نشریه دانش مدیریت
پیاپی 74 (پاییز 1385)

همکاری میان بنگاه ها در دو دهه گذشته به شدت مورد توجه مدیران قرار گرفته است. انگیزه های گوناگونی برای ایجاد همکاری میان دو یا چند بنگاه وجود دارد. دسترسی به مهارت و دانش فنی، تامین مالی، کسب مزیت رقابتی و محدود کردن و مدیریت ریسک می تواند انگیزه همکاری میان بنگاه ها باشد. بنگاه جهت نیل به هدف مورد نظر در همکاری، نیازمند به استفاده از روش همکاری مناسب است. انتخاب روش همکاری مناسب در موفقیت و شکست بنگاه نقش به سزایی دارد. از این رو آشنایی با روش های همکاری و تعیین عوامل موثر در انتخاب روش همکاری مناسب، برای مدیران بنگاه ها از اهمیت بسیاری برخوردار است. در این مقاله تجربیات شرکت های فعال در حوزه فناوری اطلاعات در زمینه انتخاب همکارانشان، از طریق پرسشنامه، مورد مطالعه قرار گرفت و به ارایه چارچوبی برای انتخاب روش همکاری مناسب منجر شد.

در این تحقیق با توجه به ماهیت پویای سیستم ها و ماشین آلات تلاش در جهت ارائه مدلی گردیده است که بتواند این ویژگی را در طراحی مدل نگهداری لحاظ نماید. بدین منظوریک مدل سیستم پویا ارائه گردیده است که مهمترین متغیرهای تاثیرگذار در طول چرخه عمر همچون عمر سیستم، میزان بحرانی بودن ماموریت، سطح دسترسی، بهبود در قطعات و سیستم ها، نرخ شکست و... را در انتخاب و ارزیابی سیاست نگهداری مد نظر قرار می دهد. در واقع به دنبال توسعه و ارائه چارچوبی هستیم که هم بتواند به ارزیابی سیاست های نگهداری سیستم بپردازد و هم تاثیر پارامترهای نگهداری بر هزینه چرخه عمر سیستم را شبیه سازی نماید. معیارهای مورد استفاده برای اندازه گیری اثربخشی سیاست نگهداری مورد استفاده، هزینه چرخه عمر و خرابی های تجمعی میباشند. در این تحقیق با استفاده از دانش سیستم پویا مدل سازی نگهداری صورت پذیرفته است. در واقع هدف هر مدل نگهداری ایجاد تعادل بین هزینه های خرابی و فرصت از دست رفته با هزینه های نگهداری پیشگیرانه می باشد که این اصل در مدل پیشنهادی در تعیین سیاست نگهداری پیشگیرانه بر اساس پیش بینی فرصت از دست رفته ملاک عمل بوده است. روش بکار گرفته شده مبتنی بر پیش بینی خرابی های آینده با استفاده از متوسط فرصتهای از دست رفته تجمعی می باشد. مدل ارائه شده، چارچوب ارزیابی و تصمیم گیری در سطوح سه گانه مدیریت عملیاتی، میانی و سطوح بالا به منظور انتخاب سیاست اثر بخش نگهداری را مشخص می سازد.

حضور موفقیت آمیز بسیاری ازکشورهای توسعه یافته و در حال توسعه در عرصه رقابت جهانی منوط به این است که بتوانند با استفاده از سیستم های تولیدی خاص صنایع خود را مورد حمایت قرار دهند. لازمه انجام چنین کاری شناخت کافی ازعناصر و روابط موجود در سیستم تولیدی مورد نظرمی باشد. دخالت عامل انسانی درسیستم های پیچیده تولیدی و اجتماعی و گستردگی آن موجب گردیده تا شناسائی اجزا و تعیین تقدم و تاخر روابط بین عناصر مشکل گردد. شناخت نا کافی نسبت به سیستم و روابط بین اجزا آن موجب طراحی نا مناسب و ایجاد سیستم زمانبندی نا کارا شده است. یکی از ابزارهای مفید در طراحی انواع سیستمها از جمله طراحی و فازبندی سیستمهای تولیدی تکنیک طراحی مبتنی بر بدیهیات است.استفاده از دو اصل بدیهی موجب می شود که طراحی انجام شده از اعتبار بالایی برخوردار بوده و نسبت به سایر تکنیکها ارجحیت داشته باشد. با استفاده از این تکنیک؛ عناصروروابط بین اجزاء سیستم شناسائی شده و بر اساس اصول بدیهی؛ سیستم مورد نظر طراحی می گردد.

