فصلنامه ره آورد نور
سال سوم شماره 8 (پیاپی 25، پاییز 1383)

به منظور توسعه کاربری فناوری اطلاعات و ارتباطات، چندی پیش طرح جامعی با عنوان «تکفا» به تصویب هییت وزیران رسید از آن پس نهادهای مختلف اجرایی و تحقیقاتی کشور عزم خود را جهت ارایه برنامه های کاربردی و جذب بودجه بیشتری از این طرح آغاز کردند. مراکز اطلاع رسانی و پژوهشی علوم اسلامی قم نیز برای بهره مندی از تسهیلات طرح تکفا طرح های ارزشمند و نوینی را ارایه نمودند. اما از آنجا که بیشتر موسسات علوم اسلامی مربوط به بخش خصوصی است در تعامل برقراری ارتباط با این طرح با مشکلات خاصی مواجه شدند. به مناسبت برگزاری نمایشگاه اطلاع رسانی علوم اسلامی در میزگردی با حضور مسیولان طرح تفکا نمایندگان مراکز پژوهشی و اطلاع رسانی اسلامی برگزار شد، راهکارهای همکاری و تعامل بهینه این موسسات با طرح ملی تکفا بررسی گردید. به دلیل اهمیت این میزگرد و نکات ارزشمندی که در آن مطرح شده بود، متن کامل آن را به حضور خوانندگان تقدیم می کنیم.

امروزه با گسترش روزافزون علم و به وجود آمدن نشر الکترونیکی و افزایش بی رویه شبکه های اطلاعاتی، کتابخانه ها نیز مفهوم جدیدی می یابند و به زودی کتابخانه های دیجیتالی (Digital library) و به دنبال آن، کتابخانه های مجازی  Virtual) library) جای کتابخانه های سنتی را خواهند گرفت.
در ضمن شرایطی، به گفته پژوهشگران: «مهم ترین وظیفه کتابدار، ایجاد تعادل بین اطلاعات چاپی و دیجیتالی خواهد بود».
کتابخانه های اسلامی به عنوان ابزاری در خدمت علم و فناوری و معارف اسلامی، باید پابه پای چنین پیشرفت هایی حرکت کنند.
خوشبختانه حوزه های علمیه با درک شرایط زمان و اهمیت تشکیل کتابخانه های مجازی، اقدامات بسیاری را در فضای مجازی اینترنتی انجام داده اند؛ به گونه ای که هم اکنون در بیشتر پایگاه های اسلامی و خاصه پایگاه های مربوط به علوم اسلامی، بخش وسیعی به کتب گوناگون دینی اختصاص یافته است. به گزارش پایگاه اینترنتی Shiasearch قریب به 28000 عنوان کتاب در پایگاه های شیعی ارایه شده است. اگر این مجموعه ارزشمند به روش علمی سامان دهی شود و امکان بازیابی اطلاعات آن به روش ها و قالب های متفاوت مانند: موضوعی، الفبایی و بر اساس نام نویسنده، فراهم آید، آنگاه پژوهشگران اسلامی و اسلام شناسان می توانند بدون حضور فیزیکی در کتابخانه، کتب مورد نیاز خود را در هر جایی که باشند، مطالعه کنند. تا به گفته ویلیام آرمز: «در هر جا که یک رایانه شخصی و یک شبکه ارتباطی وجود داشته باشد، کتابخانه نیز بوجود آید».

از جمله مباحث قابل توجه در جوامع روبه رشد، توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) است. نیل به اهداف از پیش تعیین شده در این عرصه، نیازمند سیاست گذاری مناسب و بسترسازی بهینه جهت فعالیت کارآمد و گسترده است تا از اتلاف هزینه و انجام کارهای مشابه جلوگیری شود.
در این میان، حوزه های علمیه نیز به منظور بهره گیری مطلوب از فناوری ارتباطات و اطلاعات، ناگزیر از برنامه ریزی علمی و کارشناسی شده با اهدافی معین است. نیل به نتایج کاربردی ICT و حرکت رو به رشد در مسیر توسعه، در گرو استفاده از نخبگان و نیروهای انسانی متخصص در حوزه های مختلف دین می باشد تا با قدرت اجرایی کافی از این ابزار مفید و راهگشا بهترین بهره ها را برده، ساختاری همگون و مسیری هموار را در نظام خویش پدید آورد و پژوهشگران دینی را به گونه ای شایسته مدد رساند.

