فهرست مطالب

مجله کشاورزی - سال یازدهم شماره 1 (پیاپی 18، بهار 1388)

مجله کشاورزی دانشگاه تهران
سال یازدهم شماره 1 (پیاپی 18، بهار 1388)

  • تاریخ انتشار: 1388/02/15
  • تعداد عناوین: 15
|
  • مریم احمدزاده، حبیب الله سمیع زاده لاهیجی، محمدرضا احمدی، سهیلا طالش ساسانی صفحه 1
    به منظور مطالعه خصوصیات زراعی و صفات کیفی دانه در لاین های مختلف کلزا، تعداد 19 لاین برگزیده از نسل های خویش آمیزی به همراه رقم شاهد (زرفام) جمعا 20 لاین و رقم در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 85-1384 در مزرعه تحقیقاتی موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر، کرج، مورد بررسی قرار گرفتند. در طول فصل زراعی از صفات مورفولوژیکی یادداشت برداری به عمل آمد و وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیکی، عملکرد دانه و روغن، ترکیب اسیدهای چرب روغن و میزان گلوکوزینولات کنجاله دانه تیمارها تعیین شد. تجزیه به عامل ها جهت توصیف رابطه بین صفات مورد مطالعه در ژنوتیپ های مختلف برحسب تعداد کمتری عامل اثرگذار بر روی این صفات، با استفاده از میانگین صفات کمی و به روش تجزیه به مولفه های اصلی صورت گرفت. نتایج حاصله نشان گر کفایت چهار عامل برای 24 صفت مورد مطالعه بود. این چهار عامل 5/67 درصد از تغییرات کل داده ها را توجیه نمودند که سهم هر یک از آن ها به ترتیب 9/21، 5/18، 6/14 و 5/12 درصد بود. این عامل ها به ترتیب عامل پارامترهای فنولوژیکی، اجزای عملکرد، عملکرد دانه و روغن و عامل خصوصیات غلاف نام گرفتند. در این میان عامل های دوم و سوم نقش به سزایی در افزایش عملکرد دانه و روغن دارند و تلاش در جهت بهبود آنها، راه کاری برای افزایش محصول گیاه کلزا به حساب می آید. همچنین به منظور ارزیابی لاین ها از نظر ترکیب اسیدهای چرب روغن و گلوکوزینولات کنجاله نیز تجزیه به عامل ها انجام شد که بیان گر کفایت چهار عامل برای توجیه تغییرات صفات مذکور بود. ترسیم نمودارهای دوگانه برای عامل های به دست آمده نشان داد که لاین های H.42 و Consul با داشتن میزان بالای عملکرد دانه و روغن، ترکیب تقریبا مطلوب اسیدهای چرب و میزان گلوکوزینولات پایین در کنجاله درمقایسه با سایر لاین های مورد مطالعه مناسب تر می باشند.
    کلیدواژگان: اسید چرب، کلزا، تجزیه به عامل ها، عملکرد و اجزای عملکرد دانه، کیفیت روغن و کنجاله
  • حمید امیرنژاد، حامد رفیعی، کمال عطایی صفحه 13
    در این پژوهش، باتوجه به اهمیت تولید گندم در کشور، به بررسی تاثیر نوسازی کمباین، به عنوان شاخص ارزیابی برداشت ماشینی گندم پرداخته شد. نتایج نشان داد که نوسازی کمباین ها در سال 1385 موجب کاهش چشمگیر ضایعات گندم به میزان 1368 هزار تن به ارزش 2462400 میلیون ریال در کشور شده است. همچنین، در این پژوهش دو سناریو بررسی شد. در سناریوی اول و تحت شرایط واقعی موجود، با درنظر گرفتن تخصیص یارانه های حمایتی دولت به خرید ماشین آلات و با قیمت های تضمینی گندم، با نوسازی کمباین ها، نرخ بازده داخلی بسیار بالا و در حدود 92/96 درصد بوده و تحت این سناریو و با درنظر گرفتن قیمت های جهانی برای گندم باز هم نرخ بازده داخلی بالا و در حدود 43/88 درصد برآورد شد. تحت سناریوی دوم نیز با حذف یارانه های حمایتی دولت برای خرید ماشین آلات، با نوسازی کمباین ها، تحت قیمت های تضمینی و جهانی، نرخ بازده داخلی به ترتیب 58/18 و 98/15 درصد برآورد شد. نتایج نشان می دهد که طرح جایگزینی کمباین های فرسوده در تمام سناریوهای موردنظر، مناسب بوده و حتی با حذف یارانه های حمایتی دولت برای خرید کمباین و در سطوح قیمت های جهانی نیز بازدهی مناسب و توجیه اقتصادی خواهد داشت.
