فهرست مطالب

Inflammatory Diseases - Volume:10 Issue: 1, 2006

Journal of Inflammatory Diseases
Volume:10 Issue: 1, 2006

  • 136 صفحه، بهای روی جلد: 10,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1385/05/07
  • تعداد عناوین: 21
|
  • سیدغلامعلی جورسرایی، علی اکبر مقدم نیا، علیرضا فیروز جاهی، سید محمد میری، علی عمرانی راد، روشنک ثاقبی، سیده فاطمه هاشمی صفحه 6
    زمینه
    گیاه مورد (Myrtus Communis) در طب سنتی مردم شمال ایران جهت درمان سوختگی به کار می رود.
    هدف
    مطالعه به منظور مقایسه اثر هیستوپاتولوژیک عصاره متانولی گیاه مورد و کرم سولفادیازین نقره %1 بر بهبود زخم سوختگی انجام شد.
    مواد و روش ها
    این مطالعه تجربی بر روی 100 موش نر سفید صحرایی (در 4 گروه 25 تایی) انجام شد. پس از بی هوشی، به صورت یکنواخت در ناحیه پشت تمام موش ها به مساحت 4 سانتی متر مربع سوختگی درجه دوم ایجاد شد. درمان روزانه زخم های سوختگی در چهار گروه با استفاده از پماد عصاره گیاه مورد، پماد پایه مورد، کرم سیلورسولفادیازین %1 و نرمال سالین (گروه شاهد) انجام پذیرفت، سپس با تهیه برش های بافتی، تعداد فیبروبلاست‎ها، نوتروفیل ها و هجوم عروق خونی در روزهای 6، 12، 18، 24 و 30 پس از سوختگی بررسی شدند. داده ها با توجه به نوع توزیع با آزمون های آماری مجذور کای، کروسکال والیس، توکی و ANOVA تحلیل شدند.
    یافته ها
    با استفاده از عصاره گیاه مورد تعداد عروق خونی (48/1±87/9) و فیبروبلاست (2/2±62/23) بیش تری در محل بهبود سوختگی دیده شد و این اختلاف با بقیه گروه ها معنی دار بود (p<0.001). کرم سولفادیازین نقره %1 توانست تعداد نوتروفیل‎ها را در بافت افزایش دهد (p<0.001).
    نتیجه گیری
    با توجه به یافته ها و عوارض کمتر و سهولت دستیابی به عصاره گیاه مورد، استفاده از فراورده های این گیاه در مطالعه های کارآزمایی بالینی پیشنهاد می شود.
    کلیدواژگان: سوختگی درجه دو، ترمیم زخم، گیاه مورد، سیلورسولفادیازین
  • پروین میر میران، لیلا آزادبخت، حمیرا مهربانی، فریدون عزیزی صفحه 16
    زمینه
    مطالعه های موجود در زمینه ارتباط مستقل درشت مغذی های دریافتی با عوامل خطر ساز قلبی - عروقی نادر است.
    هدف
    مطالعه به منظور تعیین ارتباط دریافت درشت مغذی ها با عوامل خطرساز بیماری های قلبی - عروقی انجام شد.
    مواد و روش ها
    این مطالعه مقطعی بر روی 243 فرد 45 ساله و بالاتر شرکت کننده در مطالعه قند و چربی تهران انجام شد. شاخص های تن‎سنجی، بیوشیمیایی و فشار خون طبق دستورالعمل های استاندارد اندازه گیری شدند. اطلاعات دریافت های غذایی افراد با استفاده از دو روز یادآمد خوراک جمع آوری شد. جهت تعیین ارتباط درشت مغذی های دریافتی با عوامل خطر بیماری های قلبی از رگرسیون لجستیک استفاده شد.
    یافته ها
    میانگین سن افراد مورد مطالعه 53±7 سال بود. مردانی که کربوهیدرات بیش تری دریافت کرده بودند از شانس پایین تری برای ابتلا به هیپرکلسترولمی برخوردار بودند. شانس ابتلا به LDLبالاو پرفشاری خون در زنانی که چربی بیش تری مصرف کرده بودند، کمتر بود و افرادی که دریافتی پروتئین آنها بالاتر بود، شانس داشتن LDL بالا و هیپرکلسترولمی در آنها کمتر از گروه اول بود.
    نتیجه گیری
    یافته ها حاکی از ارتباط مستقل برخی درشت مغذی های دریافتی با عوامل خطرساز بیماری های قلبی - عروقی است. پیشنهاد می شود مطالعه های آینده چنین ارتباطی را با کنترل اثر فعالیت جسمی بررسی نمایند.
    کلیدواژگان: بیماری های قلب و عروق، کربوهیدرات ها، چربی ها، افزایش فشار خون
  • نسرین عاقلی، سعید آصف زاده، مجید رجبی، عادله قدوسی صفحه 24
    زمینه
    تغذیه متعادل با سلامتی فرد ارتباط مستقیم دارد.
    هدف
    مطالعه به منظور مقایسه میزان دریافت کالری و درشت مغذی ها بین دو منطقه شهر رشت (عرصه جامعه نگر) و قزوین (محله سالم) انجام شد.
    مواد و روش ها
    این مطالعه مقطعی در سال 1382 در مناطق منتخب شهرهای رشت و قزوین بر روی 1100 فرد بالای 30 سال که به روش خوشه ایتصادفی انتخاب شده بودند، انجام شد. میزان دریافت مواد غذایی با استفاده از پرسش نامه بررسی و تجزیه و تحلیل داده ها با آزمون های آماری تی و ضریب همبستگی پیرسون انجام شد.
