دو ماهنامه قالب سازان
پیاپی 57 (شهریور 1389)

هفتمین نمایشگاه بین المللی ایران پلاست با همت شرکت ملی صنایع پتروشیمی از تاریخ 2 الی 5 تیر ماه در محل دائمی نمایشگاه بین المللی تهران در فضای حدود 40 هزار متر مربع برگزار شد.

خوب همه آن روزهای اولیه تاسیس جانعه قالبسازان ایران را بیاد داریم که برای ایجاد تشکلی برای قالبسازان ایران چه پیگیری ها بعمل آمد و چه مشکلاتی از میان راه برداشته شد و چگونه عدهای اندک در ادامه سمینار صنعت قالبسازی که در وزارت صنایع سنگین آن روز برگزار شده بود و مشتاقانه و بی تکلف با همت و پشتکار نسبت به تاسیس جامعه قالبسازان ایران از هیچ کوششی دریغ نکردند. یکی از آن افراد مهندس مددی بود که امروز خدمت این عزیز گرانقدر مینشینیم تا ضمن گفتگوی صمیمی با ایشان مطالب این گزارش را تهیه کنیم.

در بسیاری از موارد، کشیدن قطعه در یک مرحله، باعث پاره شدن قطعه یا ایجاد معایبی در آن می شود که منجر به عدم پذیریش قطعه خواهد شد. در اینگونه موارد، بهتر است قطعه را به تدریج و در دو یا چند مرحله، به شکل نهایی رساند. در این مقاله به بررسی یک نمونه قطعه و تحلیل چند مرحلهای آن در نرم افزار Autoform پرداخته و اهمیت ایجاد پیش تنش در قطعه را در ایجاد موفق قطعه نهایی بررسی میکنیم. لازم به ذکر است که قابلیت تحلیل چندمرحلهای یک قطعه از ویژگی های منحصربفرد نرم افزار Autoform می باشد.

در طی سالیان دراز که سیر تحولات صنعتی با شتاب فراوان راه شکوفایی نبوغ صنعتی را در کشورهای توسعه یافته هموار ساخته است، ما در کشور عزیزمان با سادهترین مشکلات تولید دست به گریبان بودهایم و امکان دستیابی به ابزار و یا روش های مناسب برای صحهگذاری بر مدارک فنی و یا طرحهای صنعتی در حال ساخت را نداشتهایم که همین امر موجب کاهش توسعه طرحها و نیز کارگاه های صنعتی در کشورمان شده است. حال امید است که با معرفی این نرم افزار به صنعتگران عزیز بتوانیم راه رشد و شکوفایی را در کشورمان سرعت ببخشیم.

مواد هدفمند (Multyscale، Multifunctional & Functionally Graded Materials) برای اولین بار در سال 1984 در ژاپن در گروه سندایی (Sendai) مورد بررسی قرار گرفت و در سال 1985 در همانجا پایهگذاری شد. در سال 1986 پژوهشهای زیادی برای کاربردی نمودن آن انجام شد. در سال 1987 پروژهای ملی تحت عنوان زیر تعریف شد که تا سال 1991 ادامه داشت.
“Research on the Generic Technology of FGM Development for Thermal Stress Relaxation”در سال 1993 دومین پروژه ملی تحت عنوان زیر تعریف شد که تا سال 1998 ادامه داشت.
“Research on the development for energy conversion materials by graded structural forming”مواد هدفمند، Material Functionally Gradedنوع جدیدی از مواد هستند که خواص فیزیکی، مکانیکی و شیمیایی آنها در طول ابعادشان از توابع ریاضی مطلوب، پیروی میکند.

در مطلب حاضر به تاریخچه پیدایش CAM/CAD، ابزارهای CAM/CAD و اهداف کاربرد CAM/CAD پرداخته شده است. سعی شده مباحث CADو CAM به صورت مفهومی و از دیدگاه جدید شناسانده شود. در این مقاله تلاش بر آنست که با ارائه مدلهای تحلیلی از چرخه CAM، CAD و چگونگی پیدایش ابزارهای CAM/CAD و نحوه ارتباط آن با برنامهریزی فرایند و ساخت توضیح داده شود.

