فهرست مطالب

تازه های علوم شناختی - سال دوازدهم شماره 1 (پیاپی 45، بهار 1389)

فصلنامه تازه های علوم شناختی
سال دوازدهم شماره 1 (پیاپی 45، بهار 1389)

  • تاریخ انتشار: 1389/03/20
  • تعداد عناوین: 7
|
  • گیتی شمس، حسین کاویانی، یعقوب اسماعیلی ترکانبوری، نرگس ابراهیم خانی، علیرضا امی نمنش صفحه 1
    هدف
    بررسی روایی و ساختار عاملی پرسشنامه فارسی پادوآ (اصلاحی دانشگاه ایالتی واشنگتن) (مقیاس اندازه گیری وسواس فکری- عملی) در 348 نفر نمونه غیربالینی دانشجویان دانشکده پزشکی دانشگاه تهران.
    روش
    پس از ترجمه پرسشنامه به زبان فارسی و برگردان آن به زبان اصلی و کنترل نهایی به وسیله مبتکر آزمون (برنز)، پرسشنامه فارسی پادوآ، با توجه به شاخص های فرهنگی به صورت آزمایشی در 20 دانشجو اجرا شد. مجموع آزمودنی های این پژوهش، 348 نفر در فاصله سنی 44-18 سال بودند. آزمودنی ها علاوه بر پرسشنامه فارسی پادوآ، پرسشنامه های وسواس فکری- عملی و پرسشنامه وسواس فکری- عملی مادزلی، مقیاس اضطراب بک، پرسشنامه اضطراب حالت- صفت اشپیل برگر، پرسشنامه افسردگی بک و پرسشنامه کلی (حاوی اطلاعات جمعیت نگاشتی) را تکمیل کردند.
    یافته ها
    تحلیل ساختار عاملی پرسشنامه فارسی پادوآ، هشت عامل شبیه و نه عامل همسان با مطالعات قبلی بود: وسواس های آلودگی، اجبارهای شست وشو، اجبارهای نظم و ترتیب، اجبارهای وارسی، افکار وسواسی آسیب به خود و دیگران، افکار وسواسی خشونت، تکانه های وسواسی آسیب به خود و دیگران، تکانه های وسواسی دزدی. نتایج مطالعه حاضر، بیانگر پایایی و همسانی درونی با استفاده از آلفای کرونباخ (92/0)، ضریب دونیمه سازی با استفاده از همبستگی اصلاح شده اسپیرمن (95/0) و پایایی حاصل از روش بازآزمایی (77/0) بود. برای برآورد روایی ملاک، پرسشنامه فارسی پادوآ با دو پرسشنامه وسواس فکری- عملی و پرسشنامه وسواس فکری- عملی مادزلی مقایسه شد که نتایج به ترتیب 69/0 و 58/0 به دست آمد.
    نتیجه گیری
    نسخه فارسی پرسشنامه پادوآ، در انطباق با نسخه اصلی، یک پرسشنامه نسبتا پایا و معتبر در کشور ایران است.
    کلیدواژگان: اختلال وسواس فکری عملی، سنجش، پرسشنامه فارسی پادوآ
  • محمدباقر کجباف، زهرا لاهیجانیان، احمد عابدی صفحه 17
    هدف
    مقایسه حافظه کودکان دچار ناتوانی های یادگیری در املا، ریاضی، و روخوانی با کودکان عادی پایه چهارم ابتدایی شهر اصفهان.
    روش
    از بین دانش آموزان پایه چهارم ابتدایی در سال تحصیلی 86-1385، چهار گروه 15 نفری (15 دانش آموز عادی، 15 دانش آموز دچار ناتوانی در املا، 15 دانش آموز دچار ناتوانی در ریاضی و 15 دانش آموز دچار ناتوانی در روخوانی) به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. برای اندازه گیری حافظه آزمودنی ها، خرده آزمون حافظه آزمون هوش وکسلر به صورت انفردی اجرا شد. نتایج به روش تحلیل واریانس و آزمون توکی تحلیل شد.
    یافته ها
    این پژوهش نشان داد که بین نیم رخ حافظه کودکان عادی و کودکان دچار ناتوانی های یادگیری در املا، ریاضی و روخوانی تفاوت معناداری وجود دارد.
    نتیجه گیری
    حافظه دانش آموزان دچار ناتوانی های یادگیری مشکل جدی دارد و دانش آموزان دچار ناتوانی یادگیری املا نسبت به دو گروه دیگر حافظه ضعیف تری دارند.
