نشریه نثر پژوهی ادب فارسی
سال یکم شماره 1 (بهار 1376)

آلن تورن یکی از چهره های مشهور فرانسوی در جامعه شناسی نومارکسیستی اخیر است که تعدادی از کتابها و مقالاتش به انگلیسی ترجمه شده است. یکی از مقالات بحث برانگیز او به نام «آیا جامعه شناسی هنوز به مطالعه جامعه می پردازد» می باشد که در سال 1989 منتشر شده است. او در امعه برنامه ریزی شده یا فراصنعتی تخاصم اجتماعی جدیدی یافته که در آن فن سالاری و مدیریت در تخاصم با گروه های وسیعی از جامعه مانند کارگران قرار گرفته اند. عقاید تورن از بعضی جهات با نومارکسیستهای دیگر نظیر سی رایت میلز و دارندورف تفاوت دارد. او با این نظر سی رایت میلز که قدرت در دست گروه کوچکی از نخبگان است موافق نبوده و معتقد است که دولت بخشهای بزرگ اقتصادی را اداره می کند و نمی تواند به عنوان ابزار سلطه نخبگان مورد مطالعه و تحلیل قرار گیرد.همچنین برخلاف دارندورف تغییرات اجتماعی را براساس طبقه و اقتدار تحلیل نمی کند.

در زمینه نظریه شناسایی، در میان متقدمان بلافصل کانت، لایب نیتس و هیوم به مساله «عینیت» پاسخهایی هرچند متفاوت داده بودند که در شکل گیری نظرات فلسفی بعدی، سخت موثر افتادند.
کانت با این نظر که هر دو فلسفه عقلگرایی و تجربه گرایی در نتیجه گیری های کلی و فلسفی خود بر خطا هستند؛ سعی داشت تبیینی از روش فلسفی ارائه دهد که در ضمن اینکه شامل حقایق صحیح هر دو جریان فکری باشد؛ در عین حال از خطاهای آن دو نیز دور باشد.

هدف از این مقاله بررسی زمینه ها و عوامل موثر بر روان پریشی، به عنوان یکی از حادترین اختلال های روانی - شخصیتی، بوده است. پس از بحث از مشکل تعریف به ویژگی های اختلال اشاره شده و از وجود رفتارهای ضد اجتماعی و فقدان مهر و عاطفه انسانی به صورت دو نشانه مهم و اساسی آن نام برده شده است.

برای دوره نوجوانی عنوانهای مختلفی مانند: «طوفان و اضطراب»، «تضاد»، «هویت یابی»، «بحران»، «برزخ»، «بیگانگی» و دوره «ایده آلها» ذکر کرده اند. همه این عنوانها از فرهنگی تا فرهنگ دیگر و از جامعه ای تا جامعه دیگر متفاوت می باشند. اما آنچه در همه جا اهمیت دارد؛ این است که نوجوانی گذر از کودکی و ورود به دنیای بزرگسالی است.

عبدالحسین خان کرمانی، معروف به میرزاآقاخان کرمانی ادیب، ریاضیدان و آشنا به علوم طبیعی و حکمت الهی، آثار متعددی دارد، از جمله تاریخ منظومی به نام «باستان نامه» که بخش اول «سالارنامه» را شامل می شود و بر وزن شاهانامه سروده شده است. گوینده باستان نامه قلمرو ایران و کشورگشایی های شاهان ایران را که فردوسی بیان کرده است؛ صد یک واقعیتهایی می داند که مورخان اروپایی از اقتدار و بزرگی آنها سخن به میان آورده اند و به نظر او فردوسی با آن که داد دانش و مردانگی را داده است، همه آنچه را باید بگوید نگفته است.

در این جستار در بخش نخست نگارنده به کنش و واکنش حاکمیت استبدادی ایران و قدرتهای نزاعگر و متخاصم در جنگ دوم جهانی و سرانجام تصمیم دولتهای متفق به اشتغال ایران در شهریور ماه 1320 خورشیدی پرداخته است.
در بخش دوم بگونه ای تحلیلی، علل و عوامل وقوع حادثه مذکور در زمینه ها و عرصه های سیاسی، اقتصادی و نظامی مورد تبیین و بررسی قرار گرفته و در پایان مقاله با معرفی یادداشتها و کتابشناسی پایان یافته است.

از اوایل قرن پجم هجری، با گسترش قلمرو غزنویان و فتوحات سلطان یمین الدوله محمود غزنوی در هندوستان، بتدریج زبان و شعر و ادب فارسی به آن مناطق هم نفوذ یافت و با مرکزیت شهرهایی چون غزنین در جنوب شرقی خراسان و لاهور در شبه قاره، زمینه های نفوذ بیشتر آن در بلاد شمالی هند و سپس سایر مناطق فراهم گردید.

فلات ایران از دیرباز پلی ارتباطی میان شرق و غرب جهان بود و گذرگاهی معتبر برای رفت و آمد و یا هجوم ساکنان دو سوی جهان به سوی یکدیگر محسوب می گشت و همین موقعیت جغرافیایی خاص سبب گردیده بود تا ایرانیان با اقوام دیگر جهان در ارتباط دائم باشند و این اختلاط با مسافران یا مهاجمان، سبب تبادل افکار و اندیشه ها و هنرها و فرهنگ آنان با اقوام مذکور گردد.

علی رغم توسعه چشمگیر دانش جامعه شناسی در جهان امروز، متاسفانه اندیشه های اجتماعی متفکران و صاحبنظران مسلمان تا به حال در حدی که شایسته است مورد بررسی و مطالعه واقع نشده است. بسیاری از این اندیشه های اجتماعی را می توان از لابلای آثار ادبی، سفرنامه ها، دیوانهای شعر، کتب تاریخی و جغرافیایی، تذکره ها، نصیحت نامه ها و... که در طول چهارده قرن به وسیله متفکران مسلمان ایرانی نوشته شده اند، دریافت نموده و مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار داد.

ارجاع در این تحقیق اصطلاحا به ارتباط بین تعبیری اسمی یا شیئی یا شخصی در عالم خارج اطلاق می شود، چه این مصداق واقعی باشد چه تخیلی.
ارجاع در گفتمان، معمولا توسط سه مقوله از تعبیرات اسمی صورت می گیرد. این تعبیرات عبارتند از: 1- اسامی خاص، 2- عبارات اسمی، 3- ضمایر. هر کدام از این مقوله ها می توانند زیر مقوله ای داشته باشند.