فهرست مطالب

آب و فاضلاب - پیاپی 46 (تابستان 1382)

مجله آب و فاضلاب
پیاپی 46 (تابستان 1382)

  • 74 صفحه، بهای روی جلد: 5,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1382/05/15
  • تعداد عناوین: 11
|
  • مقالات علمی
  • بهرام نوایی نیا، محمد باقر شریفی، ابوالفضل سالمی صفحه 2
    مصرف روزافزون منابع محدود آب، به دلیل رشد جمعیت شهرها، پیشرفت صنایع و رشدسطح فرهنگ مردم، بررسی دقیق و همه جانبه شبکه ها و تاسیسات توزیع آب را ضروری می سازد. فقدان منابع آب سطحی دائمی در بسیاری از حوزه های آبریز ایران، و نیز هزینه نسبتا بالای تصفیه آن برای مصارف شرب، استفاده از منابع آب زیرزمینی را به صورت امری اجتناب ناپذیر در آورده است. این منابع به دلیل برداشت بیش از اندازه، به منابع جبران ناپذیر تبدیل شده و در برخی از مناطق مانند استان های تهران، خراسان و کرمان وضعیت نگران کننده ای پیدا کرده اند. لذا بررسی وضعیت شبکه های آبرسانی تمام استان ها به خصوص استان های مذکور که در آینده با مشکل تامین آب مواجه خواهند شد، به ویژه برای برآورده ساختن انتظارات مشترکین شرکت های آب و فاضلاب امری ضروری به نظر می رسد.
    با توجه به ضرورت اشاره شده برای بررسی شبکه آبرسانی شهرهای استان خراسان، شهر فریمان به عنوان نمونه انتخاب و مسایل موجود در آن از قبیل میزان مصرف و نحوه تغییرات آن، وضعیت شبکه موجود، میزان آب به حساب نیامده و اتفاقات شبکه مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است. متوسط مصرف سرانه، ضرایب حداکثر روزانه و ساعتی مصرف، و نیز مقدار نشت برای شهر مورد نظر اندازه گیری شده و با استانداردهای موجود ایران مقایسه شده اند. سپس به کمک روش اعمال دبی مصرفی پیشنهادی در این تحقیق، کالیبراسیون شبکه صورت پذیرفته که کشف دوشیر بسته در مسیر اصلی لوله های شهر از نتایج قابل توجه آن می باشد. هم چنین بررسی حوادث واتفاقات در شبکه آبرسانی شهر مذکور نیز نشان داد که بیشترین تعداد حوادث مربوط به لوله های از جنس پلی اتیلن می باشد.
    کلیدواژگان: شبکه آبرسانی، آب به حساب نیامده، فریمان، فشار، مصرف سرانه آب
  • احمد سواری، احمدرضا لاهیجان زاده، پریسا مهدیه صفحه 14
    رودخانه اروند با به هم پیوستن رودخانه های دجله، فرات و کارون تشکیل می شود. این رودخانه تنها آبراه داخلی قابل کشتیرانی در ایران و تنها گذرگاه کشور عراق برای دسترسی به آب های بین المللی می باشد که در تامین آب شرب، کشاورزی و صنایع شهرهای آبادان و خرمشهر با بیش از 5/0 میلیون نفر جمعیت از نقش مهمی برخوردار است. فاضلاب های صنعتی یکی از منابع اصلی آلودگی رودخانه اروند می باشند و پالایشگاه نفت آبادان بیشترین فاضلاب صنعتی را به این رودخانه تخلیه می نماید.
    در این پژوهش به منظور تعیین میزان غلظت و بار آلودگی فلزات سنگین (V) و سرب (Pb) ناشی از فعالیت پالایشگاه آبادان، براساس اطلاعات کتابخانه ای و میدانی مورد نیاز، ایستگاه های مطالعاتی بر روی رودخانه تعیین شد. آنگاه نمونه برداری از ایستگاه ها و فاضلاب های خروجی پالایشگاه در چهار فصل از تابستان 1379 تا بهار 1380 انجام شده و پارامترهای V و Pb و هم چنین سایر پارامترهای فیزیکوشیمیایی براساس روش های استاندارد اندازه گیری گردید.
