فهرست مطالب

دیدگاه های حقوق قضایی - پیاپی 55 (پاییز 1390)

نشریه دیدگاه های حقوق قضایی
پیاپی 55 (پاییز 1390)

  • تاریخ انتشار: 1390/07/01
  • تعداد عناوین: 7
|
  • قرارداد اختیار معامله
    حمید ابهری، راضیه عبدالصمدی صفحه 11
    یکی از قراردادهای رایج در بورس اوراق بهادار، قرارداد اختیار معامله است. با وجود اهمیت و کاربرد زیاد این قراردادها در بازارهای بورس دنیا، در کشور ایران کمتر از این قرارداد استفاده شده و در آثار و تالیفات حقوقی، کمتر به جنبه های مختلف این نوع قراردادها پرداخته شده است. در مورد این نوع قرارداد، مباحث مختلفی قابل طرح است، از جمله این مباحث، مفهوم قرارداد اختیار معامله، ماهیت، آثار، ارکان و اقسام آن و معامله گرانی است که در بورس با این قرارداد سر و کار دارند. در این نوشتار، ابتدا مفهوم قرارداد اختیار معامله و تاریخچه آن بررسی می شود، سپس ارکان و اقسام این قرارداد و در نهایت، معامله گران قرارداد اختیار معامله مورد تحلیل واقع می گردد.
    کلیدواژگان: قرارداد، اختیار معامله، عقد اختیار، حق شرط
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • جایگاه خیارات در قراردادهای الکترونیکی
    ابراهیم تقی زاده، مژگان ذوالفقار آرانی صفحه 27
    پس از انعقاد صحیح یک قرارداد الکترونیکی، بحث شیوه انحلال آن در مجاری الکترونیکی قابل طرح می باشد. انحلال قراردادها شیوه های گوناگونی دارد که یکی از آنها انحلال با اراده یکی از طرفین می باشد، که اصطلاحا فسخ نامیده می شود، و به این اختیار خیار گویند. از آنجا که مبنای اصلی تحقق خیارات، قاعده لاضرر بوده و هدف از آنها جلوگیری از ضرر و زیان طرفین معامله می باشد؛ لذا در قراردادهای الکترونیکی، که به سبب ویژگی های خاصی از قبیل غیر حضوری بودن و عدم امکان رویت مورد معامله، متعاملین بیشتر در معرض ضرر و زیانهای ناشی از قرارداد می باشند، مبحث خیارات از اهمیت ویژه ای برخوردار است. مبحث خیارات در عقود الکترونیکی از حوزه هایی است که تاکنون کمتر در مورد آن بررسی جدی انجام شده است. بنابراین در این مقاله با استفاده از روش کتابخانه ای و پژوهشی، به مقایسه نحوه تحقق انواع خیارات در قراردادهای سنتی و الکترونیکی خواهیم پرداخت. آنچه حائز اهمیت است اینست که در هر حال احکام و قواعد کلی خیارات، در هر دو یکسان بوده و تنها شیوه ظهور خیارات در بستر الکترونیکی متفاوت می باشد، و البته در مواردی هم تحقق برخی از خیارات در محیط مجازی ناممکن است.
    کلیدواژگان: قرارداد الکترونیکی، خیارات، حق فسخ، قرارداد سنتی، تجارت الکترونیکی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • حقوق مدنی والدین در حقوق کنونی
    حسین خانلری بهنمیری صفحه 47
    در این مقاله سخن از حق، برای افرادی است که در قرآن به واسطه داشتن عنوان خاص جایگاه والایی به آنان داده شده است. این حقوق نه به دلیل زن یا مرد بودن این افراد بلکه به واسطه عنوان پدر بودن یا مادر بودن به ایشان عطا شده است. حقوقی که به اشخاص دیگر جز به این عناوین داده نشده است. از جمله حقوق این افراد حق حضانت است. در این مقاله سعی بر آن است که جنبه حق بودن حضانت و چگونگی تقابل آن با تکلیف بررسی شود. بحث دیگری که کمتر مورد توجه حقوقدانان قرار گرفته و در این مقاله در مورد آن سخن خواهد رفت، چگونگی احترام و اطاعت فرزندان از والدین و الزام فرزندان به این امر می باشد. در مبحث دوم این مقاله حقوق والدین طبیعی مربوط به نسب نامشروع تحت عنوان اطفال متولد از زنا مورد بررسی قرار خواهد گرفت و هم چنین حقوق سرپرست کودکان بی سرپرست که هیچ گونه رابطه خونی بین آنها وجود ندارد و در پایان نیز، تشخیص این که چه کسانی والدین طفل متولد از رحم اجاره ای بوده و چه حقوقی برای آنان ایجاد می شود، بحث برانگیز خواهد بود.
