فهرست مطالب

مجله پژوهش فیزیک ایران
سال سوم شماره 1 (زمستان 1380)

  • تاریخ انتشار: 1380/11/23
  • تعداد عناوین: 8
|
  • غلام حسین بردبار صفحه 1
    اثر ایزوبار Δ روی خصوصیات ماده هسته ای متقارن مورد مطالعه قرار گرفته است. این کار توسط به کار بردن پتانسیل دو نوکلئونی V28 انجام شده است. نتایج محاسبات نشان می دهند که ایزوبار Δ باعث جابه جایی منحنی اشباع ماده هسته ای در چگالی های پایین (بالا) به سمت پایین (بالا) می شود. تغییر قابل ملاحظه ای در خصوصیات نقطه اشباع ماده هسته ای با در نظر گرفتن ایزوبار Δ در محاسبات دیده می شود. نشان داده شده است که معادله حالت ماده هسته ای با پتانسیل V28 سخت تر از معادله حالت محاسبه شده با پتانسیل AV14 است.
    کلیدواژگان: Δ، ایزوبار، ماده هسته ای، خواص اشباع، معادله حالت
  • ناصر تجبر، محمدرضا علی نژاد، فایز پورآرین صفحه 7
    در این مقاله گذار فاز مغناطیسی و ناهمسانگردی مغناطوالاستیکی یک نمونه بس بلور Nd14Dy2Fe78B6 به کمک اندازه گیری پذیرفتاری مغناطیسی متناوب و مغناطوتنگش گزارش شده است. این ترکیب به روش ریخته گری از مذاب تهیه شد. تصاویر SEM و طیف XRD آن نشان داد که نمونه بس بلور و غیر تک فاز بوده و عمده ترین ترکیب موجود در ان فاز 1- 14- 2 است. اندازه گیری پذیرفتاری مغناطیسی متناوب نشان داد که نمونه در دمایی در حدود 130K تغییر فاز مغناطیسی می دهد، که ناشی از بازجهتگیری تدریجی اسپینها همراه با واپیچش ساختار بلوری است. مغناطوتنگش نیز درسه امتداد عمود بر هم از بدنه نمونه، در بازه دماییK 77 الی 300K و تا میدانهای 1.5 T اندازه گیری شد، که در دماهای کمتر از 125K مقدار آن با ضریب دو تا سه برابر متفاوت به دست آمد. این ناهمسانگردی در مغناطوتنگش حاکی از سمتگیری ترجیحی بلورکها در حجم نمونه است. علاوه بر این، مغناطوتنگش در ناحیه گذار فاز دارای کمیته است که مقدار آن در سه امتداد مختلف نیز متفاوت است. کمیته مغناطوتنگش بر اساس رفتار بحرانی گشتاور مغناطیسی مداری اتمهای Fe در ناحیه گذار قابل تفسیر است.
    کلیدواژگان: ناهمسانگردی مغناطوالاستیکی، پذیرفتاری مغناطیسی متناوب، مغناطوتنگش، بازجهتگیری اسپینی، رفتار بحرانی
  • سعید سهیلی، نوشاد هوشیار، محمد لامعی لامعی رشتی صفحه 13
    در این بررسی، توزیع زاویه ای پاره های شکافت عناصر طلا و بیسموت با باریکه پروتون درگستره انرژی 25 تا 30 میلیون الکترون ولت با استفاده از آشکارسازهای سد سطحی اندازه گیری شد. ناهمسانگری زاویه ای پاره های شکافت اندازه گیری شده با پیش بینی مدل آماری نقطه زینی استاندارد همخوانی دارد. سطح مقطع کل شکافت این عناصر نیز در انرژی های تابشی مختلف اندازه گیری شد و با نتایج اندازه گیری قبلی مقایسه گردید.
    کلیدواژگان: شکافت هسته ای، توزیع زاویه ای، سطح مقطع کل شکافت، (Au(p، f) Bi(p، f)
  • احمد شیرانی، محمدحسن علامت ساز صفحه 27
    ضرایب انباشت پرتوگیری تابشهای گاما با در نظر گرفتن انواع برهم کنشهای فوتون با ماده، از جمله پراکندگی های ناهمدوس و همدوس و همچنین تابشهای فلورسانس برای چشمه های نقطه ای در آب و سرب به روش مونت کارلو محاسبه شدند. این ضرایب را که با به کارگیری آخرین سطح مقطعهای موجود در اینترنت محاسبه شده اند می توان به عنوان ضرایب انباشت پرتوگیری اصلاح شده تلقی کرد و در محاسبات حفاظ گذاری از آنها استفاده گرد. اختلاف بین ضرایب محاسبه شده در این کار با ضرایب قبلی که با به کارگیری سطح مقطعهای قدیمی تر و روش های متفاوت به دست آمده اند، در مواردی که بر هم کنشهای مشابه منظور شده اند، بین 2 تا 30 درصد است.
