نشریه مطالعات کتابداری و سازماندهی اطلاعات
سال بیستم شماره 3 (پیاپی 79، پاییز 1388)

یکی از مشکلاتی که موتورهای کاوش همواره با آن مواجه بوده اند، تطبیق واژه به واژه عبارت پرسش کاربر با مدارک موجود در پایگاه اطلاعاتی موتور کاوش است که منجر به عدم بازیابی همه مدارک مرتبط و نیز بازیابی تعداد زیادی از مدارک نامرتبط می گردد. در پاسخ به این نقطه ضعف، وب معنایی به وجود آمده است که از تطبیق صرف واژه ها فراتر رفته و جست وجو را براساس موضوع، ارتباط میان داده ها، نوع داده ها، و کیفیت های دیگر انجام می دهد. این مقاله پس از توصیفی از وب معنایی، به نحوه عملکرد آن پرداخته و با تمرکز ویژه بر هستی شناسی ها، که از اجزای اصلی وب معنایی بوده و برای انطباق معانی و مفاهیم در آن به کار گرفته می شوند، مفروضاتی را برمی شمارد که در باب پرسش و پاسخ در وب معنایی وجود دارد. در انتها در مورد چارچوب توصیف منبع آر.دی.اف.، که از اجزای وب معنایی بوده و هدف آن ایجاد مکانیسمی برای توصیف منابع و اسناد اینترنتی است، صحبت شده است.

آنچه از اپک ها (دسترسی پیوسته به فهرست های همگانی) استنباط می شود این است که حتی در صورتی که ساختارهای داده ها و مفاهیم موضوعی نمایه شده به طور دقیق و روشن مشخص نشده باشند، باز هم امکان اعمال بازیابی را به محقق می دهند. اپک ها چارچوب ضروری مورد نیاز جهت بازیابی اطلاعات را، در زمانی که اطلاعات ارائه شده اند، فراهم می کنند. به عبارت دیگر، اپک ها تا اندازه ای دربردارنده مفاهیم سواد اطلاعاتی هستند. به این مفهوم که برای بازیابی اطلاعات از طریق اپک ها، هرچقدر شخص با مفاهیم موضوعی مورد بازیابی آشناتر باشد بهتر می تواند به اطلاعات مورد نیاز دست یابد. برای اینکه اپک عملا قابل استفاده باشد، باید اطلاعات بالقوه و پیچیده موجود در آن را تجزیه و به بخش های ساده تر و قابل مدیریت تبدیل کرد. هدف این مقاله بررسی ماهیت عملکرد اپک ها از طریق مفهوم اطلاعات، و علامت شناسی است. همچنین سعی شده است ابهاماتی که در زمینه اپک های کتابخانه ای و نحوه عملکرد آنها وجود دارد مورد بررسی قرار گیرد. آنچه در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته، چندین مفهوم مورد بحث در تمامی سیستم های فهرستنویسی و نمایه سازی از جمله شرایط لازم برای سازماندهی و بازیابی، توصیف و رده بندی است. وجود ابهام در واژه ها و نامشخص بودن کد ارتباطی و علائم زبانی، اصلی ترین علل ایجاد مشکلات متعددی است که اپک ها با آن روبه رو هستند. در نتیجه، فهم این مطلب برای انجام طرح بهینه سازی اپک اجتناب ناپذیر است. فهرست ها در محیط پیوسته قادرند به آسانی فراتر از محیط کتابخانه حرکت کرده و دامنه وسیع و روبه رشدی از انواع اطلاعات غیرسنتی را به ثبت برسانند. البته باید توجه داشت که در چنین حرکتی، تنش هایی بین نقش های آنها به عنوان نمایه ها و منابع اطلاعاتی ایجاد خواهد شد.

هدف این پژوهش ارائه الگویی برای وضعیت نمایشی و رابط کاربری اپک های وب بنیاد ایران براساس ملاک های موجود جهانی و نظرات صاحب نظران است. از دو روش مطالعات کتابخانه ای و نظرسنجی برای انجام این پژوهش استفاده شد. ابزار گردآوری داده ها نیز مطالعات کتابخانه ای و پیمایش در متون، و سیاهه وارسی بودند. جامعه پژوهش نیز صاحب نظران ایرانی در زمینه اپک ها بودند و از نمونه گیری هدفمند برای انتخاب این افراد استفاده شد. از حاصل این پژوهش و داده های گردآوری شده الگویی به دست آمد که در دو بخش ویژگی های نمایشی و رابط کاربری به ترتیب شامل 5 و 9 دسته معیار مختلف است.