    کلیدواژگان: حقوق والدین، حق حضانت، تربیت طفل
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • مجازات تبعی در فقه امامیه
    امید رستمی غازانی، رضا واعظی صفحه 65
    حقوق دانان بر حسب معیارهای مختلف، تقسیم بندی های مختلفی را برای مجازات ها ارائه نموده اند. برحسب رابطه ای که بین مجازات ها وجود دارد، مجازات ها به مجازات های اصلی، تکمیلی و تبعی تقسیم شده اند. مجازات اصلی مجازات اولیه ای است که قانون برای هر جرمی در نظر گرفته و باید در حکم دادگاه ذکر شود و مجازات تکمیلی نیز که عمدتا به صورت اختیاری است، اختیاری است در دست قضات تا در صورت عدم کفایت مجازات اصلی مجرم را به آن نیز محکوم کنند، اما مجازات تبعی برخلاف مجازات اصلی و تکمیلی نیازی به ذکر در حکم دادگاه ندارد و به تعبیر دیگر اثری قهری است که خود به خود بر مرتکب جرم بار می شود.
    این نوشتار درصدد است به بررسی مقوله مجازات تبعی در فقه امامیه بپردازد. از آنجایی که اصطلاح مجازات تبعی برگرفته از حقوق عرفی است و در حقوق کیفری اسلام بابی تحت این عنوان مطرح نشده است شناخت مفهوم مجازات تبعی می تواند به تبیین صحیح آن از منظر فقه امامیه منتهی شود، از این روست که در مقدمه مقاله با توجه به تعاریف ارائه شده از سوی حقوقدانان سعی بر تبیین مفهوم مجازات تبعی شده است.
    در این مقاله ابتدا به تبین چالش های پذیرش مجازات تبعی از منظر گونه شناسی مجازات های شرعی و قابلیت جمع آن با مجازات های مصرحه شرعی پرداخته شده است و آنگاه در قسمت بعد به تبیین اهداف مجازات تبعی در نظام کیفری عرفی و مقایسه اجمالی این اهداف با اهداف مجازات ها در نظام حقوق کیفری اسلام و بالاخص در مجازات های تعزیری اشاره شده است. انعطاف در مجازات های تعزیری (اعم از تعزیر شرعی و حکومتی) می تواند موجب پذیرش مجازات های تبعی در قالب مجازات تعزیری شود. در این راستا سعی بر تبیین مبانی شرعی مجازات تبعی شده است که علاوه بر نصوص خاص وارده در خصوص برخی از مجازات های تبعی به بنای عقلا نیز به عنوان مبنایی کلی برای پذیرش مجازات تبعی اشاره شده است. در انتها نیز به بررسی مصادیق خاص و عام مجازات تبعی از منظر فقه امامیه پرداخته شده است. «محرومیت از ارث»، «محرومیت های ناشی از ارتداد»، «محرومیت ناشی از ارتکاب جرایم جنسی» از جمله اهم مصادیق خاص مجازات تبعی در فقه امامیه است. علاوه بر آن می توان از «سلب وصف عدالت» به عنوان مصداقی عام برای مجازات تبعی در فقه امامیه تعبیر کرد.
    کلیدواژگان: مجازات تبعی، محرومیت از حقوق اجتماعی، تعزیر، سلب عدالت
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • مفهوم تصدی به حمل و نقل و تجاری بودن آن
    حسین صادقی صفحه 97
    تصدی به حمل و نقل از جمله فعالیت های تجارتی ذاتی است که در اکثر نظام های حقوقی از جمله ایران، فرانسه به عنوان یکی از مصادیق بارز فعالیت تجاری در قوانین موضوعه پیش بینی شده است. مفهوم حقوقی تصدی به حمل و ارکان آن، همواره یک موضوع بحث انگیز در حقوق تجارت در کشور ما بوده است. در این مقاله ضمن تبیین مفهوم اصطلاحی و حقوقی «تصدی به حمل و نقل» و نقد و بررسی دیدگاه های مختلف در این خصوص، به بررسی شرایط لازم برای تجاری تلقی شدن این نوع فعالیت پرداخته و در پایان تعریف متصدی حمل را نقد و بررسی نموده و تعریف حقوقی جامعی از آن ارائه خواهیم داد.