    یافته ها
    عادت های غذایی غلط مثل مصرف روغن جامد، گوشت و سبزی سرخ شده، اضافه کردن نمک به غذا سر سفره در هر دو شهر وجود داشت. مصرف نان، حبوبات، گوشت، قند و شکر در قزوین و مصرف برنج، لبنیات، چربی ها، مرغ و میوه در رشت بیش تر رواج داشت. میزان کالری دریافتی روزانه بیش تر از3000 کیلوکالری و درشت مغذی ها مانند چربی ها بیش تر از100 گرم، مواد قندی بیش تر از 550 گرم و پروتئین ها بیش تر از100گرم در مردم قزوین بیش تر مشاهده شد.
    نتیجه گیری
    در هر دو منطقه مطالعه شده عادت های غذایی غلط مانند مصرف کم پروتئین و مصرف زیاد چربی وجود داشت. پیشنهاد می شود آموزش تغذیه و مصرف صحیح مواد غذایی در اولویت برنامه ریزی های تغذیه ای قرار گیرد.
    کلیدواژگان: کالری دریافتی، کربوهیدرات ها، چربی ها، پروتئین ها، عادت های غذایی
  • سیدمحسن حسنی برزی، مریم جوادی، سعید سلیمان میگونی صفحه 31
    زمینه
    یکی از موارد استرس زای شایع در بخش های جراحی، ضربه مغزی است که با افزایش کاتابولیسم به خصوص کاتابولیسم پروتئین و افزایش دفع ادراری ازت در بدن همراه است.
    هدف
    مطالعه به منظور تعیین اثر دگزامتازون و رژیم غذایی پر پروتئین بر متابولیسم پروتئین در بیماران ضربه مغزی انجام شد.
    مواد و روش ها
    این کارآزمایی بالینی در سال 80-1379 در بیمارستان شهید رجایی قزوین بر روی 24 بیمار ضربه مغزی با ضایعه هایی از قبیل صدمه منتشره اکسونی، خون ریزی زیر عنکبوتیه، کوفتگی مغز و موارد مشابه با 10GCS< که جراحی نشده بودند، انجام شد. افراد مورد مطالعه به طور تصادفی به دو گروه آزمون و شاهد تقسیم بندی شدند. گروه آزمون، از روز اول بستری، سه بار در روز دگزامتازون دریافت کردند، ولی گروه شاهد دارو دریافت نکردند. ازت ادرار 24 ساعته در هر دو گروه در حالت های ناشتا و بعد از مصرف رژیم غذایی پر پروتئین به مدت 14 روز بررسی شد. داده ها با آزمون تی تجزیه و تحلیل شد.
    یافته ها
    دفع ادراری ازت در گروه آزمون در روزهای بستری بیش تر از گروه شاهد بود که این اختلاف در روز هفتم بستری تفاوت معنی داری نشان داد (p<0.05). در هر دو گروه با دریافت رژیم غذایی پر پروتئین، دفع ادراری ازت کاهش یافت که در گروه شاهد از نظر آماری معنی دار بود. موارد فوت در گروه آزمون به طور معنی داری بیش تر از گروه شاهد بود (p<0.05).
    نتیجه گیری
    با توجه به یافته ها می توان نتیجه گرفت که دگزامتازون اثری بر بهبودی بیماران ضربه مغزی ندارد و با افزایش کاتابولیسم پروتئین سبب افزایش دفع ادراری ازت می شود، اما رژیم غذایی پر پروتئین در کاهش دفع ادراری ازت بیماران ضربه مغزی موثر است.
    کلیدواژگان: آسیب های مغز، دگزامتازون، رژیم غذایی، سوخت و ساز
  • معصومه توفیقی، آزاده امین پور، مسعود کیمیاگر، بنفشه گلستان صفحه 36
    زمینه
    استفاده بی رویه از ویتامین ث نگرانی هایی در مورد برخی آثار سو این ویتامین به وجود آورده است.
    هدف
    مطالعه به منظور تعیین تاثیر ویتامین ث بر سطح سرمی مس، روی، شاخص های آهن و فعالیت آنزیم سرولوپلاسمین انجام شد.
    مواد و روش ها
    این کارآزمایی بالینی دوسوکور در سال 1378 در انستیتو تحقیقاتی تغذیه و صنایع غذایی ایران بر روی 36 داوطلب مرد سالم انجام شد. داوطلبان به طور تصادفی به سه گروه با دریافت مقدار روزانه 500 و 1000 میلی گرم ویتامین ث و گروه شاهد تقسیم شدند. نمونه های خون ناشتا قبل از شروع و پایان دوره مطالعه (هفته ششم) جمع آوری شد. میزان غلظت مس و روی با دستگاه جذب اتمی و فعالیت آنزیم سرولوپلاسمین و ویتامین ث خون با روش کلرومتریک اندازه گیری شدند. آهن،TIBC و هموگلوبین با استفاده از کیت ساخته شرکت زیست شیمی و درصد اشباع ترانسفرین از رابطه TIBC×100/ آهن سرم محاسبه شد. الگوی مصرف روزانه مواد غذایی از طریق پرسش نامه 24 ساعت یادآمد خوراک برای یک روز در شروع و پایان مطالعه ثبت و ارزیابی شد.
    یافته ها
    میانگین سطح ویتامین ث خون در هفته ششم در گروه های 1000 و 500 میلی گرم ویتامین ث و شاهد به ترتیب (p=0.001) 67%، (p=0.001) 76% و (p=0.04) 23% افزایش معنی داری را نشان داد. میانگین فعالیت آنزیم سرولوپلاسمین در هفته ششم در گروه 1000 میلی گرم ویتامین ث به طور معنی داری کاهش یافت (p=0.001). تغییرات سطح مس و آهن معنی دار نبود و در مورد روی متاثر از ویتامین نبود. تغییر معنی داری در رژیم غذایی افراد در طی مطالعه مشاهده نشد.
