فصلنامه ره آورد نور
سال دوازدهم شماره 43 (پیاپی 60، تابستان 1392)

در این مقاله، رابطه بین عضویت جوانان در بزرگ‌ترین جامعه مجازی ایرانیان بر اساس آمار تارنمای الکسا و برخی شاخصه‌های مرتبط با سبک زندگی مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس آمار تارنمای الکسا، پایگاه اینترنتی «کلوب»، بزرگ‌ترین جامعه مجازی است که از درون کشور ایران مدیریت می‌شود. شبکه‌های اجتماعی اینترنتی، امروزه با استقبال فراوانی از سوی جوانان مواجه شده و آن‌ها، بخش قابل توجهی از اوقات فراغت خود را در این شبکه‌ها سپری می‌کنند. در عصر جهانی‌شدن و با ظهور فناوری‌های نوین ارتباطی، فضایی مجازی در کنار فضای واقعی ایجاد شده که این دو، تاثیر متقابلی بر یکدیگر دارند. در همین راستا، برای سنجش ارتباط میان این دو فضا اعم از زمانی که افراد به اینترنت اختصاص می‌دهند و سایر آثار فرهنگی عضویت و حضور در شبکه‌های اجتماعی، از روش پیمایش اینترنتی و ارسال پرسش‌نامه به صورت آنلاین برای کاربران فعال کلوب استفاده شده است. افراد با اهداف متنوعی عضو این شبکه‌ها می‌شوند که مهمترین آن اهداف را سرگرمی دانسته‌اند. میان عضویت در شبکه‌های اجتماعی اینترنتی و شیوه اختصاص وقت به سایر فعالیت‌های اجتماعی، ارتباط وجود داشته و بیشتر پاسخ‌دهندگان اذعان کرده‌اند که به دلیل استفاده بیش از حد از اینترنت برای فعالیت در شبکه‌های اجتماعی اینترنتی، مورد اعتراض سایر اعضای خانواده واقع شده‌اند. همچنین میان عضویت در شبکه‌های اجتماعی اینترنتی، با مقوله‌هایی نظیر چگونگی ارتباط با جنس مخالف و شیوه محاورات اعضا در محیط بیرونی ارتباط وجود دارند. بنابراین، می‌توان گفت میان عضویت در شبکه‌های اجتماعی اینترنتی و سبک زندگی جوانان، ارتباط وجود دارد.

اعتیاد اینترنتی، نوعی اختلال روان‌شناختی - اجتماعی است که شامل نوعی وابستگی رفتاری به اینترنت است و استفاده بیمارگونه و وسواسی از اینترنت را شامل می‌شود. آمارها در ایران نیز نشان می‌دهد که بیشتر کاربران دارای اعتیاد به اینترنت در ایران، پسر هستند و همچنین میزان اعتیاد افراد مجرد به اینترنت، چندین برابر افراد متاهل است. اینترنت، پدیده‌ای است که در ابتداء برای تسریع ارتباطات نظامی و تحقیقات دانشگاهی پا به عرصه وجود گذاشت. در سال 1962م. Licklider ایده یک شبکه جهانی را مطرح ساخت که در آن کاربرانی که یکدیگر را نمی‌شناسند، می‌توانند از داده‌های مشترکی استفاده نمایند. این پدیده با سرعت بسیار زیاد در جهان گسترش یافت؛ تا جایی که پیش‌بینی می‌شود در سال 2012م. میزان کاربران اینترنت در جهان به بیش از 2 میلیارد نفر برسد. در کشور ما نیز افزایش کاربران اینترنت رشد صعودی داشته است؛ به گونه‌ای که کشور ما از نظر تعداد کاربران اینترنت، در منطقه خاورمیانه در رتبه نخست قرار دارد.

تولید و گسترش نرم‌افزارهای اسلامی در سال‌های اخیر، با روند رو به رشدی همراه بوده است. با توجه به محیط رو به گسترش دنیای دیجیتال، این محصولات نرم‌افزاری طبیعتا نمی‌توانند خالی از اشکال باشند و روزبه‌روز نیازمند تصحیح و ارتقای خدمات خود هستند. ارزیابی نرم‌افزارها با هدف تشخیص انطباق کارکردهای نرم‌افزارها و تولید و گسترش آن‌ها و همچنین کمک به ارتقای سطح خدمات آن‌ها انجام می‌شود. مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور، یکی از مراکز فعال در تولید نرم‌افزارهای اسلامی، با هدف افزایش کیفیت خدمات، در پروژه‌ای به ارزیابی محصولات نرم‌افزاری خود از دیدگاه کاربران و نیز متخصصان فنی نرم‌افزارها پرداخته است. مقاله حاضر، به بررسی مطالعات انجام‌شده در زمینه ارزیابی نرم‌افزارهای اسلامی اختصاص یافته است.

