فهرست مطالب

کتاب نقد - پیاپی 32 (پاییز 1383)

نشریه کتاب نقد
پیاپی 32 (پاییز 1383)

  • 305 صفحه، بهای روی جلد: 9,800ريال
  • تاریخ انتشار: 1383/08/15
  • تعداد عناوین: 14
|
  • سرآغاز
    صفحه 1
  • اندیشه
  • مبانی سیاسی - اجتماعی صهیونیسم
    مرتضی شیرودی صفحه 4
    اندیشه صهیونیسم به سرعت زاده نشد، بلکه همانند هر پدیده اجتماعی دیگر، در بستر زمان و درپی شکل گیری حوادث گوناگون تولد یافت. زمینه هایی که به زایش صهیونیسم انجامید، در گوشه و کنار جهان روی داد، و پیش از آن که به شکل اسرائیل غاصب (رژیم اشغالگر قدس) ظهور کند، در خارج از فلسطین اشغالی قوام یافت؛ بنابراین جای تعجب نیست که کنفرانس بال در 1898 در سوئیس ازسوی صهیونیست ها به رهبری «هرتصل» تشکیل و در آن رسما صهیونیسم زاده شود و اندیشه تشکیل یک دولت یهودی شکل گیرد. پس از آن، صهیونیست ها کوشیدند با تلاش های دیپلماتیک، تصمیمات کنفرانس بال را به اجرا درآورند؛ ولی ناکامی آنان، «وایزمن» را پس از مرگ هرتصل بر آن داشت تا با اتخاذ شیوه های عملی مانند تشویق به مهاجرت به فلسطین در تحقق دولت یهودی بکوشند.
    البته نرمش و همکاری ترک های جوان در امپراتوری عثمانی با صهیونیست ها، راه را برای اجرای مقاصد صهیونیستی گشود. افزون بر آن، با بروز و تشدید اختلافات میان ترک ها و شکست و فروپاشی امپراتوری عثمانی در جنگ جهانی اول، خیانت انگلیسی ها به اعراب و حمایت بی دریغ از صهیونیسم، درخت شوم صهیونیسم و اسرائیل غاصب را بارور کرد.
    اعلامیه بالفور یا موافقت دولت انگلیس با درخواست صهیونیست ها برای تشکیل یک دولت یهودی در فلسطین، پایه سیاست های آینده انگلیس در فلسطین را بنا نهاد. از آن پس کنفرانس ورسای، جامعه ملل و میثاق آن را به تصویب رساند، جامعه ملل، کشورهایی را که باید تحت قیومیت قرار گیرند، تعیین و کنفرانس سان ریمو، دولت های قیم را مشخص کرد. نتیجه این تحولات، قیومیت انگلیس بر فلسطین بود. انگلیس در دوران قیومیت با اقدامات مختلف، زمینه اجرای وعده بالفور و تاسیس دولت اسرائیل را فراهم آورد. در جریان جنگ جهانی دوم و به ویژه پس از آن، با ضعف امپراتوری انگلیس، حمایت های همه جانبه آمریکا، جانشین حمایت های انگلیس از صهیونیست شد؛ ازاین رو آمریکائیان با جانبداری از قطعنامه سازمان ملل متحد درباره تقسیم فلسطین، دست صهیونیست ها را برای توسل به زور برای تشکیل دولت یهودی اسرائیل بازگذاشتند.
