فهرست مطالب
فصلنامه تعلیم و تربیت
سال سی و یکم شماره 2 (پیاپی 122، تابستان 1394)
- بهای روی جلد: 40,000ريال
- تاریخ انتشار: 1394/05/01
- تعداد عناوین: 9
-
-
اطلاعات مربوط به فصلنامه و شرایط پذیرش مقالاتصفحه 5
-
صفحه 9
هدف این مقاله تبیین پژوهش استعلایی- انتقادی در تعلیم و تربیت از دیدگاه باسکار است. این مقاله با روش استنتاجی، به تبیین چیستی و چگونگی پژوهش استعلایی- انتقادی در تعلیم و تربیت از دیدگاه باسکار پرداخته است. این رویکرد با روش استعلایی شرط امکان معرفت را جهانی ساختارمند و قابل کشف از طریق فعالیت بشری می داند. انتقاد نیز اشاره به نقد تبیینی ساختارها و سازوکارها و نظریات محدودیت آفرین به منظور اصلاح و تغییر آنها دارد. روش مناسب به منظور تبیین ساختارها و سازوکارها روش پژوهش میان- رشته ای است. روش پژوهش میان- رشته ای به بررسی سطوح و ساختارهای چندگانه، سازوکارهای هر ساختار و نقش آنها در خلق رویدادها می پردازد. مراحل پژوهش شامل فرآیندی است که طی آن باید از توصیف یک موضوع انضمامی مبهم به سوی انتزاع ساختارهای معنادار از آن حرکت کرد، سپس این روش به تبیین ساختارها با توجه به عوامل درونی و بیرونی می پردازد. در نهایت دانش حاصل از این تبیین را به منظور نقد و اصلاح عوامل محدودیت آفرین ترکیب می کند. این فرآیند شامل شناسایی مسئله، طرح سوال استعلایی، توصیف پدیده های پیچیده و لایه مند به گونه ای انضمامی، تفکیک و انتزاع، استنباط فرآیندی به منظور شناخت سازوکارهای هر ساختار، باز توصیف و ترکیب جدید و در نهایت کنش است. این روش پژوهشی در تعلیم و تربیت شامل پنج اصل اساسی است. این اصول راهنمای مراحل پژوهش تربیتی میان- رشته ای و شامل بررسی انضمامی، بررسی انتزاعی، کفایت تبیینی، حذف و اصلاح، ارائه بدیل و سیاستگذاری آموزشی هستند.
کلیدواژگان: پژوهش انتقادی، استعلایی، میان، رشته ای، تعلیم و تربیت، روی باسکار -
صفحه 39هدف این مقاله تبیین میزان آمادگی هنرجویان و عملکرد آنان به منزله ورودی های رشته الکتروتکنیک برای کسب مهارتهای عملی و نظری و نگرش پیش بینی شده در برنامه درسی و مقایسه آن با هدف های قصد شده برنامه درسی است. مقاله با بهره گیری از بخشی از یافته های تحقیق انجام شده با عنوان ارزشیابی جامع از برنامه درسی رشته الکتروتکنیک با هدف کلی بررسی میزان هماهنگی وانطباق برنامه های درسی اجرا شده و کسب شده نوشته شده است. پرسش های اصلی آن عبارت اند از: 1) هنرجویان رشته الکتروتکنیک تا چه اندازه دارای شرایط و آمادگی لازم برای تحصیل در این رشته هستند؟ 2) میزان دانش،مهارت و نگرش کسب شده هنرجویان تا چه اندازه است؟این پژوهش از نظر هدف از نوع پژوهش های کاربردی و ارزشیابی و از نظر گردآوری داده ها از نوع توصیفی – پیمایشی است. جامعه آماری شامل همه مدیران،هنرآموزان دروس تخصصی،مربیان و هنرجویان شاغل در هنرستانهای دارای رشته الکتروتکنیک در شهر تهران و شهرستانهای تهران است. برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ایچند مرحله ای استفاده شده است. برای گردآوری داده ها و تجزیه و تحلیل آنها از رویکرد مثلثی کردن یا ترکیبی بهره گرفته شده است. ابزارهای مورد استفاده در گردآوری داده ها برای پاسخ به سوالات این بخش پرسشنامه محقق ساخته،آزمون درسی و مصاحبه نیمه سازمان یافته بوده است.