فهرست مطالب

تدبیر - پیاپی 250 (اسفند 1391)

نشریه تدبیر
پیاپی 250 (اسفند 1391)

  • 108 صفحه، بهای روی جلد: 50,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1391/12/11
  • تعداد عناوین: 20
|
  • سرمقاله
    صفحه 10

    سال 1391 در شرایطی آغاز شد که شرایط خطیر داخلی و بین المللی، سال پر تلاطمی را نوید می داد. هم زمانی اجرای حجم بالایی از فعالیتهای اقتصادی و اجرای طرح هایی همچون هدفمندسازی یارانه ها درکشور با آغاز دور جدید تحریم های سنگین بین المللی این نگرانی را در میان کارشناسان و نخبگان علمی و نیز مدیران اجرایی موجب گردیده بود که مدیریت و راهبری حرکت کلی کشور در مسیر رشد و پیشرفت با چالش جدی مواجه خواهد شد و یا دست کم اختلالات جدی را در بر خواهد داشت. آنچه بر این نگرانی می افزود وابستگی صنایع به دانش و کالاهای سرمایه ای وارداتی از یک طرف و اتکای بازارهای داخلی به تامین کالاها از آنسوی مرزها از طرف دیگر بود.
    در یک چنین شرایطی و با نگاه استراتژیک شاید بتوان مناسب ترین و عملیاتی ترین راهبرد را کاهش اتکا به منابع خارجی و در مقابل تکیه بر استفاده و تمرکز بر بهره برداری از منابع داخلی دانست. در این صورت علاوه بر به حداقل رساندن تهدیدهای بین المللی، این امید وجود به وجود می آمد که بتوان از مساله تحریم ها به عنوان یک فرصت استراتژیک جهت بهره برداری کارآمدتر از منابع انسانی داخلی، سرمایه های ملی و نیز فناوری های بومی سود جست. از این رهگذر شاید بتوان شعار راهبردی و یا همان نام گذاری این سال را اقدامی هوشمندانه در همین راستا ارزیابی نمود و بنابراین حمایت از کار و سرمایه ایرانی را به عنوان نقطه اهرمی به منظور ایجاد تکانه و بلکه ایجاد تحول در سیستم اقتصادی کشور تلقی می گردد.
    سازمان مدیریت صنعتی در سالی که گذشت به اقدامات ماموریتی خود یعنی توسعه ظرفیت مدیریت در کشور و افزایش بهره وری سازمان ها و بنگاه های کشور در استفاده از نیروی کار و سرمایه شدت بخشید.
    آنچه در شرایط کاهش دسترسی به منابع خارجی ضرورت دوچندان می یابد تخصیص هرچه بهینه تر منابع می باشد. در یک اقتصاد سالم و رقابتی، این امر از طریق موسسه ها و نهادهای توسعه ای صورت می گیرد که به موضوع تولید اطلاعات و ارسال علامت های صحیح به سرمایه گذاران می پردازند و از این طریق نقش موثری در تحرک سرمایه و جهت گیری آن و نیز حرکت آن به سمت بنگاه های کارآتر ایفا می کنند.
    از این منظر می توان درک عمیق تری نسبت به اقدام سازمان مدیریت صنعتی در طول سالیان گذشته در جهت رتبه بندی شرکت های بزرگ کشور (که بخش عمده ای از سرمایه ها، منابع مالی و حتی اشتغال نیروی کار کشور را به خود اختصاص داده اند) داشت.
    البته نباید از نظر دور داشت که علامت دهی صحیح و مستمر به سرمایه گذاران و سایر عوامل اقتصادی اگرچه منجر به بهبود کارآیی می گردد اما اکتفا به آن، ضامن رشد و شکوفایی شرکت ها وسازمان ها و نتیجتا پیشرفت اقتصاد کشور نمی باشد و لازم است تا گام های موثری در جهت توانمند سازی بنگاه ها برداشت. این مساله در مورد آن دسته از بنگاه ها که با بهره وری پایین تری در استفاده از عوامل تولید مواجهند ضرورت بیشتری می یابد. این مساله اهمیت بررسی کیفیت فرآیندها و ارزیابی بهره وری و سطح تعالی سازمانی شرکت ها و بنگاه های بزرگ کشور را آشکارتر می سازد. این موضوع نیز در طول یک دهه گذشته پیگیری شده و در قالب برگزاری جایزه تعالی سازمانی نمود پیدا کرده است و طی آن، علاوه بر معرفی شرکت های متعالی به منظور تشویق، زمینه الگوسازی از آن ها رابرای دیگر شرکت های کشور فراهم می آورد.
    اکنون و درآستانه آغاز سال جدید این سوال مطرح است که تا چه میزان نتایج مورد انتظار از نام گذاری سال قبل محقق گردیده و اساسا کدام یک از عوامل شکل گیری آن شعار مرتفع گشته است؟ نگاهی گذرا به تحریم های بین المللی حاکی از تشدید آنها است و مروری بر کارنامه دستگاه ها و نهادهای داخلی بیانگر فاصله زیاد تا وضع مطلوب می باشد که شاید بتوان آن را به تاخیر در درک عمق این تهدیدها و کنه راهبردی راهکار مقابله با آن ها نسبت داد. به هر صورت مادامی که یک تهدید راهبردی بر جای خود باقی است ادامه مقابله با آن نیز امری بدیهی و ضروری به شمار می آید. لذا لازم است تا همزمان با بهار و همگام با تحول و دگرگونی در طبیعت با ایجاد تغییر در شیوه نگاه به مساله تدبیری جدی برای رفع موانع گلوگاهی بر سر راه تولید ملی اندیشید.
    "... حول حالنا الی احسن الحال "

