نشریه تحقیقات اسلامی
شماره 1 (پیاپی 33، 1385)

نبوت و رسالت مقامی است که خدا به برخی از بندگان می سپارد تا مردمان را با وحی الهی به نیکبختی رهنمون شوند. مطابق حکمت الهی باید نشانه هایی عمومی- شامل مجموعه قراین شخصیتی, پیام و پیروان, گواهی پیامبران پیشین و اعجاز- برای تشخیص پیامبر از مدعیان دروغین, موجود باشد و پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم همه آن نشانه ها را به وجه نیکویی داشتند,چه از شخصیت متعالی و خلقی نیکو و پیروانی چون علی علیه السلام بهره مند بودند, برای مردمان زمان جاهلیت پیام بلند و جامع آوردند و و موسی و عیسی علیهما السلام به آمدن ایشان...

در سده های اخیر افتراق و خصوصمت شدیدی میان مسلمانان درباره مساله توسل به نبی اکرم صلی الله علیه و آله و سلم اهل بیت علیهما السلام و اولیای صالح پدیده آمده است, به طوری که مخالفان توسل موافقان را متهم به شرک و موافقان آن مخالفان را محکوم به دشمنی و بیزاری از رسول خدا و خاندان طاهر او کرده اند که نتیجه آن برخوردها موجب شدت تعصبات در طرفین و سلطه بیگانگان بر ممالک اسلامی بود. با ژرف نگری در منابع اسلامی, در می یابیم که توسل اقسام فراوان دارد, بدین ترتیب که بعضی از انواع آن, به اتفاق همه دانشمندان اسلام جایز, برخی حرام و...

تفسیر قرآن به سنت در مرحله بعد از تفسیر قرآن به قرآن و در امتداد آن است و معیت آن دو با هم به نحو لازم و ملزوم. یعنی حجیت قرآن, تجویز فرموده است. بدان سبب که نمی توان همه آیات قرآن را با خود قرآن تفسیر کرد و لازمه اش کفایت قرآن و بی نیازی از سنت و اهل بیت علیهما السلام است لذا چاره ای جز رجوع به سنت معصومان علیهماالسلام برای تفسیر قرآن نیست که خود از بهترین و ضروری ترین راه های شناخت کلام خدا و یکی از منابع تفسیر آن است. بحث ما بررسی یکی از روش های تفسیری امام علی علیه السلام است و ایشان تنها معصومی است که از...

اخبار و احادیث معصومان علیهما السلام پس از گسترش مباحث علوم روایی و در نتیجه تنویع و تقسیم احادیث, غالبا با ملاک های سندی ارزیابی شده و میزان صحت و سقم روایات نیز تا حد زیادی به چگونگی احوال راویان آنها بستگی داشته است. هرچند این گونه شیوه بررسی احادیث مسبوق به سابقه است ولی کامل نیست و لازم است که ملاک های متنی نیز همچون دوره متقدمان در اولویت قرار گیرد. تاریخ که پیوند عمیق با حدیث دارد به عنوان یکی از آن ملاک ها به یاری پژوهنده حدیث آمد تا درستی یا نادرستی بعضی احادیث را محک زند و به همین سبب برخی از اندیشمندان...

اسلام به عنوان دین خاتم, که خاتم النبیین صلی الله علیه و آله و سلم آن را به ارمغان آورد با سرعتی خارج از تصور و وصف ناپذیر در عمق وجود مردم فرق و نژادهای مختلف جای گرفت و چون آیین جدیدی را نیز با خود همراه داشت که بکلی متفاوت از آیین های خود جزیره العرب و سایر ملل آن روزگار بود با قوت و قدرت ماندگار شد ماندگاری که پس از سپری شدن بیش از 1400 سال همچنان پایدار است و لاجرم استمرار خواهد یافت. در این مقاله کوشش شده است تا ضمن برشمردن علل ظهور نبی اکرم و دین مبین اسلام در سرزمین عربستان به بحث و بررسی تحلیلی در این باره...

در این مختصر جایگاه وجودی رسول خدا در عالم خلقت, بیشتر از زبان صدرالمتالهین شیرازی و استناد اثار تفسیری او که آثاری فلسفی- عرفانی است بیان شده است در بخش نخست مقاله درمی یابیم که حقیقت محمدی همان عقل اول و مخلوق نخست و در واقع واسطه ایجاد عوالم است در قوس نزول و هم در قوس صعود, و در لباس جسمانی بشری با نام محمدبن عبدالله صلی الله علیه و آله و سلم که ثمره نهایی خلقت باشد. بدین معنا که در حقیقت این دو قوس در بدایت و نهایت به یک جا می رسد, دربخش دوم ملاحظه می شود که جوهر نبی جوهری است جامع نشات و حاکم بر...

اجتماعات بشری از دیرباز برای اداره امور خود در عرصه های اجتماعی, فرهنگی, اقتصادی و سیاسی, همواره نیازمند نوعی از حکومت بوده است و البته هر حکومتی قوانین و مقررات خاص خود را دارد که مردم ناگزیر از اجرای احکام آنهایند. در این میان بر حکومت ها است که اولا پایگاه های مشروع داشته باشند و در ثانی طرح ها و برنامه هایشان با مصالح اجتماعی سازگار باشد تا بتوانند از حمایت مردم برخوردار شوند. در این مقاله کوشش کرده ایم تا ابتدا ضمن برشمردن تفاوت های حکومت مبتنی بر سنت نبوی با سایر حکومت ها برتری های نوع اول را بیان داریم و سپس به بحث...