نشریه پژوهش و سازندگی
سال بیستم شماره 1 (پیاپی 75، تابستان 1386)

• غلامرضا افشارمنش، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی جیرفت و کهنوجتاریخ دریافت: شهریورماه 1384 تاریخ پذیرش: آذرماه 1385 Email: afshar 137 @ yahoo. comچکید هبه منظور د ستیابی به تاریخ کاشت مناسب برای ارقام ذرت (هیبرید های د یررس و زود رس) در کشت زود هنگام بهاره در منطقه جیرفت دو آزمایش جد اگانه در قالب یک طرح در دو سال زراعی 82-1381 و 1383- 1382 در اراضی مرکز تحقیقات کشاورزی جیرفت به مرحله اجرا رسید. در آزمایش اول: سه هیبرید زود رس (500- 301 و 320) در پنج تاریخ کاشت (10-20-30) بهمن ماه- 10 اسفند ماه و 20 اسفند ماه در یک آزمایش با استفاده از کرت های یکبار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار مورد بررسی قرار گرفتند که در آن ارقام به عنوان فاکتور اصلی و تاریخ کاشت به عنوان فاکتور فرعی انتخاب شد ند. آزمایش دوم د قیقا همانند آزمایش اول منتهی با این تفاوت که در این آزمایش به جای ارقام زود رس از ارقام د یررس و متوسط رس (هیبرید 704 – تری وی کراس 647 و هیبرید کرج 700) استفاده شد. در مجموع دو سال بالاترین عملکرد د انه از هیبرید 320 به میزان 98 / 8 تن در هکتار به دست آمد. و در بین ارقام زود رس مورد آزمایش هیبرید KSC320 و کشت در محد ود ه زمانی 10 بهمن تا 30 بهمن ماه در کاشت زود هنگام بهاره در جیرفت توصیه می شود و به نظر رسید که هر 3 هیبرید (هیبرید سینگل کراس 704- تری وی کراس 647 و هیبرید کرج 700) مناسب کاشت در کشت زود هنگام بهاره در جیرفت و همچنین محد ود ه تاریخ کاشت 10 بهمن تا 10 اسفند ماه برای ارقام د یررس برای این منطقه توصیه می شود.

امیر نوربخش و ابوالفضل کارگرفرد، اعضای هیات علمی موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشورچکید ه در صنایع پلاستیک آرد چوب به عنوان پرکننده برای ترموپلاستیک ها مورد استفاده قرار می گیرد. ذرات آرد چوب در ابعاد مختلف معمولا دارای ضریب کشید گی کمتر از الیاف چوب و دیگر الیاف طبیعی می باشد. در این بررسی استفاده از آرد چوب در ابعاد مختلف و اثر آن بر ویژگی های مکانیکی در چند سازه های آرد چوب / پلی پروپیلن مورد توجه قرار گرفته است. همچنین اثر مالییک انید رید پیوند شده با پلی پروپیلنی (MAPP) به عنوان سازگار کننده بر ویژگی های مکانیکی مورد بررسی قرار گرفته است. آرد چوب در ابعاد ذرات 40, 50 و 60 مش در 40 درصد وزنی به همراه پلی پروپیلن ترکیب شد ند. افزایش مقاومت و مد ول کششی در چند سازه آرد چوب / پلی پروپیلن با افزایش ضریب کشید گی ذرات مرتبط بود هاست. مقاومت به ضربه فاقد ار با افزایش ابعاد ذرات افزایش یافت. استفاده از سازگارکننده سبب افزایش مقاومت ها در چند سازه شده است. نتایج نشان داده است که استفاده از آرد چوب با ضریب کشید گی بیشتر و در حضور MAPP سبب افزایش مقاومت ها می گردد.

سارا موحد، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ورامین پیشوا مهرداد قوامی، د انشیار دانشکده علوم ومهند سی صنایع غذایی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهرانچکید هسه نمونه هسته انگور از مناطق مختلف کشور جمع آوری و به روش سوکسله، روغن آن ها استخراج شد و به منظور تحلیل مقایسه ای، دو نمونه روغن هسته انگور وارداتی تهیه گردید. روغن هریک از نمونه ها توسط حلال استخراج و خصوصیات فیزیکی و شیمیایی روغن های استخراج شده مانند درصد روغن، درصد اسید چرب آزاد، اند یس پراکسید و زمان پایداری روغن مورد بررسی قرار گرفت. همچنین به منظور تعیین ترکیب اسید های چرب، متیل استراسید های چرب نمونه های مورد نظر تهیه و با استفاده از د ستگاه گاز کروماتوگراف مورد آزمایش قرار گرفتند. اسید های چرب لینولئیک و سپس اولئیک به ترتیب اسید های چرب غالب در نمونه های روغن هسته انگور بودند. با توجه به ترکیب اسید های چرب، عد د پراکسید، زمان پایداری روغن به اکسید اسیون و درصد اسید چرب آزاد، نمونه ها شناسایی گردید ند و نهایتا مشخص شد که ضمن وجود تفاوت و تشابهاتی بین برخی واریته های روغن هسته انگور ایرانی با انواع وارداتی، روغن هسته انگور می تواند به عنوان روغن مناسب پخت و سالاد ی معرفی گردد.

• مهدی تمدن رستگار، د انشجوی سابق کارشناسی ارشد رشته زراعت دانشگاه مازند ران• ایرج امینی، استاد یار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه مازند رانتاریخ دریافت: شهریورماه 1384 تاریخ پذیرش: آذرماه 1385 akbar1389@yahoo.com Email: چکید هبه منظور بررسی تاثیر تاریخ کاشت و تراکم بر عملکرد و اجزاء عملکرد ذرت شیرین آزمایشی به صورت اسپلیت پلات با 4 تکرار در قالب بلوک های کامل تصادفی درد شت ناز ساری در سال 1378 اجرا شد. تیمارها شامل تاریخ کاشت به عنوان فاکتور اصلی(5 ارد یبهشت، 20 ارد یبهشت، 4 خرد اد و 19 خرد اد)و تراکم به عنوان فاکتور فرعی(55 هزار، 65 هزارو75 هزار بوته در هکتار)بود. رقم مورد استفاده ذرت شیرین 404ksc بود. نتایج نشان د اد که تاریخ های کاشت و تراکم های مختلف از نظر تعد اد د انه در رد یف، تعد اد کل د انه در بلال، ظول بلال، وزن هزار د انه بلال، وزن چوب بلال وقطر ساقه از نظر آماری اختلاف معنی د اری در سطح 5% د اشتند. تعد اد رد یف بلال، ارتفاع گیاه، طول میانگره و قطرچوب بلال از نظرآماری معنی دار نشد ند و تحت تاثیر تاریخ کاشت و تراکم قرار نگرفتند. بررسی ها نشان د اد که تاریخ کاشت های مختلف اثر معنی د اری از نظر آماری روی عملکرد د ارند که بهترین تاریخ کاشت با عملکرد 2 / 12 تن در هکتار در تاریخ کاشت 5 ارد یبهشت به دست آمد. تاریخ های 20 ارد یبهشت، 4 خرد اد و 19 خرد اد به ترتیب نسبت به بهترین تاریخ کاشت 2 / 10، 1 / 37 و 38 درصد کاهش عملکرد د اشتند. اثر تراکم های مختلف بر عملکرد معنی دار شد ند و بیشترین عملکرد در تراکم 65 هزار بوته در هکتار با عملکرد 2 / 11 تن در هکتاربدست آمد و تراکم های 55 هزار و 75 هزار نسبت به بهترین تراکم به ترتیب 9 / 26و4 / 16 درصد کاهش عملکرد د اشتند. نتایج این آزمایش نشان می دهد که تاریخ کاشت 5 ارد یبهشت و تراکم 65 هزار بوته در هکتار بیشترین عملکرد را د ارد.

• جواد یوسفی، د انشجوی د کتری علوم علفهای هرز دانشگاه تهران • حسن محمد علیزاد ه، د انشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه تهران• محمود محمد ی، عضو هیات علمی مؤسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع-تهرانتاریخ دریافت: مهرماه 1384 تاریخ پذیرش: آذرماه 1385 malizadeh@ut.ac.ir Email:چکید هبه منظور بررسی روش های مختلف کنترل علف های هرز در خزانه کاج تهران، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی د رچهار تکرار در نهالستان بزرگ کرج، طراحی و اجرا گردید. تیمارهای مورد مقایسه شامل وجین د ستی (کنترل مکانیکی)، مالچ سیاه پلاستیکی (مبارزه فیزیکی)، مبارزه شیمیایی با استفاده از علف کش های تری فلورالین، اکسی فلورفن، پاراکوات و گلیفوسیت و استفاده از گیاه زراعی چاود ار به عنوان گیاه پوششی و همچنین تیمار شاهد با علف هرز و شاهد بد ون علف هرز بودند. نتایج به دست آمده از تنوع و تراکم علف های هرز و وزن خشک آنها و همچنین ارزیابی کمی و کیفی نهال ها در مراحل مختلف نشان د اد که علفکش تری فلورالین با غلظت 4 / 2 لیتر در هکتار از کارآیی قابل قبولی در کنترل علف های هرز برخورد ار و برای نهال ها نیز بی خطر بود. علفکش اکسی فلورفن با غلظت 2 لیتر در هکتار برای کاج به صورت قبل از جوانه زنی کارآیی بسیار خوبی د اشته و نهال های کاج کاملا به آن سازگار بودند. تیمار مالچ پلاستیکی از نظر کنترل علف های هرز به ویژه پهن برگها بسیار خوب ارزیابی شد، ولیکن استفاده از مالچ پلاستیکی از نظر هزینه اولیه بالا برد و همچنین از نظر مشکلات زیست محیطی محد ود یت د ارد. تیمار گیاه پوششی به شکل استفاده شده در این آزمایش کارآیی مناسبی ند اشت. از نظر مقایسه هزینه های انجام شد ه، مبارزه شیمیایی اقتصادی ترین روش می باشد. با در نظر گرفتن سه عامل مهم یعنی کنترل قابل قبول علف های هرز، بی خطر بود ن برای نهال ها و کم هزینه بود ن، استفاده از علفکش اکسی فلورفن پیش رویشی بهترین روش از بین روش های بررسی شده در شرایط آزمایش می باشند. ولی با توجه به تنوع گونه های علف های هرز و پایداری کم علفکش یاد شد ه، بررسی تلفیقی از مبارزه شیمیایی با وجین د ستی و یا استفاده تلفیقی از علفکش فوق با یک علفکش پس رویشی در تحقیقات بعد ی پیشنهاد می گردد. در صورت کاهش هزینه استفاده از مالچ پلاستیکی، این روش نیز یک شیوه غیرشیمیایی موفق در کنترل علف های هرز می باشد.

کیان نجفی تیره شبانکاره، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی هرمزگانعادل جلیلی، عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتعنعمت الله خراسانی، عضو هیات علمی دانشگاه تهرانیونس عصری و زیبا جم زاد، اعضای هیات علمی موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتعچکید همنطقه حفاظت شده گنو در 30 کیلومتری شمال غربی بند ر عباس از ارتفاع حدود 50 تا 2347 متر از سطح د ریا واقع شده است. در این پژوهش پوشش گیاهی منطقه براساس مکتب براون - بلانکه مورد مطالعه قرار گرفت. 135 قطعه نمونه جامعه شناختی گیاهی در افراد جوامع مختلف استقرار یافت و داده های مورد نظر برد اشت گردید. داده های جمع آوری شده به روش های تجزیه ارتباط های عاملیAFC)1و) و طبقه بندی سلسله مراتب بالاروند ه 2(CAH) با استفاده از برنامه رایانه ای آنافیتو3 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و20 جامعه گیاهی و یک زیر جامعه تشخیص داده شد. شکل گیری این جوامع ناشی از شرایط متنوع اکولوژیکی، شامل شرایط اقلیمی حاکم بر منطقه، ارتفاع از سطح د ریا، شیب و مشخصات خاک است که سبب شده زیستگاه های متعدد د مناسبی برای رشد و نمو بسیاری از گونه ها و جوامع گیاهی فراهم شود. شایان ذکر است که جوامعAceri monspessulani- Juniperetum excelsae, Artemisio lehmannianae – Amygdaletum scopariae بیشترین و جوامع Hammadetum salicornicae و Prosopidetum juliflorae کمترین غنای گونه ای را در بین جوامع این منطقه د ارا می باشند.

• حسین رحیم سروش، عضو هیات علمی مؤسسه تحقیقات برنج کشور (رشت)• بابک ربیعی، استاد یار دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان• مجید نحوی، عضو هیات علمی مؤسسه تحقیقات برنج کشور (رشت)• محسن قد سی، عضو هیات علمی مؤسسه تحقیقات برنج کشور (رشت)تاریخ دریافت: ارد یبهشت ماه 1385 تاریخ پذیرش: آذرماه 1385 Email. Rahimsouroush @ yahoo.comچکید هاین آزمایش به منظور تعیین پایداری عملکرد و ارزیابی صفات زراعی و کیفیت د انه در هشت ژنوتیپ برنج د رسه منطقه گیلان (رشت، هشتپرو رود سر) در سال های 1379، 1380و 1381 انجام شد. نوع طرح، بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار، ابعاد کرتها6× 3 متر مربع و فاصله بوته ها 25×25 سانتی متربود. در این تحقیق 17 صفت زراعی و کیفی به روش ارزیابی استاند ارد موسسه تحقیقات بین المللی برنج با اندازه گیری 10 نمونه تصادفی از هر واحد آزمایشی اندازه گیری شد. نتایج تجزیه واریانس ساد ه نشان د اد که بین ژنوتیپ های مختلف از نظر توان تولید محصول اختلافات قابل ملاحظه ای وجود د ارد. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان د اد که اثرات ساد ه ژنوتیپ و مکان معنی دار شد ند که بیانگر وجود اختلاف د ربین ژنوتیپ های مختلف و هم چنین وجود تفاوت از مکانی به مکان دیگر است. اثر متقابل مکان× ژنوتیپ وسال× ژنوتیپ معنی دار نشد ند، د رحالیکه اثرات متقابل سال×مکان و سال × مکان× ژنوتیپ معنی دار شد ند. که حاکی از وجود اثر متقابل بین ژنوتیپ ها و محیط های مورد آزمایش بود. برای انتخاب ژنوتیپ های پاید ار یا ژنوتیپ هایی که نوسان عملکرد کمتری از سالی به سال دیگر داشتند، از روش لین و بینز استفاده شد. نتایج نشان د اد که لاین های 830 و831 به ترتیب دارای کمترین مقدار واریانس و ضریب تغییرات د رون مکانی بود ه و به عنوان ژنوتیپ های پاید ار شناخته شد ند. میانگین عملکرد این لاین ها به ترتیب 1 / 5 و 3 / 5 تن در هکتار یعنی حدود یک تن بیشتر از رقم اصلاح شده خزر(شاهد) بود. کیفیت پخت این لاین ها با داشتن مقدار آمیلوز، دمای ژلاتینی شدن وقوام ژل متوسط، مطلوب بود. هم چنین کیفیت تبد یل این لاین ها به ترتیب باداشتن 68 و 69 درصد کل تبد یل و 57 و 62 درصد برنج سالم وکیفیت ظاهری د انه آنها با طول د انه بلند وشکل د انه قلمی، مناسب بود. این لاین ها، متوسط فد به ترتیب با 115 و 116 سانتی متر ارتفاع، مقاوم به ورس، یک هفته زود رس تراز رقم خزر و میان رس بودند. بنابراین به عنوان لاین های پر محصول، پاید ار و دارای خصوصیات زراعی، کیفیت پخت، تبد یل و ظاهری د انه مطلوب، انتخاب شد ند و در دست معرفی به کشاورزان می باشند.

علی نجفی فر، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی ومنابع طبیعی استان ایلامچکید هاز جمله استفاده هایی که از اطلاعات حاصل از طرح های آمایش سرزمین می توان به عمل آورد، ارائه نقشه آزمایش جنگل کاری براساس ویژگی های اکولوژیک و شرایط اقتصادی– اجتماعی واحد های زیست محیطی است. د راین تحقیق با استفاده از روش تجزیه و تحلیل سیستمی (8)، ضمن ارزیابی توان اکولوژیک وآمایش واحد های زیست محیطی، نقشه توان کاربری جنگلد اری در چهار طبقه مختلف برای حوضه آبخیز سراب د ره شهر تهیه گردید. براساس نقشه مذکور این حوزه فاقد کاربری درجه 1 برای جنگل د اری است.مساحت متعلق به د رجات 2، 3و 4 کاربری جنگل د اری به ترتیب 463، 1072 و 670 هکتار به دست آمد. سپس با استفاده از جد ول ویژگی های اکولوژیک واحد های زیست محیطی، جد ول ویژگی های اکولوژیک واحد های جنگل کاری و نهایتا براساس این نقشه و با توجه به د امنه برد باری اکولوژیکی گونه های انتخابی، نقشه آزمایش جنگل کاری حوضه در هفت طبقه مختلف طراحی گردید. از مجموع 3700 هکتار مساحت حوضه و 2205 هکتار مساحت متعلق به کاربری جنگلد اری، با توجه به مسائل اقتصادی – اجتماعی، نقشه آمایش سرزمین، و سایر کاربری های سازگار، سطحی معاد ل 1400 هکتار در هفت طبقه، جهت اجرای طرح ‎آزمایش جنگکاری مناسب تشخیص داده شد. اجرای این تحقیق به خوبی نشان د اد که می توان اطلاعات حاصل از طرح های آمایش سرزمین در سطح حوضه های آبخیز را براساس نقشه آمایش سرزمین، نقشه کاربری جنگل د اری و سایر اطلاعات موجود، با استفاده از روش تجزیه و تحلیل سیستمیک(8)، بصورت مستد ل،جهت تهیه نقشه آزمایش جنگل کاری بکار گرفت. ضمنا" اهمیت اطلاعات استخراج شده از طرح آمایش سرزمین شامل عوامل اقتصادی – اجتماعی، حیات وحش، تراکم تاج پوشش و در نهایت خود نقشه آمایش سرزمین در کنار سایر اطلاعات به دست آمده از آن در فرآیند انتخاب گونه برای طرح های آزمایش جنگل کاری به خوبی روشن گردید.

• علی رضا ید وی، عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج • امیر قلاوند، د انشیار گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مد رس• مجید آقا علیخانی، استاد یار گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مد رس • اسکند ر زند، استاد یار مؤسسه آفات و بیماری های گیاهی تهران• سیف الله فلاح، عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد • سیف الله فلاح، عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد alireza1387@yahoo.com Email:چکید هبه منظور بررسی تاثیر تراکم بوته و الگوی فضایی کانوپی ذرت (.Zea mays L) بر روند رشد و شاخص های فیزیولوژیک علف هرز تاج خروس ریشه قرمز (.Amaranthus retroflexus L) در سال زراعی 1383 آزمایشی به صورت فاکتوریل اسپلیت در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در اصفهان اجرا شد. در این تحقیق فاکتوریل تراکم ذرت با دو سطح (74 و 111 هزار بوته در هکتار) و الگوی کاشت ذرت با سه سطح (تک رد یفه، دو رد یفه روبرو و دو رد یفه زیگزاک روی هر پشته) به عنوان عامل اصلی و تراکم تاج خروس با چهار سطح(0، 4، 8 و 12 بوته در متر طولی رد یف) به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. علاوه بر این در هر بلوک 3 کرت آزمایشی کشت خالص تاج خروس (با تراکم 4، 8 و 12 بوته در متر رد یف) به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. به منظور اندازه گیری روند تجمع وزن خشک و سطح برگ علف هرز، نمونه برد اری تخریبی از 29 روز پس از سبز شدن ذرت آغاز و هر 14 روز یکبار انجام شد و با برازش بهترین مدل های رگرسیونی بر روی داده های اندازه گیری شد ه، منحنی شاخص های رشد تاج خروس تعیین شد. نتایج حاکی از کاهش شاخص سطح برگ، تجمع ماده خشک و سرعت رشد علف هرز تاج خروس در حضور ذرت بود. با افزایش تراکم ذرت کاهش بیشتری در این صفات ایجاد شد. به طوری که در بالاترین تراکم تاج خروس(12 بوته در متر رد یف) افزایش تراکم ذرت به ترتیب 2 / 26، 16 و 7 / 19 درصد افت بیشتر در سطح برگ، ماده خشک و سرعت رشد تاج خروس ایجاد کرد. الگوی کاشت دو رد یفه ذرت نیز نسبت به الگوی کاشت تک رد یفه آن سبب نقصان بیشتری در این صفات گردید که در این میان تاثیر کاشت دو رد یفه زیگزاک بیشتر از دو رد یفه روبرو بود، به طوری که در بالاترین تراکم تاج خروس، آرایش کاشت دو رد یفه زیگزاک نسبت به دو رد یفه روبرو به ترتیب 9 / 7، 1 / 4 و 1 / 6 درصد، نقصان بیشتر در شاخص سطح برگ، تجمع ماده خشک و سرعت رشد تاج خروس ایجاد کرد. در مجموع نتایج این آزمایش نشان د اد که تاثیر الگوهای کاشت ذرت بر شاخص های رشد تاج خروس کمتر از تاثیر تراکم ذرت می باشد. به این ترتیب با ترویج کشت دو رد یفه ذرت و به کارگیری تراکم های بالاتر می توان بد ون کاربرد علفکش های شیمیایی و از طریق تقویت توان رقابتی گیاه زراعی، شاخص های رشد تاج خروس را تضعیف نمود.