دهکده جهانی» نامی است که حتما بارها شنیده و شاید به آن فکر کرده اید. آیا می توان جهان به این بزرگی را به یک دهکده مثال زد و با مجموعه ای این چنینی مقایسه کرد؟
آری در دنیایی که زمان و بازده زمانی به وسیله ابزارهای ارتباطی و ICT به حداقل ممکن رسیده و ارتباطات به سهولت انجام می گیرد و فاصله ها از بین رفته است، می توان آن را به نام دهکده جهانی نامید. در حال حاضر، تمامی ساختارهای اداری، اقتصادی، صنعتی و حتی هنری به ICT گرایش پیدا کرده اند فناوری اطلاعات و نقش بسیاری در عرصه های گوناگون خاصه، در نظام اداری سازمان ها دارد. در نگاهی گذرا و سریع به نقش ICT در نظام های اداری می توان گفت که ICT در مواردی همچون: بالا رفتن ضریب بهره وری، پایین آمدن هزینه ها، کنترل اطلاعات درون سازمانی، هدایت اطلاعات برون سازمانی، تقلیل نیاز به نیروی انسانی، افزایش سرعت عملکرد سازمانی، نقش حیاتی و اساسی دارد. علاوه بر اینکه توسط  ICTمی توان برای هر کارشناسی وظیفه مشخصی را تعریف نمود و از گردش نابجای اطلاعات جلوگیری کرد. در اطلاع رسانی باید به افراد صلاحیت دار بدون واسطه با ضریب بالای امنیتی ارایه شود و با جایگزینی ICT به جای رایانه ها می توان از نتایج مدیریت اطلاعاتی و منابع آن بهره مند شد.
از آنجایی که هر نظام اداری همچون نهادهای حوزه دین دارای دو بخش درون و برون سازمانی است، بنابراین، باید در پیاده سازی ICT به دو رکن اساسی اطلاعات (information) و ارتباطات (communication) توجه بیشتر نمود؛ چرا که توسعه فناوری در راستای تحقق خدمات اطلاعاتی و اطلاع رسانی باعث می شود که مدیران سازمانی توانایی به مدیریت صحیح و کامل را بر مجموعه خود بیابند. جهت نیل به این مرحله هر مدیری نیازمند برنامه و نظامی منسجم و مبتنی بر رعایت اصول و اهداف ICT است که به اصطلاح کارشناسان این فن «پایانه ICT » نامیده می شود.

بحث کاستن تکرار در احادیث، از جمله مباحثی است که از دیرباز مورد توجه عالمان بزرگی چون مرحوم علامه مجلسی در بحارالانوار بوده و سعی نموده اند از انبوهی روایات مشابه بکاهند و پژوهشگر را از مشکل پراکندگی در امر تحقیق نجات دهند. از این رو، علماء فرهیخته پیشین به این مسئله اهتمام داشتند که تا حد امکان در مقوله احادیث به متن واحدی دست پیدا کنند و تکرارها را به حداقل برسانند. با این حال، هنوز در آثاری نظیر بحار الانوار و کتب اربعه شاهد روایت های تکراری هستیم. این موضوع نشان می دهد که بحث مقارنه الاحادیث از حساسیت خاصی برخوردار است و به راحتی نمی توان یک روایت را کنار گذاشت و فقط به شبیه آن بسنده کرد.
نظر به اهمیت و جایگاه احادیث مشابه در متون روایی و تاثیر آن در نوع برداشت های محقق، سلسله مباحثی در طی چند شماره از نشریه ره آورد نور به حضور خوانندگان محترم تقدیم می گردد که بخش نخست آن را در شماره قبل با عنوان «راهکارهای شناسایی احادیث مشابه» ملاحظه نمودید. در این شماره به حضور حجه الاسلام حسین سیف اللهی، مدیر اطلاع رسانی دفتر مطالعات و تحقیقات زنان و همچنین مدیر پروژه موسوعه حدیثی زن و خانواده رسیدیم و در زمینه بحث مقارنه الاحادیث گفتگویی را با ایشان ترتیب دادیم که در ذیل می خوانیم.