    نتیجه گیری
    با توجه به یافته ها، تجویز روزانه ویتامین ث در مقدارهای 1000 و 500 میلی گرم را نمی توان توصیه نمود و ضرورت برای تحقیقات بعدی وجود دارد.
    کلیدواژگان: ویتامین ث، سرولوپلاسمین، آهن، روی، مس
  • ابوالقاسم رستگار، محمدرضا بشارتی، محمدرضا شجاع، مسعود رضا معنویت، مهندس محمدحسین احمدیه صفحه 44
    زمینه
    بیماری گریوز یکی از مراحل خود ایمنی است که با یکی از سه علامت پرکاری تیرویید با گواتر منتشر، افتالموپاتی یا درموپاتی مشخص می شود و به طور معمول با پرکاری تیرویید همراه است، اگر چه ممکن است تیروئید در ظاهر طبیعی باشد.
    هدف
    مطالعه با هدف تعیین ضایعه های چشمی در بیماران مبتلا به گریوز انجام شد.
    مواد و روش ها
    در این مطالعه مقطعی از بهمن ماه 1380 تا مرداد 1381 در دانشگاه علوم پزشکی یزد انجام شد، 95 بیمار مبتلا به گریوز بررسی شدند. علایم و نشانه های چشمی بیماران که مورد معاینه قرار گرفته بودند در پرسش نامه ثبت شد. یافته ها با استفاده از نرم‎افزار SPSS و آزمون های آماری فیشر، مجذور کای و آنالیز واریانس تجزیه و تحلیل شدند.
    یافته ها
    %62 بیماران را زنان و %38 را مردان تشکیل می دادند. افزایش فشار داخل چشم و ورم ملتحمه در جنس مذکر به طور معنی داری بیش تر از مونث بود. شیوع افتالموپاتی در جامعه مورد بررسی %60 و شایع ترین علایم چشمی بیرون زدگی کره چشم و عقب کشیدگی پلک ها بود. ضایعه های چشمی در گروه سنی 50 تا70 سال بیش از سایر سنین بود. احتقان و ورم ملتحمه، ادم اطراف حدقه، تحریک قرنیه ناشی از خشکی چشم، ضعف همگرایی، دوبینی و بیرون زدگی کره چشم با سن رابطه معنی دار داشت و با افزایش سن فراوانی این علایم افزایش می یافت. شایع ترین شکایت بیماران در اولین مراجعه علایم غیرچشمی و تنها در %15 بیماران مشکل چشمی بود. عقب کشیدگی پلک با افزایش طول مدت بیماری کاهش می یافت، در حالی که بزرگی عضلات خارج چشمی، ورم و احتقان ملتحمه با افزایش طول مدت بیماری افزایش می یافت.
    نتیجه گیری
    افتالموپاتی گریوز در مردان شایع تر است و مهم ترین علایم آن بیرون زدگی کره چشم و عقب کشیدگی پلک ها است.
    کلیدواژگان: بیماری گریوز، افتالموپاتی، پر کاری تیروئید
  • ایراندخت مهری ماهانی، آتوسا قاسمی، سعید قائمی صفحه 52
    زمینه
    خون ریزی بعد از زایمان یکی از مهم ترین عوارض مرحله سوم زایمان و جز پنج علت مرگ و میر مادر در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه است.
    هدف
    مطالعه به منظور تعیین اثر اکسی توسین در ورید نافی جهت کنترل خون ریزی مرحله سوم زایمان و زمان جدا شدن جفت انجام شد.
    مواد و روش ها
    در این کارآزمایی بالینی، 100 زن نخست زای مراجعه کننده به بیمارستان افضلی پور کرمان در سال 1382 که عامل مساعد کننده جهت خون ریزی نداشتند، بر اساس اولین حاملگی، سن مادر و بقیه اطلاعات دموگرافیک به دو گروه آزمون و شاهد تقسیم شدند. آزمایش کامل خون قبل از زایمان انجام شد. بعد از زایمان و مسدود کردن بند ناف 20 واحد اکسی توسین محلول در 20 میلی لیتر نرمال سالین به ورید نافی گروه آزمون و 20 میلی لیتر نرمال سالین به ورید نافی گروه شاهد تزریق شد. زمان جداشدن جفت ، وزن و تعداد گازهای مصرفی در حین مرحله سوم زایمان، آزمایش کامل خون 4 ساعت بعد از زایمان، جنس و وزن نوزاد متولد شده ثبت شد. داده ها با آزمون های آماری تی استیودنت و من ویتنی تجزیه و تحلیل شدند.
    یافته ها
    هیچ گونه تفاوت معنی داری بین وزن و جنس نوزادان، تغییرات هموگلوبین و هماتوکریت و زمان جدا شدن جفت بین دو گروه دیده نشد. میزان خون ریزی بعد از زایمان در گروه آزمون91.6 141.82±و در گروه شاهد84.9 177.51±میلی لیتر بود که از نظر آماری اختلاف معنی دار وجود داشت (046/0=p). میانگین گاز مصرفی در گروه آزمون3.12 8.68± و در گروه شاهد 10.82±3.5 عدد و از لحاظ آماری تفاوت معنی دار بود (002/0=p).
    نتیجه گیری
    با توجه به یافته ها تزریق اکسی توسین به داخل ورید نافی باعث کاهش خون ریزی پس از زایمان می شود، ولی بر زمان جدا شدن جفت تاثیری ندارد.