    کلیدواژگان: صهیونیسم، یهود، اسلام، هرتصل، فلسطین، مسلمانان، امپراتوری عثمانی، انگلیس، اسرائیل، آمریکا، رژیم اشغالگر قدس، انقلاب اسلامی، امام خمینی (ره)، ایران، سازمان ملل، اعلامیه بالفور، اعراب
  • ناصر پورپیرار صفحه 45
    اصولا تاریخ نویسی در ایران به عنوان کنکاشی در پیشینه اقوام این کشور، پدیده ای جدید است؛ به عبارت دیگر تاریخ نگاری ای که به جست وجوی مسائل پیش از اسلام و در واقع خاستگاه تمدنی ایرانی می پردازد، از صد سال اخیر آغاز شده و از ویژگی های آن، ملی نبودن آن است؛ یعنی در صد سال اخیر تاریخ نگار خودی به چشم نمی خوردو سلسله ای از مطالب مشاهده می شود که از سوی روس ها، انگلیس ها، آلمانی ها یا فرانسوی ها به عنوان تاریخ برای ما فرستاده شده است و ما خود درباره این مطالب کنکاشی نکرده و هیچ گونه تحقیقات ملی درباره درستی و نادرستی مطالب انجام نداده ایم.
    پیش تر در قرن های سوم، چهارم، پنجم... هجری نیز مورخان اسلامی، مطالبی درباره ایرانیان و تاریخ پیش از اسلام و نیز تاریخ زمان خود بیان کرده اند؛ ولی آن چه به تاریخ پیش از اسلام بازمی گردد و در کتاب های مورخان اسلامی مضبوط و منثور است، قابل تعمق می باشد و جالب این که آقایانی که معتقدند در دانشگاه های اروپایی و امریکایی تحقیقات نوین علمی برای ما کرده اند، بیشتر استنادهایشان به همان نوشته هایی است که مورخان اسلامی هزاره پیش انجام داده اند؛ در نتیجه می توان گفت که این تاریخ نویسی اخیر، ارزشی برتر از نوشته های مورخان اسلامی هزاره پیش ندارد.
    منبع تاریخی دیگری نیز در اختیار داریم که از قرن چهارم هجری باقی مانده و آن، «شاهنامه فردوسی» است که بها دادن به این کتاب به عنوان منبع تاریخ، چندان درست نیست؛ زیرا این کتاب بیانی شاعرانه درباره موضوع هایی است که هیچ استناد تاریخی به همراه ندارد و بیان مطالبی است که دست کم به دوهزار سال پیش از نگارشش باز می گردد و گفت وگوی یک شاعر درباره مسائل دوهزار سال پیش از زمان خود، آن هم بدون ارائه سند، از نظر مورخ جز قصه گویی ارزیابی نمی شود.
  • محمد مهدی کریمی نیا صفحه 62
    امروزه مساله فلسطین و جنایات اسرائیل برضد مردم بی دفاع آن، وارد حساس ترین مرحله خود شده است. در حقیقت این موضوع منطقه ای نیست؛ بلکه در راس موضوعات جهانی قرار گرفته است.
    گرچه افکار عمومی جهان و بیشتر دولت ها این جنایات را محکوم کرده اند، ولی ایالات متحده امریکا به دولت اشغالگر اسرائیل و شخص «شارون» کمک فراوانی می کند؛ به گونه ای که در این زمینه، همه مصوبات شورای امنیت بر ضد این کشور را «وتو» کرده است.
  • حسین کلباسی اشتری صفحه 89
    هرگاه از «عهد»، «پیمان» و مانند آن سخن به میان می آید، ذهن ما متوجه امری می گردد که دارای دو جهت است؛ یعنی به اصطلاح با مفهومی سروکار خواهیم داشت که از زمره مفاهیم اضافی است. عهد از سوی انسان، با کسی یا چیزی منعقد می شود و گویی در این حال، طرفین متعهد و ملزم به انجام کار یا قولی می شوند و در صورت عدم التزام باید متحمل خسارات یا تبعات ناشی از تخلف خود گردند.