در طول تاریخ شیعه، محدثان و عالمان بزرگی در نقل حدیث و جمع آوری آن به ابتکاراتی دست زده اند که هم پاسخگوی نیاز جامعه خود بودند و هم حفظ و انتقال حدیث به آیندگان را نتیجه بخشیدند. این اقدام سترگ، از روزگار حضور ایمه(ع) آغاز شد و در زمان غیبت با تدوین نخستین جوامع حدیثی همچون: اصول کافی، من لایحضره الفقیه، الاستبصار و تهذیب الاحکام ادامه یافت. اما پراکنده بودن روایات در بیش از هفتصد جلد کتاب و عدم تبویب دقیق آنها موجب شد تا محدثان دیگری همچون علامه مجلسی جوامع ثانویه حدیثی مانند بحارالانوار را به وجود آورند که این حرکت با تهیه کتاب حدیثی «الوافی» که مشتمل بر روایات کتاب های چهارگانه حدیثی شیعه است، ادامه یافت و سرانجام در زمان معاصر به «جامع الاحادیث الشیعه» اثر گران قدر آیت الله العظمی بروجردی خاتمه یافت.
این موسوعه ها و معجم های حدیثی اگر چه با توجه به نیازهای روز دستآوردهای بسی ارزشمند را ارایه کرده اند، اما هر کدام علاوه بر ویژگی های کارآمد، کاستی هایی نیز دارند که باید در تهیه و تدوین مجموعه های کامل تر مورد توجه قرار گیرد.

مهدویت یا اعتقاد به منجی بشریت، مبتنی بر پایه های محکمی است که برخاسته از براهین عقلی و نقلی می باشد و یکی از مهم ترین اعتقادات اساسی مشترک میان ادیان سه گانه اسلام، یهودیت و مسیحیت به شمار می آید. از این رو، تبیین عقاید حقه اسلامی و شناساندن جایگاه و منزلت امام منتظر(عج) و پژوهش های نوین و کاربردی در این زمینه، بسیار حایز اهمیت می باشد و در فضای بحران خیز جهان کنونی به کارگیری زبان و دانش روز در این مسیر نقش بسزایی دارد.
با توجه به توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات، برماست که همگام با عصر حاضر به دفاع از کیان دینی خویش قیام نماییم و با استفاده از این ابزارهای کارآمد به احیای فرهنگ مهدویت و انتظار برآییم.
در این خصوص، کارهای شایسته و درخور توجهی به انجام رسیده که از آن جمله می توان به تولید نرم افزارهایی خاص در این باره اشاره کرد. کتابخانه امام مهدی(عج)، المهدی، انتظار، امام مهدی(عج)، مهدویت، نوید انتظار، صاحب الامر، یوسف و جمکرانیه از مهم ترین برنامه هایی است که به عرضه مطالبی ارزشمند درباره امام عصر(عج) و ارایه پاسخ های مناسب به شبهات و پرسش های موجود پرداخته و طریق تشنگان کوی انتظار را هموار ساخته اند.
در این نوشتار با مهم ترین نرم افزارهای مهدویت و قابلیت های اصلی آنها آشنا می شوید.

نرم افزار «پرسمان»(2) از سوی اداره مشاوره و پاسخ نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها فراهم آمده، تا با بهره مندی از مکتب غنی اسلام و معارف بلند آن، دل های عطشناک و جوینده دانش را سیراب کند و نهال سبز بصیرت را در گلدشت سینه ها بارور سازد. پرسمان، محفل انسی است که جوانان اندیشمند و پرسشگر را پذیراست و در آن فضایی فراهم آمده تا جوانان این مرز و بوم پرسش های خود را درباره موضوعات مختلف بیابند و پاسخ مناسب دریافت کنند. پرسمان، برگزیده ای از 50 هزار پرسش و پاسخ دانشجویی است که همراه با ویژگی ها و امکانات مفید با همکاری صمیمانه مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی تهیه و تولید شده و در اختیار علاقه مندان و مراکز علمی قرار گرفته است. در این نوشتار، با ویژگی ها و بایسته های این نرم افزار آشنا خواهید شد.

