فهرست مطالب

تدبیر - پیاپی 266 (مهر 1393)

نشریه تدبیر
پیاپی 266 (مهر 1393)

  • 64 صفحه، بهای روی جلد: 60,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1393/08/20
  • تعداد عناوین: 17
|
  • سرمقاله
  • سند اخلاقی سازمان دیگر یک انتخاب نیست
    صفحه 2

    در گستره اخلاق حرفه ای و سازمانی، اولین پرسش مطرح در خصوص "چیستی اخلاق" است که با دو رویکرد می توان به آن پاسخ داد: نخست، رویکرد دانشمندان قدیم است که اخلاق را صفتی پایدار و راسخ در نفس دانسته اند؛ صفتی که موجب بروز فعل بدون تفکر و تامل خواهد شد و به عنوان "ملکه انگاری اخلاق" مطرح میشود. دوم، رویکرد اندیشمندان معاصر است که اخلاق را رفتار ارتباطی دانسته اند و "رفتارانگاری اخلاق" نامیده میشود. رویکرد دوم به این دلیل تدبیر و تدوین شده است که بتوان اخلاق را با موازین و مصادیق کاربردی و حرف های و سازمانی تطبیق داد و اخلاق را مورد سنجش قرار داد. فراموش نکنیم که در رویکرد ملکه انگاری نمی توانیم اخلاق را بر مبنای شاخص های اخلاقی اندازه بگیریم، به آن ها رتبه دهیم و کم یا زیاد شدن آ نها را تشخیص دهیم. به همین علت، چنانچه فردی تنها یک رفتار غیراخلاقی انجام دهد، نمی دانیم که چگونه می توان از ملکه انگاری اخلاق برای خطاب کردن به او بهره بگیریم، اما با رفتارانگاری اخلاق ب هسهولت می توان مغایرتهای اخلاقی را تشخیص داد. به ای نگونه شخصیت کسی زیر سوال نمیرود بلکه تنها رفتارش تحلیل م یشود. حال همین نگاه را می توان به گستره سازما نها تعمیم داد و از اخلاق سازمانی سخن گفت. در گستره سازمانی، از رفتار سازمان با محیط درون و بیرون سخن می گوییم که تعبیر دیگر آن، مسیولی تهای اخلاقی سازمان در قبال همه عناصر پیرامون و درون سازمان است که البته این مسیولیتها جدای از مسیولیتهای حقوقی و حرفه ای هستند. به عبارت دیگر، سازمان اخلاقی که مسیولیتهای اخلاقی خود را به خوبی می داند و به آن ها پایبند است، بی شک به مسیولیتهای حرف های و حقوقی خود نیز به شکل معنادارتری پایبند خواهد بود. اما وقتی صحبت از سازمان میشود، نمی توان بی اعتنا به مدیریت و دانش بحث اخلاق سازمانی را به میان کشید و هنگامی که به عمق دانش مدیریت بشر فرو می رویم، نظریه های ابتدایی مشاهیر مدیریت را می بینیم که بسیاری از آ نها، اگرچه برای رشد و تعالی کیفیت و بهره وری عنوان شده اند، اما در عمل، جنسشان اخلاقی است یا نتایج اخلاقی به دنبال می آورند. این موضوع بیانگر آن است که اخلاق حرفه ای و سازمانی را نمی توان از مدیریت و تعالی سازمان جدا دانست و ناگفته پیداست که تولد اخلاق سازمانی موجبات ارتقای کیفیت، بهره وری و خلاقیت و زندگی بهتر را فراهم خواهد کرد و علاوه بر آن، مزیتی راهبردی و رقابتی برای سازمان رقم می زند. به عبارت دیگر، اخلاق حرفه ای و سازمانی تضمین کننده رشد و بقای امروز و فردای سازمان خواهد بود.

