فهرست مطالب
پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات
سال نوزدهم شماره 3 (پیاپی 42، بهار و تابستان 1383)
- 90 صفحه، بهای روی جلد: 15,000ريال
- تاریخ انتشار: 1383/05/15
- تعداد عناوین: 9
-
صفحه 1
نگارش فارسی ایرادهایی دارد. این ایرادها متعدد بوده و کار خواندن و نوشتن را به حدی سخت می سازد که گاهی بهترین دانش آموختگان فارسی زبان در درست خوانی و درست نویسی با مشکلاتی مواجه می شوند. این ایرادها هنگام استفاده از کامپیوتر برای انجام کار با زبان نیز مشکل ساز است و چنانچه می دانید استفاده از کامپیوتر برای کارهایی که با زبان فارسی انجام می شود گسترده، لازم و اجتناب ناپذیر است. باید کاری کرد که نگارش فارسی هم برای انسان و هم برای انجام کار با کامپیوتر، آسان و عملی گردد. مشکلات فوق قابل چشم پوشی نبوده بلکه سبب بسیاری از ضرر و زیانهای فرهنگی و اقتصادی از جمله کم سوادی و بی سوادی افراد و اتلاف وقت فراگیران فارسی است و باید برای اصلاح آنها کوشید. موضوع اصلاح زبان فارسی از دیر باز مطرح بوده و گروه هایی از آن هواداری کرده، ضرورت تغییر خط کنونی را لازم دانسته و برای نگارش، خط فارسی دیگری طراحی کرده اند. عده ای استفاده از الفبای لاتین را تنها راه ممکن دانسته و عده ای نیز فارسی چپ نویس را لازمه اصلاح نگارش فارسی می دانند. اما به رغم اتفاق رای همه دست اندرکاران بر لزوم اصلاحات و ایجاد تغییر، نگارش فارسی به راه نابسامان خود، خواسته و ناخواسته، ادامه می دهد. البته هستند کسانی که با اصلاحات مخالفت می نمایند. به نظرمی رسدکه اغلب این نیروها بیشتر به خاطر حفظ گنجینه غنی ادب فارسی و از ترس از دست دادن ارتباط با گذشته به تغییر خط روی خوش نشان نداده اند، بنابراین چنانچه راه حلی ارایه گردد که در ظاهر تفاوت زیادی با نحوه نگارش فعلی نداشته باشد احتمالا با اقبال بیشتری رو به رو خواهد شد. ارایه دهندگان این طرح اعتقاد به انجام اصلاحات داشته و اصلاحات پیشنهادی را با همین ایده اساسی مطرح می نمایند. این اصلاحات مشتمل است بر: کاهش شمار نویسگان از طریق جدانویسی و قایل شدن دو شکل کوچک و بزرگ برای حروف الفبا، نگارش واژه محور، پیوسته نویسی کلمات ترکیبی و استفاده از نویسه «-» میان کلمات درصورت نامانوس بودن شکل ترکیبی، نگارش حروفی که خوانده شده ولی نوشته نمی شوند، ایجاد علامتی جدید جهت کسره اضافه، حذف اعراب گذاری، عدم تمایز بین او آ، حذف لا و نوشتن و ا به جای آن و چپ نویسی. این پیشنهادها به یقین اتوماسیون و نگارش زبان فارسی را ساده می سازد
کلیدواژگان: زبان فارسی، نگارش فارسی، اتوماسیون خط فارسی -
صفحه 11
شکوفایی برنامه های فناوری ارتباطات در اوایل دهه 80 شمسی توسط دولت جمهوری اسلامی ایران، دگرگونی های فزایند های را در برنامه های میان مدت و بلندمدت در سطح تصمیم گیری های اجرایی پدید آورده است. این تغییرات در برنامه های ایران مقتدر در قرن بیست و یکم و با استناد به تبصره 13 قانون بودجه سال 1381 کل کشور امکان سنجی شده است، لیکن پرسش اساسی در نظام آموزش و پرورش کشور مبتنی بر این مطلب است که آیا استفاده از فناوری ارتباطات و اطلاعات در آموزش و پرورش لازم است یا نه.در این مقاله ضمن بررسی اختلاف عمیق نظام سخت افزاری و تجهیزات کشور با ممالک توسعه یافته، به اهم جزئیات برنامه توسعه و کاربری فناوری ارتباطات و اطلاعات در نظام آموزش و پرورش اشاره می شود. این برنامه ها عبارت اند از: ایجاد زیرساخت و توسعه شبکه های مجازی محلی، مدیریت شبکه، امنیت شبکه، مقررات، محتوا، آموزش عمومی کاربرد کامپیوتر، آموزش تولید محتوای الکترونیکی، و تولید مواد درسی وب و روش های چند رسانه ای.