    کلیدواژگان: اکسی توسین، خون ریزی پس از زایمان، ورید نافی
  • مهناز اشرفی، آتوسا صیرفی تهرانیان، فریده ملک زاده صفحه 57
    زمینه
    تعداد و کیفیت مناسب تخمک در دوره های درمان کمک باروری اهمیت فراوانی دارد. از جمله عوامل موثر که نقش چشمگیری دارد، سطح FSH سرم در روز سوم قاعدگی است.
    هدف
    مطالعه به منظور تعیین ارتباط سطح سرمی FSH روز سوم قاعدگی با پاسخ دهی تخمدان در بیماران تحت درمان IVF انجام شد.
    مواد و روش ها
    در این مطالعه تحلیلی، پرونده 2200 بیمار مراجعه کننده به پژوهشکده رویان تهران در فاصله سال های 1370 تا 78 بررسی و از میان آنها 212 بیمار با حداکثر فاصله زمانی 6 ماه بین اندازه گیری FSH آنها تا انجام IVF (با به کارگیری روشlong protocol GnRHa) جهت ادامه مطالعه انتخاب شدند. بیماران دارای اندومتریوز از مطالعه حذف و اولین دوره IVF در کلیه بیماران بررسی شد. پس از اندازه گیری FSH روز سوم، بیماران به گروه اول شامل 36 بیمار با FSH بیش‎تر یا مساوی 15 واحد بین المللی بر لیتر و گروه دوم شامل 176 بیمار با FSH کمتر از 15 واحد بین المللی بر لیتر تقسیم شدند و داده های مربوط به سن بیمار، فولیکول های رشد یافته، مدت و نوع نازایی، سطح FSH، LH و پروژسترون با استفاده از آزمون های مجذور کای، تی و فیشر تجزیه و تحلیل شدند.
    یافته ها
    بین گروه ها از نظر سن و تعداد آمپول های HMG مصرفی تفاوت معنی داری وجود نداشت؛ اما از نظر تعداد فولیکول های رشد یافته (گروه اول3.3±3.3 و در گروه دوم 2.9±5.2)، اووسیت های به دست آمده (گروه اول 7.75±4.5 و در گروه دوم 5.5±7.0)، جنین های انتقال یافته (گروه اول 5/1±4/1 و در گروه دوم 1.7±2.2)، دوره های متوقف شده (گروه اول 5/30 درصد و در گروه دوم 2.8 درصد)، و میزان LH سرم (گروه اول 20.5±23.5 و در گروه دوم 8.5±9) اختلاف معنی دار بین دو گروه وجود داشت.
    نتیجه گیری
    ذخیره تخمدانی و احتمال موفقیت درمان روش های کمک باروری با آگاهی از سطح FSH روز سوم قاعدگی به طور نسبی قابل پیش گویی است.
    کلیدواژگان: باروری آرمایشگاهی، تخمدان، اووسیت، تخمک گذاری
  • میرعماد مقدم امامی، ابوالفضل مهیار، محمدحسین کردی صفحه 63
    زمینه
    با توجه به بالا بودن تولد و مرگ و میر نوزادان نارس، شناسایی علل آن لازم به نظر می رسد.
    هدف
    مطالعه به منظور مقایسه عوامل خطرساز مادری در نوزادان نارس و رسیده انجام شد.
    مواد و روش ها
    در این مطالعه مورد - شاهدی که در سال 1382 در مرکز آوزشی - درمانی کوثر قزوین انجام شد، تعداد 120 نوزاد نارس و120 نوزاد طبیعی به همراه مادرانشان بررسی شدند. با استفاده از پرسش نامه تنظیم شده، اطلاعات مربوط به نوزاد و مادران آنها شامل متغیرهایی همانند فشارخون بالا، اکلامپسی، سیگاری بودن، بیماری مادر و غیره ثبت شد. داده ها با آزمون آماری مجذور کای تجزیه و تحلیل شدند.
    یافته ها
    اکلامپسی در 23 مورد (%19.2) از مادران نوزادان نارس و در 6 مورد (%5) از مادران نوزادان طبیعی وجودداشت (001/0=p). 23 مورد از مادران نوزادان نارس (%19.2) دارای حاملگی چند قلویی بودند؛ در حالی‎ که این میزان در مادران نوزادان رسیده، 5 مورد (%4.2) بود (P<0.05). سابقه دیلاتاسیون و کورتاژ در 25 مورد (%20.8) مادران نوزادان نارس و 7 مورد (%5.8) مادران نوزادان رسیده، وجود داشت (P<0.001). پارگی زودرس کیسه آب در 14 مورد (%11.7) مادران نوزادان نارس و در 5 مورد (%4.2) نوزادان رسیده وجود داشت (p<0.05).
    نتیجه گیری
    با توجه به یافته ها عواملی مانند پره اکلامپسی، چندقلویی، پارگی زودرس کیسه آب مادر، سابقه کورتاژ مادر در افزایش تولد نوزاد نارس نقش دارند.
    کلیدواژگان: نوزاد نارس، پره اکلامپسی، نوزاد رسیده
  • معصومه دل آرام، منیژه سرشتی صفحه 67
    زمینه
    دود سیگار محیطی یکی از مهم ترین علل آلودگی هوا در محیط سربسته است که می تواند موجب بروز خطراتی بر روی جنین شود.
    مواد و روش ها
    این مطالعه تحلیلی در سال های 1380 تا 82 بر روی 440 خانم به تازگی زایمان کرده که در بخش زایمان مرکز آموزشی - درمانی هاجر شهرکرد مورد مصاحبه قرار گرفتند، انجام شد. متغیرهای مورد اندازه گیری شامل سن، قد، تعداد حاملگی و میزان افزایش وزن مادر در دوران بارداری، تعداد سیگار مصرفی توسط اطرافیان و وزن هنگام تولد نوزاد بود. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون های آماری تی، مجذور کای و رگرسیون چند متغیره تجزیه و تحلیل شدند.