  • میزگرد
  • اخلاق حرفه ای، یک ضرورت سازمانی
    صفحه 3

    اخلاق یکی از مباحثی است که قدمت آن به تاریخ تفکرورزی بشر برمی گردد. مذاهب، فلسفه ها، ایدیولوژی ها و مکاتب بشری هر یک کوشیده اند که به نوعی به تعریف اخلاق، تببین ابعاد و کاربردی ک ردن آن بپردازند. در دنیای امروز، به موازات پیچید هتر شدن جوامع، سازمان ها، مشاغل و حرفه ها دامنه مسایل اخلاقی نیز روز به روز گسترد هتر و پرداختن به آن دشوارتر و پیچید هتر می شود. دنیای کسب و کار امروز شاهد ب یاخلاق یهایی است ک ه هرگز در گذشته وجود نداشته و از این روستک ه موضوع اخلاق سازمانی و اخلاق حرف های به بحث روز محافل علمی و اجرایی مدیریت، و فراتر از آن به یک ضرورت برای بقا در دنیای سازمانی تبدیل شده است.

  • گفت و گو
  • دکتر جزنی در گفت و گو با تدبیر پیشنهاد کرد: تاسیس واحد «مدیریت اخلاق» در سازمان های کشور
    صفحه 14

    بسیاری از آگاهان مدیریت بر این باورند که زنگ خطر هنجار شکنی اخلاقی در سازمانها و کسب و کارهای کشور به صدا درآمده است و اگر هرچه ز.دتر چاره ای برای بازگردان آنها به مسیر اخلاق اندیشیده نشود؛ هاله ای از بی اعتمادی فضای کسب و کار کشور را فرا خواهد گرفت.

  • دکتر حمید زرگرپور: اگر حرف و عمل مدیر یکی باشد، سازمان اخلاقی می شود
    صفحه 19

    به گواه بسیاری از صاح بنظران، اخلاق در سازما نها، شرک تها و ک س بوکارهای ک شور همچون بیماری استک ه وضعیت وخیمی دارد و اگر هرچه زودتر تدبیری برای درمان او اندیشیده نشود، از دست خواهد رفت و اگر چنین شود، هر راهکاری برای بازگرداندن آن نوشدارو پس از مرگ سهراب خواهد بود. پیامد این ب یتوجهی م یتواند بسیار گران و شاید به قیمت شیوع بحران ب یاعتمادی در جامعه باشد. موضوع اخلاق در جامعه ایران از آنجا اهمیت مضاعف م ییابد ک ه فرهنگ ایرانی-اسلامی ما فرهنگی اخلا قمحور است و توصی ه های عالمانه و ک اربردی بسیاری برای نهادین هسازی اخلاق در سطح جامعه دارد. تدبیر در گف توگویی با دکتر حمید زرگرپور، نایب رییس هییت مدیره گروه مپنا، به بررسی ابعاد موضوع اخلاق حرف های و اخلاق سازمانی در ایران پرداخته و راهکارهای ارتقای اخلاق را از وی جویا شده است. دکتر زرگرپور معتقد است ک ه مدیران مه مترین نقش را در ارتقای اخلاق در کی سازمان بر عهده دارند و اینکه اگر مدیران حرف و عملشان کی ی نباشد، بذر ب یاخلاقی در آن سازمان پاشیده م یشود و ب هسرعت نمو م یکند. وی پیشنهاد م یکند ک ه نظامی برای سنجش میزان اخلا قگرایی مدیران از منظر ک ارکنان در سازما نها پیاده شود تا این فقط مدیران نباشند ک ه ک ارکنان را ارزیابی اخلاقی م یکنند. شرح این گفتگو در ادامه آمده است.

  • مقاله
  • شاخص ها چه می گویند
    سید مسعود همایونفر صفحه 24

    این پرسش که آمارها و گزار شهایی که توسط نهادهای بی نالمللی ارایه و منتشر م یشوند، یا رتب هبند یهایی که توسط موسسات حرف های خارجی صورت م یپذیرد تا چه اندازه بیانگر واقعی تها هستند یا فشارهای سیاسی تا چه اندازه بر آ نها تاثیرگذار بوده است و اینکه چقدر قابل اعتمادند، تا چه اندازه شیو ه های سنجش و تحلیل آ نها با باورهایمان سازگار است، اصولا چقدر علمی هستند، کدا مها را باید له یا علیه خود تلقی کنیم، به کدا مها میتوان افتخار کرد و به واسطه آ نها بر دیگران فخر فروخت و کدا مها را باید تخطیه کرد، موضوعی است که در جای خود قابل بحث و بررسی است.