    کلیدواژگان: تصدی به حمل و نقل، متصدی حمل و نقل، عمل تجارتی، حمل و نقل کالا، مسافر
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • اعتبار امر قضاوت شده در رای داور
    عباس نیازی صفحه 129
    با پیشرفت روزافزون داوری و نفوذ آن در میان اصحاب دعوا این سوال مطرح می گردد که آیا رای داوری نیز می تواند از اعتبار امر قضاوت شده برخوردار باشد؟ یا چون از مرجعی غیر رسمی صادر شده از این حیث معتبر نیست؟ زیرا که طرفین دعوای داوری در صورت پذیرش یا عدم پذیرش این قاعده، در هنگام اعتراض به رای داوری باید سیر متفاوتی را طی کنند که یکی اعتراض به رای داور نام دارد و دیگری رسیدگی مجدد دادگاه از آغاز به اختلاف، است. در هیچ یک از مواد قانونی صراحتا به این امر اشاره نشده است. بنابراین نیاز، در این مقاله سعی شده به پاسخ این سوال بپردازیم.
    کلیدواژگان: رای داوری، اعتبار امر قضاوت شده، قاضی، رسیدگی مجدد، داور
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • قابلیت، مطلوبیت و کیفیت انعقاد قراردادهای مشارکت در تولید در صنعت نفت ایران
    میثم یاری، کلام الله عالمی صفحه 151
    پس از تصویب قانون نفت در سال 1353 انعقاد قرارداد مشارکت در تولید در صنعت نفت ایران ممنوع اعلام گردید. بعدا نیز در قانون نفت مصوب سال 1366و سایر قوانین و همچنین در اصولی از قانون اساسی، به طرق مختلف، این ممنوعیت تداوم یافت. به نظر می رسد که دلایل عدم اقبال به استفاده از این قراردادها موانع قانونی بوده باشد؛ بدین معنی که قانون اساسی و قانون نفت 1353 و دیگر قوانین و مصوباتی که بعدا به تصویب رسیدند، دارای مفادی می باشند که مانع شرکت ملی نفت ایران در انعقاد قراردادهای مشارکت در تولید می باشند. این در حالی است که این قراردادها می توانند مزایای بی شماری را از جهات گوناگون برای کشور میزبان به ارمغان بیاورند. بر این اساس، محروم ماندن کشور ما از امکان انعقاد این چنین قراردادهایی توجیه پذیر نیست. در واقع، صرف نظر از مطلوبیت و مزایای این قراردادها، امروزه کیفیت انعقاد این قراردادها می تواند بگونه ای باشد که منع قانونی موجود را بیشتر توجیه ناپذیر نشان دهد.
    کلیدواژگان: قرارداد مشارکت در تولید در صنعت نفت، شرکتهای بین المللی نفت، حاکمیت و مالکیت بر منابع نفتی، قوانین نفت، قوانین برنامه توسعه
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
|
  • Option Contract (Concept, elements, kinds, dealers)
    Hamid Abhari, Raziye Abdosamadi Page 11
    The option contract is one of famous contracts in money exchange market. In spite of importance of this contract in world money exchange markets, it has been used a few in the Iranian markets. There are several matters about this contract including concept, nature, effects, elements and kinds of option contract. In this article, we consider concept, history, elements and kinds of option contracts and dealers of these contracts.
    Keywords: contract, option contract, concept, elements, kinds
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Place options in electronic contracts
    Ebrahim Taghizadeh, Mojgan Zolfaghar Arani Page 27
    After signing a contract valid e-mail to discuss how the liquidation plan is in Hungarian. There are different ways to dissolve the contract with the dissolution of one of them will be one of the parties, the so-called termination, and to say the option. The main basis of the option, the rule was intended to prevent loss la loss is a party to the transaction, so the electronic contracts, which due to special features such as non-sighted person cannot be traded, Mtamlyn are more susceptible to loss of contract, option topic is of particular importance. Option topic in the field of electronic contracts that are already under serious investigation has been done about it. So in this paper using a library and research, to compare how the different kinds of options in traditional and electronic contracts
    Keywords: electronic contracts, option, right of cancelation, the contract commerce electronic
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Civil rights of parents in statute
    Hossein Khanlari Bahnamiri Page 47
    In the present article we study the rights of parents who have been given high position by the “Holy Ghoran” because of having special title. Afore mentioned rights have been given not for being man or woman but because of their paternity or maternity, rights which are exclusive to mother or father not others. Right of child"custody"is one of those exclusive rights. this article tries to prove that child"custody" is a right, and also it’s differences with duty. The other points which are going to be discussed in this article are the obedience of children to parents, enforcing of children to obey their parents, . In the second section rights of natural parents as regards illegal parentage and rights of custodian of orphan children when there is no relation by blood will be clarified. At the end these questions will be posed: who are the parents of children are born from hired womb and what are those children’s rights.