    کلیدواژگان: ضایعات گندم، اثرات اقتصادی، کمباین، نوسازی
  • علیرضا پورمحمد، محمد مقدم، محمود خسروشاهلی، سید ابوالقاسم محمدی، احمد یوسفی صفحه 21
    به منظور بررسی تنوع ژنتیکی 20 لاین جو بدون پوشینه، بذور ژنوتیپ های مورد استفاده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال های 1385 و 1386 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز کشت گردید و عملکرد دانه، اجزای عملکرد و برخی از صفات زراعی دیگر اندازه گیری شدند. اختلاف بین ژنوتیپ های مورد مقایسه از نظر اکثر صفات معنی دار بود که نشان دهنده تنوع ژنتیکی بالا برای صفات مورد بررسی در بین ژنوتیپ ها بود. ژنوتیپ های شماره 6، 1 و 5 دارای بالاترین عملکرد کل دانه بودند. تجزیه خوشه ای، 20 ژنوتیپ جو بدون پوشینه را به سه گروه منتسب کرد و تجزیه به مولفه های اصلی نیز گروه بندی حاصل از تجزیه خوشه ایرا تایید کرد. گروه دوم که شامل پنج ژنوتیپ بود، از نظر عملکرد دانه تک بوته، عملکرد دانه پنجه های بارور، عملکرد دانه سنبله اصلی، تعداد دانه در سنبله اصلی و پنجه های بارور، شاخص برداشت تک بوته، بیوماس تک بوته، تعداد پنجه بارور و وزن سنبله اصلی از ارزش بالاتر از میانگین برخوردار بود. بنابراین، ژنوتیپ های این گروه را می توان برای بهبود عملکرد دانه مورد استفاده قرار داد. در تجزیه علیت عملکرد دانه با اجزای آن، تعداد دانه در سنبله اصلی و تعداد پنجه بارور روی عملکرد دانه تک بوته اثر مستقیم مثبت و بالایی داشتند ولی اثر مستقیم وزن هزار دانه روی عملکرد دانه کمتر از این دو صفت بود. بنابراین، تعداد دانه در سنبله اصلی و تعداد پنجه بارور از مهمترین اجزای عملکرد تک بوته در جو بدون پوشینه محسوب شدند که می توان از این صفات در امر گزینش در نسل های در حال تفرق استفاده به عمل آورد.
    کلیدواژگان: تجزیه علیت، جو بدون پوشینه، تنوع ژنتیکی، ویژگی های زراعی
  • عباس خیری، حسن رضا اعتباریان، علی روستایی، غلام خداکرمیان، حشمت الله امینیان صفحه 35
    به منظور بررسی کنترل بیولوژیک بیماری ساق سیاه خربزه (M. phaseolina) از تعداد 187 جدایه سودوموناس فلورسنت به دست آمده از خاک و ریزوسفر گیاهان جالیزی براساس میزان بازدارندگی از رشد قارچ عامل بیماری روی محیط کشت، 12 جدایه آنتاگونیست متعلق به بیووارهای I، III و V از باکتری fluorescens P. و بیووار B متعلق به putida P. جهت بررسی نهایی انتخاب شدند. همه جدایه های سودوموناس در روش کشت متقابل، تولید مواد فرار و تولید آنتی بیوتیک، رشد عامل بیماری را کاهش دادند و این کاهش رشد در جدایه های مختلف متفاوت بود. درصد کاهش رشد در روش متقابل بین 9/17 تا 2/72 درصد، در روش تولید مواد فرار بین 1/7 تا 5/71 درصد و در روش تولید آنتی بیوتیک بین 19 تا 9/91 درصد برای جدایه های قارچ متغیر بود. همه جدایه ها با تولید سیدروفور از رشد قارچ phaseolina M. جلوگیری کردند. آزمایشات گلخانه ای از دو روش پوشش بذر و کاربرد سوسپانسیون باکتری در خاک به صورت محلول پاشی استفاده شد. در هر دو آزمون تعداد گیاهان سالم در گلدان های تیمار شده با جدایه های باکتری آنتاگونیست بیشتر از گیاهان شاهد بود و جدایه های P3، P5، P6 بیشترین تاثیر در کنترل بیماری داشتند.
    کلیدواژگان: کشت متقابل، بازدارندگی، خاک، گلخانه، تولید مواد فرار، پوشش بذر، ریزوسفر
  • مجتبی رنجبر، محمدرضا نقوی، عباس علی زالی، محمد جعفر آقایی، محسن مردی صفحه 47
    در این تحقیق، ارتباط بین 13 صفت کمی و 140 نشانگر ملکولی SSR در 70 نمونه Aegilops crassa بومی ایران مطالعه شد. سطح اطلاعات چندشکلی (PIC) از 16/0 (مکان ژنی Xgwm190) تا 44/0 (مکان ژنی Xgwm161) برای نشانگرهای SSR متفاوت بود. با استفاده از روش رگرسیون چندگانه (گام به گام) ارتباط هر یک از 13 صفت کمی و 140 نشانگر بررسی شد. ارتباط تعداد 87 نشانگر SSRبا حداقل یکی از 13 صفت کمی معنی دار بود که می توان از آنها در انتخاب مقدماتی در برنامه های اصلاحی استفاده نمود.
    کلیدواژگان: نشانگرهای مولکولی، SSR، Aegilops crassa، تجزیه ارتباطی
  • سید علیرضا سیدمحمدی، علی اشرف جعفری، نسرین سادات سیدمحمدی، سید نادر موسویان، عصمت سرافراز صفحه 57
    با هدف تعیین مناسب ترین ژنوتیپ های علف گندمی بیابانی با شرایط شهر اراک، 31 ژنوتیپ جمع آوری شده از بانک ژن منابع طبیعی موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، در دو آزمایش جداگانه آبی و دیم، به صورت متراکم در کرت هایی به ابعاد 2 × 1 متر، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار، در سال های 1383 و 1384 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی اراک کشت و صفات تاریخ ظهور سنبله، تاریخ گرده افشانی، ارتفاع بوته، طول سنبله، تعداد سنبلچه در سنبله، اندازه برگ پرچم، فاصله برگ پرچم تا زیر سنبله، وزن هزاردانه، تعداد پنجه در بوته، وزن بذر در سنبله، تعداد بذر در سنبله، شاخص برداشت و عملکرد بذر و علوفه اندازه گیری شدند. نتایج مقایسه میانگین و تجزیه مرکب نشان داد که ژنوتیپ های 341M (بانک ژن) و 3477P4 (بانک ژن) و287P8 (منشاء اسدآباد) و 1369P6 (منشاء همدان) به ترتیب با تولید 550، 506، 492 و 481 کیلوگرم بذر در هکتار و ژنوتیپ های 341P11 (بانک ژن) و 3477P4 (بانک ژن) و 965P15 (دماوند) به ترتیب با تولید سالانه 49/3، 47/3 و 01/3 تن علوفه خشک در هکتار، در دو شرایط آبی و دیم، نسبت به بقیه ژنوتیپ ها برتری داشتند. ژنوتیپ های 3477P4 (بانک ژن) با تولید 47/3 تن علوفه و 5/506 کیلوگرم بذر در هکتار و ژنوتیپ 341M (بانک ژن) با تولید 59/2 تن علوفه و 550 کیلوگرم بذر در هکتار، به عنوان ژنوتیپ های مناسب اقلیم اراک معرفی شدند.
