فهرست مطالب
پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات
سال هجدهم شماره 3 (پیاپی 40، بهار و تابستان 1382)
- 138 صفحه، بهای روی جلد: 15,000ريال
- تاریخ انتشار: 1382/06/15
- تعداد عناوین: 12
-
صفحه 1
بازخورد یا (فیدبک) که در بسیاری از علوم فیزیکی و اجتماعی مفهوم زیربنائی داشته و از جایگاه ویژه ای برخوردار است، در فرآیند بازیابی اطلاعات نیز عنصری بسیار اساسی در تسهیل ارتباط بین استفاده کنندگان و نظام های بازیابی اطلاعات محسوب می گردد. این مقاله ضمن ارائه تصویری کلی از دو مقوله بازخورد و بازیابی اطلاعات در وجوه مختلف، به منظور تبیین نقش بازخورد در بازیابی اطلاعات2 به بحث پیرامون الگوها و دیدگاه های مختلف از جمله مهمترین نوع بازخورد، یعنی بازخورد تعاملی پرداخته است. همچنین با توجه به تاثیر شگرف فناوری های نوین اطلاعاتی در عرصه بازیابی اطلاعات و افزایش توانایی این نظامها در تعامل با استفاده کنندگان و تشخیص و تحلیل نیاز آنها و در نتیجه تبادل موثر اطلاعات، روش های متاثر از این فناوری ها و جنبه های هوشمندانه بازیابی اطلاعات نیز مورد توجه قرار گرفته است.
کلیدواژگان: بازخورد، نظام های بازیابی اطلاعات، بازخورد تعاملی -
صفحه 16
این مقاله به طور کلی به چالشها و راهکارها در امنیت شبکه می پردازد. در ابتدای مقاله به مباحثی چون: امنیت شبکه های اطلاعاتی و ارتباطی، اهمیت امنیت شبکه، سابقه امنیت شبکه، پیدایش جرایم رایانه ای، طبقه بندی جرایم رایانه ای، و راهکارهایی که برای این چالش پیشنهاد شده است از جمله کنترل دولتی، کنترل سازمانی، کنترل فردی، تقویت اینترانتها، وجود یک نظام قدرتمند و کار گسترده فرهنگی برای آگاهی کاربران و فایروالها پرداخته می شود. در آخر نیز به مساله «اینترنت و امنیت فرهنگی در ایران» و چالشهایی که در این زمینه مطرح گردیده پرداخته شده و برای رفع این مشکل پیشنهاداتی نیز ارائه گردیده است.
-
صفحه 31
در عصر اطلاعات، اطلاعات علمی- فنی زیربنای هرگونه تصمیمات جدی اجرایی و تحقیقاتی محسوب می گردد. موج اطلاعات در سالهای اخیر به شکل چشمگیری گسترش یافته و در زمانی قابل پیش بینی میزان این اطلاعات رشد سریع تری خواهد یافت. از این رو ضرورت سازماندهی این گونه اطلاعات اهمیت بیشتری می یابد در این میان آنچه حائز اهمیت است روش های دستیابی به آن می باشد. اطلاعات مرتبط بایستی به سرعت و در حداقل زمان قابل دسترسی گردد. سیستمهای رایانه ای شامل نظام مدیریت اطلاعات، نظام خبره، بانکهای اطلاعاتی و نظام های پردازش و بازیابی اطلاعات است. هر چند نظام های اطلاعاتی گوناگونی در این زمینه مورد استفاده قرار می گیرند لکن در طراحی آنها مشکلات و سئوالات مشترکی مطرح می باشند:1- چگونگی سازماندهی دانش موجود و نتایج تحقیقات علمی2- چگونگی بازیابی اطلاعات و هدایت کاربر در جهت استفاده صحیح از نظام اطلاعاتیبنابراین هر نظام بازیابی اطلاعاتی متشکل از انبوهی از اسناد و مدارک و نیز حجم قابل توجهی از پرسش ها و سوالات است و شیوه هایی را دربر می گیرد که به تناسب هر یک از پرسش های جستجوگر، اسناد و مدارک متناسب و مرتبط با آن را بازیابی و در اختیار قرار دهد. این شیوه عبارتند