  • تصمیم گیری اخلاقی: اهمیت شناسایی ارزش ها
    فرید خوش الحان صفحه 26

    در سالهای اخیر؛ توانایی مواجهه با مسایل پیچیده با مسایل پیچیده کسب و کار و تصمیم گیری درست که در آن منافع ذینفعان به همراه مسایل فرهنگی؛ ارزشی و اجتماعی در نظر گرفته شوند؛ به موضوعی حیاتی تبدیل شده است. با پیچیده تر شدن ارتباطات فردی و سازمانی و دسترسی سریع به اطلاعات در محیط های پر رقابت سازمان ها؛ اهمیت مسئله فوق دوچندان شده است. در چنین فضایی است که تصمیم گیری اخلاقی مطرح می شود. بهبود تصمیم گیری اخلاقی در سازمان به درک و شناسایی چگونگی تصمیم گیری افراد در محیط کار مربوط می شود.

  • چه کسانی اخلاق را در فضای مجازی نقض می کنند؟
    محسن حیدریان صفحه 29

    پیشرف تهای تکنولوژیکی، بهداشتی، مهندسی و... حتما ضامن خوشبختی و عاقبت به خیری بشر نیست. آنچه مسلم است بشر برای حصول به خوشبختی بیشتر به استفاده صحیح از تکنولوژی نیاز دارد که از طریق پایبندی به اخ الق حرف های میسر است و یکی از مقول ه های مهم اخلاق کاربردی محسوب م یشود. اخلاق حرف های شاخ های از اخلاق کاربردی است که به مطالعه اخ الق در مشاغل، اصناف و گرو ه ها م یپردازد. امروزه، بشر هنوز از شوک پیشرف تهای فناوری اطلاعات خارج نشده که در شوک محیط ناامن و ضداخلاقی فضای سایبری قرار گرفته است!

  • چه چیزی بهره وری مرا جا به جا کرد؟
    صفحه 31

    در تعامل علم اقتصاد و دانش مدیریت؛ بهره وری یک بنگاه اقتصادی متاثر از دو عامل کلیدی یعنی کارایی و اثربخشی است. با توجه به نوع ارتباط این دو عامل و تاثیر منطقی آنها در بهره وری یک سازمان؛ تمرکز بیش از حد بر یکی از این عوامل بدون درنظر گرفتن نقش موثر دیگری کیفیت بهره وری یک مجموعه را تضعیف می نماید.

  • چند نکته از اخلاق و شایستگی های مدیریتی
    مهدی درویش صفحه 33

    هنگامی که مدیر سعی میکند رفتار مریوس خود را تغییر دهد باید نخست در این مورد اندیشه کند که آیا اخلاقا مجاز به این کار هست یا خیر. البته نفوذ در افراد از اختیارات و امتیازات رهبری سازمان به شمار م یرود. رهبر هم برای داشتن چنین حقی باید از صلاحیت ها و شرایط خاصی برخوردار باشد مانند اشراف به موضوع، دانش و تخصص مرتبط، بی غرض بودن یعنی نفع شخصی نداشتن، الگو بودن، مورد وثوق عده ای خاص و مورد قبول مریوسان بودن، با تدبیر و مدبر بودن یعنی ورای قضایا و امور فعلی را دانستن، دیدن و آیند هنگری کردن و... . مدیر معمولا در چارچوب مقررات، فضای سازمانی و وظایف خاص مدیریتی عمل می کند و معمولا منصوب م یشود، اما رهبر سازمان انتخاب می شود. یک اصل کلی در اینجا حاکم است: با وجود تمام ویژگیهای رهبر، هیچ نفوذ یا تغییری محقق نمی شود، مگر آنکه مریوس از روی میل و رغبت و نه بر اساس هراس و مصلحت، آن را بپذیرد. حال ممکن است مدیری مدعی شود که دارای تمامی کمالات و قابلی تهای رهبری سازمان است و ماهیت وظایف، برنام ه ها و ماموری تهایش ایجاب م یکند که در احوال شخصی مریوسان وارد شود و رفتارهایی را در آنان تغییر دهد. در چنین وضعیتی بهتر است آن مدیر دانش و اطلاعات خود را در ارتباط با اخلاق و مسایل اخلاقی توسعه دهد.