    کلیدواژگان: عملکرد بذر، اراک، علف گندمی بیابانی، تجزیه مرکب، عملکرد علوفه
  • سید فاضل ضیایی اصل، علی خلیلی، نوذر قهرمان صفحه 71
    گندم (Triticum aestivum) از مهمترین گیاهان زراعی در سطح جهان و ایران می باشد. هر گونه برنامه ریزی در جهت افزایش عملکرد گندم مستلزم آگاهی از مراحل مختلف زندگی گیاه و تاثیر عوامل مختلف هواشناسی و زراعی است. هدف از این تحقیق، جستجوی مدل های آماری مناسبی است که به کمک آن ها بتوان با استفاده از داده های هواشناسی دمای کمینه، بیشینه و میانگین، مجموع بارندگی و متوسط رطوبت نسبی هوا در هر یک از مراحل فنولوژی گندم، طول دوره را تخمین زد. این مدل ها در سه منطقه اقلیمی پارس آباد مغان، قراخیل قائم شهر و حسن آباد داراب به تر تیب بر پایه 14، 10 و هشت سال آمار معتبر موجود جستجو شدند. باتوجه به محدودیت دوره آماری، مدل های فوق با یک تا سه متغیر مستقل برای هر مرحله فنولوژی براساس آماره های R2،RMSE، MAE و Index of Agreement در سطوح اعتماد 95 و 99 درصد انتخاب شدند. پیش بینی تاریخ وقوع مراحل فنولوژی برای مراحل سبز شدن، پنجه زدن، ساقه رفتن، گل دهی، شیری شدن، خمیری شدن و رسیدگی کامل انجام گرفت. نوع معادله ریاضی مابین متغیرهای مستقل و وابسته براساس بالا ترین ضریب تبیین از بین توابع خطی، نمایی، توانی و لگاریتمی انتخاب شدند. نتایج تحقیق در ایستگاه پارس آباد مغان نشان داد که به جز مراحل پنجه زدن و رسیدگی کامل در بقیه مراحل مدل ها در سطح اعتماد 95 درصد معنی دار بودند. در دو ایستگاه دیگر تعداد کمتری از مدل های پیش بینی مراحل فنولوژی معنی دار بودند. پیچیدگی سیستم های کشاورزی و تغییرپذیری سالانه عوامل هواشناسی و به خصوص اثرات متقابل آن ها در محیط های مختلف باعث بروز خطا در مدل ها می شود که ضرورت تکمیل مدل های آتی را نشان می دهد.
    کلیدواژگان: گندم پاییزه، مدل های رگرسیون، فنولوژی، متغیر های هواشناسی
  • رضا طباطبایی کلور صفحه 87
    آزمایش و ارزیابی عملکرد ماشین های با طراحی جدید درمقایسه با ماشین های موجود و بررسی کارایی و قابلیت های آنها اهمیت زیادی دارد. در این راستا، یک دروگر برنج تراکتوری جلوسوار قابل نصب بر روی تراکتورهای سبک شالیزاری با دو نوع دروگر موجود تیلرسوار و موتوردار مورد مقایسه و ارزیابی قرار گرفت. آزمایش های مزرعه ای برای تعیین سرعت پیشروی، ظرفیت مزرعه ای، تلفات برداشت، تعداد کارگر موردنیاز و هزینه های برداشت انجام گرفت. آزمایش ها در قالب طرح کاملا تصادفی در چهار تکرار اجرا شد. نتایج تجزیه واریانس و مقایسه میانگین داده ها نشان داد که تفاوت معنی داری بین ظرفیت مزرعه ای دروگر تراکتوری با دو نوع دیگر دروگر وجود دارد. عواملی مانند افزایش عرض کار و سرعت پیشروی موجب افزایش ظرفیت مزرعه ای دروگر تراکتوری به میزان 5/2 الی 5/3 برابر دو نوع دیگر دروگر گردید. حداکثر ظرفیت مزرعه ای در سرعت پیشروی 4/5 کیلومتر در ساعت و به مقدار 845/0 هکتار در ساعت به دست آمد. تلفات محصول در دروگر تراکتوری در محدوده دو الی سه درصد به دست آمد. در سرعت های پیشروی 2/2 و 5/3 کیلومتر در ساعت دروگر تراکتوری، تلفات محصول تفاوت معنی داری با دو نوع دیگر دروگر داشت ولی در سرعت 4/5 کیلومتر در ساعت این اختلاف معنی دار نبود. تعداد کارگر موردنیاز برای برداشت یک هکتار برنج، به شرط جمع آوری با کمباین، توسط دروگر تراکتوری چهار نفر - ساعت، دروگر تیلرسوار 5/9 نفر- ساعت و دروگر موتوردار 5/8 نفر - ساعت برآورد شد. هزینه ساعتی برداشت در هر هکتار توسط دروگر تراکتوری 79530 ریال، دروگر تیلرسوار119850 ریال و دروگر موتوردار 143026 ریال برآورد گردید.