در عالم گسترده اینترنت، انسان ها با اهداف گوناگون به ارایه افکار و اندیشه های خود می پردازند. در این میان، عرضه مطالبی چون: مهدویت، امید به ظهور مصلح و رهبری الهی، مسیح گرایی، هزاره گرایی، آینده گرایی و یا منجی گرایی از مهم ترین و پرجنجال ترین مباحث به شمار می آیند. یک جستجوی ساده در اینترنت، انسان را با انبوهی از اطلاعات در این مقوله روبه رو می کند؛ به گونه ای که با هدف اثبات مدعا و اندیشه خود، به طرح و ارایه مباحثی از این قبیل پرداخته اند.
در این بین، تلاش طالبان عدالت و امامت در معرفی و شناسایی ناجی بشریت حضرت مهدی(عج) قابل ستایش است.
از این رو، به معرفی و بررسی برخی از پایگاه های شیعی اینترنت در موضوع مهدویت می پردازیم که به زبان فارسی ارایه شده اند.

سلام بر رمضان، سلام بر بزرگ ترین ماه خدا و عید عاشقان حق، سلام بر آن ماه گرامی که با برکت همراه است و به برکت آن بسیاری از بلاها از ما برداشته می شود.
رمضان می آید و با سرعت می رود و چه کم سعادت اند آنان که از این سفره گسترده الهی بهره نگیرند و خود را از برکات و فضایل آن محروم نمایند. مهم این است که از کنار این روزها و شب ها بی توجه نگذریم و نسبت به وظایف خود غفلت نورزیم. پس علم و آگاهی نسبت به وظایف و تکالیف خود در این ماه، از اولین قدم های پیش روی هر مکلف است.
اگر چه هم اینک در فضای آکنده از معنویت ماه مبارک رمضان قرار نداریم، اما به وسیله برخی از پایگاه های اینترنتی می توان هنوز هم از برکات و آثار این سفره گسترده الهی برخوردار شد و این گونه از فناوری نوین در مسیر تعمیق و بهره مندی هرچه بیشتر از احکام متعالی اسلام استفاده برد. این نوشتار شما را با پایگاه هایی که تمام و یا قسمتی از فضای خود را به ارایه اطلاعات مرتبط با ماه رمضان اختصاص داده اند، آشنا می سازد و فضای روحانی و لحظات معنوی این ماه انسان ساز را برای شما ترسیم می کند.

دفتر تبلیغات اسلامی قم تا کنون اقدامات شایسته ای را در زمینه اطلاع رسانی علوم دینی به انجام رسانده است. از جمله، چندین پایگاه اطلاع رسانی را در شبکه جهانی اینترنت طراحی کرده که مهم ترین آن، شبکه بلاغ (www.balagh.net) می باشد.
در گفتگویی که با حضور حجه الاسلام نظامی، معاونت اطلاع رسانی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و مدیر شبکه بلاغ، داشتیم، ویژگی ها و کمبودهای این شبکه مورد بررسی قرار گرفت که تقدیم خوانندگان می شود.

