فهرست مطالب

فصلنامه بررسی های حسابداری و حسابرسی
پیاپی 62 (زمستان 1389)

  • تاریخ انتشار: 1389/10/11
  • تعداد عناوین: 7
|
  • محمد ابراهیمی، علی سعیدی صفحه 1
    هدف سرمایه گذاران از سرمایه گذاری در سهام شرکت ها، کسب بازده معقول است و بازده سهام از دو بخش تغییرات قیمت سهام و سود سهام دریافتی تشکیل می شود. بنابراین، قیمت سهام (یا تغییرات آن) یکی از معیارهای تصمیم گیری در مورد خرید و فروش سهام است. در این پژوهش تلاش شده است تا رابطه بین متغیرهای حسابداری، ویژگی های شرکت و قیمت سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بررسی شود. برای این منظور نمونه ای مشتمل بر 92 شرکت در طی سال های 1380-1386 انتخاب شده است. متغیرهای حسابداری مورد بررسی شامل ارزش دفتری هر سهم، بازده دارایی ها، گردش دارایی ها، جریان نقد عملیاتی هر سهم و سود هر سهم است. ویژگی های شرکت های مورد بررسی شامل قیمت سهام دوره قبل، اندازه شرکت و مدت فعالیت شرکت است. در این پژوهش از روش برآوردیابی حداکثر درستنمایی با اثر تصادفی برای داده های تابلویی و روش بیز سلسله مراتبی استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد، بین قیمت سهام و سه متغیر سود هر سهم، بازده دارایی و قیمت سهام دوره قبل رابطه ای مستقیم وجود دارد و سه متغیر جریان نقد عملیاتی هر سهم، مدت فعالیت شرکت و نسبت گردش دارایی بر قیمت سهام تاثیری ندارند، اما بین قیمت سهام و اندازه شرکت رابطه ای معکوس وجود دارد.
    کلیدواژگان: داده های تابلویی، قیمت سهام، روش بیز سلسه مراتبی، متغیرهای حسابداری
  • احمد احمدپور، محمد کاشانی پور، محمدرضا شجاعی صفحه 17
    این مقاله به طور تجربی و پژوهشی تاثیر حاکمیت شرکتی وکیفیت حسابرسی بر هزینه اعتبارگیری شرکت‎های بورس اوراق بهادار تهران اشاره دارد. در ایران سیستم تامین مالی بیشتر به سمت دریافت اعتبار از بانک‎ها متمایل است، با این حال بانک‎ها وسایر مؤسسات مالی سهم کمی در ساختار حاکمیت شرکتی شرکت‎ها دارند. بنابراین، آن ها ممکن است به شیوه-های کنترلی وکیفی اعمال شده در داخل شرکت و نیز کیفیت گزارشگری مالی توجه کنند. از این رو انتظار می رود یک رابطه معکوس بین هزینه تامین بدهی وکیفیت حاکمیت شرکتی که از طریق نظارت کارای هیئت مدیره و سهامداران نهادی عمده حاصل می شود و کیفیت حسابرسی شرکت‎ها وجود داشته باشد. یافته های تجربی ما با استفاده از اطلاعات 119شرکت از شرکت‎های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بین سال های 1382 تا 1387 و تحلیل رگرسیونی داده های ترکیبی با استفاده از نرم افزار Eviews، نشان می دهد که وجود سهامداران نهادی عمده در ترکیب سهامداران و نظارت کارای آن ها تاثیر کاهشی معنادار بر هزینه بدهی شرکت‎های عضو نمونه دارد در حالی که کیفیت حسابرسی این گونه تاثیر را ندارد.