    در میان افراد و جوامع انسانی، همواره صورت ها و مراتبی از عهد، پیمان، میثاق و مانند آن وجود داشته و دارد و هیچ صورتی از صورت های حیات آدمی، خالی از این مقوله نیست، حتی آدمی گاه با خودش در انجام کاری عهد می بندد و گویی طرف او در این پیمان، وجود خودش بنفسه است؛ ولی عالی ترین شکل عهد و پیمان، پیمانی است که میان انسان و خدا (یا در برخی فرهنگ ها، خدایان) بسته می شود. این صورت از عهد با تمامی اشکال و اقسام پیمان ها و میثاق های رایج در جوامع بشری تفاوت داشته، مبدا زایش بسیاری از آداب و عادات و شکل گیری برخی از شوون مادی و معنوی تمدن ها و فرهنگ ها شده است. این گونه از عهد و پیمان، گاه در صورت گفت وگوی میان انسان و خدایان ظاهر شده است
  • محمد رحیم عیوضی صفحه 107
    خاورمیانه به سبب موقعیت ژئوپلتیک و ژئواستراتژیک، منطقه ای مهم است؛ به گونه ای که همواره توجه دولت های جهان و قدرت های بزرگ را به خود جلب کرده است. بسیاری از تحولات خاورمیانه ای، به ویژه در قرن بیستم، نشانگر اهمیت فوق العاده این منطقه برای قدرت های جهان است؛ چنان که می توان یکی از ثمرات سیاست های توسعه طلبانه قدرت های بزرگ منطقه را در پیدایش رژیم اسرائیل جست وجو کرد.
    امروزه اسرائیل مظهر اراده و خواست سیاست های توسعه طلبانه قدرت های استعماری است و تجزیه و تحلیل درباره سیاست گزاری های خارجی اسرائیل در منطقه، بازتابی از آن اراده سلطه جهانی است. آینده اسرائیل تحت تاثیر مناسبات اقتصادی خاورمیانه ای، یکی از مهم ترین جنبه های سیاست سلطه گرانه محسوب می شود؛ بنابراین مطالعه سیاست ها، اهداف، ابزار اجرایی و عوامل موفقیت اسرائیل در بعد اقتصادی قابل توجه است.
  • مهشید صفایی صفحه 125
    بررسی صهیونیسم و تفکر درباره جلوه ها و جوانب گوناگون آن، امری دشوار و دراز دامن است و اقتضا دارد که با حوصله و صلابت ویژه ای به آن پرداخته شود؛ زیرا در این حوزه کاملا ویژه، مساله ای که پژوهشگر، متفکر، منتقد و... با آن روبه رو است، امر علمی محض با شرایط حاکم بر مسائل و مجامع علمی نیست؛ از این رو شیوه برخورد با هرگونه طرح و نظریه عمیق و جاندار علمی، هیچ گونه سنخیتی با علم و رویکردهای علمی ندارد؛ زیرا براساس اظهارنظر پروفسور «روژه گارودی»، این یک حوزه «ممنوع» است. ایشان متذکر شده اند که در فرانسه، می توان از جزم های کاتولیک یا مارکسیسم انتقاد کرد، لامذهبی یا ملی گرایی را مورد انتقاد قرار داد، نظام های شوری، ایالات متحده یا افریقای جنوبی را محکوم و هرج ومرج طلبی یا نظام سلطنتی را تقبیح کرد، بدون این که این انتقادها، ما را بیش از حد معمول یک مجادله یا تکذیب، در معرض خطر قرار دهد. اگر تحلیل صهیونیسم را مطرح کنیم، به دنیای دیگری پا می گذاریم و از محدوده ادبیات، به حوزه قضایی منتقل می شویم.
  • گفت و گو
  • صفحه 147
    دوست محمدی: بسم الله الرحمن الرحیم، قبل از شروع بحث لازم می‎دانم، ابتدا از مدعوین ارجمندی که دعوت ما را برای شرکت در این گفتمان پذیرفتند، تشکر کنم و خیلی مختصر به معرفی آقایان بپردازم. جناب آقای شمس‎الدین رحمانی که سابقه طولانی در مباحث مربوط به شناخت صهیونیسم دارند و آثار ارزشمندی نیز در این زمینه آفریده‎اند. جناب آقای سروش نژاد، مدیر مؤسسه ندا و جناب آقای علیرضا سلطان‎شاهی، مدیر مرکز مطالعات فلسطین.