  • جهان به چه سمتی خواهد رفت؟
    ترجمه: مسعود بینش، سیما مهذب صفحه 36

    چگونه افراد، کسب و کارها و نهادها می توانند برای آینده برنامه ریزی کنند، در صورتی که نمی دانند چه ارمغانی برایشان دارد؟ پاسخ ساده این است: سناریوها. سناریوها ابزارهایی هستند برای کمک به ما برای اتخاذ دیدگاه دورنگر در جهانی با عدم قطعیت بالا. سناریوها داستان هایی درباره روش تغییر و تحول ممکن جهان در آینده هستند؛ داستان هایی که ما را نسبت به تشخیص و سازگاری در برابر جنبه های متغیر محیط فعالیت کنونی مان یاری می دهند. سناریوها روشی برای پیدا کردن و تدوین مسیرهای متفاوت آینده و حرکت مناسب در این مسیرها پدید می آورند. برنامه ریزی بر پایه سناریوها درباره انتخاب های امروز، با درک و فهم چگونگی تغییر و تحولات ممکن آن ها در آینده است. در چنین بافتی، تعریف دقیق سناریو عبارت است از: ابزاری برای نظم بخشیدن به درک و تصور شخص نسبت به بدیل های آینده که تصمیم های آن شخص ممکن است در هر ک دام از آن ها به وقوع بپیوندد.

  • رهبری متعالی پارادایمی نو در حوزه رهبری
    رضا اسماعیل پور، هانی نیکوکار، سیدحسام کاشانی صفحه 44

    این مقاله نگاهی بر رهبری متعالی دارد. رهبری متعالی پارادایم جدیدی در حوزه رهبری و مدیریت است و بهترین شیوه برای برخورد با محیط های پر تلاطم و متغیر و پویای امروزی است. رهبران متعالی؛ بافت های اخلاقی سازمان را می سازند و ابتکارات استراتژیک را تقویت می کنند...

  • کسب و کار
  • کشف ارزش های مشتری: راهکاری برای خلق کسب و کاری پایدار
    علی نعمتی شهاب صفحه 51

    هر ایده کسب و کاری برای زنده ماندن نیازمند خلق ارزش برای مشتری و کسب درآمد از راه فروش این ارزش به مشتری است. بهترین ایده کسب و کار دنیا بدون مشتری معنایی ندارد و بدترین ایده هم اگر مشتری داشته باشد می تواند در بازار موفق باشد.

  • مسئولیت اجتماعی
  • مسئولیت اجتماعی و سلامت و ایمنی در محیط کار
    مژده قنبری، نویدرضا قنات آبادی، هامون طهماسبی صفحه 54

    سلامت و ایمنی در محل کار از موضوعات بسیار حساس برای سازمان ها به شمار می رود. هر ساله در جهان، ده ها میلیون کارگر قربانی حوادثی میشوند که منجر به کشته شدن یا از کارافتادگی تعداد بی شماری از آن ها می شود.

  • گزارش
  • رویارویی با اژدهای رکود اقتصادی
    صفحه 56

    دولت یازدهم اخیرا بسته ای برای خروج از غیر تورمی از رکود تدوین و ارایه کرده است. در این بسته نقش بنگاه های پیشرو در بازارهای داخلی؛ صادرات صنعتی؛ خدمات مشاوره ای و پیمانکاری؛ گردشگری؛ بازار سرمایه؛ مسکن؛ بهبود وضعیت بانکها از نظر مطالبات معوقه؛ بالا بردن قدرت بانکها در اعطای تسهیلات؛ بهبود نسبی فضای کسب و کار؛ بهبود بازار ارز و ثبات نسبی آن و کاهش تورم مورد بررسی قرار گرفته است.

  • نامگذاری برند یک معامله، چند مجهول
    صفحه 60

    هنگامی که صحبت از موفقیت یک کسب و کار در میان است؛ نام تجاری اهمیت بسیاری می یابد. یک نام مناسب می تواند یک کسب و کار را به اوج ببرد و یک نام نامناسب می تواند شرکت را به قعر بکشاند. نام تجاری باید انتقال دهنده تجربه؛ ارزش و وجه تمایز محصولات و خدمات باشد...

  • نگاهی دیگر
    صفحه 63
  • معرفی کتاب
    صفحه 64