یافته ها نشان می دهند از نظر مدیران هنرستانها میزان «آمادگی و علاقه هنرجویان» نسبت به رشته الکتروتکنیک به طور کلی در حد متوسط است،در حالی که از نظر هنرآموزان در حد کمتر از متوسط است. با توجه به هدفهای پیش بینی شده برای درسهای تخصصی، هنرجویان «توانایی تحصیلی» مناسبی ندارند. به سخن دیگر،توانایی های علمی هنرجویان متناسب با برنامه های پیش بینی شده برای این رشته نیست. در داوری کلی می توان گفت در اجرای این برنامه حداقل شاخصهای نگرشی برنامه مصوب،محقق شده است.کلیدواژگان: ارزشیابی، آمادگی تحصیلی، رشته الکتروتکنیک، فنی و حرفه ای، برنامه درسی
-
صفحه 71رضایت شغلی تحت تاثیر عوامل شناختی - اجتماعی متعددی است که از زوایای مختلف روان شناختی و جامعه شناختی مورد بررسی قرار گرفته است. پژوهش حاضر با در نظر گرفتن متغیرهای خوش بینی تحصیلی (تاکید تحصیلی، اعتماد و خودکارآمدی معلم) و نیز جهت گیری هدف به عنوان متغیرهای پیش بین برای رضایت شغلی معلمان، در پی آزمون روابط میان این متغیرهاست. بدین منظور، نمونه ای مشتمل بر 274 نفر (شامل 180 معلم زن و 94 معلم مرد) به روش خوشه ایاز میان معلمان مقطع ابتدایی شهر تبریز، انتخاب شدند و پرسشنامه خوش بینی تحصیلی معلم، رضایت شغلی و جهت گیری هدف را پاسخ دادند. داده های پژوهش با روش های آماری تحلیل مسیر و با استفاده از نرم افزار AMOS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که میان رضایت شغلی، ابعاد خوش بینی تحصیلی و تبحرگرایی رابطه مثبت معنادار وجود دارد. همچنین یافته ها نشان دادند که مدل مفهومی با داده ها برازشی مناسب دارد. متغیر خوش بینی تحصیلی و جهت گیری هدف بخش مهمی از رضایت شغلی معلمان را تبیین می نماید. از میان متغیرهای برون زای پژوهش، اعتماد و تاکید تحصیلی اثری مستقیم بر رضایت شغلی داشته است و خودکارآمدی تنها به صورت غیرمستقیم و به واسطه جهت گیری هدف تبحرگرایی رضایت شغلی را پیش بینی می نماید. عملکردگرایی سهمی در پیش بینی رضایت شغلی نداشته است. مطالعه حاضر پیشنهادی برای برانگیختن رضایت شغلی معلمان دارد. با توجه به اثر پیش بینی کنندگی اعتماد و تاکید می توان با تلاش جمعی مدیران و والدین، محیطی بهتر را برای معلمان و بهبود شغلی آنها برگزید.کلیدواژگان: خوش بینی تحصیلی، رضایت شغلی، جهت گیری هدف شغلی، معلمان
-
صفحه 91هدف این نوشتار، تبیین چرایی و ضرورت توجه به تربیت اوان کودکی (تاک) از سوی افراد، گروه ها و نهادهایی است که لازم است به این مهم، نه تنها توجه ویژه داشته باشند، بلکه در این زمینه وارد مرحله عمل گردند.در این جستار، تربیت اوان کودکی به صورت جامع و از همه ابعاد مد نظر بوده است. منظور از اوان کودکی، زیست کودک از بدو تولد تا ورود به پایه اول دبستان است که هم دوره پیش دبستان (توسط آموزش و پرورش) و هم دوره های سنی پایین تر را در مهد کودک ها شامل می شود. برای دستیابی به تببین فوق از روش سنتز پژوهی استفاده شده است که در آن پژوهشهای بیست سال اخیر با روشی نظام مند انتخاب، واکاوی محتوایی و دسته بندی شدند. در مرحله بعد (غربالگری ریز)،25 پژوهش که معیارهای مد نظر را داشتند انتخاب شده اند، سپس سنتزی از یافته های آنان طبق اصول تلفیق، بازاندیشی و بازآرایی داده ها، ارائه شده است. یافته های این سنتز نشان می دهد که ضرورت پرداختن به تربیت اوان کودکی از چهار منظر توجیه پذیر است: توجیه بیولوژیک (یافته های پژوهشی حوزه عصب شناختی و مغز)، توجیه اقتصادی (تحلیل هزینه فایده)، توجیه آموزشی (عملکرد و پیشرفت تحصیلی مطلوب در طول دوره تحصیل) و توجیه اجتماعی (رشد منشها و کنشهای اجتماعی مطلوب در طول نوجوانی و بزرگسالی).کلیدواژگان: تربیت اوان کودکی، پیش دبستان، مغز و علوم عصب شناسی، اقتصاد آموزش، پیشرفت تحصیلی