    کلیدواژگان: اعضاء غیرموظف هیئت مدیره، حاکمیت شرکتی، کیفیت حسابرسی، هزینه تامین مالی
  • رضا راعی، غلامرضا جعفری، علی نمکی صفحه 33
    تحلیل بازار سهام از طرق مختلف به عنوان عنصری تاثیرگذار در پیش بینی رویدادهای آتی کاربرد دارد. یکی از جدیدترین روش ها جهت تحلیل آن، استفاده ازمفهوم شبکه های پیچیده است. شبکه های پیچیده مفهومی جدید در ادبیات علوم کمی برای نگاه کلان نگر به کل بازار است. کمی ساختن ارتباط میان سهام های مختلف نه تنها موضوع مورد علاقه مطالعات علمی از جهت درک سیستم های پیچیده است؛ بلکه برای مقاصد عملی ای همچون تخصیص دارایی ها و تخمین ریسک پرتفولیوهایی از آن ها نیز راهگشا خواهد بود.این چنین کمی سازی بر اساس مدل سازی نوسانات قیمتی سهام ها و اثرگذاری آن ها بر یکدیگر انجام می پذیرد. دراین مقاله جهت ساختن شبکه سهام های بورس اوراق بهادارتهران از روش حدآستانه استفاده کرده و سپس به تحلیل آن اقدام شده است. از نکات قابل توجه در این ساختار وجود ریسک سیستمیک بالا در آستانه های اطراف میانگین همبستگی ها و نیز افزایش تعداد عناصر مستقل بازار دراثر افزایش حد آستانه و بنابراین کاهش احتمال انتشار ریسک سیستمیک در بازار است. در ضمن این تحلیل نشان می دهد، بازار بورس تهران درمحدوده خاصی ازهمبستگی ها از خود رفتار بی مقیاسی بروز داده و بنابراین قاعده اعداد بزرگ برای آن سازگار است. این بدین معنا است که این شبکه از تعدادی ناچیز hub(مراکز و راس های با درجه ارتباط بالا) و تعداد قابل توجهی راس(سهم) با درجه پایین تشکیل شده است. این مهم در مباحثی چون مدیریت ریسک پرتفوی های بازار کاربرد بسیاری خواهدداشت.
    کلیدواژگان: حد آستانه، _ ضریب خوشگی، بی مقیاسی، شبکه پیچیده سهام، ریسک سیستمی
  • فریدون رهنمای رودپشتی، زهرا امیر حسینی صفحه 49
    در پژوهش حاضر به معرفی مدل نوینی از مدل های قیمت گذاری دارایی سرمایه ای به نام مدل قیمت‎گذاری دارایی سرمایه ای تجدید نظرشده (R-CAPM) پرداخته می شود. برای این منظور، ابتدا درجه اهرم اقتصادی، یعنی اثرات اختلالات اقتصادی که شامل پنج متغیر کلان اقتصادی نرخ تورم، نرخ ارز، نرخ بیکاری، صادرات و هزینه مالی است، بر روی فروش شرکت‎ها اندازه گیری و از این طریق ضریب حساسیت بتا را محاسبه کرده و به دنبال آن با دستیابی به مدل قیمت‎گذاری دارایی سرمایه ای تجدید نظرشده، بازده مورد انتظار به صورت واقعی محاسبه، سپس پیش بینی می شود و جهت سنجش توان تبیین این مدل را با سایر مدل های قیمت گذاری اعم از مدل قیمت گذاری دارایی سرمایه ای، مدل قیمت گذاری دارایی سرمایه ای کاهشی و مدل قیمت گذاری دارایی سرمایه ای تعدیل شده برای 67 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی 8 ساله مورد مقایسه قرار داده و با استفاده از تحلیل همبستگی و رگرسیون و آزمون هایی نظیر فریدمن، ویلکاکسون داده ها مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد. نتیجه پژوهش بیانگر آن است که مدل قیمت‎گذاری دارایی سرمایه ای تجدید نظرشده با توجه به شرایط حاکم بر جامعه ما در مقایسه با سایر روش های قیمت گذاری در پیش بینی ریسک و بازده دارای توان تبیین بالاتری است.
