فهرست مطالب

آب و فاضلاب - پیاپی 43 (پاییز 1381)

مجله آب و فاضلاب
پیاپی 43 (پاییز 1381)

  • 75 صفحه، بهای روی جلد: 5,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1381/08/15
  • تعداد عناوین: 12
|
  • مقالات علمی
  • امیرحسین محوی، بیژن بینا، عباس سعیدی صفحه 2
    سمیت برخی فلزات سنگین حتی در مقادیر کم، تمایل آن ها به تجمع زیستی در زنجیره غذایی، عدم قابلیت تجزیه بیولوژیکی آن ها و وضع قوانین زیست محیطی سخت تر راجع به تخلیه فلزات سنگین، انجام طرح هایی را برای حذف فلزات سنگین از پساب ها ضروری می نماید. جهت حذف فلزات سنگین چندین روش وجود دارد که هر یک از این فرایندها دارای محدودیت ها و محاسنی هستند. در دهه های اخیر جذب فلزات سنگین به وسیله مواد ارزان قیمت مورد توجه قرارگرفته است. یکی از این مواد پیشنهادی الیاف گیاهی می باشد. هدف از این مطالعه نیز بررسی کارایی الیاف طبیعی یعنی تفاله چای، پوست گردو، کاه برنج و کاه گندم در حذف کادمیوم است.
    مطالعه حاضر به صورت رآکتور ناپیوسته انجام گرفت. در آزمایش های جذب که 5/0، 9/0، و 3/1 گرم از جاذب با 100 میلی لیتر از پساب سنتتیک به هم زده شدند. پس از یک ساعت اختلاط، جاذب جدا شده و غلظت کادمیوم باقی مانده به وسیله اسپکتوفتومتر جذب اتمی اندازه گیری گردید. توانایی این جاذب ها برای جذب یون کادمیوم از محلول های با سه غلظت 5، 10 و 15 میلی گرم در لیتر مقایسه شدند.
    توانایی جاذب ها برای جذب کادمیوم برای غلظت فلز برابر 5 میلی گرم در لیتر و دزاژ جاذب 5/0 گرم به ترتیب برای کاه گندم (3/59%)، کاه برنج (1/70%)، پوست گردو (3/79%) و تفاله چای (1/97%) می باشد. مقدار یون فلزی جذب شده به غلظت اولیه آن بستگی داشت. مقدار یون کادمیوم جذب شده در واحد وزن جاذب با افزایش غلظت افزوده می گشت.
    تفاله چای، پوست گردو، کاه گندم و کاه برنج برای حذف یون های کادمیوم از پساب ها مناسب می باشند. این جاذب ها فراوان بوده و به جز کاه گندم که دارای قیمت پایینی می باشد، بقیه مجانی هستند. این جاذب ها می توانند درصدهای بالایی از کادمیوم را به ویژه در غلظت های پایین از محلول های آبی جدا نمایند
    کلیدواژگان: تفاله چای، پوست گردو، کاه گندم، کاه برنج، جذب، کادمیوم
  • ناصر رازقی، عبدالرضا کرباسی، ناصر مهردادی، اکبر بیگی حبیب آبادی صفحه 7
    بررسی آلودگی خاک در حوزه آبریز سیاهرود حاکی از آن است که غلظت فلزات سنگین در حد قابل قبول می باشد. گرچه غلظت عنصر کروم در منطقه پرچینک در حد آستانه مسمومیت گیاهان قرار دارد ولی آنالیز خوشه اینشان می دهد که منشاء این عنصر طبیعی است. هم چنین غلظت عنصر آرسنیک در مزارع شرق جویبار، شورکا، شمال لاریم و منطقه جنگلی در جنوب چپی از حد مسمومیت گیاهان فراتر بوده و امکان آلودگی نباتات، دام و طیور زیاد است. غلظت عناصر در اکثر نمونه های خاک در مقایسه با نمونه شاهد افزایش یافته که این موضوع لزوم کنترل بیشتر مصرف سموم و کودهای کشاورزی و هم چنین استفاده از پساب های خانگی و صنعتی در منطقه را جهت پیشگیری از آلودگی خاک، مشخص می سازد. میزان متوسط مواد آلی در خاک های کشاورزی حوزه آبریز سیاهرود 5درصد است که در حضور pH بالاتر از 7 سبب شلات شدن عناصر کمیاب و جذب بهتر آن ها توسط گیاهان خواهد شد. البته به دلیل پایین تر بودن غلظت عناصر کمیاب در خاک نسبت به مقادیر آستانه و قرار داشتن در حد طبیعی، این مساله مشکل خاصی را پدید نیاورده است و حتی در بعضی اوقات باعث تامین عناصر کم مقدار مورد نیاز گیاه خواهد شد.
