فهرست مطالب

ارمغان دانش - سال دهم شماره 1 (پیاپی 37، بهار 1384)

نشریه ارمغان دانش
سال دهم شماره 1 (پیاپی 37، بهار 1384)

  • تاریخ انتشار: 1384/01/15
  • تعداد عناوین: 12
|
  • ابراهیم شیرزاد، علی اصغر خسروآبادی صفحه 1
    مقدمه و هدف
    عیوب انکساری نقش مهمی را در اتیولوژی و درمان استرابیسم و تنبلی چشم ها ایفا می نماید. بنابراین لازم است که کودکان حداقل سالی یکبار از نظر بینایی مورد بررسی و معاینه قرار گیرند. از آنجایی که تکنیک غربالگری در چشم پزشکی یکی از روش های مرسوم در تشخیص اختلالات بینایی است، لذا این پژوهش به منظور بررسی قدرت بینایی و مقایسه دقت صفحه اسنلن و رتینوسکپی از نظر عیب انکساری در دانش آموزان سال اول راهنمایی شهر سبزوار انجام گرفت.
    مواد و روش ها
    این مطالعه یک بررسی توصیفی – تحلیلی به صورت مقطعی است که جمعیت هدف آن کلیه دانش آموزان سال اول راهنمایی شهر سبزوار در سال 1381 بودند. تعداد کل نمونه 4093 نفر بودند. داده ها از طریق فرم مصاحبه جهت ثبت مشخصات فردی و همچنین فرم مشاهده جهت ثبت نتایج معاینات جمع آوری گردیدند. دانش آموزان از طریق صفحه اسنلن اقدام به اندازه گیری قدرت بینایی از فاصله 6 متر می شدند و سپس افراد با تیزبینی کمتر از? ?/??به وسیله یک چشم پزشک به منظور تعیین عیب انکساری با رتینوسکپی تحت معاینه مجدد قرار می گرفت. داده ها از طریق نرم افزار SPSS و آزمون های تی مستقل و مجذور کای تجزیه و تحلیل شدند.
    یافته ها
    تعداد نمونه ها شامل: 2008 نفر دختر و 2085 نفر پسر بودند. یافته ها نشان داد که میانگین و انحراف معیار دید هر دو چشم در دختران و پسران دانش آموز با صفحه اسنلن به ترتیب: 0.95±0.12 و 0.97±0.09 است. همچنین 294 نفر از افراد مورد پژوهش عیب انکساری داشتند. در یافته های این پژوهش میزان دید چشم چپ و راست دانش آموزان پسر بیشتر از دختران است و اختلاف معنی داری بین آنها وجود دارد (P<0.0001). در 65 درصد موارد بین یافته های صفحه اسنلن و رتینوسکوپی از نظر عیب انکساری اختلاف مشاهده گردید که از نظر آماری معنی دار بود (P<0.05).
    نتیجه گیری
    نتایج نشان داد که صفحه اسنلن در افراد غربال شده در سنین حدود راهنمایی از دقت بالایی برخوردار نیست و با توجه به یافته های این پژوهش که نشان دهنده تمایل احتمالی بیشتر دختران نسبت به پسران به داشتن عینک است، پیشنهاد می شود در زمینه وجود یا عدم وجود اختلاف قدرت بینایی در دختران نسبت به پسران تحقیقات بیشتری انجام گیرد.
    کلیدواژگان: قدرت بینایی، چارت اسنلن، رتینوسکپی، عیب انکساری
  • جعفر امجدی منش، ابراهیم حاتمی پور، حمیدرضا غفاریان شیرازی، راضیه ممبینی صفحه 9
    مقدمه و هدف
    سزارین از اعمال شایع زنان است که امروزه به طور چشمگیری رو به افزایش می باشد. عمل سزارین تحت بیهوشی عمومی نیاز به لوله گذاری تراشه دارد که این می تواند به تغییرات شدید همودینامیکی در مادر منجر گردد، هدف این پژوهش، بررسی اثرات تزریق وریدی آلفنتانیل یک دقیقه قبل از القای بیهوشی بر پاسخهای قلبی – عروقی مادران سزارینی، در پاسخ به لوله گذاری تراشه و آپگار نوزاد متولد شده است.
