فهرست مطالب

بررسی های حسابداری و حسابرسی - پیاپی 61 (پاییز 1389)

فصلنامه بررسی های حسابداری و حسابرسی
پیاپی 61 (پاییز 1389)

  • تاریخ انتشار: 1389/09/01
  • تعداد عناوین: 7
|
  • حمید حقیقت، علی اکبر ایرانشاهی صفحه 1
    یکی از مفروضات بازار سرمایه کارا این است که سرمایه‎گذاران به‎طور منطقی به اطلاعات جدید واکنش نشان می دهند، اما یافته های تجربی نشان می دهد نوع واکنش افراد به اطلاعات منتشره متفاوت است و در برخی موارد واکنش آن‎ها به اطلاعات جدید کاملا منطقی نیست. به‎عبارت دیگر افراد تحت تاثیر عوامل روانشناختی و رفتاری، نسبت به اطلاعات جدید واکنش های متفاوتی نشان می دهند و باعث ناهنجاری هایی از جمله افزایش بیش از حد یا کم-تر از حد قیمت ها می شوند. هدف این پژوهش، بررسی واکنش سرمایه گذاران نسبت به اقلام تعهدی است که موجب اقلام تعهدی خلاف قاعده در بازار می شود. جامعه‎ی آماری پژوهش شامل شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره 1378-1386 است. نتایج به‎دست آمده بیانگر آن است در بازار سرمایه ایران، اقلام تعهدی خلاف قاعده وجود دارد که وابسته به اطلاعات سرمایه گذاری شامل در اقلام تعهدی بوده است. همچنین نتایج این پژوهش نشان می دهد، سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار تهران نسبت به اقلام تعهدی واکنش بیش از اندازه نشان می دهند.
    کلیدواژگان: واکنش سرمایه گذاران، اقلام تعهدی خلاف قاعده، سرمایه گذاری، اقلام تعهدی
  • اسفندیار ملکیان، احمد احمد پور، محمد رحمانی نصرآبادی، عباسعلی دریایی صفحه 21
    پیش بینی سود حسابداری و تغییرات آن به عنوان یک رویداد اقتصادی از دیرباز مورد علاقه سرمایه گذاران، مدیران، تحلیلگران مالی، پژوهشگران و اعتباردهندگان بوده است. مهم ترین منبع اطلاعاتی سرمایه گذاران، اعتباردهندگان و سایر استفاده کنندگان (در بورس اوراق بهادار) پیش بینی های سود ارایه شده توسط شرکت هاست. با توجه به اهمیت سود هر سهم افشا شده توسط شرکت ها، پژوهش حاضر در پی آن است تا عوامل مؤثر بر دقت سود پیش بینی شده را شناسایی کند. عوامل مورد بررسی عبارتند از: اندازه، عمر، دوره پیش بینی، اهرم مالی، دفعات تجدیدنظر، گزارش حسابرس، حضور در تالار اصلی یا فرعی و نوع صنعت. آزمون های مورد استفاده برروی 58 شرکت نمونه برای سال های1382-1385 انجام شده اند که شامل رگرسیون با استفاده از داده های تابلویی و آزمون طرح اندازه های تکراری است. میانگین خطای کل مشاهده ها برابر 50 درصد به دست آمد و تنها حدود 18 درصد مشاهده ها همراه با خطای پیش بینی کمتر از 10 درصد بوده اند. نتایج پژوهش بیانگر رابطه منفی بین دوره پیش بینی، اهرم مالی و عمر شرکت با دقت پیش بینی است و وجود رابطه بین گزارش حسابرس با دقت پیش بینی را تایید می کند. در سایر موارد رابطه معناداری بین متغیرهای بررسی شده با دقت پیش بینی، یافت نشد.
    کلیدواژگان: دفعات تجدیدنظر، دوره پیش بینی، خطای پیش بینی سود، پیش بینی سود
  • علی رحمانی، سیدعلی حسینی، نرگس رضا پور صفحه 37
    با توجه به نقش نقدشوندگی در کشف قیمت دارایی ها، توزیع ریسک مالی و کاهش هزینه معاملات، شناخت عوامل مؤثر بر آن اهمیت دارد. پژوهش حاضر، شواهدی در ارتباط با نقش مالکیت نهادی در نقدشوندگی سهام ارایه می‎کند. میزان مالکیت نهادی شاخصی برای کارکردهای نظارتی و اطلاعاتی نهادها و تمرکز مالکیت نهادی شاخصی برای ایجاد کژگزینی و کاهش سهام شناور آزاد است. در این پژوهش، به‎منظور تفکیک آثار کارکردهای گوناگون مالکان نهادی بر نقدشوندگی سهام، از دو معیار میزان و تمرکز مالکیت نهادی استفاده شده است. 15 معیار مختلف معاملاتی و اطلاعاتی برای نقدشوندگی تعریف شد. تعداد 138 شرکت طی دوره زمانی 1384 الی 1388 با روش نمونه گیری حذفی انتخاب و فرضیه های پژوهش با استفاده از رگرسیون خطی چندگانه آزمون شده است. نتایج نشان می دهد، بین میزان مالکیت نهادی و نقدشوندگی سهام رابطه مثبت و معنادار وجود دارد و تمرکز مالکیت نهادی موجب کاهش نقدشوندگی سهام شرکت ها می شود. این روابط هم در مورد معیارهای معاملاتی نظیر حجم معاملات، درصد سهام شناور و معیار امیهود و هم در مورد معیارهای اطلاعاتی مانند شکاف قیمتی عرضه و تقاضای سهام مشاهده شده است.