    یافته ها
    161 نفر از مادران مورد مطالعه (%36.6) در معرض دود سیگار بودند. میانگین وزن نوزادان در این افراد 139 گرم کمتر از وزن نوزادان مادرانی بود که در معرض دود سیگار محیطی قرار نگرفته بودند (p<0.001). ارتباط معنی داری بین تعداد سیگار مصرفی توسط اطرافیان، افزایش وزن مادر طی بارداری، تعداد حاملگی، قد و سن مادر با وزن تولد نوزاد وجود نداشت. سطح تحصیلات مادر در دو گروه تفاوت معنی دار داشت و افرادی که تحصیلات کمتری داشتند، بیش تر در معرض استنشاق دود محیطی قرار گرفته بودند.
    نتیجه گیری
    آموزش عدم مصرف سیگار در منزل به خانواده ها به ویژه همسران به عنوان جزیی از مراقبت های دوران بارداری ضروری به نظر می رسد.
    کلیدواژگان: آبستنی، دود، وزن نوزاد هنگام تولد، آلودگی هوا
  • مسعود شریفی، مینا آصف زاده، فاطمه لالوها، محمود علیپور حیدری، بشری اشتیاق صفحه 72
    زمینه
    هپاتیت ویروسی B (HBV) از راه های مختلف از جمله از مادر به نوزاد منتقل می شود. اگر مادر علاوه بر آنتی ژن سطحی (HBsAg) از نظر HBeAg هم مثبت باشد، شانس انتقال افزایش می یابد.
    هدف
    مطالعه به منظور تعیین شیوع حاملین آنتی ژن سطحی هپاتیت B در زنان باردار قزوین انجام شد.
    مواد و روش ها
    این مطالعه مقطعی در سال های 80-1379 بر روی زنان بارداری که از درمانگاه مراقبت های قبل از زایمان مرکز آموزشی - درمانی کوثر و مطب متخصصین زنان و زایمان برای آزمایش به پایگاه انتقال خون قزوین ارجاع شده بودند، انجام شد. نمونه سرم افراد مورد مطالعه به روش الیزا آزمایش شد که در صورت مثبت بودن HBsAg، آزمایش HBeAg انجام می شد. سایر اطلاعات از طریق پرسش نامه جمع آوری و تاثیر عوامل خطر مرتبط با شیوع عفونت با آزمون دقیق فیشر بررسی شد.
    یافته ها
    از 323 خانم باردار مورد مطالعه، 11 نفر (%3.4) حامل HBsAg و همگی HBeAg منفی بودند. مثبت بودن HBsAg با سابقه ابتلا به یرقان (P<0.001)، سابقه ابتلای بستگان درجه اول به یرقان (033/0=p)، سابقه بیماری زمینه ای (028/0=p) و اعتیاد همسر به مواد مخدر تزریقی (034/0=p) ارتباط داشت. بین سابقه سقط، جراحی دندان، تزریق خون، مسافرت به خارج از کشور، نداشتن حاملگی قبلی، استفاده از روش های جلوگیری از بارداری و ازدواج مجدد با مثبت بودن HBsAg ارتباط معنی دار یافت نشد.
    نتیجه گیری
    آزمایش غربال گری HbsAg زنان باردار به ویژه در صورت وجود سابقه ابتلا به یرقان، سابقه ابتلا بستگان درجه اول به یرقان، سابقه بیماری زمینه ای و سابقه اعتیاد همسر به مواد مخدر تزریقی اهمیت و ضرورت بیش تری دارد که توصیه می شود در صورت منفی بودن در سه ماهه سوم تکرار شود.
    کلیدواژگان: آنتی ژن های هپاتیت بی، آبستنی، زنان
  • آمنه باریکانی صفحه 79
    زمینه
    با این که اوریون یک بیماری ویروسی خفیف است، اما بیش تر از %10 مبتلایان دچار مننژیت آسپتیک می شوند.
    هدف
    مطالعه به منظور تعیین موارد بستری اوریون در کودکان قزوین انجام شد.
    مواد و روش ها
    در این مطالعه مقطعی بیماران مبتلا به اوریون مراجعه کننده به دو بیمارستان کودکان قزوین در سال 1381 بررسی شدند. اطلاعات مربوط به سن، جنس، مقطع تحصیلی، سابقه تماس، سابقه واکسیناسیون، علایم بیماری در هنگام بستری، عوارض بیماری، انجام یا عدم انجام بررسی مایع مغزی- نخاعی و هزینه درمانی با استفاده از فهرست وارسی جمع آوری شدند. داده ها با آزمون آماری مجذور کای تجزیه و تحلیل شدند.
    یافته ها
    از 204 بیمار مبتلا به اوریون که در سال 1381 گزارش شدند، %77 مذکر و %23 مونث بودند. میانگین سنی مبتلایان حدود 1.4±7.6 سال و بیش‎تر 7 تا 9 ساله بودند. %5/45 بیماران سابقه تماس را ذکر می کردند. فراوان ترین علایم و نشانه های بیماری استفراغ (%86.5) و سردرد (%64.3) بود و عمده ترین علت بستری در بیمارستان (%26.6) سردرد و استفراغ توام بود. نسبت هزینه منفعت واکسیناسیون اوریون حدود 6/1 برآورد شد.
    نتیجه گیری
    برنامه واکسیناسیون اوریون از نظر اقتصادی به صرفه است و اگر همراه با واکسیناسیون سرخک و سرخجه باشد، بسیار با صرفه تر خواهد بود.
