نشریه دانش مدیریت
پیاپی 58 (پاییز 1381)

ارزشیابی عملکرد در تسهیل اثربخشی سازمانی کی وظیفه مهم مدیریت منابع انسانی تلقی می شود. در سالهای اخیر به نقش ارزشیابی عملکرد توجه زیادی معطوف شده است زیرا طرفداران ارزشیابی عملکرد معتقدند که یک نظام اثربخش ارزشیابی عملکرد می تواند انبوهی از مزیت ها را برای سازمان ها و کارکنان آن ها ارزانی دارد. بنابراین سوال مهم قابل طرح در این باره است که زمینه های اثربخشی نظام ارزشیابی عملکرد در سازمان ها کدامند؟ در این مقاله که حاصل یک طرح پژوهشی ملی است سعی شده است که اثربخشی نظام ارزشیابی کارکنان دولت در سه بعد رفع تبعیض بهبود عملکرد کارکنان و توسعه توانایی ها و پیشرفت آنان مورد ارزیابی قرار گیرد تا بر اساس یافته های آن اقدامات لازم در جهت اصلاح و تقویت این نظام و تامین ساز و کارهای پویایی آن صورت گیرد. در این پژوهش از روش پیمایشی و انجام نمونه گیری استانی و ادارات دولتی و کارکنان در سطوح مختلف سازمانی و دریافت نظرات آنان از طریق پرسش نامه استفاده شده است. یافته ها و نتایج این تحقیق نشان داده است که نظام ارزشیابی کارکنان دولت از ابعاد رفع تبعیض بهبود عملکرد کارکنان و توسعه توانایی ها و پیشرفت آنان چندان موثر نبوده است. در پایان مقاله پیشنهادهایی برای بهبود برنامه های مدیریت عملکرد کارکنان و به ویژه ارتقای اثربخشی نظام ارزشیابی کارکنان دولت ارایه شده است.

علما و دانشمندان مطالعات مدیرتی و سازمان هر یک به شکلی از اهمیت هماهنگی در فرآسیندهای سازمانی سخن رانده اند اولین بار فایول فرانسوی آن را به عنوان یکی از عناصر (وظایف) پنج گانه مدیریت دانسته و مینتزبرگ نیز آن را به عنوان یکی از دو اقدام اساسی و مهم سازماندهی معرفی کرده است ضرورت وجودی و توجه به موضوع هماهنگی در اثر وابستگی ها و روابط موجود بین بخش های مختلف یک سازمان با هم و یا بین سازمان های مختلف با یکدیگر است. در مقاله حاضر با در نظر داشتن دیدگاه ها و نظریات علما و دانشمندان در مورد 9هماهنگی بین سازمانی و جوانب آن به طراحی و توسعه مدل هماهنگ کننده سازمان های متولی ترانزیت در ایران و ارزیابی اجرای آن در دنیای واقعی با استفاده از فنون آماری – ریاضی رگرسیون – همبستگی و برنامه ریزی آرمانی اقدام شده است. مدل مذکور شامل یک کمیته (شورا) اصلی و هشت کمیته (شورا) فرعی هماهنگ کننده سازمان های متولی ترانزیت در ایران است.

این پژوهش به بررسی عوامل موثر بر استقبال مشتریان تهرانی از سیستم خرید الکترونیکی فروشگاه شهروند پرداخته و برخی از راهبردهای اساسی برای توفیق این فروشگاه در زمینه خرده فروشی الکترونیکی با توجه به فرهنگ کاربران ایرانی زیر ساختارهای فنی مورد نیاز خصوصیات رفتاری مصرف کنندگان ایرانی و برخی عوامل مرتبط دیگر را مورد شناسایی قرار داده است. استقبال خرید از فروشگاه الکترونیکی شهروند ناشی از عواملی چون میزان دسترسی بو آشنایی مشتریان به اینترنت آگاهی آن ها از وجود فروشگاه الکترونیکی شهروند حمل رایگان آن تمایل کم مشتریان به خرید از یک مکان جدید پس از توصیه آشنایان خرید خارج از منزل به عنوان تفریح امتحان وارسی و مقایسه کالا ها قبل از خرید جذابیت و توانمندی های پایگاه اینترنتی شهروند در پاسخگویی به خواسته های مشتریان و سیستم قوی حمل و نقل این فروشگاه در کالارسانی به مشتریان بوده است.