از:1- ذخیرهء اطلاعات (به کارگیری عناصری جهت بازیابی و ارائه اطلاعات ذخیره شده) این بخش محتوای مدرک علمی را توصیف نموده و به شکلی ارائه می دهد که براساس ویژگی های آن اسناد و مدارک بازیابی می شوند. یکی از این روش ها، کاربرد اصطلاحنامه و تعیین توصیفگرها براساس نظام منطقی مفاهیم و ارائه محتوای مدارک است.2- بازیابی اطلاعات (به کارگیری عناصری جهت تعیین نیازهای اطلاعاتی کاربران)این بخش می تواند سوالات و نیازهای اطلاعاتی استفاده کنندگان را به گونه ای شکل دهد که بواسطه اطلاعات حاصل از نیازسنجی استفاده کنندگان، مدارک مناسب بازیابی شوند.3- اشاعه اطلاعات (به کارگیری عناصری جهت ارائه و اشاعه اطلاعات بازیابی شده)در این بخش نتایج حاصل از جستجوی اطلاعات مورد نیاز کاربر در اختیار وی قرار می گیرد.در این مقاله به طور ویژه، مبحث واژه گزینی در نمایه سازی مدارک و اسناد به منظور بازیابی اطلاعات و در نتیجه فرآیند ترجمه اسناد به زبان نمایه سازی و کاربرد اصطلاحنامه ها به عنوان پشتوانه نمایه سازی ماشینی با رویکرد به فعالیتهای اصطلاح شناختی در مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران مورد بحث و بررسی قرار می گیرد.
کلیدواژگان: اصطلاح شناسی، واژه گزینی، نمایه سازی ماشینی، بازیابی اطلاعات -
صفحه 45
پژوهش حاضر با استفاده از روش پیمایشی انجام شده است. چهار پنجم جامعه ی آماری بیش تر به منظور انجام کارهای علمی و پژوهشی از شبکه ی اینترنت استفاده می کنند. چنانکه 34 درصد برای انجام کارهای آموزشی و پژوهشی و 6/31 درصد برای دسترسی به منابع و روزآمد کردن اطلاعات بوده است. تولید و ارائه آثار علمی و پژوهشی جامعه مورد پژوهش بیش تر به شکل مقاله بوده است که بهرهمندی از شبکهی اینترنت در تهیه مقاله با 7/56 درصد و کتاب 9/8 درصد است. مقایسه استفاده از اینترنت در تهیه و تولید آثار علمی و تخصصی نشان میدهد که از 36 درصد کل مقاله ها، 7/15 درصد، از 5/5 درصد کتابها، 3 درصد، از 2/16 درصد طرحها، 8/5 درصد و از 14 درصد همایشها، 4 درصد با بهره گیری از خدمات شبکهی اینترنت صورت گرفته است.
کلیدواژگان: اینترنت، اعضای هیئت علمی، موسسه آموزش عالی علمی و کاربردی، مرکز آموزش عالی امام خمینی -
صفحه 53
این پژوهش با هدف بررسی ویژگی های شخصیتی لازم در شغل کارشناسان کاوش اطلاعات انجام شده است. بدین منظور با استفاده از نظریه صفات و بهره گیری از روش علمی تحلیل عوامل به انتخاب و اندازه گیری تعداد محدودی از صفات پرداختیم. نظریه پنج عاملی بزرگ نورمن مبنای این پژوهش قرار گرفت. طبق این مدل، صفات به پنج عامل بزرگ برونگرایی، سازگاری، وظیفه شناسی، ثبات عاطفی و فرهنگ و تربیت و حدودا در بیست مقیاس توضیح دهنده تقسیم گردید. براین اساس پرسشنامه شخصیتی با سی و هفت ویژگی در پانزده مرکز تحقیقاتی و اطلاعاتی بین سی و دو کارشناس کاوش اطلاعات و هشت سرپرست کتابخانه توزیع گردید. پس از جمع آوری اطلاعات و تجزیه و تحلیل نتایج حاصله که با استفاده از آزمون دو جمله ای انجام شد، چهارده ویژگی آن مورد تایید پاسخ دهندگان قرار نگرفت، و تعداد بیست و سه ویژگی شخصیتی از نظر پاسخ دهندگان جهت شغل کاوشگری اطلاعات تایید شد.