کلیدواژگان: شکاف دیجیتالی، فناوری اطلاعات، آموزش و پرورش -
صفحه 19
در این مقاله نگارنده بر آن است نگاهی به تعریف خدمات تحویل مدرک و مفاهیم نزدیک به آن نظیر امانت بین کتابخانه ای، فراهم آوری موادو مجموعه سازی انداخته، و سیر تاریخی آن را به صورت فشرده بنمایاند. معرفی فرآیند خدمات تحویل مدرک، لوازم، ابزارها و شرایط لازم برای انجام چنین فعالیتی، و همچنین آشنایی با شرح وظایف کارکنان، از دیگر بخش های این مقاله است. در پایان با ارائه کتاب شناسی خدمات تحویل مدرک و امانت بین کتابخانه ای در زبان فارسی (بدون ادعای کامل بودن این فهرست) سعی شده است زمینه انجام مطالعات بیشتر در این حوزه فراهم گردد.
کلیدواژگان: تحویل مدرک، امانت بین کتابخانه ای، مجموعه سازی، فراهم آوری اطلاعات، مکان یابی اطلاعات، کتابشناسی خدمات تحویل مدرک در زبان فارسی، آیین نامه خدمات تحویل مدرک -
صفحه 31
هرچه جمعیت و استفاده از سیستم های کامپیوتری در ابعاد خانگی، کاری، و تفریحی افزایش می یابد، هرچه تعداد داده های دیجیتالی بیشتر می گردد و اطلاعات به شکلهای مختلف در اینترنت و شبکه جهانی وب گسترش می یابد، جستجو توسط کاربران نیز بیشتر می گردد. مسلما کاربران با مشکلاتی درگیر هستند، از جمله: انتخاب منابع اطلاعاتی که به نیازهای اطلاعاتی آنها پاسخ نمی دهد، ناتوانایی در تشخیص مفاهیم موجود در نیاز اطلاعاتی و تبدیل آنها به عبارات مناسب جستجو، بی میلی در استفاده از تمام امکانات موجود در سیستم و اطمینان بیش از حد به توانائی های خود و نتایج جستجو. انقلاب اطلاعات مسئله ای نیست که جدیدا شروع شده باشد، ولی فهم رفتار اطلاع یابی در این عصر مهم و حیاتی است. در طراحی های آینده باید تلاش فوق العاده ای جهت ایجاد سیستم های هوشمند و با شعور که کاربر را مورد مطالعه قرار می دهند، صورت پذیرد. در نهایت، موفقیت یا عدم موفقیت در این امر به عهده تکنولوژی جدید نیست، بلکه مستلزم آگاهی از نیازهای بشر و رفتار او جهت دستیابی به اطلاعات می باشد.
کلیدواژگان: اطلاع یابی، رفتار اطلاع یابی، اطلاع یابی پیوسته، ارتباط -
صفحه 37
یکی از هدفهای جامعه پیشرفته در علوم و فنون، ایجاد توازن مطلوب بین دانش تولید شده و اطلاعات تولید شده است. در راستای نیل به چنین رهیافتی، چالشهایی نیز وجود دارد. مقاله حاضر به طور کلی به افقهای نوین در سازماندهی دانش در تعامل با محیط الکترونیکی می پردازد. در ابتدای مقاله به مباحثی چون لزوم سازماندهی دانش بشری، چالش های فهرست نویسی کامپیوتری و ارائه راهکارهایی در جهت حل این چالشها، و فرمت های مورد استفاده و ایده آل در انتقال داده پرداخته شده است. در آخر مقاله نیز، لزوم مدیریت دانش در کتابخانه ها و چشم اندازهای آینده فهرست نویسی مورد بحث قرار گرفته است.