  • پرونده ویژه: مرور پانزده سال رتبه بندی IMI-100
    صفحات 11-19
  • پرونده ویژه: برگزاری دهمین دوره جایزه تعالی سازمانی
    صفحات 20-23

    جایزه تعالی سازمانی از سال 82 و براساس ارزیابی عملکرد بنگاه ها، نگاه سیستمی و جامع به استقرار نظام های مدیریتی و تمامی فعالیت های یک بنگاه در بخش های 6 گانه ساخت وتولید، خدمات، عمومی، سلامت، آموزشی و اندازه بنگاه داشته و به بنگاه های برتر ایرانی که حایز شرایط بوده و به حد نصاب های تعیین شده دست یابند، به طور سالانه اعطا می شود. در سال 1391، تعداد 89 بنگاه به یکی از سطوح تعالی دست یافتند. 1 بنگاه حایز دریافت تندیس زرین، 1 بنگاه حایز دریافت تندیس سیمین، 5 بنگاه حایز دریافت تندیس بلورین، 8 بنگاه تقدیرنامه چهار ستاره، 12 بنگاه تقدیرنامه سه ستاره، 23 بنگاه تقدیرنامه دو ستاره دریافت کردند. همچنین تعداد 39 بنگاه حایز دریافت گواهی تعهد به تعالی شناخته شدند. از نکات جالب توجه در جایزه تعالی سازمانی سال 91 حضور دانشگاه علوم انتظامی و دستیابی این دانشگاه به تقدیرنامه 4 ستاره به عنوان اولین دانشگاه کشور می باشد.
    مطابق گزارش دبیرخانه جایزه تعالی ، روند حضور شرکت ها و نتایج ارزیابی های صورت گرفته در طی 10 دوره برگزاری جایزه، به شرح زیر ارایه شده است:

  • پرونده ویژه: گزارش همایش پانزدهمین سال رتبه بندی شرکت های برتر ایران
    علی اکبر بابایی* صفحات 24-30