استاندارد بین المللی ایزو 2788 و استاندارد بریتانیا 8723 بر کاربرد توصیفگرهای بسیط و تجزیه توصیفگرهای مرکب یا پیچیده به عناصر معنایی مجزا تاکید دارند. این استانداردها از عامل بندی به عنوان روش تجزیه اصطلاحات مرکب نام می برند. قواعد و انواع عامل بندی در جهت کاهش کاربرد توصیفگرهای مرکب و حرکت به سمت تدوین توصیفگرهای بسیط وضع شده ند. به این ترتیب، باید همواره رابطه مشخصی میان تعداد توصیفگرها و تعداد کلمات به کار برده شده در ساختار آنها برقرار باشد. این مقوله، مبنای فکری پیشنهاد نسبت عامل بندی توسط نگارنده بوده است. در نسبت عامل بندی این باور وجود دارد که باید همواره تعداد توصیفگرهای یک کلمه ای بیشتر از توصیفگرهای دوکلمه ای و توصیفگرهای دوکلمه ای بیشتر از توصیفگرهای سه کلمه ای و الی آخر باشد. شیوه محاسبه نسبت عامل بندی بر مبنای تحلیل نسبت بین توصیفگرها با شمار کلمات گوناگون است. در این پژوهش به منظور تبیین نسبت عامل بندی بین توصیفگرها با شمار کلمات گوناگون، توصیفگرهای اصطلاحنامه های اصفا، اصول فقه، منطق، فلسفه، علوم قرآنی و کلام اسلامی، مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته اند. در تحلیل کمی عامل بندی از روش تحلیل محتوا استفاده شده است. در بررسی این موضوع از شیوه تجزیه و تحلیل ارتباطی مدد گرفته شده که یکی از انواع روش های بررسی در تحلیل محتواست. جامعه مورد پژوهش در تحلیل کمی نسبت عامل بندی، توصیفگرهاست. در تحلیل و ارزیابی کمی این موضوع، امکان تحلیل و بررسی کلیه توصیفگرها وجود نداشت، به همین دلیل با روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی، جامعه نمونه تعیین شده است. نتایج پژوهش نشان داد که در اصطلاحنامه های مورد بررسی، همواره تعداد توصیفگرهای یک کلمه ای کمتر از توصیفگرهای مرکب دوکلمه ای بود. بیشترین میزان کاربرد توصیفگرهای یک کلمه ای در اصطلاحنامه های اصفا، منطق، و کلام اسلامی قابل شناسایی است. در نسبت توصیفگرهای دارای بیش از دو کلمه، شاهد حرکت به سمت کاهش کاربرد تعداد کلمات در ساختار توصیفگرها هستیم. بهترین نتایج درکاهش سطح پیش همارایی به ترتیب در اصطلاحنامه های اصفا، اصول فقه، و فلسفه محقق شده است. بیشترین حجم توصیفگرهای مرکب، به توصیفگرهای دوکلمه ای اختصاص یافته است.

همراه با رشد تصاعدی وب و پایگاه های اطلاعاتی، جست وجوی منابع دیداری به مثابه کاربردی عمومی و فراگیر که به کاربران کمک می کند تا حجم بالایی از اطلاعات پیوسته دیداری را کاوش کرده و خلاصه سازند، تبدیل شده است. جست وجوی موضوعی و کلید واژه ای در موتورهای کاوش دیداری وب نشان دهنده رضایت کم کاربران در جست وجوی تصاویر محیط وب بر اساس شواهد مکتوب است. پاره ای از راهبردها و فنون مختلف در ارتباط با سازماندهی منابع تصویری وجود دارد که اغلب آنها بر اساس رویکرد غیرموضوعی است، مانند مصورسازی، نمایه سازی معنایی پنهان، رده بندی خودکار رقومی، و خوشه بندی تصاویر. علاوه بر آن، طرح رده بندی منابع شنیداری که می تواند این منابع را بر اساس برخی از ویژگی های صدا طبقه بندی کند، معرفی شده است.