    کلیدواژگان: برنج، دروگر تراکتوری، دروگر موتوردار، دروگر تیلرسوار، برداشت مکانیزه
  • علی محمد کیمیاگری، آرمان تیموری صفحه 101
    برای ارزیابی کارایی و عملکرد محصول چغندرقند در واحد سطح با استفاده از داده های 56 کشور در سال 2005 میلادی، یک مدل اقتصادسنجی به روش COLS ارائه شده است. با این مدل بیشترین کارایی تولید چغندرقند براساس سطح زیرکشت و میزان بارندگی سالانه و سطح مکانیزاسیون مشخص شده است. نتایج نشان داد که کشور ایران با کارایی تولید 43/0 در رتبه 22 جهان قرار دارد. کشور فرانسه با کارایی تولید یک بیشترین کارایی تولید چغندرقند در جهان را دارد. ارتباط سطح زیرکشت چغندرقند، میزان بارندگی سالانه و سطح مکانیزاسیون کشورها با میزان کارایی و عملکرد محصول نیز بررسی شده است.
    کلیدواژگان: COLS، ایران، چغندرقند، تابع تولید مرزی، کارایی تولید
  • علی محمدی پور، احمد بغدادی، مهران غزونی، اسدالله میرکریمی، نجمه نیک پور صفحه 115
    در این بررسی، چهار جدایه قارچ Beauveria bassiana از خاک مناطق فشند، آتشگاه، قره آقاچ و حشره ملخ روی حشره کامل شته روسی گندم Diuraphis noxia در شرایط آزمایشگاهی بررسی شد. پس از تعیین غلظت های حداقل و حداکثر این چهار جدایه با غلظت های 103، 104، 105 و 106 اسپور در میلی لیتر، برای هر حشره آزمایش و غلظت کشنده 50 و 90 درصد محاسبه گردید. کمترین غلظت کشنده 50 درصد، 105 × 4 اسپور در میلی لیتر مربوط به جدایه DEBI002 و بیشترین آن 106 × 5/2 اسپور در میلی لیتر، مربوط به جدایه DEBI010 بود. کمترین زمان 50 درصد مرگ و میر محاسبه شده مربوط به جدایه DEBI002 در غلظت 106 اسپور در میلی لیتر، 8/2 روز بود. نتایج تجزیه واریانس ANOVA بین چهار جدایه روی شته روسی گندم در قالب طرح کاملا تصادفی در دو روز شش و 10 به صورت زیر محاسبه شد: در غلظت 105 اسپور در میلی لیتر و در روز ششم، جدایه DEBI002 (64/3 ± 95/34 درصد)، جدایه DEBI015 (11/6 ± 1/37 درصد) و جدایه DEBI001 (3/1 ± 35/32 درصد) در گروه A و جدایه DEBI010 (91/1 ± 74/18 درصد) در گروه B و در غلظت 105 اسپور در میلی لیتر در روز دهم، جدایه DEBI002 (23/1 ± 1/45 درصد)، جدایه DEBI015 (21/7 ± 48/39 درصد) و جدایه DEBI001 (65/2 ± 43/39 درصد) در گروه A و جدایه DEBI010 (9/3 ± 23/16 درصد) در گروه B قرار گرفتند.
    کلیدواژگان: شته روسی گندم، Beauveria bassiana، LT50، اسپور، LC50
  • سید باقر محمودی، حمید شریفی، شهرام خدادادی صفحه 129
    در این تحقیق، میزان مقاومت 16 رقم تجاری چغندرقند نسبت به بیماری لکه برگی سرکوسپورایی در شرایط مزرعه در قائم شهر ارزیابی شد. آزمایش درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی در شش تکرار تک خطی اجرا و شدت آلودگی ارقام در دو نوبت اندازه گیری شد. همچنین شدت آلودگی و میزان عملکرد ریشه و قند ارقام مزبور در شرایط آلودگی طبیعی به بیماری، در منطقه دزفول (کشت پاییزه) نیز با یکدیگر مقایسه شد. در دزفول آزمایش درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار سه خطی اجرا شد. واکنش ارقام نسبت به بیماری در دو منطقه مشابه بود. در هر دو منطقه دو رقمPalma’ ‘ و ’191‘ به ترتیب مقاوم ترین و حساس ترین آنها نسبت به بیماری لکه برگی سرکوسپورایی بودند. ارقام ’Palma‘ ‘K21’، ‘Canaria’، و’HI0152’ جزو ارقام دارای سطح مقاومت زیاد (در دو منطقه قائم شهر و دزفول) و با بیشترین میزان شکر در هکتار (در منطقه دزفول) بودند. عملکرد شکر دو رقم ’191? و BR1’‘ کمترین مقدار بود. به نظر می رسد برای انتخاب ارقام مناسب در هر منطقه علاوه بر ارزیابی مقاومت، باید عملکرد محصول در شرایط آلوده نیز مورد توجه قرار گیرد.