    رتبه بندی شرکت های برتر ایران IMI100 از سال 1377 با هدف شفاف سازی فضای کسب وکار و گسترش رقابت میان بنگاه های اقتصادی کشور، آغاز شده است که در ابتدا اقدام به رتبه بندی 100 شرکت برتر ایران با استناد به صورت های مالی شرکت ها نموده است. طی سال های گذشته از این رتبه بندی ، تعداد شاخص های ارزیابی از یک شاخص به 26 شاخص و تعداد شرکت های فهرست به 400 شرکت افزایش یافته است که اطلاعات شرکت ها به تفکیک در 23 گروه صنعتی در این رتبه بندی ارایه می شود.
    از سوی دیگر، سازمان مدیریت صنعتی در رتبه بندی شرکت های پیمانکاری (EPC)، به عنوان مرجع رسمی رتبه بندی شرکتهای EPC در کشور، از جانب وزارت صنعت، معدن و تجارت از سال 1390 اقدام به رتبه بندی این شرکت ها نموده است و تاکنون تعداد زیادی از شرکت های EPC در این رتبه بندی شرکت نموده اند و برخی نیز موفق به اخذ گواهینامه شده اند که به این ترتیب در اولویت واگذاری تسهیلات ارزی و ریالی از سوی وزارت متبوع قرار گرفته اند.
    از آنجا که در تعیین فهرست شرکت های برتر ایران نگاه کلان ملی مدنظر این سازمان بوده است، تمرکز بر شناسایی آرایش بنگاه های بزرگ کشور قرار گرفته است بنابراین همچون رتبه بندی فورچون 500، مبنای اولیه رتبه بندی شرکت ها حجم فروش آنها بوده که این مبنا از منطق اقتصادی بالایی برخوردار است. چرا که جریان ادامه بنگاه ها بیانگر خروجی نهایی آنها بوده و میزان تاثیرگذاری آنها را بر اقتصاد ملی مشخص می سازد.
    امروز اطلاعات شرکت ها به تفکیک در 23 گروه صنعتی ارایه می شود. طی این سالها همواره شرکت های خارجی و اتاق های بازرگانی بهره های فراوانی از نتایج این رتبه بندی جهت استفاده در انتخاب شریک مناسب تجاری خود نموده اند. یکی از خدمات ارزنده IMI100 به شرکت های مشترک در طرح رتبه بندی، ارایه بسته های ویژه می باشد. بسته هایی که حاوی خدمات ارزنده ای بوده و قابلیت های برجسته ای در ارتقای برند شرکت ها دارند. یکی از ویژگی های بازر IMI100، جامعیت آن یا به عبارتی رتبه بندی شرکت های بورسی و غیربورسی در کناب یکدیگر است. چرا که برخلاف شرکت های بورسی که اطلاعات آنها به صورت شفاف در بورس موجود است، اطلاعات مالی غیربورسی به صورت عامل، دردسترس نیست. لذا قراردادن این اطلاعات دراختیار سازمان مدیریت صنعتی جهت ارزیابی و بهره مندی در طرح رتبه بندی ، بیانگر اعتماد این شرکت ها به سازمان می باشد که سرمایه ملی گرانبهایی برای سازمان به شمار می رود.
    هدف سازمان مدیریت صنعتی این است که با افزایش تعداد شرکت های این فهرست به 500 شرکت درگسترش رقابت میان بنگاه های اقتصادی کوچک تر نیز موثر باشد. امید است که با حمایت های نهادهای ملی و حاکمیتی کشور، شرکت های برتر و سایر دست اندرکاران عرصه صنعت و اقتصاد شاهد دستاوردهای بیشتری از این طرح باشیم.
    به همین منظور سازمان مدیریت صنعتی در روز نخست اسفند ماه سال جاری اقدام به برگزاری همایش سالانه خود جهت معرفی 400 شرکت برتر اقتصادی و صنعتی ایران کرد . در این همایش که با حضور جمع کثیری از مدیران و نمایندگان بنگاه های برتر کشور همراه بود، آقای دکتر غضنفری ، وزیر صنعت، تجارت و معدن و نیز آقایان مهندس شافعی،رییس هیات عامل سازمان گسترش و نو سازی صنایع ایران، دکترکرمانشاه مدیر عامل سازمان مدیریت صنعتی و مهندس درویش، مجری رتبه بندی شرکت های برتر ایران(IMI100) سخنانی ایراد کردند که از شما دعوت می شود فرازی از سخنرانی های ایشان را با هم بخوانیم.دریافت متن کامل

  • گفت و گوی ماه: رتبه بندی شرکت های برتر و جایزه تعالی سازمانی؛ ضرورت اقتصاد رقابتی و آینده پایدار
    صفحات 31-43

