاصل از منابع دیگر مقایسه گردید. لازم به ذکر است که خصوصیات کیفی ژلاتین اسیدی و قلیایی کپور فیتوفاگ و منابع دیگر از نظر رطوبت، خاکستر، پروتئین، دما و زمان بستن، دما و زمان بازشدن، قدرت ژلی، ویسکوزیته، رنگ و pH با یکدیگر مقایسه شده اند. نتایج این بررسی نشان داد که ژلاتین قلیایی کپور نقرهای در مقایسه با ژلاتین اسیدی آن از کیفیت بهتری برخوردار است. همچنین مقایسه کیفیت ژلاتین فیتوفاگ با ژلاتین حاصل از منابع دیگر نیز نشان داد که کیفیت ژلاتین اسیدی و قلیایی فیتوفاگ در مقایسه با کیفیت ژلاتین اسیدی و قلیایی حاصل از منابعی مانند گاو، گوساله، گوسفند، خوک، پای مرغ، پوست کوسه ماهی و غیره در برخی از موارد بهتر است.

تفاله گلابگیری، بقایای تقطیر گل محمدی می باشد که مورد استفادهای نداشته و انباشت آن سبب آلودگی های زیست محیطی میگردد. در این پژوهش که به منظور بررسی ترکیبات شیمیایی و امکان سیلو نمودن این بقایا انجام گرفت، تفاله گلاب گیری تازه، از منطقه کاشان تهیه و ترکیبات شیمیایی آن تعیین گردید. سپس تفاله تهیه شده همراه با نسبتهای متفاوتی از مواد افزودنی شامل کاه گندم، سبوس گندم، تفاله خشک چغندر و نیز یک درصد آهک در داخل سطلهای پلاستیکی 6 لیتری سیلو گردید. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی متعادل با 10 تیمار و 4 تکرار اجرا شد وپس از گذشت یک ماه، کلیه سیلوها مورد ارزشیابی قرار گرفتند. اطلاعات مربوط به ترکیبات شیمیایی نشان داد که میزان ماده آلی، پروتئین خام، الیاف خام، چربی خام و ان-اف-ای در تفاله گلاب گیری، بر اساس ماده خشک، به ترتیب 4/94، 11، 24، 4/2، 3/57 درصد و انرژی خام 4525 کالری بر گرم بود. غلظت عناصر معدنی پر نیاز شامل: کلسیم، فسفر و منیزیم، به ترتیب 84/0، 14/0 و 8/0 در صد و عناصر معدنی کم نیاز شامل: آهن و مس به ترتیب 250 و 3/8 میلی گرم در کیلوگرم ماده خشک بود. نتایج مربوط به سیلوهای آزمایشی مشخص نمود که میزان ماده خشک در تیمارهای مختلف، بین 7/26 تا 6/36 درصد متغیر بود که تفاوت بین آنها معنی دار(p<0/05) بود. ارقام مربوط به pH سیلوها از حداقل 08/4 در تیمار حاوی 79 درصد تفاله همراه با 20درصد تفاله چغندر و یک درصد آهک، تا حد اکثر 36/4 در تیمار حاوی 5/82 درصد تفاله گلاب، همراه با 11 درصد کاه گندم، 5/5 درصد سبوس گندم ویک درصد آهک متغیر بود که تفاوت بین آنها نیز معنی دار (p<0/05) بود. به طور کلی دو تیمار که به ترتیب حاوی 79، 20 و 1 در صد تفاله گل، تفاله چغندر و آهک و یا 79، 10، 10 و 1 درصد تفاله گل، کاه گندم، تفاله چغندر و آهک بودند با دارا بودن pHو08/4 و 09/4 و ماده خشک 7/29 و 32 درصد از نظر کیفیت در رتبه خوب ارزشیابی شدند و نسبت به دیگر سیلوها برتری داشتند.