    کلیدواژگان: کشت پاییزه، مقاومت ارقام، چغندرقند، لکه برگی سرکوسپورایی
  • عبدالامیر محیسنی، ابراهیم سلیمان نژادیان، غلام رضا رجبی، محمد سعید مصدق، محمد پیرهادی، عزت الله نباتی صفحه 138
    خسارت سن گندم Eurygaster integriceps Put. به مزارع گندم و جو شهرستان بروجرد واقع در شمال استان لرستان بسیار اقتصادی است. تور زدن یکی از ساده ترین روش های برآورد نسبی جمعیت در گونه های متعددی از بندپایان می باشد، اما تفسیر نتایج آن از نظر صحت و دقت دشوار است. زیرا بخش عمده ای از تغییرات نتایج حاصل از تورزنی، به عوامل انسانی و کالیبره کردن تور بستگی دارد. در این تحقیق، با استفاده از یک تور استاندارد، الگوی نمونه گیری و کارآیی تور حشره گیری در برآورد جمعیت سن در مزارع گندم دیم طی سال های 1383 و 1384 بررسی شد. نتایج نشان داد که دقت تور حشره گیری در برآورد جمعیت مراحل پورگی سه، چهار و مجموع دو مرحله پایانی زندگی آفت (پوره سن پنج و حشره بالغ نسل جدید) زیاد است. اما برای نمونه گیری از جمعیت پوره سن دو مناسب نیست. شمارش فراوانی مراحل سه و چهار پورگی و مجموع دو مرحله پایانی (پوره سن پنج و حشره بالغ نسل جدید) در یک مترمربع مزرعه گندم دیم، به ترتیب معادل 9/10، 1/4 و 2/3 تورزنی بود. براساس این نتایج، استفاده از تور حشره گیری برای تخمین جمعیت سنین سه، چهار و پنج پورگی و حشره کامل نسل جدید در مزارع گندم دیم بسیار مناسب و قابل توصیه است.
    کلیدواژگان: گندم دیم، پیش آگاهی، جمعیت، سن معمولی گندم، کارآیی تور حشره گیری
  • سمیه مختاری، نوازاله صاحبانی، حسن رضا اعتباریان صفحه 151
    کنترل بیولوژیک نماتد مولد گره ریشه گونهMeloidogyne javanica، توسط باکتری CHA0 Pseudomonas fluorescens طی چندین آزمایش گلخانه ای مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که باکتری با غلظت (CFU/ml) 109 به روش محلول پاشی اندام های هوایی باعث کاهش معنی داری (در سطح پنج درصد) در فاکتورهای متوسط تعداد توده تخم به ازای هر گیاه و متوسط تعداد تخم در هر توده تخم نسبت به شاهد (گیاه مایه زنی شده با آب مقطر استریل) گردید. نتایج همچنین نشان داد که محلول پاشی این باکتری روی قسمت های هوایی گیاه باعث القای مقاومت سیستمیک در ریشه گیاه می شود. در این تحقیق، تغییرات فعالیت آنزیم پراکسیداز در ریشه گیاه بررسی شد. نتایج نشان داد که فعالیت آنزیم پراکسیداز در روز اول بعد از مایه زنی گیاه با نماتد بدون اختلاف معنی داری با شاهد (نماتد تنها) آغاز شد و طی روزهای بعد با اختلاف معنی داری افزایش یافت. ماکزیمم فعالیت آنزیم در روز پنجم بعد از مایه زنی نماتد مشاهده شد. بنابراین باکتری قادر به القای آنزیم دفاعی پراکسیداز به طور سیستمیک در کل گیاه از جمله ریشه شده و بدین طریق مانع از فعالیت نماتد مولد گره ریشه می شود.
    کلیدواژگان: نماتد مولد گره ریشه، گوجه فرنگی، کنترل بیولوژیک، fluorescens CHA0 Pseudomonas، پراکسیداز
  • مهشاد مقومی، یونس مستوفی، علیرضا طلایی، علیرضا طلایی، مریم دهستانی، ابوالفضل اصغری، مهشاد مقومی صفحه 163
    این تحقیق به منظور مطالعه اثر بسته بندی در اتمسفر تعدیل یافته با غلظت بالای گاز دی اکسیدکربن بر ویژگی های انبارمانی میوه توت فرنگی رقم ‘سلوا’ صورت گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل پوشش در دو سطح (پلی اتیلن و پلی آمید) و ترکیب گازی در دو سطح (هوا و دو درصد اکسیژن + 15 درصد دی اکسیدکربن + 83 درصد نیتروژن) بودند، نمونه های موجود در هر تیمار در سردخانه با دمای? C2 ± 0 و رطوبت نسبی 90-85 درصد قرار گرفته و در هر مرحله از نمونه برداری با فاصله پنج روز در یک دوره 20 روزه از سردخانه خارج و برای ایجاد شرایط مشابه خرده فروشی 24 ساعت در دمای اتاق (?C25 و رطوبت نسبی 70 درصد) نگهداری شدند. نتایج نشان داد که بسته بندی در اتمسفر تعدیل یافته به میزان قابل توجهی باعث جلوگیری از کاهش وزن و پوسیدگی شده است ولی میزان اسید اسکوربیک در آن کاهش یافته است. دی اکسیدکربن بالا داخل بسته ها باعث حفظ رنگ قرمز میوه و قهوه ای شدن کاسبرگ می شود. سفتی میوه ها در بسته ها با پوشش پلی اتیلن و دی اکسیدکربن بالا، به خوبی حفظ شده و مواد جامد محلول در بسته های پلی آمیدی بیش از شاهد و سایر تیمارها می باشد.