    مواد و روش ها
    این کارآزمایی بالینی تصادفی شده دو سو کور بر روی 60 نفر از زنانی که برای انجام سزارین انتخابی در طول سال 1383-1382 به بیمارستان آموزشی امام سجاد (ع) شهر یاسوج مراجعه کرده بودند انجام شده است. روش نمونه گیری به صورت نمونه در دسترس مبتنی بر هدف بود. این افراد در کلاس یک تقسیم بندی انجمن متخصصین بیهوشی آمریکا قرار داشته و فاقد زجر جنینی بودند، پس از کسب رضایت آگاهانه، به صورت تخصیص تصادفی بلوکی چهار نفره، به دو گروه 30 نفری شاهد و مورد تقسیم شدند. هر دو گروه با داروهایی مشابه تحت بیهوشی عمومی قرار گرفتند، با این تفاوت که در گروه مورد داروی آلفنتانیل یک دقیقه قبل از القای بیهوشی به میزان 5 میکروگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به صورت تزریق وریدی داده شد. فشارخون سیستول و دیاستول و نبض مادر بلافاصله، پنج و ده دقیقه بعد از لوله گذاری تراشه و آپگار نوزاد متولد شده ثبت گردید. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از شاخصهای مرکزی و پراکندگی و آزمون تی دانشجویی و با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
    یافته ها
    بین میانگین اختلاف فشارخون سیستول و دیاستول قبل از القای بیهوشی با مقدار آن، بلافاصله بعد از لوله گذاری تراشه و 10 دقیقه بعد از لوله گذاری تراشه، در گروه مورد و شاهد اختلاف معنی داری وجود داشت. بین میانگین اختلاف تعداد نبض قبل از القای بیهوشی و بلافاصله بعد از لوله گذاری تراشه در گروه مورد و شاهد نیز اختلاف معنی داری وجود داشت (P<0.05). بین میانگین آپگار نوزاد در دقیقه اول و پنجم در گروه مورد و شاهد اختلاف معنی داری وجود نداشت.
    نتیجه گیری
    مادرانی که داروی آلفنتانیل را قبل از القای بیهوشی دریافت کردند، افزایش کمتری در فشارخون سیستول و ضربان قلب بعد از لوله گذاری تراشه داشتند، ولی در زمان 10 دقیقه بعد از لوله گذاری تراشه کاهش فشارخون سیستول و دیاستول در گروه شاهد نسبت به گروه مورد بیشتر بود که به دلیل به کار بردن داروی مخدر بیشتر بعد از تولد نوزاد در گروه شاهد می باشد.
    کلیدواژگان: آلفنتانیل، بیهوشی، سزارین، آپگار، انتوباسیون تراشه
  • رویا جاجوندیان، نورمحمد براهویی مقدم، علی مقیمی، مرتضی بهنام رسولی صفحه 17
    مقدمه و هدف
    غلظت آندروژن ها در مردان مصروع تحت درمان با داروهای ضد صرع، به طور قابل توجهی کاهش می یابد که خود می تواند منجر به کاهش فعالیت های جنسی این افراد گردد. علی رغم تحقیقات گسترده در مورد تاثیر داروهای ضد صرع بر غلظت آندروژن ها، اثر احتمالی آندروژن ها بر حملات تشنجی، موضوعی است که همچنان نیامند توجه پژوهشگران علوم زیستی می باشد. بدین منظور در پژوهش حاضر، اثرات سطح پلاسمایی هورمون تستوسترون در سه حالت؛ طبیعی، افزایش یافته و کاهش یافته بر حملات صرعی شکل حاصل از تزریق پنتیلن تترازول در رت های نر نژاد ویستار مورد بررسی قرار گرفت.
    مواد و روش ها
    این مطالعه تجربی در گروه زیست شناسی دانشکده علوم دانشگاه فردوسی مشهد بر روی 75 عدد رت نر ویستار در گروه هایی با 5 تکرار در سال 1380 انجام شد. در گروه آزمایش 1، تزریق عضلانی تستوسترون با دوز 5 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن و پس از دو ساعت، تزریق داخل صفاقی پنتیلن تترازول با دوز 25 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن، در گروه آزمایش 2، تزریق روز و سپس تزریق پنتیلن تترازول، در گروه کنترل 1 و 2، تیمار با روغن کنجد در دوزهای مشابه گروه آزمایش و سپس تزریق پنتیلن تترازول، در گروه آزمایش 3، یک بار تزریق پنتیلن تترازول برای کنترل پاسخ تشنجی و سپس گنادکتومی و تیمار 10 روزه با تستوسترون و تزریق مجدد پنتیلن تترازول برای سنجش حملات تشنجی انجام شد. در تمام گروه ها مراحل رفتاری پنجگانه آزمون مرحله ای پنتیلن تترازول به طور دقیق بررسی و ثبت گردید. آنالیز آماری یافته ها با استفاده از نرم افزار استات و آنالیز واریانس یکطرفه و توکی صورت گرفت.
    یافته ها
    نتایج نشان می دهند که افزایش سطح پلاسمایی تستوسترون در کاهش یا تعدیل حملات تشنجی بی تاثیر نبوده، لیکن کاهش سطح پلاسمایی تستوسترون موجب تشدید حملات تشنجی خفیف (P<0.001) و افزایش دوره زمانی حملات جنرالیزه تونیک – کلونیک (P<0.05) می گردد.