    کلیدواژگان: حافظه، ناتوانی های یادگیری، ناتوانی در یادگیری املا، ناتوانی در یادگیری ریاضی، ناتوانی در یادگیری روخوانی
  • آرش خدادادی، محمد مهدی کرامتی، امیر دزفولی، هومن صفایی، حامد اختیاری صفحه 26
    هدف
    هدف این مطالعه، بررسی خطرپذیری معتادان به مواد افیونی و تحلیل تاثیر درمان نگه دارنده با متادون بر بهبود زیرساخت های شناختی اختلالات احتمالی، با بهره گیری از روش های مدل سازی محاسباتی است.
    روش
    در این پژوهش، نظام تصمیم گیری پنج گروه آزمودنی (شاهد مرد، شاهد زن، معتادان پیش از درمان، معتادان پس از سه ماه درمان نگه دارنده با متادون و معتادان پس از شش ماه درمان)، با استفاده از نسخه فارسی رایانه ای آزمون خطرپذیری بادکنکی بررسی شد.
    یافته ها
    یافته های به دست آمده از نمرات آزمون نشان می دهد که عملکرد دو گروه زنان شاهد و مردان شاهد تفاوت چندانی ندارد، اما خطرپذیری معتادان در تصمیم گیری، پیش از درمان، بیشتر از گروه مردان شاهد است. همچنین، میزان خطرپذیری گروه معتادان پس از شش ماه درمان، کمتر از گروه های دیگر وابسته به مواد است. بنابراین، درمان نگه دارنده، بر رفع عدم تعادل در خطرپذیری تاثیر داشته است. در این مطالعه، برای توصیف نظام تصمیم گیری گروه های مختلف، به منظور کشف علل عملکرد متفاوت گروه ها، از مدل-سازی شناختی استفاده شد.
    نتیجه گیری
    تحلیل پارامترهای تخمین زده شده نشان می دهد که عدم تعادل در پاداش جویی معتادان، باعث بروز رفتار خطرپذیر در این گروه می شود. همچنین، این گروه به ارزیابی خود از میزان سود و ضرر در هر انتخاب اهمیت کمتری می دهد. بنابراین، رفتارشان تصادفی-تر است. به عکس، گروه شاهد در هر انتخاب گزینه ای را انتخاب می-کند که، بر اساس ارزیابی از مقدار سود و ضرر، ارزش بیشتری داشته باشد.
    کلیدواژگان: با متادون، آزمون خطرپذیری، درمان نگه دارنده، پاداش جویی معتادان
  • مرتضی پیری، محمد ناصحی، مری مالسادات شاهین، دکترمحمدرضا زرین دست صفحه 43
    هدف
    بررسی اثر 2-212،55WIN، آگونیست گیرنده های کانابینوئیدی، بر یادگیری وابسته به وضعیت القاشده با اسکوپولامین.
    روش
    در این مطالعه، از روش اجتنابی مهاری (غیرفعال) با مدل Step-down که یک روش پذیرفته شده در بررسی حافظه درازمدت موش های سوری است، استفاده شد.
    یافته ها
    تزریق پس از آموزش اسکوپولامین (2،4، میکروگرم/موش) به ناحیه 1CA، باعث کاهش به یادآوری حافظه شد. کاربرد اسکوپولامین پیش از آزمون، به یادآوری حافظه در روز آزمون را به حد طبیعی برگرداند. این پدیده، به عنوان یادگیری وابسته به وضعیت اسکوپولامین شناخته می شود. تزریق داخل هیپوکامپی 2-212،55WIN (5/0، 1 میکروگرم/ موش) پنج دقیقه قبل از آزمون، به یادآوری حافظه را کاهش داد. از طرف دیگر، تزریق داخل هیپوکامپی 2-212،55WIN (1 میکروگرم/ موش) قبل از آزمون (در روز آزمون و 24 ساعت بعد از آموزش)، باعث برگشت حافظه حیواناتی شد که به کار بردن اسکوپولامین (2 میکروگرم/ موش) بعد از آموزش، به یادآوری حافظه آنها را تخریب کرده بود. به علاوه، تزریق مقدار غیرمؤثر اسکوپولامین همراه با مقادیر غیرمؤثر 2-212،55WIN، به صورت سینرژیک، قبل از آزمون، بازگشت حافظه به وسیله اسکوپولامین را افزایش داد.
    نتیجه گیری
    این یافته ها نشان می دهند که گیرنده های کانابینوئیدی ناحیه 1CA هیپوکامپ پشتی، نقش مهمی در فراموشی القاشده با اسکوپولامین و یادگیری وابسته به وضعیت اسکوپولامین دارند.