    کلیدواژگان: مالکیت نهادی، عدم تقارن اطلاعاتی، نقدشوندگی سهام، راهبری شرکتی
  • علی اکبر نونهال‎نهر، سعید جبارزاده کنگرلویی، یعقوب‎پورکریم پورکریم صفحه 53
    هدف از این پژوهش بررسی رابطه بین کیفیت حسابرس و قابلیت اتکای اقلام تعهدی است. جهت تعیین کیفیت حسابرس از دو معیار اندازه مؤسسه حسابرسی و دوره تصدی حسابرس و به‎منظور محاسبه قابلیت اتکای اقلام تعهدی در پیروی از مدل ریچاردسون و همکاران از پایداری اقلام تعهدی استفاده شده است. جامعه‎ی آماری این پژوهش، کلیه‎ی شرکت‎های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است که در دوره زمانی 1380-1386 مورد بررسی قرار گرفته‎اند. برای آزمون فرضیه های پژوهش از مدل های رگرسیونی خطی چندگانه استفاده شده و روش بررسی داده ها به‎صورت مقطعی و بررسی سال به سال است. نتایج این پژوهش نشان می‎دهند، شرکت‎های حسابرسی شده توسط حسابرس با کیفیت بالاتر در مقایسه با شرکت های حسابرسی شده توسط حسابرس با کیفیت پایین‎تر، دارای ضریب پایداری اقلام تعهدی بیشتری بوده و درنتیجه قابلیت اتکای اقلام تعهدی بالایی دارند.
    کلیدواژگان: کیفیت حسابرس، اندازه مؤسسه حسابرسی، قابلیت اتکای اقلام تعهدی، دوره تصدی حسابرس
  • یحیی حساس یگانه، کاوه آذین فر صفحه 83
    برای بهبود در فهم کیفیت حسابرسی پژوهش‎های متعددی انجام شد تا هم درک بهتری از این مفهوم به‎دست آید و هم رابطه بین کیفیت حسابرسی با سایر متغیرها مشخص شود. یکی از متغیرهایی که رابطه آن در بسیاری از پژوهش‎ها با کیفیت حسابرسی، مورد بررسی قرار گرفته، اندازه مؤسسه حسابرسی است. یکی از اولین پژوهش‎ها در این زمینه را دی آنجلو در سال 1981 به‎عمل آورد. او در بررسی های خود به این نتیجه رسید بین کیفیت حسابرسی و اندازه حسابرس رابطه مثبت وجود دارد. پژوهش حاضر به‎دنبال بررسی رابطه بین کیفیت حسابرسی و اندازه حسابرس (مؤسسه حسابرسی) در ایران است. به‎همین منظور مؤسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی در زمره حسابرس کوچک (مؤسسات حسابرسی کوچک) و سازمان حسابرسی به‎دلیل کارکنان زیاد و قدمت بیشتر در زمره حسابرس بزرگ قرار می‎گیرد. برای بررسی کیفیت نیز معیار پژوهشگران، مقایسه‎ی تحریفات کشف شده و گزارش شده در گزارش‎های حسابرسی به تفکیک پنج نوع تحریف، از طریق مقایسه گزارش حسابرسی سال جاری و گردش سود و زیان انباشته سال آتی انجام می‎شود. روش مورد استفاده، روش پژوهش دو وجهی بوده و تحلیل‎های آماری صورت گرفته در این پژوهش مبین رابطه معنادار و معکوس کیفیت حسابرسی و اندازه حسابرس (مؤسسه حسابرسی) است.