هدف این مقاله تبیین وضعیت پیشینه های کتابشناختی از نظر میزان انطباق با استاندارها و قواعد مورد تایید و استفاده کتابخانه ملی ایران است. پژوهش حاضر، پژوهشی کاربردی است که به صورت پیمایش تحلیلی صورت گرفته و پایگاه نسخ خطی خانه کتاب به عنوان جامعه مورد بررسی لحاظ شده است. درک اینکه فهرستنویسان نسخ خطی تا چه میزان خود را ملزم به رعایت قوانین فهرستنویسی می دانند، می تواند در رسیدن به دیدگاه صحیحی از وضعیت موجود در حوزه فهرستنویسی نسخ خطی کمک شایانی باشد. یافته ها نشان از بالاترین میزان انطباق با قوانین در عنصر زبان و پایین ترین آن در عنصر پدیدآور دارد. همچنین در میزان رعایت قوانین در درج داده ها در عناصر مختلف دارای اختلاف معناداری را نشان می دهد.

هدف پژوهش حاضر بررسی میزان کاربرد پیشینه های کتابشناختی کتاب های لاتین کتابشناسی ملی ایران در کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران است. پژوهش از نوع پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش پرسشنامه است که بین فهرستنویسان جامعه مورد مطالعه، متشکل از 13 کتابخانه مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران توزیع و پس از پاسخگویی جمع آوری شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که هیچ کدام از کتابخانه ها از سیاست جدید فهرستنویسی کتاب های لاتین کتابخانه ملی برای فهرستنویسی کتاب های خود استفاده نمی کنند. 2/ 13 درصد از فهرستنویسان کتاب های لاتین مجموعه خود را به زبان خود کتاب و 3/ 76 درصد به زبان انگلیسی فهرستنویسی می کنند. با توجه با آمار به دست آمده در شیوه فهرستنویسی دو بخش یادداشت و موضوع باید تغییراتی صورت گیرد بدین صورت که 3/ 55 درصد زبان انگلیسی را برای بخش یادداشت ها به کار برده اند. همچنین برای بخش موضوع کتاب، هیچ یک زبان فارسی یعنی روش جاری کتابخانه ملی را پیشنهاد نکرده و در عوض 9/ 57 درصد زبان انگلیسی را برای درج موضوع ها برگزیدند.

هدف این پژوهش تعیین میزان رعایت استاندارد در تهیه چکیده فارسی پایان نامه های دکتری رشته های علوم انسانی واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، براساس استانداردهای بین المللی ایزو، در چکیده نویسی است. روش تحقیق این پژوهش پیمایشی تحلیلی است. جامعه مورد مطالعه چکیده فارسی پایان نامه های دکتری رشته های علوم انسانی و اجتماعی واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی از سال 1368 الی 1384، در پنج دانشکده علوم انسانی، مدیریت و اقتصاد، حقوق و علوم سیاسی، زبان و ادبیات، و الهیات و فلسفه است. از میان پایان نامه های موجود (1315 عنوان)، 132 پایان نامه به روش نمونه گیری خوشه ایانتخاب شد. نتایج حاصل از یافته های پژوهش نشان داد که در چکیده فارسی پایان نامه های دکتری رشته های علوم انسانی واحد علوم و تحقیقات، میانگین رعایت استانداردهای بین المللی ایزو 98 /38 و انحراف معیارآن 67/ 13 است که در بین دانشکده های واحد علوم تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، دانشکده علوم انسانی با میانگین 88/ 48 و انحراف معیار68/ 12 بیشترین میزان استاندارد را رعایت کرده است. همچنین بین سال های تحصیلی، سال 1378با میانگین 44/44 و انحراف معیار 52/ 14 بالاترین میزان رعایت استاندارد را به خود اختصاص داده است.