    نتیجه گیری
    از تحلیل نتایج چنین بر می آید که تستوسترون در محدوده نرمال، دارای اثرات ضد تشنجی است که احتمالا متابولیت های نورواستروئیدی تستوسترون با تاثیر بر گیرنده های آلفای گاما آمینو بوتریک اسید در این روند، نقش اساسی ایفا می نمایند
    کلیدواژگان: صرع، آندروژن، تستوسترون، پنتیلن تترازول، رت
  • مهرداد رضایی، عزیزالله پورمحمودی، جان محمد ملک زاده، گشتاسب ملک پور، علی یوسفی صفحه 29
    مقدمه و هدف
    رشد و تکامل از اساسی ترین مباحث بهداشت کودکان می باشد. انحراف از فرم رشد طبیعی یک علامت غیر اختصاصی، ولی مهم در تشخیص بیماری های کودکان می باشد، لذا اندازه گیری قد، وزن و دور سر به طور منظم و پشت سر هم بسیار حایز اهمیت می باشد. بررسی های تن سنجی (قد و وزن) در هر منطقه و هر گروه از کودکان و مقایسه آن با استانداردهای موجود می تواند بیانگر برایند مجموعه عوامل موثر بر رشد کودکان در آن منطقه باشد. بنابراین هدف از این پژوهش بررسی شاخص های تن سنجی کودکان بدو ورود به دبستان است.
    مواد و روش ها
    این بررسی یک طرح توصیفی – تحلیلی به صورت مقطعی بوده است که در پایگاه های تن سنجی کودکان بدو ورود به دبستان شهر یاسوج در سال 1380 انجام یافته و طی آن کلیه کودکان شش ساله بدو ورود به دبستان شهر یاسوج؛ یعنی 1822 نفر مورد تن سنجی قرار گرفتند. قد و وزن کلیه کودکان اندازه گیری شده و اطلاعات آن با توجه به سن، جنس، رتبه تولد، تاریخ تولد، میزان تحصیلات والدین، شغل پدر و تعداد خواهر و برادر مورد بررسی قرار گرفت. داده های جمع آوری شده با نرم افزار SPSS و شاخص های توصیفی و آزمون تی دانشجویی تجزیه و تحلیل شد.
    یافته ها
    نتایج نشان داد که 48.8 درصد نمونه ها دختر و 51.2 درصد پسر بودند. در مجموع 6.5 درصد کودکان (118 نفر) دچار کمبود وزن برای قد، 10.3 درصد دچار کمبود وزن برای سن (187 نفر) و 6 درصد دچار کمبود قد برای سن (109 نفر) بودند. کمبود همه شاخصهای تن سنجی در پسران بیشتر بوده است، به طوری که این اختلاف در رابطه با قد برای سن (P=0.0003) و وزن برای سن (P=0.0001) معنی دار می باشد. میزان تحصیلات پدر و مادر ارتباط معنی داری با کمبود وزن برای سن و قد برای سن داشته، ولی با وزن برای قد این اختلاف معنی دار نمی باشد. در رابطه با شغل پدر و بروز اختلال در معیارهای تن سنجی کودکان، علی رغم وجود برخی تفاوت ها، اختلاف معنی دار مشاهده نگردید. تعداد خواهر و برادر در مورد قد برای سن تاثیر معنی دار داشته، ولی در مورد وزن برای سن و وزن برای قد این اختلاف معنی دار نبوده است. همچنین رتبه تولد نیز در کمبود قد برای سن و وزن برای سن نقش معنی داری داشته است.
    نتیجه گیری
    در مجموع مقایسه میانگین شاخصهای وزن متناسب با سن، وزن متناسب با قد و قد متناسب با سن کودکان با استانداردهای مرکز ملی آمار حیاتی آمریکا نشان می دهد که در تمامی موارد شاخصهای کودکان مورد بررسی پایین تر از میانگین استاندارد می باشد و عوامل موثر، به خصوص مسایل تغذیه ای در این منطقه باید مورد بررسی قرار گیرند.
    کلیدواژگان: کودکان، تن سنجی، سنین قبل از مدرسه
  • پاسخ پوستی سمپاتیک در بیماران مبتلا به سندرم تونل کارپ
    سیدمصطفی جزایری شوشتری، محمدرضا عماد، بابک وحدت پور صفحه 37
    مقدمه و هدف
    شایعترین درگیری موضعی اعصاب محیطی گیر افتادن عصب مدیان در مچ دست است که سندرم تونل کارپ نامیده می شود. روش های معمول الکتروفیزیولوژیک تنها اعصاب میلین دار را بررسی می کنند. پاسخ پوستی سمپاتیک روش اثبات شده ای برای بررسی فیبرهای بدون میلین سمپاتیک است. هدف از این مطالعه ارزیابی درگیری سیستم سمپاتیک از طریق تست پوستی سمپاتیک و بررسی ارتباط آن با دیگر یافته های الکتروفیزیولوژیک در سندرم تونل کارپ می باشد.