بهمنظور مقایسه تراکم جمعیت میکروبی شکمبه گاوهای سیستانی(Bos indicus) و هولشتاین (Bos taurus)، در قالب طرح کاملا تصادفی به روش آزمایش فاکتوریل، تعداد شش راس گاو نر بالغ سیستانی پرورش یافته در شهرستانهای زابل و کرج (با میانگین وزن 23± 395 کیلوگرم)، و تعداد سه راس گاو نر هولشتاین (با میانگین وزن12 ± 378 کیلوگرم) فیستولگذاری شکمبهای شده و در سه مرحله جداگانه با سهخوراک پایه علف یونجه، علف نی و کاه گندم، دو بار در روز، و در حد نگهداری تغذیه شدند. از مایع شکمبه گاوها در زمانهای صفر، 4، 8، 12، 16 و 20 ساعت پس از مصرف خوراک صبح، نمونه برداری گردید. جمعیت کل باکتری ها در هر میلیلیتر مایع شکمبه، با تغذیه علف یونجه به ترتیب 1011 × 423/1 و 1011 × 367/1 و 1011 × 298/1، با مصرف علف خشک نی 1011 × 193/1، 1011 × 143/1 و 1011 × 089/1 و با مصرف کاه گندم 1010 × 28/10 و 1010 × 19/10 و 1010 × 10/9 بود اما تفاوت ها معنی دار نبود. جمعیت کل تک یاخته ها در هر میلیلیتر مایع شکمبه با مصرف علف یونجه (104 × 19/5 در مقابل 104 × 71/3 و104 × 96/2)، و کاه گندم (104 × 03/3 در مقابل 104× 17/2 و104 × 2) به ترتیب در گاوهای سیستانی زابل بیشتر از سیستانی کرج و هولشتاین بود (05/0>p). با مصرف علف نی تفاوت معنی داری بین سه گروه مشاهده نگردید. جمعیت تکیاخته های هولوتریچ (دستهای از تکیاخته های شکمبه که تمام بدن آنها از مژه پوشیده شده است) نیز در گاوهای سیستانی زابل با مصرف علف یونجه، علف نی و کاه گندم بهطور معنی داری بیشتر از گاوهای سیستانی کرج و هلشتاین بود(05/0>p). با مصرف سه نوع خوراک تفاوتی بین جمعیت کل قارچهای بی هوازی در هر میلیلیتر مایع شکمبه، بین سه گروه مشاهده نگردید و بیشترین تراکم زواسپور قارچها در هنگام تغذیه کاه وجود داشت.

آنالیز گرده های موجود در عسلها (ملیسوپالینولوژی)1 نقش مهمیدر تشخیص منشا گیاهی و جغرافیایی عسلها و شناخت نوع و کیفیت آنها و اکولوژی تغذیه زنبورهای عسل دارد. به همین منظور گرده های 25 نمونه عسل مربوط به منطقه حوضه آبخیز نوررود استان مازندران استخراج و به روش استولیز تیمارگردید (1). اختصاصات مورفولوژیکی آنها مورد بررسی قرار گرفت. بر روی نمونه عسل جمعآوری شده مطالعه گرده شناسی به روشGeorge Stokes انجام گرفته است. در مجموع 52 تیپ گرده متعلق به 18 تیره گیاهی در نمونه ها شناسایی شدند.به طور کلی بیشترین گرده های موجود در نمونه عسلها مربوط به تیره های Labiatae (و23/1%)،و Leguminosae، (%15/4)Rosaceae، (%13/5)Compositae و(2/21%) میباشد و سایر تیره ها در مجموع 8/26 درصد عسلها را شامل میشوند. همچنین بر اساس نتایج بدست آمده با استفاده از گرده های جدا شده در نمونه عسلها مهمترین جنسهای شناسایی شده عبارتند از: Thymus, Rosa, Cerasus, Coronilla, Melilotus, Medicago, Trifolium, Mentha, Eryngium, Phlomis, Salvia, Stachys, Taraxacum, Teucrium, Astragalus, Onobrychis, Verbascum, Echinops, Achillea, Cirsium, Helianthemum, Plantago, Dracocephalum.