    کلیدواژگان: خاک، عناصر سنگین، آلودگی، سموم کشاورزی، حوزه آبریز سیاهرود
  • سید مهدی بابایی نژاد پیروز، مسعود تجریشی، احمد ابریشم چی صفحه 17
    ممیزی آب، روشی منطقی برای بررسی وضعیت مصرف آب و پیشنهاد روش های مناسب و اقتصادی برای کاهش مصرف آب در صنعت است. در این مقاله با انجام ممیزی آب در سه مرحله ارزیابی مقدماتی، موازنه ی جرمی و تلفیق (تجزیه و تحلیل)، ضمن ارائه روشی برای ممیزی و کاهش مصرف آب در صنعت قند، وضعیت موجود مصرف آب در کارخانه ی قند اصفهان مورد بررسی قرار گرفته، خط حرکت جدیدی از آب و پساب ها برای این کارخانه پیشنهاد می گردد که مطابق آن میزان مصرف آب می تواند بیش از 80 درصد کاهش یابد.
    کلیدواژگان: ممیزی آب، کاهش مصرف آب، صنعت قند، کارخانه قند اصفهان، پساب
  • ابوالفضل شمسایی، اقبال چشمه کبودی صفحه 28
    اگر در طراحی یک سد مسئله رسوب گذاری مورد توجه قرار نگیرد، ممکن است پس از مدتی سازه های آبگیر و تاسیسات مربوطه از رسوب پوشیده شوند. به طور کلی شناخت، تجزیه و تحلیل و پیش بینی میزان و توزیع رسوب در سدهای مخزنی با ورودی های مختلف به علت دخالت پارامترهای متعدد، از ضروری ترین مباحث هیدرولیک رسوب می باشد. در این رابطه می توان از مدل دو بعدی GSTARS 2.0 استفاده کرد. ویژگی خاص این مدل استفاده از مفهوم لوله جریان در محاسبه ی مشخصات هیدرولیکی و انتقال رسوب می باشد. در این مقاله برای مطالعه موردی از سد مخزنی اکباتان که دارای دو رودخانه ورودی آبشینه و ابرو می باشد، استفاده شده است. با کاربرد مدل GSTARS 2.0 حجم فعلی مخزن 39/3 میلیون مترمکعب محاسبه گردیده است. در این صورت از شروع بهره برداری در سال 1342 تاکنون 63/57 درصد از حجم اولیه مخزن توسط رسوب پر شده است. برای پیش بینی عمر باقیمانده مخزن اکباتان، ابتدا با استفاده از مدل آماری ARIMA میزان آبدهی رودخانه های ورودی به سد تعیین شد. سپس مقدار رسوبگذاری و نحوه ی توزیع رسوب در درازمدت توسط مدل محاسبه گردید. محاسبات نشان داد که مدت زمان لازم برای پر شدن مخزن سد از رسوب حدود 56 سال است، و لذا تقریبا بعد از 18 سال دیگر (یعنی در سال 1398) عمر مفید این سد به اتمام خواهد رسید.
    کلیدواژگان: لوله جریان، انتقال رسوب، سری های زمانی، توزیع رسوب، عمر مفید سد، انتقال رسوب نامتعادل
  • علی ترابیان، آلاله قائمی صفحه 37
    با توجه به محدودیت های موجود در خصوص منابع جدید آبی و نظر به این که سد لتیان و رودخانه جاجرود یکی از منابع عمده تامین آب شرب شهر تهران (حدود 40-30 درصد از کل منابع تامین آب) می باشد، لزوم انجام مطالعات پایه زیست محیطی جهت دست یابی به طرح های آبی ضروری است.
    طرح های آبی از جمله طرح های زیربنایی است که زمینه توسعه سایر بخش های اقتصادی را فراهم آورده و با توجه به نقش کلیدی آن در اجرای طرح ها، مدیریت آن برای دستگاه های دولتی الزامی می باشد. به منظور گسترش اثرات ثمربخش این گونه طرح ها در مناطق مختلف کشور، ضروری است تا تمامی مشکلات ناشی از منابع آلوده ساز آبی شناسایی گردد.