شاید آنگاه که فردریش نیچه، فیلسوف نامدار آلمانی، با بیانی جهان گیر، مرگ خدا را به جهانیان اعلام کرد، کمتر کسی فکر می کرد که دیگر خبری از خدا، دین و معنویت باقی بماند. به گمان نیچه و هودارانش انسان با دانش و فناوری پیشرفته خود به تدریج باید جای خدا را می گرفت و باورهای مذهبی و غیر مادی رخت بر می بست؛ اما گذشت زمان از خیال های خام ایشان پرده برداشت و بر همگان روشن ساخت که نه تنها خدا و دینش نمرده است، بلکه همگام با پیشرفت فناوری روز، به ویژه فناوری اطلاعات، بازگشت به دین و احیای شعایر و جنبش های دینی نیز به طور چشمگیری فزاینده بوده است؛ چندان که بسیاری از دانشمندان برجسته معاصر بدان اشاره و حتی تاکید داشته اند. سامویل هانتینگتون از متفکران طراز اول دنیا و صاحب نظریه «برخورد تمدنها» اظهار کرده است که: «نوعی خلا هویت در جهان پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و پایان جنگ سرد شکل گرفت که خودآگاهی تمدنی و تجدید حیات مذهبی به عنوان وسیله ای برای پر کردن آن خلا شروع به رشد نمود (هانتینگتون، 1372: ص 2). (2)
افزون بر این، فناوری اطلاعات به طور عام و اینترنت به شکل خاص، بستری بی نظیر فراهم کرده که در آن دین پژوهی و معنویت طلبی بسیار آسان تر، بیشتر و مطلوب تر از گذشته شده است. بنا بر گفته جرج بارنا (George Barna)از هر 6 نفر کاربر اینترنت در جهان، حداقل یک نفر به دنبال اطلاعات معنوی و مذهبی بوده است.(3) در این زمینه آمارهایی وجود دارد که میزان دین پژوهی در اینترنت را در حد 25 تا 30 درصد کل کاوش های اینترنتی اعلام کرده اند و این نشانگر بازگشت و اقبال نسل جدید جهان به دین و معنویت، و همچنین بیانگر ضرورت بهره گیری از فناوری اطلاعات و اینترنت در این زمینه است. همزیستی قابل توجه دین و فناوری اطلاعات تا آنجاست که امروز مذاهب و مکاتب مختلف برای تبلیغ و تسهیل در امور و مناسک مذهبی خویش، امکان عبارت سایبر یا آنلاین (Online Worship) را میسر کرده اند و سخن از ادیان مجازی به میان آمده است ؛ ادیانی که اینترنت در شکل گیری آنها نقش اول را داشته است.

در جهان حاضر، نقش و اهمیت اطلاعات و اطلاع رسانی پیوسته افزون می گردد و در این میان، شبکه جهانی اینترنت از مهم ترین ابزار اطلاع رسانی و غنی ترین گنجینه اطلاعات به حساب می آید که به سرعت به محتوای این منبع عظیم و گسترده افزوده می شود. با افزایش تولید اطلاعات اینترنتی، نشر به موقع و در دسترس بودن آن اهمیت زیادی پیدا می کند؛ چرا که طول عمر اخبار متفاوت بوده، از چند دقیقه تا چندین روز یا بیشتر متغیر است. امروزه پایگاه های اینترنتی، دسترسی به اخبار و اطلاعات جدید و همچنین تسهیل در استفاده از بایگانی اطلاعاتی را به مراتب تسهیل نموده اند و در کنار آن، تولید کتب و جزوات آموزشی الکترونیکی نقش و جایگاه تولیدات الکترونیکی را نشان می دهد.
اما تولید و عرضه محتوای الکترونیکی، یک روی سکه می باشد و روی دیگر آن مدیریت این اطلاعات رو به رشد است. و این دغدغه ای است که ذهن بسیاری از مدیران پایگاه های بزرگ را مشغول کرده است. نوشتار حاضر بر آن است تا رویکردی را که پایگاه های اسلامی می توانند به این سامانه داشته باشند، مورد بررسی قرار دهد. نخست به چیستی سامانه مدیریت محتوا و مزایا و معایب آن می پردازیم و سپس به نقش و جایگاه آن در پایگاه های اسلامی اشاره خواهیم کرد.

دانستن این نکته که دین و مسایل معنوی، در زمان ظهور فناوری مدرن مجازی و عصر اینترنت در جوامع غربی چه وضعیتی دارد و آیا جایگاه دین و معنویت در جامعه غربی نسبت به عصر صنعتی (دوره قبل از ظهور این فناوری) ضعیف گردیده یا تقویت شده، می تواند موضوعی جالب توجه و قابل تامل باشد و دیدگاه جدیدی از جامعه غربی در عصر جدید به ما بنمایاند. از این رو، آشنایی با نحوه تعامل این دو با یکدیگر به خصوص از دیدگاه یک عالم و اندیشمند مسیحی، برای ما که علاقه مند به استفاده از فناوری مدرن اطلاعات و اینترنت جهت نشر معارف اهل بیت(ع) در دنیای تشنه معنویت امروز هستیم، خالی از لطف نخواهد بود.مقاله ذیل که بر گرفته از مجله  ReligionOn است، به این موضوع می پردازد.