    کلیدواژگان: بازده، _ درجه اهرم اقتصادی، مدل قیمت گذاری دارایی سرمایه ای تجدید نظر شده، ریسک
  • حسین فخاری، نصیبه یوسفعلی تبار صفحه 69
    تئوری نمایندگی از مباحثی است که پژوهش های فراوانی را در ادبیات مالی به خود اختصاص داده است. این مقاله، برمبنای تئوری نمایندگی، به بررسی هزینه های نمایندگی در قالب سیاست تقسیم سود می پردازد. از آنجا که هزینه نمایندگی برحقوق سهامداران تاثیر داشته و حقوق سهامداران با حاکمیت شرکتی مرتبط است؛ بنابراین، این مقاله درصدد است تا ارتباط بین سود تقسیمی و حاکمیت شرکتی را ابزاری برای حل مشکل هزینه نمایندگی بررسی نماید. این پژوهش از نوع مطالعه توصیفی – همبستگی مبتنی بر تحلیل داده های ترکیبی است. 125 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار در طی دوره زمانی 83- 86 به عنوان نمونه انتخاب شده اند. همچنین شاخص حاکمیت شرکتی، بر اساس چک لیستی که به هشت طبقه افشا، اخلاق تجاری، آموزش، رعایت الزامات قانونی، حسابرسی، مالکیت، ساختار هیئت مدیره، مدیریت دارایی ها و نقدینگی تقسیم شده بود، محاسبه شد. یافته های پژوهش نشان می دهد، رابطه معکوس معناداری بین شاخص حاکمیت شرکتی و تقسیم سود وجود دارد. این یافته بیانگر این موضوع است که شرکت‎های بورس از تقسیم سود برای کسب شهرت و ایجاد اعتبار استفاده می کنند و باوجود ارتباط معنادار حاکمیت شرکتی و تقسیم سود تاثیر حاکمیت شرکتی بر تقسیم سود اندک است.
    کلیدواژگان: فرضیه جایگزینی، هزینه نمایندگی، فرضیه نتیجه، سیاست تقسیم سود، شاخص حاکمیت شرکتی
  • محمد نمازی، ایرج دوانی پور صفحه 85
    یکی از مفروضات اولیه حسابداری مدیریت بیانگر آن است که تغییرات هزینه ها رابطه ای متناسب با افزایش و کاهش سطح فعالیت دارد. اما به تازگی این فرض با مطرح شدن بحث چسبندگی هزینه ها توسط آندرسون و همکارانش [3] مورد بحث قرار گرفته است؛ به این معنا که میزان افزایش در هزینه ها با افزایش در سطح فعالیت بیشتر از میزان کاهش در هزینه ها در ازای همان میزان کاهش در سطح فعالیت است. هدف اصلی این پژوهش آن است که چسبندگی هزینه ها را در بورس اوراق بهادار تهران مورد مطالعه قرار دهد و هزینه های اداری، عمومی و فروش به عنوان نمونه مورد واکاوی قرار خواهد گرفت. به عبارت دقیق تر، هدف اصلی این پژوهش پاسخ به این پرسش ها است: 1) آیا هزینه های اداری، عمومی و فروش چسبنده هستند؟ و 2) در صورت وجود چسبندگی، شدت چسبندگی هزینه ها چگونه است؟ نتایج این پژوهش که بر اساس اطلاعات شرکت‎های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، برای یک دوره 10 ساله از سال 1377 تا 1386 است، نشان می دهد در ازای 1% افزایش در سطح فروش، هزینه های اداری، عمومی و فروش 65% افزایش می یابد؛ در حالی که در ازای 1% کاهش در سطح فروش هزینه های اداری، عمومی و فروش 41% کاهش می یابد. نتایج برای 50 شرکت فعال در بورس و صنایع مختلف نیز ارایه شده است. در این پژوهش همچنین چگونگی تغییر در شدت چسبندگی هزینه ها در دوره های زمانی متفاوت و در میان شرکت‎های مختلف بررسی شده است. نتایج نشان می دهد، شدت چسبندگی هزینه ها در دوره هایی که در دوره قبل از آن کاهش درآمد رخ داده، کمتراست. همچنین شدت چسبندگی هزینه ها برای شرکت‎هایی که نسبت جمع دارایی ها به فروش بزرگ تری دارند، بیشتر است.