    امروز، اغلب متخصصان صنعت و اقتصاد بر این باورند که هیچ چیز به اندازه شفافیت در فضای کسب وکار، موجب شکوفایی رقابت و توسعه اقتصادی کشورها نیست. تجربیات جهانی نشان داده است که رتبه بندی شرکت ها براساس شاخص هایی که میزان تاثیرگذاری بنگاه ها را به اقتصاد مشخص می سازند، یکی از برترین رویکردها برای ایجاد چنین شفافیت است. دستاورد چنین رتبه بندی بیش از هرکس متوجه مدیران همین بنگاه ها می باشد. مدیران با استفاده از نتایج رتبه بندی وضعیت رقابتی خود را بهتر شناخته و راهبردهای آینده شرکت های خود را با بینش عمیق تری تعیین خواهندکرد. همچنین با ارتقای برند بنگاه و تعیین میزان تاثیرگذاری در اقتصاد ملی نظر سهامداران و سایر ذی نفعان را برای مشارکت برمی انگیزند. رتبه بندی به سازمان های حاکمیتی و سیاست گذاران اقتصادی در تعیین روند اقتصادی کشور، تشویق رقابت در بخش های دولتی و خصوصی و درنهایت اجرای سیاست های اصلاحی، کمک های ارزنده ای می کند. سرمایه گذاران و فعالان اقتصادی نیز با استفاده از نتایج رتبه بندی به تحلیل بازار سرمایه و شناسایی فرصت های سرمایه گذاری پرداخته و پژوهشگران حوزه مدیریت و اقتصاد نیز می توانند نتایج رتبه بندی ها را به عنوان نقطه آغازی برای مطالعه بر روی عوامل تاثیرگذار بر رشد یا تنزل صنایع و بنگاه ها تلقی کنند. در این راستا ماهنامه تدبیر گفت و گوی ماه این شماره خود را به بررسی و تحلیل رتبه بندی و ارزیابی حرفه ای شرکت ها و بنگاه های صنعتی جهت شفاف سازی فضای کسب و کار کشور اختصاص داده است که با دعوت از برخی کارشناسان صاحبنظر در این حوزه ، نقش بنگاه های صنعتی و اقتصادی را در پیشرفت ملی و آینده پایدار و نیز در پایداری و شفاف سازی فضای کسب و کار کشور مورد مطالعه قرار دهند.
    آنجه در پی می خوانید خلاصه ای از سخنان شرکت کنندگان در این نشست است.دریافت متن کامل

  • بررسی مولفه های عدالت سازمانی در نهج البلاغه با تاکید بر سخنان امام علی (ع)
    دکتر سیروس قنبری*، نفیسه حجاری صفحات 44-53

    عدالت از زیباترین، مقدس ترین و عالی ترین واژه های مطرح شده در قاموس تمدن بشری است که رعایت آن از دیدگاه هر انسان سلیم الفطره ای، از ضروری ترین امور به شمار می آید و معمولا هر انسانی، هر چند خود ستمکار باشد، بر ارزش رعایت عدالت صحه می گذارد. موضوع عدالت از دیر باز جزو مهم ترین مباحث و دغدغه های بشر و اندیشمندان علوم گوناگون بوده است. عدالت مفهوم وسیعی است و در هر حوزه ای کاربرد ویژه خود را دارد و در زندگی بشر از حیات فردی گرفته تا نهادهای بسیار پیچیده اجتماعی به ویژه دولت و سیستم اداری آن مد نظر قرار می گیرد. تعالیم عالیه اسلام و سیره علمی و عملی ایمه معصومین، توجه دست اندر کاران حکومت اسلامی را به رعایت عدالت و انصاف جلب کرده و قرار گرفتن مدیران با کفایت، عادل و منصف در راس سازمان ها را مورد تاکید قرار داده است چرا که به عنوان مهم ترین عاملان بسترساز تحقق آرمان عدالت در سازمان می باشند. تقسیم بندی عدالت در سه وجه عدالت توزیعی، رویه ای و مراوده ای بنیانی برای بحث های انتظار عدالت و عدالت در سازمان می باشد و در راه و رسم حکمرانی و مدیریت امام علی (ع) به عنوان الگوی کامل مدیر و رهبر جامعه اسلامی؛ هر کدام جایگاه ویژه و در خور خود را یافته اند و در متون مدیریت و نظریه های عدالت سازمانی چیزی نمی یابیم که در سیره مدیریتی امام علی (ع) از آن غفلت شده باشد. مقاله حاضر با هدف بررسی عدالت سازمانی در نگاه و سیره حکومتی- مدیریتی امام علی (ع) تدوین شده است.دریافت متن کامل

    کلیدواژگان: عدالت سازمانی، عدالت توزیعی، عدالت رویه ای، عدالت مراوده ای و نهج البلاغه
  • «اقتصاد اجتماعی» تولید ارزش و بهبود بهره وری از طریق فن آوری های اجتماعی
    احمد نیکویی نژاد*، مصطفی فرهادخانی، علیرضا یوسف زاده خیابانی صفحات 54-58

    این نوشتار خلاصه ای از گزارش مبسوط سال 2012 شرکت مشاوره McKinsey درباره کارکردها و نقش فناوری های اجتماعی در سطح سازمان است. در این گزارش پس از تعریف این فناوری و بازشناسی بعضی از انواع این فناوری به بررسی و بازشناسی کارکردهای این فناوری در سازمان می پردازد.دریافت متن کامل