    تحقیق حاضر براساس جمع آوری اطلاعات کیفی آب از ایستگاه های واقع در مسیر رودخانه جاجرود (توسط وزارت نیرو) و شناسایی منابع آلاینده پس از عملیات صحرایی و مقایسه نتایج آنالیزها با برخی از شاخص های کیفی آب صورت پذیرفته است که نهایتا یک برنامه مدیریتی جهت بهبود کیفیت آب ارائه گردید. طرح مدیریتی با اهداف زیر دنبال می گردد:1- رودخانه جاجرود به عنوان منبع عمده تامین آب تهران2- تغییرات کیفی آب و مشکلات ناشی از مصرف آب آلوده برای شهروندان و مصرف کنندگان آب3- مشکلات ناشی از افزایش قیمت تصفیه آب برای تولید آب آشامیدنی سالم
    کلیدواژگان: آب، منابع آلاینده، شاخص های کیفی، بهبود کیفیت، طرح مدیریتی
  • ترجمه: اکبر باغوند، رضا دباغ صفحه 52
    تری کلرواتن1 (TCE) یکی از آلاینده های آلی زیست محیطی است که به عنوان حلال و نیز در ساخت رنگ و آفت کش ها کاربرد دارد. اثرات آن در صورت ورود به بدن به شکل عوارض کبدی و تاثیر بر روی کلیه و سیستم عصبی ظاهر می شود. یکی از روش های حذف این ماده از محیط زیست استفاده از آهن با ظرفیت صفر (Fe0) است. در این تحقیق با استفاده از یک سیستم ستونی استوانه ای شکل و مملو از دانه های آهن، تاثیر غلظت 2 میلی مول بی کربنات کلسیم (2(3Ca(HCO) در کلرزدایی از TCE و با استفاده از فلز آهن مورد بررسی قرار گرفت. در مدت آزمایش افزایش فوق العاده ای در روند حذف TCE در اثر محلول بی کربنات ملاحظه گردید. در شرایط برقراری جریان از نوع پیوسته، مقدار ثابت درجه اول در معادله واکنش حذف TCE از 06/0 بر ساعت به 13/1 بر ساعت افزایش یافت. نتایج به دست آمده در ادامه مراحل آزمایش، رسوب کربنات و هم چنین افزایش قابل توجهی در فرآیند خوردگی بی هوازی و تشکیل گاز هیدروژن را نشان دادند. در این تحقیق نقش بی کربنات کلسیم در تغییرات فعالیت آهن با دانه بندی مشخص با توجه به لایه اولیه مانیتیت (4O3Fe) مورد بررسی قرار گرفته و نقش آهن با ظرفیت صفر و دارای دانه بندی مشخص در حذف TCE ثابت شد. تاثیر بی کربنات کلسیم تا غلظت 10میلی گرم به صورت تسریع در واکنش مشخص گردید.
    کلیدواژگان: پاکسازی آب های زیرزمینی، آهن، کلرزدایی، لایه رسوبی
  • سیدمحمود مهدی نیا، شمس الله نیک روش صفحه 60
    این تحقیق میزان آلودگی شبکه توزیع آب شرب شهر دامغان به نیترات را مورد بررسی قرار داده و استاندارد حداکثر غلظت مجاز نیترات آب شرب ایران مقایسه نموده است. غلظت نیترات در شبکه توزیع آب شرب شهر دامغان در فصل بهار (ماه های فروردین، اردیبهشت و خرداد) به روش اندازه گیری با الکترود سلکتیو نیترات در آزمایشگاه دانشکده بهداشت مورد بررسی قرار گرفت. میانگین غلظت نیترات در فصل بهار 43/6 میلی گرم در لیتر محاسبه شد، که با توجه به طبقه بندی آلودگی آب ها به نیترات که چنانچه کمتر از 20 میلی گرم در لیتر باشد جزء آب های کمی آلوده محسوب می شوند، آب شرب شهر دامغان نیز با غلظت 43/6 میلی گرم در لیتر، در طبقه آب های کمی آلوده قرار می گیرد و از حداکثر غلظت مجاز استاندارد آب شرب که 45 میلی گرم در لیتر است، تجاوز نمی نماید.
    کلیدواژگان: نیترات، آب آشامیدنی، متهمو گلوبینمیا، دامغان
  • گزارشات
  • معرفی کتاب
|
  • Mahvia., . Bina, B. , Saeedi, A. Page 2
    The abilities of low-cost adsorbents such as waste leaves of tea, walnut shells, wheat straw, and rice straw to remove a range of metal ions from aqueous solution were evaluated. Studies were conducted as batch adsorption assays and adsorption experiments were carried out by shaking 0.5, 0.9, and 1.3g of adsorbents with 100 ml of synthetic wastewater. At the end of a preselected reaction time, one hour, the adsorbent were separated. The remaining concentration of heavy metal ions in each sample after adsorption was determined (in the case of cadmium and chromium using atomic absorption spectrometric method and in the case of aluminum using the Eriochrome cyanine R method). The abilities of these adsorbents to remove the heavy metal ions cadmium, chromium (VI), and aluminum from solution at three different concentrations, 5, 10, and 15mg/l were compared. The most useful adsorbents for the adsorption of cadmium, aluminum, and chromium (VI) for the metal ion with initial concentration of 5mg/l and the adsorbent dosage of 0.5 g were waste leaves of tea (max. 97.1%), walnut shells (max. 63.3%), and waste leaves of tea (max. 87.7%), respectively. The amount of adsorbed metal ions was dependent on their species and initial concentrations. The amount of adsorbed metal ions per unit weight of adsorbents increased with increasing concentration. The batch adsorption kinetics and adsorption equilibrium were examined and described by a first order reaction and Freundlich isotherm respectively.