    نتایج به دست آمده در این پژوهش که با استفاده از دستگاه جذب اتمی مجهز به کوره گرافیتی حاصل گردید، نشان دهنده افزایش غلظت دو عنصر V و Pb در آب رودخانه از مناطق بالادست به سمت مناطق پایین دست می باشد، که متناسب با ورود آلاینده های خروجی های فاضلاب پالایشگاه بوده است. هم چنین خروجی های مورد بررسی نشان دهنده آن است که بیشترین میزان V و Pb ناشی از خروجی دوم فاضلاب پالایشگاه می باشد.
    کلیدواژگان: فلزات سنگین، پالایشگاه نفت آبادان، اروندرود، وانادیم، سرب
  • مهدی نظر زاده، احمد ابریشم چی، مسعود تجریشی صفحه 21
    به منظور اطلاع از میزان آگاهی ها و سنجش نگرش مردم کاشان در مورد موضوعات مرتبط با آب شهری (از جمله کیفیت آب و ضرورت صرفه جویی در مصرف آب) و بالا بردن قابلیت پذیرش آنان برای اجرای اقدامات مدیریت تقاضا، یک تحقیق پیمایشی انجام شد که نتایج آن در این مقاله ارائه می شود. برای انجام این تحقیق، پرسشنامه ای طراحی و از طریق دانش آموزان مدارس بین 980 خانواده توزیع شد. از این تعداد، 387 پرسشنامه (حدود 5/39 درصد) تکمیل و برگشت داده شد. نتایج نشان دادند که مردم کاشان نسبت به کمبود آب در کاشان نگرانی ندارند، اکثرا از کیفیت آب ناراضی هستند و نگرش بیشتر آنان نسبت به صرفه جویی در مصرف آب مثبت است. تحلیل های آماری نشان دادند که آمادگی مردم برای استفاده از قطعات کاهنده مصرف و نظر آنان نسبت به قیمت آب به میزان تحصیلات سرپرست خانواده و نوع سکونت آنان بستگی ندارد، ولی بین نظر مردم، راجع به قیمت آب و مدت اقامت آنان در کاشان همبستگی معنی داری وجود دارد. میزان آمادگی مردم برای نصب سرشیرهای کاهنده مصرف، با مطلع بودن از وجود این قطعات و میزان اعتقاد آنها به صرفه جویی آب، همبستگی معنی داری دارد. با توجه به این که اکثر خانواده ها آمادگی خود را برای اجرای برنامه های صرفه جویی آب اعلام کرده بودند، می توان نتیجه گرفت که این پرسشنامه در تغییر نگرش مردم به سمت صرفه جویی در مصرف آب مؤثر بوده است.
    کلیدواژگان: نیات رفتاری، قابلیت پذیرش، مدیریت تقاضا، صرفه جویی آب، کاشان
  • بنفشه رزاقی خمسه، محمد کارآموز، نعمت الله جعفرزاده صفحه 29
    رواناب های سطح شهر تهران از طریق یک شبکه جمع آوری سنتی به تدریج در قسمت های جنوبی وارد نهرهای فیروزآباد، سرخه حصار ویاخچی آباد می گردند. این نهرها در مسیر حرکت خود از مناطق پرجمعیت و صنعتی عبور کرده و به پذیرنده فاضلاب های شهری وصنعتی تبدیل می شوند. قسمت اعظم این آب ها به همراه آب های زیرزمینی در جنوب شهر تهران، در 13442 هکتار از اراضی کشاورزی در محدوده مطالعاتی این تحقیق به مصرف آبیاری می رسند. استفاده از این آب های آلوده موجب گسترش آلودگی در محصولات کشاورزی، خاک و آب های زیرزمینی می گردد. درچارچوب طرح جامع توسعه منابع آب تهران بزرگ، پیشنهاد شده است که آب های سطحی مزبور، از شرق به غرب تهران انتقال یافته و پس از تصفیه مورد مصرف قرار گیرند. دراین پژوهش در قالب چهار گزینه، تغییرات غلظت فلزات سنگین در آبخوان تهران برای دوره 20 ساله طرح مورد بررسی قرار گرفته است. تغییرات حجم آبخوان به کمک یک نرم افزار کمی1 که از روش تفاضل محدود استفاده می کند، محاسبه ونتایج مستقیما در محاسبات کیفی به کاربرده شده ونتیجه بررسی ها به صورت نمودارها وجداول ارائه گشته است.