عصر اطلاعات به تدریج تاثیر خود را در حوزه دین می گستراند و روش های نوینی را در تبلیغ ادیان و مذاهب نتیجه می بخشد و برای هر دین و مذهبی این امکان فراهم می آید که فراسوی مرزهای ملی اشاعه یابد. این شتاب سریع عصر ارتباطات، پدیده ای را به وجود آورده است که می توان آن را «جهانی شدن دینی» نامید. در این روند، اطلاعات دینی به طور فزاینده با روش هایی متفاوت جریان خواهد یافت و اشکال نوین نهادهای مذهبی شکل خواهد گرفت و محتوا و مضمون فعالیت ها و آموزه های آنها تغییرات پر آشوب و متلاطم تری را نسبت به گذشته تجربه خواهد کرد. در این مقاله با برخی از این تحولات آشنا می شویم.
این نوشتار، تخلیص مقاله «گشتارهای مذهبی در عصر اطلاعات» نوشته اینو نوباتاکا، ترجمه خانم فیروزه درشتی است که در پایگاه (bashgah.net) ارایه شده است.

در باره آسیب های اجتماعی اینترنت، سخنان بسیاری گفته شده و از زوایای مختلفی نسبت به این موضوع نگریسته شده است. گستره وسیعی از آسیب های اقتصادی مانند: تشدید تضاد طبقاتی و رشد شکاف میان فرادستان و فرودستان؛ شکاف نسلی بین بزرگسالان و جوانان؛ امنیت ملی، سیاسی و فرهنگی؛ آزادی و دموکراسی دیجیتالی و فرهنگ مجازی و اینترنتی، در زمره آسیب های جامعه شناختی اینترنت می باشند. در این بخش تنها به بیان آسیب های فرهنگی و پژوهشی اینترنت بسنده می کنیم و تحقیق و تحلیل سایر ابعاد اجتماعی و سیاسی اینترنت را از اندیشمندان علوم اجتماعی و ارتباطات به انتظار می نشینیم.

در حالی که از ورود به قرن 21 میلادی چند سال بیشتر نمی گذرد، همواره شاهد جدیدترین اختراعات و اکتشافات در عرصه دانش و فناوری هستیم، یکی از مهم ترین فناوری هایی که در اواخر دهه های قرن بیستم به دنیا معرفی شد و با شروع قرن جدید نیز به اوج شکوفایی خود رسید، شبکه جهانی اینترنت بود. کشور ما نیز برای اینکه بتواند خود را در سطح بین المللی با پیشرفت ها و فناوری های نوین این پدیده جهانی منطبق سازد، تلاش خود را جهت دسترسی به ابزار استفاده از این فناوری آغاز نمود و این گونه، اینترنت وارد کشور شد. تا اینکه پس از بحث های کارشناسی به این نتیجه رسیدند که اینترنت را در سطح شهرها با خدماتی به نام «کافی نت» به مردم عرضه نمایند. «کافی نت»، مکانی است دارای تعدادی کاربر که از طرق مختلفی به خدمات دهنده های بزرگ اینترنتی متصل می شوند و بدون دغدغه دارا بودن رایانه یا اشتراک اینترنت، نیازهای خود را مرتفع می سازند. این امر، باعث آشنایی هر چه بیشتر مردم با فناوری شد؛ ولی هزینه های بالا و تجهیزات سنگین این کار تنها باعث گردید که تنها قشر تحصیل کرده و محققان حوزه و دانشگاه ها با کلمات و اصطلاحاتی از قبیل؛ اینترنت، کافی نت و ایمیل آشنا شوند و فرهنگ اینترنت و کافی نت برای عامه مردم همچنان ناآشنا بماند.