 مرتع یک اکوسیستم طبیعی است که در بر گیرند ه منابع عظیمی از ذخایر ژنتیکی و تنوعی از گونه های گیاهی است که همواره این گوناگونی زیستی، متضمن پایداری مرتع در مقابل عوامل متغیر محیطی و زیستی است. یکی از فشار های مخرب فیزیکی بر عرصه مرتع که باعث کاهش تنوع و از بین رفتن عناصر گیاهی حساس می گردد، چرای مفرط دام می باشد. بررسی های زیاد ی نشان می دهد که چرای دام باعث کاهش تنوع گونه ای می گردد. در همین رابطه به منظور بررسی اثرات چرای دام در تغییر و کاهش تنوع گونه ای مرتع و مقایسه آن با عرصه قرق و نیز اثبات اثرات مثبت قرق در رابطه با حفظ تنوع گونه ای و نمایش پتانسیل های رویشی مراتع دو نوع عرصه متفاوت قرق شده و تحت چرا، در مرتع کهنه لاشک کجور واقع در 65 کیلومتری جنوب نوشهر انتخاب گردید. با استفاده از روش پلات های حلزونی، حد اقل سطح قاب نمونه 1 متر مربع به دست آمد. بر اساس روش میانگین تجمعی گونه غالب، تعد اد 20 قاب در هر واحد تعیین و به روش نمونه برد اری سیستماتیک – تصادفی در طول 2 ترانسکت به د رازای 100 متر و به فاصله 50 متر از یکد یگر مستقر شد. فهرست کلیه گونه های موجود به همراه ارزش های فراوانی مربوط به هر گونه نیز ثبت گردید. نتایج حاصل از برد اشت های صحرایی، شناسایی تعد اد 102 گونه گیاهی می باشد که در عرصه قرق و تحت چرا به ترتیب 99 و 58 گونه بود. جهت محاسبه تنوع و مقایسه آن در دو منطقه، با استفاده از شاخص های عد دد ی و پارامتریک، از نرم افزار های تخصصی اندازه گیری تنوع استفاده شد. نتایج بدست آمده از تجزیه و تحلیل داده های فراوانی گونه ها در دو عرصه، نشان د اد که عرصه قرق در تمامی شاخص های عد د ی از نظر غنا، یکنواختی و تنوع گونه ای بیشتر از عرصه تحت چرا بود و آزمون آماری t غیرجفتی معنی دار بود ن تفاوت در دو عرصه را بر اساس شاخص شانون نشان د اد. همچنین نتایج اندازه گیری تنوع با شاخص های پارامتریک، نشان د اد که نیمرخ های تنوع گونه ای در عرصه قرق، همواره در تمامی شاخص ها بالاتر از عرصه تحت چرا قرار گرفتند که بیانگر تنوع بیشتر عرصه قرق می باشد و عدم تقاطع محور ها در طول پارامتر مقیاس، نشان د اد که دو عرصه در تمامی موارد، قابل مقایسه می باشند. به علاوه عرصه قرق شده به علت در بر داشتن مجموعه ای متنوع تر و در نتیجه حضور متعاد ل گونه ها با د امنه های اکولوژیک متغیر، از پایداری اکولوژیکی بیشتری در مقابل عرصه تحت چرا بر خورد ار است.

• حمید رنجبر، د انشجوی سابق کارشناسی ارشد گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان • رحیم ذولفقاری نسبف، عضو هیات علمی گروه کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد آزاد شهر • محمود قاسم نژاد، عضو هیات علمی گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان • علی سرخوش، د انشجوی د کتری علوم باغبانی، پرد یس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهرانتاریخ دریافت: بهمن ماه 1384 تاریخ پذیرش: شهریورماه 1385 Mahmoodgh2000@yahoo.com Email:چکید هحساسیت به سرمازد گی میوه های انار مهمترین عامل محد ود کننده نگهد اری طولانی مد ت در دمای پایین انبار می باشد. بنابراین مقاوم کردن به سرمازد گی امکان نگهد اری طولانی مد ت میوه ها را در دمای پایین فراهم می کند. در این مطالعه اثرات سطوح مختلف متیل جاسمونات (0، 8، 16و 24 میکرو لیتر در هر لیتر فضای ظرف) بر القاء مقاومت به سرمازد گی و نیز کیفیت داخلی میوه انار رقم ملس ترش ساوه مورد ارزیابی قرار گرفت. صفات کیفی مختلف میوه های تیمار شده طی دوره نگهد اری میوه ها در دمای پایین (2 درجه سانتی گراد) و نیز پس از پایان دوره انبار د اری و نگهد اری در دمای محیط مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل نشان د اد که متیل جاسمونات باعث کاهش سرمازد گی، حفظ کیفیت ظاهری و جلوگیری از آب از دست د هی میوه های انار می گردد، بد ون آنکه اثر نامطلوب روی کیفیت داخلی آن داشته باشد. با افزایش غلظت متیل جاسمونات میزان سرمازد گی به طور معنی د اری کاهش می یابد. بیشترین شاخص سرمازد گی در تیمار شاهد و کمترین آن در میوه های تیمار شده با 24 میکرو لیتر در لیتر متیل جاسمونات در دمای پایین انبار و نیز پس از بالا برد ن دما مشاهده گردید. از لحاظ میزان کاهش وزن میوه و میزان ویتامین ث تفاوت معنی د اری بین میوه های تیمار نشده و شاهد وجود داشت اما هیچگونه اختلاف معنی د اری بین آنها از لحاظ میزان مواد جامد محلول و اسید یته قابل تیتراسیون عصاره د ید ه نشد. در مجموع میوه های تیمار شده با 24 میکرولیتر د رلیتر متیل جاسمونات بالاترین کیفیت ظاهری با بیشترین اثر بازدارندگی روی سرمازد گی را داشت.

رضا ربیعی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان هرمزگانمصطفی اسد ی، موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع، بخش گیاه شناسیجلوه سهرابی پور، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان هرمزگانطاهر نژاد ستاری، دانشگاه آراد تهران، واحد علوم و تحقیقات، بخش زیست شناسیاحمد مجد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، دانشکده علوم، بخش زیست شناسیچکید هپلی ساکارید آگار یکی از ترکیبات زیستی ارزشمند ی است که دارای مصارف گسترده ای در صنایع مختلف بود ه و د امنه مصرف آن در تحقیقات زیستی و علم بیوتکنولوژی دارای گسترش روز افزونی می باشد. جلبک های قرمز به ویژه اعضای خانوده گراسیلاریاسه منابع اصلی تامین این ماده می باشند. شناخت گونه ها و اعضای این خانوده جلبکی و آگاهی از خصوصیات گیاه شناسی و ویژگی های زیستی آن ها راهنمای ارزشمند ی درد ستیابی به این گونه ها و بهره برد اری صحیح از این منایع زیستی خواهد بود. جلبک قرمزGracilaria salicornia (C. Agardh)Dawson گونه ای آگاروفیت از خانوده گراسیلاریاسه (Gracilariaceae) از شاخه جلبک های قرمز (Rhodophyta) می باشد که دارای رویش های قابل توجهی در سواحل جزیره قشم در آب های خلیج فارس در جنوب ایران می باشد. در این تحقیق خصوصیات ریخت شناسی این گونه در بخش های مختلف سواحل جزر و مد ی شمال شرق جزیره قشم ازشهریور 1380 به مد ت یکسال مورد بررسی قرار گرفت و تفاوت های بیولوژیک و مورفولوژیک موجود در تجمعات گونه مطالعه گردید. بررسی ها نشان د اد که در بخش های عمیق تر و تحتانی ناحیه بین جزرومد ی شرایط مطلوب تری برای رشد گیاه وجود د ارد و خصوصیات ریخت شناسی گونه شامل بلند ی و ضخامت بند ها و پایه های تشکیل د هند ه گیاه، میزان تولید در واحد سطح در بخش های تحتانی بیش از بخش های کم عمق ناحیه بین جزرومد ی می باشد. عمق آب عامل اساسی موثر در این مورد بود ه و بسیاری از اختلافات مشاهده شده متاثر از این امر می باشد.

• جواد بشیری، عضو هیات علمی سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزیتاریخ دریافت: مرد اد ماه 1385 تاریخ پذیرش: آذرماه 1385 bashiri16@yahoo.com Email:چکید هپژوهش حاضر به منظور سنجش و ارزیابی نیازهای اطلاعاتی اعضای هیات علمی سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی، صورت گرفته است. این تحقیق به روش پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه انجام شده است. برای تعیین جامعه آماری از روش نمونه گیری استفاده شده است.د ر این پژوهش حوزه موضوعی فعالیت های محققان، نوع، زبان و شکل (ساختار) اطلاعات مورد نیاز و همچنین موارد کاربرد، شیوه های د ستیابی و محمل های انتقال اطلاعات مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس یافته های تحقیق، مهمترین منابع اطلاعاتی مورد نیاز محققان را مجلات تخصصی با 5 / 93 درصد، اینترنت 1 / 93 درصد و کتاب با 7 / 67 درصد تشکیل می د هند. در رابطه با موارد استفاده از اطلاعات توسط اعضای هیات علمی، مطالعه و پژوهش با 3 / 97 درصد، انجام پروژه های تحقیقاتی با 8 / 82 درصد و روزآمد سازی اطلاعات تخصصی با 8 / 66 درصد بیشترین فراوانی را نشان می د هند. از میان انواع منابع اطلاعاتی مورد استفاده، 3 / 35 درصد از اعضای هیات علمی بیشتر از اطلاعات متن کامل، 9 / 28 درصد از چکید ه مقالات و 2 / 21 درصد از اطلاعات آماری استفاده می کنند. همچنین 98 درصد از اعضای هیات علمی بیشترین اطلاعات مورد استفاده خود را از منابع انگلیسی ذکر کرد هاند.

فرزاد پارساد وست، کارشناس ارشد مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهانبابک بحرینی نژاد، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهانعلی اکبر صفری سنجانی، عضو هیات علمی دانشگاه بوعلی سینا محمد مهد ی کابلی، عضو هیات علمی وزارت جهاد و کشاورزیچکید هارزیابی تجمع عناصر سمی در خاک و گیاهان در محیط زیست از نظر سلامت و حیات انسان و سایر موجود ات بسیار مهم و ضروری است. بد ین منظور جهت مطالعه و میزان پالایش خاک های آلوده به سرب سه جایگاه با د رجات مختلف آلود گی عنصر سرب (شد ید، متوسط و شاهد) از طریق عکس های ماهواره ای مربوط به معدن سرب و روی باما در منطقه ایران کوه اصفهان انتخاب گردید. خصوصیات فیزیکی و شیمیایی این خاک ها و مورد بررسی قرار گرفت سپس در مرحله دوم یازد ه گونه گیاهی که بین سه جایگاه مشتر ک بودند انتخاب و در بهار سال 1384د ر سه تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی برد اشت شد ند. علاوه بر آن خاک های ریزوسفری این گیاهان از نظر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی و همچنین فرم عصاره گیری شده با DTPA عنصر سرب مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت. در نهایت انباشتگی عنصر سرب در گیاه و همچنین فا کتور انتقال عنصر سرب که یک فا کتور مهم در بحث گیاه پالایی عناصر سنگین وبه طور خاص عصاره کشی گیاهی می باشد مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان د اد که گونه های گیاهی Astragalus glaucantus، Ebenus estellata و. Acantholimon sp به ترتیب بیشترین غلظت سرب در اند ام هوایی (6/ 118، 1/ 98، 2/ 86 میلی گرم بر کیلوگرم ماده خشک گیاهی) و بیشترین ضریب انتقال سرب از اند ام زیرزمینی به اند ام هوایی (به ترتیب 95/ 2، 54/ 3، 70/ 3) را د ارا بودند با توجه به این موضوع و همچنین زیتود ه مناسب و بالا، شرایط سازگاری مناسب، این سه گونه جهت پالایش خاک های آلوده به عنصر سرب در این منطقه و مناطق مشابه می توانند توصیه گرد ند.

• جواد خلیلی محله، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوی• مهد ی تاج بخش، استاد گروه زراعت دانشگاه ارومیه• امیرفیاض مقد م، استاد یار گروه زراعت دانشگاه ارومیه• عطاءالله سیاد ت، استاد گروه زراعت مجتمع آموزش عالی رامین اهوازتاریخ دریافت: بهمن ماه 1384 تاریخ پذیرش: آذرماه 1385 khalili_m@yahoo.com Email:چکید هد ر راستای مطالعه اثرات تراکم کاشت بر عملکرد کمی و کیفی هیبرید های سورگوم علوفه ای تحقیق سه ساله (1379، 1382، 1383) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی خوی انجام گرفت، آزمایش به صورت طرح کرت های یکبار خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار انجام شد. تراکم های 250، 200، 300و350 هزار بوته در هکتار به عنوان سطوح عامل اصلی و هیبرید های سورگوم علوفه ای شامل اسپید فید، شوگرگریز و جامبو به عنوان سطوح عامل فرعی انتخاب گردید ند تاریخ کاشت 20 تیر ماه و گیاه پیش کشت گندم بود. در این آزمایش صفات ارتفاع و قطر ساقه، تعد اد برگ و پنجه در بوته، نسبت برگ به ساقه، عملکرد علوفه تر و خشک در چین اول، درصد پروتئین و خاکستر در چین اول و عملکرد علوفه خشک در چین دوم مورد ارزیابی واقع شد. تاریخ برد اشت همزمان با 10 درصد گلد هی در هیبرید زود رس اسپید فید انتخاب شد. نتایج تجزیه واریانس مرکب داده ها نشان د اد افزایش تراکم کاشت باعث افزایش ارتفاع ساقه و شاخص سطح برگ گردید اما قطر ساقه و تعد اد پنجه را کاهش د اد. بیشترین عملکرد علوفه تر و خشک و نسبت برگ به ساقه در تراکم 350 هزار بوته در هکتار به دست آمد. تراکم بر درصد پروتئین و درصد خاکستر تاثیر معنی د اری ند اشت. در بین هیبرید های آزمایشی، هیبرید اسپید فید توانست بالاترین عملکرد علوفه تر و خشک به ترتیب با میانگین 69 / 69 و 99 / 14 تن در هکتار را به خود اختصاص د هد. همچنین این هیبرید از نظر عملکرد ماده خشک در چین اول و دوم، نسبت برگ به ساقه، ارتفاع و قطر ساقه به عنوان دو فاکتور تاثیرگذار بر عملکرد، تعد اد پنجه و درصد پروتئین نسبت به دو هیبرید دیگر برتری نشان د اد. هیبرید شوگرگریز دارای بالاترین درصد خاکستر بود. در نهایت هیبرید زود رس اسپید فید با توجه به خصوصیات ذکر شده با تراکم 350 هزار بوته در هکتار برای کشت دوم در خوی توصیه می گردد.

عبد الرسول تلوری، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزد اریناد ر بیرود یان، عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگاناسماعیل منوچهری، کارشناسی ارشد دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگانچکید هد ر یک حوزه آبخیز رابطه بین غلظت رسوب و بارند گی متاثر از اثرات متقابل عوامل د رون حوزه و ویژگی های بارند گی می باشد. تخمین فرسایش و رسوب از طریق مدل های برآورد سالانه در بسیاری از موارد نمی تواند ارزیابی د رستی در طراحی سازه های هید رولیکی و آبخیزد اری و یا برای مد یران و برنامه ریزان باشد و بنابراین تخمین بار رسوب معلق ناشی از واقعه بارند گی های منفرد ضرورت می یابد. در مطالعه حاضر وضعیت رسوب د هی بار معلق حوزه گاران، یکی از آبخیز های حوزه رود خانه سیروان در استان کرد ستان، در طول 12 روید اد بارند گی از آذر 82 تا ارد یبهشت 83 آمار برد اری و مورد بررسی قرار گرفت و یک مدل گسسته خطی برای شبیه سازی تغییرات زمانی رسوب معلق در طول روید اد های بارند گی بد ست آمد. در ادامه منحنی های تغییرات بار رسوب مشاهده ای حاصل از این مدل با استفاده از معیار های اشتباه نسبی و مربع اشتباه کل مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان د اد که با استفاده از یک مدل گسسته خطی می توان بار رسوب معلق را به کمک 3 پارامتر: 1)رسوب د هی در یک ساعت قبل، 2) شدت بارند گی یک ساعت قبل و 3) شدت بارند گی دو ساعت قبل از هر روید اد با ضریب همبستگی 95/0 برآورد نمود و از آن در برآورد واقع بینانه تر بار رسوبی برای کلیه رگبار ها در سال و پیش بینی مقدار رسوب استفاده نمود.

• حسین کاظمی پشت مساری، عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور مازند ران • همت ا.. پیرد شتی، استاد یار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه عالی علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری• محمد علی بهمنیار، د انشیار گروه خاکشناسی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری • مرتضی نصیری، مربی موسسه تحقیقات برنج کشور، معاونت مازند ران، آملتاریخ در یافت: بهمن ماه 1384 تاریخ پذیرش: آذرماه 1385 hossein_k_p@yahoo.com E-mail:چکید هبه منظور مطالعه اثر مقاد یر مختلف کود نیتروژن و تقسیط آن بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام مختلف برنج، آزمایش مزرعه ای در سال زراعی 1384 در موسسه تحقیقات برنج کشور- معاونت مازند ران (آمل) - اجراء شد. آزمایش به صورت کرت های دوبار خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار با سه عامل، مقاد یر کود نیتروژن (100، 150 و 200 کیلوگرم در هکتار) به عنوان عامل اصلی، تقسیط کود نیتروژن به نسبت های متغیر در مراحل کاشت، پنجه زنی و خوشه رفتن به ترتیب شامل S1و(50%، 25% و 25%)، S2و (25 %، 50 % و 25%) و S3و (25%، 25% و 50%) عامل فرعی و رقم (طارم، شفق و هیبرید GRH1) به عنوان عامل فرعی فرعی انجام گرفت. نتایج نشان د اد که مقاد یر مختلف کود نیتروژن بر صفاتی مانند عملکرد د انه، تعد اد د انه در خوشه، تعد اد د انه پر در خوشه، شاخص برد اشت، تعد اد پنجه بارور و کل ماده خشک اثر معنی د اری د اشته و بین ارقام در همه صفات مورد مطالعه اختلاف معنی د اری وجود د ارد. همچنین سطوح مختلف تقسیط کود نیتروژن در کلیه صفات بجز کل ماده خشک (بیوماس) تفاوت معنی د اری ند اشت. به طور کلی در بین ارقام شفق بیشترین عملکرد د انه را به خود اختصاص د اد در حالیکه برنج هیبرید GRH1د ر این آزمایش به علت داشتن تعد اد د انه پوک بیشتر در خوشه دارای عملکرد کمتری نسبت به شفق بود و در صفاتی مانند تعد اد پنجه بارور و تعد اد د انه در خوشه بالاتر از دو رقم دیگر قرار گرفت. رقم طارم دارای کمترین مقدار عملکرد بود. در بین صفات مورد مطالعه شاخص برد اشت و تعد اد د انه در خوشه بیشترین همبستگی را با عملکرد د انه داشتند. اثرات متقابل رقم در تقسیط برای صفات عملکرد، کل ماده خشک و تعد اد د انه پوک در سطح 1% معنی دار گردید بد ین صورت که بیشترین مقدار عملکرد در تیمار تقسیط نوع اول و رقم شفق مشاهده شد.

شایسته غلامی، کارشناس ارشد رشته جنگلد اری دانشگاه تربیت مد رسسید محسن حسینی، استاد یار گروه جنگلد اری دانشگاه تربیت مد رس احسان صیاد، مربی گروه جنگل د اری دانشگاه شهید چمران اهوازچکید هبا توجه به اهمیت گونه بنه در جنگل های زاگرس و کاربرد های متعدد آن، این تحقیق به منظور تعیین بهترین عمق کاشت بذور بنه، تعیین بهترین زمان و یا معرفی محد ود ه زمانی مناسب برای کاشت بذور بنه و آگاهی از تاثیر و نقش وجین در رشد و زند ه مانی نهال های بنه در نهالستان گریزه در سنند ج صورت گرفت. در این بررسی از طرح کاملا تصادفی متعاد ل با آزمایش فاکتوریال، در سه تیمار زمان کاشت بذر (د ر سه سطح 20 د ی، 10 بهمن و اول اسفند)، عمق کاشت بذر (د ر سه سطح صفر، 4 و 8 سانتیمتر) و وجین (د ر دو سطح وجین و بد ون وجین) با سه تکرار و پنج نهال در هر رد یف استفاده شد. پس از پایان اولین فصل رویشی اندازه گیری های مورد نظر شامل ارتفاع، قطر یقه، نسبت طول ساقه به طول ریشه، نسبت وزن خشک ساقه به وزن خشک ریشه و زند ه مانی صورت گرفت. نتایج به این صورت بود که زمان کاشت 20 د ی ماه و 10 بهمن باعث افزایش قطر یقه نهال ها شده اما زمان کاشت بذر تاثیر معنی د اری روی زند ه مانی، ارتفاع، نسبت طول ساقه به ریشه و نسبت وزن خشک ساقه به ریشه نداشت. عمق 4 سانتی متر باعث افزایش زند ه مانی و قطر یقه نهال ها ولی کاهش نسبت وزن خشک ساقه به ریشه شده و روی سایر پارامتر ها بی تاثیر بود هاست. تیمار وجین فقط روی نسبت وزن خشک ساقه به ریشه تاثیر معنی دار داشته و سبب کاهش آن شده است. در بررسی اثر ترکیب تیمارها، تیمار زمان کاشت 10 بهمن، عمق کاشت 4 سانتی متر و وجین نتایج بهتری را در مورد پارامتر های مورد بررسی در پی داشت.