کلیدواژگان: سازماندهی دانش، فهرست نویسی کامپیوتری، فرمتهای انتقال داده، چالشها و راهکارها -
صفحه 51
در طول تاریخ، کتابداری و اطلاع رسانی در عین آنکه در خدمت حوزه های مختلف دانش بشری بوده، متقابلا برای بهبود وضعیت گردآوری، ذخیره، بازیابی و اشاعه سریع و دقیق اطلاعات از دستاوردهای علوم که فناوری نمود عینی و مادی آن است، بهره مند شده است. تولید کتاب، از قرون وسطی آغاز شد و با اختراع دستگاه چاپ در قرن پانزدهم میلادی وارد مرحله تازه ای به نام «انقلاب گوتنبرگ» گردید. از آن زمان تاکنون، تحولات فناورانه بسیاری در زمینه تولید کتاب به وقوع پیوسته است. ظهور شبکه جهانی اینترنت، یکی از مهم ترین آنهاست. اختراع شبکه جهانی وب در اوایل دهه 1990، افقهای جدیدی برای انتشار کتابهای الکترونیکی، نمایان کرد، به طوری که هم اینک برخی از ناشران از این محیط چند رسانه ای و فرامتنی برای انتشار و دسترس پذیری انتشارات خود استفاده می کنند، و برخی دیگر در حال برنامه ریزی برای استفاده از این بستر الکترونیکی پویا هستند
کلیدواژگان: نشر الکترونیکی، کتابهای الکترونیکی، محیط وب، کتابخانه مجازی -
صفحه 61
نویسنده در این نوشتار، پرسشهای مفهومی و عملی شایستگی شبکه ای را در زمینه جستجوی اطلاعات منعکس می سازد. به این ترتیب که شایستگی شبکه ای به عنوان یکی از شایستگی های اطلاعاتی منظور شده و به منزله زبردستی در چهار حوزه کلی تعریف شده است: آگاهی از وجود منابع اطلاعاتی، استفاده ماهرانه از ابزار فناوری اطلاعات و ارتباطات، قضاوت در مورد ربط اطلاعات به دست آمده، و ارتباطات. با توجه به عقاید شناخت اجتماعی آلبرت باندورا مدلی از شایستگی شبکه ای ارائه شده است. در این مدل، شایستگی شبکه ای در ارتباط با چهار عامل قرار گرفته است: شایستگی شبکه ای، خودکارآمدی، خواسته های بروندادی، عوامل تاثیرگذاری مانند اضطراب، و تجارب دریافت شده از جستجوی اطلاعات در اینترنت. همچنین توجه ویژه ای به ربط بین شایستگی شبکه ای و خودکارآمدی شده است که بر قضاوت شخص از توانایی اش در سازماندهی و اجرای جستجو (مثل یافتن اطلاعات در وب) دلالت می کند.
کلیدواژگان: بازیابی اطلاعات، اینترنت، شایستگی ها -
صفحه 69
یکی از مهم ترین تحولات اخیر در کتابخانه ها افزایش دسترسی به ویرایشهای الکترونیکی مجلات منتشره توسط ناشران بزرگ است. دستیابی پیوسته، سریع و به صورت مجازی به متن کامل مقالات، بازنگری اساسی در مورد چگونگی فراهم آوری اطلاعات و خدمات کتابخانه ها برای استفادهکنندگان را ضروری میسازد. سوالاتی از قبیل این که آیا موجودیت فیزیکی کتابخانه ها هنوز هم مورد نیاز است، آیا استفاده کنندگان نهایی به تنهایی قادرند امر جستجو و بازیابی اسناد و مدارک مورد نیاز خود را به انجام برسانند، چگونه میتوان خدمات سنتی و نوین را به صورت کارآیی با هم تلفیق و ترکیب نمود، و غیرآن مطرح هستند. بههرحال، در مورد مسائل فنی، مدلهای تجاری و زیرساختهای تحویل و تبادل اطلاعات بین دست اندرکاران سنتی سوالاتی وجود دارد که هنوز پاسخی به آنها داده نشده است و یک اصل اساسی که کتابخانه ها بتوانند براساس آن تصمیم مطمئنی درباره آینده خود بگیرند، وجود ندارد. با شناخت و بررسی جایگاه خدمات تهیه و تحویل مدرک در الگوی جدید، چنانچه تهیهکنندگان اطلاعات، قدر موقعیتها و فرصتهای جدید را بدانند، مطمئنا با توجه به دگرگونی اساسی و قابل توجهی که در وظایف آنها به وجود آمده است، خواهند توانست نقش بهتر و مفیدتری ایفا نمایند.