    کلیدواژگان: اوریون، کودکان، استفراغ، سردرد، واکسیناسیون
  • فرشید قربانی شهنا صفحه 84
    زمینه
    افت شنوایی ناشی از صدا یکی از آسیب های شغلی محسوب می شود و محافظت کارگران در برابر صدا از اهمیت ویژه‎ای برخوردار است.
    هدف
    مطالعه به منظور تعیین میزان افت شنوایی ناشی از صدا و ارایه الگوی آماری نشان گر رابطه افت شنوایی با میزان صدای دریافتی و سابقه کار انجام شد.
    مواد و روش ها
    این مطالعه تحلیلی در سال 1380 بر روی 400 کارگر یکی از صنایع تولیدی مواد شوینده انجام شد. برای تعیین افت شنوایی ناشی از صدا، ادیوگرام این کارگران بررسی و پس از اعمال شرایط ورود به مطالعه و حذف عوامل مداخله گر، 209 نفر انتخاب شدند و پس از حذف تاثیر سن، افت شنوایی کل محاسبه شد. میزان صدای خالص دریافتی پس از حذف میزان تاثیر گوشی های حفاظتی برای هر کارگر تعیین شد. سپس با توجه به نتایج الگوهایی جهت برآورد افت شنوایی کل، افت گوش راست و گوش چپ از طریق تعیین میزان صدا و سابقه کار کارگران ارایه شد.
    یافته ها
    تراز فشار صدا در واحدهای مورد بررسی بین dBA 107- 76، میانگین سابقه کار 6.9±9.9سال، میانگین میزان خالص صدای دریافتی 11.51±135.4 درصد و میانگین افت شنوایی دایم هر دو گوش4.1±12.52 دسی بل بود. آنالیز رگرسیون نشان داد که بین افت دایم شنوایی، میزان صدا و سابقه کار ارتباط مستقیم و مثبت وجود دارد (84/0=r و 77/0= r2) و این ارتباط برای گوش راست (77/0=r و 6/0=r2) و گوش چپ (8/0=r و 64/0=r2) نیز معنی دار بود. بررسی افت شنوایی دو گوش نشان داد که افت شنوایی گوش چپ اندکی بیش تراز گوش راست است.
    نتیجه گیری
    با توجه به افت ایجاد شده ناشی از صدا، لزوم تکمیل و اصلاح اقدام های کنترلی و حفاظتی در برابر صدا در کارگاه ها ضروری است.
    کلیدواژگان: صدا، افت شنوایی، صنایع شوینده
  • مهشید لولویی، بیژن بینا، مرتضی طالبی صفحه 89
    زمینه
    فلزهای سنگین و هیدروکربن های چند حلقه ای معطر موجود در جو شهرهای صنعتی اثر سمی و سرطان زایی دارند و می توانند تغییرات کروموزومی ایجاد نمایند.
    هدف
    مطالعه به منظور تعیین غلظت هیدروکربن های چند حلقه‎ای معطر و فلزهای سنگین در جو اصفهان و رابطه این دو آلاینده انجام شد.
    مواد و روش ها
    این مطالعه مقطعی در سال 1378 در اصفهان انجام و ذرات موجود در هوا بر روی صافی های فایبرگلاس و توسط دستگاه نمونه بردار با حجم زیاد جمع آوری شد. سرعت جریان و زمان نمونه برداری برابر 5/0 مترمکعب در دقیقه و به مدت 12 ساعت بود. هر صافی با دقت به دو قطعه مساوی بریده شد و یک قطعه از آن در اسید نیتریک و آب اکسیژنه هضم و برای تعیین غلظت فلزهای سنگین استفاده شد. قطعه دیگر صافی توسط حلال دی کلرومتان و روش سوکسله استخراج و از حاصل استخراج برای تعیین مقدار PAHs استفاده شد. غلظت فلزهای سنگین توسط یک دستگاه جذب اتمی پرکین المر و غلظت PAHs توسط دستگاه گاز کروماتوگراف مدل 4400 PU مجهز به آشکارساز FID تعیین شد.
    یافته ها
    غلظت سرب نسبت به سایر فلزهای سنگین مورد بررسی بالاتر (748.5 نانوگرم بر مترمکعب) اما از استاندارد مربوطه (2000 نانوگرم بر مترمکعب) کمتر بود. راندمان استخراج PAHs با روش سوکسله 92 تا 100 درصد بود. غلظت بنزوآلفاپیرن شاخص هیدروکربن های چند حلقه ای معطر 72/2 نانوگرم بر مترمکعب بود. مقدار PAHs در روزهای تعطیل کمتر از سایر روزهای هفته بود. ضریب همبستگی میان فلزهای سنگین و PAHs برابر 9/0 بود (p<0.005). روند تغییرات فلزهای سنگین با تغییرات PAHs بسیار شبیه بود.
    نتیجه گیری
    همبستگی بسیار نزدیکی بین غلظت فلزهای سنگین و PAHs وجود دارد و روند کلی تغییرات غلظت فلزهای سنگین در جو با روند تغییرات هیدروکربن های چند حلقه ای معطر بسیار شبیه است.
    کلیدواژگان: هیدروکربن های چند حلقه ای، فلزات، آلودگی هوا
  • سطح حساسیت سوسری های بیمارستانی های دانشگاه علوم پزشکی تهران نسبت به حشره کش های آیکون و سیپرمترین
    مژگان بنی اردلانی، ناهید نورجاه، فضل الله چنگانی صفحه 95
    زمینه
    با توجه به این که سوسری های بیمارستان ها به طور منظم تحت فشار حشره کش های مختلف قرار دارند که امکان بروز مقاومت نسبت به سموم مصرفی را افزایش می دهد، اجتناب از مصرف بی رویه انواع مختلف حشره کش ضروری به نظر می رسد.