کلیدواژگان: ویژگی های شخصیت، کاوش اطلاعات، کاوشگر اطلاعات، اطلاع رسانی -
صفحه 60
هدف از انجام این پژوهش بررسی فرایند نمایه سازی ماشینی و سنجش امکانات لازم برای استفاده از نمایه سازی ماشینی در مرکز اطلاع رسانی جهاد کشاورزی می باشد تا الگویی مناسب جهت استفاده از نمایه سازی ماشینی به زبان فارسی در ایران ارایه گردد. گردآوری اطلاعات به شیوه مصاحبه و استناد به مدارک موجود انجام گرفته است. از روش طراحی سیستم استفاده شده است؛ به طوریکه پس از مقایسه وضعیت کنونی نمایه سازی در مرکز مورد مطالعه، حداقل امکانات لازم جهت نمایه سازی ماشینی، پیش بینی چگونگی استقرار امکانات لازم و دلایل و عوامل موثر برای نمایه سازی ماشینی صورت گرفته است. امکانات ذکر شده در این تحقیق برای انجام نمایه سازی ماشینی در مرکز مزبور شامل استفاده از نمایه سازان و متخصصین کامپیوتر و کشاورزی در مرکز و بهره گیری از مشاوره زبان شناسان و فراهم آوری تجهیزاتی جهت ارتقاء نرم افزارهای کنونی یا طراحی نر م افزاری جدید جهت ذخیره سازی، تشخیص، تفکیک، مقایسه، طبقه بندی و انتخاب اطلاعات موجود در مدارک می باشد که مورد ارزیابی قرار گرفته است و مواردی که برای ذخیره اطلاعات مدارک به زبان فارسی باید مد نظر قرار گیرد بررسی شده و مراحل ساخت پیشنهادی اصطلاحنامه الکترونیکی فارسی در زمینه کشاورزی تشریح شده است. در پایان مراحل پیشنهادی انجام نمایه سازی ماشینی در مرکز با استفاده از امکانات موجود برای ذخیره سازی، تشخیص، تفکیک، مقایسه، طبقه بندی و انتخاب اطلاعات موجود در مدارک با استفاده از روش های مختلف نمایه سازی ماشینی توصیف شده است.
کلیدواژگان: نمایه سازی ماشینی، امکان سنجی، مدارک فارسی مرکز اطلاع رسانی جهاد کشاورزی -
صفحه 71
تغییر زبان اجتناب ناپذیر است و این تغییر با تداخل زبانها نیز انجام می شود. ورود الفاظ و ساختهای بیگانه به زبانها امری رایج است، همچنانکه ورود دیگر پدیده ها امری عادی و پذیرفتی است. ورود الفاظ و ساختهای زبانی به زبان دیگر را قرض گیری می نامند. قرض گیری یا آوایی است یا واژگانی یا دستوری. چنانچه واژه بیگانه با همان معنی اصلی اش به زبان دیگری وارد شود و ترجمه ای معنایی و لفظ به لفظ شود، آن را گرته برداری می نامند. گرته برداری نیز به انواعی نظیر گرته برداری واژگانی و نحوی تقسیم می شود.
کلیدواژگان: زبانشناسی، تداخل زبان، قرض گیری، گرته برداری، ترجمه قرضی -
صفحه 75
نوشتار حاضر به بهانه شناساندن فرهنگ نامه اصول فقه در آغاز به کلیاتی پیرامون دائره المعارف نگاری و فرهنگ نامه نویسی پرداخته و در گفتار دوم افزون بر بیان تاریخچه و ویژگی های فرهنگ نامه اصول فقه در سه بخش (ساختار تشکیلاتی، مراحل اجرایی و شیوه تدوین) به معرفی آن اقدام نموده است.
