نشریه تدبیر
پیاپی 155 (فروردین 1384)

عصر حاضر به عصر فراصنعتی یا اطلاعات و ارتباط شهرت یافته است، با پیشرفت علوم و فنون و نیز فناوری های پیشرفته نظیر اینترنت، فناوری های مخابراطی، اطلاعاتی، ماهواره ها فاصله زمانی و مکانی در دنیای امروز کاهش پیدا کرده و به قول «مک لوهان»، دنیای ما به یک دهکده جهانی تبدیل شده و در این میان، رقابت شدیدی درعرصه های تجاری، فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی بین جوامع بشری مختلف به وجود آمده است. بنابر این، امروزه ضرورت مطالعه سازمانها به عنوان موتور محرکه کشور و توسعه و پیشرفت جامعه، امری بدیهی و انکارناپذیر است.

امروزه رشد روز افزون شرکتهای بین المللی و رقابت تنگاتنگ آنان برای داشتن سهم بیشتری از بازار، باعث ایجاد فضای بسیار سختی برای تصمیم گیری مدیران شده است. درچنین فضایی که یک اشتباه یا تصمیم نادرست مدیران این شرکتها، ممکن است به شکست دائم شان منجر شود، داشتن استراتژی های رقابتی امری اجتناب ناپذیر است. استراتژی های رقابتی در واقع جهت دهی برایند عملکرد مدیران را برای شکست رقیبان قدرتمند در بازارهای بین المللی نمایان می سازد. در این مقاله ابتدا استراتژی های رقابتی از دیدگاه مایکل پورتر بررسی می شود.

با توجه به سرعت تغییرات در جهان پر تلاطم امروز، تولید کنندگان باید قادر باشند تا به سرعت مشتری مداری را توسعه دهند. ایدئولوژی تولید در کلاس جهانی و سازمان های جهان تراز با چالش های برنامه ریزی استراتژیک همراه است، و هر روزه روش ها و فناوری های جدیدی در حال رشد است، به طوری که بهترین عملکردها، صاحب نظران این علم را به خود معطوف داشته است. بسیاری از این عملکردها وجود دارد که سازمان را بر پایه یک مدل علمی برای ارزش گذاری با معیارهای تولید در کلاس جهانی منطبق می سازد.

پیدایش سازمان بدون مرز یکی از موضوعاتی است که در دهه های اخیر مطرح شده و بعضی از سازمانها با به کارگیری آن به پیشرفته های قابل ملاحظه ای دست یافته اند. سازمان بدون مرز با مورد تردید قرار دادن عوامل قدیمی موفقیت، عوامل جدیدی را برای مو فقیت تعریف کرده و با استفاده از آنها، سعی در نفوذ پذیرتر کردن مرزها و به دست آوردن توانایی تطبیق با دنیای سریعا متغیر امروزی دارد. در این مقاله ابتدا عوامل قدیمی و جدید مو فقیت سازمانی و چگونگی تغییر پارادایم موفقیب سازمانی تشریح شده است.

بروز بحران در سازمان های مختلف با بینش مثبت با یستی به عنوان یک سرمایه تلقی شود و این به خاطر این است که در بحران، مجموعه امکانات سازمان، ساختارها، نیروی انسانی، توانمندی قانونی، و... به خوبی با همدیگر ترکیب شده و همدلی مناسبی در سازمان ایجاد و از امکانات بلااستفاده سازمان به نحو مطلوبی استقاده می شود. هر چند بروز بحران سرمایه است ولی بعضی از بحرانهای سرکش، موجب اختلال در روند کار سازمانی شده و تحقیق اهداف سازمان و مزیت رقابتی از بین می رود.

جهانی شدن پدیده نوظهوری نیست بلکه فرایندی است که همگام با افزایش آگاهی انسان نسبت به خود و محیط طبیعی و اجتماعی، از آغاز تاریخ وجود داشته است. از جنگ جهانی دوم به بعد با رشد تجارت جهانی، افزایش تحرک سرمایه درسطح بین المللی، مهاجرت نیروی کار و کاهش موانع تجاری بر اساس قراردادهای بین المللی، شکل دیگر و سرعت فزاینده و دانش و فناوری و فروپاشی ابر قدرت شرق و پایان دوران جنگ سرد، شتاب بی سابقه ای گرفته است. رشد تجارت جهانی درسالهای 1950 تا 1994 و فزونی چشمگیر آن بر رشد تولید جهانی، واحدهای تولیدی کشورها را به بخشی از شبکه جهانی تولید و تجارت تبدیل کرده است.

triz به معنای تئوری حل مسئله به روش ابداعی است. «گزارش آلتشولر» برای اولین بار در سال 1946 این تئوری را با طرح این نظریه که «قوانین عمومی برای نوآوری وجود دارند که پایه و اساس نو آوری های خلاقانه هستند و به پیشرفت فناوری منجر می شوند». مورد بررسی قرار داد. با مجهز شدن به قوانین و الگو تو سعه سیستم های این تکنیک، مردم می آموزند که چگونه می توان دست به خلاقیت و نو آوری زد، فرایند نو آوری را پیش بینی کرد و در مسیر آن گام برداشت. کتاب هفت عادت مردمان موثر، نوشته استفان کاوی، یکی از مطرح ترین کتابهای منتشر شده در زمینه مدیریت و روان شناسی انسانهاست.