نغمه های دلنشین قرآن و آواهای مربوط به ماه مبارک رمضان در سبک و سیاق های مختلف، فضای نمایشگاه را عطرآگین کرده است و عرضه علوم و معارف قرآنی در قالب دستاوردهای نوین الکترونیکی، از دیدنی های ارزشمند نمایشگاه به شمار می رود. حضور کمیته محصولات چندرسانه ای دوازدهمین نمایشگاه بین المللی قرآن در بخش شرکت های رایانه ای و موسسات صوتی تصویری از دیگر ویژگی های این نمایشگاه است.
در بخش محصولات چند رسانه ای، 32 شرکت رایانه ای همراه با بیست موسسه صوتی و تصویری حضور دارند. فضای مناسب و امکان دستیابی آسان و سریع محصولات عرضه شده، نسبت به سال گذشته تفاوت قابل ملاحظه ای نموده است. به گزارش روابط عمومی کمیته محصولات چند رسانه ای نمایشگاه، دو سمینار تخصصی درباره مشکلات و معضلات موجود در این حوزه با موضوعات «شیوه های نوین ارتباط با جوانان و نوجوانان در حوزه علوم اسلامی» و «کاربرد علوم رایانه ای در تحقیقات دینی» برگزار شده است. در این بخش از نمایشگاه، بیش از چهارصد عنوان نرم افزار ارایه شده که مورد استقبال مردم قرار گرفته است.
گزارش ذیل که برگرفته از نشریه شماره گلستان قرآن می باشد، به بررسی آثار قرآنی موسسات و مراکز جدید در این نمایشگاه پرداخته است.

به همت معاونت پژوهشی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، چهارمین نشست تخصصی مدیران و کارشناسان با عنوان «کتابخانه دیجیتال و نقش آن در تحقیقات علوم انسانی و علوم دینی» در روز پنجشنبه، پنجم آذر ماه، برگزار شد.
سخنران این نشست علمی، مهندس صنیعی بود که طی سخنانی به بیان ضرورت ایجاد کتابخانه دیجیتال پرداخت و گفت: «تاکنون مقالات بسیاری در مورد روان شناسی، جامعه شناسی و ادبیات در کشور داشته ایم؛ ولی در زمینه علوم مذهبی و ایدیولوژی، در طول بیست سال گذشته در نشریات ISI ، فقط یک مقاله به چاپ رساندیم و این واقعا یک شوک است».

 دهمین نمایشگاه بین‏المللی الکترونیک کامپیوتر و تجارت الکترونیکی (الکامپ 2004) روز سه شنبه، 26 آبان ماه 83 با سخنان سید محمد خاتمی، ریاست محترم جمهور آغاز به‏کار کرد.

نمایشگاه بین‏المللی الکامپ، مهم‏ترین رخداد تجاری فناوری اطلاعات و ارتباطات سال در ایران است که همه‏ساله بازدیدکنندگان بسیاری را از سراسر ایران و جهان پذیرا می‏شود.

این نمایشگاه که نخستین بار در سال 1374 برگزار گردید، همواره روند روبه‏رشد خود را حفظ کرده است و هم‏اکنون با در برگرفتن فضای غربی نمایشگاه‏های دایمی تهران، وسیع‏ترین نمایشگاه تخصصی به‏شمار می‏رود و با سیاست‏های اخیر دولت و بر اساس برنامه سوم و چهارم توسعه اقتصادی کشور، الکامپ در آینده‏ای بسیار نزدیک جایگاه ویژه خود را به عنوان بزرگ‏ترین بازار منطقه به‏دست خواهد آورد. با وجود این، حضور فعالان حوزه انفورماتیک در این واقعه مهم سال، دستاوردهای مثبتی را برای آنان در پی خواهد داشت.

هدف اصلی از برگزاری این نمایشگاه، هموار کردن راه بازرگانی جهانی برای هم‏میهنان و نمایش توان رقابتی ایران در بازارهای جهانی است. بدیهی است که دسترسی به این هدف، تنها با رقابت در سطح جهانی و بالا بردن کیفیت فراورده‏ها به وسیله فناوری‏های نوین، امکان‏پذیر است. از این‏رو، در این نمایشگاه کوشش شد که با همکاری بسیاری از نهادها و سازمان‏های دولتی و خصوصی، امکاناتی مناسب به غرفه‏داران و بازدیدکنندگان ارائه شود و در راستای عرضه توانمندی‏های شرکت‏های ایرانی، نمایشگاه الکامپ 83 هرچه باشکوه‏تر برگزار گردد تا در آینده‏ای نزدیک به تحقق اهداف جامعه اطلاعاتی در ایران دست یابد و باعث شکوفایی بخش‏های مختلف این صنعت و تبلور آن در زندگی روزمره شهروندان ایرانی شود.