فهرست مطالب

علوم پایه - سال سیزدهم شماره 1 (1379)

نشریه علوم پایه
سال سیزدهم شماره 1 (1379)

  • 45 صفحه، بهای روی جلد: 2,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1379/10/12
  • تعداد عناوین: 7
|
  • بررسی اثرات میدان لکترومغناطیسی متناوب با فرکانس بسیار پایین بر رشد و نمو روزفیلا ملانوگاستر (مگس میوه)
    کاظم پریور، مهناز آذرنیا، غدیره میر ابوالقاسمی صفحه 1
    به منظور بررسی اثرات زیستی میدان های الکترومغناطیسی متناوب (AEMFS)، مراحل رشد و نمو تخم و لارو 1 و 2 و 3 درروزوفیلا ملانوگاستر (نوع وحشی) در معرض میدان 50HZ و mT 11 قرار داده شدند. میدان به وسیله یک جفت سیم پیچ هلمهولتز تولید شد. هر یک از مراحل رشد و نمو به طور جداگانه برای 2، 4، 6 و 8 ساعت در معرض میدان AEMFS قرار گرفت. مگس های بالغ از لحاظ ویژگی های ظاهری بدن شامل: سر، سینه و شکم مطالعه شدند و تغییرات مشاهده شده در گروه ها مقایسه گردیدند. فراوانی مگس های ناهنجار با استفاده از روش های آماری در p<0.05 تجزیه و تحلیل شد. نتایج حاصل از گروه های تجربی در مراحل لاروی افزایش معنی داری را در تعداد افراد ناهنجار نشان داد، در حالی که نتایج به دست آمده از تخم های در معرض میدان قرار گرفته معنی دار نبود. همچنین معلوم شد که مدت زمان میدان دهی ارتباط معنی داری با افزایش تعداد مگس های ناهنجار دارد. مقایسه درصد مرگ و میر و وابستگی جنسی در مگس های ناهنجار در گروه های کنترل و میدان دیده معنی دار نبود. ذرات سیاه رنگی در مایع شکمی تعدادی از نمونه های میدان دیده، مشاهده شد. آنالیز شیمیایی این ذرات، که در نسلهای متمادی انتقال یافته بودند، مواد کانی مانند +Na و +Mg، و غیره را همراه با برخی مواد آلی ناشناخته روشن ساخت.
  • تجزیه و تحلیل داده های ژنتیک با استفاده از روش نمو نه گیری گیبز...
    غلامرضا جندقی. احمد صادقی صفحه 13
    در تجزیه و تحلیل پیوند ژنتیکی، وقتی یک صفت ارثی بر اساس عوامل ژنتیکی و محیطی مورد بررسی قرار می گیرد، محقق نیازمند برآورد تعدادی پارامتر و آزمون چند فرضیه است. از آنجا که فقط فنوتیپ افراد مشاهده می شود، محاسبه تابع درستنمایی مستلزم در نظر گرفتن تمام ترکیبات ژنی سازگار با فنوتیپهای مشاهده شده خواهد بود. تعداد این ترکیبات با افزایش اندازه شجره، افزایش می یابد. یک راه طبیعی برای توفیق در این محاسبات حجیم، استفاده از روش های مونت کارلو است. در این مقاله، از روش نمونه گیری"گیبز" برای محاسبات استفاده شده است.
    کلیدواژگان: روش گیبز، تجزیه و تحلیل پیوند ژنیتیکی
  • تاثیر مشتقات ویتامین A بر روی سنتز پروتئین و RNA در سلولهای ماکروفاژ
    عذرا ربانی چاد گانی. دینا مرشدی صفحه 19
    در این بررسی، اثر یکی از مهمترین مشتقات ویتامین A به نام آل- ترانس- رتینوئیک اسید، بر برخی از فرایندهای متابولیسمی سلولهای ماکروفاژ، از جمله سنتز پروتئین و RNA، مورد مطالعه قرار گرفته است. با استفاده از روش های دخول مواد رادیو اکتیو در پروتئین ها و RNAی تازه سنتز شده و تعیین میزان تولید آنیون سوپر اکسید در سلولهای ماکروفاژ کشت داده شده در حضور رتینوئیک اسید و در غیاب آن نتایج زیر بدست آمده است:رتینوئیک اسید در فرایندی وابسته به غلظت ماندگاری سلولی(Cell Survival) را تحت تاثیر قرار داده و غلظت 7-10 مول اثر تحریکی نشان می دهد. این اثر به حضور سرم جنین گوساله در محیط نیاز دارد. میزان دخول اسیدهای آمینه نشاندار در پروتئین های تازه سنتز شده در زمان های 16-18 ساعت افزایش می یابد و بالاترین میزان سنتز پروتئین را نشان می دهد. اندازه گیری میزان RNAی سنتز شده نشان می دهد که در همه نمونه ها میزان سنتز RNA نسبت به کنترل (شاهد) بالاتر است و زمان 16-18 ساعت بیشترین مقدار را نشان می دهد. استفاده از بازدارنده های سنتز پروتئین و RNA تاثیر رتینوئیک اسید بر دو فرایند یاد شده را تایید می کند.
  • نگاره مشتقهای درونی و درونی تعمیم یافته در جبرهای باناخ
    محمد فرشی صفحه 27