تحقیق حاضر یک تحقیق تجربی است که با هدف ارایه یک مدل در مورد شروع به کارآفرینی صورت گرفته است. رویکرد این تحقیق بومی کردن موضوعات مربوط به کارآفرینی در چارچوب سیستم اقتصادی و اجتماعی ایران بوده است. مدل ارایه شده منتج از مصاحبه و بررسی موردی 35 کارآفرین ایرانی است. در این مدل شروع به کارفآرینی محصول فراهم آمدن هم زمان پتانسیل کارآفرینی تمایل به کارآفرینی و ایده بر شمرده می شود. این عوامل به عنوان متغیرهای وابسته در نظر گرفته شده اند. سپس متغیرهای مستقل موثر بر این متغیرها در سه دسته ویژگی های شخصیتی – سوابق و عوامل محیطی نشان داده می شوند. بدین ترتیب به موضوع نگاهی چند وجهی انداخته شده است – نگرشی ترکیبی از منظور روان شناسی – جامعه شناسی و محیط اقتصادی – در انتهای تحقیق تعریفی بومی از کارآفرینی ایرانی ارایه می شود.

کارکردهای مدیریت منابع انسانی طی دو دهه ی گذشته با یک سری دگرگونی های اساسی همراه بوده است. انتظار می رود بر مبنای رویکردی راهبردی ونظام مند‘ این نوع مدیریت بهترین استفاده از منابع انسانی را برای نیل به اهداف اصلی سازمان در کانون توجه خود قرار دهد. براین اساس‘ هر سازمان اثر بخشی تلاش می کند کارکردهای سنتی مدیریت کارکنان را‘ در یک چارچوب نظام مند و جامع‘ بازآفرینی نماید و به وظایف اساسی که باید در حوزه مدیریت منابع انسانی انجام شود‘ در راستای راسالت و اهداف سازمان‘ توجه نماید. بررسی ها نشان می دهد که شکاف عمیقی میان آن چه از منابع انسانی دانشگاه در عصر دانش و دانش گران انتظار می رود با آن چه در عمل مورد توجه قرار می گیرد‘ وجود دارد. این مقاله‘ به استناد پژوهشی که در جامعه ی آماری دانشگاه تهران انجام شده است‘ تلاش می کند بر پایه ی مبانی نظری و تحقیقات تجربی گذشته و با توجه به رویکرد تطبیقی و راهبردی‘ وضعیت کارکردهای منابع انسانی دانشگاه را مورد بررسی قرار دهد و شناختی علمی از اختلالات‘ بی رویه گی ها و ناترازمندی های مربوط به فرآیندهای مدیریت منابع انسانی دانشگاه ارایه نماید.

دهه 1990 دهه ظهور و رشد سریع سامانه های پردازشی خدمت دهنده / خدمت گیرنده بود، اما سازمان ها برای بهره مندی از مزایای سامانه پردازشی خدمت دهنده / خدمت گیرنده، باید مدلی از معماری های پردازشی خدمت دهنده / خدمت گیرنده را انتخاب کنند که با نیازمندی های پردازش اطلاعات سازمان خود منطبق باشد. این مطالعه از فنون تصمیم گیری چند شاخصه برای تعریف معماری پردازشی خدمت دهنده / خدمت گیرنده مناسب استفاده می کند. این مطالعه که یک مطالعه ی موردی می باشد در مرکز برنامه ریزی و کنترل تولید یکی از شرکت های صنعتی کشور انجام شد.

دهه 1990 دهه ظهور و رشد سریع سامانه های پردازشی خدمت دهنده / خدمت گیرنده بود‘ اما سازمان ها برای بهره مندی از مزایای سامانه پردازشی خدمت دهنده /خدمت گیرنده‘ باید مدلی از معماری های پردازشی خدمت دهنده /خدمت گیرنده را انتخاب کنند که با نیازمندی های پردازش اطلاعات سازمان خود منطبق باشد. این مطالعه از فنون تصمیم گیری چند شاخصه برای تعریف معماری پردازشی خدمت دهنده/خدمت گیرنده مناسب استفاده می کند. این مطالعه که یک مطالعه ی موردی می باشد در مرکز برنامه ریزی و کنترل تولید یکی از شرکت های صنعتی کشور انجام شد. بر اساس مدل ارایه شده توسط گروه گارتنز پنج مدل متفاوت از معماری پردازشی خدمت دهنده/خدمت گیرنده وجود دارد که هر کدام دارای ویژگی های خاص خود می باشد. در ابتدا به منظور تعیین نقاط قوت و ضعف هر کدام دارای ویژگی های خاص خود می باشد. در ابتدا به منظور تعیین نقاط قوت و ضعف هر کدام دارای ویژگی های خاص خود می باشد. در ابتدا به منظور تعیین نقاط قوت و ضعف هر کدام از این مدل ها‘ آن ها براساس معیارهای استخراج شده از ادبیات سیستم های اطلاعاتی و روش مقایسات زوجی رتبه بندی شدند. سپس با مبنا قراردادن مدل آنان داراجان و آرین ز رضایت کاربران نهایی مبنای اثربخشی نظام قرار گرفت و با استفاده از پرسشنامه و مصاحبه ترجیحات کاربران سیستم مورد ارزیابی قرار گرفت و در نهایت داده های گردآوری شده بر اساس تکنیک تاپسیس (TOPSIS) مورد پردازش قرار گرفت و معماری مناسب برای سطوح مختلف تعیین گردید.