    مواد و روش ها
    این مطالعه توصیفی – تحلیلی بر روی 54 بیمار مبتلا به سندرم تونل کارپ و 78 فرد سالم مراجعه کننده به درمانگاه بیمارستان حافظ دانشگاه علوم پزشکی شیراز در سال 1383 انجام گرفت. روش نمونه گیری به صورت نمونه در دسترس مبتنی بر هدف بوده است. تستهای الکتروفیزیولوژیک معمول و پاسخ پوستی سمپاتیک به روش استاندارد، در تمام افراد تحت مطالعه انجام گرفت. داده های جمع آوری شده با نرم افزار SPSS و آزمون آماری تی تحلیل گردید.
    یافته ها
    میانگین و انحراف معیار تاخیر زمانی پاسخ پوستی سمپاتیک در افراد سالم 1520.24±87.25 میلی ثانیه و در افراد مبتلا به سندرم تونل کارپ 1637.11±281.13 میلی ثانیه بود. اختلاف میانگین تاخیر زمانی موج پاسخ پوستی سمپاتیک در افراد مبتلا و گروه سالم معنی دار بود (P<0.001).
    نتیجه گیری
    فیبرهای بدون میلین سمپاتیک در سندرم تونل کارپ درگیر می گردند و استفاده از پاسخ پوستی سمپاتیک می تواند در کنار سایر روش های تشخیصی الکتروفیزیولوژیک به تشخیص این بیماری کمک کند.
    کلیدواژگان: عصب مدیان، پاسخ پوستی سمپاتیک، سندرم تونل کارپ
  • بررسی سطح سرمی روی در بیماران همودیالیزی
    عبدالجلال مرجانی، غلامرضا وقاری صفحه 45
    مقدمه و هدف
    روی از عناصر ضروری برای رشد بدن می باشد. سیستم عصبی از این عنصر برای اعمال حیاتی خود استفاده می کند. روی از کوفاکتورهای مهم بسیاری از آنزیم های بدن انسان می باشد. روی در ساختمان حدود 200 آنزیم شرکت می کند که بدون حضور این فلز این آنزیم ها فاقد ساختمان اولیه خود برای واکنش های بیوشیمیایی می باشند. تغییرات سطح این عنصر در بدن از نظر کلینیکی اهمیت بسیار دارد، به طوری که افزایش و یا کاهش آن باعث ایجاد تظاهرات بالینی در بیماران همودیالیزی می شود. در صورت افزایش این عنصر در بدن مسمومیت همراه با عوارض کلینیکی مثل اسهال و استفراغ در فرد به وجود می آید. این مطالعه به دلیل امکان تغییر سطح سرمی روی ناشی از همودیالیز به منظور بررسی تغییرات سطح سرمی روی بیماران همودیالیزی قبل و بعد از همودیالیز انجام گردیده است.
    مواد و روش ها
    این مطالعه توصیفی – تحلیلی به صورت مقایسه ای – طولی روی 50 بیمار همودیالیزی انتخاب شده به روش تصادفی از بین بیماران همودیالیزی مراجعه کننده به بخش دیالیز مرکز آموزشی درمانی پنجم آذر گرگان در سال 1382 انجام گردید. میزان اوره، کراتینین و روی سرم بیماران همودیالیزی قبل و بعد از دیالیز به کمک دستگاه اسپکتروفتومتری تخصصی و کیت آزمایشگاهی اندازه گیری شد. داده های به دست آمده وارد محیط نرم افزار آماری SPSS شده و با استفاده از آزمون ناپارامتری ویلکاسیون برای مقایسه میانگین های زوج شده تحلیل گردید.
    یافته ها
    نتایج حاصل از این مطالعه نشان داده است که میانگین و انحراف معیار میزان روی در بیماران همودیالیزی بعد از دیالیز 135.22±59.32 میکروگرم در دسی لیتر بوده که در مقایسه با قبل از دیالیز که 78.38±37.46 میکروگرم در دسی لیتر می باشد افزایش یافته است که از نظر آماری اختلاف معنی دار بوده است (P<0.05).
    نتیجه گیری
    اورمی، ممبران دیالیز، عمل دیالیز، آلودگی ها، فلزات سنگین و کیفیت آب مصرفی در عمل دیالیز همه می توانند زمینه ساز غیرطبیعی بودن میزان این عنصر کمیاب و تظاهرات بالینی در بیماران همودیالیزی شوند. لذا پیشنهاد می شود که قبل از عمل دیالیز میزان روی آزاد شده از دستگاه دیالیز را با کمک آزمایش های مربوطه نمونه های خون بیماران همودیالیزی و قسمت های مختلف دستگاه دیالیز (مسیر عبور جریان خون – آب مصرفی – ممبران دیالیز) ارزیابی و بر اساس آن میزان روی بیماران همودیالیزی با روش تغذیه درمانی مشخص گردد.