چکیده نویسی یکی از ابزارهای عمده تجزیه و تحلیل و سازماندهی مدارک است که به دو صورت دستی یا ماشینی انجام می شود. با پیشرفت هایی که در زمینه نرم فزاری و سخت افزاری به وقوع پیوسته و در حال تکامل است توجه و گرایش به تهیه و تولید چکیده های خودکار گسترش پیدا کرده است. این مقاله، ضمن تقسیم بندی رویکردهای چکیده نویسی خودکار به چکیده نویسی تک سندی شامل رویکردهای سنتی، آماری (مبتنی بر مجموعه)، رویکردهای مبتنی بر ساختار گفتمان، و رویکردهای مبتنی بر دانش و نیز چکیده نویسی چندمدرکی به بررسی پیشرفت های صورت گرفته در این زمینه می پردازد. عوامل و موارد قابل ملاحظه در نظام چکیده سازی خودکار در سه بخش جنبه های دروندادی شامل ساختار متن، حوزه، سطح تخصصی، محدودیت زبان، مقیاس، رسانه، نوع، واحد و زبان؛ جنبه های هدف شامل موقعیت، مخاطب، و کاربرد؛ جنبه های بروندادی شامل محتوا، قالب، سبک، فرایند تولید، جایگزینی، و طول نیز مورد بررسی قرار گرفته است.

تاکسونومی ها، در گذشته، به عنوان فرایند و نظامی برای سازماندهی گیاهان و جانوران به کار می رفتند. از دهه های اخیر تاکسونومی ها در علوم رایانه و اطلاعات از جمله هوش مصنوعی، علوم کتابداری و اطلاع رسانی، نظام های دست یابی به اطلاعات، معماری اطلاعات، برنامه نویسی شییء گرا و سازماندهی دانش و اطلاعات به کار گرفته شدند. تاکسونومی ها فهرست سلسله مراتبی چندگانه ای از موضوعات و مقوله های موضوعی هستند که رابطه مفهومی بین موضوعات را بیان می کنند. به بیان دیگر، تاکسونومی ها علم طبقه بندی اشیا هستند که شامل اصول کلی برای تقسیم بندی اشیا و حقایق به رده های مختلف اند و در آنها هر رده اصلی به زیررده و زیررده ها به رده های فرعی تر تقسیم می شود. هدف اصلی تاکسونومی نظام مند ساختن مجموعه ای از عناصر مختلف در یک ساختار سلسله مراتبی و کمک به بازیابی اطلاعات مرتبط است. در این مقاله سعی بر آن است که تاکسونومی و مفهوم آن، فرایند، انواع، مزایا، اصول و نظریه، و روش شناسی تاکسونومی مورد بحث و بررسی قرار گیرد.

آر.دی.ای.، مخفف استاندارد توصیف و دسترسی به منابع، طرحی جدید است که به منظور توصیف و دسترسی به منابع در دنیای دیجیتال طراحی شده است. این استاندارد نوین که به عنوان جانشین قواعد فهرستنویسی انگلوامریکن پا به عرصه نهاده، درصدد است تا چالش های عصر جدید اطلاعات را مخاطب قرار داده و قواعدی نو جهت توصیف و دسترسی به رسانه های جدید و منابع موجود در پایگاه های اطلاعاتی ارائه کند. گرایش روزافزون کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی در به کارگیری منابع دیجیتال و رسانه های جدید، ضرورت آشنایی این سازمان ها را با قواعدی جدید مانند آر.دی.ای.، که توصیف و دسترسی به این منابع را فراهم می سازند، به وجود آورده است. از این رو، تحقیق حاضر بر آن است تا پس از ارائه مقدمه ای مختصر در مورد این استاندارد و ضرورت ایجاد و اهداف آن، به تفصیل به بررسی ساختار این الگو و دو الگوی مبنای آن- الگوی ملزومات کارکردی پیشینه های کتابشناختی و الگوی ملزومات کارکردی پیشینه های مستند- پرداخته و در انتها نگاهی مختصر به تفاوت های آر.دی.ای. و قواعد فهرستنویسی انگلوامریکن بیفکند.

اثر پیش روی کوششی است برای ارائه نمایی کلی از اندیشه ها، رویکردها، سیاست گذاری ها، اصول، شیوه ها، و راهکارهای اجرایی نمایه سازی در مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی است.این نوشته با انگیزه گسترش فرهنگ گفتگو و نقد و بررسی آراء، تجربیات و نوآوری های مراکز اطلاع رسانی– به ویژه در عرصه علوم اسلامی- به منظور نیل به استانداردهای بومی و فراگیر در پهنه نمایه سازی به نگارش درآمده است. نوشتار حاضر در دو بخش به این مهم پرداخته است: در بخش اول، کلیات و تعاریفی درباره نمایه سازی طرح و نقد و بررسی شده است. بخش دوم، رویکردهای نمایه سازی، سیاست گذاری ها، شیوه ها، و راهکارهای اجرایی آن در مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی ترسیم شده و فرایند نمایه سازی در مرکز طرح و سپس برخی دیدگاه ها، روش ها، و راهکارها نقد شده است.

