دو ماهنامه شهرنگار
پیاپی 49 (آذر 1387)

موضوع هویت در طی دهه های اخیر، یکی از چالش های اساسی در حوزه های مختلف جامعه بشری بطور اعم و حوزه شهری بطور اخص بوده است. اصطلاح هویت مفهومی انتزاعی است که در عین سادگی از پیچیدگی های بسیاری برخوردار است...

در مقاله حاضر برای بیان تمایز و تفاوتهای اساسی میان رویکردهای برنامه ریزی شهری در نیمه اول و دوم قرن بیستم میلادی به مراحل تکوین آن از نقطه نظر پیتر هال (مرحله اول: دوران طرح های جامع یا طرح های کلی، مرحله دوم: دیدگاه سیستمی برنامه ریزی و مرحله سوم: برنامه ریزی به عنوان مشارکت مداوم در مناقشه) پرداخته شده است. مرحله اول را باید دوران محصول نهایی، قطعی، تغییر ناپذیر و گرایش به سمت ابعاد کالبدی در قالب طرح های جامع دانست. نقد طرح های جامع به واقع آغاز جریان تکوینی رویکردهای برنامه ریزی (نیمه دوم قرن بیستم به بعد) است که ضمن اذعان به پیچیدگی های بیش از پیش برنامه ریزی، با ارائه نظریات مختلف به دنبال تعدیل آنهاست. مرحله دوم، اختصاص به رویکرد برنامه ریزی برای کنترل سیستمهایی خاص دارد که ایده تعامل دائمی بین دو سیستم متوازی (سیستم شهر و برنامه ریزی) ایده بنیادین آن است. مرحله سوم که با واکنش علیه برنامه ریزی سیستمها آغاز می شود، مرحله ای است که مشکل اصلی یعنی مشارکت مداوم در مناقضه کم کم هویدا می شود. این دوره، دوره پارادایمهایی اساسی (بحران پارادایمها) است که تا به امروز نیز در حال کشف و مطرح شدن می باشند. هال با طرح چنین نگرشی در نهایت چالش اساسی برنامه ریزی را آشتی دادن میان دسته های مختلف ارزشها و هویت سیاسی غالب تصمیمات برنامه ریزی می داند. با چنین پیش فرضی هر دیدگاه جمع و جور برنامه ریزی (خواه سیستمی باشد یا...) به خطا خواهد رفت. بنابر این برنامه ریزی باید فراهم آوردن منبعی برای تصمیم سازی مردمی و آگاهانه را هدف قرار دهد، این تمام چیزی است که برنامه ریزی مشروعا می تواند انجام دهد و درک درست این مطلب پیام واقعی انقلاب سیستم هاست.

امروزه رشد جمعیت، توسعه فیزیکی و گسترش حوزه خدمات رسانی در شهر تهران همزمان با بالا رفتن میزان مطالبات شهروندان در این شهر، بعد نوینی از مدیریت شهری را با نام مدیریت راهبردی مطرح نموده است...

آلودگی های زیست محیطی در ابعاد گوناگون خود از قبیل آلودگی های شیمیایی، هوا، آب، فاضلاب و... بر محیط زیست انسانی تاثیرات نامطلوبی داشته و در برنامه ریزی کاربری اراضی توصیه می شود که بین کاربری زمینهای تحت پوشش آلودگی های مختلف و کاربری های دیگر از قبیل مسکونی و آموزشی و بهداشتی حریمی تعریف می شود...