کلیدواژگان: خدمات تحویل مدرک، کتابخانه ها، فن آوری های نوین اطلاعاتی، کرگزاران اطلاعات -
صفحه 77
هدف این مقاله، بهبود درک فرآیندهایی است که بدان طریق فراهم آوری دانش، ابزارهای فنی، و عوامل سازمانی می توانند به توسعه سازمان از جهت گسترش دانش به عنوان یک سلاح رقابتی نظام مند کمک کنند. این مقاله، روابط بین تکنولوژی و ارزشهای انسانی را بررسی می کند، زیرا این روابط ابزارهای ضروری فرایند مدیریت دانش می باشند.با توجه به اینکه مدیریت دانش به عوامل هوشمند، تکنولوژی اطلاعات، و سیستم های حمایت از تصمیمات استراتژیک ارتباط دارد، درمی یابیم که هدف آن ارائه بینش موثری درخصوص کارآیی مدیریت دانش می باشد. در این مقاله، یک مدل مفهومی از کارایی مدیریت دانش در سازمانهایی که با ترکیبی از نقش عوامل هوشمند و منابع سیستم های هوشمند حمایت می شوند، ارائه می شود. این مدل به دو بخش تقسیم می گردد:1. بخش ابزارهای فنی برای تعیین مشخصات منابع سیستم های هوشمند.2. بخش عوامل هوشمند که وظیفه آنها تمرکز بر نقش شان در عملکرد سازمانی می باشد.عوامل عمده، مورد بحث قرار گرفته و برای پژوهشهای آینده پیشنهاداتی ارائه می گردد.
کلیدواژگان: دانشورزان، تکنولوژی اطلاعات، تصمیم گیری، برتری رقابتی
-
Page 1
Farsi writing has some problems These Problems are numerous and make its reading and writing so difficult that even the best-educated Farsi-Speaking graduates are faced with difficulties in correct reading and writing (orthography). These problems, while working with computers, dealing with Farsi language, cause difficulties as well, and as it is well known, using computers for working with the Farsi language is widespread, necessary and unavoidable. Therefore, something should be done so that Farsi writing becomes easy and practical both for man, and for computerized applications, which in this article is referred to as automation of the Farsi language. These problems can not be ignored because they are the root cause of various cultural and economic losses such as a high incidence rate of poorly literate or completely illiterate citizens and costing a lot of time for the learners of Farsi language. Therefore provisions for their correction should be attempted. The topic of making a reform or some corrections in Farsi writing has been discussed for many years, and many literary circles have supported the necessity of changing the present system of writing, and some have even devised a different alphabet. Some also have suggested that the adoption of the Latin alphabet is the only possible alternative, while some have regarded left to right writing of Farsi as a necessary solution. But despite the agreement of all circles on the necessity of making corrections and changes, Farsi is running its chaotic course suffering in-born anomalies. There are of course others who oppose these changes and corrections altogether. Apparently, most of these opponents do not show agreement to the Changes of the farsi writing, because they care for the rich treasure of the Farsi literature and fear breaking the ties with it. Therefore, it seems that if a solution is presented that differs little in appearance with the present style of writing, it may face a better chance of approval and consensus. The authors of this paper, who believe in the necessity of changes to the farsi writing, have presented their solutions with this central idea in mind. The solutions include: reduction of the forms of Alphabet into only two forms for each letter (capital and small) and separating the letters while printing, separation of the words by a single space so that they could be easily recognized, connection of combining words and putting a hyphen (-) between such words if the combinations is not easily recognized, writing down of letters which are pronounced but not written, introduction of a character (-) to represent possession, deletion of diacritical marks, not distinguishing between and آwriting letters lam and aleph in substitution of ligature لا, and writing from left to right, Using these suggestions simplifies the reading, writing, and automation of the Farsi language.
-
Page 11
The program of communication technology was emerged by Iranian government about 2001. It has brought about a great deal of changes in the mid and long Term plans has been studied by a plat form under the consideration of Iranian president which has been named Iran in 21 st. century. The 13th Article of budgets plan try to support this program in 2002, but the major question in Iranian Public Education System is that: is it necessary to use ICT in the public education system of Iran? This article studies the deer difference between hardware and equipment capability system in Iran with developed countries and after that try to explain the ICT program in the ministry of public education.
-
Page 19
This article is supposed to define document delivery services, explain its historical background and discuss its interrelated concepts, including interlibrary loan, acquisition of materials, collection building, etc in brief. An explanation of the process of document delivery services, its prerequisites and also some important accessories for operating this services along with the acutance with job description of this division’s staff and … are some other parts of the present article. At last, a bibliography of document delivery and interlibrary loan services in Persian Language is presented (have is no claim that this bibliography is complete) to develop and improve further studies in the concept of document delivery services.
-
Page 31
Whatever population and using computerized systems in home, Official and receptive dimensions is increasing, whatever digital data is increasing and then searching of users is increasing too. Surely users have problems, Like: Selecting information sources that don’t answer to informational needs, disability to specification available facilities in system and consumedly trust to self abilities and search results. Information revolution is not a problem that have started newly, understanding the behavior of information sinking is important systems that studying user. Finally, success of unsuccessful in this field is not undertake of new technology, but requires awareness of human needs and his behavior in order to access to information.
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.