نظر به این که سازمان ها امروزه به دنبال یافتن راه های رقابت مؤثر تر در بازارهای در حال رشد هستند و خدمات درون سازمانی نقشی غیر قابل انکار در جهت گیری رقابت میان سازمان ها ایفا می کند، توجه مدیران به خدمات درون سازمانی جلب شده است که مزایای رقابتی را برای سازمان آن ها به دنبال داشته باشد. یکی از انواع این خدمات فناوری اطلاعات می باشد که هزینه قابل توجهی را از مجموع هزینه های سازمان به خود اختصاص می دهد. در نتیجه این مسائل ارزیابی عملکرد واحدهای IT، به صورت یکی از جنبه های مهم نظارت سازمانی در آمده است. در این تحقیق ابتدا مروری بر سه مدل رایج در ارزیابی کیفیت خدمات به نام های SERVQUAL، SERVPERF و Normed Quality صورت گرفته است و از میان آن ها روش SERVQUAL جهت ارزیابی کیفیت خدمات IT انتخاب شده است و سپس با استفاده از آن، کیفیت خدمات واحد IT یکی از شرکت های حمل و نقل کشور ارزیابی شده است. بر اساس تحلیل شکاف پیشنهاداتی برای بهبود کیفیت خدمات IT ارائه گردیده است. در این مقاله با انجام تحلیل عاملی نتیجه گیری شده است که خدمات IT بر ابعاد SERVQUAL تاثیرگذار است و در نتیجه آن ابعاد جدیدی معرفی شده است.

یکی از ایده های جدیدی که به عنوان جانمایه تحولات مورد توجه قرار گرفته و در معماری بهینه فرآیندها با دیدگاهی سیستمی مورد استفاده می باشد فلسفه تفکر ناب است که در مقاله حاضر به تشریح مفهوم، اصول و چگونگی کاربرد این فلسفه در بهبود فرآیند مهندسی مجدد فرآیندهای سازمانی پرداخته شده است. فلسفه تفکر ناب یکی از کاربردی ترین ابزارهای مفهومی در طراحی فرآیندهای اطلاعاتی سازمان است.

بانک ها بی شک در اقتصاد ایران همچون سایر کشورها به عنوان یکی از مهمترین ابزارهای واسطه ای در جایگاه سازمان های مالی، دولت را در اجرای سیاست های پولی(انبساطی و انقباضی) یاری می کنند. این سازمان ها که در تقسیم بندی بخش های اقتصادی در بخش خدمات هستند، در ارتباط مستقیم با نیروی انسانی و مشتریان قرار دارند، به عبارت دیگر مشتری و عامل انسانی چه درقالب خدمت گیرنده و چه در قالب خدمت دهنده عامل حیات و بقای آن است، لذا بهینه سازی سیستم خدمت دهی بانک ها می تواند در محیط رقابتی امروز با افزایش رضایت مشتریان و کاهش هزینه ها باعث ایجاد مزیت رقابتی برای آنها گردد. سیستم کارمند- تحویلداری یکی از طرح هائی است که در راستای تکریم ارباب رجوع و با هدف جلب هر چه بیشتر رضایت آنها طراحی شده است. از این رو رفع نقاط ضعف آن می تواند سر آغاز حرکت به سمت مشتری مداری و موفقیت سیستم بانکی شود. در این تحقیق سعی بر این بوده که از طریق بکارگیری تکنیک ها و مدل های صف به ارزیابی عملکرد سیستم کارمند – تحویلداری در بانک سپه به لحاظ پارامتر ها و شاخص های تئوری صف(معیارهای زمانی، معیارهای تجمعی و شاخص بهره وری) پرداخته و عملکرد سیستم مذکور با سیستم قبلی(تحویلداری) مقایسه شود. برای این مهم با ارائه مقدمه ای کوتاه به تشریح مبانی نظری و متدولوژی تحقیق پرداخته و در ادامه با استناد به مبانی نظری، اقدام به پردازش داده ها از طریق بکارگیری تکنیک های آماری و مدل های مورد استفاده در تئوری های صف شده و پس از انطباق اطلاعات بدست آمده از طریق پردازش داده ها با فرضیات و اهداف مورد نظر به آنالیز دقیق سیستم های تحویلداری و کارمند – تحویلداری، ارائه نتایج و پیشنهادات پرداخته شده است.

پویایی های حاکم بر محیط تجاری واحدهای تولیدی و تعدد عوامل مؤثر بر عملکرد آنها بر لزوم پرداختن به برنامه ریزی به عنوان یکی از وظایف اصلی مدیریت مورد تاکید بوده است. در این میان برنامه ریزی تولید در شرکت های تولیدی از مهمترین ابزار موفقیت محسوب می شود. در مقاله حاضر سعی بر آن است تا با استفاده از شیوه های تحقیق در عملیات، مدلی مناسب برای برنامه ریزی تولید در صنعت سیم و کابل ارائه داده شود به گونه ای که بتوان الگویی مناسب از ارتباطات منطقی بین عملیات را تدوین و به کمک آن مسوولین ذیربط را در امر برنامه ریزی آتی یاری نموده و باعث افزایش بهره وری شد. در این مقاله پس از آشنایی مختصر با برنامه ریزی تولید و تکنیک های آن و همچنین نحوه تولید کابل های مخابراتی مسی, با استفاده از مدل برنامه ریزی آرمانی، برنامه ریزی تولید انجام خواهد شد.