    کلیدواژگان: همودیالیز، روی، بیماران
  • ابراهیم حاتمی پور، عباس خسروی، جعفر امجدی منش، حمیدرضا غفاریان شیرازی، پروانه فتحی صفحه 53
    مقدمه و هدف
    ندولهای تیروئیدی بسیار شایع هستند و تشخیص هر چه سریع و ساده تر وخامت تدول برای پزشک ضروری است. در حال حاضر قطعی ترین روش افتراق ندولهای بدخیم از ندولهای خوش خیم بیوپسی باز است، که مستلزم زمان، هزینه و رنج بیمار خواهد بود. تست تشخیصی آسپیراسیون با سوزن ظریف روشی است مناسب به عنوان جایگزین بیوپسی باز پیشنهاد می گردد. هدف این مطالعه ارزشیابی تشخیصی تست آسپیراسیون با سوزن ظریف بر اساس نتایج بیوپسی باز است.
    مواد و روش ها
    این یک مطالعه توصیفی – تحلیلی است که در آن اطلاعات مربوط به بیماران مراجعه کننده یا ارجاع داده شده با کلینیک جراحی درمانگاه شهید مفتح یاسوج که کاندید تیروئیدکتومی بودند از ابتدای سال 1381 تا رسیدن به 100 نفر حجم نمونه لازم، پس از انجام آسپیراسیون با سوزن ظریف و بیوپسی باز جمع آوری گردید. این اطلاعات شامل: سن، جنس، سابقه و مدت زمان در معرض اشعه بودن، نتیجه تست آسپیراسیون با سوزن ظریف و پاتولوژی بوده است که در فرمی که به همین منظور تهیه شده بود ثبت می گردید. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. شاخصهای اصلی ارزشیابی تشخیصی تست مورد نظر شامل: حساسیت، ویژگی، دقت، ارزش اخباری مثبت و ارزش اخباری منفی با حدود اطمینان 95 درصد برآورد گردید.
    یافته ها
    میانگین و انحراف معیار سن بیماران 37±18 با حداقل 10 و حداکثر 78 سال بوده است. اکثریت بیماران (85 درصد) را زنان تشکیل می داده اند. 23 درصد موارد دارای ندولهای بدخیم بودند. نسبت موارد بدخیم در زنان 4.5 برابر مردان بوده است. از کل موارد بدخیم، 63 درصد پاپیلازی، 18 درصد فولیکولر، 9 درصد آناپلاستیک بودند. آزمون آسپیراسیون با سوزن ظریف بر اساس نتایج پاتولوژی در این مطالعه دارای حساسیت (78±15 درصد)، ویژگی (91±13 درصد)، دقت (89±13 درصد)، ارزش اخباری مثبت (75±35 درصد) و ارزش اخباری منفی (93±20 درصد) برآورد گردید.
    نتیجه گیری
    با توجه به یافته های این مطالعه که در مطالعات مشابه نیز تایید شده است و همچنین با در نظر گرفتن مزایای این روش تشخیصی برای بیمار، پزشک و سیستم درمانی، می توان نتیجه گیری نمود که انجام تست آسپیراسیون با سوزن ظریف پیش از جراحی، برای تمامی بیماران دچار ندول تیروئیدی امری ضروری است و در نظر گرفتن آن در تصمیم گیری های بعدی می تواند در افزایش سلامت و کاهش رنج و هزینه های بیمار و سیستم درمانی موثر باشد.
    کلیدواژگان: ندول تیروئید، تست آسپیراسیون با سوزن ظریف، سرطان تیروئید
  • فاطمه رنگ آمیز، مریم بشتام، رضوان انصاری، آزیتا یزدانی صفحه 59
    مقدمه و هدف
    در ایران مانند بسیاری از کشورهای در حال توسعه، بیماری های قلبی – عروقی اولین علت مرگ و میر شناخته شده است. سر و صدای محل کار و شیفتی بودن کار از جمله عواملی هستند که باعث افزایش بعضی از این بیماری ها می شوند، لذا این مطالعه با هدف تعیین ارتباط مشاغل مختلف با عوامل خطرزای قلبی – عروقی انجام گردید.
    مواد و روش ها
    این مطالعه توصیفی – تحلیلی به صورت مقطعی بر روی 4872 مرد و زن به تعداد مساوی از هر دو جنس بالای 19 سال طی سالهای 80-1379 انجام شد که به صورت کاملا تصادفی از خوشه های شهر اصفهان انتخاب شده اند. جهت جمع آوری اطلاعات مورد نیاز در مورد خصوصیات آنتروپومتریک عوامل خطرزای قلبی – عروقی برای تمام این افراد پرسشنامه تکمیل شده و آزمایش های کلینیکی برای تعیین وضعیت فاکتورهای مختلف خون انجام شد. مردان بر اساس سر و صدای محل کار، شیفتی بودن یا نبودن کار و زنان از نظر شاغل یا خانه دار بودن تقسیم بندی شدند. داده های جمع آوری شده با نرم افزار SPSS و آزمون آماری مجذور کای و تی دانشجویی مستقل تحلیل گردید.