    Keywords: parents, child, right of custody, training, maintaining right
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Accessory Punishment in Emamit Jurisprudence
    Omid Rostami Ghazani, Reza Vaezi Page 65
    Lawyers based on different criteria, have provided different classifications for the punishments. On the base of relationship that exists between the penalties, punishments divided to the main punishments, complementary punishments and accessory punishments. This paper seeks to examine issue of accessory punishment in Emamit law. But at first the paper explained the concept of the accessory punishment then paper firstly challenged the position of the accessory punishment in the Islamic religious punishments and then compare the goals of the accessory punishments with religious punishments. With existing flexibility in the punishment of the Tazir, Accessory punishment argued of the form of this kind of punishment. In following tried to explain the legal basis for this penalty is provided in some of the religious texts and emphasized on the "rationality" as one sources of Islamic law. At the end of the paper common and specific examples of the accessory punishment mentioned such as "Deprivation of inheritance," "deprivation originated apostasy", "deprivation originated sexual crimes", including specific examples of Islamic accessory punishments. The "missing of justice character" is explained as common example of accessory punishment.
    Keywords: accessory punishment, deprivation of social rights, Tazir, missing of justice character
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Concept of transport undertaking and being commercial
    Hossein Sadeqi Page 97
    One of inherent commercial activities is transport undertaking which is foreseen as one of the most obvious examples for commercial activity in enacted codes at almost legal systems such as Iran and France. Legal Concept of transport undertaking and its elements has been a discussable issue in commercial law at our country. In this article, well describe and analyze legal and phrase concept of "transport undertaking" and will examine and criticize different views about this issue. in addition, well consider conditions which have to being for considering transport undertaking as a commercial activity. Finally, well examine and criticize definition of transport undertaker (carrier) and will present exhaustive legal definition of it.
    Keywords: Transport undertaking, carrier, commercial activity, carriage of goods, passenger
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Les judicial in arbitration award
    Abbas Niyazi Page 129
    In a governmental court when a judge decision about variance this hold have a rule who’s name is Les judica (Autorite de la chosejugdee) that means the party cannot say again this case.In this research we want to find answer this question rule is current to arbitration or not. Because if a variance is solve by a arbiter haven’t this rule fey again say this case in a new arbiter or a overnmental court and this is seem not true because if can again say a case who solved by arbiter the arbitory is absurd. And we see Iran law & other country about this rule.
    Keywords: Arbitration, Les judica, Arbiters, judge, Award
    Abstract View Paper Original: Persian
  • The Possibility, Desirability and Quality of Ratification of the Product Sharing Agreements in Iran's Oil Industry
    Meysam Yari, Kallamolah Alemi Page 151
    after the ratification of the oil act of 1353, the using of product sharing agreements in Iran’s oil industry became banished. After that, in the oil act of 1366 and in the other acts, and also in some articles of the constitutional law, this prohibition continued. It seems that the main reason for not using such contracts is because of the legal barriers; that is to say, both the constitutional law and the oil acts and also the other rules which latter ratified, have contents within themselves that prohibit the Iran’s national oil company from using product sharing agreements. It is to be said that using these contracts could bring us so much advantages from different points. Therefore, being deprived of using such contracts is not justified. In fact, beyond the desirability and the good advantages which these contracts could bring for us, nowadays the process of ratifying these contracts, in comparison to the past, could be in a situation that shows us this legal barrier more unjustified. Hence, the analysis of the advantages and the desirability of such contracts and also the legal possibility of them is necessary. Also, we need to analysis the modern conditions and the circumstances for ratifying them. The summary of this research was that, by analysis of the advantages and the desirability of using such contracts at this time, we show the importance of these contracts and also responding this question that why we may have and use these contracts in our oil industry. After proving the desirability and the advantages of these contracts, we proved the legal possibility of them and by surveying all the related acts and rules, we showed that there is no legal barrier to these contracts in our legal system. In the end, we came up with some propositions about how making these contracts in the modern period.
    Keywords: Product sharing agreement, International Oil Companies, Sovereignty over, ownership of oil sources, oil laws, laws of developing programs
    Abstract View Paper Original: Persian