    همان‎گونه که آگاه هستید، موضوع بحث ما پرداختن به ابعاد و جنبه های ناگفته یا کمتر گفته شده صهیونیسم جهانی است.
  • محمد امیر شیخ نوری صفحه 175
    مساله بازگشت یهودیان به فلسطین و تاسیس جامعه و حکومت اسرائیل در اصل نه صهیونیستی بود و نه یهودی؛ بلکه ازسوی کشورهای استعمارگر اروپا به خاطر منافع و ایجاد پایگاهی در منطقه مطرح می شود. برای حفظ این منافع، ناسیونالیسم یهود که پدیده ای کاملا اروپایی بود به وجود می آید و در نیمه دوم قرن نوزدهم در کشورهای اروپای غربی و روسیه شروع می شود و توسعه می یابد.
    به طور مسلم موضوع صهیونیسم به ریشه یابی سیاست های تشکیل دهنده آن نیاز دارد و بی تردید این مهم، بدون شناخت علمی پدیده صهیونیسم ناممکن است. این مقاله می کوشد تا به بررسی این عوامل بپردازد.
  • محمد منصورنژاد صفحه 196
    در فرهنگ جهانی به دنبال تاثیر تبلیغات غربیان و متاثر از نفوذ صهیونیست ها، چهره سیاه، پلشت و وحشتناکی از فاشیسم که پدیده ای مدرن در نیمه نخست قرن بیستم است نمایان شده است و همه رژیم های مستبد و توتالیتر را با فاشیست ها و «موسولینی»ها و «هیتلر»ها مقایسه می کنند. از جمله دلایل مذموم بودن فاشیسم و رژیم های فاشیستی آن است که در جنگ دوم جهانی بر یهودیان و صهیونیست ها، ستم های فراوان روا داشته اند و منازعه با فاشیسم در جهت توجیه و مشروعیت صهیونیست ها به کار گرفته می شود.
  • محمد علی منصوریان صفحه 217
    حرکت جهانی صهیونیسم از اواخر قرن نوزدهم به رهبری «هرتزل» در کنفرانسی که در سال 1897 در شهر بال سوئیس برگزار شد، بنا نهاده شد. بعد از جنگ جهانی اول، کانون ملی یهودیان در فلسطین به قیمومیت انگلیس تشکیل گردید و پس از جنگ دوم جهانی با محاصره و خرید (البته کل زمین هایی که یهودیان خریدند، هرگز از 2% تجاوز نکرد؛ ولی یهودیان مدعی هستند که زمین های فلسطینیان را خریدیم و با همین ادعا، خود را مالک بر کل سرزمین فلسطین می دانند!) زمین های فلسطینی، تبدیل به دولت و کشور اسرائیل شد؛ حتی در اواخر قرن نوزدهم، یعنی تقریبا 50 سال قبل از کنفرانس بال، نخست وزیر وقت انگلستان «بنیامین دیزرائیلی» به یک خانواده بزرگ یهودی قول تشکیل حکومت و دولتی یهودی در فلسطین را داده بود.
  • ترجمه
  • زاهد ویسی صفحه 232
    صهیونیسم به عنوان یک مکتب، ایدئولوژی، دین یا هر اسم و ایسم دیگری که باشد، بدون تردید یکی از جنجال برانگیز ترین اموری است که تاریخ بشر به خود دیده است. هم دوستان، هواداران و پیروانش را به خود مشغول کرده، هم دامنگیر افراد و جماعت های دیگر شده است. عده ای ریشه های آن را در تاریخ های دور و دراز می جویند و پاره ای آن را امری مستحدث و نو پیدا برمی شمارند. برخی آن را ضرورتی تاریخی قلمداد می کنند و بعضی آن را جعل ناموزون و غده سرطانی به شمار می آورند. خود آن نیز از یک سو چنگال تعلق به خاک، زمین و جغرافیا دوخته است و ازسویی ادعا می کند که به سوی هفت آسمان بال گشوده و امت برگزیده خداوند و دربردارنده روح ممتاز اوست. از یک سو برای عده ای از سرگردان های تاریخ و جماعت های پراکنده، منادی صلح، صفا و بازگشت به روزهای خوش گذشته است و ازسوی دیگر برای دسته دیگری از انسان ها، حامل پیام مرگ، نابودی، آوارگی، سرگردانی، خانه به دوشی و ویلانی است.