    یافته ها
    نتایج این مطالعه نشان داد که در افراد با مشاغل پر سر و صدا شیوع هیپرتری گلیسریدمی و فشارخون بالا دیده شده است (P<0.05)، ولی در سایر عوامل خطرزا تفاوت معنی داری مشاهده نشده است. همچنین در افراد با مشاغل شیفتی شیوع هیپرتری گلیسریدمی و چاقی دیده شده است (P<0.05)، ولی در سایر عوامل خطرزا تفاوت معنی داری وجود نداشت. در زنان خانه دار، اندازه دور کمر (چاقی مرکزی)، تری گلیسرید، کلسترول، کلسترول – لیپوپروتئین با دانسیته پایین، قند دو ساعته، پرفشاری خون و فشارخون سیستول و همچنین شیوع چاقی، هیپرتری گلیسریدمی، هیپرکلسترولمی، کلسترول – لیپوپروتئین با دانسیته پایین و فشار خون بالا به طور معنی داری بالاتر از زنان شاغل می باشد (P<0.05).
    نتیجه گیری
    بنابراین با توجه به نتایج این بررسی می توان گفت فراوانی شیوع هیپرتری گلیسریدمی و پرفشاری خون در مشاغل با سر و صدای بالا بیشتر از مشاغل دیگر بود و همچنین شیوع هیپرتری گلیسریدمی و چاقی در مشاغل شیفتی بیشتر از مشاغل غیر شیفتی مشاهده شد. اکثر عوامل خطرزای بیماری های قلبی – عروقی در زنان خانه دار بالاتر از زنان شاغل بود.
    کلیدواژگان: سر و صدا، کار شیفتی، استرس شغلی، بیماریهای قلبی - عروقی، عوامل خطرزا
  • میترا جبل عاملی، نسترن ایزدی صفحه 71
    مقدمه و هدف
    مخدرها شامل آلکالوئیدهای طبیعی و مشتقات سنتتیک آنهاست. این ترکیبات اثرات فارماکولوژیک خود را از طریق اتصال با رسپتورهای مختلف مخدری اعمال می کنند. حداکثر اثرات توکسیک و درمانی آنها عموما 90 دقیقه پس از تجویز خوراکی حاصل می شود. بروز مسمومیت حاد با این مواد دارای عوارضی شامل؛ عوارض سیستم اعصاب مرکزی، تنفسی و ریوی، گوارشی و... است. مخدرها در دراز مدت منجر به بروز تغییراتی در تعداد و حساسیت رسپتورهای مخدری شده که علت بعضی از اثرات تحمل و ترک آن می باشد. با توجه به این ه با ارزیابی دقیق و به کارگیری روش های درمانی و محافظتی به موقع می توان از میزان مرگ و میر بیماران کاست، این پژوهش با هدف تعیین فراوانی بیماران مسموم با مواد مخدر بر اساس خصوصیات فردی و بالینی طراحی و اجرا شد.
    مواد و روش ها
    در این مطالعه توصیفی به صورت گذشته نگر، پرونده کلیه 2520 بیمار بستری در بخش مسمومین مرکز پزشکی نور و علی اصغر اصفهان در سال 1380 مورد بررسی قرار گرفتند. از مجموع 2520 بیمار، تعداد 263 مورد دچار مسمومیت با مواد مخدر بودند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بود و اطلاعات استخراج شده شامل؛ خصوصیات دموگرافیک و علایم بالینی بودند. داده های جمع آوری شده با نرم افزار SPSS و شاخصهای توصیفی تحلیل شدند.
    یافته ها
    فراوان ترین گروه سنی، گروه 30-21 سال (38.3 درصد)، بیشترین فراوانی طول مدت بستری 7-1 روز (55.8 درصد)، بیشترین فراوانی جنسی مردان (71.4 درصد) و بیشترین فراوانی فراوانی نیاز به حمایت تنفسی (18 درصد) بودند. طریقه مصرف سم خوراکی (68.8 درصد)، شایع ترین علایم بالینی بدو ورود را علایم سیستم عصبی مرکزی (74.1 درصد) و بیشترین نوع مخدر مصرفی تریاک (60.4 درصد) بود. فراوانی مرگ و میر (4.5 درصد) بود.
    نتیجه گیری
    مسمومیت با مواد مخدر منجر به مرگ و میر در این بیماران گشته است که معمولا افرادی علایم بالینی شدیدتر داشتند که دیرتر به بیمارستان مراجعه نموده یا میزان مخدر مصرفی بیشتر و یا از نوع قوی تری بوده است. بیشترین نوع ماده مصرفی تریاک و به صورت خوراکی است که سهل الوصول بودن آن را می رساند. مرگ در 4.5 درصد بیماران اتفاق افتاده و علت اصلی آن تضعیف تنفسی همراه با هیپوکسی بوده است.