    کلیدواژگان: کیفیت آب، آب سطحی، آب زیرزمینی، غرب تهران
  • همایون کتیبه، علی طاهری، اکبر ابوطالبی میر صالح صفحه 41
    در این مطالعه، به بررسی ویژگی های هیدروژئولوژیکی آبخوان آزاد شهر اصفهان و تاثیر عملیات احداث تونل متروی این شهر بر رژیم آب زیرزمینی پرداخته شده است. با توجه به این که سطح آب زیرزمینی اصفهان به دلیل تغذیه زاینده رود نسبتا بالا بوده و ساخت و سازهای زیرزمینی می توانند بر سطح آب زیرزمینی اثرگذاشته و مشکلاتی چون بالا آمدن سطح آب زیرزمینی ومستغرق شدن تاسیسات شهری، ویا بالعکس پایین رفتن سطح آب زیرزمینی و نشست تاسیسات شهری را به دنبال داشته باشند، لذا می بایست قبل از احداث تونل مترو، اطلاعات زیرسطحی از قبیل زمین شناسی،خواص ژئوتکنیکی و هیدرودینامیکی آبخوان به طور کامل مورد تجزیه وتحلیل قرار گیرند.
    در این تحقیق ابتدا آمار سطح آب پیزومترهای موجود طی یک دوره 5/4 ساله (1380- 1376)، و نتایج تست پمپاژ، توپوگرافی سطح شهر و اطلاعات مربوط به ضخامت و جنس لایه ها تهیه شدند. سپس کلیه اطلاعات در سیستم های(2002) GIS(Idrisi 2)، WINSURFER(7.1)، AUTOCAD پردازش شده و آن گاه در مدل ریاضی سه بعدی با روش تفاضل محدود به کمک نرم افزار PMwin (نسخه 5.1) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. از آنجا که مدل در واسنجی از دقت مناسب (94 درصد) برخوردار بوده، انتظار می رود که نتایج به دست آمده به واقعیت نزدیک باشند.
    در این تحقیق، ابتدا پارامتر های هیدرودینامیکی آبخوان که به وسیله تعداد محدودی آزمایش پمپاژ تهیه شده به کمک شبیه سازی در حالت پایدار تصحیح و تعدیل گردیده و سپس نتایج حاصله در مرحله بعد در شبیه سازی آبخوان در حالت ناپایدار به کار گرفته شدندتا نوسان سطح ایستابی آب زیرزمینی در طی زمان و تحت تاثیر عملیات احداث تونل و دیواره نفوذ ناپذیر دو سمت آن (در محدوده رودخانه زاینده رود) پیش بینی گردد.
    مطالعات نشان می دهند که احداث دو تونل به قطر 6 متر به موازات یکدیگر (گزینه اول) و یا احداث تنها یک تونل به قطر 9 متر (گزینه دوم) تاثیر به سزایی بر نوسان سطح ایستایی آب زیرزمینی نخواهند داشت. هم چنین شبیه سازی آبخوان در طی احداث مترو آشکار می سازد که ایجاد مدخل عبور آب مابین دو دیواره نفود ناپذیر دو سمت تونل مترو در محدوده زاینده رود، موجب کاهش قابل ملاحظه ای در نوسان سطح ایستابی دو سمت دیواره ها شده و از خطرات احتمالی در نشست زمین ویا غرقاب شدن آن می کاهد.