    در این مقاله نشان می دهیم نگاره مستق درونی sa در رادیکال جبر باناخ است اگر و تنها اگر به ازای هر نمایش تحویل ناپذیر p،(a) p یک عملگر اسکالر باشد. همچنین نشان می دهیم که نگاره مشتقهای درونی متناظر با اعضای طیف شبه مرکز o در برخی جبرهای باناخ در رادیکال جبر باناخ قرار میگیرد. در نهایت پاره ای از نتایج در مورد مشتقهای درونی را برای مشتقهای درونی تعمیم یافته ثابت می کنیم.
    کلیدواژگان: مشتق درونی، مشتق درونی تعمیم یافته، رادیکال جبر باناخ و جبر باناخ
  • مقایسه اثرات آلکالوئیدهای گیاه اسفند بر دمای بدن موش سفید کوچک (سوری)
    سعید کیانبخت، طاهره مبشری، مسعود محمود یان صفحه 33
    هارمین، هارمالین، هارمان و نورهارمان از گروه آلکالوئیدهای بتا- کربولین موجود در گیاه اسفند (Peganum harmala L.) هستند. هارمان و نورهارمان از این نظر که به طور درونزاد در بافت های پستانداران یافت می شوند، اهمیت ویژه ای دارند. در این مطالعه، اثرات آلکالوئیدهای مذکور بر دمای بدن موش سفید کوچک (سوری) با یکدیگر مقایسه شدند و با استفاده از فلومازنیل، آنتاگونیست گیرنده های بنزودیاوپینی، نقش گیرنده های بنزودیازپینی در کاهش دمای ناشی از این آلکالوئیدها مورد بررسی قرار گرفت. نظر به اینکه فعالیت حرکتی(locomotion) بر کنترل دمای بدن موش سفید کوچک تاثیر می گذارد، اثرات این ترکیبات بر فعالیت حرکتی در همان دوزها و شرایطی که بر دما مؤثر بودند نیز بررسی شد. این بررسی ها روی موش سفید کوچک و با استفاده از هارمین، هارمالین، هارمان، نورهارمان و فلومازنیل صورت گرفت. دمای بدن جانور با قرار دادن یک ردیاب (پروب) در مقعد، و نیز فعالیت حرکتی آن با استفاده از دستگاه سنجش این فعالیت، که دارای دو مبدل فرا صوتی بود، اندازه گیری شد. هارمین mg / kg 5، 2.5، 1.5، 0.5 درون صفاتی، هارمالین mg / kg 5، 2.5، 1.5، 0.5 درون صفاقی بر حسب دوز، دمای بدن را کاهش دادند ولی بر فعالیت حرکتی تاثیری نداشتند. تفاوت معنی داری بین سقف اثربخشی (efficacy) این آلکالوئیدها در پایین آوردن دما وجود نداشت، ولی قدرت اثربخشی (potency) هارمان به طور معنی داری بیشتر از سایر آلکالوئیدها بود(p<0.05). فلومازنیل افت دمای ناشی از آلکالوئیدها را خنثی (آنتاگونیزه) نکرد. آلکالوئیدهای اسفند در دوزهایی که بر فعالیت حرکتی بی اثرند، دمای بدن موش سفید کوچک را بر حسب دوز پایین می آورند. چنین به نظر می رسد که گیرنده های بنزودیازپینی در این کاهش دما نقشی ندارند.
    کلیدواژگان: آلکالوئیدهای اسفند، بتاکاربولین، دمای بدن، موش سفید کوچک (سوری)
  • تاثیر تیو سولفات نقره sts بر رشد و نمو گیاه سیب زمینی در شرایط کشت این ویترو...
    علی اکبر احسانپور، معصومه حسن زاده صفحه 37
    گیاه سیب زمینی (Solanum tuberosum) یکی از گیاهان زراعی با ارزش از نظر تغذیه و تولیدات صنعتی و دارویی است. تکثیر این گیاه به روش کشت بافت می تواند به تولید گیاهان سالم و عاری از عوامل بیماری زا و ویژه ویروسها بینجامد، از سوی دیگر، فن آوری کشت بافت زمینه انتقال ژن و تراریختی را در این گیاه فراهم می سازد. تجمع اتیلن در ظرف سر بسته کشت بافت یکی از مشکلات شناخته شده است. در کشت قطعات ساقه همراه با جوانه سیب زمینی تجمع اتیلن منجر به ایجاد ریشه های جانبی، کوچک شدن برگها و رشد در ضعیف ساقه می شود. در این مطالعه، استفاده از بازدارنده های فعالیت اتیلن مانند تیوسولفات نقره (STS) غلظت 80 میکرومولار در محیط کشت باعث افزایش سطح برگ، وزن خشک، کلروفیل و رشد مطلوب ساقه گردید. همچنین، غده های حاصل از کشت نمونه های گیاه تیمار شده با STS نسبت به شاهد از نظر تعداد و وزن افزایش قابل ملاحظه ای را نشان دادند. جلوگیری از فعالیت اتیلن احتمالا از طریق بر هم کنش با سایر هورمونها مانند جیبرلین GA) 3 A3) با تحریک تقسیم سلولی موجب بهبود رشد و نمو گیاه سیب زمینی در شرایط آزمایشگاهی (در شیشه) می گردد و می تواند در کشت و تکثیر قطعات سیب زمینی به طور معمول توصیه شود.
  • چکیده انگلیسی
    صفحه 43