• کیوان نوحی، • مژد ه پد رام، • فاطمه صحرائیان و • غلامعلی کمالی، اعضاء هیات علمی پژوهشکد ه هواشناسیتاریخ دریافت: مرد اد ماه 1384 تاریخ پذیرش: آذرماه 1385 Email: knoohi@yahoo.com چکیدهتاریخ های آغاز و خاتمه یخبند ان بر مبنای دمای حد اقل د ید بانی شده در پناهگاه هواشناسی (دمای حد اقل کمتر یا مساوی صفر درجه سلسیوس) برای 12 ایستگاه سینوپتیک منطقه آذربایجان در یک دوره مشترک 13 ساله تعیین گردیده و یخبند ان های فرارفتی با کمک نقشه های سینوپتیک و بررسی ساعتی پارامترهای جوی از یخبند ان های تابشی – فرارفتی تفکیک گردید ند. در این ارتباط سری های زمانی اولین یخبند ان پائیزه و آخرین یخبند ان بهاره از نوع فرارفتی و تابشی- فرارفتی تشکیل شده و مشخص گردید که این سری ها تصادفی بود ه و از تابع توزیع نرمال تبعیت می کنند. این بررسی نشان می دهد که به طور میانگین یخبند ان های فرارفتی در منطقه از 6 تا 40 روز د یرتر از یخبند ان های تابشی – فرارفتی در پائیز آغاز گردیده و 1 تا 25 روز زود تر در بهار خاتمه می یابد. طول فصل رشد بالقوه که به صورت فاصله بین آخرین یخبند ان بهاره فرارفتی و اولین یخبند ان پائیزه فرارفتی تعریف می شود محاسبه گردید و نشان داده شد که نسبت به فصل رشد ی که با محاسبه فاصله زمانی از رخد اد آخرین دمای صفر یا کمتر در بهار تا اولین رخد اد دمای صفر یا کمتر در پاییز تعیین می گردد، با توجه به شرایط محلی از 5 تا 65 روز طولانی تر است. چنانچه با اعمال مدیریت صحیح، با یخبند ان های تابشی مبارزه گردد می توان از طولانی تر شدن فصل رشد به نحو مطلوب استفاده کرد. تعد اد یخبند ان های تابشی قبل از اولین یخبند ان فرارفتی در پائیز و بعد از آخرین یخبند ان فرارفتی در بهار محاسبه گردید تا از این طریق قابلیت اجرای عملیات محافظت از سرما برای محصولات ویژه در منطقه مورد ارزیابی قرار گیرد.

این آزمایش د رایستگاه تحقیقاتی مراوه تپه واقع در شمال شرقی استان گلستان انجام شد. این طرح با دوتیمار در قالب بلوک های کامل تصادفی به صورت طرح کرت های خرد شده اجرا شد. تیمار های مورد بررسی شامل: میزان بذر(2، 4 و 6 کیلوگرم در هکتار) وتاریخ کاشت (نیمه دوم بهمن و نیمه اول اسفند ماه) می باشند. بذر ها در آزمایشگاه در پترید یش کشت و قبل از کشت در مزرعه، درصد جوانه زنی آن ها تعیین گردید. این آزمایش در شرایط دیم انجام شد. با استفاده از پلات های 1×1 متر مربعی از وسط هرکرت بذر برداشت و تولید بذر در واحد سطح محاسبه گردید. برای تعیین مقدار موسیلاژ در بذر، یک گرم بذر را در اسید کلرید ریک 1/0 نرمال جوشاند ه و محلول موسیلاژ در مرحله اول جد او سپس بذر ها دوبار با محلول 5 میلی لیتر آب جوش شسته شده و به محلول موسیلاژ اولیه، اضافه شد. آنگاه 60 میلی لیتر الکل اتیلیک 96 درصد به محلول موسیلاژ اضافه شده و به مد ت 5 ساعت در یخچال نگهد اری می شود. رسوب حاصل پس از صاف کرد ن، د رآون 50 درجه به مد ت 12 ساعت نگهد اری و سپس توزین شد. عملکرد بذر تحت تاثیر میزان مصرف بذر در سطح 5 درصد اختلاف معنی د اری داشت و بالاترین عملکرد بذر در میزان کاشت 6 کیلوگرم در هکتار بد ست آمد. زمان کاشت اثر معنی د اری بر عملکرد بذر نداشت. تجزیه واریانس داده ها نشان د اد که میزان موسیلاژ تحت تاثیر میزان بذر در واحد سطح و همچنین زمان کاشت قرار نگرفت و اختلاف معنی د اری بین تیمار ها مشاهده نشد.

• ارد وان نصرتی، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار • علیرضا ایرانبخش، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علی آباد کتول• محمد صاد ق صبوری، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسارتاریخ دریافت: تیرماه 1384 تاریخ پذیرش: آبان ماه 1385Email: info@iranbakhsh.comچکیدهد ر طی سال های 1381 و 1382 با هدف بررسی چگونگی تجزیه و ماند گاری بعضی از سموم مصرفی در مزارع ایران، تحت تاثیر شرایط مزرعه آزمایشاتی بر روی آترازین (Atrazin) و D-و2،4 در مناطق نظرآباد (کرج)، کامیاران (استان کرد ستان) و د ینور (استان کرمانشاه) با استفاده از مقاد یر متفاوت این علف کش ها انجام شد و با نمونه برد اری های مکرر ، موقعیت پراکنش سم و نیز چگونگی روند تجزیه مشخص گردید. سموم به کار گرفته شده در این پژوهش در لایه های اولیه خاک نفوذ کرد ند، به طوری که با استفاده از 2 کیلوگرم در هر هکتار از هر یک از سم ها آترازین و D-و2،4 در فرم تجاری آنها، فقط در بعضی موارد باعث نفوذ این سموم به لایه های 10 الی 15 سانتی متری خاک گردید. در استفاده از مقدار 6 کیلوگرم در هکتار از سموم نامبرد ه، این سموم به مقدار قابل توجهی به لایه های 15 الی 20 سانتی متری نیز نفوذ کرد ند و پس از گذشت یک سال، هنوز در خاک قابل تشخیص بود.

رضا مد رس، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهانچکید هتحلیل فراوانی بارش یکی از وظایف مهم هید رولوژیست ها و برنامه ریزان منابع آب است. به د لیل تفاوت زیاد توزیع مکانی و زمانی بارش در ایران، تحلیل فراوانی نقطه ای بارند گی کافی نیست. به همین د لیل منطقه ای کردن فراوانی بارند گی در گروه های مکانی بارش بسیار مهم است. در این مطالعه یک روش سلسلسه مراتبی تحلیل خوشه ایو روش گشتاور های خطی به منظور یافتن نواحی همگن و تحلیل فراوانی بارش به کارگرفته شد. نتایج این تحقیق نشان د اد 8 منطقه همگن بارش در ایران وجود د ارد که می تواند تغییرات جغرافیایی و اقلیمی را در ایران نشان دهد اما یک تابع توزیع واحد برای هر منطقه همگن نمی توان یافت. با وجود ی که شاخص همگنی ناحیه ای، H1، نشان د اد تابع توزیع لوگ نرمال 3 پارامتری برای توزیع منطقه ای مناسب است، اما سه تابع لوگ نرمال 2 پارامتری، پیرسون تیپ 3 و مقاد یر حد ی تعمیم یافته برای گروه های همگن حاصل از تجزیه خوشه ایمناسب هستند.

علی شیخ الاسلامی، استاد یار دانشگاه آزاد اسلامی واحد نوشهر و چالوستوفیق احمد ی، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نوشهر و چالوسچکید هبه منظور مطالعه بر روی گونه لرگ در جنگل های ماشلک نوشهر، دو رویشگاه بهسرا و لاروچال انتخاب و 31 قطعه نمونه (8 قطعه نمونه در بهسرا و 23 قطعه نمونه در لاروچال) به شکل د ایره و مساحت 1000 متر مربع در نظر گرفته شد. مشخصه های کمی، کیفی گونه لرگ و متغیر های محیطی شامل اقلیم، خاک و شرایط فیزیوگرافی مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج این بررسی در رویشگاه های مورد مطالعه نشان می دهد که لرگ در شرایط محیطی ویژه ای انتشار د ارد. در مناطق مسطح در کناره جوی ها گستره خاصی از پراکنش لرگ مشاهده گردید. نتایج کلی نشان می دهد که لرگ گونه ایست که در خاک های کم عمق و نیمه عمیق با عناصر غذایی متوسط رویش د ارد. در اکثر رویشگاه ها خاک دارای بافت رسی لومی تا رسی شنی بود ه، و اسید یته خاک از اسید ی ضعیف تا قلیایی نوسان د ارد. متوسط بارند گی سالیانه در مناطق مورد بررسی در حدود 1300 میلی متر و متو سط دمای سالیانه در حدود 5/12 درجه سانتیگراد می باشد. میانگین تعد اد در هکتار قطعه نمونه 101 اصله در هکتار بود ه که در رویشگاه لاروچال بیش از رویشگاه بهسرا می باشد. میانگین قطر برابر سینه د رختان لرگ 7/49 سانتی متر بود ه و متوسط قطر تاج آن 9 متر است. میانگین ارتفاع کل د رختان لرگ 9/28 متر می باشد، که در کل نشان د هند ه شرایط مناسب رویشی در مناطق مورد مطالعه می باشد. در مجموع تنها یک درصد کل د رختان لرگ در مناطق مورد مطالعه دارای پوسیدگی بود ه، 17 درصد د رختان غیر شاغولی بود ه و باقی د رختان دارای تنه شاغولی می باشند. 20 درصد د رختان دارای دوشاخگیش بود ه و سهم د رختان بد ون شاخه 16 درصد بود ه و تنها 9 درصد د رختان دارای تاج نامتقارن می باشند. لرگ همه ساله در بین زاد آوری کف جنگل وجود د اشته و هم بصورت د انه زاد و هم شاخه زاد تجد ید حیات صورت می گیرد. گونه های همراه د رختی شامل ممرز، توسکا، بلوط، انجیلی، پلت و خرمند ی است، که پراکنش گونه های توسکا و پلت نسبت به سایر گونه ها به علت شرایط مشابه رویشی بیشتر می باشد.

• مهد ی آزاد وار، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی جیرفت و کهنوج، جیرفت • موسی نجفی نیا، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی جیرفت و کهنوج، جیرفت • جعفر ارشاد، عضو هیات علمی بخش تحقیقات رستنی ها، موسسه تحقیقات آفات و بیماری های گیاهی، تهرانتاریخ دریافت: اسفند ماه 1384 تاریخ پذیرش: شهریورماه 1385 azadvar1351@yahoo.com Email: چکیدهبه منظور شناسایی عوامل پوسیدگی غد ه های بذری ارقامی از سیب زمینی در منطقه جیرفت(جنوب استان کرمان)، طی سال های80 تا 82 در طول فصل تابستان از سرد خانه ها و انبارهای نگهد اری غد ه های بذری سیب زمینی بازد ید به عمل آمد و به صورت تصادفی از غد ه های دارای علائم پوسیدگی خشک یا نرم نمونه برد اری انجام گرفت. نمونه ها مطابق روش های متد اول و استاند ارد بیماری شناسی گیاهی، روی محیط کشت های عمومی و اختصاصی قارچی و باکتریایی کشت داده شد ند. قارچ ها و باکتری های رشد یافته پس از خالص سازی، اثبات بیماریزایی روی غد ه های سالم رقم پریمیر، و جد اسازی و خالص سازی مجد د، مورد شناسایی قرار گرفتند. در مجموع از غد ه های پوسید ه جمع آوری شد ه، 4 / 56 درصد قارچ Cylindrocarpon didymum و، وو9/17 درصد قارچ Fusarium equisetiو، 8 / 12 درصد قارچ Fusarium culmorum، و7 / 7 درصد قارچ Fusarium solani، و4 / 15 درصد باکتری Ralstonia solanacearum جد اسازی شد. در بین ارقام سیب زمینی، رقم د یامونت بالاترین(5 / 31 درصد) و رقم آژاکس کمترین(1 / 13 درصد) میزان پوسیدگی غد ه را در انبارها و سرد خانه ها د اشتند.

• حمید رضا عشقی زاد ه، دانش آموخته دانشگاه صنعتی اصفهان• محمدرضا چایی چی، عضو هیات علمی دانشگاه تهران• امیر قلاوند، عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مد رس • قباد شعبانی، معاونت برنامه ریزی استاند اری کرمانشاه • خسرو عزیزی، عضو هیات علمی دانشگاه لرستان• احمد ترک نژاد، عضو هیات علمی سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی• هاد ی رئیسی یزد ی و عباس پاپی زاد ه، د انش آموختگان دانشگاه لرستانتاریخ دریافت: آذرماه 1383 تاریخ پذیرش: مهرماه 1385Email: bb1379@yahoo.comچکیدهبه منظور تعیین مناسب ترین ترکیب کشت مخلوط یونجه یکساله Medicago scutellata cv. Robinson با جو والفجر Hordeum Vulgare L از نظر عملکرد کمی و کیفی در مقایسه با کشت خالص آنها آزمایشی با طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار در 2 محل دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان در خرم آباد و کنگاور کرمانشاه در سال زراعی83-1382 در شرایط دیم اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل ترکیب های مختلف کشت مخلوط افزایشی یونجه یکساله و جو بودند. سیستم های مختلف کشت مخلوط افزایشی عبارت بودند از: کشت خالص یونجه یکساله (شاهد)، 100% یونجه یکساله + 50% جو 100%، یونجه یکساله + 75% جو، 100% یونجه یکساله + 100% جو، 75% یونجه یکساله + 50% جو، 75% یونجه یکساله + 75% جو، 75% یونجه یکساله + 100% جو، 50% یونجه یکساله + 50% جو، 50% یونجه یکساله + 75% جو، 50% یونجه یکساله + 100% جو و کشت خالص جو (شاهد). یونجه یکساله بر اساس 20 کیلوگرم در هکتار و جو بر اساس 140 کیلوگرم در هکتار کشت شد ند. برداشت علوفه یونجه یکساله و جو در مرحله آغاز گلد هی یونجه یکساله از محل گره سوم ساقه انجام شد. پس از رشد مجد دو تکمیل دوره رشد، کل علوفه به صورت کف بر برداشت گردید. نتایج حاصله نشان د اد که در مجموع ترکیب های 100 درصد یونجه یکساله و 100 جو و 75 درصد یونجه یکساله و 100 جو به صورت یک رد یف در میان به ترتیب با تولید 8 / 1906 و 8 / 1870کیلوگرم علوفه خشک در هکتار و نسبت برابری زمین 84 / 1 و 85 / 1 و با عملکرد پروتئین 08 / 319 و 7 / 269 کیلوگرم در هکتار نسبت به سایر ترکیب های کشت برتری داشتند. در مجموع عملکرد و کیفیت علوفه تولید ی در خرم آباد به علت شرایط مناسبتر اقلیمی نسبت به کنگاور برتری داشت.

ناصر باغستانی میبد ی، استاد یار پژوهش مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد محمد تقی زارع، کارشناس ارشد مرتع د اری مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد چکید ه تعیین میزان تولید علوفه سالانه به منظور محاسبه ظرفیت چرا، از جمله موارد ضروری در مدیریت مراتع محسوب می شود. این مهم با تعیین رابطه بین میزان تولید علوفه گیاهان و متغیر های اقلیمی مؤثر بر آن ها در عرصه سهل الوصول می گردد. به همین منظور مقاد یر تولید علوفه سالانه گونه های شاخص، همراه و کل گیاهان در ایستگاه تحقیقات مرتع نیر، به عنوان الگوی مراتع استپی استان یزد طی سال های 83-1379 با روش قطع و توزین اندازه گیری شد. میزان بارند گی ماهانه عرصه در این فاصله زمانی نیز با استفاده از باران سنج ذ خیره ای مشخص و بر اساس داده های بارند گی ماهانه، مقاد یر تجمعی باران در مهر و آبان، پاییز، زمستان، بهار و کل در هر سال مورد محاسبه قرار گرفت. میزان تولید علوفه خشک سالانه هر گونه به عنوان متغیر وابسته و میزان بارند گی های محاسبه شده مذکور به عنوان متغیر های مستقل منظور و روابط بین آن ها با استفاده از برنامه رگرسیون چند متغیره خطی در نرم افزار SPSS 10 بررسی شد. نتایج نشان د اد که میزان بارند گی فصول زمستان و پاییز بر تولید گونه های گیاهی چند ساله تاثیر معنی دار نگذاشته است و از مدل های رگرسیونی حذف می شود. بارند گی های مهر و آبان و بهاره بر تولید علوفه گیاهان تحت بررسی متفاوت عمل نموده اند. بر اساس نتایج این پژوهش با در اختیار داشتن داده های بارند گی، تولید علوفه سالانه تفکیک شده برخی گونه ها و تولید سالانه مجموع گیاهان چند ساله و یکساله با د قت بالا قابل برآورد می باشند، ولی د ستیابی به مقاد یر تولید علوفه سالانه مجزای سه گونه Salsola rigida, Noaea mucronata وLaunaea acanthodes در جمع گیاهان عرصه تحت بررسی با روابط حاصل از بارند گی کافی به نظر نمی رسد.

بهنوش جعفری گرزین، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازند رانرضاعلی دومهری، مهرداد صفایی و سید حسن احمد یان اعضاء هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازند رانچکید هوقوع فرسایش خند قی د ریک منطقه سبب بروز اثرات تخریبی زیاد ی می گردد. در حوزه آبخیز سرخ آباد واقع در شهرستان سواد کوه- مازند ران، گستره وسیعی از آبخیز تحت تاثیرخند ق ها قرارگرفته است. در این تحقیق رشد حجمی 14 خند ق و عوامل محیطی موثر بر میزان رشد طی دو دوره شش ماهه (یک سال)ارزیابی شد. در ابتدا نقش برخی ویژگی های مورفومتری خند ق در رشد حجمی خند ق بررسی و سپس میزان د خالت متغیر های محیطی در رشد حجمی خند ق با استفاده از رگرسیون چند متغیره برآورد گردید. نتایج تحقیق نشان می دهد که رشد حجمی خند ق ها تقریبا در همه موارد با افزایش طول خند ق و ارتفاع هد کت افزایش می یابد. همچنین براساس مدل های رگرسیونی معرفی شده در این تحقیق مشخص گردید که متغیر هایی نظیر بارش بیش از 10میلیمتر در 24ساعت، سطح آبخیز بالاد ست خند ق، میزان املاح محلول خاک و درصد رس خاک در محل تشکیل خند ق نقش مهمتری در رشد حجمی خند ق د ارند.

• محمد عبد الهی عزت آباد ی، استاد یار پژوهش موسسه تحقیقات پسته کشور• امان الله جوانشاه، استاد یار پژوهش موسسه تحقیقات پسته کشورتاریخ دریافت: ارد یبهشت ماه 1384 تاریخ پذیرش: مهرماه 1385 Email: abdolahiez@yahoo.comچکیدهعدم تعاد ل بین عرضه و تقاضای آب کشاورزی در مناطق پسته کاری ایران، به ویژه شهرستان رفسنجان به وضوح قابل د رک است. با وجود کمبود و محد ود یت منابع آب، به علت ارزش اقتصادی بالا، مصرف این نهاد ه کشاورزی بسیار بالا می باشد. این عدم تعاد ل باعث تخریب منابع آب، افت آب های زیرزمینی و کاهش کیفیت این منابع شده است. برای حل این مشکل بایستی عرضه آب را افزایش داده و تقاضا را کم نمود و در نهایت این دو را به هم نزد یک کرد. در این مطالعه با استفاده از روش های اقتصاد مهند سی و بودجه بندی گزینه های جدید در دو سمت عرضه و تقاضای آب مورد بررسی اقتصادی قرار گرفت. نتایج نشان د اد که استفاده از گزینه های جدید چون انتقال آب کارون و آب شیرین کن در سمت عرضه و سیستم های آبیاری تحت فشار در سمت تقاضا به علت هزینه های بالا مورد استقبال کشاورزان قرار نگرفته و نمی گیرد. لذا جهت تغییر این شرایط و افزایش تقاضا برای سیستم های نوین عرضه و تقاضای آب در منطقه رفسنجان بایستی: 1- با به کارگیری سازمان ها و قوانین مناسب، هزینه تمام شده بهره برد اری از روش های سنتی را افزایش د اد. 2- با تحقیقات و استفاده از تکنولوژی های مناسب، هزینه تولید و مصرف آب را در گزینه های جدید کاهش د اد. 3- با ارائه قوانین، برنامه ها و سازمان های مناسب، دوره تصمیم گیری و دوره احساس کمبود آب را به هم نزد یک نموده و نتیجه آن یعنی ارزش واقعی آب را به عنوان معیار مباد له آب در منطقه قرار د اد.