    کلیدواژگان: مدلسازی آب زیرزمینی، روش تفاضل محدود، طرح متروی اصفهان
  • شعبان قدینان صفحه 53
    در این تحقیق، میزان کاهش رنگ، کدورت و COD پساب کاغذسازی سولفیت، با افزودن مقادیر مشخصی از ترکیب دو منعقدکننده از سه منعقدکننده آلوم، کلرید فریک و پلی آلومینیوم کلراید (PAC)، بررسی شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که به کار بردن منعقدکننده ها به صورت ترکیبی، در بعضی موارد، اثرات انعقاد و لخته سازی پساب ها را بهبود می بخشد، ولی ضمن افزایش هزینه فرایند تصفیه شیمیایی، باعث پیچیدگی فرایند نیز می شوند. با توجه به در نظر گرفتن هزینه مربوط به تصفیه شیمیایی و قیمت منعقدکننده ها، برای کسب نتایج یکسان، ترکیب منعقدکننده ها در شرایط مشابه، هزینه بیشتری را به خود اختصاص خواهد داد.
    کلیدواژگان: پساب کاغذسازی، منعقد کننده ها، آلوم، کلریدفریک، پلی آلومینیوم کلراید، هزینه
  • علی قیصری، محمد علی کاظمی، عباس فرازمند صفحه 60
    امروزه تحقیقات گسترده ای برای استفاده از روش های جدید تصفیه فاضلاب صنایع لبنی نظیر راکتورهای با جریان ناپیوسته متوالی هوازی و بی هوازی، فیلترهای بی هوازی (AF)، راکتورهای بی هوازی حذف مواد جامد با جریان رو به بالا و مرداب های مصنوعی صورت گرفته است. در کشور ما نیز صنایع لبنی یکی از مهم ترین صنایع غذایی محسوب می شود و فاضلاب صنعتی حاصل از آن از آلاینده های مهم زیست محیطی می باشد. در این مطالعه موردی سیستم تصفیه فاضلاب صنعتی شرکت شیر پاستوریزه به عنوان یکی از تصفیه خانه های فاضلاب صنایع لبنی انتخاب و با هدف معرفی و ارزیابی عملکرد آن از جنبه های مختلف فرایندی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. همچنین در این مقاله راهکارهایی برای بهبود عملکرد سیستم موجود ارائه شده است. سیستم تصفیه ترکیبی موجود، از عملکرد مناسبی برخوردار است. به طوری که راندمان حذف BOD5، و COD در سیستم لاگون بی هوازی در حدود 35 درصد و در بخش لجن فعال حدود 61 درصد و راندمان مجموع دو سیستم بی هوازی و لجن فعال که راندمان کل تصفیه خانه را شامل می شود حدود 96 درصد می باشد.
    کلیدواژگان: صنایع لبنی، فاضلاب، شیر پاستوریزه
  • مهشید لولویی ترجمه: مهشید لولویی صفحه 66
    روش رایج اندازهگیری اکسیژن مورد نیاز شیمیایی (COD)، منجر به تولید فاضلابهای حاوی کرم شش ظرفیتی، جیوه و نقره میگردد. کرم شش ظرفیتی در طبقه I مواد سرطانزا قرار دارد]1[. جیوه یک سم تجمعی است]2و3[، نقره گران است و تماس مزمن با این فلز ایجاد خطر میکند]3[. EPA تمامی این فلزات را جزو فاضلابهای سمی قلمداد کرده و تحت قوانین کنترلی قرار داده است]4[. پس حذف این مواد از فاضلاب، هم برای محیط مفید است و هم مزایای مالی در بر دارد. روش جدید آزمایش COD مبنی بر حذف فلزات فوق، و کاهش زمان آزمایش میباشد. در این روش از منگنز سه ظرفیتی به جای کرم شش ظرفیتی استفاده میشود...
  • مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب ترجمه: مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب صفحه 69
    این هر سه اصل به همدیگر وابستهاند، و بنابراین ممکن است بهرهبردار را در تشخیص ریشه اصلی مشکل دچار اشتباه کنند. لیکن با استفاده از روش های آنالیزی میتوان علت اصلی را تشخیص داد. حتما بایستی توجه داشت که، وجود یک مشکل دلیلی بر فراغت از دو مشکل دیگر نیست.