    کلیدواژگان: مسمومیت با مخدرها، سمیت، مصرف بیش از حد دارو، سوء مصرف دارو
  • اعظم جوکار، سکینه گرمزنژاد، محبوبه شریفی صفحه 81
    مقدمه و هدف
    از جمله عواملی که سلامت زنان را در سنین فعال باروری و زندگی خود به مخاطره می اندازه سو رفتار است که این خود دستیابی به دیگر اهداف برنامه های بهداشت را تحت تاثیر قرار می دهد. این معضل در همه جوامع و به صورت جسمی، روانی، جنسی و... مشاهده می شود. مطالعه حاضر با هدف تعیین شیوع سو رفتار و برخی عوامل موثر بر آن در زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی – درمانی یاسوج صورت گرفت.
    مواد و روش ها
    مطالعه به صورت توصیفی – تحلیلی به صورت مقطعی با نمونه گیری تصادفی در مدت شش ماه بر روی 517 نفر از زنان متاهل مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی در سال 1382 انجام شد. اطلاعات با استفاده از پرسش نامه (شامل؛ سه بخش مشخصات زمینه ای، تعیین انواع سو رفتار و عوامل موثر در بروز آن) و مصاحبه حضوری جمع آوری گردید و افراد به دو گروه با و بدون سو رفتار تقسیم شدند. سپس با نرم افزار SPSS و آزمون های آماری استنباطی، آنالیز واریانس و مجذور کای اطلاعات مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
    یافته ها
    شیوع سو رفتار به میزان 78.4 درصد به دست آمد که شایع ترین فرم آن به ترتیب؛ کلامی (69.5 درصد)، عاطفی (54.2 درصد)، جسمی (36.4 درصد) و جنسی (22.2 درصد) مشاهده شد. شیوع سو رفتار جسمی در بارداری 8 درصد و شایع ترین فرد به غیر از همسر که زن را مورد سو رفتار جسمی قرار داده بود، مادرشوهر و خواهرشوهر (21 درصد) بودند. هم چنین ارتباط معنی داری بین تحصیلات زن و شوهر، سابقه بیماری عصبی در زن و شوهر، درآمد شوهر، اعتیاد همسر و... در افراد با و بدون سو رفتار دیده شد (P<0.05).
    نتیجه گیری
    حصول شیوع بالای سو رفتار در این طرح و به خصوص نوع کلامی، از میزان شیوع سایر مطالعات بیشتر و همسویی نداشت که ممکن است به دلایل مختلفی از قبیل فرهنگ مرد سالاری، عدم توجه به حقوق زنان و... باشد. هم چنین نتایج بیانگر ارتباط معنی دار بین برخی عوامل از جمله؛ سطح تحصیلات، اعتیاد، سواد، بیماری عصبی و... با سو رفتار بود که دال بر تاثیر آن عوامل در بروز سو رفتار است. با توجه به نتایج حاصله و ضرورت توجه به ارتقا سلامت زنان، به نظر می رسد با افزایش آگاهی زنان متاهل، دختران و خانواده ها در خصوص عوامل موثر در بروز این معضل، بتوان گامی در جهت کاهش و تعدیل عوامل مذکور برداشت.
    کلیدواژگان: سوء رفتار، عوامل مؤثر، زنان
  • مسعود بحرینی، مسعود محمدی باغملایی، محمدعلی زارع، شهره شهامت صفحه 89
    مقدمه و هدف
    اعتماد به نفس رکنی اساسی در سلامت روان محسوب می شود که بر عملکرد انسان، به خصوص عملکرد شغلی او تاثیر می گذارد. متاسفانه گروه زیادی از پرستاران به دلایل مختلف از جمله؛ تشویق به فرمانبرداری، نامشخص بودن شرح وظایف و... فاقد اعتماد به نفس کافی و لازم هستند. این مشکل در زنان به دلایل فرهنگی و اجتماعی از شدت و شیوع بیشتری برخوردار است. با توجه به مطالب فوق و از آنجا که تاکنون در زمینه روش های اصلاح این مشکل تحقیقات چندانی صورت نگرفته است، این پژوهش با هدف تعیین تاثیر آموزش ابراز وجود بر میزان اعتماد به نفس دانشجویان دختر دانشکده پرستاری و مامایی بوشهر انجام شد.