زمانی مفهوم مهندسی این بود که بتوانیم محاسبات را به صورت دستی انجام دهیم و سپس مدلهای آزمایشگاهی تهیه کنیم و پارامترهای مد نظرمان را با استفاده از آزمایشات صورت گرفته، تحلیل کنیم اما با توجه با اینکه امروزه مردم سراسر دنیا تنوع طلب هستند و محصولات متعدد و با کیفیتهای متفاوت و هزینه پایین را میطلبند، و در کنار آن رقابت شدیدی بین تولیدکنندگان کالاهای صنعتی در زمینه های مختلف، از مهندسی پزشکی گرفته تا صنایع نظامی، صنایع اتومبیل، قالبسازی، و ابزارسازی، هوا فضا و...جریان دارد، بنابراین چهره طراحی و تولید در دنیا تغییر کرده است، و کامپیوتر به عنوان ابزاری قدرتمند، باعث تسریع فرآیندهای طراحی و تولید شده است.

در این تحقیق ضمن معرفی نرم افزار ABAQUS، توانایی ها و کاربرد آن در صنایع مختلف تشریح می گردد. سپس مرحله به مرحله آموزش شبیه سازی فرآیند کشش عمیق ورق ضخیم توسط این نرم افزار ارائه میشود. هم زمان با پیشرفت فناوری طراحی و تولید وسایل و قطعات پیچیده و حساس، لزوم استفاده از روش های علمی مناسب برای کاهش هزینه و زمان و همچنین پاسخگوئی به مشکلات و نیازهای صنایع در این زمینه مطرح میباشد زیرا نمیتوان تنها با تکیه بر تجربیات، پاسخگویی طراحی و تولید ایدهآل محصولات پیچیده و دقیق بود. ازآنجایی که فقط آشنایی اولیه نمیتواند مارا به توانائی ها، قابلیت ها و امکانات نرم افزار رهنمون سازد، نیاز است ضمن آشنایی با محیط آن، آموزش لازم جهت شبیه سازی فرآیندها، تعربف خواص مواد، چگونگی اعمال نیرو و دیگر تنظیمات مربوطه بعمل آید. ابتدا انواع ماژولهای مورد استفاده و کارکرد آنها ذکر می شود. سپس نحوه ی مدلسازی فرآیند کشش عمیق ورق ضخیم و ساده ترین روش ممکن برای مدلسازی و مونتاژ قطعات تعیین می گردد. تحلیل در وضعیت کرنش صفحه ای انجام گرفته است. ماده ی اولیه، فولادی با استحکام بالا بنام AISI 4140 Steel است که نمودار پلاستیک آن آورده شده است. ورق اولیه تحت نیروهای کششی و خمشی قرارگرفته، تا در اثر کشیده شدن به داخل قالب، شکل نهایی را پیدا کند برای این کار نیاز است که به کمک روابط تجربی و اصول طراحی قالب نسبت کشش و دیگر پارامترهای مهم به دست آیند و سپس در بررسی و پژوهش مدلهای اصطکاک، چگونگی استفاده از مدل مربوطه تشریح می شود. بعد از ارائه ی طراحی کلی فرایند، چگونگی مراحل حل مساله (step)، اعمال نیروها، شرایط مرزی و مشبندی اجرا می گردد و پس از به دست آوردن نتایج حاصل از شبیه سازی، با نتایج تجربی مقایسه می شود.

ترک برداشتن سطح قالب در اثر خستگی حرارتی خصوصا در درجه حرارتهای بالاتر بیشتر می شود و طبیعتا عمر قالب را کاهش میدهد. درنتیجه درجهت افزایش عمر قالب میباید طراحی سیستم خنککاری قالب به گونهای باشد که راندمان خنککاری قالب بالاتر باشد. دراین رابطه محل و اندازه سوراخهای سیستم خنککاری قالب از اهمیت بالائی برخوردارند.
دراین مقاله روند تحقیق درباره این مطلب توضیح داده شده است. این تحقیق روی فولاد H13 به عنوان فولاد قالب انجام گرفته است.

امروزه در تمام شرکتها و کارخانهجات برای محصولات یا مواد مورد نیاز خود انبارهایی تدارک داده میشود. با افزایش تنوع محصولات و نرخ تولید لزوم بهرهبرداری بهتر از فضا و یک سیستم بهینه برای انبار بیش از گذشته احساس میشود. استفاده از انبارهای کاملا مکانیزه جهت مدیریت کامل مواد در صنایع رو به افزایش است. در این مقاله به سیستمهای جدید انبارداری و کنترل موجودی ونکات ایمنی یک انبار پرداخته شده است.