در دنیای علم، امر پژوهش از جایگاه بسیار مهمی برخوردار بوده و هر پژوهشگر می‌کوشد از شیوه‌های کارآمد و نوین در مسیر تحقیق خود استفاده کرده، پژوهش خویش را هرچه پربار و سریع‌تر به انجام برساند. بر محققان پوشیده نیست که نرم‌افزارهای حاوی اطلاعات و داده‌های غنی علمی، یکی از گزینه‌های بسیار مهم در بررسی‌های پژوهشی است و از لحاظ دستیابی آسان و صرفه‌جویی در وقت، کمک شایانی به کاربران می‌نماید. اما وجود اطلاعات گسترده و دستیابی آسان به آن‌ها، به‌تنهایی راهگشا نخواهد بود؛ زیرا در عصری که رشد اطلاعات از سرعت بسیار بالایی برخوردار می‌باشد، مواجه با حجم بسیار بالای علوم، چه‌بسا باعث سردرگمی مخاطبان، به‌ویژه پژوهشگران هریک از عرصه‌های علمی خواهد شد. بر این اساس، لازم است که با استفاده از راهکارهای مناسب در هموارسازی این مسیر، چاره‌اندیشی شود که از جمله این راهکارها می‌توان به دسته‌بندی موضوعی نرم‌افزارها اشاره کرد. در این مجال، به معرفی مجموعه نرم‌افزارهای موضوعی مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی که اقدامی است در همین راستا، می‌پردازیم.

دانش طب، وسعتی دارد به درازنای عمر بشر که به شناخت حالات بدن انسان از نظر بود یا نبود تندرستی می‌پردازد و هدف آن، پیش‌گیری از بیماری یا درمان آن است. دین و اولیای دین نیز در کنار معنویت، به سلامتی جسم انسان توجه و عنایت خاصی داشته‌اند و حتی اجراء بسیاری از احکام فقهی، منوط به داشتن سلامت جسمانی مکلف است. با توجه به اهمیت و جایگاه طب، خاصه در منظر اسلام و حضرات معصومین (ع)، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی بر آن شد جهت ارایه منابع معتبر طبی، نرم‌افزار «کتابخانه جامع طب (سنتی و اسلامی)» را تولید کرده و در دسترس محققان و علاقه‌مندان قرار دهد. این برنامه، مشتمل بر منابع و مصادر معتبر و مرجع پزشکی است که توسط طبیبان بزرگ اسلامی و ایرانی نگارش یافته است. در همین راستا، مناسب دیدیم گفتگویی را با آقای علیرضا مسعودی، مدیر علمی این نرم‌افزار تحقیقاتی داشته باشیم تا خوانندگان و پژوهشگران محترم، بیشتر با ویژگی‌های علمی و فنی این کتابخانه طبی آشنا شوند.

فضای وب، عرصه جدیدی برای جنگ نرم ایجاد نموده است. امروزه، سلطه‌جویان از همین ابزار برای دستیابی به اهداف خود استفاده می‌کنند. در اینترنت ابزارهای مختلف و متفاوتی وجود دارد که تسلط کاربران به هر یک از آنها و آشنایی با شیوه‌های به کارگیری و حضور در هر یک از آن محیط‌ها، می‌تواند نقش مهمی در بیداری ایشان، در مقابل هجمه‌های دشمنان ایفا کند. در این مقاله، مطالبی از چگونگی حضور در فضای وب 2 و فعالیت در شبکه‌های اجتماعی بیان شده است.

از کارکردهای پردازش زبان طبیعی، استخراج خودکار ساختارها، موجودیت‌ها و اطلاعات متن به شکل هوشمند است. از این کارکرد می‌توان در تهیه محتوا برای پایگاه‌ها سود جست. افزایش اطلاعات و محتواهای رقمی در حوزه علوم اسلامی از یک سو و گسترش مباحث میان‌رشته‌ای در این حوزه از سوی دیگر، سرعت و دقت در عرضه محتوا به مخاطبان و پژوهشگران علوم اسلامی را ضروری ساخته است. استفاده از فناوری‌های استخراج خودکار متون، از راهکارهای مطرح برای تهیه سریع و دقیق محتوا برای این پایگاه‌ها به شمار می‌رود. در این مقاله، به بررسی راه‌های گوناگون تهیه و عرضه محتوا در پایگاه‌های اسلامی و ضرورت توجه به شیوه‌های هوشمند و خودکار تهیه محتوا پرداخته خواهد شد.