    کلیدواژگان: اسکوپولامین، 2، 212، 55WIN، یادگیری وابسته به وضعیت، یادگیری اجتنابی مهاری، موش های کوچک آزمایشگاهی
  • فاطمه صاحبان، شعله امیری، محمد باقر کجباف، دکتراحمد عابدی صفحه 52
    هدف
    بررسی اثر کوتا ه مدت آموزش کارکرد های اجرایی بر کاهش نشانه های کمبود توجه و بیش فعالی است.
    روش
    جامعه آماری پژوهش، دانش آموزان دوره ابتدایی شهر اصفهان بودند که در سال تحصیلی 88- 87 تحصیل می کردند. برای انجام پژوهش، 40 دانش آموز با اختلال کمبود توجه- بیش فعالی (10 نفر گروه کمبود توجه، 10 نفر گروه بیش فعال، 10 نفر گروه شاهد کمبود توجه و10 نفر گروه شاهد بیش فعال را به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و بررسی شدند. روش تحقیق، آزمایشی بود از پرسشنامه نشانه های اختلال کمبود توجه- بیش فعالی)براساس (DSM-IV استفاده شد. آموزش براساس تکنیک بازداری از طریق بازی انجام شد.
    یافته ها
    نتایج تحلیل واریانس چندمتغیری (MANOVA) نشان داد، آموزش کارکردهای اجرایی در کاهش نشانه های کمبود توجه و بیش فعالی مؤثر واقع شده است.
    نتیجه گیری
    نتایج تحلیل واریانس چندمتغیری نشان داد که آموزش کارکرد های اجرایی بر کاهش نشانه های کمبود توجه- بیش فعالی تاثیر دارد و می تواند در کنار سایر درمان های مربوط به این اختلال مورد توجه قرار گیرد.
    کلیدواژگان: اختلال کمبود توجه و بیش فعالی، کارکرد اجرایی، بازداری
  • زهرا نوعی، علی اصغر اصغرنژاد فرید، لادن فتی، احمد عاشوری صفحه 59
    هدف
    مقایسه طرح واره های ناسازگار اولیه و ریشه های والدینی این طرح واره ها در مبتلایان به اختلال شخصیت وسواسی- اجباری، اختلال وسواسی- اجباری و جمعیت غیر بالینی.
    روش
    پژوهش حاضر از نوع پس رویدادی (علی- مقایسه ای) و مقطعی است که در نمونه ای 45 نفره (شامل 15 بیمار مبتلا به اختلال شخصیت وسواسی- اجباری، 15 بیمار مبتلا به اختلال وسواسی- اجباری و 15 نفر از جمعیت غیر بالینی) اجرا شد که به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شده بودند. آزمودنی ها با استفاده از پرسشنامه طرح-واره های ناسازگار یانگ و فرزندپروری یانگ مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای تحلیل داده ها، از روش های آماری تحلیل واریانس چندمتغیره و آمارهای توصیفی استفاده شد.
    یافته ها
    این پژوهش تفاوت معنادار گروه مبتلایان به اختلال وسواسی- اجباری را با گروه غیر بالینی در تمامی طرح واره ها آشکار کرد. گروه مبتلایان به اختلال شخصیت وسواسی- اجباری نیز در بیشتر طرح واره ها، به استثنای طرح واره های ایثار، شکست و محرومیت هیجانی، با گروه غیر بالینی تفاوت معنادار داشت. دو گروه بالینی (مبتلایان به اختلال وسواسی- اجباری و اختلال شخصیت وسواسی- اجباری) نیز فقط در طرح واره ناسازگار اولیه محرومیت هیجانی با هم تفاوت معنادار داشتند. در حوزه ریشه های والدینی، تفاوت گروه مبتلایان به اختلال وسواسی- اجباری با گروه غیر بالینی بیشتر از تفاوت گروه مبتلایان به اختلال شخصیت وسواسی- اجباری با گروه غیر بالینی بود. دو گروه بالینی نیز بر اساس چهار طرح واره محرومیت هیجانی، نقص/ شرم، رها شدگی/ بی ثباتی و بی اعتمادی/ بدرفتاری در حوزه ریشه های والدینی از هم متمایز بودند.
    نتیجه گیری
    نتایج به طور کلی تفاوت معنادار دو گروه بالینی را با گروه غیر بالینی در طرح واره های ناسازگار اولیه نشان می دهد. علاوه بر این، پژوهش بیانگر شباهت ساختارهای عمیق شناختی دو گروه بالینی و در نتیجه وجود ارتباط بین این دو اختلال است.