سازماندهی اطلاعات، به منظور استفاده موثر از اطلاعات، همواره مورد توجه قرار گرفته است. اطلاعات و مدارک بدون سازماندهی قابلیت خود را از دست می دهند. به طورکلی، سازماندهی به وسیله فرایندهای متنوع بازنمایی محتوای مدرک در جهت بهبود جست وجو و بازیابی اطلاعات گام بر می دارد. یکی از مهم ترین شیوه های بازنمایی محتوا، نمایه سازی است. نمایه سازی فرایندی پیچیده است و ارائه روش های عملی آن می تواند به استفاده بهینه از اطلاعات موجود کمک نماید. از این رو، درک فرایند نمایه سازی، به عنوان فرایندی ذهنی، از اهمیت بسیار برخوردار است. در این مقاله، به مفهوم فرایند نمایه سازی و سپس به رویکردهای گوناگون آن می پردازیم.

حجم و تنوع منابعی که وب عرضه می کند مشکل کمیت محض، بدون ممیزی کیفی را ایجاد کرده است.مسئله سازماندهی و مدیریت منابع وب همواره یکی از دغدغه های مدیران اطلاعاتی بوده است.اکنون، ابزارهای نشانه گذاری جمعی به سرعت بر روی وب ظاهر شده اند. در چنین سیستم هایی کاربران هستند، که ساختارهای مفهومی را که «فولکسونومی» نامیده می شوند، خلق کرده اند. فولکسونومی نوعی نظام رده بندی توزیع یافته است که در آن گروهی از افراد، که معمولا کاربران فاقد دانش تخصصی رده بندی و نمایه سازی هستند، به سازماندهی و اشتراک منابع خود در وب می پردازند. فرصت مطرح کردن دنیای درون در عرصه جمعی، فولکسونومی را در زمره یک نظام مردم سالار درآورده است. این ابزاری جدید برای سازماندهی و طبقه بندی اطلاعات در وب است و شاید راه حلی نوظهور برای به کارگیری خرد جمعی در سازماندهی محتوای آشفته وب باشد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت مارک و بررسی و شناسایی قابلیت ها و محدودیت های آن انجام شده است. در این پژوهش از روش مطالعه کتابخانه ای و تحلیل محتوا استفاده شد. با توجه به یافته ها، مهم ترین قابلیت ها و محدودیت های مارک، در جهان و ایران، از نظر مصاحبه شوندگان بیان شد.

با گسترش روزافزون مجراهای تولید اطلاعات و به وجود آمدن مشکلاتی در حوزه سازماندهی و پردازش اطلاعات و نیز لزوم افزایش سرعت و دقت دسترسی به اطلاعات تولید شده، پرداختن به شیوه های نوین سازماندهی اطلاعات ضروری به نظر می رسد. لذا در این زمینه نمایه سازی و چکیده نویسی به عنوان یکی از شیوه های نوین سازماندهی اطلاعات مورد توجه ویژه ای قرار گرفت. درباره نمایه سازی و چکیده نویسی، به مفهوم جدید، منابع زیادی منتشر شده است که هدف همه آنها رفع موانع نمایه سازی و چکیده نویسی مواد بوده است. هدف این نوشته بررسی تمامی آثار فارسی موجود در این حوزه از جمله کتاب، پایان نامه، و مقالاتی است که از ابتدای طرح بحث به شیوه نوین امروزی در حوزه کتابداری و اطلاع رسانی در ایران چاپ و انتشار یافته و در پیشبرد این حوزه موثر بوده اند. نتایج بررسی نشان می دهد در طول 4 دهه ای که از طرح بحث نمایه سازی و چکیده نویسی در ایران می گذرد، آثار موجود در این حوزه اعم از کتاب و مقاله، بیشتر تالیفی هستند که بیشترین این آثار، به نمایه سازی و جنبه های مختلف آن اختصاص یافته است. با پیشرفت فناوری های اطلاعات این حوزه نیز دستخوش تغییرات فراوانی شده است، به گونه ای که امروزه یکی از بحث های اصلی در این حوزه نمایه سازی و چکیده نویسی با استفاده از رایانه و سخت افزارهای مربوط است.