عناوین مطالب بخش تازه های اطلاع رسانی اسلامی43:

• لوح فشرده مجموعه آثار آل کاشف الغطاء (ره) تولید شد

• نرم‌افزار حکمت‌نامه پارسیان تولید شد

• مجموعه آثار آیت الله مکارم شیرازی به دو زبان تولید شد

• نسخه دوم نرم‌افزار جغرافیای جهان اسلام تولید شد

• لوح فشرده «پرسمان 3» با 20 هزار پرسش و پاسخ تولید شد

• تولید لوح فشرده سه زبانه دایره المعارف شهید صدر (ره) معرفی شد

• تولید نرم‌افزار پاسخ 2، شامل 13500 پرسش و پاسخ

• نرم‌افزار تلفن همراه «اولی‌الابصار» رونمایی شد

• افتتاح نخستین پایگاه اطلاع‌رسانی جامع شهدای ارتش

• نرم افزار «فریضه انتخاب» تولید شد

• افتتاح فروشگاه مجازی کتاب قرآن و عترت

• رونمایی از معجم قرآن

• نرم‌افزار مجموعه آثار آیت الله العظمی صافی گلپایگانی تولید شد

• دانشنامه موضوعی الفبایی امام حسن مجتبی (ع) رونمایی شد

• نرم‌افزار «درخت و موریانه‌ها»؛ تحلیلی بر اشرافی‌گری در تاریخ اسلام

• نرم‌افزار «فرهنگ موضوعی تفاسیر» رونمایی شد

عناوین مطالب بخش دانستنی های فناوری43:

• کارت‌های گرافیکی جدید ایسوس قویترند

• خنک کننده خاموش • سلام بر بالن‌های گوگل

• مکمل تبلت‌ها و الترابوک‌ها عرضه شد

• کروم‌بوکی برای کاربران اینترنت

• لپ‌تاپ حرفه‌ای با جدیدترین فناوری‌ها معرفی شد

• ویندوز 8.1 سازگارتر می‌شود

• معرفی قلم حکاکی 4 Jot Touch برای آیپد

عناوین مطالب بخش آموزش43:

• میانبر برای نشانه‌ها در اکسل

• تنظیمات بوت در ویندوز 8

• سلول‌های منجمد در اکسل

• جایگزینی برای وارد کردن دستورات CMD در windows

• ورود همزمان با دو حساب کاربری در Skype • آب و هوا در تقویم گوگل

• حذف موقتی‌های ویندوز فون 8

• فیلترهای عکس در IOS7

• ردپاهای گوگلی

• کاهنده‌های سرعت در ویندوز 8

پرسش و پاسخ43 عناوین پرسش های بخش پرسش و پاسخ43:

 موقع استفاده از گوگل کروم در قسمت هیستوری تمامی سایت‌های مرورشده ثبت می‌شود. چگونه می‌توانم بدون ثبت‌نام این سایت‌ها در این قسمت، از این مرورگر استفاده کنم؟

 لپ‌تاپ من توشیبا مدل Satellite L20-110 است و همان‌طور که می‌دانید، خیلی هم جدید نیست. می‌خواستم بدانم آیا امکان ارتقای سخت‌افزاری آن وجود دارد؟ در این صورت، چه قطعاتی قابل تعویض است؟

 می‌خواستم بپرسم آیا این امکان وجود دارد که از لپ تاپ دوستم که ویندوز 7 اورجینال روی آن نصب است، بک آپ گرفته و آن را روی لپ‌تاپ خودم نصب کنم و سپس با استفاده از پروداکت آیدی آن ویندوز، ویندوزی را که روی لپ تاپ خودم نصب کردم، اورجینال کنم؟

 چندی پیش زمانی که از طریق پروکسی به اینترنت وصل شدم، متوجه شدم بعد از آن دیگر نمی‌توانم از طریق برخی مرورگرها (اینترنت اکسپلورر و گوگل کروم) و بدون استفاده از پروکسی به اینترنت وصل شوم. اما زمانی که از طریق پروکسی به اینترنت وصل شده و وارد مرورگر می‌شوم، به‌راحتی هر سایتی را باز می‌کند. چطور باید این مشکل را رفع کنم؟

 برای اجرای بسیاری از برنامه‌ها، با پیغام UACویندوز مواجه می‌شوم. آیا راهی وجود دارد که بدون خاموش کردن UAC، این برنامه‌ها بدون اخطار باز شوند؛ به‌گونه‌ای که برای برنامه‌هایی که مشخص می‌کنیم، استثنا قایل شود؟

 من یک مودم وایرلس ADSL و یک تبلت دارم. آیا راهی وجود دارد که بتوان از طریق وایرلس مودم ADSL رایانه‌ام با تبلت تبادل فایل کنیم؟

 برای ویندوز 7 رمزعبور گذاشتم و زمانی که می‌خواهم رمز را وارد کنم صفحه‌کلید فارسی است و باید دستی آن را به انگلیسی تغییر دهم. چطور می‌شود ویندوز به صورت پیش‌فرض انگلیسی باشد؟