    هدف
    مطالعه به منظور ارزیابی وضعیت حساسیت سوسری های چند بیمارستان دانشگاه علوم پزشکی تهران نسبت به آیکون و سیپرمترین انجام شد.
    مواد و روش ها
    در این مطالعه نمف های 1 تا 3 روزه سوسری آلمانی (Blattela germanica L.) از چند بیمارستان دانشگاه علوم پزشکی تهران جمع آوری شدند. پس از تعیین مقدار تفکیکی حشره کش‎های لامبادا سی هالوترین (آیکون) و سیپرمترین و بر اساس روش استاندارد سازمان جهانی بهداشت آزمایش های حساسیت در زمان های مختلف انجام شد.
    یافته ها
    آزمایش های انجام شده بر روی نمف ها نشان داد که سوش های بیمارستان های امام خمینی (ره)، مرکز طبی کودکان، ضیائیان و دکتر شریعتی نسبت به حشره کش سیپرمترین مقاوم شده اند و نسبت به حشره کش آیکون نیز دچار تحول شده اند که می تواند به سمت مقاومت پیش برود.
    نتیجه گیری
    با توجه به یافته ها باید نسبت به جایگزینی دیگر سموم و پرهیز از استفاده بی رویه حشره کش‎ها دقت بیش تری نمود.
    کلیدواژگان: سوسک ها، حشره کش ها، لامباداسیهالوترین، سیپرمترین، بیمارستان ها
  • پوران رئیسی، رفعت محبی فر صفحه 101
    زمینه
    تفاهم و توافق مدیران و کارکنان در اهمیت و اولویت انواع مختلف انگیزاننده های شغلی، زمینه لازم را برای ایجاد هماهنگی بین اهداف سازمان و کارکنان فراهم می آورد.
    هدف
    مطالعه به منظور تعیین اولویت های انگیزشی از نظر کارکنان و مدیران بیمارستان های آموزشی قزوین انجام شد.
    مواد و روش ها
    در این مطالعه مقطعی 300 نفر از کل 1379 نفر کارکنان بیمارستان های آموزشی قزوین به صورت نمونه گیری چند مرحله‎ای و 96 نفر از مدیران سطوح مختلف مورد مطالعه قرار گرفتند. برای تعیین اولویت های انگیزشی از پرسش نامه لارنس لیندال با 10 عامل و برای ارزیابی رضایت شغلی از پرسش نامه ای با 10 سؤال استفاده شد. داده ها با بهره گیری از آمار استنباطی تحلیل شدند.
    یافته ها
    از نظر کارکنان، عوامل "حقوق و مزایای کافی"، "شرایط مناسب برای کارکردن" و "امنیت شغلی" به ترتیب رتبه های اول تا سوم و عامل "احساس مشارکت و تعلق در انجام امور"در رتبه دهم قرار داشت. بر اساس حدس و پیش بینی مدیران از رتبه بندی انگیزاننده های شغلی کارکنان، عوامل "حقوق و مزایای کافی"، "امنیت شغلی" و "شرایط مناسب برای کارکردن" به ترتیب رتبه های اول تا سوم اهمیت قرار داشت. آزمون تی استودنت، در مقایسه اولویت بندی نظرات کارکنان و حدس و پیش بینی مدیران فقط در عامل "جالب بودن کار" تفاوت معنی دار نشان داد (008/0=p)، اما در سایر عوامل انگیزشی مورد مطالعه تفاوت معنی داری مشاهده نشد. در بررسی میزان رضایت شغلی کارکنان از شرایط فعلی کار خود، % 3/30 کارکنان ناراضی, %5/65 تا حدودی راضی و %2/4 راضی بودند. بین رتبه عامل "شرایط مناسب برای کارکردن" با شرایط محیط کار فعلی کارکنان و بین رتبه عامل "جالب بودن کار" و جالب بودن شغل فعلی کارکنان مورد مطالعه همبستگی منفی وجود داشت (05/0>p). بین رتبه عامل "حقوق و مزایای کافی" و حقوق و مزایای فعلی کارکنان همبستگی مثبت ضعیف دیده شد.
    نتیجه گیری
    کارکنان مورد مطالعه درگیر اولین طبقه نیازها، یعنی نیازهای فیزیولوژیک و ایمنی در سلسله مراتب نیازهای مازلو بوده و مدیران آنان نیز کمابیش بر این واقف بودند.
    کلیدواژگان: مدیریت بیمارستان، کارکنان بیمارستان، انگیزش، بیمارستان های آموزشی، شغل، پزشکی
  • عزیز رضاپور، حسن حق پرست صفحه 109
    زمینه
    در راستای ارتقای بهره وری منابع تولید و استفاده بهینه از آنها، بیمارستان ها به عنوان یک بنگاه اقتصادی باید از تجزیه و تحلیل های اقتصادی استفاده نمایند.
    هدف
    مطالعه به منظور ارزیابی کارایی و عملکرد نهاده های تولید در بیمارستان های عمومی دانشگاه علوم پزشکی ایران انجام شد.
    مواد و روش ها
    در این مطالعه مقطعی داده های کارایی و عملکرد نهاده های تولید بیمارستان های عمومی دانشگاه علوم پزشکی ایران طی سال های 1371تا 1381 با استفاده از پرسش نامه تولید جمع آوری و با استفاده از نرم افزار Eviews و با بهره گیری ازآزمون SUR تجزیه و تحلیل شد. شکل تابع تولید از نوع کاب داگلاس بود.