-
بررسی نقش سبک فرزند پروری والدین در اجتماعی شدن دانش آموزان مدارس راهنمایی (رویکردی اجتماعی- فرهنگی)صفحه 119هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی تاثیر سبک فرزندپروری والدین بر شکل گیری نظام ارزشی و خود–نظم بخشی تحصیلی دانش آموزان مدارس راهنمایی با تکیه بر رویکرد اجتماعی-فرهنگی بود. به این منظور با استفاده از نمونه گیری خوشه ایچهار مدرسه به صورت تصادفی انتخاب شدند. پدران و مادران پرسشنامه سبک های فرزند پروری بامریند را تکمیل نمودند.60 خانواده مقتدر، 58 خانواده مستبد و 53 خانواده سهل گیر انتخاب شدند. فرزندان خانواده های فوق که در سال تحصیلی90-89 در دوره تحصیلی راهنمایی مشغول به تحصیل بودند پرسشنامه های زمینه ارزشهای شوارتز و خود –نظم بخشی بوفارد را تکمیل نمودند. نتایج پژوهش با استفاده از آزمونهای همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس چند متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. میان سبک فرزند پروری پدران و مادران در خانواده های مقتدر در مقایسه با دو سبک دیگر، همبستگی معنادار بالاتری به دست آمد (51/0=r، 001 /0P<). نتایج تحلیل واریانس چند متغیره نشان داد که فرزندان خانواده های مقتدر نسبت به دو گروه دیگر نمره های بالاتر در ارزشهای محافظه کاری، از خود گذشتگی و خود-نظم بخشی تحصیلی کسب کردند (001/0P<). بر اساس نظریه ویگوتسکی کودک با همکاری والدین و از راه زبان، شناخت و ابزار، تفکر درباره ارزشها را از فرهنگ دریافت و درونی می کند. البته فرزندان در پذیرش ارزشها و هنجارهای اجتماعی نیز یک فرآیند میان- فردی به درون- فردی را می گذرانند، یعنی ارزشهای والدین را درونی می کنند و برای راهنمایی رفتارهای خود از آنها بهره می گیرند. والدین مقتدر با به کارگیری قواعد و انتظارات معقول دگر-نظم بخشی مناسبی فراهم می آورند، سپس فرزندان با بهره مندی از گفتار خصوصی دستورالعملهای والدین را به خود آموزش می دهند و در نهایت گفتار درونی به خود-نظم بخشی فرزندان آنها کمک می کند.کلیدواژگان: اجتماعی شدن، ارزشها، خود، نظم بخشی تحصیلی، درونی سازی، نظریه اجتماعی - فرهنگی، سبک فرزندپروری
-
صفحه 145هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تاثیر برنامه آموزش مهارتهای زندگی بر بهبود خودکارآمدی و جرات ورزی در دانش آموزان پایه اول دوره متوسطه است. جامعه آماری پژوهش دانش آموزان سال اول متوسطه شهر تهران می باشد. نمونه مورد نظر پژوهش متشکل از دو گروه شامل: 1) دانش آموزان مشغول به تحصیل در مدارس مجری درس آموزش مهارتهای زندگی (گروه آزمایش) و 2) دانش آموزان مشغول به تحصیل در مدارس فاقد درس آموزش مهارتهای زندگی (گروه گواه) است. نمونه پژوهش شامل 27 کلاس اول متوسطه، با 615 دانش آموز (321 نفر برای گروه آزمایش و 294 نفر برای گروه گواه) بوده که به عنوان حجم کل نمونه پژوهش از میان مدارس پسرانه و دخترانه انتخاب شدند. داده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه خودکارآمدی (شوارزر و جروسلم، 1995)، پرسشنامه جرات ورزی (گمبریل و ریچی، 1975) و پرسشنامه بررسی وضعیت برنامه