    کلیدواژگان: عمومی و فروش، رفتار چسبنده هزینه ها، شدت چسبندگی هزینه ها، هزینه های اداری، هزینه های نمایندگی، رفتار هزینه
  • عسگر نوربخش، غلامرضا عسگری، روح الله نصیری صفحه 103
    پژوهش حاضر به بررسی وجود استقلال در سری های بازده (شکل ضعیف کارایی) سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و تبعیت آن از مدل گشت تصادفی می پردازد. فرضیه اول این که تغییرات متوالی قیمت سهام از مدل گشت تصادفی تبعیت کرده و مستقل از همدیگر است. فرضیه دوم این که سری های قیمتی شرکت های سرمایه گذاری، سری های تصادفی است. نمونه پژوهش، شامل اطلاعات قیمتی روزانه 50 شرکت برتر بورس و شرکت های سرمایه گذاری بورس تهران بین سال های 1377 تا 1387 بود. نتایج آزمون های ناپارامتریک (کولموگوروف- اسمیرنوف و آزمون گردش) و آزمون های پارامتریک (مدل اتورگرسیو، مدل ARIMA) با مردود دانستن هر دو فرضیه نشان داد که قیمت های اوراق بهادار از مدل گشت تصادفی تبعیت نکرده و سری های قیمتی شرکت های سرمایه گذاری، سری های تصادفی نیست. در واقع شکل کارایی ضعیف در بورس اوراق بهادار تهران رد می شود. به بیان دقیق تر سرمایه گذاران با استفاده از اطلاعات مربوط به قیمت ها و بازده های گذشته می توانند بازدهی بیشتری به دست آورند.
    کلیدواژگان: شکل ضعیف کارایی بازار، گشت تصادفی، مدل ARIMA، کارایی
|
  • Page 1
    The purpose of investment in common stock is earning a reasonable return. The stock return is comprised of two parts, capital gain yield and dividend yield. Therefore, the stock price or the price change portion of a stock's return is a criterion in common stock investment decisions. This research investigates the relationships between accounting variables and companies’ features and stock prices of the companies listed in Tehran Stock Exchange. For the investigation, we obtained a sample of 92 companies for years 1380-1386. We study the accounting variables of: book value per share, return on assets, assets turnover ratio, operating cash flow per share, earnings per share. The companies’ features that we investigate are prior period stock price, company size, and age of the company. This research uses a hierarchical Bayesian model and maximum likelihood estimation of the random effects model. The results show that there are positive relationships between stock price and the three variables of earnings per share, return on assets, and prior period stock price. Also the results show no relationships between stock price and the variables of operating cash flow per share, age of the company, and assets turnover ratio, however, there is a negative relationship between stock price and company size.
  • Page 17
    : This paper show the effect of corporate governance and audit quality on the credit cost of listed companies in Tehran stock exchange. Financing system in Iran is bank oriented, but banks and other financial institutions have little share in corporate governance structure of companies. So they may attend about the controlling quality and quantity procedures exerted and also the quality of financial reporting. Therefore it is expected an adverse relation between cost of debt and quality of corporate governance which result from efficient monitoring of the board of directors and institutional block shareholders and audit quality. Our result on the basis of the 119 companies of Tehran stock exchange between years 1382 to 1387, and using pool data regression method with Eviews3 program, shows that existence of the institutional block shareholders in shareholders composition of the company and efficient monitoring of them has a meaningful decreasing effect on the cost of debt of the statistical companies, but the audit quality has no effect.
  • Page 33
    Analyzing the stock market via different methods is an essential component for forecasting the future events. One of the most recent methods for this analysis is the Complex Network notion. Complex Network is a new concept in quantitative science in order to have a complete look on the market. This method is useful for both scientific and practical purposes such as assets allocation and portfolio risk management. This is based on modeling the price fluctuations of stocks and the effects of them on each other. In this article, in order to constructing the network of Tehran Stock market, the threshold method is used. The most noticeable points are the appearance of high systemic risk in thresholds that are nearby the mean of correlation coefficients and increasing the component number in the stock correlation network. This analysis shows that Tehran Stock market is a Scale-free network in a specific threshold interval and it obeys a Power Law distribution. So this network is composed of small quantity of Hubs (vertices with large degree) and large quantity of vertices with small degree. This matter would be useful for portfolio risk management.