    کلیدواژگان: کیفیت، پوشش پلی آمید، پوشش پلی اتیلن، بسته بندی در اتمسفر تغییر یافته، ویژگی های انباری، توت فرنگی، دی اکسیدکربن بالا
  • الهام مولوی، حشمت الله امینیان، حسن رضا اعتباریان، داریوش شهریاری صفحه 177
    برای تعیین دامنه میزبانی عامل بیماری پوسیدگی فوزاریومی ساقه و ریشه خیار (Cucumis sativus) که به علت آلودگی به قارچ Fusarium oxysporum f. sp. radicis-cucumerinum ایجاد می شود، پس از جداسازی و تشخیص عامل بیماری و بررسی بیماری زایی آن، 16 گونه گیاهی متعلق به خانواده های مختلف به طور مصنوعی و به وسیله زادمایه ماسه و آرد ذرت آلوده به عامل بیماری مایه زنی شدند. از این میان، دو گونه طالبی و خربزه (Cucumis melo) متعلق به خانواده کدوئیان (Cucurbitaceae) پوسیدگی ساقه و ریشه مشابه آنچه روی خیار دیده شده بود، ایجاد کردند. براساس علائم بیماری و دامنه میزبانی آن، فرم اختصاصی جدید F. oxysporum f. sp. radicis-cucumerinum برای عامل بیماری مورد تائید قرار گرفت. واکنش مقاومت و حساسیت 20 رقم هیبرید خیار گلخانه ای با مایه زنی مصنوعی در شرایط گلخانه نشان داد که ارقام 120118، Ayat، FD-C101، Festival،Jakie، Khassib، PSR36-45007، SR36-45664 و Storm متحمل و ارقام 32-PV، 8-Ayat، CB61688222، Janette، Nasco، Negeen، Nicoo 100، PSR36-47112، Rubah-l، Rubah-s و Soltan نیمه حساس تا حساس به بیماری می باشند.
    کلیدواژگان: حساسیت، پوسیدگی فوزاریومی، خیار، ارقام متحمل، Fusarium oxysporum f، sp، radicis، cucumerinum
|
  • Page 1
    For investigation quantitative and qualitative properties of different lines and cultivars of rapeseed، 19 selected lines from advanced inbreeding progenies، and Zarfam variety (as check)، totally 20 lines and varieties، were evaluated in a randomized complete block design with three replications at the experimental field of Seed and Plant Improvement Institute in Karaj، during 2005-6. Morphological traits and 1000 grain weight، biomass، grain and oil yield، profile of fatty acids and glucosinolate content، were recorded in a cropping season. Factor analysis based on principle component was used for describing the relationship among different traits. The results showed that four factors could explain 67. 5 percent of total variance of data. The portions of each factor were 21. 9، 18. 5، 14. 6 and 12. 5 percent، respectively. These factors were called phenological parameters، yield components، oil and grain yield and silique properties، respectively. Second and third factors had an important role in increasing of oil and grain yield، and the efforts for improving these factors can be a solution for increasing of oil and grain yield. Also، for evaluating the profile of fatty acids and glucosinolate content of lines، factor analysis were performed and the results showed that four factors could be enough for explanation of the variance of data. Scatter plot based on these factors showed that Consul and H. 42 lines were suitable in comparison with other lines، because of the high oil، grain yield and desirable profile of fatty acids and glucosinolate content.
  • Page 13
    In this research، the effects of combine renovation as a mechanic harvest evaluation index of wheat were studied. Results show that this renovation has decreased wheat losses by 1368 thousand tons which worth 2462400 million Rials. Two scenarios were investigated. First، under real condition with earmark of government subsidies for purchasing machines، was studied at both guaranteed and world prices. Internal rate of return in these cases were 96. 92 and 88. 43 percent، respectively. In the second scenario، in which government subsidies were considered، these rates were 18. 58 and 15. 98 percent، respectively. Results suggest that renovating old combines is acceptable in all scenarios and with proper rate of return، and even with eliminating governmental subsidies and world prices، it has economic justification.
  • Page 21
    20 hulless barley lines were assessed by grain yield and other agronomic traits in 2006 and 2007 in the Research Station of the University of Tabriz، Iran. The experiments in each year were carried out as randomized complete block design with four replications. The genotypes were significantly different for most of the studied traits. This indicated the existence of large genetic variation in the population of hulless barley lines. Genotypes 6، 1 and 5 had the highest grain yield. Cluster analysis classified lines into three groups. Furthermore، principal components analysis confirmed the results of the cluster analysis. The second cluster which included five genotypes، had higher grain yield per plant، per effective tillers and per main spike، no. of grains per spike and effective tillers، harvest index per plant، biomass per plant، no. of effective tillers and weight of main spike. Thus the genotypes of this cluster could be used to improve the grain yield of hulless barley in breeding programs. Path analysis showed that the direct effect of 1000 grain weight on grain yield per plant was small. Number of grains per spike and number of Effective tillers had the largest direct effect on grain yield and were regarded as the most important components of grain yield per plant in hulless barley which could be used for selection of better genotypes in segregating generations.
  • Page 35
    To study of biological control of charcoal rot of melon caused by Macrophomina phaseolina، 187 isolates of fluorescens pseudomonas isolated of rhizosphere and soil of melon plants. Then 12 isolates belong to I، III and V biovars of P. fluorescens and B biovar of P. putida were selected for greenhouse experiments based on inhibition amount. Pseudomonas isolates inhibited mycelial growth significantly of M. phaseolina in Dual culture، volatile and culture filtrates test. Percentage of growth inhibition in Dual culture test was by 17. 9 to 72. 2% in Volatile test 7. 1 to 71. 5% and in culture filtrates 19 to 91. 9% for fungus isolates. Mycelial growth of M. phaseolina decreased by all of the pseudomonas isolates according to siderophore production test. Greenhouse experiments were made by seedcoating and soil methods. The results of greenhouse experiments in soil and seed treatments showed that when soil of pots inoculated with pseudomonas، percentage of healthy plants were significantly greater than in those of pathogen control (p< 0. 05). Isolates P6، P5 (P. fluorescens biov III) and P3 (P. putiada biov B) caused less incidence of disease.
