نشریه مطالعات تاریخی قرآن و حدیث
سال دهم شماره 1 (پیاپی 28، پاییز و زمستان 1382)

گرچه مفهوم خیر از مفاهیم بدیهی در معارف بشری است، لکن شناخت حقیقت و مصادیق عینی آن نیازمند تامل و ژرف بینی است. نگارنده در این مقاله کوشیده است با تکیه بر قرآن و حکمت، حقیقت خیر به ویژه مصادیق آن را معرفی کنید.

در آیات قرآ“از لفظ «غنا» استفاده نشده، و امر و نهی خاصی صریحا بدان تعلق نگرفته است، بلکه تمسک کنندگان به آیات، آنها را به واسطه ی دلایل خارجی همچون احادیث وارده در این باب دلیل بر حرمت گرفته اند. در این آیات الفاظی نظیر «قول زور»، «باطل» و «لهو الحدیث» آمده است که برخی آنها را به «غنا» مهنا کرده اند. در باب غنا و موسیقی، آیات و احادیثی دال بر حرمت و حلیت وجود دارند که هیچ یک توانایی اثبات حکم مطلق غنا را نداشته و وافی به مقصود قائلان به حرمت مطلق یا حلیت مطلق نیست.

در این نوشتار، مطالب و خاطراتی نقل می شود، تا دست مایه و چراغ راه فراهم آوردن روش هایی صحیح و کارآمد در «آموزش قرآن» به کودکان و نوجوانان و دیگران باش. خاطرات طه حسین نشان می دهد تا زمانی که روش غربی آموزشی در کشورهای اسلامی راه نیافته بود، آموزش مکتب خانه ای بسیار کارآیی داشته است؛ اما با هجمه ی فرهنگ غربی، آموزش مکتب خانه ای رو به افول می گذارد.

ارزیابی روایاتی که در زمینه ی فترت وحی به دست آمده است، نشان می دهد که آنچه از فترت وحی بر سر زبان راویان افتاده و برای نسل های بعدی نقل شده است، چیزی جز تاخیری که در پاسخ مشرکان در خصوص سوالات مربوط به داستان اصحاب کهف، موسی و خضر، و یاجوج و ماجوج رخ داده، نبوده و این فترت نیز بیش از چهل روز به طول انجامیده است؛ حال آنکه فترت های طولانی تری هم بهوقوع پیوسته؛ اما به جهت خبر ساز نبودن در تاریخ ثبت نشده است.