اجراشده گردآوری شده اند. بر اساس یافته های پژوهش برنامه یا درس آموزش مهارتهای زندگی اجرا شده فاقد اثربخشی معنادار در بهبود احساس خودکارآمدی و جرات ورزی است. همچنین، نتایج حاکی از آن است که همه مدارس مورد مطالعه (گروه آزمایش) دستکم در یکی از زمینه های مربوط به صلاحیتهای حرفه ای و ویژگی های معلمان یا در کیفیت برنامه اجرا شده دارای کاستی و مشکل اساسی هستند؛ به طوری که حتی یک مدرسه هم بر حسب عوامل مذکور دارای شرایط قابل قبول و مناسب نیست. برنامه اجرا شده درس آموزش مهارتهای زندگی به دلیل ضعف و کاستی های اساسی در زمینه برنامه اجرا شده و صلاحیت و ویژگی های معلمان، فاقد تاثیر معنادار در ارتقای خودکارآمدی و جرات ورزی دانش آموزان است.کلیدواژگان: مهارتهای زندگی، اثربخشی، خودکارآمدی، جرات ورزی، دانش آموزان
-
صفحه 171این پژوهش به منظور بررسی اثربخشی آموزش شنا بر خودکارآمدی دانش آموزان دختر دوره ابتدایی انجام گرفته است. آموزش فعالیت جسمی منظم و مفرحی مانند شنا که در مدارس برای ارتقای رفتارهای مرتبط با سلامت کودکان طراحی شده است، باید گذشته از غنی کردن برنامه درس تربیت بدنی، زمینه توانمندسازی خودکارآمدی آنها را نیز مهیا کند. جامعه آماری این پژوهش دانش آموزان دختر پایه سوم ابتدایی شهر تهران در سال تحصیلی 92-1391بود. در این پژوهش نیمه تجربی، 381 نفر به روش خوشه ایچند مرحله ای تصادفی در دو گروه تجربی و شاهد انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته بود. پژوهش با روش پیش آزمون و پس آزمون در دو گروه و مداخله آموزش شنا در گروه آزمون (دوازده جلسه برنامه آموزش شنا) عملیاتی شده است. در تحلیل داده ها از آزمونهای کولموگروف- اسمیرنوف، تی زوجی مستقل، آزمون کای دو و همبستگی اسپیرمن استفاده شده است. اثربخشی آموزش شنا بر خودکارآمدی عمومی و دو حیطه اجتماعی و عاطفی با احتمال بسیار قوی تایید شده است. در حیطه جسمی و تحصیلی خودکارآمدی، تفاوت معناداری مشاهده نشده است. اثرات سازنده آموزش شنا بر خودکارآمدی دانش آموزان نشان می دهد که می توان با برنامه ریزی دقیق آموزشی، دانش آموزان را توانمند ساخته و زمینه های رفتار سالم را بنا نهاد.کلیدواژگان: خودکار آمدی، اثربخشی، آموزش شنا، دانش آموزان دختر
-
صفحه 195
-
Page 9
To explain Bhaskar's views on the very essence of transcendental-critical research and the way it can be conducted in the field of education a deductive approach is taken. This type of research assumes a structured universe explorable through human activity, including critical reviews of structures, mechanisms, and limiting views with the purpose of bringing about positive change. Interdisciplinary research can explain structures and mechanisms as it explores the role of multiple levels of structures and their mechanisms in bringing about events. The research process includes stages of description, abstraction, and explanation of significant structures with regard to both internal and external factors. Eventually, the knowledge so acquired is used to critically view, and correct, the limiting elements. Interdisciplinary research in education using the transcendental-critical approach can be the basis for educational policy.