این پروژه برای طراحان و ریختهگران اطلاعاتی را در زمینه استفاده مؤثر از روش های مدلسازی سریع فراهم میکند تا با کمک این اطلاعات فرصتهای تجاری جدیدی برای قطعاتی که ریختهگری آنها به دلیل طولانی بودن زمان قالبگیری مقرون به صرفه نیست، فراهم شود.

به طور معمول، در پروسه های شکلدهی گه اساس آن، اعمال فشار میباشد، استفاده از یک پانچ به همراه یک نگه دارنده ورق لازم و ضروری است و با استفاده از اعمال نیرو، در ورق فلزی امکان حرکت به داخل قالب صورت میگیرد و در انتها، ورق مطابق با شکل قالب تغییر شکل می یابد. اما تفاوت فرایند شکلدهی با بالشتک لاستیکی با فرایندهای دیگر شکلدهی به این صورت میباشد که در این فرایند اساس شکلدهی، بر اساس قرارگیری بالشتک لاستیکی در یک محفظه صلب صورت میپذیرد. این لاستیک رفتاری الاستومر و تراکم ناپذیر، از خود نشان میدهد و در نهایت شکلدهی با استفاده از نیروی ایجاد شده توسط یک پرس هیدرولیکی به انجام میرسد. چنین تکنولوژی، دارای مزیتهای فراوانی میباشد که در این مقاله به خصوصیات و کلیات آن، اشاره خواهد شد.

روش های نوین ماشینکاری زمانی مورد استفاده واقع میشوند که روش های سنتی ماشینکاری کارایی لازم را نداشته و یا اینکه تولید قطعه با روش غیر سنتی با صرفه باشد. مطرح نبودن جنس قطعه کار (سختی و نرمی)، مقادیر کمتر تلرانسها، نرخ تولید بالاتر، اشکال پیچیده، انتقال اتوماتیک داده ها و... از جمله پارامترهای مهم در بکارگیری ماشینکاری غیر سنتی می باشد.

امروزه استفاده روز افزون از تکنولوژی های جدید در صنایع مختلف باعث بهبود سرعت و یکنواختی تولید محصولات گردیده است. از عمده روش هایی که تاثیر بسیار مهمی در جلوگیری از به هدر رفتن زمان ایفا میکند، استفاده از روباتها میباشد. امروزه روباتها در انجام بسیاری از کارها به کمک انسان آمده و در برخی کارها نیز جایگزین آدمی گشتهاند. در ابتدای هزاره سوم مسیر تکنولوژی به سمت پدیده های نو گام بر میدارد، به طوری که ما هم اکنون شاهد اختراعات، اکتشافات و تولیدات و به روز رسانی ابزارها و دستگاه هایی میباشیم که در گذشتهای نه چندان دور فقط یک رؤیا محسوب میشدند. مسلما گنجاندن همه توانایی ها در یک موجود بیجان یک تحول بی نظیر بوده و میتواند بزرگترین انقلاب علمی دنیا محسوب شود و این رویداد حتما تاثیر شگرفی در زندگی بشر خواهد داشت. در این مقاله سعی شده مختصری درباره روبات و کاربرد آن در صنایع توضیح داده شود.

در این مقاله به تفضیل و قدم به قدم مراحل مدلسازی، انتصاب خواص متریال، شرایط مرزی و بارگذاری و... بر روی یک تیر صفحهای در حال خمش تشریح و در نرم افزار اباکوس پیادهسازی میگردد.

تابیدگی به دلیل ایجاد تنشهای داخلی در قطعات پلاستیک ایجاد می شود که مهمترین عامل آن تفاوت انقباض در نواحی متفاوت میباشد. این امر سبب تغییر شکل در قطعه شده و یا باعث عملکرد نامناسب قطعه میشود.
به کمک نرم افزار Moldflow میتوان تابیدگی قطعه را مورد مطالعه قرارداد. میزان تابیدگی، دلایل بروز و روش های برطرف نمودن آن را میتوان بررسی کرد. همچنین مقدار تابیدگی نهایی قطعه در مجموعه نیز قابل مطالعه است. نرم افزار Moldflow قابلیت ارائه خروجی مدل سهبعدی تابیده شده را نیز دارد که به کمک این دستور میتوان فایل سهبعدی در نرم افزارهای CAD ایجاد نمود.