    مواد و روش ها
    در این پژوهش نیمه تجربی در سال 1380 از بین کلیه دانشجویان پرستاری دختر (80 نفر) دانشکده پرستاری و مامایی بوشهر، بر اساس نمونه گیری مبتنی بر هدف تعداد 22 دانشجو که دارای حداقل اعتماد به نفس بودند انتخاب گردیده و پس از همتاسازی به طریق تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. آموزش ابراز وجود به گروه آزمایش ارایه شد، در حالی که گروه کنترل، آموزش خاصی ندیدند. از پرسشنامه اعتماد به نفس کوپر اسمیت پس از تایید روایی و پایایی آن جهت سنجش اعتماد به نفس، به صورت پیش آزمون – پس آزمون استفاده گردید. در این پژوهش از نرم افزار SPSS و آزمون های آماری تی مستقل، تی زوجی و همبستگی پیرسون استفاده شد.
    یافته ها
    نمره میانگین اعتماد به نفس در گروه آزمایش به طور معنی داری از 7.18 با انحراف معیار 3.06 با 11.36 با انحراف معیار 10.23 افزایش یافت (P<0.05). این تغییرات در گروه کنترل معنی دار نبود. همچنین بین افزایش اعتماد به نفس با متغیرهای دموگرافیک، جز در متغیر درآمد خانواده (r=0.63) همبستگی معنی داری وجود نداشت.
    نتیجه گیری
    آموزش ابراز وجود تاثیر زیادی بر بهبود و ارتقا اعتماد به نفس گروه آزمایش داشت که با توجه به فراگیر بودن مشکل کمبود اعتماد به نفس و لزوم یافتن روش های مقابله با آن، توصیه می شود تحقیقات بیشتری در آینده بر روی گروه های دیگر پرستاران، به خصوص مردان انجام شود.
    کلیدواژگان: اعتماد به نفس، آموزش ابراز وجود، دانشجوی پرستاری
  • سید محمدرضا ربانی، عباس جبارنژاد صفحه 97
    مقدمه و هدف
    کلیه نعل اسبی به نسبت یک مورد در هر چهارصد تولد زنده دیده می شود. این بیماری در جنس مذکر شایع تر است و به دلیل همراهی با بسیاری از ناهنجاری های مادرزادی که بعضی از آنها با حیات طولانی منافات دارند. انتظار می رود که این مورد در گروه سنی اطفال شایع تر باشد. در حدود یک سوم موارد مبتلایان به کلیه نعل اسبی حداقل یک ناهنجاری مادرزادی دیگر هم دارند. بسیاری از نوزادانی که ناهنجاری های متعدد مادرزادی دارند، کلیه های نعل اسبی هم دارند و ناهنجاری های مادرزادی سیستم ادراری – تناسلی نیز در آنها شایع تر است. در 10 درصد موارد در آنها دو تایی شدن حالب دیده می شود و در بعضی موارد با یورتروسل نابجا همراه است. در بیش از 50 درصد موارد با برگشت ادرار از مثانه به طرف کلیه همراه است. در این گزارش به بررسی یک مورد کلیه نعل اسبی که دچار آژنزی کلیه راست می باشد و همراه با آن دچار ناهنجاری های متعدد دیگری است پرداخته شده است.
    معرفی بیمار: بیمار مرد 25 ساله ای است که به علت درد در ربع تحتانی و راست شکم به کلینیک شهید مفتح یاسوج در سال 1382 مراجعه کرد. در معاینه در همین نقطه در لمس حساس بود و آزمایش های روتین همه طبیعی بودند. سونوگرافی، فقدان کلیه راست را همراه با یک ضایعه کیستیک در خلف و سمت راست مثانه نشان داد. پرتونگاری با ماده حاجب وریدی فقدان عملکرد کلیه راست، اختلال در چرخش کلیه چپ و نقص پرشدگی در سمت راست مثانه نشان داد. اسکن کامپیوتری با ماده حاجب وریدی فقدان کلیه راست و وجود یک توده با هانسفیلد مایع در سمت راست و خلف مثانه نشان داد. تجسس جراحی کلیه نعل اسبی با فقدان کلیه طرف راست، وجود بافت رابط، تغییر مسیر حالب راست به نحوی که از روی ستون فقرات به سمت مقابل عبور می کرد و حالب نابجایی را که به جای ورود به مثابه به داخل مجاری انزالی باز شده بود و منجر به توده کیستیک شده بود نشان داد. به علاوه بیمار دچار آنوریسم مغزی نیز بوده است.
    نتیجه گیری
    در کلیه نعل اسبی بر خلاف انتظار ممکن است یک کلیه دچار آژنزی یا به صورت ابتدایی تظاهر پیدا کرده و حالب آن طرف نیز به صورت طبیعی وارد مثانه شود و یا اکتوپیک بوده و به صورت غیر طبیعی در جایی از جمله در مجاری انزالی باز شده و باعث توده کیستیک در خلف و لترال مثانه گردد و در داخل مثانه ایجاد اثر توده فشار دهنده نماید.
    کلیدواژگان: کلیه نعل اسبی، فقدان مادرزادی یک کلیه، حالب نابجا، آنوریسم مغزی