    همان طور که در همهی تصفیهخانه ها متداول است، باید توجه شایستهای به میزان مواد شیمیایی تزریقی صورت پذیرد وگرنه عملکرد کل سیستم زلالسازی تماس-جامدات مختل میشود. بنابراین باید آگاه باشید که قلیاییت کافی در آب خام برای واکنش با ماده منعقد کننده وجود داشته باشد. به فرض این که در عمل، ماده منعقد کننده مصرفی سولفات آلومنیوم باشد، به ازای هر میلیگرم در لیتر سولفات آلومینیوم اضافه شده نیاز به وجود 45/0 میلیگرم در لیتر قلیاییت بیکربنات میباشد...
  • گزارشات
  • معرفی کتاب
|
  • Navayineya, B. Sharifi, M.B. , Salemi, A. Page 2
    Growing population and improvement of living standards on one hand and limited drinking water sources on the other, have forced the related authorities to optimize and upgrade the existing water distribution systems. These networks are normally extensive and costly, in which a correct methodology to keep its performance at acceptable level in needed. In this article, the city of Fariman in the province of Khorassan was selected to carry out the above studies. In this research, the design parameters such as average per capita, water consumption daily water consumption, pick hourly and daily consumption, percentage of leakage and water meter calibration water experimentally investigated. Also the information on the physical condition of existing water distribution system and number of network breakdowns were gathered and analyzed. The obtained design data were implemented and compared with recommended Iranian code of practice, and showed.
  • Savary, A. , Lahijanzadeh, A.R. (M.Sc)Mahdieh, P. Page 14
    Arvand river is located in the northern part of the Persian Gulf receiving water from three major rivers namely Karoon, Tigris, and Euphrate. It is vital for the economic and ecological activities of the inhabitants of Khorramshahr and Abadan as it plays a major role in the agriculture, trade and oil transportation. The length of the river is about 60 km with mean discharge is about 1434 m3/s.The river receives wastewater from different urban, agricultural and industrial sources. Amongst all of them, Abadan oil refinery is the largest industry which refines 400,000 barrel per day and produces a large amount of wastewater. Untreated wastewater is discharged directly with no treatment in to the Arvand. To study the effect of wastewater of Abadan oil refinery on the water quality of Arvand river, the present research project was conducted. For this purpose all available information concerning the production processes, kind and amounts of raw material, products, water consumption and wastewater production were collected, and carefully analyzed. After this step, 5 stations (3 on the river and 2 on the wastewater canal) were selected and sampling was conducted. Sampling period was adjusted for an annual period starting summer 2000 and terminating spring 2001. Sampling methodology was according to standard methods for water and wastewater and V and Pb were measured by atomic absorption spectrophotometer (Graphite). Results, have shown that V and Pb concentrations were increase dong the river. Also in comparing with the world standards it has been shown that the amount of Pb in the third station of the river was higher than WHO standards.
  • Nazarzadeh, M. , Abrishamchi A., Tajrishy, M. Page 21
    In order to obtain information about Kashan people's awareness and attitudes towards water-related issues (e.g. water quality and water conservation) and increase their acceptability towards implementation of demand management measures, a surveying research is conducted. The results of this research is presented in this paper. In this research, a questionnaire was designed and distributed among 980 families through the school students of which 387 questionnaire (about 39.5 percent) were filled out and returned back. The results showed that Kashan people are not concerned about water deficit. Most of them are dissatisfied about water quality and most of their attitudes are positive toward water conservation. Statistical analysis showed that people's readiness for using water saving devices and their opinions about price of water is not dependent on education level of family director and the kind of possession; but there is significant correlation between people's opinions about water price and their residency period in Kashan. There is significant correlation between people's readiness for installing water saving devices with their knowledge about existence of these devices and their believes toward water conservation. Considering that most of the families had expressed their readiness for implementation of water conservation programs, it can be concluded that this questionnaire was successful in changing people's attitudes toward water conservation.