Keywords: transcendental, critical research, Interdisciplinary research, education, Roy Bhaskar -
Page 39To determine the extent of the electro-techniques student's preparedness in order to assess their success in learning the practical skills and attitudes prescribed by the curriculum, a cluster sample of administrators, teachers, students, and interns at those vocational schools having students in electro-techniques was selected. Data collection instruments included two questionnaires and a course exam. One of the questionnaires was used in interviewing the administrators while the other was used to assess the views of students. Results of data analyses show that the administrators consider students preparedness and interest as average while the students themselves rate themselves below average. Considering the course objectives, students do not have the required competence. Generally, however, it can be said that the attitudinal objectives are minimally met.Keywords: evaluation, academic preparedness, electro, techniques field, curriculum, vocational schools
-
Page 71Job satisfaction is a function of many socio-cognitive factors among which are those measured in this study. A sample of 274 teachers randomly selected from among all elementary school teachers in Tabriz was given three questionnaires measuring these three constructs. Data analyses revealed a significant positive relation between job satisfaction and academic optimism which along with goal orientation explain a significant portion of the variance in the former. Academic emphasis and confidence affect satisfaction directly, while self-efficacy does so indirectly and through goal orientation. Considering these relationships, both parents and administrators can take steps toward improving teacher's working conditions.Keywords: academic optimism, job satisfaction, occupational goal orientation, teachers
-
Page 91To demonstrate the necessity of paying attention to the developmental and educational significance of the early years of childhood (from birth to first grade) by all involved, a subset of all related research conducted during the past twenty years was selected and perused in order to find and then synthesize their results along some predetermined lines. The synthesis of the results of 25 research on the topic provides a justifiable rationale for paying attention to this period. Justifications are not only developmental, but economical, educational, and social as well. This synthesis could be beneficial to parents, teachers, and program developers.Keywords: early childhood, developmental research, synthesis
-
Page 119From a Vygotskian perspective since children construct their value systems through interaction with others, they can become self-regulated if their culture emphasizes such a characteristic via the child-rearing practices of their parents. To test this hypothesis, a total of 171 families were selected through random sampling of junior high school students. The parents completed the Baumerind questionnaire on child-rearing practices, while the students answered questions on values and self-regulation. Based on the first set of data, the families were categorized in three categories of authoritative, authoritarian, and easy-going. Further analyses revealed that in the authoritarian category there was a significant correlation between the parenting styles of mothers and fathers, while certain values (such as conservatism and self-sacrifice) and self-regulation were also significantly higher among their children compared to other categories.Keywords: socialization, values, self, regulation, child, rearing style, Vygotsky
-
Page 145To assess the effectiveness of the life skills course in improving student's self-efficacy and assertiveness two student samples were drawn from among all first year high school students in Tehran, one from schools offering the course and the other from those not doing so, totaling to 615 students. The necessary data were collected using three questionnaires. Data analyses revealed no effect on self-efficacy and assertiveness, perhaps because all schools offering the course lack at least one factor dealing with professional competencies of teachers or curriculum implementation.Keywords: life skills, effectiveness, self, efficacy, self, assertion, students
-
Page 171Physical education is not just for improving the functions and well-being of the body, as it can help with the improvement of the psychological functions as well. A physical, and enjoyable, activity such as swimming, as a part of the elementary school curriculum, can help with the improvement of self-efficacy among the students early on. To examine this possibility, a group of 381 female 3rd graders were questioned on their self-efficacy and then divided into two matched groups one of which went through a 12 week swimming course. The post course assessment of the construct indicates that the general, social, and affective self-efficacy of those taken the course improved significantly. The results support the argument on the necessity of taking physical education more seriously.Keywords: swimming, self, efficacy, 3rd grade curriculum, psychological well, being
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.