    کلیدواژگان: تولید ارزش، افزایش بهره وری، فناوری اجتماعی، McKinsey و شبکه های اجتماعی
  • مدیر منتخب (ایده آل) کارکنان ایرانی
    دکتر بهزاد ابوالعلایی* صفحات 61-63
    دستیابی به فهرستی از شایستگی ها و ویژگی های مدیران موفق همواره از خواسته های سازمان های پیشرو بوده و خواهد بود. بسیاری از صاحبنظران معتقدند داشتن مدیر شایسته معادل داشتن سازمان موفق است. مدیران موفق شایستگی ها و توانایی های ویژه ای دارند. شم کسب و کار، هوش هیجانی، آینده نگری، ریسک پذیری، توانایی در تصمیم گیری و مدیریت بحران و مهارت های ارتباطی و کلامی از جمله این شایستگی هاست. شایستگی های مدیران تا حدود زیادی تابع فضا و فرهنگ ملی و سازمانی هم هست. به همین دلیل سازمان های موفق فهرست شایستگی های مدیریتی خود را از سایر سازمان ها تقلید و کپی نمی کنند بلکه خود به تحقیق در مورد آن می پردازند و آن را متناسب با شرایطی که دارند تدوین می کنند. درفرایند تدوین فهرست (مدل) شایستگی های مدیریتی، از جمله ذینفعان اصلی که مورد سیوال قرار می گیرند و مصاحبه می شوند تا از میان نقطه نظرات، دغدغه ها و خواسته های آن ها، برخی از قابلیت ها و ویژگی های مدیران موفق استخراج شود، "کارکنان" هستند. کارکنان از ذی نفعانی هستند که اولا" به مدیران نزدیک اند و ثانیا" به شدت تحت تآثیر اقدامات و تصمیمات مدیران قرار می گیرند، لذا حق دارند که در این فرایند مداخله موثر و مشارکت داشته باشند و در مورد مدیران شایسته و شایستگی های مدیران اظهارنظر کنند. آنچه در پی می آید تلاش مختصری است که برای دستیابی به نظرات کارکنان ایرانی در مورد مدیر شایسته از دیدگاه آنان به عمل آمده و بعضی اولویت ها و ارجحیت های این کارکنان را ارایه می کند.دریافت متن کامل
    کلیدواژگان: مدیریت منابع انسانی، سازمان موفق، شایستگی های مدیران، کارکنان
  • بررسی نقش جایزه ملی بهره وری و تعالی سازمانی در گسترش فرهنگ رقابت پذیری جهانی در بنگاه های کشور
    حمید خلج*، پریسا طرفدار مقدم صفحات 64-67

    بنا به گفته شومپیتر ، کارآفرینان موتورهای توسعه اقتصادی جوامع هستند. به عبارت دیگر کارآفرینان که صاحبان واقعی بنگاه ها هستند، توسعه و رشد دهندگان این بنگاه ها بوده به طوری که توسعه بنگاه ها، توسعه اقتصادی جوامع را رقم می زند. بنابراین لازم است بنگاه های اقتصادی ابزارهایی در اختیار داشته تا دایما میزان رشد و توسعه عملکرد خود را در حوزه های مختلف مدیریتی ارزیابی کنند. مدل های تعالی سازمانی به عنوان ابزاری جهت ارزیابی عملکرد بنگاه های اقتصادی بکار رفته و بنابراین کشورها با بکارگیری و بومی سازی مدل های تعالی جوایز ملی را تعریف و تثبیت می نمایند. این مقاله به بررسی و تحلیل روند حضور بنگاه ها و سازمان های کشور در جایزه ملی بهره وری و تعالی سازمانی که به یکی از سطوح تعالی دست یافته اند، پرداخته است.
    نتایج بررسی ها نشان می دهد جایزه ملی بهره وری و تعالی سازمانی بر رشد بنگاه های کشور در مقوله کیفیت و رقابت پذیری در مقیاس جهانی و کاهش شکاف موجود بین بنگاه های پیشرو جهانی با بنگاه های کشور تاثیر بسزایی داشته و این امر حاکی از شکل گیری فرهنگ تعالی سازمانی در ذهن مدیران و به تبع آن اجرای برنامه های بهبود و ارتقای توان مدیریتی بنگاه ها در رقابت پذیری جهانی می باشد.دریافت متن کامل

    کلیدواژگان: تعالی سازمانی، جایزه ملی بهره وری و تعالی سازمانی، رقابت پذیری
  • ارزش افزوده بنگاه اقتصادی تعاریف، مفاهیم و نحوه محاسبه آن در رتبه بندی IMI-100
    اباذر کریمی* صفحات 68-73