اثر دفعات (1، 2 و 3 دفعه) و زمانهای متفاوت شستشو (5، 10 و 15 دقیقه) با آب خالص و شستشوی قلیایی نمکی حاوی 15/0% نمک طعام و 2/0% بی کربنات سدیم بر ترکیب متشکله و خواص تولید ژل سوریمی کیلکای آنچوی (Clupeonella engrauliformis) برای تعیین بهترین روش تولید سوریمی، ارزیابی شد. شستشوی قلیایی نمکی با صرف دفعات کمتر و زمانهای کوتاهتر موجب افزایش بیشتر میزان پروتئین و کاهش چربی در وزن خشک و بهبود تنش برشی و قابلیت تا شدن ژل سوریمی گردید. ولی بهبود کرنش برشی ژل سوریمی های تولیدی توسط دو نوع شستشوی ذکر شده تفاوت معنی داری نداشت. در نظر گرفتن مجموع عوامل کیفی مشخص میکنند که 2 بار شستشو با نسبت آب به گوشت 1:5 و مدت زمان 15 دقیقه که مرحله اول آن توسط محلول قلیایی نمکی حاوی 2/0% بی کربنات سدیم و 15/0% نمک طعام انجام گیرد، موجب تولید سوریمی با خواص کاری مطلوبتری از میان 18 تیمار مختلف در نظر گرفته شده میگردد. مقایسه بین گوشت چرخ شده و سوریمی تولیدی به روش منتخب نشان داد که فرآیند تولید سوریمی موجب 9% افزایش در غلظت اسیدهای آمینه ضروری گردید.

در این مطالعه، کلنی چند هزار سری خوکچه های هندی متعارف مورد بررسی قرار گرفت و در طی آن حیوانات مظنون به زایش نوزادان فاقد مو تعیین گردیدند، سپس براساس شجره نامه و جفت اندازی های متعددی که انجام شد، حیوانات مولد فرزندان فاقد مو شناسایی و تکثیر شدند. خوکچه های فاقد مو در هنگام تولد، از خوکچه های دارای مو کوچکتر میباشند. موهای بدن آنها کم پشت بوده و در حدود یک هفتگی شروع به ریزش میکنند و در 4-3 هفتگی، بدن حیوان کاملا برهنه میگردد. پوست بدن خوکچه های برهنه که والدین آنها به رنگ قهوهای- سفید میباشند، شفاف و صاف است و از نظرفولیکول و مواد کراتینی سازنده مو با فولیکولهای خوکچه های معمولی تفاوت دارند. خوکچه های برهنه ماده، فقط توسط خوکچه های نر دارای مو بارور میگردند و در هر بار زایش 4-1 نوزاد به دنیا میآورند. خوکچه های برهنه، دارای غده تیموس و گنادهای طبیعی هستند و حدود 2 سال عمر میکنند. نتایج آزمایشها نشان داد که تعداد گلبولهای قرمز، پلاکتها و میزان هموگلوبین در حیوانات برهنه در مقایسه با خوکچه های دارای مو بیشتر است و تعداد لنفوسیتها در حیوانات برهنه کم تر از گروه دیگر است. با توجه به مجموعه اطلاعات بدست آمده، این کلنی از خوکچه های هندی برهنه که برای نخستین بار در ایران گزارش میگردد، یک مدل حیوان آزمایشگاهی جدید ایرانی میباشد، از خوکچه های آزمایشگاهی برهنه میتوان در مطالعه و درمان بیماری های پوستی، تستهای آلرژی، مطالعات ایمنولوژی و پیوند پوست استفاده کرد.

6 جیره حاوی دوزهای صفر، 100،200،400،800 و 1600 میلی گرم در کیلوگرم ویتامین C از نوع ال آسکوربیل 2 پلی فسفات در سه تکرار و به مدت 8 هفته جهت پرورش فیل ماهیان جوان در نظر گرفته شد. در پایان هفته چهارم در موارد WG، متوسط وزن،FCR, SGR و PER بین دوزهای صفر با 200 و800 اختلاف معنی داری مشاهده گردید(p<0/05) در حالیکه در سایر موارد اختلافی مشاهده نشد(p>0/05). در پایان آزمایش و در هفته هشتم نیز به جز در موردCF بین دوزهای صفر و 200 (p<0/05)، در سایر موارد اختلافی مشاهده نشد(p>0/05). در مورد شاخص HSI نیز در حالیکه بیشترین مقدار در دوز 200 و حداقل آن در دوز 400 مشاهده شد اما اختلاف معنی دار نبود(p>0/05). بیشترین درصد بقا در دوز 100 و حداقل آن در دوز صفر رخ داده و اختلاف معنی‎داری در دوزهای مختلف مشاهده گردید(p<0/05). با توجه به نتایج کسب شده و اندازه گیری شاخص های مختلف از نظر رشد و FCR می‎توان مناسب‎ترین سطح پیشنهادی ویتامین C را در محدوده وزنی و دمایی مورد آزمایش، mg kg-1 و200 در نظر گرفت که خصوصا میتواند در هفته های ابتدایی رشد مؤثر واقع گردد.