  • Page 47
    The association between 140 microsatellite bands of 20 primer pairs and 13 quantitative traits recorded on 70 Aegilops crassa from Iran was evaluated. Pearson’s coefficients showed significant correlations between some morphological traits. Polymorphic information contents (PIC) of loci were in the range of 0/16 (Xgwm190) to 0/44 (Xgwm161). The result of multiple regression analysis showed significant relationship between 87 SSR markers and 13 morphological traits. Using the informative markers correlated with desirable traits، may facilitate preliminary selection of there traits for breeding purposes.
  • Page 57
    In order to choose the best adaptable genotypes for Arak condition، 31 genotypes of Crested wheatgrass collected of gene bank research institute of forests and rangelands iran، were examined under normal and drought stress conditions using randomized complete block design with 3 replications during 2004-05. The days to heading and days to pollination، Plant height (cm)، number of tiller، spike length (cm)، spikelet number per spike، flag leaf size (cm2)، peduncle length (cm)، 1000-grain weight (g)، seeds weight (g) and number of seeds per ear، forage dry matter (DM) yield (Tonh-1)، seed yield (Kgh-1)، and harvest index were studied. The results of mean comparison and combined analysis showed that 341M، 3777P4، 287P8، 1369P6 genotypes with average values of 550، 506، 492 and 481 Kgh-1 for seed production and 341P11، 3477P4، 3965P15 genotypes with average values of 3. 49، 3. 47 and 3. 01 Tonh-1 for forage production،had، higher values in two dry and optimum conditions. The genotype 3477P4 with average values of 3. 47 Tonh-1 and 506. 5 Kgh-1 and the genotype 341M with average values of 2. 59 Tonh-1 and 550 Kgh-1، for forage and seed production، respectively was recognized and introduced as the best varieties.
  • Page 71
    Wheat (Triticum aestivum) is one of the major crops in the world and Iran. Any plan for improvement of wheat yield requires sufficient information on different stages of crop life cycle and the effects of meteorological parameters. The purpose of this study was developing suitable regression models for prediction the length of pheonological stage of winter wheat in three different regions of Iran namely; Parsabad، Gharakheil and Hasanabad and using daily maximum، minimum and average temperature، relative humidity and total rainfall in each phenological stages. The models were developed and tested in existing record period (14، 10 and eight years for three stations respectively). The best form of equation between meteorological variables and length of pheonological stage were chosen out of four different types of linear، logarithmic، exponential and power based on the R2، RMSE، MAE statistics at 95 and 99% level of significance. The comparison between simulated and observed dates of phonological events was done using index of agreement. The results showed that in the case of Parsabad station except for tillering and ripening stages، the relation of other stages were significant at 95% level of confidence. In the other stations، less number of equations was significant. Due to complexity of agricultural systems، annual variation of meteorological variables and their interactions، to come to valid conclusions، all the models should be tested at other stations of Iran.
  • Page 87
    It is very important to test and evaluate the performance and ability of new-design machinery in comparison with available ones. Based on this، a tractor front-mounted rice reaper was compared and evaluated with tiller- mounted and self-propelled reapers. Field experiments were conducted to determine forward speed، field capacity، harvesting losses، labor and costs. Experiments were conducted based on completely randomized design with four replications. Analysis of variance and mean values results indicated that there is a meaningful difference between field capacity of tractor- mounted reaper and two other types. Increasing the work width and forward speed increased the field capacity about 2. 5 to 3. 5 times more than two other types. Maximum field capacity (0. 845 ha/h) was obtained at forward speed of 5. 4 km/h. Crop losses for tractor- mounted reaper was at range of 2 to 3 percent. There was a difference between crop losses at speeds of 2. 2 and 3. 5 km/h for tractor- mounted with two other types but at 5. 4 km/h it was not. Labor and costs for harvesting one hectare were about 4، 9. 5 and 8. 5 person-hour and 79530، 119830 and 143026 for tractor- mounted، tiller-mounted and self-propelled rice reapers، respectively.
  • Page 101
    For evaluation of efficiency and yield per surface unit with using the 56 sugar beet producer countries data in year 2005 an econometric model based on COLS method has presented. With this model maximum sugar beet production efficiencies considering the harvested area and annual rainfall measure and level of mechanization has been determined. In total Iran with production efficiency 0. 43 is in rank 22 of the world and France with production efficiency 1 has the maximum sugar beet production efficiency in the world. In continuance of discussion relation between the countries sugar beet harvest area، annual rainfall measure and level of mechanization with their efficiency and yield in sugar beet production has tried to be studied.