کلیدواژگان: فرهنگ لغت، دائره المعارف، فرهنگ نگاری -
صفحه 84
هدف از این پژوهش بررسی میزان رضایت استفاده کنندگان از خدمات کتابخانه مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران می باشد. برای گردآوری داده ها پرسشنامه ای تهیه و به نمونه ای 278 نفری از استفاده کنندگان کتابخانه داده شد. در این پژوهش بدنبال پاسخگویی به این سوالات بودیم: استفاده کنندگان این کتابخانه چه کسانی هستند؟ استفاده کنندگان چگونه با این کتابخانه آشنا شده اند؟ استفاده کنندگان در چه زمینه هایی از کتابخانه مرکز استفاده می کنند؟ آگاهی استفاده کنندگان از خدمات ارائه شده در کتابخانه به چه میزان است؟ رضایت استفاده کنندگان از خدمات ارائه شده در کتابخانه به چه میزان است؟ کدام یک از خدمات ارائه شده بیشترین رضایت را در استفاده کنندگان ایجاد کرده است؟ کدام یک از خدمات ارائه شده کمترین رضایت را در استفاده کنندگان بدنبال داشته است؟
با توجه به نتایج حاصل از تحلیل های آماری بیشترین مراجعه کنندگان به کتابخانه مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران را دانشجویان مقطع تحصیلی کارشناسی از گروه آموزشی علوم انسانی تشکیل می دهند. آشنایی آنها با کتابخانه مرکز بیشتر از طریق اساتید دانشگاه می باشد. بیشترین زمینه های استفاده از کتابخانه مرکز عبارتند از انجام کارهای پژوهشی و تهیه پایان نامه. میانگین میزان آگاهی مراجعه کنندگان از خدمات کتابخانه مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران نشاندهنده سطح آگاهی پایین آنان از خدمات ارائه شده در کتابخانه مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران می باشد (61/39). میانگین رضایتمندی کلی مراجعان از خدمات ارائه شده در کتابخانه مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران بالا (75/81) می باشد. میانگین کلی برآورده شدن نیازهای اطلاعاتی مراجعه کنندگان از منابع اطلاعاتی کتابخانه مرکز در حد متوسط (90/3) می باشد.کلیدواژگان: رضایت، استفاده کنندگان، کتابخانه، خدمات -
صفحه 94در اینتحقیق هشت موتور کاوش با پاسخهایی که به 21 سؤالمرجع واقعی و 5 سؤال ساختگی می دهند، ارزیابی می شود. توانائی های بازیابی و تنظیم مواد مرتبط موتورهای کاوش بوسیله دقت، تکراری بودن، امتیاز مرتبط ترین منبع و امتیاز تنظیم براساس ارتباط اندازه گیری شده است. موتورهای کاوش جوابهای خوبی برای سؤالات مرجع ارائه ندادند ولی برای سؤالات موضوعی خوب عمل کردند. برای تست T دو نوع سؤال متفاوت از نظر خصوصیت تهیه شد. به طوری که بهترین موتورها با نوع سؤالات مشخص شدند. Opentext در برخورد با سؤالات مرجع و Infoseek در جوابگویی به سؤالات موضوعی از همه بهتر بودند.
-
صفحه 104در سالهای اخیر مدیریت دانش به یک موضوع مهم و حیاتی مورد بحث در متون تجاری تبدیل شده است. جوامع علمی و تجاری هر دو بر این باورند که سازمان های باقدرت دانش می توانند برتری های بلندمدت خود را در عرصه های رقابتی حفظ کنند. منابع نقد و بررسی و چشم اندازهای رقابتی سازمان ها نشان دهنده تاثیرات این دیدگاه در عرصه های استراتژیک سازمان های تجاری است. و اگر سازمانی به راحتی نتواند شکل صحیح دانش را در جایگاه مناسب آن تشخیص دهد در عرصه های رقابتی با مشکل مواجه خواهد شد.
مدیریت دانش با روش استاندارد در اداره یک شرکت تجاری متناسب خواهد بود. با اطمینان می توان گفت که پایه و اساس مدیریت دانش در یک دوره کوتاه مدت به بهره برداری بهینه از اطلاعات قابل دسترس و منابع موجود در یک شرکت منجر خواهد شد. در دوره های بلندمدت نیز می تواند پایه جدیدی جهت پیشرفت و توسعه در منافع تجاری باشد و مهارت ها را برای آینده مطمئن تقویت کند. در حقیقت می توان گفت مدیریت دانش برای همه شرکت هایی که خواهان ارتقاء و پیشرفت هستند به عنوان یک نیاز استراتژیک مطرح می گردد. مقاله حاضر ضمن توضیح و تبیین مدیریت دانش و همچنین نقش و اهمیت آن در فعالیت های مهم یک شرکت تجاری، به منظور کسب سود اقتصادی بیشتر، به مباحثی از قبیل اجزا مدیریت دانش، مدیر دانش، مفاهیم، کاربرد و شیوه های استفاده از این مقوله در موضوع تجارت به عنوان یک استراتژی موفق و مؤثر می پردازد.