  • Razaghi Khamsi, B. Karamooz, M. Jafarzadeh, N.A. Page 29
    Tehran is a rare example of a major city in the world, which lacks a centralized storm water and sewer collection network. Runoffs origination from the southern slopes of Alborz Mountain are collected by means of a series of traditional, above ground small canals leading to three main collectors. These channels are passing through densely populated areas and industrial zones where industrial as well as domestic wastewater are directly discharged them.The most part of these polluted waters along with the underground water from the southern part of these polluted waters along with the underground water from the southern part of Tehran aquifer are used for irrigation purpose in over 13000 hectares of agricultural lands located in the southern part of Tehran within the boundary of the study area.In this paper, four alternatives have been considered as follows:- Existing situation without any water transfer,- Transfer of 5 m3/s of surface water,- Transfer of 10 m3/s of surface water,- Transfer of 15 m3/s of surface water,In each alternative the variation of concentration of heavy metals, Chromium, Cobalt, Cadmium, Nickel, Lead, Zinc, Iron, manganese and Copper in Tehran aquifer was computed by a computer program for a period of twenty years.The results show that in the case of not transferring any water, the concentration of heavy metals will generally increase. The groundwater level will also increase considerably. But if the wastewater is transferred, the contaminat's concentration will considerably be decreased as follows:In second and third alternatives, the rate of increase of heavy metals concentration will decrease substantially and the water level will be decreased in an acceptable manner.In the fourth alternative all of the surface water will be transferred and the only major source for irrigation purpose will be the groundwater.
  • Katibehh. , Taheria. , Aboutalebi, A Page 41
    In this paper, the hydrogeological characteristics of Isfahan unconfined aquifer have been studied. The effect of metro tunnelling operations on groundwater regime also has been investigated. Since, due to recharge from Zayandehroud river, the water level in Isfahan aquifer is high and tunnelling operations can rise this water level more, so the probable effects of groundwater fluctuations had to be investigated. In this study, the data due to water level in piezometers during 4.5-year period (1376 – 1380) and pumping test results, along with characteristics of aquifer and topography of the area have been collected. All the above mentioned data were processed in GIS)Idrisi 2), WINSURFER(7.1), AUTOCAD2002, and the obtained data was fed into 3D PMwin (5.1) in order to model the aquifer behavior. Calibration of the model shows 95% accuracy when comparing the calculated water level from the model with observed water levels in piezometers.In this study, the hydrodynamic parameters obtained from few pumping tests have been adjusted using steady state modeling and then obtained results were used in unsteady state modeling in order to calculate the effect of metro tunnelling operations on groundwater level. Studies show that in case of twins tunnelling (with 6 meter diameter for each tunnel), like the another case (means single tunneling with 9 meter diameter), there is no significant effect on groundwater level. Moreover, model indicates that construction of water passage between two unpermeable wall around the metro tunnel (near Zayandehroud river), results in considerable reduction in groundwater fluctuations.
  • Ghodbanan, Sh Page 53
    In this research, reduction of color, turbidity and COD in sulfite pulp mill effluent due to using various dosages of coagulants (alum, ferric chloride and poly aluminum chloride) as single and dual have been investigated. Results of investigation illustrate that combination of above mentioned coagulants sometimes improve the coagulation and flocculation operation in wastewater treatment plant. But respect to cost of coagulants and chemical treatment system in similar conditions, using combined coagulants for taking equal results often increases the costs and complexity of chemical effluent treatment.
  • Gheisaria., Kazemi Farazmand, A Page 60
    There are several methods for wastewater treatment of dairy industries throughout the world.A lot of research work has recently been directed toward new wastewater treatment methods such as aerobic and anaerobic Sequencing Bach Reactor (SBR), Anaerobic Filter (AF), Upflow Anaerobic Solid Removed (UASR) and Constructed Wetlands (CW).In Iran dairy industry effluents as a source of environmental pollution is important.In the present case study, we have evaluated the wastewater treatment process used in Milk industry and proposed ways for upgrading its performance.The system includes a pretreatment followed by a biological treatment unit which consists of an anaerobic lagoon and an activated sludge process.Results showed that the performance of the system was satisfactory.BOD5 and COD removal efficiencies were about 35% and 61% for anaerobic lagoon and activated sludge respectively. The total efficiency of the system was found about 96%.