صمد شاد فر، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزد اریمجتبی یمانی، عضو هیات علمی دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران جمال قد وسی، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزد اری (مرحوم) جعفر غیومیان، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزد اریچکید هشناسایی عوامل مؤثر در وقوع زمین لغزش های موجود در یک حوضه و پهنه بندی خطرآن یکی از ابزار های اساسی جهت د ستیابی به راهکار های کنترل این پد ید ه و انتخاب مناسب ترین و کاربردی ترین گزینه موثر می باشد. از این رو، این تحقیق با هدف شناسایی عوامل مؤثر در ایجاد پد ید ه زمین لغزش و مشخص کردن مناطق دارای پتانسیل جهت پهنه بندی زمین لغزش در حوضه چالکرود به روش تحلیل سلسله مراتبی انجام شده است. به این منظور ابتدا مهمترین عوامل موثر در وقوع زمین لغزش های رخ داده در حوضه با توجه به نتایج حاصل از مطالعات و پژوهش های پیشین انجام شده درباره ی عوامل موثر در رخد اد زمین لغزش از طریق تهیه نقشه های شیب، جهت د امنه ها، طبقات ارتفاعی، گسل ها، شبکه آبراهه ها و راه های ارتباطی، سنگ شناسی، کاربری اراضی و همباران(بارش) و بررسی و تعیین خصوصیات مربوط به هر یک از آن ها شناسایی شد ند و سپس نقشه پراکنش زمین لغزش با استفاده از تفسیر عکس های هوایی به مقیاس های 20000: 1 و 40000: 1 به ترتیب مربوط به سال های1346 و1380 ETMt منطقه تحقیق تصاویر ماهواره ای و انجام عملیات میدانی با استفاده از GPS تهیه و رقومی گردید. د رمرحله بعد با بکارگیری روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) عوامل مورد بررسی در مرحله پیشین به صورت زوجی مقایسه و وزن هر یک از عوامل که مبین میزان تاثیر آن ها است محاسبه شده است.با توجه به مقاد یر کمی وزن هر یک از عوامل، نقشه وزنی هر عامل تهیه و در نهایت اقد ام به تهیه نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش با استفاده از لایه های وزنی و ضریب وزنی مربوط به هر یک از عوامل گردیده است. نتایج حاصل از این بررسی نشانگر این است که روش تحلیل سلسله مراتبی به د لیل استوار بود ن بر مبنای مقایسه زوجی موجب سهولت و د قت در انجام محاسبات لازم و ارائه نتایج به د لیل د خالت د اد ن تعد اد زیاد ی از عوامل در مقایسه با سایر روش های پهنه بندی خطر زمین لغزش است. صحت نقشه پهنه بندی شده با نقشه پراکنش زمین لغزش ها مورد ارزیابی قرار گرفته و نتایج نشان د اد که در مدل تحلیل سلسله مراتبی حدود 85 درصد از زمین لغزش ها در پهنه های با خطر بالا قرار می گیرند (جد ول شماره5).

• احمد رضا شیخ حسینی، د انشجوی د کتری، خاک شناسی - دانشگاه صنعتی اصفهان • فرشید نوربخش، د انشیار دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهانتاریخ دریافت: ارد یبهشت ماه 1384 تاریخ پذیرش: مهرماه 1385Email: farshid@cc.iut.ac.irچکیدهبازگشت بقایای گیاهی به خاک به ویژه در خاک های مناطق خشک و نیمه خشک از ارکان مهم و اجتناب ناپذیر پایداری اکوسیستم های کشاورزی است. د ینامیک نیتروژن خاک پس از بازگشت بقایای گیاهی با کیفیت مختلف به طور متفاوت تحت تاثیر قرار گرفته و بر قابلیت جذب نیتروژن برای محصول بعد ی اثر خواهد گذاشت. تاثیر نوع خاک نیز بر تحولات نیتروژن در خاک های تیمار شده با بقایای گیاهی، لازم است مورد توجه قرار گیرد. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر نوع خاک و بقایای گیاهی بر شدت معدنی شدن خالص نیتروژن می باشد. بد ین منظور دو خاک شرود ان (رسی) و جوزد ان (لوم رسی شنی) با بقایای گیاهی یونجه، گندم و ذرت تیمار گردید و سرعت فرآیند معدنی شدن خالص نیتروژن در پایان یک دوره انکوباسیون آزمایشگاهی 8 هفته ای بررسی گردید. نتایج نشان د اد که در بین بقایای گیاهی مورد مطالعه یونجه بیشترین مقدار خالص نیتروژن معدنی شده را تولید می نماید. معدنی شدن خالص به میزان کمتری در تیمارهای حاوی بقایای گندم و تیمار شاهد نیز اتفاق افتاد، لیکن در تیمار حاوی بقایای ذرت ایموبیلیزه شدن خالص به وقوع پیوست. تاثیر نوع خاک بر فرآیند معدنی شدن خالص نیتروژن معنی دار بود، لیکن اختلاف بین دو خاک در مورد انواع بقایای گیاهی مشابه نبود به طوری که تفاوت مقدار نیتروژن معدنی شده در خاک های تیمار شده با بقایای یونجه از همه بیشتر بود. اختلاف دو خاک در تیمار بقایای گندم نیز معنی دار بود لیکن در تیمارهای شاهد و بقایای ذرت اختلاف معنی د اری به لحاظ سرعت معدنی شدن خالص در دوخاک مورد مطالعه مشاهده نشد. به طور کلی نتایج این تحقیق، این فرضیه را تقویت می نماید که اختلاف تاثیر خاک ها بر فرآیند معدنی شدن نیتروژن، متاثر از نوع سوبسترای اضافه شده به خاک است.

قربانعلی رسام، عضو هیات علمی دانشگاه فرد وسی مشهد، آموزشکد ه کشاورزی شیروانمحبت ند اف، مد رس دانشگاه آزاد اسلامی بجنورد فاطمه سفید کن، عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتعچکید هبه منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و تراکم گیاهی بر عملکرد و اجزای عملکرد د انه انیسون آزمایشی در سال 1383 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی بجنورد انجام شد. طرح آماری مورد استفاده کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار بود. فاکتور اصلی شامل سه تاریخ کاشت(10 فرورد ین، 25 فرود ین و 9 ارد یبهشت) و فاکتور فرعی شامل سه سطح تراکم (33/13، 20 و 40 بوته در متر مربع) انتخاب شد. نتایج نشان د اد که تاریخ کاشت، سطوح تراکم و اثر متقابل آن ها بر اکثر صفات مورد مطالعه تاثیر بسیار معنی د اری د اشتند. تاخیر در کاشت سبب کاهش معنی دار تعد اد چتر در گیاه، تعد اد چترک در هر چتر، تعد اد د انه در هر چترک، عملکرد د انه، ارتفاع گیاه و عملکرد بیولوژیک گردید ولی وزن هزار د انه با تاخیر در کاشت روند افزایشی معنی د اری پیدا نمود. با این حال اختلاف معنی د اری بین تاریخ کاشت دوم و سوم از نظر تعد اد د انه در هر چترک وجود ند اشت و شاخص برد اشت نیز تحت تاثیر این تیمار قرار نگرفت. اگر چه با بالا رفتن تراکم عملکرد د انه، عملکرد بیولوژیک، ارتفاع گیاه و وزن هزار د انه افزایش یافتند ولی از تعد اد چتر و چترک، تعد اد د انه و شاخص برد اشت کاسته شد. اختلاف معنی د اری بین تراکم اول و دوم از نظر تعد اد د انه در هر چترک و وزن هزار د انه وجود ند اشت. در مجموع بالاترین عملکرد د انه انیسون در تاریخ کاشت اول با تراکم 40 بوته در متر مربع حاصل گردید.

• محمد زمانیان، عضو هیات علمی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذرتاریخ دریافت: ارد یبهشت ماه 1385 تاریخ پذیرش: مهرماه 1385Email: M_Zamaniyan @ yahoo. comچکید هبه منظور بررسی و مقایسه عملکرد مقد ماتی لاین های انتخابی شبد ر ایرانی، این طرح به صورت کشت پاییزه در قالب طرح آلفاتیس با 150 تیمار در دو تکرار به مورد اجرا درآمد. تعد اد بلوک ها پنج عد دو تعد اد تیمارها در هر بلوک 30 عد د در نظر گرفته شد. نتایج این پژوهش نشان د اد که بین لاین های شبد ر از نظر عملکرد علوفه خشک، عملکرد پروتئین و علمکرد پروتئین قابل هضم در سطح احتمال یک درصد تفاوت معنی د اری وجود د ارد. مقایسه میانگین ها نشان د اد که لاین شماره 37 (با منشا اقلید فارس) از نظر عملکرد علوفه خشک، عملکرد پروتئین و عملکرد پروتئین قابل هضم به ترتیب با 82 / 14 تن، 04 / 3 تن و 65 / 2740 کیلو گرم در هکتار دارای بیشترین عملکرد است. نتایج نشان د اد که لاین های برتر متعلق به هفت توده شبد ر ایرانی به نام های اقلید فارس، بالاد ه کازرون، محلی زابل، لردگان چهارمحال بختیاری، دوچین کرد ستان، فامور کازرون و هفت چین شازند می باشند. مقایسه میانگین عملکرد کمی و کیفی علوفه لاین ها نسبت به میانگین کل نشان د اد که از عملکرد علوفه خشک 66 / 50 درصد (76 عد د لاین)، عملکرد پروتئین 52 درصد (78 عد د لاین) و عملکرد پروتئین قابل هضم 33 / 51 درصد (77 عد د لاین) برتری نشان دادند.

محمدحسن عصاره، عضو هیات علمی مؤسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور مه لقا قربانلی، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان مریم اکبری خباز، د انشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور تهرانعباس قمری زارع، عضو هیات علمی مؤسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشورمیترا امام، عضو هیات علمی مؤسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشورچکید ه ریزازد یاد ی E. gongylocarpa به وسیله کشت جوانه، کالوس و شرایط شبه فتواتوتروفیک مورد بررسی قرار گرفت. اثرات تیمار های سترون سازی، هورمون ها و شرایط متفاوت شبه فتواتوتروفیکی روی استقرار و رشد و تکثیر ریزنمونه ها مطالعه شد. بهترین روش سترون سازی بذر، در محلول بنومیل 5/0% به مد ت 15 د قیقه، شستشو با مایع ظرفشویی، شستشو زیر آب جاری به مد ت 2 ساعت، 20 ثانیه الکل اتیلیک 70% و 20 د قیقه هیپوکلریت سد یم 2% بود. جوانه های انتهایی و جانبی نهال ها پس از شستشو با مایع ظرفشویی و غوطه وری در محلول اسید آسکوربیک به ترتیب در مد ت یک و شش د قیقه با محلول کلرورمرکوریک 1/0% استریل شد ند. جوانه های انتهایی و جانبی د رختان بالغ با محلول کلرورمرکوریک 1/0% به ترتیب در مد ت 2 و 6 د قیقه استریل گردید ند. محیط MS محتوی نصف غلظت نیترات، GA3و25/0، BAPو1/0، Kinو2/0، IBAو01/0، میلی گرم بر لیتر، برای استقرار و تکثیر شاخه ها انتخاب شد. بهترین ریشه زایی در محیط MS تکمیل شده با یک میلیگرم برلیتر IBA مشاهده شد. مقاد یر کافی کالوس، از ریز نمونه ها در محیط MS تکمیل شده با یک میلیگرم برلیتر Kinو دو میلیگرم بر لیتر تولید شد ند. بیشترین تشکیل شاخه روی کالوس ها زمانی روی د اد که کالوس ها در محیط MS حاوی 5/0 میلیگرم برلیتر از هر یک از هورمون های BAP و IBA کشت شد ند. سه آزمایش انجام گرفت تا تاثیر شرایط مختلف کشت و عوامل محیطی روی رشد E. gongylocarpa بررسی گردد. میزان رشد د رون شیشه ای گیاهچه ها در تیمار ورمیکولایت بیشترین بود.

• کریم سعید ی، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی یاسوجتاریخ دریافت: آذرماه 1384 تاریخ پذیرش: آبان ماه 1385Email: Saeedi391@yahoo.comچکیدهپروانه خوشه خوار انگور یکی از مهم ترین آفات انگور در مناطق میوه خیز کشور می باشد. لاروهای این آفت با تغذیه از جوانه های گل د هند ه، غنچه ها و حبه های انگور، خسارت قابل توجهی به محصول وارد می کنند. در سال های 1378 و 1379 تحقیقاتی با هدف تعیین نحوه تغییرات جمعیت پروانه خوشه خوار انگور و تعیین بهترین زمان مبارزه با نصب تله های فرمونی و همچنین نمونه برد اری از مراحل زمستان گذرانی آفت، مرحله تخم، لارو و شفیرگی در دو باغ انگور واقع درد شت و کوهپایه در منطقه سی سخت انجام گردید. طی این بررسی وجود سالیانه سه نسل کامل و نسل چهارم ناقص در چرخه زیستی آفت در منطقه مورد مطالعه محرز گردید. ظهور پروانه های نسل زمستان گذران خوشه خوار در زمانی انجام می پذیرد که میزبان هنوز دارای سبزینه ای نبود ه، حتی جوانه های برگ هم متورم نشده است. نسل اول خوشه خوار چون در زمانی ظهور می کند که کلیه واریته های انگور فاقد سبزینه هستند احتمالا درصد کمی از پروانه ها موفق می شوند که به تاکستان ها خسارت وارد آورند، در نتیجه خسارت خوشه خوار در نسل اول روی کلیه واریته های انگور قابل چشم پوشی می باشد. ظهور نسل چهارم چون مقارن با برد اشت میوه انگور می باشد، عملا خسارت چند انی به تاکستان ها وارد نمی شود. بیشترین خسارت وارد ه بر میوه ها توسط نسل دوم و سوم صورت می گیرد و اوج خروج لاروهای نسل دوم حدود 10 روز پس از اوج پرواز پروانه ها انجام می شود. بر اساس نتایج حاصله از این تحقیق، توصیه می شود که اولین برنامه سمپاشی در منطقه سی سخت در اواخر خرد اد ماه در گستره زمانی دو هفته صورت گیرد. سمپاشی دوم در هفته اول مرد اد ماه در کاهش جمعیت آفت در سال های بعد بسیار موثر بود هاست.

 توجه بیشتر به مصرف د ارو های گیاهی نه تنها از لحاظ تولید می تواند صرفه اقتصادی در برداشته باشد، بلکه در مقایسه با د ارو های شیمیایی ممکن است عوارض کمتری داشته باشد. بابونه در پیشگیری و درمان بیماری اولسر پپتیک و درمان گاستریت و بیماری اسپاسمی مجاری گوارشی مورد استفاده قرار گرفته و دارای اثر ضد میکروبی قابل توجهی نیز می باشد. علی الرغم خواص مفید درمانی این گیاه، فرمولاسیون تهیه شده از بابونه طعم تلخی داشته که در پذیرش آن توسط بیماران اثر منفی د ارد. پس از گلد هی و رسید ه شد ن، گل های. Matricaria chamomilla L برداشت و خشک گردید و سپس با استفاده از روش های تقطیر با آب، اسپکتروفتومتری، TLC، GC/MS میزان اسانس موجود در گل و میزان کامازولن و دیگر مواد موثره موجود در گیاه به صورت کیفی و کمی تعیین شد و درصد وزن گیاه خشک به گیاه تازه نیز تعیین گردید. سپس اتانول 70 درصد برای تهیه عصاره با روش پرکولاسیون و نسبت حلال به گل (1:8) انتخاب شد. پس از عصاره گیری کنترل های فیزیکی و شیمیایی روی عصاره انجام شد. سپس با استفاده از مواد شیرین کننده مناسب و پوشانند ه های طعم سعی شد با حفظ خصوصیات و دوز مورد استفاده در قطره بابونه تولید شده موجود در بازار، طعم قطره بابونه اصلاح شود تا پذیرش بیشتری از نظر مصرف کننده داشته باشد. چند ین فرمولاسیون ساخته شد ند و با آزمایش های احساسی و آماری بررسی گردید ند، بهترین فرمولاسیون انتخاب شده توسط د اوطلبان به عنوان فرمولاسیون نهایی با استفاده از عصاره تهیه گردید و مقدار اسانس و مواد موثره آن اندازه گیری شد. مناسب ترین شیرین کننده برای تهیه فرمولاسیون سد یم ساخارین می باشد و اسانس گیلاس به عنوان بهترین طعم د هند ه برای پوشاند ن طعم تلخ فرمولاسیون انتخاب شد. در نهایت فرمولاسیون تهیه شده عصاره بابونه حاوی 1/0 درصد اسانس گیلاس، 1 درصد سد یم ساخارین و 10 درصد سوکروز (برای پوشاند ن طعم تلخ نهایی) به عنوان بهترین فرمولاسیون انتخاب گردید که از نظر آماری نیز برتری و تفاوت قابل قبولی نسبت به فرمولاسیون های دیگر داشت(05/0>p).

• منوچهر شیری جناقرد، د انشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه محقق ارد بیلی• احمد توبه، استاد یار دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق ارد بیلی• رسول اصغری زکریا، استاد یار دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق ارد بیلی• قد یر نوری قنبلانی، استاد دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق ارد بیلی• بهرام دهد ار مسجد لو، تاریخ دریافت: آذرماه 1384 تاریخ پذیرش: آذر ماه 1385 Manochehr_shiri@yahoo.com.auEmail:چکید هبه منظور بررسی اثرات سطوح مختلف آبیاری قطره ای و الگوهای مختلف کشت بر عملکرد و اجزای عملکرد سیب زمینی آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1383 در مزرعه ایستگاه تحقیقاتی کشاورزی ارد بیل (آلاروق) انجام گرفت. فاکتورهای مورد بررسی رژیم های مختلف آبیاری قطره ای شامل 60، 80 و 100 درصد تبخیر و تعرق گیاه سیب زمینی و الگوهای کشت مختلف شامل کشت مرسوم با 75 سانتی متر فاصله رد یف های کشت، کشت دو رد یفه روی یک پشته عریض 150 سانتی متری (شیار تا شیار) با فواصل رد یف های 35 و 45 سانتی متر بودند. نتایج حاصله نشان د اد که با افزایش آب آبیاری عملکرد تر غد ه در بوته، متوسط وزن تر هر غد ه، عملکرد خشک غد ه در بوته و تعد اد غد ه در بوته افزایش یافت. صفت تعد اد غد ه در بوته برای سطوح آبیاری 100 و 80 درصد نیاز آبی یکسان بود. همچنین تعد اد، وزن تر و متوسط وزن تر غد ه های قابل فروش تحت تاثیر آبیاری قرار گرفتند و آبیاری 100 درصد بیشترین مقدار را داشت. به عنوان نتیجه کلی سیب زمینی به شدت تحت تاثیر تنش آبی قرار گرفت و از نظر الگوی کشت در صفات مختلف اثر معنی د اری پیدا نشد.

عباس صفرنژاد، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، محمدرضا سلامی و حسن حمید ی، کارشناسان مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضویچکید هگیاهان د ارویی در صنایع مختلف نقش مهمی را ایفا می کنند. با توجه به روند افزایشی توسعه اراضی شور و کمبود اراضی زراعی مطلوب برای کشاورزی درد نیا، استفاده از گونه های گیاهی مقاوم به شوری اهمیت زیاد ی د ارد. انتخاب گیاهان مقاوم به شوری از طریق کشت در محیط هید روپونیک روشی کم هزینه و مطمئن جهت صرفه جویی در زمان محسوب می شود. به همین منظور آزمایشی جهت بررسی اثر غلظت های مختلف شوری(NaCl) بر گیاهان د ارویی اسفرزه (Plantago psyllium و Plantago ovata) در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار در مرحله گیاهچه و سه تکرار در مرحله گیاه کامل انجام شد. کلرید سد یم (NaCl) اعمال شده شامل سطوح صفر، 50، 100، 150، 200 و250 میلی مولار بود. نتایج حاصله حاکی از کاهش درصد جوانه زنی، طول ریشه، طول ساقه، وزن خشک ریشه، وزن خشک ساقه و نسبت اند ام هوایی به ریشه گیاهان با افزایش غلظت های شوری بود. در گیاهان مورد مطالعه روند کاهش متفاوت بود و اختلاف معنی د اری بین سطوح مختلف شوری مشاهده شد. در مرحله گیاهچه P. ovata نسبت به P. psyllium تحمل بالاتری به شوری نشان د اد. در حالی که در مرحله گیاه کامل پارامتر های رشد مشابه مرحله گیاهچه با افزایش سطوح شوری روند کاهشی د اشتند، اما P. psyllium از تحمل به شوری بالاتری نسبت به P. ovata برخورد ار بود.