-
صفحه 112
-
Page 1
Feedback that has been a fundamental concept within the physical and the social sciences, with its origins drawn from cybernetics, is also known as a key component in information science within IR (Information Retrieval) process to facilitate communication between users and IR systems. Presenting a general image of feedback and IR concepts, this article discusses, in more detail, the models and different views of feedback to determine the role of feedback in IR. On the other hand, the methods affected by recent progressive information technology and intelligent aspects of IR, that has alternatively brought about the increasing of the possibilities in the interaction between users and these systems, is also discussed in this article.
Keywords: Feedback, Information Retrieval System, Interactive Feedback -
Page 16
Generally, this article deals with the challenges and Solutions facing the internet security. First, the article discusses the following subjects: the security of communication and information networks, the importance of the networks, the networks security precedence internet and computers crimes, the beginning of computer crimes, classifying computer crimes as well as the solutions proposed to confront these crimes including governmental, organizational and individual control and also the existence of an effective mechanism and doing cultural activities aim at making aware the users of the existence of firewall. Finally, the article discusses the Internet problem and the cultural security in Iran as well as the challenges posed and put forward solutions to overcome the problem.
Keywords: Internet problem, cultural security, Iran -
Page 31
During the information age, every decision making in education, research and management centers based on selected scientific-technical informations. This study offers methods of using word-selection and concept systems of thesauri in automated Indexing and information retrieval.
Keywords: Terminology, word-selection, automated indexing, information retrieval -
Page 53
This research has been done with the objective of the studying personality necessary for information search experts. By applying traits theory and using scientific factor analysis, few traits were selected and measured. THE BIG FIVE FACTOR- MODEL was used as the basis of this research. According to this model, traits were divided into five the big factor: Extraversion, Agreeableness, Conscientiousness, Emotional Stability, and Culture, and about twenty scales. Base of this assumption personality questionnaire with 37 characteristics was distributed between 32 information search experts and 8 head library. The information collected and analysis by using of binominal. The fourteen of traits reject, and twenty three of them were confirmed by librarians.
Keywords: Personality characteristics, information search, searcher, information -
Page 60
The purpose of this investigation is to study machine-indexing process and measure the needed capabilities for employing this process in the former JSIS in order to develop a suitable model for automated indexing in Persian language in Iran. The Data were collected using interviews and by citing the available documents. A system design approach was adopted, whereby following a site analysis and review of JSIS present state of indexing practice the least necessary capabilities needed for implementation of an automated indexing system were derived. The research discovered that in order to embark on automated indexing JSIS needs to hire indexers, computer engineers and agricultural experts as well as linguists. Major upgrades must be carried out in the area of existing software’s, or alternatively new software’s should be developed for storage, identification, resolution, comparison and classification and selection of information contained in the documents being evaluated. The paper had primary dealt with non-Persian, Latin-script materials. However it had not shifted focus from Persian automated indexing.
Keywords: Automatic indexing, Feasibility study, JSIS, Persian language, necessary capabilities, Electronic thesaurus, Agriculture -
Page 71
This research has been done with the aim of research in the field of borrowing process. Library method has been used and the type of it is descriptive so data have been gathered from scientific translated books and it was found out that loan words will be entered regardless of our resistance. Because the speed of the development of technology is very high and new words entered the language everyday. Borrowing process will be unavoidable because there are some concepts and idioms that there isn’t any equivalent for naming them. So we have to use words from another languages and it is one of the way that course the language change.
Keywords: borrowing, interference, linguistics, calque -
Page 84
A general survey of library users and their satisfaction of Iranian Documentation and Information Center (Irandoc) library services were carried out in Apr-May 2002. The users’ satisfaction questionnaires were distributed among 278 Irandoc library users from different categories who had used the library more than once. It was intended to assess their level of satisfaction of the library services and facilities. The aims of the survey were: To identify who are Irandoc library users. To identify how they are informed of library services. To identify which services they are interested in. To identify the level of satisfaction of the library services. To identify the level of awareness of library services. To identify which services indicate high satisfaction. To identify which services indicate low satisfaction. The result indicate that: Most users were university BA students. Most of them were Informed of Irandoc library services by their university teachers. Most of the users used services for carrying out projects and preparing theses. Users’ awareness rate of the library services was 39.61, which is a low rate. Users’ satisfaction rate of the library services was 81.75, which is a high rate. The average rate of their access to the library resources in order to fulfill their needs was 3.90, which is somehow satisfactory.
Keywords: Satisfaction, Users, Library, Services
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.