    واژه ارزش افزوده یکی از پرکاربردترین عبارات در ادبیات آکادمیک و غیر آکادمیک مربوط به مباحث مالی، حسابداری و اقتصادی است. ارزش افزوده در شاخه های مختلف علوم مدیریت و اقتصاد دارای مفاهیم بعضا متفاوتی است که علی رغم ارتباط معنایی با یکدیگر، دارای روش های محاسبه متفاوت، تفسیر و کاربردهای چندگانه و مفاهیم تخصصی جداگانه ای هستند. طبیعتا در علوم مختلف و با توجه به فرمول محاسباتی که برای آن تعریف شده است، تفسیرها و کاربردهای گوناگون آن نیز روشن می شود. از نظر لغوی، این واژه ترکیبی نشان دهنده میزان افزایش در ارزش حقیقی در نتیجه فعالیت در یک دوره زمانی خاص است. اما از نظر تکنیکی، این واژه نخستین بار در علم اقتصاد تعریف شد و مورد استفاده قرار گرفت. مهم ترین کاربرد این واژه در علم اقتصاد، در بخش حسابداری ملی و به منظور محاسبه تولید ناخالص داخلی (یا تولید ناخالص ملی3) برای یک کشور است. در کشورهای مختلف، از روش های گوناگونی برای محاسبه تولید ناخالص داخلی استفاده می شود. البته معمولا این کار با استفاده از دو یا چند روش انجام می شود و در نهایت به منظور مقایسه روش ها و اطمینان از صحت محاسبات، بین ارقام محاسبه شده مقایسه صورت می گیرد. در ایران نیز، یکی از روش های محاسبه درامد ملی، روش ارزش افزوده است.دریافت متن کامل

  • ارتباط بین فرهنگ سازمان و مدیریت دانش در SMEs
    دکتر رضا عنایتی*، دکتر آزاده معدنیان صفحات 74-78

    این مقاله در ارتباط با راه هایی است که فرهنگ سازمان بر روی مدیریت دانش در شرکت های کوچک و متوسط (از لحاظ اندازه) تاثیر می گذارد. با افزایش پیچدگی محیطی که SME درآن وجود دارند ، بیشتر و بیشتر به دانش به عنوان دارایی ها و منبع توسعه اتکا می کنند. ، بنابراین فرهنگ سازمانی به واسطه بین دانش فردی و دانش سازمانی و نیز یکی از مهمترین عواملی که مدیریت دانش را در SMEها مشروط می کند تبدیل شده است .
    در این میان از جمله مهم ترین موانع فرهنگی برای مدیریت دانش عبارت اند از : تفاوت هایی بین گفتار و اعمال مدیران ،استفاده از اصل "دانش قدرت است"، عدم علاقه به توزیع دانش ,عارضه " هنوزدر اینجا اختراع نشده"، زبان(language) ، درک مکانیکی یک سازمان ، غفلت سازمان (amnesia)، درک کم یا بیش از حد فناوری ، این طرز فکر که "دانش یک مزیت به حساب نمی آید و برای همیشه افزایش نمی یابد."دریافت متن کامل

    کلیدواژگان: مدیریت، دانش، سازمان، فرهنگ سازمانی، موانع سازمانی - (SMEs:small، medium enterprises)
  • مقاله منتخب ماه: استراتژیست ها چگونه رهبری می کنند؟
    دکتر کاملیا اکبری* صفحات 79-81

    هفت سال پیش حوزه تمرکز تدریس دروس استراتژی درمدرسه مدیریت هاروارد را تغییر دادم. بخش اعظم 25 سال اخیر را صرف تدریس به دانشجویان MBA کردم؛ اما مشتریان هدف این دوره را تغییر داده و شروع کردم به آموزش مدیران و کارآفرینان برجسته که در برنامه های خاص هاروارد برای صاحبان و رهبران شرکت ها شرکت می کنند.
    این جهت گیری جدید باعث شد که نحوه تدریس و نوشتن در باره استراتژی را تغییر دهم. چیزی که توجه مرا جلب کرد این بود که چطور مدیران، حتی با تجربه ترین آن ها، به اشتباه می افتند، به طور مثال ایشان به حدی مجذوب فعالیت ها و کسب و کارهای جدید می شوند که واقعیت های سخت رقابتی را نادیده می گیرند و نمی بینند که چطور استراتژی و اجرا در تداوم یکدیگرند. همچنین در صحبت های ما بین کلاس ها (همچنین بر اساس نقشم به عنوان رییس هیات مدیره و مشاور مدیریت) در مورد محدودیت های تحلیل، اهمیت آمادگی برای بازآفرینی کسب و کار و مسئولیت مداوم رهبری استراتژی را فرا گرفتم.
    همه این فراگیری ها به نقش استراتژیست به عنوان فردی که برای شرکت ایجاد معنا می کند، نادی عقل بوده و مسیول عملیات است، اشاره دارد.دریافت متن کامل