    کلیدواژگان: مونت کارلو، ضریب انباشت، تابش گاما
  • حمیده شاکری پور، محمد اخوان صفحه 39
    نمونه های ابررسانای دمای بالای تک فازچند بلوری(Gd1-x-zPrxCazBa2Cu3O7-δ (GdPrCa-123 با 0.0 ≤ x ≤ 0.3 و 0.0≤ x ≤ 0.35روش استاندارد واکنش حالت جامد ساخته شدند وآنالیزهایXRD و SEM روی آنها انجام شد. فازهای ناخالصی BaCuO2و CaCu2O3 با درصد کمی (<%1) در نمونه های با غلظت بالایی ازیون pr-Ca مشاهده می شوند. اندازه گیری های الکتریکی نمونه ها نشان می دهند که با آلایش این مواد با یون Ca، پله های موجود دیده شده در منحنیTc(x)، از بین نمی روند و هنوز روند کاهش غیرخطی منحنی Tc(x) مشاهده می شود. همچنین منحنی Tc(z) درنمونه های با x=0 یک کاهش غیرخطی را نشان می دهد. همچنین منحنی هایTc(x،z) سهمی شکلی برای سری ترکیبات با غلظت ثابتی ازیون Pr و مقادیر متفاوتی ازیون Ca، به دست آمده اند. با مشاهده این منحنی و نیز غیر خطی باقی ماندن منحنی Tc(x) و نیز حضور ناخالصی BaCuO2، پیشنهاد می شود که Pr علاوه بر اثرات شکست جفت و پر کردن حفره های متحرک درصفحات CuO2، دارای اثر مخرب دیگری مانند موضعی کردن حفره های متحرک می باشد. اندازه گیری های مغناطیسی نمونه ها مقدار میدان بحرانی پایینی ازترکیبات را از مرتبه mT به دست داد. منحنی مقاومت بر حسب دمای نمونه ها تحت میدان مغناطیسی، پهن شدگی هایی را نشان می دهد. برازش این منحنی ها با نظریه AH، حضور پدیده TAPS را در این نمونه ها در محدوده دمایی نزدیک دمای گذار، نشان می دهند. روند تغییرات پارامتر γ در نظریه AH نسبت به دما، میدان و غلظت یونهای آلایشPr و Ca به دست آمد. مشاهده می شود که با افزایش یون Ca به ترکیب، چگالی جریان بحرانی افزایش و با آلایش یون Pr به ترکیب، جریان بحرانی کاهش می یابد. پیشنهاد می شود که یون Ca تا حد بهینه آلایش به عنوان مرکز میخکوبی و یون Pr به عنوان ارتباط ضعیف عمل می کنند.
    کلیدواژگان: ابررساناهای دمای بالای ~~GdPrCa، 123، موضعی شدن حفرهTAPS، مرکز میخ کوبی
  • شاهین روحانی، مهدی سعادت، سامان مقیمی عراقی صفحه 51
    نظریه میدانهای همدیس لگاریتمی را می توان با استفاده از تبدیلات مقیاس پوچ توان به دست آورد. با استفاده از این نوع تبدیل مقیاس خصوصیات مختلف نظریه های میدان همدیس لگاریتمی، از جمله توابع همبستگی دو نقطه ای و سه نقطه ای را صرفا با استفاده از قیود تقارن محاسبه می کنیم. توابع همبستگی چهار نقطه ای نیاز به محاسبه بردارهای تکین دارد که در این مقاله با استفاده از روش وزنهای پوچ توان، دترمینان کچ، بردارهای تکین و نهایتا توابع چهار نقطه ای محاسبه می شوند. این نتیجه منجر به تعمیم معادله فوق هندسی به یک مجموع معادلات ناهمگن می شود، که جوابهایی برای آنها ارائه می شود. در ادامه با استفاده از همین روش، نظریه میدانهای همدیس لگاریتمی نزدیک مرز را تحلیل می کنیم. در پایان ابر میدانهایی با وزن همدیس0= Δ و2 =Δ معرفی می شوند که یکی در بردارنده جفت لگاریتمی عمگلرواحد و دیگری شامل جفت لگاریتمی تانسور انرژی تکانه است. سرانجام مبادرت به استنتاج OPE اعضای هر یک از این ابر میدانها می ورزیم.