  • Razeqin., Karbassi, A.R., Mehrdadin., Habibabadi, A.B Page 7
    Investigation on soil pollution in Siahrud River catchment area indicated that concentration of heavy metals are within permissible limits set by various international bodies. Though the concentration of Cr is higher than the permissible levels set for plants in the Parchinak area but cluster analysis showed lithogenous source for this element in the area of study. It should be noted that concentration of As in east farms of Joybar, Shourka, north of Larim and forest area in the south of Chapi area is higher than. Permissible levels and thus possibility of pollution hazards for plants and cattle is high. Though the concentrations of heavy metals are within the permissible levels but it should be noted that most of the studied metals have higher concentrations when compared with reference sample that was taken from inner part of forest where pollution does not prevail. Thus, it can be concluded that agricultural activities have been the main source of increase in the concentration of heavy metals in the area of study. Besides in some areas discharge of municipal sewage can further added to the concentration of heavy metals. The average concentration of organic matters in the agricultural soils of Siahrud River catchment area is about 5% that can lead to chelatation of heavy metals in the presence of PH more than 7. This phenomenon can prepare suitable ground for adsorption of metals by plants in a much easier way. However, such phenomena has not only lead to plant pollution as the concentration of studied elements falls within permissible levels but also may sometimes supply essential elements for the growth of plants.
  • Babaeenezhad, S.M. Tajrishym. Abrishamchia. Page 17
    The requirements for water and its disposal have become major cornerns in our country of limited water resources. The food industry is a major user of potable water and the highest usage is by the sugar industry. Reusing water within a processing plant is one method to reduce water use. Recycling water from one operation to another would achieve this goal. Before and actual implementation of a water recycling scheme, it is necessary to obtain a broader knowledge of the water management system that is to be changed.The overall goal of this paper is to audit water use in the beet sugar factory (Isfahan Plant) based on procedures developed for audit and reduction of industrial emissions and wastes by the United Nations Industrial Development Organization (UNIDO) and the United Nations Environment Programme (UNEP). In this study, the application of preassessment, material balance and synthesis phases for the Isfahan beet sugar factory were presented. By identifying short and long-term activities which are presented in this study, up to 80 percent of the water reduction usage can be anticipated.
  • Shamsai, A., Cheshmekaboody, E Page 28
    Generally recognization, analysis and predication of sediment amount and distribution in the reservoir dams with different inflows because of various parameters was selected and used. Involved is one of the major problems of sediment hydraulics.For this purpose two-dimentional model GSTARS 2.0. The special charactristic of this model is the usage of stream tube concept in analyzing the hydraulic specifications and sediment transport. Ekbatan dam and its two rivers called the Abshineh and Abro were considered in this study.By using model GSTARS 2.0, the volume capacity of Ekbatan dam was calculated 3.39 milion meters cubic. Therefore, from start up of operation in 1963 untill now 57.63 percent of the reservoir initial volume is filled with the sediment. For predication of the remained useful age of Ekbatan reservoir, the ARIMA statistical model was used. Firstly the discharge amount of the inflow rivers of dam determined and then amount of deposition and behaviour of sediment distribution in long time was studied. The calculation showed the time need for filling the reservoir is about 56 years. Finally, it could be concluded the useful period of dam will be finished in 18 years time (2019).
  • Torabian, A. , Ghaemi, A Page 37
    Latian Dam and Jajrood River are one of the important resources in providing drinking water of the city of Tehran (30-40% of the total water supply) and due to the limitation of the new water resources, it is required to study the basic environmental studies in order to achieve higher standards.The water projects are the fundamental research, which has provided the development in orther economical sections and have a key role in the management of the governmental body. Therefore, in order to construct such important projects in other regions of country, it is necessary to identify and recognize the problems that have been caused by contaminant resources.All Jajrood River stations water quality data collected from ministry of Energy and identification of the river pollution sources made by field inspection, data analysis and comqorison with some of world water quality indicators is done in this study. An optimized management plan to improve the water quality is suggested. The management plan is done with the aid of: 1- Jajrood River as one of the Tehran’s main drinking water resources2- Changes of water quality and the health problems due to consumption of contaminated water3- Problems, wich are caused by the higher prices of water treatment.