  • مصاحبه: استادی به مثابه یک نهاد (مصاحبه با دکتر مسعود حیدری)
    صفحات 82-87

    بزرگی می گفت دامنه تاثیر عملکرد برخی از انسان ها در حد و اندازه یک نهاد است و این افراد فراتر از یک انسان موثر هستند. دکتر مسعود حیدری بی شک یکی از این افراد بزرگوار است که در رفتار حرفه ای خود، تجربه و دانش و مهارت را با چاشنی ادب و انسانیت آمیخته و یک شخصیت متفاوت و متمایز از یک مشاور و استاد حوزه مدیریت ایجاد کرده است. دلسوزی و داشتن دغدغه ملی، ادب، متانت و تواضع، حسن خلق، نظم و انضباط رفتاری و البته خوش صحبتی ایشان سبب شده است به عنوان یک چهره محبوب و سرشناس مطرح باشند و در مجموع امروز با آوردن مفهوم مذاکره، نام دکتر حیدری بر ذهنها نقش می بندد. برای اینکه متهم به قدرنشناسی بزرگان نشویم، در هیات تحریریه تدبیر تصمیم گرفتیم از پیش کسوتان و خبرگان حوزه مدیریت یاد کنیم. از این رو به عنوان اولین گزینه، در یک روز سرد زمستانی و بعد از یک روز طولانی کار و تدریس، سراغ دکتر حیدری رفتیم. با وجود خستگی فراوان، با نهایت تواضع ما را پذیرفت و به سوالات ما به خوبی پاسخ داد. از مسیری که در زندگی طی کرده است به شدت راضی است و می گوید اگر به عقب برگردیم مجددا همین مسیر را تکرار خواهد کرد. به کارش عشق فراوان دارد و رمز موفقیتش را عشق به کارش می داند. وقتی به یاد برخی فرصت سوزی ها و اشتباهات ایرانی ها در جریان مرور خاطراتش اشاره می کند، اوج علاقه و دلسوزی ایشان به کشور را در چهره اش می توان دید. هنوز حوزه مذاکره را در کشور بلوغ یافته نمی داند و علاقه دارد به ظرفیت سازی و جانشین پروری در این حوزه ادامه دهد و در مجموع این قدر خاطره از جلسات مذاکره در سرتاسر جهان دارد که نشان از پختگی این مرد بزرگ است و به نظر می آید مصداق تحقق این جمله شاعر است که "بسیار سفر باید تا پخته شود خامی!". بعد از اینکه عقربه های ساعت گذر یک ساعت زمان را نشان داد به جهت رعایت حال ایشان مصاحبه را به اتمام رساندیم. بعد از مصاحبه در راه حضور در ساختمان مرکزی سازمان مدیریت صنعتی، چشممان به درخت سرو مطبقی افتاد که سال هاست نماد ایستادگی یک سازمان 50 ساله است. سازمانی که به مدد تکاورانی چون دکتر مسعود حیدری کماکان در مسیر توسعه مدیریت در کشور پیشرو خواهد ماند!
    در این مصاحبه با استاد مذاکره تلاش کردیم زوایای جدیدی از شخصیت و زندگی کاری ایشان را ارایه دهیم. امید است که از پس آن برآمده باشیم.دریافت متن کامل