    یافته ها
    کشش تولید نهاده پزشکان، پرستاران، تخت فعال و کارکنان پیراپزشک در بیمارستان های مورد مطالعه به ترتیب 57/0، 33/0، 24/0 و 07/0 - بود. متغیر مجازی و متوسط مدت اقامت بیماران بستری به ترتیب 47/0 و 188/0- بر تولید بیمارستان های مورد مطالعه تاثیر داشتند و تولید نهایی تمام نهاده ها به غیر از نهاده پیراپزشکان مثبت بود. بازدهی نسبت به مقیاس صعودی در بیمارستان های مورد مطالعه وجود داشت.
    نتیجه گیری
    تمام نهاده های تولید به غیر از نهاده پیراپزشکان در این بیمارستان ها در منطقه منطقی تولید قرار داشتند و عملکردشان مطلوب بود. پیشنهاد می شود به منظور افزایش تولید کل، همه نهاده ها به غیر از پیراپزشکان افزایش یابند.
    کلیدواژگان: اقتصاد بیمارستان، بیمارستان ها، کارایی، پزشکان، کارکنان پرستاری، کارکنان پیراپزشکی
  • مقاله مروری
  • محسن رضاییان صفحه 115
    نظام های اطلاعات جغرافیایی، نظام های خودکار برای به دست آوردن، ذخیره، بازیابی، تجزیه و تحلیل و نمایش داده های جغرافیایی هستند. این نظام ها می توانند توانایی همه‎گیرشناسان و متخصصین بهداشت عمومی را در کار با داده های جغرافیایی افزایش دهند. زمانی که این نظام ها همراه با شیوه های مناسب تجزیه و تحلیل آماری به کار گرفته شوند، ابزاری مفید برای مطالعه مسایل مربوط به بهداشت جامعه خواهند بود. با این وجود کاربران سیستم های اطلاعات جغرافیایی نباید تنها تحت تاثیر نقشه های جذاب خلق شده توسط این نظام ها قرار گرفته و بایستی وارده قوانین مربوط به مدیریت، تجزیه و تحلیل، ارای و تفسیر داده ا را مدنظر داشته باشند. این مقاله بخشی از مزایا و محدودیت های استفاده از سیستم‎ های اطلاعات جغرافیایی را در تحقیقات همه‎ گیرشناسی و بهداشت عمومی مورد بحث قرار می دهد.
    کلیدواژگان: جغرافیا، بهداشت همگانی، اپیدمیولوژی
  • زکیه پیری، سعید آصف زاده صفحه 124
    طی دو دهه اخیر افزایش حجم اطلاعات در سازمان ها و لزوم استفاده موثر از آنها در تصمیم های سازمانی، باعث ظهور پدیده ای به نام مدیریت دانش شده است. چهار عامل عمده را در ظهور مدیریت دانش موثر دانسته اند: 1) گذر ازعصر سلطه سرمایه های مادی به سلطه سرمایه های فکری، 2) افزایش خارق العاده در حجم اطلاعات، ذخیره الکترونیکی آن و افزایش دسترسی به اطلاعات، 3) تغییر هرم سنی جمعیت و خطر از دست دادن دانش سازمانی به واسطه بازنشستگی کارکنان، 4) تخصصی تر شدن فعالیت ها. فعالیت های مدیریت دانش ابتدا در بخش های سیستم های اطلاعاتی سازمان ها متمرکز بود، اما با مد نظر قرار گرفتن مهارت‎ و خبرگی کارکنان، توجه به سوی واحدهایی دیگر معطوف شد. تاکنون شش راهبرد مدیریت دانش ارایه شده است: راهبرد دانش به عنوان راهبرد کسب و کار، راهبرد مدیریت سرمایه های فکری، راهبرد مسوولیت برای سرمایه های دانش فردی، راهبرد خلق دانش، راهبرد انتقال دانش و راهبرد دانش مشتری محور. این مطالعه به منظور جستجوی مفاهیم نظری و راهبرد‎های مدیریت دانش و کاربردی کردن آنها در سازمان های بهداشتی و درمانی انجام شد و منابع انتشار یافته در زمینه مدیریت دانش در پایگاه های اطلاعاتی از Emerald قبیل، Science Direct و مجلات Information Research،Knowledge Management و Libri از سال 1990 تاکنون به صورت مرور منظم بررسی شدند.
    کلیدواژگان: مدیریت دانش، راهبرد، سازمان های بهداشتی و درمانی
  • گزارش موردی
  • صادق صادقی پور رودسری، مهران هیرادفر، ننا زابلی نژاد، سیدعلی علمداران صفحه 133
    کولون کیسه ای مادرزادی یک یافته خیلی نادر در نوزادان مقعد بسته است. این ناهنجاری در کمتر از %3 بیماران مقعد بسته دیده شده است. اکثر موارد گزارش شده از هندوستان است که %7 موارد ناهنجاری های مقعد بسته را تشکیل می دهد. در این ناهنجاری ها کولون طبیعی بسیار کوتاه و به جای آن کولون گشاد و کیسه ای شکلی است که به طور معمول از طریق یک فیستول به دستگاه ادراری - تناسلی متصل می شود. تشخیص قبل از عمل این ناهنجاری جهت درمان صحیح توسط جراح اطفال بسیار مهم است. در این مقاله سه نوزاد مبتلا به این ناهنجاری که طی مدت سه سال (شهریور 1380 لغایت شهریور 1383) تحت درمان قرار گرفتند، معرفی می شوند. دو دختر با آژنزی آنورکتال، کولون کوتاه وکولون کیسه ای با فیستول واژینال (نوع 2) و یک پسر که تمام کولون، کیسه ای شکل بود و به صورت ساعت شنی به مثانه ارتباط داشت (نوع 1).
    کلیدواژگان: کولون کیسه ای، مقعد بسته، ناهنجاری های آنورکتال