  • Page 115
    In this study، the effects four Beauveria bassiana isolates، obtained from soil of Fashand، Atashgah & Ghare-agaj and one from a grass hopper Sphingonotus. sp on adults of adult Russian wheat aphid Diuraphis noxia was studied under laboratory conditions. After determination of the minimum & maximum concentrations، the adults Russian wheat aphid were treated with conidial concentrations of 1×103 to 1×10 6 spore/ml to calculate LC50 & LC90. DEBI002 proved to have the lowest LC50 (4 ×105 spore/ml) whilst DEBI010 showed the highest LC50 (2. 5×106 spore/ml). The lowest LT50 was obtained 2. 8 days for DEBI002 at 1×10 6 spore/ml. In a completely randomized block design، the mortalities caused by the isolates on 6th & 10th days was as follows: At 1×10 5 spore/ml، on 6th days DEBI002 (34. 95% ± 3. 64)، DEBI015 (37. 1% ± 6. 11) & DEBI001 (32. 35% ± 1. 3) were classified as level A & DEBI010 (18. 74% ± 1. 91) as level B. on 10th days، at 1×10 5 spore/ml DEBI002 (45. 1% ± 1. 23)، DEBI015 (39. 48% ± 7. 21) & DEBI001 (39. 43% ± 2. 65) were classified as level A & DEBI010 (16. 23% ± 3. 9) as level B (Duncans Muitple Range Test).
  • Page 129
    Resistance of 16 sugar beet cultivars to Cercospora leaf spot was evaluated in Ghaemshahr region. The experiment was conducted in a complete block design with six replications and disease severity of cultivars was measured two times. As a winter crop the root yield of cultivars and their disease severity compared under natural Cercospora infection in Dezfoul area in a complete block design with four replications. Reaction of sugar beet cultivars to Cercospora leaf spot was similar in Ghaemshahr and Dezfoul. The most resistant and susceptible cultivars to Cercospora leaf spot were Palma and 191، respectively. The cultivars Palma، Canaria، 4K21 and HI0152 produced highest sugar yield in Dezfoul area and showed highest resistance to the disease in two regions. The lowest amount of sugar was produced by genotypes 191 and BR1. It seems that for introducing appropriate cultivars to the region، yield and resistance of the disease under stress condition should be considered.
  • Page 138
    Sunn pest (Eurygaster integriceps Put.) cause serious economic damage to wheat and barley in Borujerd، north of Lorestan province، Iran. Sweep net sampling، is the most convenient sampling procedure for many arthropods، but it is difficult to interpret in terms of accuracy and precision. Much of the variation of sweep net catches، stems from human factors and its calibration. In this research، sampling design، and efficiently of sweep net to estimate population density of sunn pest were investigated using a standard sweep net in wheat fields in years 2004-2005. Results show that، sweep net sampling was accurate for estimating numbers of three، four and five nymph instars and newly emerged adult، but was less efficient for 2nd nymph instar. The efficiently of sweep net to estimate those life stages (except 5th nymph instar and newly emerged adult) was significantly different. Counting of three and four nymph instars and two last stages (5th nymph instar and newly emerged adult) abundance in one m2 of wheat fields area were equal to 10. 9، 4. 1 and 3. 2 sweeping، respectively. The use of sweep net was the most preferred and convenient equipment to estimate three، four and five nymph instars and newly emerged adults of E. integriceps in rainfed fields of wheat.
  • Page 151
    Biological control of root-knot nematode Meloidogyne javanica by application of Pseudomonas fluorescens CHA0 was evaluated under greenhouse condition. Results showed that P. fluorescens (109 CFUml-1) as shoot spray significantly reduced in No. of eggmass and egg per individual eggmass as comparison to control. Application P. fluorescens as shoot spray induced systemic activation of peroxidase (POX) enzyme in root. In this study، changes of POX activity showed no significantly differences between treated plants at one day after inoculation with nematode and control (nematode treated plant). But it was stimulated significantly after one day and reached to maximum at 5th day after inoculation. So P. fluorescens CHA0 can induce plant defense mechanisms such as POX in tomato plant against nematode infection.
  • Page 163
    This study was conducted to evaluate the effect of high CO2 Modified Atmosphere Packaging (MAP) on storage quality of ‘Selva’ strawberry fruits. The statistical analysis carried out using factorial experiment by Completely Randomized Design (CRD) with three replications. Treatments included cover in two levels (polyethylene and polyamide) and two different gas compositions (2% O2 + 15% CO2 + 83% N2 and Air). Fruits were stored at 0-2? C and 85-90% relative humidity (RH) for up to 20 days with the five days intervals، followed by 24h at 25? C and 70% (RH) to simulate market conditions. The results showed that MAP is more effective to prevent weight loss and decay incidence whereas decreased vitamin C content. High CO2 inside the packages had led to inhibited red color development (a* value) of fruit and caused sepal necrosis. By the application of MAP with high level CO2 using polyethylene film، fruit firmness had not showed decrease whilst TSS in polyamide film was maximum compared to controls and other treatments.
  • Page 177
    For determination the host range of Fusarium stem and root rot of green-house cucumber (Cucumis sativus) that caused by Fusarium oxysporum f. sp. radicis-cucumerinum، after isolation، identification and study of pathogenisity، 16 species of several plant families were artificially inoculated with this pathogen by sand and corn meal contaminated with pathogen، two varieties of Cucumis melo، of Cucurbitaceous developed stem and root rot symptoms similar to those that were developed on cucumber. Symptomology and host range studies indicate that this pathogen is F. oxysporum f. sp. radicis-cucumerinum. Reactions of 20 cucumber cultivars were tested، ranged from susceptible to tolerant to this disease under glasshouse conditions showed that the tolerant cultivars were 120118، Ayat، FD-C101، Festival، Jakie، Khassib، PSR36-45007، SR36-45664 and Storm and the most susceptible cultivars were 32-PV، 8-Ayat، CB61688222، Janette، Nasco، Negeen، Nicoo 100، PSR36-47112، Rubah-l، Rubah-s and Soltan.