    کلیدواژگان: طرح واره های ناسازگار اولیه، ریشه های والدینی، اختلال شخصیت وسواسی، اجباری و اختلال وسواسی، اجباری
  • مریم آقاملایی، زهرا جعفری، سیدعلی اکبر طاهایی، ریحانه توفان، محمدرضا کیهانی صفحه 70
    هدف
    آزمون دایکوتیک حافظه شنوایی- کلامی، یکی از آزمون های موجود برای ارزیابی عملکرد حافظه شنوایی- کلامی است. هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر جنسیت بر نتایج نسخه فارسی این آزمون است.
    روش
    در مطالعه مقطعی حاضر که به روش توصیفی- تحلیلی انجام شد، نسخه فارسی آزمون دایکوتیک حافظه شنوایی- کلامی در 110 جوان (55 زن و 55 مرد) سالم راست دست با میانگین سنی 7/1±3/21 سال (محدوده سنی 18 تا 25 سال) اجرا و امتیازات دو گروه با استفاده از آزمون آماری t در نمونه های مستقل با یکدیگر مقایسه شد. به علاوه، توانایی یادآوری کلمات به صورت تابعی از جایگاه آنها در فهرست، با استفاده از تحلیل واریانس چندمتغیره در دو گروه زنان و مردان مورد مقایسه قرار گرفت.
    یافته ها
    میانگین امتیازات زنان در آزمون دایکوتیک حافظه شنوایی- کلامی 0/1± 73/6 و میانگین امتیازات مردان 98/0±30/6 به دست آمد. تحلیل آماری، بین میانگین امتیازات دو گروه در آزمون دایکوتیک حافظه شنوایی- کلامی، تفاوت معناداری نشان داد (025/0=p). بررسی «اثر سریال» حاکی از آن بود که بین زنان و مردان در یادآوری کلمات ابتدایی و انتهایی تفاوت معناداری وجود ندارد (به ترتیب، 188/0= pو 551/0=p)، اما توانایی دو گروه در یادآوری کلمات میانی، از نظر آماری به طور معنادار تفاوت داشت (005/0=p).
    نتیجه گیری
    بر اساس نتایج به دست آمده، نسخه فارسی آزمون دایکوتیک حافظه شنوایی- کلامی، تفاوت عملکرد حافظه در دو جنس را نشان می دهد که با نتایج اکثر آزمون های این نوع حافظه مشابه است.
    کلیدواژگان: آزمون دایکوتیک، حافظه شنوایی، کلامی، حافظه کوتاه مدت، جنسیت
|
  • Page 1
    Objective
    Evaluation of the validity of the factor structure of Persian Padua Inventory (PPI) (a measure of obsessive-compulsive phenomena) on a sample of 348 non-clinical students of Tehran University, School of Medicine.
    Method
    Subsequent to translating the questionnaire to Persian and its back translation to original language and final control by the author of the inventory (Burns), a pilot study based on cultural differences was carried out on twenty students. The total subjects participating in this study comprised of 348 individuals in the age range of 18-44 years. The subjects completed PPI, OCI-R, MOCI, BAI, STAI, BDI-II and demographic inventory.
    Results
    The factor analysis of the PPI exhibited eight factors similar but not identical to previous studies: contamination obsessions, washing compulsions, ordering compulsions, checking compulsions, obsessive thoughts about harm to self/others, obsessive thoughts about violence, obsessive impulses to harm self/others, and obsessive impulses to theft. The results of the present study indicate reliability and internal consistency (Cronbach’s alpha= 0.92), Spearman splite test (0.95) and test- retest (r=0.77). We assessed the concurrent validity of the PPI in relation to the Obsessive Compulsive Inventory-Revised (OCI-R), and the Maudsley Obsessive- Compulsive Inventory (MOCI) and the results were 0.69 and 0.58 respectively.
    Conclusion
    In correlation with its original version, the PPI is a relatively reliable and valid questionnaire in Iran.
  • Page 17
    Objective
    To compare the memory of children with learning disabilities in dictation, mathematics and reading skills with normal children in fourth grade primary schools in Isfahan.
    Method
    For this purpose, 60 students in 4 groups (15 normal students, 15 students with writing disorder, 15 students with dyscalculia, and 15 students with dyslexia) were selected randomly. The memory subscale of Wechsler Intelligence Scale was administered to the subjects to measure their memory. Data were analyzed using Tukey’s test and analysis of variance.
    Results
    The results showed that there is significant difference between the memory of normal children and that of children with dyslexia, dyscalculia, and writing disorder.