    از جانبی ادعای ذلت، زبونی، انزوای همیشگی و زندگی مجبورانه در بیشتر برهه های تاریخ می کند و از جانبی دیگر مدعی قدرت فراتر از حد بشر و داشتن دست های پنهانی است که حوادث و امور جاری را در بستری غیر از حوزه معمول و متعارف سوق می دهد.
    با آن که در حقیقت «این چنین شیری، خدا هم نافرید»، اکنون تعجب در این است که چگونه چنین موجودی که هیچ یک از اعضا و جوارح آن با یکدیگر همخوانی ندارد، نه تنها توانسته است زنده بماند، بلکه زندگانی دیگران را نیز به خطر اندازد.
  • امیر رضا دهقانی نیا صفحه 268
    سیطره صهیونیسم بر رسانه های فراگیر جهان، امروزه دیگر امری انکارناپذیر است. اهدافی را که «راشورون»، خاخام یهودی، در سال 1869 در سخنرانی خود در شهر «پراگ» مبنی بر الزام سیطره کامل یهود بر رسانه های جمعی اعلام کرده بود، اکنون محقق شده است. «راشورون» معتقد بود که پس از طلا، دستگاه های خبررسانی به ویژه مطبوعات که در آن زمان مهم ترین ابزار اطلاع رسانی در دنیا محسوب می شد دومین ابزار صهیونیست برای استیلا بر جهان است؛ بنابراین از همان آغاز با برنامه ریزی های دقیق، حساب شده و صرف هزینه های کلان، تلاش بی وقفه ای را برای به دست گرفتن جریان های اصلی خبررسانی و مطبوعات در سرتاسر دنیا آغاز کردند.
  • روزآمد
  • رامین شریف زاده صفحه 293
    سیطره صهیونیسم بر رسانه های فراگیر جهان، امروزه دیگر امری انکارناپذیر است. اهدافی را که «راشورون»، خاخام یهودی، در سال 1869 در سخنرانی خود در شهر «پراگ» مبنی بر الزام سیطره کامل یهود بر رسانه های جمعی اعلام کرده بود، اکنون محقق شده است. «راشورون» معتقد بود که پس از طلا، دستگاه های خبررسانی به ویژه مطبوعات که در آن زمان مهم ترین ابزار اطلاع رسانی در دنیا محسوب می شد دومین ابزار صهیونیست برای استیلا بر جهان است؛ بنابراین از همان آغاز با برنامه ریزی های دقیق، حساب شده و صرف هزینه های کلان، تلاش بی وقفه ای را برای به دست گرفتن جریان های اصلی خبررسانی و مطبوعات در سرتاسر دنیا آغاز کردند.