  • Page 49
    In this paper, we will intend to introduce a new model of capital asset pricing model which is called Revised Capital Asset Pricing Model. First we calculate degree of economic leverage. We investigate five economical variables (Inflation rate, financial expenditure, unemployment rate, exchange rate and export) for calculating DEL. Then by combining Capital Assets Pricing Model with leverages (financial, operational and economic leverages), we found a new model which in title Revised CAPM (R-CAPM) and compared the model with traditional CAPM, Downside capital asset pricing model and Adjusted capital asset pricing model. We compared these models through experimental testing, for the case of 67 firms listed on the stock exchange of Iran for the period 2000-2007. For testing the research hypotheses, liner regression, Friedman and Wilcoxon Test is used. After theoretical conceptual studies, it was confirmed that there is a meaningful difference between measures of the R-CAPM expected return and the other models expected return. The best model which can use for predicting expected return in Iran stock exchange market is R-CAPM.
  • Page 69
    The Agency Theory is one of the interesting debates that it devoted itself many research in financial literature. Based on agency theory, this study explores agency costs as a determinant of dividend policy. Since the shareholder rights are related to agency problems and thus also to corporate governance; Therefore, this paper tend to investigate relation between dividend policy and corporate governance, as tools for solving agency problems. This study is descriptive-correlation based on panel data analyzing. The 125 firms existing in Tehran Stock Exchange have selected as sample for time period 1383-1386. also, Corporate governance index, counted based on check list that divided to eight category disclosure, Business moral, train, compliance of company law, auditing, ownership, board of directors structure, assets & liquidity management. The finding shows, there is significant and negative association between dividend policy and corporate governance. This finding emphasis that manager of stock exchange firms use dividend for taking reputation and making credit and corporate governance has effective role in dividend decisions.
  • Page 85
    One of the primary assumptions of management accounting expresses that changes in costs are proportionate with increasing and decreasing the level of activity. This hypothesis, however, has been challenged recently by Anderson and colleagues [3], who state that the amount of the rise in costs with increasing the level of activity is more than the amount of fall in costs with equivalent amount of decreasing the level of activity. In essence, the goal of this research is to study the amount of the cost stickiness in the Tehran Stock Exchange by analyzing the administrative, general and selling costs. Precisely, the major aim of this research is finding appropriate responses for the following inquiries: 1- Whether administrative, general and selling costs are sticky? And 2) if the preeding costs are sticky, what is the amount of their severity? The statistical results of this research, which are based on the data derived from companies listed by the Tehran Stock Exchange in a 10-year period (from 1377 to 1386), indicate that when sales is increased by 1%, the administrative general and selling costs is also increased by 65%. However, when sale is decreased by 1%, the administrative general and selling costs is also decreased by 41%. These results hold for 50 active firms and for different industries. In this research, the degree of cost stickness in different firms and in different periods of time have also been evaluated. The results show that the degree of cost stickiness is lower in periods of times in which sales reduction has occured previously. Furthermore, cost stickiness is more intensive for those firms which maintain a higher ratio of total assets to sales.
  • Page 103
    This study seeks evidence on whether the return series on Tehran Stock Exchange (TSE) is independent and follows the random walk model. Two hypotheses introduced to attaining this goal. First, Price series follows the random walk model and are independent. Second, Price series of investment companies are random series. The sample primarily includes 50 active listed companies’ daily price and daily price index and Investment Company’s daily price on the TSE over the period 1999 to 2009. The results of both non-parametric (Kolmogrov—Smirnov: normality test and run test) and parametric test (Autoregressive model, ARIMA model) provide evidence that the security returns do not follow the random walk model and the significant correlation coefficient at different lags reject the null hypothesis of weak-form efficiency. In other words, investors can’t achieve extra return using historical return and price information.