    Conclusion
    The memory of children with learning disabilities is significantly problematic; and schoolchildren with writing disorder have weaker memories compared to the other two groups.
  • Page 26
    Objective
    The aim of this study is to assess risk taking in opioid dependents and to analyze the effect of methadone maintenance treatment (MMT) on the improvement of cognitive structure of possible disorders, using computational modeling methods.
    Method
    In this research the decision making processes of five groups of participants (male controls, female controls, opioid dependents before treatment, dependents after three months of MMT and dependents after six months of MMT) were analyzed using Persian computer based version of balloon analogue risk task.
    Results
    Results obtained from the test scores showed that the function of male and female controls do not differ significantly, however riskful decision making in dependents before treatment, is higher than that of male controls. Also, the degree of risk taking of dependents after six months of treatment, was lower in comparison with other groups of dependents. Therefore, MMT could affect the amelioration of the imbalance in risk taking behavior. In this study, we used cognitive modeling in order to describe different decision making processes to explore the causes of differential functioning among groups.
    Conclusion
    Analysis of estimated parameters demonstrate that imbalance in reward dependence generates risk taking behaviors in the drug abuser group. In addition, this group pays less attention to their evaluation of choices; hence, a more haphazard behavior. On the other hand, the control group chooses the alternatives that considers more valuable based on the evaluation of gains and losses.
  • Page 43
    Objective
    To assess the effects of the cannabinoid receptor agonist, WIN55, 212-2 on scopolamine induced state-dependent memory.
    Method
    The step-down passive avoidance paradigm was used in the present study, which is an accepted model to examine long-term memory in mice.
    Results
    Post-training intra-CA1 administration of scopolamine (2 and 4 µg/mouse) decreased the memory retrieval. Pre-test scopolamine administration restored the retrieval to the control level in the test day. This phenomenon is known as scopolamine state-dependent memory. Administration of WIN55, 212-2 (1 µg/mouse, intra-CA1) 5 min before test by itself decreased the memory retrieval. On the other hand, the animals in which memory retrieval was impaired due to scopolamine (2 µg/mouse) post-training administration, pre-test administration of WIN55, 212-2 (1 µg/mouse, intra-CA1) 24 hr after training on the day of the test restored memory. Moreover, pre-test co-administration of non-effective dose of scopolamine with ineffective dose of WIN55, 212-2 increased the restoration of memory by scopolamine.
    Conclusion
    These results suggest that cannabinoid receptors of the dorsal hippocampal CA1 regions may play an important role in scopolamine-induced amnesia and scopolamine state-dependent memory.
  • Page 52
    Objective
    The aim of investigation was to examine the The efficacy of executive functions training on the decrease of symptoms of attention deficit hyperactivity disorder.
    Method
    40, elementary students (10 students in attention deficit group, 10 students in hyperactive group, 10 students in attention deficit control group, 10 students in hyperactive control group) with attention deficit hyperactive disorder utilizing a random selection sampling. The instrument included DSM-IV ADHD Symptom on the ADHD Checklist.
    Result
    The efficacy of training on the symptoms of attention deficit and hyperactivity student is significant.
    Conclusion
    executive functions training along with other treatment can be affective in decreasing the symptoms of attention deficit and hyperactivity.
  • Page 59
    Objective
    To compare “Early Maladaptive Schemas” and their parental origins in individuals with obsessive-compulsive disorder, obsessive-compulsive personality disorder and non-clinical sample.
    Method
    The present research is a post-hoc (causal-comparative) cross-sectional study that was carried out on a sample of 45 subjects (including 15 patients with OCD and 15 patients with OCPD and 15 non-clinical individuals) who were selected using convenience sampling. The subjects were assessed using Young Maladaptive Schema Questionnaire and Young Parenting Inventory. Data were analyzed using MANOVA and descriptive statistics.
    Results
    The study demonstrated significant differences among OCD and the non-clinical sample in all schemas. The group with OCPD had significant differences with the non-clinical group in most schemas except for dedication, defeat and emotional deprivation. The two clinical groups (OCD and OCPD) had significant difference only in emotional deprivation. In parental origins, the difference between OCD and non-clinical groups was higher than that of the OCPD and non-clinical groups. The two clinical groups were also different based on emotional deprivation, handicap/shame, neglect/instability and suspicion/bad behavior in parental origins.
    Conclusion
    In total, results showed significant difference among clinical groups and the non-clinical sample in early maladaptive schemas. The results of the current study also suggest that the two clinical groups are similar in deep cognitive constructs. Therefore, the current study supports relationship between these disorders (OCD and OCPD).