• محمود باصفا، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان (نیشابور)• مجید طاهریان، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی ومنابع طبیعی خراسان (نیشابور)تاریخ دریافت: اسفند ماه 1384 تاریخ پذیرش: آذرماه 1385Email: nbasafa@yahoo.comچکید هسبز غیر همزمان و کاهش منظم یا نامنظم تراکم بوته، عملکرد د انه ذرت را کاهش می د هد. به این منظور آزمایشی در سال 1378 بر روی هیبرید میان رس Ksc 647 (تک بلالی), در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و 20 تیمار که در بر گیرند ه برخی موارد غیر یکنواختی در مزارع ذرت بود، در ایستگاه تحقیقات کشاورزی نیشابور اجراء شد. تفاوت عملکرد د انه در بین تیمارها بسیار معنی دار بودند. متوسط عملکرد د انه با تراکم بوته کامل(70 هزار بوته در هکتار) در کشت اولیه و کشت مجد د تمام مزرعه در دو تاریخ با 12-11 روز فاصله از هم، به ترتیب 75 / 9، 89 / 10 با 43 / 8 تن در هکتار بود. سبز شدن 75-50% خطوط کاشت با حدود دو هفته تاخیر عملکرد د انه را نسبت به کشت اولیه به طور متوسط3% و یا سه هفته تاخیر حدود 23% کاهش د اد. همچنین واکاری 75-50% فضای خالی بین بوته های روی خطوط با حدود دو و سه هفته تاخیر، به طور متوسط موجب 3 / 3% و 3 / 18% کاهش عملکرد د انه شد. کاهش نامنظم 25%, 50% و 75% تراکم بوته مطلوب (د ر روی رد یف)، عملکرد د انه را به ترتیب14%، 5 / 26% و 46% کاهش د اد. مقایسه تیمارهای دارای دو تا سه هفته تاخیر در زمان سبز با تیمارهای دارای کاهش نامنظم تراکم بوته نشان د اد در حالیکه تاخیر در زمان سبزشد ن عملکرد د انه را کاهش می دهد و بوته های د یر سبز شده ممکن است حتی محصولی اقتصادی ند اشته باشند، ولی حضور و رقابت آنها با بوته های اولیه، موجب کاهش عملکرد بوته های اولیه نیز نمی گردد. لذا وجود آنها می تواند در کاهش جمعیت علف های هرز موثر باشد. بر اساس این نتایج، در صورت کاهش تراکم بوته به میزان 25% یا بیشتر، کشت مجد د تمام مزرعه در طی کمتر از دو هفته پس از کشت اولیه سود مند تر از واکاری خواهد بود، اما در صورت تاخیر بیشتر، کشت مجد د مزیتی بر واکاری ند ارد مگر اینکه تلفات بوته 50% یا بیشتر باشد.

حسن احمد ی و محمد جعفری، استاد ان دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهرانعلی گلکاریان، کارشناس ارشد آبخیزد اری(نویسند ه مسئول)الهام الساد ات ابریشم، کارشناس ارشد بیابان زد ایی جان لافلن، استاد بازنشسته دانشگاه آیووا، آمریکاچکید همدل WEPP یک مدل رایانه ای است که می تواند فرسایش و رسوب را بر روی د امنه ها و در حوزه آبخیز بر اساس هر واقعه بارش و یا سال های متوالی برآورد کند. در این تحقیق میزان فرسایش و رسوب در کلیه زیر حوزه های آبخیز و در نهایت در کل حوزه آبخیز باراریه نیشابور واقع در شمال شرق ایران، برآورد گردیده است. اطلاعات مورد نیاز برای اجرای مدل WEPP به طور کلی در شش فایل رایانه ای وارد می شود، که شامل خاک، اقلیم، مدیریت اراضی، شیب، آبراهه و مخزن است. در این تحقیق پس از تعیین واحد های کاری اقد ام به جمع آوری اطلاعات مورد نیاز برای ساختن فایل های خاک، مدیریت اراضی، اقلیم(د اد ه های مربوط به اقلیم از ایستگاه کلیماتولوژی موجود در منطقه مورد مطالعه بد ست آمده است.)، شیب(د ر این تحقیق شیب زمین به وسیله نرم افزار Geowepp تهیه شد.) و آبراهه گردید. در منطقه مورد مطالعه 21 نوع خاک، 18 نوع مدیریت، 4 نوع آبراهه وجود د ارد. پس از ساختن کلیه فایل های مورد نیاز، مد لWEPP از طریق نرم افزار Geowepp اجرا شد. در این نرم افزار میزان فرسایش و رسوب به سه روش د امنه، حوزه آبخیز و مسیر جریان برآورد می شود که میزان رسوب به ترتیب 52 / 8، 08 / 4 و 24 / 14 تن در هکتار در سال می باشد بر این اساس، دو روش د امنه و مسیر جریان با 52 / 8و 24 / 14 تن در هکتار در سال به عد د مشاهده ای 2 / 11 نزد یکتر بود ه و جهت برآورد میزان فرسایش و رسوب در منطقه مورد مطالعه مناسب می باشند.

• فیروزه یزد انی، کارشناس ارشد زراعت، پرد یس ابوریحان، دانشگاه تهران• ایرج اله د اد ی، استاد یار پرد یس ابوریحان، دانشگاه تهران• غلامعباس اکبری، استاد یار پرد یس ابوریحان، دانشگاه تهران• محمود رضا بهبهانی، استاد یار پرد یس ابوریحان، دانشگاه تهرانتاریخ دریافت: مرد اد ماه 1384 تاریخ پذیرش: آذرماه 1385Email: alahdadi@ut.ac.irچکیدهتنش خشکی یکی از مهمترین مشکلات تولید گیاهان زراعی در مناطق خشک و نیمه خشک جهان نظیر ایران می باشد. با کاربرد برخی مواد افزود نی نظیر پلیمرهای سوپرجاذب، می توان از بارند گی های پراکند ه و سایر منابع محد ود آب در امر حفظ و ذخیره آب در خاک استفاده نموده و با بهبود شرایط فیزیکی خاک، چنین مواد ی می توانند مانع از تنش های رطوبتی در مناطق خشک و نیمه خشک گرد ند. در این بررسی تاثیر چهار مقد ارپلیمر سوپرجاذب Tarawat A200 (صفر، 75، 150 و 225 کیلوگرم در هکتار) و سه فاصله آبیاری (6، 8 و 10 روز یکبار) روی رشد و عملکرد سویا رقم L11 تحت شرایط مزرعه ای در مزرعه پژوهشی پرد یس ابوریحان، دانشگاه تهران در بهار سال 1382، مورد بررسی قرار گرفت. در این آزمایش برای صفات عملکرد د انه، وزن صد د انه، تعد اد غلاف در شاخه فرعی، تعد اد غلاف د رساقه اصلی، تعد اد شاخه در بوته، ارتفاع بوته و درصد پروتئین د انه اختلاف معنی د اری بین دورهای آبیاری وجود داشت و روند تاثیر دور آبیاری روی هر یک از صفات مذکور به صورت خطی بود. از سوی دیگر عملکرد د انه، وزن صد د انه، تعد اد غلاف در شاخه اصلی، عملکرد روغن د انه، درصد پروتئین و عملکرد پروتئین د انه تحت تاثیر مقاد یر مختلف سوپرجاذب قرار گرفتند. بطوریکه با افزایش مقاد یر سوپرجاذب هر یک از صفات مذکور روند افزایشی داشت. نتایج این پژوهش نشان د اد که کاربرد 225 کیلوگرم پلیمرسوپرجاذب در هکتار بین مقاد یری که در این آزمایش بررسی شد ند، بهترین تاثیر را بر رشد وعملکرد سویا در تمامی شرایط آبیاری (آبیاری معمول و یا تحت شرایط تنش خشکی) از خود نشان د اد.

عباس قمری زارع، عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشورمه لقا قربانلی، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان شید ا حسینی، د انشجوی سابق کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور تهرانشکوفه شهرزاد، محقق موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشورچکید هسیاه گینه حاوی عصاره سمی در برگ ها است که ترکیب خالص آن، تکثیر سلول های سرطانی را کاهش می دهد و از پیشرفت تصاعد ی آنها جلوگیری می کند. نظر به اهمیت این گونه، مشکلات موجود در جوانه زنی بذور و ضروت ایجاد مزرعه یکنواخت، امکان ریزازد یاد ی آن بررسی شد. به منظور کشت بافت، پس از خیساند ن بذر ها در زیر آب جاری به مد ت 42 ساعت و سترون سازی با محلول هیپوکلریت سد یم 1% به مد ت 5 د قیقه، کشت بذر های خراش داده شده در محیط کشت MS انجام شد. با رویش ریشچه و ساقچه در محیط کشت، ساقچه از محل یقه قطع شده و شاخه زایی در محیط کشت MS با هورمون های شاخه زایی BAP و 2iP در محد ود ه غلظتی 3/ 0 تا mg/lو5/ 0 مورد بررسی قرار گرفت. میزان شاخه زایی و رشد طولی با 7 تیمار محیط کشتی در قالب طرح های کامل تصادفی انجام و مقایسه میانگین ها براساس آزمون د انکن (05/ 0=α) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. بهترین شاخه زایی به همراه رشد طولی مناسب و ضریب ازد یاد بیشتر در محیط کشت MS با نصف میزان نیترات به همراه هورمون های BAP و2iP (وmg/l و3/ 0) و IBA و(mg/l)و 01/ 0 انجام پذیرفت. ریشه زایی شاخه های حاصل در 15 تیمار مختلف از لحاظ میزان استفاده از هورمون های ریشه زایی، نیمه جامد یا مایع بود ن بستر کشت و کاهش شکر و عناصر پرمصرف مورد آزمون قرار گرفت. ریشه زایی در محیط کشت MS تغییر یافته، با یک سوم غلظت عناصر پرمصرف (به استثنای ترکیبات آهن)، یک دوم غلظت نیترات و یک سوم مقدار شکر (ساکارز) استاند ارد، همراه با هورمون(mg/lوو5/0)وIBA صورت گرفت. گیاهچه های ریشه دار شده پس از انتقال به گلد ان های حاوی مخلوط خاک برگ، پرلیت و ماسه به نسبت مساوی (1:1:1) برای طی مراحل مختلف سازگاری به ژرمیناتور و سپس به گلخانه منتقل شد ند.

• امیری نود یجه علیرضا، د انش آموخته علوم سلولی و مولکولی - پژوهشگاه ملی مهند سی ژنتیک و زیست فناوری تهران و دانشگاه خاتم - تهران • سلمانیان علی هاتف، عضو هیات علمی پژوهشگاه ملی مهند سی ژنتیک وزیست فناوری- تهران(نویسند ه مسئول)• موسوی امیر، عضو هیات علمی پژوهشگاه ملی مهند سی ژنتیک وزیست فناوری- تهرانتاریخ دریافت: ارد یبهشت ماه1384 تاریخ پذیرش: آذرماه 1385Email: salman@nigeb.ac.irچکیدهروبیسکو، آنزیم کلید ی واکنش های تاریکی فتوسنتز در استرومای کلروپلاست است. زیر واحد کوچک این آنزیم که توسط ژنوم هسته کنترل می شود، پس از بیان در سیتوپلاسم توسط پپتید نشانه اختصاصی به کلروپلاست هد فمند می گردد. به منظور به کارگیری این تراد ف نشانه در هد فمند کردن محصولات دیگر به داخل کلروپلاست، ابتدا DNA ژنومی از برگ گیاه کلزا(.Brassica napus L) استخراج گردید. تکثیر تراد ف نشانه مورد نظر با استفاده از واکنش زنجیره ای پلیمراز و با استفاده از آغازگرهای اختصاصی مربوط به ژن کد کننده پپتید نشانه انجام شد. قطعه تکثیر شده به طول 170bp د رپلاسمید عمومی 18 pUC و سپس در پلاسمید بیانی گیاه 121 pBIکلون شد. در مرحله بعد انتقال ژن به گیاه توتون با استفاده از Agrobacterium tumefaciens سویه 4404 LBA انجام گرفت. انتخاب اولیه سلول های تراریخت گیاه توتون بر روی محیط حاوی کانامایسین صورت پذیرفت. واکنش زنجیره ای پلی مراز با استفاده از آغازگر های اختصاصی و نیز رنگ آمیزی برگ ها با محلول GUS تراریختی احتمالی گیاهان را اثبات کرد. در عین حال، رنگ آمیزی GUS بر روی کلروپلاست های جد ا شده از گیاهان تراریخت و مقایسه آن با کلروپلاست های گیاهان شاهد نشان د اد که محصول ژن GUS به خوبی به کلروپلاستها هد فمند شده است. نتایج این بررسی عملکرد عمومی تراد ف نشانه زیرواحد کوچک روبیسکو گیاه از کلزا را برای انتقال پروتئین های هترولوگ (نظیر GUS) و در میزبان هترولوگ (نظیر توتون) نشان می د هد.

امیر نوربخش، ایمان رضوی، کاظم دوست حسینی، عبد الرحمن حسین زاد ه و ابوالفضل کارگر فرد، اعضای هیات علمی موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشورچکید هد ر این بررسی امکان استفاده از ضایعات پوست درخت راش در صنایع تخته خرد ه چوب مورد توجه قرار گرفته است. عوامل متغیر در این بررسی زمان پرس در دو سطح (5 و 6 د قیقه), درصد رطوبت کیک خرد ه چوب در سه سطح 11، 13 و 15 درصد و مقدار ضایعات پوست در چهار سطح (صفر, 10, 15 و 20 درصد در ترکیب) مورد توجه قرار گرفته است. پس از ساخت تخته های آزمایشگاهی ویژگی های فیزیکی و مکانیکی تخته ها مطابق با استاند ارد DIN آلمان اندازه گیری شده است. با استفاده از طرح آماری فاکتوریل کاملا تصادفی نتایج مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. با در نظر گرفتن نتایج به دست آمده چنین استنباط می گردد که شرایط اید ه آل جهت ساخت تخته خرد ه چوب از ضایعات پوست راش جهت ساخت تخته خرد ه چوب در 15 درصد رطوبت کیک خرد ه چوب, زمان پرس 6 د قیقه و استفاده از ضایعات کمتر پوست تا 15 درصد به دست آمده است.

• عبد ا.. صد اقت کرد ار، عضو هیات علمی پژوهشکد ه هواشناسی • فاطمه رحیم زاد ه، عضو هیات علمی پژوهشکد ه هواشناسی تاریخ دریافت: فرورید ن ماه 1384 تاریخ پذیرش: 1385Email: aseda@irimet.netچکید هتغییرات طول دوره رشد گیاهان و محصولات زراعی یکی از اثرات پد ید ه گرمایش جهانی است. بهار زود رس و تاخیر در آغاز شرایط پائیز این وضعیت را تشدید نموده است. بر اساس مطالعاتی که درد هه های اخیر انجام شد ه، طول دوره رویش گیاهی در مناطق زیاد ی از عرض های جغرافیایی میانی و بالای نیمکره شمالی، به همراه افزایش دمای کره زمین افزایش یافته است. به د لیل گوناگونی و تنوع در طول دوره رویش گیاهان مختلف، تعاریف متعدد ی در این زمینه وجود د ارد، لکن برای برخی از کاربرد ها از جمله مدل های اقلیمی و تغییرات آن که به منظور تفسیر گرمایش جهانی، توصیف جنگل و مناطق کشاورزی به کار گرفته می شود، ارائه یک شاخص عمومی مستقل از گونه گیاه، مناسب بنظر می رسد. یکی از این تعاریف شاخص حد ی طول دوره رویش1 می باشد که توسط گروه تغییر پذیری کمیسیون اقلیم شناسی2 تعریف شده است. بر اساس این تعریف، در نیمکره شمالی فاصله زمانی بین اولین دوره بعد از اول جولای (د هم تیر)، که حد اقل 6 روز متوالی، دمای میانگین روزانه بیشتر از 5 درجه سانتی گراد باشد و اولین دوره 6 روزه با دمای میانگین روزانه کمتر از 5 درجه سانتی گراد طول دوره رویش محسوب می شود. در نیمکره جنوبی این فاصله زمانی از اول ماه ژانویه در نظر گرفته می شود. در این مقاله سعی شده است شاخص حد ی طول دوره رویش مذکور به همراه تعد اد روزهای یخبند ان3 و تعد اد روزهای یخی4، براساس داده های روزانه 16 ایستگاه سینوپتیک کشور که دارای داده های مناسب و همگن می باشند در دوره آماری 2003-1951 میلاد ی مطابق با 82-1330 شمسی محاسبه و ارائه شود. با توجه به آنکه داده های ایستگاه های سینوپتیک کشور به سال میلاد ی ثبت می گرد دو به منظور مقایسه نتایج این مطالعه با آنچه که در سطح جهانی بد ست آمده، انجام این کار نیز در مبنای سال میلاد ی صورت پذیرفته است. به د لیل تنوع اقلیمی موجود در کشور و گسترد گی آن در عرض های جغرافیایی بالا و پائین مشاهده می شود که این شاخص در عرض های جغرافیایی بالاتر در مقایسه با عرض های پایئن جغرافیایی معنی دار است و یا به عبارت دیگر در ایستگاه های جنوبی کشور نظیر بوشهر و آباد ان با توجه به د امنه تغییرات د مائی شان، کارائی چند انی ند ارد. اما در دیگر ایستگاه های کشور مانند بند ر انزلی، بابلسر، اصفهان، کرمانشاه، مشهد، رشت، شهرکرد، شیراز، تبریز، تهران و زابل که در دوره مورد مطالعه از کیفیت مطلوب آماری برخورد ار هستند، روند های طول دوره رشد افزایشی است که بیشترین آن ها مربوط به ایستگاه های کرمانشاه، مشهد و تهران به ترتیب با میانگین تقریبی 12، 9 و 7 روز بر د هه می باشد. همراه با این افزایش تعد اد روزهای یخبند ان روند کاهشی داشته اند، به طوری که به طور متوسط در تهران 7، اصفهان و مشهد و شیراز 4 روز بر د هه کاهش مشاهده شده است.

احمد حاتمی، کارشناس ارشد علوم گیاهی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارسعبد الرضا نصیرزاد ه، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارسچکید هد ر این پژوهش دو زیر گونه Onobrychis aucheri subsp. teheranica و Onobrychis aucheri subsp. psammophila مورد مطالعه ریخت شناسی و کاریولوژیکی قرار گرفتند. در آزمایشگاه، مطالعه سیتولوژی انجام و براساس اطلاعات حاصله تعد اد کروموزوم ها و سطح پلویید ی مشخص شد سپس ژنوم هر دو زیر گونه شامل طول کل، طول بازوی بلند، طول بازوی کوتاه و نسبت بازوی بلند به کوتاه کروموزوم ها محاسبه و بر اساس اطلاعات حاصله کاریوتیپ آن ها به صورت اید یوگرام رسم شد همچنین فرمول و تقارن کاریوتیپی زیرگونه ها از طریق فرمول های مربوطه بد ست آمد. در پایان تجزیه کاریوتیپ با استفاده از پارامتر های TF، %S% و X انجام گردید. نتایج نشان می دهد زیرگونه. teheranica subsp د یپلوئید (16=2xو=2n) با فرمول کاریوتیپی 1smو+7m و از نظر تقارن کاریوتیپی در کلاس1B قرار د ارد و زیرگونه subsp. psammophila تتراپلوئید (32=4xو=2n) با فرمول کاریوتیپی 4smو+12m که از نظر تقارن کاریوتیپی در کلاس 2B قرار می گیرد. با توجه به خصوصیات ریخت شناسی و صفات کروموزومی در هر دو تاکسون، مشاهده می شود که این دو زیر گونه با یکد یگر دارای اختلافات اساسی ظاهری و کروموزومی بود ه بنابراین نمی توان آن ها را به عنوان دو زیر گونه از یک گونه تلقی کرد لذا پیشنهاد می گردد زیرگونه subsp. aucheri نیز مطالعه تا جایگاه هر سه زیر گونه به صورت زیرگونه و یا گونه مستقل تعیین گردد.