    کلیدواژگان: نظریه میدان، همدیس، پوچ توان
  • حسین خسروآبادی، محمدرضا محمدی زاده، محمد اخوان صفحه 59
    خواص الکترونی ترکیب YBa2Cu3O7-δ با روش انرژی کل شبه پتانسیل در تقریب چگالی موضعی با در نظر گرفتن تصحیحات گرادیانی بررسی شده است. ساختار نوار انرژی، چگالی حالتهای الکترونی و چگالی بار این ترکیب در تقریب چگالی موضعی و تصحیح گرادیانی محاسبه شده است. مقایسه نتایج محاسبات با نتایج روش های دیگر مانند LAPW، LCAO، LMTO و TB در این دستگاه نشان می دهد که شکل کلی ساختار نوار انرژی، چگالی حالتها و چگالی بار الکترونی در همخوانی خوبی با آن نتایج می باشد، اگر چه در جزئیات، مانند روش های دیگر، اختلافهای کوچکی وجود دارد. با این دقت محاسبه، اختلاف نتایج در تقریب چگالی موضعی و تصحیحات گرادیانی کوچک است.
    علاوه بر انجام محاسبات بالا، خواص الکترونی و ساختاری این ترکیب با اعمال فشار بالا بر سلول واحد در تقریب چگالی موضعی بررسی شده است. ساختار نوار انرژی، چگالی حالتهای الکترونی، چگالی بار الکترونی، طول پیوندها برای فشار متعارف و فشارهای بالا و تغییرات مقدار حاملهای حفره در صفحات CUO2 و زنجیره های Cu-O با تغییر فشار برترکیب، محاسبه شده است. از انجام این محاسبات نتیجه می شود که مقدار حاملهای حفره هم در صفحات CUO2 و هم در زنجیره های Cu-O افزایش می یابد. افزایش مقدار حاملهای حفره، هم در صفحات و هم در زنجیره ها نشان می دهد که افزایش حاملها در صفحات CUO2 تنها عامل برای تغییرات TCبا فشار در این ترکیب نیست. این نتیجه همچنان نشان می دهد که الگوی انتقال بار القایی فشار (PICT) برای توجیه تغییرات TC در این ترکیب کامل نیست. از این محاسبات، مدول حجمی و حجم تعادلی سلول واحد به ترتیب مقادیر 184Gpa و 89/174 انگستروم مکعب به دست آمده که در همخوانی با نتایج کارهای تجربی می باشد.
    کلیدواژگان: ابررساناهای دمای بالا، ساختار الکترونی، فشارهای بالا، تقریب چگالی موضعی
  • نعمت الله ریاضی، محمدرضا باقری، عبدالله جناب زاده صفحه 81
    منحنی های نوری دوتایی نیمه جدای آر- زد ذات الکرسی روی صافی های V،B،U به همراه منحنی های رنگی سیستم، در این مقاله ارایه شده اند. منحنی های نوری مورد تحلیل قرار گرفته اند و با استفاده از المانهای طیفی و داده های هیپارکوس، پارامترهای مطلق سیستم به دست آمده اند. ناهنجاری های نوری و علل وقوع کمیته های تحت مورد بحث قرار گرفته اند. براساس شواهد موجود، توجیه ساده ای برای وقوع ناهنجاری ها درکمیته اصلی ارایه گردیده است.
    کلیدواژگان: دوتایی گرفتی، نورسنجی فتوالکتریک
|
  • G. H. Bordbar Page 1
    One of the most interesting application of the many-body methods to the nuclear physics is the calculation of the properties of the nuclear matter, especially its binding energy. In this paper, we have studied the influence of Δ -isobar on the properties of the symmetrical nuclear matter using the lowest order constrained variational (LOCV) method with the V28 potential. It is shown that the inclusion of Δ- isobar substantially affect the saturation properties of the symmetrical nuclear matter. We have shown that, at low (high) densities, the saturation curve of nuclear matter is shifted downward (upward). This is due to the fact that the repulsive effect of the V28 potential increases by increasing density. It is seen that the equation of state of nuclear matter with the V28 potential is much harder than those with the A V14 potential.
  • N. T., M. R. A., F. P. Page 7
    In this research. The magnetic phase transition and anisotropic magnetoelastic effects of a polycrystalline sample of Nd14Dy2Fe78B6 were studied by susceptibility and magnetostriction measurements. The composition was prepared by casting method. SEM pictures and XRD analysis showed that it was composed of polycrystalline magnetic phases with the main phase of 2-14-1. Results of ac susceptibility measurements show that the sample undergoes a magnetic phase transition at about 130 K, which is due to a gradual spin reorientaion accompanied with crystal structure distortion. Magnetostriction measurements in three orthogonal directions of the main body of the sample were performed in the range of 77 K to 300 K and in the field up to 1.5 T. At temperatures below 125 K, the magnetostriction values in three orthogonal directions differ by a factor of two to three. This anisotropy in magnetostriction indicates preferential orientation of the crystalline grains in the volume of the sample. In addition, magnetostriction curves show minimum values near the phase transition temperature with different values in the different directions. Minimum values of magnetostriction can be explained by the critical behavior of the orbital magnetic moments of the Fe atoms at the phase transition temperature.