  • اقتراح: تعدیل نیروی انسانی، ظرافت ها و راه کارها
    صفحات 88-95

    تعدیل نیروی انسانی یا همان Downsizing یکی از سیاست های کاهشی و انقباضی شرکتها در شرایط رکود و یا بحرانهای اقتصادی است. ظریفی می گفت این سیاست ناخوشایند سازمانی حکمی شبیه طلاق زوجین را دارد که اگر چه حلال است اما بسیار تقبیح شده است و اثرات و تبعات جدی بر سازمان و کارکنان دارد اما گاهی اوقات اجتناب ناپذیر است و تنها راه حیات بنگاه اقتصادی است. در کشور ما نیز به هر ترتیب شرکتها کمابیش با انتخاب یا عدم انتخاب این سیاست روبرو هستند. بررسی این پدیده در کشور ما نیز از ابعاد فرهنگی لازم و مورد توجه است. قبیح بودن "بریدن نان افراد" یکی از مهمترین اعتقادات ایرانیها است و از این رو به کارگیرندگان این سیاست نگرانیهای جدی بابت اتخاذ این سیاست دارند. در رابطه با تعدیل نیروی انسانی سوالات جدی مطرح است. مثلا اینکه تعدیل در چه الویتی از اقدامات انقباضی سازمانها باید قرار گیرد؟ آیا راه حل های جایگزینی برای این سیاست وجود ندارد؟ یا اینکه در انجام این سیاست دردآور بایستی چه ظرافتهایی مورد توجه قرار گیرد؟ مهمترین تبعات تعدیل نیروی انسانی چیست؟ سازمان چه اقداماتی می بایست برای افرادی که قرار است مشمول تعدیل واقع شوند اتخاذ نماید؟ برای افرادی که در سازمان باقی می مانند چه تدابیری باید اتخاذ نمود؟ این سوالات را پیش روی کارشناسان و خبرگان منابع انسانی گذاشتیم که در ادامه از نظرات شما می گذرد.دریافت متن کامل

  • وبلاگستان مدیریت
    صفحه 96
  • مشاوره مدیریت: متدولوژی مشاوره در شرکت مکنزی
    ابراهیم حیدری* صفحات 98-99

    برای آشنایی با متدولوژی شرکت های مشاوره مدیریت در این مقاله متدولوژی یکی از برترین شرکت های جهان یعنی مکنزی معرفی و تشریح شده است. مکنزی مشاور برخی از بزرگترین شرکت ها، دولت ها و موسسات جهانی است، در بیش از 50 کشور فعالیت دارد، و با در استخدام گرفتن 17000 نفر سالیانه درامدی حدود 7 میلیارد دلار کسب می کند. در این مجال ابتدا به معرفی کلی فرایند حل مسئله در شرکت مشاوره مکنزی پرداخته می شود و سپس ویژگی های اصلی این فرایند به بحث گذاشته می شود. بخش آخر مقاله به تشریح نحوه طراحی تجزیه و تحلیل اطلاعات به عنوان هسته اصلی متدولوژی این شرکت اختصاص داده شده است...دریافت متن کامل

  • کسب و کارهای کوچک: مدل های تحلیلی رشد کسب و کارهای کوچک
    علی نعمتی شهاب* صفحات 100-101

    یکی از اهداف چشم انداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1404، سرعت بخشیدن به رشد اقتصادی و افزایش درامد سرانه کشور برای تبدیل شدن به قدرت اول اقتصادی منطقه است. راه اندازی کسب و کار شخصی برای عرضه ایده های جدید و خلاقانه به جامعه و کسب درامد نیز همواره خواسته بسیاری از مردم به ویژه نسل جوان بوده است. تحقیقات و تجربیات متعدد ثابت کرده اند که راه حل اصلی این مسئله مشترک مردم و حاکمیت، "توسعه کسب و کارهای کوچک" است. در همین راستا صفحاتی از ماهنامه تدبیر به طرح مفاهیم کلیدی، تجربیات و توصیه هایی برای توسعه کسب و کارهای کوچک اختصاص یافته است.
    همان طور که در شماره ی قبل اشاره شد، کسب و کارهای کوچک یکی از زیربناهای اصلی رشد و توسعه ی اقتصادی کشورها محسوب می شوند. بنابراین بررسی رویکردها و مفاهیم رشد کسب و کارهای کوچک و متوسط در جامعه یکی از مهم ترین موضوعاتی است که باید مورد نظر سیاست گذاران از یک سو و صاحبان کسب و کارهای کوچک از سوی دیگر قرار بگیرد.
    محققان، مبحث مربوط به رشد کسب و کارهای کوچک و متوسط را از زاویه های دید گوناگونی مورد بحث و ارزیابی قرار داده اند. در این مقاله بر آن هستیم که به بررسی برخی از رویکردهای ارایه شده برای تحلیل موضوع رشد کسب و کارها خواهیم پرداخت.دریافت متن کامل

  • مشاهده گر
    صفحه 102
  • طنز و کاریکاتور
    صفحه 104
  • نگاهی به یک کتاب
    صفحه 105