محمد امین پور، کارشناس ارشد جنگل د اری اداره کل منابع طبیعی استان آذربایجان غربیوحید اعتماد، استاد یارگروه جنگل د اری دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهرانمنوچهر نمیرانیان، د انشیارگروه جنگل د اری دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهرانحسین معروفی، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات منابع طبیعی و کشاورزی استان کرد ستانچکید ه پارک جنگلی حسن آباد سنند ج با مساحت 7/144 هکتار درد امنه شرقی کوه آبید ر سنند ج قرار گرفته است. تیپ های خالص د رختی موجود در پارک مورد مطالعه شامل زبان گنجشک، اقاقیا، کاج سیاه، کاج تهران، سرو نقره ای، سرو خمر های و تایله می باشند. جهت بررسی کیفی و کمی د رختان و د رختچه ها روش آماربرد اری ترانسکت خطی انتخاب گردید. طبق نتایج حاصل از این بررسی، متوسط تعد اد در هکتار گونه ها در کل پارک برابر 731 اصله در هکتار می باشد. بر اساس نتایج حاصل از بررسی درصد زند ه مانی گونه ها در پارک حسن آباد، کاج سیاه، سرو نقر های و کاج الد ار به ترتیب بالاترین درصد زند ه مانی را به خود اختصاص د اد ند یعنی دارای درصد زند ه مانی خوب بودند، و گونه سرو خمر های از لحاظ درصد زند ه مانی در رد ه مناسب و گونه زبان گنجشک و تایله از لحاظ درصد زند ه مانی ضعیف بودند، و برای گونه اقاقیا پایین ترین درصد زند ه مانی بد ست آمد. کم آبی و عدم وجود آبیاری های منظم در سطح پارک از عمد ه ترین عوامل عدم زاد آوری طبیعی در پارک می باشد. کوبید گی شدید خاک و ضخامت زیاد لاشبرگ از علل های مهم محد ود کننده زاد آوری در تیپ های سوزنی برگان می باشند. زاد آوری گونه ها عمد تا از طریق پاجوش و در زبان گنجشک و اقاقیا حاد ث شده است. میزان خسارت عوامل مخرب به ویژه آفات و امراض بر روی د رختان پارک زیاد می باشد.

• سید علیرضا اسمعیل زاد ه حسینی، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد • کاظم د شتکیان، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد • محمد صالحی ابرقویی، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس• محمد قیومی محمد ی، کارشناس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد تاریخ دریافت: تیرماه 1384 تاریخ پذیرش: آذرماه 1385 Email: saesmailzadeh@yahoo.comچکید هجاروک یونجه مهمترین و مخرب ترین بیماری یونجه در استان یزد میباشد که در سال های اخیر خسارت زیاد ی به مزارع یونجه استان وارد نموده است. طی سال های 1380 لغایت 1383 بر اساس علایم مشخص بیماری و آزمایش الیزا با پاد تن چند همسانه ای فیتوپلاسمای عامل جاروک یونجه یزد، مناطق انتشار بیماری تعیین و نقشه رستری درصد و شدت آلود گی بیماری جاروک برای مزارع یونجه استان ترسیم شد. همچنین شدت آلود گی در چین های مختلف برد اشت یونجه و میزان خشکید گی بوته های آلوده در زمستان و تابستان تعیین گردید. بر اساس نتایج این تحقیق بیشترین میزان آلود گی بیماری جاروک در استان به ترتیب در چاهگیر ابرکوه (تا100 در صد)، رضوانشهرصد وق (تا 100 در صد)، میلشبار ارد کان (تا 54 در صد)، حسن قرایی خاتم (تا 39 در صد)، رضاییه بافق (تا 16 در صد)، عشق آباد طبس (تا 10 در صد)، امیر آباد میبد (تا 9 درصد) و حومه یزد (تا 3 درصد) بود. علایم این بیماری در شهرستان های تفت و مهریز مشاهده نشد. بیشترین شدت آلود گی در چین های مختلف برد اشت یونجه در مرد اد ماه مشاهده گردید. در مزارع یونجه ابرکوه در سال چهارم 6 درصد بوته های آلوده در زمستان به طور کامل خشک شد ند و 22 درصد گیاهان آلوده پس از خشک شدن قسمت های هوایی آنها، در بهار مجددا به صورت بوته های ضعیف رشد کرد ند. در ماه های تیر و مرد اد تا 9 % خشکید گی کامل بوته های آلوده در مزارع یونجه سه ساله رضوانشهر صد وق مشاهده شد. در مجموع جاروک یونجه در شهرستان های ابرکوه و صد وق از گسترش، میزان و شدت آلود گی بیشتری برخورد ار بود.

محمد اکبرزاد ه، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازند ران چکید همراتع مورد مطالعه بخشی از حوزه آبخیز واز که در فاصله 65 کیلومتری شهر چمستان نور قرار د ارد. در این تحقیق، فهرست کاملی از گیاهان به انضمام شکل زیستی و کورولوژی گیاهان این مراتع تعیین گردیده است. بر اساس نتایج بد ست آمده، مجموعه رستنی های این منطقه بالغ بر 237 گونه بود ه که از این تعد اد 4 گونه از شاخه نهانزاد ان آوند ی، 2 گونه از شاخه بازد انگان و 231 گونه از شاخه نهاند انگان می باشند. ازنظر عناصررویشی منطقه 138 گونه عنصرایران تورانی، 51 گونه عنصرایران تورانی و اروپا _ سیبری، 18 گونه عنصرمد یترانه ای، اروپا - سیبری وایران تورانی، می باشند.

مهرداد تاج کریمی، استاد یار شرکت صنایع شیر ایران سید سهیل قائم مقامی، عضو هیات علمی موسسه آموزش عالی علمی - کاربردی عباسعلی مطلبی، عضو هیات علمی موسسه تحقیقات شیلات ایرانحسین پور سلطانی، احمد صلاح نژاد و فریبرز شجاعی، کارشناسان آزمایشگاه مرجعان خاتم چکید هآفلاتوکسین ها متابولیت های ثانویه قارچی با قابلیت های سرطا ن زایی، ناقص الخلقه زایی به ویژه از طریق تاثیر بر روی ژن سرکوبگرP53 1 می باشند. از این گروه از سموم، آفلاتوکسین B1 از طریق آلود گی خوراک دام به برخی از انواع گونه های قارچ آسپرژیلوس2 که مهمترین آن ها گونه های فلاووس3 و پارازیتیکوس4 می باشند، می توانند به آفلاتوکسین M1 تبد یل شده و به مصرف کنند گان منتقل گردد. در این بررسی که در مد ت یکسال اجرا شده است تعد اد 319 واحد نمونه ای از شیر در 15 کارخانه تحت پوشش شرکت پگاه در سراسر کشور در دو فصل زمستان و تابستان با استفاده روش نمونه گیری اخذ گردید. برای اندازه گیری آفلاتوکسین M1 از ستون ایمونوافینیتی HPLC استفاده گردید. 54% از نمونه ها آلوده تشخیص داده شد ند و میانگین نمونه ها برابر با ppbو 0564/0 و میانه آن برابر با ppbو 0170/0 بود هاست. انحراف معیار نمونه 1368/ 0 و واریانس آن 0187/0 بود. آلود گی بیش از 44 درصد از نمونه ها کمتر از ppbو 01/0 و در حدود 77 درصد از نمونه ها کمتر از ppbو 05/0 بودند. بر اساس تحلیل آماری، میزان آلود گی د امد اری های صنعتی و مراکز جمع آوری با یکد یگر برابر بودند. عوامل فصل و محل کارخانه در میزان آلود گی تاثیر مستقیم د اشتند و عامل نوع د امد اری (مراکز جمع آوری یا د امد اری صنعتی) به صورت غیر مستقیم و از طریق اثر متقابل با عامل فصل در میزان آلود گی اثر می گذارد.

ثریا نائم، استاد یار انگل شناسی دانشکده دامپزشکی دانشگاه ارومیهکاظم عبدی، کارشناس ارشد سازمان دامپزشکی کشورعلی نکوئی فرد، کارشناس اداره کل شیلات آذربایجان غربیمجید الهی (مجری)، کارشناس اداره کل دامپزشکی کرمانشاهچکید هد ر تحقیق حاضر که به مد ت 25 روز از 20/ 12/ 80 تا 20/ 1/ 81 بر روی 95 عد د ماهی قزل آلای پرورشی جهت ارزیابی دوز درمانی پرازی کوانتل (د رونسیت) صورت گرفت نشان د اد که ماهیان مورد بررسی در مزرعه تکثیر و پرورش مورد مطالعه به میزان 100 درصد به انگل Diplostomum Spathaceum آلود گی داشته اند. میانگین انگل شمارش شده در چشم ماهیان پرورشی 5/ 36 و در ماهیان مولد 11/ 16 درصد گزارش می گردد. همچنین نتایج بررسی های انجام گرفته بر روی اثرات درمانی پرازی کوانتل نشان د اد که حد اقل دوز درمانی مؤثر این د ارو جهت درمان بیماری د یپلوستومیازیس ماهیان قزل آلای رنگین کمان به صورت حمام درمانی 1mg/lit به مد ت 24 ساعت می باشد که می تواند باعث مرگ انگل ها به میزان 100 درصد گردد. همچنین جهت درمان این بیماری می توان از دوزهای hو24/ 2mg/lit و hو12/ 10mg/lit نیز استفاده کرد. بررسی های انجام گرفته در این تحقیق حاکی است که مصرف دوز 100mg/lit از د ارو و دوزهای بالاتر می تواند باعث بروز اختلال و یا حتی مرگ در ماهیان گردد. مصرف دوزهای hو6/ 10mg/lit و hو1/ 100mg/lit نشان د اد ند به ترتیب دارای اثرات درمانی 15/ 89 و 11/ 81 درصد می باشند که حاکی از آن است که مد ت زمان تماس انگل با د ارو (طول مد ت درمان) تاثیر مستقیمی بر اثرات درمانی د ارو د ارد.

روح الله فرد وسی، عضو هیات علمی انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی کشور زهره محمد یان، کارشناس ارشد علوم و صنایع غذاییکیاند خت قناتی، کارشناس کنترل مواد غذایی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتیچکید ه تفاوت بارزی از نظر خصوصیات بیوشیمیائی بین کوسه ماهی و ماهیان استخوانی وجود د ارد. میزان مواد ازته غیر پروتئینی کوسه ماهی حدود 8 برابر ماهیان استخوانی است که بخش عمد ه آن اوره می باشد. کوسه ماهی دارای سیستم دفع و باز جذب اوره است. بالا بود ن اوره خون و تری متیل آمین اکسید وسیله ای است که کوسه ماهی با تنظیم آن تعاد ل در برابر فشار اسمری را حفظ می کند و قاد ر است در سطوح مختلف و آبهای شور و شیرین زند گی کند. لذا خونگیری اساس صید کوسه ماهی است که د رمورد انواع بزرگ به طور کامل انجام نمی شود. باله کوسه ماهی و کوسه ماهیان 2- 10 کیلوگرمی از اقلام صاد راتی است. مبنای این پژوهش شکایت مرد م از بوی نامطبوع ماهی خرید اری شده به جای اوزون برون و بروز موارد حساسیت ناشی از مصرف آن بود هاست. در این بررسی که در فصل پائیز و زمستان انجام شد از سرد خانه های کوچک منطقه سرچشمه تعد اد 34 مورد (47%) کوسه ماهی و 38 مورد (53%) سایر ماهیان منطقه جنوب که همزمان به سرد خانه منتقل شده بودند نمونه برد اری و سریعا به آزمایشگاه ارسال شد. نتیجه آزمایش براساس آزمون TVN که روش تعیین کننده فساد ماهی است گزارش گردید. از 34 مورد کوسه ماهی 29 مورد (29/ 85%) به علت بالا بود ن اند یس TVN غیرقابل مصرف 5 مورد (71/ 14%) د رشرف فساد و مورد قابل مصرف ند اشت و از 38 مورد سایر ماهیان که 10 مورد آن به صورت فیله شده بود 8 مورد (21%) غیرقابل مصرف 10 مورد (4/ 26%) در شرف فساد و 20 مورد (6/ 52%) قابل مصرف که عمد تا" موارد غیرقابل مصرف و در شرف فساد اخیر در مورد ماهی فیله شده گزارش شده است. نتایج نمایانگر کوتاه تر بود ن ماند گاری کوسه ماهی منجمد است.

شعله قربانی، کارشناسی ارشد ژنتیک و اصلاح نژاد، دانشگاه شیراز دانشکده کشاورزی، گروه علوم د امیمحمد مراد ی شهر بابک، استاد یار دانشگاه تهران، دانشکده کشاورزی، گروه علوم د امیمحمد جواد ضمیری، استاد دانشگاه شیراز، دانشکده کشاورزی، گروه علوم د امی.
محمد علی کمالی، استاد یارموسسه تحقیقات علوم د امی کشور، کرج چکیدهد ر این پژوهش از داده های جمع آوری شده توسط مرکز اصلاح نژاد مرغ بومی فارس در طی سال های 1367-1378 استفاده شد. داده های صفات مورد بررسی، با مدل حیوان چند صفتی، تجزیه و تحلیل و (کو)واریانس های ژنتیکی و محیطی، وراثت پذیری، همبستگی های بین صفات به روش حد اکثر د رست نمایی محد ود شده برآورد، و ارزش های اصلاحی همه پرند ه ها محاسبه شد. ضرایب وراثت پذیری وزن بد ن در 12 هفتگی، سن بلوغ جنسی، میانگین وزن تخم مرغ و تعد اد تخم مرغ به ترتیب، 02/ 0± 68/ 0، 02/ 0± 49/ 0، 02/ 0± 64/ 0 و 02/ 0± 40/ 0 برآورد شد. ضرایب تابعیت میانگین ارزش اصلاحی وزن بد ن، تعد اد تخم مرغ، وزن تخم مرغ و سن بلوغ جنسی بر نسل به ترتیب 73/ 22، 17/ 0، 04/ 0 و 38/ 1- بود. از شجره 21245 پرند ه برای محاسبه ضرایب هم خونی استفاده شد. میانگین ضریب هم خونی کل جمعیت، 048/ 0 درصد (با حد اقل و حد اکثر، صفرو 25 درصد) بود. در این جمعیت، 8 درصد پرند گان هم خون بود ه و میانگین ضریب هم خونی آنها 67/ 0 درصد بود. با توجه به وراثت پذیری نسبتا زیاد و مناسب صفات تولید وتولید مثل مورد مطالعه، امکان بهبود این صفات و افزایش میانگین آنها، با استفاده از روش های مناسب گزینش ژنتیکی وجود د ارد.

ایرج نحوی و رسول شفیعی، دانشگاه اصفهان، دانشکده علوم، گروه زیست شناسی، بخش میکروبیولوژی چکید هامروزه پساب های حاوی نشاسته خام از جمله منابع آلوده کننده محیط زیست در کشورهای د رحال توسعه بود ه و با توجه به ارزش صنعتی و غذایی نشاسته و توسعه صنایع مرتبط با آن، نیاز به تصفیه و بهینه سازی این پساب ها روز به روز بیشتر احساس می گردد. در این تحقیق پس از جد اسازی و شناسایی یک گونه مخمری مولد آمیلاز موسوم به C. aerius که قاد ر به مصرف نشاسته محلول و خام است تولید پروتئین تک یاخته با سه الگوی مختلف کشت ناپیوسته تغذیه شوند ه در فرمانتورهای آزمایشگاهی به حجم نهایی 7 لیترمورد بررسی قرار گرفت. در الگوی اول یعنی کشت خالص مخمر C. aerius برروی نشاسته خام گندم، نسبت به الگوی دوم یعنی کشت توام و همزمان مخمر C. aerius با مخمر S. cerevisiae برروی نشاسته خام گندم، میزان بیوماس تولید شده و متعاقب آن میزان پروتئین خام سلولی تولید شده در واحد حجم کاهش چشمگیری د ارد. در الگوی کشت سوم که به نحوی نمونه تغییر یافته از الگوی دوم است، به د لیل عدم مصرف کامل قند های حاصل از تجزیه نشاسته میزان کاهش BOD5 قابل توجه نمی باشد. در نهایت مشخص گردید که با استفاده از الگوی دوم می توان علاوه بر کاهش BOD5پساب به میزان (95-85% نسبت به پساب اولیه) به توده سلولی با w/wو2/ 40% پروتئین خام دست یافت.

معرفی روش استاند ارد تشخیص مقاومت در برابر سموم یکی از نیازهای عمد ه نظارت و مراقبت مقاومت کنه ها در سطح مزرعه می باشد. انتخاب روش آزمایشگاهی مناسب، حساسیت روش به منظور شناسایی مقاومت، قابلیت انجام آزمایش برای کلیه گروه های شیمیائی مورد استفاده و ارزان بود ن روش، مورد توجه کلیه مراکز تحقیقاتی می باشد. در این مطالعه به منظور رفع تنگنای د سترسی به پاکت های آغشته به سموم کیت فائو، تلفیقی از روش ساند ویچ شاو و تست پاکتی فائو به عمل آمده است. این روش قابلیت انجام ازمایش با هر سم تجاری مورد نظر را به عنوان ماخذ د ارد تجزیه و تحلیل نتایج بد ست آمده بر اساس آزمون پروبیت نشان د اد که کمترین میزان سم که 50% لاروها را تلف نماید می تواند بعنوان اطلاعات پایه قلمد اد گرد دو این معیار در مقایسه با مقاد یر بیشتر هر سم در مورد گونه های مشابه کنه می تواند تعیین کننده عامل مقاومت د رهر منطقه باشد. در این مطالعه کمترین میزان غلظتی از سم د یازینون که 50% نوزاد ان کنه B. annulatus را تلف نماید برابر 003/ 0 میلی گرم می باشد و غلظتی از سم که 99% لاروها را تلف می نماید برابر با010/ 0 میلی گرم بود ه واین غلظت معاد ل 1:20 غلظت توصیه شده سم د یازینون می باشد. با توجه به مطالب فوق و نیز شیب خط رگرسیون این مو ضوع در ذهن تد اعی می شود که جمعیت کنه مورد مطالعه در این تحقیق، گرایش به مقاومت را از خود نشان نمی د هد.

حسن ممتاز، گروه میکروبیولوژی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد امیر شاکریان، گروه بهداشت مواد غذایی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد چکید هبه منظورمطالعه الگوی الکتروفورتیک پروتئینی C. pseudotuberculosis، این مطالعه بر روی 16 باکتری جد ا شده از100 عقد ه لنفاوی مبتلا به لنفاد نیت پنیری (70 نمونه از گوسفند و 30 نمونه از گاو) در گوسفند و مقایسه آن ها با C. pseudotuberculosis جد ا شده از گاو صورت گرفت. کلیه نمونه های میکروبی در حضور مارکر پروتئینی با وزن مولکولی پائین روی سیستم ژل ناپیوسته 10و5 درصد پلی اکریل آمید به روش SDS-PAGE الکتروفورز گردید. در کل تعد اد 17 باند پروتئینی با اوزان 25 تا 220 کیلود التون در باکتری های مورد مطالعه مشاهده شد که در این میان پروتئین های 68، 64، 53 و 31 کیلود التون در تمام سویه های نیترات مثبت و منفی باکتری، پروتئین های 37 و 38 کیلو د التون در بیوتیپ 2 نیترات مثبت (جد ا شده از گاو) و پروتئین های 120، 48، 40، 39، 35، 25 کیلود التون در بیوتیپ 1 نیترات منفی C. pseudotuberculosis (جد ا شده از گوسفند) شناسایی گردید.

سیما سرمد یان، عضو هیات علمی گروه شیلات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد آباد ان-خرمشهرمهرداد محمدی دوست، اداره تکثیروپرورش میگوشیلات خوزستان کامران حاجب نژاد، اداره تکثیروپرورش میگوشیلات خوزستان چکید هپروژه پرورش قزل آلا رنگین کمان Oncorhynchus mykiss دراستخرهای خاکی پرورش میگو چوئبد ه جهت امکان سنجی و بهره وری بهینه از منابع آبی درد سترس اجرا گردید. زمان اجرای پروژه آذرماه1382 تا فرورد ین 1383 بود. جهت اجرای این طرح سهاستخر نیم هکتاری در مرکز شهید کیانی شیلات خوزستان واقع د رسایت پرورش میگو چوئبد هانتخاب وباتعد اد 15000 بچه ماهی 45 گرمی ذخیره دار شد. نتایج بد ست آمده نشان د اد رشد قزل آلای رنگین کمان در این پروژه از نوع ایزومتریک می باشد. درصد بازماند گی د راستخر BL1و34/ 18%، در BL2و46/ 48% بود.استخرBL3 به د لیل مشکلاتی که د رطی اجرای پروژه رخ د اد از نتایج حذف گردید. میانگین وزنی ماهیان پس از 90 روزپرورش، برایاستخر BL1و26/ 60± 3/ 228 گرم واستخر BL2و34/ 87± 9/ 242 گرم بود و نتیجه اینکه: پرورش قزل آلای رنگین کمان د راستخرهای خاکی پرورش میگو چوئبد هامکان پذیر می باشد وبرای اقتصادی نمود ن آن می بایست مشکلات واقع شده را مرتفع نمود.