گسترش روزافزون منابع اطلاعات علمی، باعث گرایش متخصصان اطلاعات به فشرده گویی و استفاده از راهکارهای آسان سازی جست وجوی اطلاعات شده است. در این بین، نمایه سازی یکی از باصرفه ترین راه های میانبر جهت رسیدن به اطلاعات است. در بین روش های بی شمار نمایه سازی که هریک دارای نقاط ضعف و قوت خاص خود هستند، نمایه سازی خودکار یکی از روش هایی است که علاوه بر جست وجوپذیر نمودن اطلاعات موجود، باعث افزایش توان آدمی در برابر پدیده انفجار اطلاعات و افزایش بی وقفه داده ها، به خصوص در قالب الکترونیکی شده است. با پیشرفت و تکامل نرم افزارهای نمایه سازی خودکار در افزایش سرعت فرایند نمایه سازی، تلفیق راهکارهای نمایه سازی خودکار و دستی، و کاهش زمان و هزینه ها اقبال و گرایش مدیران پایگاه های اطلاعاتی را جهت استفاده از این فناوری ها بیش از بیش افزایش داده است. این مقاله شامل درآمدی بر نمایه سازی خودکار و ارائه نظرات متخصصان در قالب بحث کوتاهی در مقایسه ضمنی دو روش نمایه سازی خودکار و دستی و در پایان معرفی جامع نرم افزارهای نمایه سازی خودکار و نحوه عملکرد آنها می باشد.

دنیای اطلاعات و ارتباطات همواره با جهش های غیرمنتظره ای روبه رو بوده است. نرم افزارهای کتابخانه ای برای تسریع، خودکارکردن، و انعطاف بخشیدن به خدمات کتابداری، از جمله فهرستنویسی، پا به عرصه کتابخانه ها نهادند. دنیای 2، همگام با پیشرفت های صورت گرفته، دریچه ای رو به امکان تعامل و همکاری با کاربر را برای کتابخانه ها متجلی ساخت. در تعامل با وب 2، کتابخانه 2 به عنوان رویکردی نوین برای استفاده از فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی و به کارگیری نرم افزارهای اجتماعی در امور کتابخانه ها و حرکت به سوی کتابخانه های بدون دیوار به وجود آمدند که پایه فهرستنویسی 2 را در تقارن با نرم افزارهای جدید بنا نهاده اند. این مقاله با نظری به نرم افزارهای کتابخانه ای، به عنوان ابزاری برای فهرستنویسی، به تاثیر دنیای 2 در امر فهرستنویسی پرداخته و نرم افزار «انوویتیو» را به عنوان نمادی در فهرستنویسی 2 به اجمال معرفی کرده است.

با شروع قرن 21 و ظهور و گسترش انواع قالب های دیجیتالی و اینترنتی، استفاده از قواعد فهرستنویسی منابع چاپی برای قالب های غیرچاپی کمتر مفید واقع شده است. همچنین منابع سنتی نیز در قالب های متعددی ظهور یافته اند، به طوری که انتقال از قالب های فیزیکی به قالب های دیجیتالی و وبی نقش فهرستنویسان کتابخانه ها را در سازماندهی اطلاعات کمرنگ تر کرده است. استفاده از قواعد توصیفی منابع بر اساس نسخه تجویزی قدیمی انگلوامریکن 2 کارآیی چندانی در سازماندهی منابع جدید ندارد و هرگونه اصلاحات بیشتر بر روی این استاندارد ناکافی به نظر می رسد، مگر آنکه استاندارد جدیدی تدوین شود. استاندارد توصیف و دسترسی به منبع موسوم به آر.دی.ای. برای رفع مشکلات کنونی مربوط به سازماندهی منابع دیجیتالی تهیه شده است. این مقاله بر آن است تا با بررسی اجمالی نقاط ضعف و قوت قواعد فهرستنویسی انگلوامریکن 2، استاندارد توصیف و دسترسی به منبع (آر.دی.ای.) را معرفی کرده، اهداف و ویژگی های اساسی آن را برشمرد، میانکنش پذیری و سازگاری آن با مارک21، دابلین کور، اف.آر.بی.آر.، و اف.آر.ای.دی. را بیان نماید، در انتها نیز نقدی مستند بر آن داشته باشد.