  • S. S., N. H., M. L. Page 13
    The fission fragment angular distributions have been measured for proton-induced fission of 209Bi and 197Au nuclei using surface barrier detectors at several energies between 25 MeV and 30 MeV. The experimental anisotropies are found to be in agreement with the predictions of the Standard Saddle-Point Statistical Model (SSPSM). The fission cross sections of 209Bi 197Au nuclei were also measured and compared with the previous works.
  • A. S. H., M. H. A. Page 27
    Exposure buildup factors for water and lead have been calculated by the Monte-Carlo method for an isotropic point source in an infinite homogeneous medium, using the latest cross secions available on the Internet. The types of interactions considered are, photoelectric effect, incoherent (or bound-electron Compton). Scattering, coherent (or Rayleigh) scattering and pair production. Fluorescence radiations have also been taken into acount for lead. For each material, calculations were made at 10 gamma ray energies in the 40 keV to 10 MeV range and up to penetration depths of 10 mean free paths at each energy point. The results presented in this paper can be considered as modified gamma ray exposure buildup factors and be used in radiation shielding designs.
  • H. S. H., M. A. Page 39
    The granular Gd1-x-zPrxCazBa2Cu3O7-δ high-temperature cuprate samples with 0.0 ≤ x ≤ 0.3 and 0.0≤ x ≤ 0.35 are prepared by standard solid state reaction and characterized by XRD and SEM techniques. The BaCuO2 and impurity phases are less than 1% in the samples having high levels of pr and Ca concentrations. The electrical resistivity measurements show a nonlinear reduction in Tc(x,z=etc) versus x. Moreover, the Tc(z) curve with x=0 is nonlinear and aplateau appears at z≈ 0.05-0.015. For Pr-Ca-doped samples with a constant concentration of Pr, Tc increases with the increase of Ca up to an optimum value of Ca doping and then in decreases. Based on these observations, we suggest that hole filling and hole localization the main effects of Pr ion substiution. The magnetic measurements indicate that the value of Hc1 is in the order of 10 mT. The mangetoresistance measurements have been measured and analyzed. The superconducting transition region is broadened by the application of magnetic field. The experimental data near the onsen of superconductivity are fitted with the Ambegakor and Halperin (AH) phase-slip model. We observe that the AH parameter,γ (H), depends not only on the temperature and the magnetic field, but also on the Pr and Ca ions concentrations. It is observed that the critical current density increases with Ca substitution and decreases with Pr substitution in Gd-123 system. We suggest that the Pr ion substitution probably enhances the weak link, but the Ca ion acts as flux pinning center in the GdPrCa-123 system.
  • H. K. H., M. R. M., M. A Page 51
    The electronic properties of YBa2Cu3O7-δ have been investigated by the energy-pseudopotential method within the local density approximation (LDA) with and without including generalized gradient corrections (GGC). The band structure, density of states and charge density of YBa2Cu3O7- have been calculated. The results are compared with other approaches such as LAPW, LCAO and LMTO for this system. The overall shape of the band structure, density of states and charge density are in agreement with other works. However, in details, like other approaches, there are some differences. Considering our accuracy, the differences in results for LDA and GGC approaches are small. Also, the electronic and structural properties for this system have been investigated by applying pressure within LDA. We have calculated band structure, density of states, charge density, and length of bonds for high pressures, and the changes in hole concentration in this system with respect to pressure. Our results show the increase of hole in both CuO2 planes and Cu-O chains under high pressures. Although this result is in agreement with the pressure-induced charge transfer (PICT) model, it is in contrast with the definition of this model which believes that hole increases in the CuO2 planes come from the Cu-O chains. Bulk modules and equilibrium volume have been also calculated to be equal 184 Gpa and 174.89A03, respectively. The results of these calculations have been compared with the experimental and theoretical reports on this system.
  • N. Riazi, M. R. Bagheri, A. Djanabzadeh Page 59
    UBV ligh curves together with color curves of the semi-detached eclipsing binary RZ Cas are presented. The light curves are analyzed and the spectroscopic elements and the Hipparcos information are used to compute the absolute parameters of the system. The light curve anomalies and occasional flat minima are discussed. Based on the existing evidence, a straightforward explanation for the primary minimum anomalies is presented.
  • N. Riazi, M. R. Bagheri, A. Djanabzadeh Page 81
    UBV ligh curves together with color curves of the semi-detached eclipsing binary RZ Cas are presented. The light curves are analyzed and the spectroscopic elements and the Hipparcos information are used to compute the absolute parameters of the system. The light curve anomalies and occasional flat minima are discussed. Based on the existing evidence, a straightforward explanation for the primary minimum anomalies is presented.