ملیحه عباسعلی پورکبیر، د انشیار بخش بیوشیمی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهرانچکید هاز 95 راس اسب نژاد عرب و 24 راس نژاد ترکمن خونگیری انجام و سرم خون جد ا گردید. نمونه های سرم خون بر حسب نژاد، جنس و سن (4 گروه سنی شامل 36-1، 72-37، 144-73، 145 ماهه و بالاتر) تقسیم شد ند. مقاد یر الکترولیت های کلسیم، منیزیم، کلر، سد یم و پتاسیم بوسیله د ستگاه اتوآنالیزر و الکترولیت آنالیزر ساخت کارخانه اپند رف آلمان به روش های جاری انجام گردید. مقاد یر غیرالکترولیت های گلوکز، تری گلیسرید، کلسترول، کراتینین، اورهBUN، اسید اوریک، بیلی روبین تام و بیلی روبین مستقیم با د ستگاه اتوآنالیزر ساخت کارخانه اپند روف آلمان و با روش جاری اندازه گیری و بیلی روبین غیرمستقیم سرم خون از تفاضل بیلی روبین مستقیم از بیلی روبین تام محاسبه می گردید. برطبق اطلاعات بد ست آمده که در جد اول نشان داده شده اند اختلافات آماری معنی د اری در بعضی از الکترولیت ها و غیرالکترولیت های سرم خون بین دو نژاد یا دو جنس و یا برحسب سنین مختلف وجود د ارد.

آلود گی سارکوسیستوزیس یک عفونت تک یاخته ای مشترک بین انسان ود ام است که توسط گونه های مختلف سارکوسیستیس ایجاد می شود. این انگل دارای شیوع جهانی است و قاد راست در انسان و بسیاری از حیوانات آلود گی ایجاد نماید. در این مطالعه آلود گی سارکوسیستیس در گوشت گوسفند ان ذبح شده در کشتارگاه تبریز با روش های ماکروسکوپی، هضمی و تهیه گسترش بافتی مورد بررسی و مقایسه قرارگرفته است. بد ین منظورد ر مرحله اول 400 راس گوسفند را به طور تصادفی انتخاب و اند ام های مری، ران، بازو، د یافراگم و قلب از لحاظ ماکروسکوپی از نظر وجود کیست سارکوسیستیس بازرسی شد. در مرحله دوم تعد اد 150 لاشه گوسفند به ظاهر غیر آلوده را به طور تصادفی انتخاب و از اند ام های مری، ران، بازو، د یافراگم و قلب نمونه برد اری و با روش های هضمی و تهیه گسترش بافتی به کمک میکروسکوپ نوری از نظر وجود سارکوسیستیس بررسی شد. در روش هضمی نمونه بافت را در محلول هضمی حاوی پپسین و اسید کلرید ریک قرار د اد ه، سپس رسوب حاصل از لحاظ وجود سیستی زوئیت در زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار گرفت. در روش گسترش بافتی، ابتدا روی لام از قطعه ای از بافت عضلانی گسترش تهیه کرد ه سپس با رنگ آمیزی و بد ون رنگ آمیزی با گیمسا از لحاظ وجود سیستی زوئیت در زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار گرفت. طبق نتایج به دست آمده با روش ماکروسکوپی آلود گی مری، ران، بازو، د یافراگم و قلب گوسفند ان به ترتیب 7/ 24%، 2/ 16%، 7/ 17%، 27% و 2/ 2% ولی با روش هضمی 100% بود هاست. گرچه روش گسترش بافتی با رنگ آمیزی آلود گی را کمتر از روش هضمی نشان د اد ولی حساسیت آن نسبت به روش گسترش بافتی بد ون رنگ آمیزی بیشتر بود هاست. به طور کلی روش هضمی حساس ترین روش در آشکارسازی واقعی آلود گی گوسفند ان به سارکوسیستیس شناخته شد. باتوجه به آلود گی صد درصد ی گوسفند ان مورد مطالعه به سارکوسیستیس و میکروسکوپی بود ن اندازه اکثریت کیست ها، باید بد ون توجه به نتیجه بازرسی نسبت به پخت گوشت نهایت د قت را نمود.

شراره خد امی، کارشناس موسسه تحقیقات شیلات تهرانمحمد ربانی، هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، دانشکده علوم و فنون د ریایی واحد تهران شمالچکید هبه منظور شناخت وضعیت پساب مزارع پرورش میگوی گواتر در شرق شهرستان چابهار در استان سیستان و بلوچستان، 15 ایستگاه در سه منطقه کانال آبرسان (ورود ی آب مزارع)، کانال زهکش اصلی (خروجی زهکش های فرعی) و خلیج گواتر (محل تخلیه پساب) انتخاب گردید. نمونه برد اری از آب، طی یک دوره پرورش در سال 83 (تیر تا آذر) جهت اندازه گیری فسفات، فسفر آلی و فسفر کل انجام پذیرفت. نتایج حاصل از این بررسی نشان د هند هاین موضوع است که این سه منطقه از نظر زیست محیطی با هم تفاوت د ارند. به طوریکه ترکیبات مختلف فسفر نزد یک به انتهای دوره پرورش در کانال زهکش و بعد از مانسون در خلیج گواتر افزایش نشان داده است. نتایح حاصل از آنالیز واریانس یکطرفه با احتمال 95% نشان داده است که بین میانگین تمام فاکتورهای اندازه گیری شده در ایستگاه ها اختلاف معنی د اری وجود د ارد (05/0>p) با توجه به اینکه 25% از مزارع پرورش میگوی منطقه در دوره مورد بررسی فعال بوده اند، لذا فسفر پساب مزارع پرورش میگوی در محد ود ه مجاز قرار د ارد.

روح الله دهقانی، د انشیار دانشگاه علوم پزشکی کاشانشهلا بیگدلی، مرکز بهداشت استان خوزستان – اداره مبارزه با بیماری ها چکید هکژد م گاد یم Hemiscorpius lepturus، یکی از کژد م های خطرناک ایران محسوب می گردد. این کژد م در استان های گرم و مرطوب جنوبی به ویژه در خوزستان و هرمزگان سالانه مسئول گزش تعد اد زیاد ی از افراد بود ه، که پی آمد آن بروز عوارض بالینی خطرناک و مرگ می باشد. با توجه به اهمیت گزش کژد م گاد یم به عنوان مشکل پزشکی و بهداشتی، مطالعه حاضر به منظور شناسائی زیستگاه های این کژد م انجام گردید. این پژوهش به روش توصیفی انجام گرفت. نمونه گیری از 16 مکان در استان خوزستان با روش سر شماری انجام گرفت. در طول 16 بار نمونه گیری در ماه های شهریور، مهر، آبان، بهمن، اسفند و فرورد ین و ارد یبهشت سال های 82-1381، روش های نمونه گیری، استفاده از نور سیاه (Black light)، جابجایی سنگ ها (Rock – rolling و)، حفاری و تخریب د یوار های قد یمی گلی و ریختن آب در سوراخ کژد م ها، بکار گرفته شد. از 16 مکان در مجموع 236 نمونه کژد م Hemiscorpius lepturus، صید گردید. میانگین تعد اد کژد م صید شده در هر بار نمونه گیری 33/39 نمونه بود. زیستگاه کژد م Hemiscorpius lepturus شکاف ها و سوراخ های موجود در زیر سنگ ها، زیر پوسته د رختان، در داخل شکاف های جد اول باغچه ها، زیر مصالح ساختمانی، زیر لشمه ها، داخل سله ها و سوراخ های د یوارهای قد یمی و گلی نم دار بود. در مناطق سنگلاخی و سنگ دار و با روش جابجائی سنگ ها Rock – rolling تعد اد بیشتری صید گردید به نطر می رسد کژد م Hemiscorpius lepturus بیشتر سنگ دوست Lithophilic و نم دوست Hygrophilic است.

مهناز صالحی، عضو هیات علمی مؤسسه تحقیقات علوم د امی کشورچکید هبرای تعیین اثر تغییرات فصل روی خصوصیات الیاف پشم، تعد اد 58 راس شیشک ماده نژاد بلوچی از ایستگاه عباس آباد مشهد انتخاب و درد و سال متوالی از ناحیه پهلوی راست نمونه الیاف برداشت شد. تغییرات وزن پشم بهاره و پائیزه، طول د سته الیاف، طول الیاف، قطر، استحکام یا تناسیتی و بار پارگی د سته الیاف با استفاده از مد لRepeated measurment در نرم افزار SAS محاسبه شد. بیشترین وزن بید ه به ترتیب در یک، دوسالگی و سپس برگی(07/0±12/2، 061/0±98/1، 03/0±15/1 کیلوگرم) به دست آمد. پشم بهاره در سه سالگی بیش از یک سالگی (08/0±23/2 و 04/0±78/1 کیلوگرم) و یک سالگی بیش از دو سالگی (04/0±78/1 و 07/0±63/1 کیلوگرم) بود. بین طول د سته الیاف نواحی شانه، پهلو و کپل در پشم بهاره و پائیزه و سنین مختلف اختلاف معنی دار وجود داشت(001/0>p)، به طوری که طول د سته الیاف در ناحیه کپل در پشم بهاره و پائیزه برای سنین 1 تا 3 سال از سایر نواحی بلند تر بود به ترتیب طول د سته الیاف شانه، پهلو و کپل د ربید ه پائیزه یک سالگی(17/0±5، 17/0±14/5، 17/0± 7/5 سانتی متر)، بید ه بهاره دوسالگی (17/0±02/8، 18/0 ±9/6، 18/0±76/8 سانتی متر)، بید ه پائیزه دوسالگی (17/0±7/4، 18/0±8/4، 17/0±6/5 سانتی متر) و بید ه بهاره سه سالگی (18/0±8/9، 17/0±9/8 و 18/0±8/9 ساتنی متر) بود. طول الیاف در دو روش اندازه گیری اوتر و بارب در پشم بهاره و پائیزه و سه سن با هم تفاوت معنی دار داشت(001/0>p). قطر الیاف در پشم پائیزه گوسفند ان یک ساله (3/0±2/33 میکرن) بیش از قطر پشم بهاره سه ساله ها و دوساله ها به ترتیب(3/0±8/26 و 4/0±8/26 میکرن) و نیز قطر الیاف پشم پائیزه دو ساله ها (3/0±5/24 میکرن) بود (005/0>p). ولی به طور کل میانگین قطر الیاف پشم پائیزه بیش از بهاره مشاهده شد. ضریب تغییرات قطر الیاف در پشم پائیزه بیش از بهاره بود. تناسیتی پشم بهاره سه ساله ها بیش از پشم پائیزه و بهاره دو ساله ها و پشم پائیزه یک ساله ها و به ترتیب (2/0±6/5، 2/0±4/4، 25/0±01/4 و 2/0±6/3 گرم نیرو/تکس) و بارپارگی آنها (2/0±8/4، 2/0±8/3، 2/±8/2 و 2/0±25/2 کیلوگرم نیرو) بود وبا هم اختلاف معنی دار داشت(001/0>p).

فرج الله شهریاری، عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه فرد وسی مشهد محمدرضا باسامی، عضو هیات علمی دانشکده دامپزشکی دانشگاه فرد وسی مشهد سید حسن مرعشی، عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه فرد وسی مشهد سید علیرضا موسوی، عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام(مسئول مکاتبات)چکید ه بیماری ویروسی نیوکاسل از مهمترین بیماری های طیور می باشد که سالیانه خسارات زیاد ی ایجاد می نماید. با توسعه مهند سی ژنتیک، امروزه از گیاهان برای تولید واکسنهای انسانی و د امی استفاده می شود. ژنهای فیوژن (F) و هماگلوتنین نورآمینید از(HN) ژن هائی این ویروس هستند که در عفونت زایی و بیماریزایی اهمیت د ارند. در اولین اقد ام برای کلونینگ این ژن در باکتری E.coli، ژن F از طریق استخراج RNA از سویه B1 این ویروس جد اسازی، و cDNA آن ساخته شد و سپس توسط واکنش PCR تکثیر گردید. جهت تائید اختصاصی بود ن محصول PCR، از هضم آنزیمی توسط آنزیم های EcoRI و SacI استفاده شد. ژن F و ناقل pUC18 توسط آنزیم های برشی XbaI و BamHI مورد هضم مضاعف قرار گرفتند. محصولات هضم مضاعف توسط آنزیم DNA Ligase وT4 به هم متصل گردید ند و ناقل نوترکیب در باکتری E.coli ترانسفورم گردید. از پرگنه های سفید که نشان د هند ه نوترکیب بود ن باکتری حامل آنها بود استخراج پلاسمید انجام گرفت و توسط هضم با آنزیم های برشی EcoRI و SacI و XbaI و BamHI وجود ژن در داخل پلاسمید تائید گردید. تکوین کلون باکتری حامل این ژن منبعی پاید ار جهت د سترسی به کلون فیوژن جهت بیان ژن در سیستم های مختلف از جمله انتقال به گیاه می باشد.

عبد الحمید کریمی، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس حسن نظریان، عضو هیات علمی مؤسسه تحقیقات علوم د امی کشورعفت جعفری، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان فارسچکید هد ر این پژوهش گونه های گیاهی شهد زا و گرد ه زای استان فارس جمع آوری و شناسایی شد. به همین منظور مکان های مختلف استقرار کلنی های زنبور عسل در فصول مختلف سال مشخص و با روش گرد ه شناسی و مشاهده مستقیم، گیاهان مورد استفاده زنبور عسل جمع آوری و شناسایی گردید. همچنین میزان جذابیت گیاهان و شهد زا وگرد ه زا بود ن آنها تعیین شد. در این تحقیق گرد ه های گیاهان جمع آوری شده وگرد ه های حاصل از تله های گرد ه گیر با روش Wodehouse استولیز و ویژگی های آنها بررسی شد. در این بررسی82 تیره، 279 سرد ه (جنس) و 372 گونه گیاهی شناخته شد. از این تعد اد بیشترین گونه های شهد زا و گرد ه زا متعلق به تیره های: مینا با 69 گونه، پروانه آسا با 38 گونه و نعناع با 25 گونه می باشد. از بین گونه گیاهی شناخته شد ه، 247 گونه علفی، 47گونه د رختچه ای، 54 گونه د رختی، 18 گونه بوته ای و 6 گونه گراس هستند. از بین گونه های گیاهی جمع آوری شده تعد اد 65 گونه دارای جذابیت عالی، 147 گونه دارای جذابیت خوب، 107 گونه دارای جذابیت متوسط و53 گونه دارای جذابیت ضعیف می باشند. از گونه های گیاهی شناسایی شد ه، 29 گونه مولد شهد، 99 گونه مولد گرد ه و 242 گونه مولد شهد و گرد هاند. همچنین در این مطالعه دوره گلد هی گیاهان در استان مشخص شد.

امیر نیاسری نسلجی، عضو هیات علمی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهرانعلی اکبر قره د اغی، عضو هیات علمی مؤسسه تحقیقات علوم د امی کشورصمد مسافری، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی- واحد تبریزنوید بهمنی، د انش آموخته دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهراناکبر ابرغانی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان ارد بیلاباذر قنبری، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان ارد بیلعباس گرامی، عضو هیات علمی دانشکده علوم دانشگاه تهرانچکید هپژوهش حاضر در مرکز تحقیقات شتر دو کوهانه (مشکین شهر، ارد بیل) و در طول فصل تولید مثل، به منظور ارزیابی تاثیر اسمولالیته های مختلف محلول نگهد ارند ه سوکروز در دمای 4 درجه سانتی گراد بر روی ماند گاری اسپرم شتر دوکوهانه انجام گرفت. منی 10 نفر شتر نر دو کوهانه با استفاده از واژن مصنوعی گاوی به طور هفتگی جمع آوری و غلظت های مختلف سوکروز: 9، 10، 11، 12و 13 درصد با اسمولالیته های به ترتیب292، 331، 356، 386 و 410 میلی اسمول در کیلوگرم و pH برابر با 9/ 6 به همراه 20 درصد زرد ه تخم مرغ و آنتی بیوتیک تهیه گردید. منی استحصالی پس از همگن شد ن، به نسبت 1 به 10 به رقیق کنند ها اضافه شد. نمونه ها بلافاصله پس از رقیق سازی (زمان صفر)، و در ساعات 4، 12 و 24 پس از استقرار نمونه ها در یخچال (4 درجه سانتی گراد)، از نظر حرکت پیش روند ه سریع، انسجام غشا، و درصد اسپرم های زند ه مورد ارزیابی قرار گرفتند. با در نظر گرفتن حرکت پیش روند ه سریع و انسجام غشاء اسپرم، غلظت 10 درصد سوکروز در مقایسه با سایر غلظت ها جهت نگهد اری اسپرم شتر دوکوهانه در دمای 4 درجه سانتی گراد به مد ت 4 ساعت مناسب تر بود. ولی در همین زمان، شاخص های ماند گاری اسپرم نسبت به زمان صفر به شدت کاهش نشان د اد (05/ 0>p). به طور کلی، محلول ایزوتونیک سوکروز (330 میلی اسمول در کیلوگرم، معاد ل 10 درصد) با pH 6/ 9 بهتر از غلظتهای 9، 11، 12و 13 درصد آن، جهت نگهد اری کوتاه مد ت اسپرم شتر دوکوهانه در محیط یخچال است.

ابوالقاسم نبی پور و اولیاء میرلاشاری، گروه آموزشی علوم پایه دانشکده دامپزشکی دانشگاه فرد وسی مشهد چکید هگره سینوسی د هلیزی قلب با تولید ایمپالس این امکان را به قلب می دهد که بتواند پی در پی ضربان د اشته باشد. با توجه به اینکه بیماری های قلبی-عروقی مهمترین علت مرگ و میر در انسان می باشد و نظر به اینکه داشتن اطلاعات مربوط به بافت شناسی گره سینوسی د هلیزی قلب جنین اساسا مورد نیاز رشته های مختلف علوم د امی مانند بافت شناسی، آناتومی، فیزیولوژی، آسیب شناسی و کارد یولوژی می باشد، این مطالعه انجام شد تا اطلاعات مورد نیاز در این زمینه را فراهم سازد. مطالعه مشروحی روی گره سینوسی د هلیزی قلب جنین گوسفند (شامل 4 جنین دو ماهه و 4 جنین چهار ماهه) به عمل آمد. گره سینوسی د هلیزی تقریبا مخروطی شکل بود. سلول های گره در جنین دو ماهه و چهار ماهه به صورت زنجیره های سلولی قرار گرفته بودند که با سلول های معمولی میوکارد د هلیز راست اختلاف رنگ داشتند. میزان این اختلاف رنگ و همچنین میزان د اربست کلاژن و عصب رسانی در گره سینوسی د هلیزی قلب جنین چهار ماهه بیشتر بود. به طور کلی گره سینوسی د هلیزی قلب جنین گوسفند دارای درصد بالایی سلول پی می باشد که میزان این سلول در قلب جنین دو ماهه در مقایسه با جنین چهار ماهه بیشتر بود. خون رسانی گره در جنین گوسفند توسط چند آرتریول انجام می شود که در نزد یک حاشیه قد امی گره یا درد یواره بین د هلیزی قرار د ارند. نتایج حاصله با اطلاعات موجود در مورد انسان و سایر گونه ها مقایسه شد و اهمیت بالینی بعضی از نتایج مورد بحث قرار گرفت.

جعفر سیف آباد ی، استاد یار گروه زیست شناسی د ریا، دانشکده منابع طبیعی و علوم د ریایی، دانشگاه تربیت مد رس نورمهرشاد طاهری و مریم یزد انی فشتمی، د انش آموخته دانشکده منابع طبیعی و علوم د ریایی، دانشگاه تربیت مد رس نورچکید ه تغییرات جمعیت و زی توده سالانه کرم پرتار Nereis diversicolor در خلیج گرگان (ساحل بند رگز) در سال 1383 به صورت فصلی در اعماق 1، 2 و 3 متری بررسی گردید. بیشترین تراکم و زی تود هاین کرم د رفصول بهار و زمستان در عمق 3 متری و در دو فصل دیگر در عمق 2 متری مشاهده شد (05/ 0 >p). میانگین تراکم و زی توده سالانه این کرم در عمق 3 متری بیشترین و در عمق یک متری کمترین مقدار را نشان د اد (به ترتیب 06/ 664±37/ 845 و 61/ 622±33/ 658 عد د در متر مربع و 56/ 2828±29/ 2571 و 26/ 2500±5/ 2065 میلی گرم در متر مربع). همچنین در بررسی سالانه جمعیت این کرم اختلاف معنی د اری در فصول مختلف سال د ید ه شد (05/ 0 > p) به طوری که بیشترین زی توده و تراکم در همه اعماق در فصل بهار و کمترین در زمستان به دست آمد. نتایج این تحقیق نشان د اد که تراکم و زی تود هاین کرم نسبت به سال های قبل افزایش پیدا کرد هاست.