|
  • The Project of Zionism (An Analysis of Political-Social Basics of Zionism
    Morteza Shiroudi Page 4
    The idea of Zionism was not born out of the blue, but like any other social phenomenon it evolved gradually. The grounds for establishment of Zionism took shape in various parts of the world and before being presented as the usurper Israeli regime, were established as a distinct entity outside Israel. Therefore, it is no surprise that the 1898 Basel conference in Switzerland was sponsored by Zionists led by Herzl and directly gave birth to what we today know as Zionism. After that, the Zionists tried to enforce the decisions made in Basel conference through diplomatic efforts. However, their failure prompted Weizmann to adopt practical methods after death of Herzl such as encouraging Jews to migrate to Palestine and realize a Jewish government there.Of course, lenience shown by Ottoman Turks toward Zionists facilitated their plots. After the First World War and disintegration of the Ottoman Empire, treachery of the Great Britain against the Arabs and its lavish support for Zionism flourished the ominous tree of Zionism and the usurper Israeli regime.The Balfour Declaration announcing British government's consent to establishment of a Jewish government in Palestine founded future policy of that country in Palestine. Afterwards, the League of Nations was established through Versailles Conference. The League of Nations specified protectorate countries and San Remo Conference clarified the list of governments to be in charge of those protectorates. The result was British mandate over Palestine. During its mandate, the Great Britain took various measures to pave the way for the implementation of Balfour Declaration and establishment of the Israeli government. During the Second World War and due to ensuing weakness of the British Empire, it was replaced by the America, which continued to support Zionists in Palestine. By supporting a UN resolution on division of Palestine, the Americans gave carte blanche to Zionists to use force to pave the way for the establishment of a Jewish government in Israel.
  • Mohammad Mehdi Karimi, Nia Page 62
    Researcher at Theological School, University Lecturer, M.A. in International Law The performance of political Zionism has been on many occasions similar to Jews during past 2,000 years. Of course, some functions might be exclusive to Zionism, but in most instances they are common between Zionism and Jews.This article briefly discusses the ideological and religious nature of Zionism and Judaism. Then it will become quite clear that most of their anti-human and warmongering behavior during the course of history, especially during recent decades has been based on their religious and ideological ideas. They never coexisted with non-Jews and other nations and always sought to penetrate international power, economic and political bases.
  • Mohammad Amir Shiekh, Nouri Page 175
    The issue of Jews returning to Palestine and establishment of the Israeli state was neither a Zionist nor a Jewish idea. It was fostered by colonialist European countries due to their interest in having a regional base. To protect those interests, the Jewish nationalism – which was a totally European phenomenon – was born. It was started in West European countries and Russia during the second half of the 19th century and spread rapidly.Undoubtedly, scrutinizing the issue of Zionism needs a study of its roots. In the absence of such a study, scientific recognition of Zionism as a phenomenon will not be possible. This article aims to address those root causes.
  • Mohammad Mansour, Nejad Page 196
    The global culture has delineated a bleak picture of fascism – a phenomenon related to the first half of the 20th century – due to Western propaganda and influence of Zionist circles and all totalitarian regimes are currently compared with fascists like Mussolini and Hitler. A reason cited frequently for chiding fascist regimes is the alleged crackdown on Jews and Zionists during the Second World War and fighting fascism has been used as a tool to justify the cause of Zionism.This article proves that firstly, all allegations about mistreatment of Jews by fascists were not true, and secondly, the Zionists today are doing the same to Palestinians that was done by fascists during past decades.This article poses a basic question about the fundaments of fascism and to what extent those fundaments conform to Zionism and its functions?
  • Zahed Veisi Page 232
    Zionism as a school of thought or an ideology or under any title is one of the most controversial affairs of the human history, which has both preoccupied its proponents and plagued other groups of people. Some believe that it is rooted in ancient history, but others consider it to be a new phenomenon. Some consider it a historical necessity while others say it is a cancerous tumor. The phenomenon itself tries to conquer more lands, on the one hand, while claiming to have its eyes to the skies and being the God's selected ummah, on the other hand. On the one hand, it promises good times and a return to the past for some homeless people, and on the other hand, it bears the message of death and destruction for another group of people.On the one hand, it claims to have been lived in constant isolation during a long history, and on the other hand, claims to have superhuman power enabling it to channel current affairs toward unusual destinations. The question is how come that such a rare creature has not only been able to survive, but also to threaten the existence of other entities?The book that we are going to briefly discuss here is an all-encompassing and thoughtful book which has been compiled away from prejudgment and has analyzed all aspects of this creature with accuracy. It goes without saying that such an ambiguous subject will need such a scrutiny, especially that the writer and other Muslims are targets of poisonous arrows cast by this demon.