    کلیدواژگان: تحریفات حسابداری، مؤسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی، اندازه حسابرس، کیفیت حسابرسی، سازمان حسابرسی
  • حسن قالیباف اصل، شهاب الدین شمس، محمد جواد ساده وند صفحه 97
    استراتژی های معاملاتی شتاب که برای بهره گیری از همبستگی سریالی موجود در بازدهی بازار و اوراق بهادار به‎کار می روند، در زمره استثنائات مالی و بی نظمی های بازار سرمایه قرار می گیرند. در این استراتژی بازدهی اضافی با خرید سهام برنده گذشته و فروش سهام بازنده گذشته قابل دستیابی است. این پژوهش به بررسی سودآوری استراتژی های شتاب سود و قیمت در بورس اوراق بهادار تهران و ارزیابی اثر عوامل بازده غیرعادی، سود غیرمنتظره استاندارد شده، نسبت قیمت به سود هر سهم، ارزش دفتری به ارزش بازار هر سهم و همچنین اندازه شرکت، بر روی بازده این استراتژی ها طی دوره زمانی 1383 - 1387 می پردازد. پژوهش حاضر بر اساس چهار فرضیه انجام شده است. مهم‎ترین آن‎ها این است که با استفاده از استراتژی-های شتاب سود و قیمت می توان بازده اضافی در بورس اوراق بهادار تهران کسب کرد. نتایج آزمون فرضیه ها نشان داد، استراتژی شتاب قیمت در بازه های زمانی 3،6 و 12 ماهه و استراتژی شتاب سود در بازه-های زمانی 3 و6 ماهه در بورس اوراق بهادار تهران سودآور هستند؛ اما سودآوری استراتژی شتاب سود در دوره زمانی یک‎ساله تایید نشده است. در فرضیه سوم به این نتیجه رسیدیم که در دوره زمانی 3 و 6 ماهه متغیرهای مستقل مدل توجیه کننده بازده اضافی ناشی از شتاب قیمت هستند اما در دوره زمانی یک‎ساله عوامل دیگری غیر از متغیرهای مستقل ذکر شده در مدل، در کسب بازده اضافی حاصل از شتاب قیمت تاثیرگذار هستند. در فرضیه چهارم رابطه معنادار استراتژی شتاب سود و قیمت در بازه زمانی 3 و 6 ماهه تایید شده است؛ اما در بازه زمانی یک‎ساله رابطه معناداری بین این دو متغیر مشاهده نشد.
    کلیدواژگان: سهام بازنده، سهام برنده، شتاب سود، بی‎نظمی، شتاب قیمت
|
  • Corporate Governance, Information Asymmetry, Institutional Ownership, Stock Liquidity Page 37
    Regarding the critical role of liquidity in asset price discovery, sharing of financial risk and transaction costs reduction, it is important to know about the effective factors. This study offers evidences about the role of institutional ownership in the stock liquidity. In this research, for separating various impacts of institutional ownership, we used two measures as institutional ownership level and concentration. The level of institutional ownership is the proxy of trading and monitoring activity and the concentration of such ownership is the proxy of adverse selection and free float share reduction. We defined 15 different trading and information liquidity measures. Considering sampling limitations, we examined 138 corporations, from 1384 to 1388. We utilized linear multivariable regression to test our research hypothesis. The results indicate that liquidity is positively related to institutional ownership level; but institutional ownership concentration has a significant negative effect on stock liquidity. The finding is true about both trading measures including trading volume, free float share percentage and Amihud measure and also information measures like bid-ask spread.
  • Page 53
    This study investigates the relationship between Auditor Quality and Accrual Reliability. To determinate of auditor quality, using two metrics of Auditor Size and Auditor Tenure, and following Richardson, we use accrual persistence for measure of accrual reliability. In this study, we investigated the listed companies in Tehran stock exchange, over the period of 1380-1386. For testing hypothesis, the multiple linear regression and measurement method of Cross-sectional are used. We find evidence that reported accruals audited by higher-quality audit firms have a more persistence coefficients compared to reported accruals of companies audited by lower-quality audit firms, and finally have a more accrual reliability.
  • Page 83
    To improve in understanding audit quality, multiple researches were performed to obtain a better understanding for this concept to determine the relationship between audit quality and other variables. One of the variables which its relationship with audit quality was reviewed in many research, is auditor size. One of the first researches in this respect was performed by De Angelo in 1981. In his studies, he concluded that there is a positive relationship between audit quality and auditor size. In the present research, the researchers seek to study the relationship between audit quality and auditor size in Iran. In this study, Iranian certified public audit firms as small audits and audit organization, due to having many personnel and oldness, is considered the big audit. To study the quality, researchers, criterion, the comparison of discovered and reported misstatements in audit reports are performed by separating it into five kinds of misstatements by comparing the current year audit report and statement of retained earning in the future year. The method used is dichotomy research and the statistical analyses performed in this research indicate a meaningful and inverse relationship between audit quality and auditor size.
  • Page 97
    One of the capital market anomalies and exceptions in finance are momentum. Momentum strategies are applied to use serial correlation available in market and securities returns. In these strategies investors can earn excess return as follow: buying winner stocks in the past and selling loser stocks in the past. In this study, we are going to explore the profitability of price and earning momentum strategies in Tehran Stock Exchange. Also, the impact of factors such as abnormal return, standardized unexpected earnings, price to earnings per share ratio, book value to market value ratio and company’s size on return of these strategies are investigated 1383 to 1387. This research based on four hypothesizes which most important of these hypothesizes is: by using price and earning momentum strategies in Tehran Stock Exchange, an investor can earn excess return. Results indicate that price momentum strategy in 3-month, 6-month and one-year time periods in Tehran stock exchange is profitable. However, earnings momentum strategy only in 3-month and 6-month time horizons is profitable. Testing third hypothesis show that in 3-month and 6-month time horizons, the model’s independent variables justify the excess return of price momentum strategy but in one-year time period, except for independent variables, other factors affect the excess return. In forth hypothesis, significant relationship between price and earnings momentum strategies in 3-month and 6-month time horizons is accepted but in one-year period, there is no significant relation between them.