حسین نوراللهی، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارسچکید هبه منظور تعیین سن مناسب پروار بره های نر ترکی قشقایی آزمایشی در قالب طرح کا ملا تصادفی بر روی 80 راس بره نر با سن 790 روز و میانگین وزن 5 /21/23 کیلوگرم با جیره حاوی 5/2 مگاکالری انرژی قابل متابولیسم در هر کیلوگرم و 5/14 درصد پروتئین خام انجام شد. بعد از پایان هر دوره پروار 60، 90، 120 و150روزگی تعد اد 16 راس بره کشتار و تجزیه لاشه شد ند. براساس اطلاعات بد ست آمده اختلاف بین مد ت پروار برای میانگین وزن بد ن و ضریب تبد یل غذایی بسیار معنی د ار(01/0> p) بود، در حالیکه بر روی اضافه وزن روزانه، بازد ه لاشه و درصد کل گوشت لاشه اختلاف معنی د اری مشاهده نشد. مد ت پروار اثر معنی دار (05/0> p) بر روی درصد کل چربی و درصد کل استخوان لاشه داشت به طوری که با افزایش مد ت پروار، درصد چربی لاشه افزایش و درصد استخوان لاشه کاهش یافت. بیشترین درصد گوشت (8/49)، چربی (9/17) و استخوان (2/19) لاشه به ترتیب پس از 120، 150 و60 روز پروار و کمترین آنها به ترتیب با 1/47، 7/13 و 9/13 درصد پس از 150، 60 و 150 روز پروار مشاهده شد. با افزایش مد ت پروار درصد د نبه افزایش یافت که بیشترین آن 1/20 و کمترین آن 4/17 درصد به ترتیب پس از 150 و60 روز پروار بد ست آمد. سطح مقطع ماهیچه راسته در دوره های مختلف پروار به ترتیب 07/11، 23/14، 50/15 و 73/15 سانتیمترمربع و تفاوت بسیار معنی د اری (01/0 > p) بین بره های 60 روز پروار با سایر دوره ها مشاهده گردید. مد ت پروار اثر معنی د اری (05/0> p) روی تجزیه شیمیایی لاشه نشان د اد. با افزایش مد ت پروار درصد رطوبت، پروتئین و خاکستر کاهش، ولی درصد چربی افزایش یافت. با توجه به مواد خوراکی تشکیل د هند ه جیره غذایی و قیمت رایج آنها هزینه خوراک مورد نیاز هر کیلوگرم افزایش وزن زند ه و نهایتا تولید هر کیلوگرم گوشت خالص محاسبه گردید. کمترین هزینه تولید یک کیلوگرم گوشت خالص مربوط به دوره پروار 90 روزگی به مبلغ 47311 ریال و بیشترین آن مربوط به دوره پروار 150 روزگی به مبلغ 53378 ریال می باشد. با توجه به موارد فوق حد اکثر مد ت پروار این نژاد 90 روز پیشنهاد می شود.

شهروز براد ران نویری، انستیتو تحقیقات بین المللی ماهیان خاویاری د کتر د اد مان(رشت)علیرضا علیپور، انستیتو تحقیقات بین المللی ماهیان خاویاری د کتر د اد مان(رشت)محمد پورکاظمی، انستیتو تحقیقات بین المللی ماهیان خاویاری د کتر د اد مان(رشت)چکید هبررسی های انجام شده بر روی اسپرم 21 مولد نر تاسماهی ایرانی مشخص نمود که میانگین طول سر، عرض سر، طول کل، تراکم اسپرم و اسپرماتوکریت در این ماهیان به ترتیب معاد ل 48/9 میکرون، 80/1 میکرون، 30/62 میکرون، ml/و109×92/2 و 11/0 است و بین اندازه های سنجش شده در نرهای مختلف تفاوتهای معنی دار وجود داشت. بین میزان تراکم اسپرم و اسپرماتوکریت در این ماهی، یک همبستگی قوی (75/78 =r2) د ید ه شد. خصوصیات مورفولوژیک مورد مطالعه در اسپرم این ماهی (طول سر, عرض سر و طول کل اسپرم) نسبت به اسپرم فیل ماهی حوضه جنوبی د ریای خزر، بزرگتر بود. همچنین بررسی ها نشان د اد که بین تراکم اسپرم با طول تاژک، طول کل اسپرم، طول کل ماهی مولد و ضریب چاقی آنها، رابطه معنی د اری وجود ند ارد.

سازمان های تولید ی سیستم های پیچید های هستند که تعامل بین عملکرد های فروش، توزیع، تولید، مواد اولیه، مالی، منابع انسانی و نگهد اری باید در جهت هدف عمومی سازمان طوری مدیریت گرد ند که تحویل محصولات تولید ی به مشتری دارای حد اکثر ارزش با قیمت بهینه باشد. اگرچه اکثر این سازمان ها دارای ساختار تابعی1 هستند ولی هر یک از عملکرد ها/ بخش های در حال کار صرف نظر از اهداف سازمانی دارای اهداف خاص خود نیز می باشند. این موضوع در هر بخش وقتی بحرانی می شود که برای جریان اطلاعات توسط هر یک از عملکرد ها محد ود یت ایجاد شود و حتی وقتی سایر عملکرد ها می خواهند از کل جریان اطلاعی حاصل نمایند، این امکان بوجود نمی آید. این موارد سازمان ها را به سمت استفاده از سیستم های یکپارچه مانند برنامه ریزی منابع سازمانی2(ERP) هد ایت می کند که یک سیستم به هم پیوسته، سازگار و یکپارچه می باشد. این سیستم قابلیت جمع آوری، طبقه بند ی، ذخیره سازی و توزیع اطلاعات کل سازمان را با حد اقل داده های تکراری د ارا می باشد. به منظور ارزیابی عملکرد یک سازمان که از سیستم ERP و یا سیستم های جامع یکپارچه3 مانند سیستم های اطلاعات مدیریت4 (MIS)، مدیریت ارتباط با مشتریان5(CRM) و زنجیره تامین کنند گان6(SCM) استفاده می نماید نیاز به راهکار یا مد لی است که توانایی ارزیابی و اندازه گیری عملکرد سازمان را داشته باشد و براساس نتایج حاصل، بهبود مستمر امکان پذیر باشد. . بنابراین هدف این مقاله ارایه الگویی برای ارزیابی و اندازه گیری عملکرد سازمان هایی است که از سیستم های یکپارچه و ERP استفاده می کنند. تاکنون مدل های متنوعی برای اندازه گیری عملکرد سازمان توسط محققین مختلف ارایه شده است ولی بیشتر تحقیقات انجام شده فقط بخشی از سیستم را ارزیابی می کند. یعنی به موضوعاتی نظیر اندازه گیری رضایت مشتری، ارتباط با فروشند گان مواد، کارایی فروش و کیفیت محصولات تولید ی توجه داشته یا از جنبه مالی به اندازه گیری و استخراج شاخص های مالی حاکم بر صنعت توجه شده است. مدل های رایج اندازه گیری عملکرد معمولا از طریق اندازه گیری نتایج 7 حوزه عملیاتی (اثربخشی، کارایی، بهره وری، کیفیت، سود آوری، فرایند و قابلیت اطمینان) به بررسی عملکرد سازمان می پرد ازند. در این تحقیق مدل توسعه داده شده ضمن برخورد اری از انعطاف علاوه بر 7 حوزه رایج 6 حوزه دیگر از قبیل قابلیت انعطاف، به موقع بود ن، مسئولیت اجتماعی(سلامتی)، یادگیری و رشد، سطح استفاده از فناوری اطلاعات و شرایط زند گی کارکنان را مد نظر قرار داده است. لازم به ذکر است که در هر سازمان، حوزه ها با توجه به نیازمند ی های ابعاد سه گانه مدیریتی، عملیاتی و اطلاعاتی تعریف و برای هر حوزه معیارهای مربوطه و قابل اندازه گیری نیز مشخص می گرد ند. بخش اول و دوم مقاله مروری بر تاریخچه ERP، روند تکاملی آن و مبانی نظری اندازه گیری خواهد داشت. روش تحقیق در بخش سوم مطرح شده است. اندازه گیری عملکرد و ویژگی های مدل های اندازه گیری عملکرد در بخش چهارم بحث شده است. بخش پنجم اختصاص به مقایسه مدل های اندازه گیری و معرفی معیارهای انتخاب یک مدل مناسب اندازه گیری داده شده است. ساختار کلی مدل پیشنهاد ی برای اندازه گیری عملکرد یک سازمان، الگوریتم توسعه مدل و نتایج حاصل از مطالعات میدانی و مورد ی در بخش ششم و هفتم ارایه شده است.

بهنام مشگی، علی اسلامی و سید حسین حسینی، گروه انگل‎شناسی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهرانفرهید همت زاد ه، گروه میکرب شناسی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهرانالهام هوشمند، دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشتچکید ه هدف از بررسی حاضر تعیین الگوی الکتروفورتیک پاد گن های بد نی دو گونه ترماتود شایع در ایران شامل Fasciola hepatica و F. gigantica بود. بد ین منظورطی بازرسی کشتارگاهی اقد ام به تهیه گونه های فاسیولا از میزبانهای مختلف شامل: فاسیولا ژیگانتیکا از دو میزبان گاو و شتر و Fasciola hepatica از گوسفند و گاومیش گردید. بعد از جد اسازی ترماتود های بالغ و انتقال به آزمایشگاه هر نمونه 3 تا 4 بار در محلول فسفات بافر سالین (PBSو,و2/7=و pH) شسته شد. پاد گن بد نی هر ترماتود به طور جد اگانه توسط هموژنیزاسیون و سپس سانتریفوژ استخراج گردید. پاد گن های مربوطه (4 نمونه) بعد از تنظیم میزان پروتئین, به روش سد یم دود سیل سولفات پلی اکریلامید ژل الکتروفورز (SDS-PAGE) در مجاورت نشان دار با وزن مولکولی مشخص تحت الکتروفورز قرار گرفتند. نتایج حاصل از بررسی الگوی الکتروفورتیک پاد گن های بد نی 4 نمونه نشان د اد هر دو گونه دارای پروتئین هائی با وزن مولکولی حدود 18 تا 70 کیلو د التون هستند, پاد گن بد نیF. gigantica شتر و گاو باند مشخصی با وزن مولکولی 57 کیلو د التون د ارند ولی گونه دیگر فاقد آن است. پاد گن بد نی F. hepatica در گوسفند و گاومیش با داشتن دو باند 54 و68 کیلو د التونی از گونه دیگر فاسیولا قابل تفریق می باشد در حالیکه F. hepatica گاومیش دارای باند نسبتا ضعیفی با وزن مولکولی 64 کیلو د التون میباشد. لذا با توجه به اختلافاتی که در پروتئین های بد نی فاسیولا نه تنها بین گونه ها که بین یک گونه همسان ولی در دو میزبان متفاوت وجود د ارد لازم است در روش های نوین ایمنولوژیک جهت تشخیص آلود گی با فاسیولا که معمولا از پاد گن های مختلف بد نی ترماتود بالغ استفاده می گردد، حیوان میزبان و تاثیر آن بر ویژگی های مولکولی ارگانیسم مربوطه مورد نظر قرار گیرد.

سید رضا سید مرتضایی، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات شیلات استان خوزستاننیاز محمد کر، کارشناس بخش بهداشت و بیماری های آبزیانبهروز تمجید ی، علی اکبر جهانشاهیچکید هد ر طی نمونه برد اری از چهار مزرعه (12استخر) پرورش میگو در آباد ان، 192 نمونه میگوی ایند یکوس (میگوی سفید هند ی) به صورت زند ه صید وبه آزمایشگاه منتقل گردید ند. از هپاتوپانکراس و همولنف میگوها بر روی محیط کشت TCBS و TSA حاوی 5/2 – 5/1 درصد نمک کشت باکتریایی انجام گرفت. بعد از خالص سازی و آزمایشات بیوشیمیایی و رنگ آمیزی گرم نمونه های کشت داده شده شناسایی گردید ند. نتایج نشان داده که در 114 نمونه کشت داده شده از همولنف (37/59 %) و در 86 نمونه کشت داده شده از هپاتوپانکراس (8/44 %) گونه های ویبریو (Vibrio harveyi و V. alginolyticus) جد اسازی گردید. همچنین در 89 نمونه کشت داده شده از همولنف (35/46 %) و در 68 نمونه کشت داده شده از هپاتوپانکراس(42/35 %) باکتری فلاوباکتریوم جد اسازی گردید. در 8 مورد کشت داده شده از هپاتو پانکراس(2/4 %) جنس آئروموناس شناسایی شد. در این بررسی گونه غالب باکتریایی V. harveyi (عامل بیماری د رخشند گی باکتریایی) بود هاست.

سعید بکایی، گروه آموزشی بهداشت و صنایع مواد غذایی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهرانعلیرضا قدردان مشهدی، گروه آموزشی علوم د رمانگاهی دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهید چمران اهوازمجید صالحی، د انش آموخته د کترای دامپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسارلاله شریفی، مرکز تحقیقات ایمونولوژی، آسم و آلرژی، دانشگاه علوم پزشکی تهرانچکید ه هدف از این بررسی تعیین میزان شیوع اجسام خارجی در پیش معد ه های گوسفند ان، انواع، تعد اد، محل استقرار، فرورفتگی یا آزاد بود ن آنها بود هاست که به کمک یک بررسی مقطعی انجام پذیرفت.تعد اد 435 د ستگاه گوارش گوسفند های کشتار شده در کشتارگاه دام شهرستان تربت حید ریه مورد معاینه و بازرسی قرار گرفت. بد ین ترتیب که قبل ازکشتار گوسفند ان جنس و سن آنها با توجه به فرمول د ند انی ثبت شده و پس از کشتار و پیش از خارج کردن امعا و احشا وجود و عدم وجود چسبند گی بین نگاری و اعضای مجاور بررسی گردید. سپس وضعیت آبستنی و وضعیت شکمبه و نگاری از نظر وجود اجسام خارجی، تعد اد و نوع آنها و وضعیت فرورفتن آن در داخل و د یواره مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بد ست آمده به کمک آزمون مربع کای و آنالیزواریانس یکطرفه مورد تجزیه و تحلیل آماری قرارگرفت. نتایج حاصل از مطالعه نشان د اد که 3/ 51% دام ها فاقد هرگونه جسم خارجی، 4/ 44% فقط دارای جسم خارجی غیر فلزی و 9/ 0% فقط دارای جسم خارجی فلزی بودند و 4/ 3% ازگوسفند ان هم دارای جسم خارجی فلزی و هم دارای جسم خارجی غیر فلزی بود ه و از نظر نوع، پلاستیک و پارچه با 92% فراوانی شایع ترین اجسام خارجی بودند. اختلاف معنی د اری از نظر تعد اد اجسام خارجی با سن (6464/ 0= P)، جنس (7325/ 0= p) و وضعیت آبستنی (2442/ 0= P) مشاهده نشد. د رپایان اینگونه نتیجه گیری شد که شیوع اجسام خارجی در پیش معد ه های 7/ 48 درصد از دام های تحت بررسی بیانگر شرایط اقلیمی در شهرستان تربت حید ریه و سایر نقاط ایران است که منبع اصلی غذای دام ها در طول سال عمد تا مراتع می باشند که با توجه به خشکسالی های اخیر ایران قاد ر به تامین نیازهای غذایی دام ها نبود هاند و حیوانات به واسطه گرسنگی یا به د لیل بروز پیکا ناچار به بلع اجسام خارجی شده اند.

غلامحسین محمد ی، عضو هیات علمی مؤسسه تحقیقات شیلات ایران امین کیوان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تحقیقات و تحصیلات تکمیلی غلامحسین وثوقی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تحقیقات و تحصیلات تکمیلی عباس متین فر، مؤسسه تحقیقات و آموزش شیلات ایرانچکید هشاه میگو آب شیرین با نام علمی Astacus leptodactylus یکی از آبزیان مهم اقتصادی می باشد که زیر گونه A. l. eichwaldi در آبهای جنوبی د ریای خزر سواحل استان گیلان و زیرگونهA. l. leptodactylus در برخی از زیستگاه های آب شیرین از جمله تالاب انزلی و سد ارس یافت می شود. پروژه بررسی جمعیت های شاه میگو با استفاده از نشانگرهای مولکولی و مشخصات مورفومتریک و مریستیک در سال 1381 انجام شد. این مقاله به تفاوت های مشخصات مریستیک مشاهده شده بین نمونه های جمعیت موجود در تالاب انزلی و سد ارس می پردازد. در این تحقیق بیست مشخصه مریستیک موررد بررسی قرار گرفت. داده های جمع آوری شده با استفاده از آنالیز تابع تشخیص، تجزیه و تحلیل شد ند. بر اساس نتایج آنها نمونه های تالاب انزلی و سد ارس در 2 مشخصه مریستیک اختلاف د اشتند. این مشخصات شامل تعد اد خارهای کنار کاراپاس و خارهای روی اولین پای حرکتی بود. همچنین در جمعیت تالاب انزلی کناره روستروم دارای انحنا بود.

بهاءالد ین عالم زاد ه، محقق مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستانحسن فضائلی، محقق موسسه علوم د امی کشورعزیز کرد ونی و سیروس نوروزی، محققین مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستانچکید هد ر این آزمایش تعد اد 64 راس گوسفند نر عربی 5- 4 ماهه با میانگین وزنی 42/ 3± 22/ 23 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تیمار و 4 بلوک (هر بلوک 4 راس گوسفند) به مد ت 90 روز پروار گردید ند. بخش علوفه ای جیره در گروه های مختلف آزمایشی یکسان بود ه و در بخش کنسانتره ای جیره در گروه های آزمایشی به نسبت های 0، 15، 30 و45 درصد از غلاف کهور استفاده گردید. هر 15 روز یکبار بره ها توزین و وزن غذای مصرفی روزانه ثبت می گردید. پس از پایان دوره پرواربند ی، وزن بره ها تعیین و سپس کشتار و تجزیه لاشه انجام گردید و راند مان لاشه و درصد گوشت، چربی و استخوان به لاشه سرد تعیین گردید. پروتئین خام، الیاف خام غلاف کهور به ترتیب 07/ 13، 47/ 22 درصد بود. وزن اولیه، وزن نهائی، افزایش وزن کل دوره، میانگین ماده خشک مصرفی دوره و راند مان غذائی بین گروه های آزمایشی اختلاف معنی د اری مشاهده نگردید (05/ 0>p). افزایش وزن بره ها در طی دوره پروار در گروه های آزمایشی به ترتیب 99/ 15، 29/ 16، 15/ 16 و 86/ 16 کیلوگرم و ضریب تبد یل غذایی به ترتیب 25/ 6، 56/ 6، 73/ 6 و 31/ 6 به دست آمد. همچنین وزن زند ه موقع کشتار، وزن لاشه گرم و سرد، راند مان لاشه، درصد گوشت لاشه، درصد چربی و درصد استخوان لاشه بین تیمار شاهد و سایر گروه های آزمایشی تفاوت معنی د اری مشاهده نگردید (05/ 0>p). نتایج به دست آمده از وزن لاشه گرم بره ها در گروه های آزمایشی به ترتیب 68/ 19، 41/ 19، 79/ 18 و 88/ 18 کیلوگرم و لاشه سرد به ترتیب 05/ 19، 08/ 19، 25/ 18 و 43/ 18 کیلوگرم و نیز راند مان لاشه به ترتیب 98/ 48 60/ 46، 79/ 46 و 45/ 46 درصد بود. به طور کلی نتایج به دست آمده از این آزمایش نشان می دهد که تا 45 درصد از کنسانتره را می توان از غلاف کهور استفاده نمود بد ون اینکه در افزایش وزن و روند رشد گوسفند پرواری کاهش معنی د اری مشاهده گردد.

غلامرضا معتمد ی، عضو هیات علمی موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی- بخش انگل شناسیمحمدرضا غلامی، عضو هیات علمی موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی- بخش آسیب شناسیکسری اسماعیل نیا، عضو هیات علمی موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی- بخش انگل شناسیعبد الحسین د لیمی اصل، عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مد رس تهران محمدرضا سیاوشی، عضو هیات علمی انستیتو پاستور ایران - بخش انگل شناسیمریم د رخشانفر، کارشناس بخش انگل شناسی موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازیچکید هد ر مرد اد ماه 1382 تعد اد 64 نفر میمون سبز آفریقائی(Cereopithicus aetiopes) برای امور تحقیقاتی از کشور تانزانیا وارد ایران گردید. پنج روز پس از ورود حیوانات در یک میمون نر و جوان به وزن 5/ 2 کیلوگرم علائم درد شکم، کاهش اشتها و بی حالی مشاهده گردید. این حیوان 10 روز پس از ورود با علائم لاغری و ضعف تلف گردید. در کالبد گشائی تعد اد زیاد ی کیست حاوی موجود شبه بند پا، سفید رنگ و بند بند در محوطه شکمی چسبید ه به مزانتر مشاهده گردید. پس از بررسی های اولیه و تکمیلی این موجود ات جنس آرمیلیفر و گونه A. armillatus تشخیص داده شد (طبقه بندی از A.vandel). گزارش هایی از ابتلاء انسان به مرحله نوزاد ی این انگل تاکنون در جهان وجود د ارد. کلمات کلید ی: بند پا، پنتاستومید ا، Armillifer armillatus، مار، میمون سبز آفریقائی، تانزانیا، ایران

بیماری ها یکی از عوامل محدود کننده رشد صنعت میگو در جهان می باشند. در این میان تک یاخته های اپی کمنسال که زئوتامنیوم نیز در آن گروه قرار میگیرد از جمله آفات مزارع پرورش میگو در جهان هستند. این تحقیق گزارش کوتاهی از شناسایی، شیوع و شدت تک یاخته زئوتامنیوم در میگوی سفید هندی پرورشی سایت گواتر واقع در استان سیستان و بلوچستان است.