فهرست مطالب

پژوهشنامه بازرگانی - پیاپی 75 (تابستان 1394)

پژوهشنامه بازرگانی
پیاپی 75 (تابستان 1394)

  • تاریخ انتشار: 1394/06/10
  • تعداد عناوین: 7
|
  • احمد جعفری صمیمی، زینب غلامی صفحه 1
    جهانی شدن و افزایش نگرانی های عمومی درباره پیامدهای زیست محیطی فعالیت های اقتصادی، دو موضوع بسیار مهم در عرصه روابط بین الملل است که از دهه 1980 در کانون توجه پژوهشگران قرار گرفته است. این مقاله با استفاده از روش داده های تابلویی به مقایسه اثر جهانی شدن اقتصاد بر پایداری زیست محیطی کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه در دوره زمانی 2011-2005 پرداخته و از شاخص جدید KOF برای معرفی جهانی شدن و از شاخص ترکیبی و جدید پایداری زیست محیطی FEEM به عنوان شاخص زیست محیطی استفاده می کند. همچنین، نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد جهانی شدن اقتصاد بر پایداری زیست محیطی کشورهای درحال توسعه و توسعه یافته اثر منفی و معناداری دارد.
    کلیدواژگان: جهانی شدن اقتصاد، پایداری زیست محیطی، کشورهای درحال توسعه، کشورهای توسعه یافته، داده های تابلویی
  • سمیه صادقی، ثریا صادقی صفحه 19
    توریسم یک فعالیت بین رشته ای است که چندین فعالیت اقتصادی را دربرگرفته و به مهارت های متنوعی نیازمند است؛ بنابراین پیامدهای آن می تواند سایر بخش های اقتصادی را تحت تاثیر قرار دهد. این مقاله می کوشد روابط علی و همگرایی بین مخارج توریسم و ارزش افزوده بخش های مختلف اقتصادی (کشاورزی، صنعت و خدمات) در کشورهای درحال توسعه در سال های 2011-1995 را با استفاده از آزمون علیت در چارچوب P-VECM و روش هم انباشتگی FMOLS بررسی کند.
    نتایج آزمون علیت (کوتاه مدت و بلندمدت) در چارچوب P-VECM نشان می دهد در کوتاه مدت، هیچ رابطه علی ای میان مخارج توریسم و ارزش افزوده بخش های کشاورزی و صنعت وجود ندارد، در حالی که علیت یک طرفه از مخارج توریسم به ارزش افزوده بخش خدمات وجود دارد. همچنین در بلندمدت، علیت یک طرفه از توریسم به ارزش افزوده بخش های کشاورزی و صنعت وجود دارد، درحالی که علیت دوطرفه بین مخارج توریسم و ارزش افزوده خدمات برقرار است. علاوه بر آن، نتایج بردارهای هم انباشتگی FMOLS نشان می دهد مخارج توریسم اثر مثبت و معناداری بر ارزش افزوده بخش های خدمات و صنعت داشته، اما این اثر بر ارزش افزوده بخش کشاورزی منفی و معنادار است.
    کلیدواژگان: توریسم، ارزش افزوده بخشهای اقتصادی، الگوی P، VECM، الگوی FMOLS
  • محسن صادقی، امیر حسین هادی صفحه 39
    برقراری امنیت حقوقی از طریق قانونگذاری، یکی از عوامل موثر بر گسترش بازاریابی الکترونیکی است و از آنجا که این شیوه نوین بازاریابی باعث کاهش هزینه های تبلیغات و بازاریابی محصولات می شود، اهمیت اقتصادی قابل توجهی دارد زیرا یکی از عوامل موثر بر افزایش فضای رقابتی در بازار یک کشور عبارت است از کاهش قیمت تمام شده محصولات ضمن حفظ کیفیت بالا. از این رو، برای ترغیب بنگاه ها به استفاده از این ابزار مفید، باید بستر فنی و حقوقی برای برقراری فضای دیجیتالی ایمن، مهیا شود که بخشی از این وظیفه برعهده قانونگذار است. از آنجا که این موضوع مهم تاکنون در ادبیات حقوقی ایران مورد بررسی دقیق قرار نگرفته، لذا این مقاله براساس روش تحلیلی تطبیقی و بر پایه مطالعه کتابخانه ای و تحلیل حقوق ایران و تطبیق با نظام حقوقی چند کشور موفق و حسب مورد با نگاه به برخی نارسایی های اجرایی، درصدد رفع نسبی این خلا تحقیقاتی است. سوال های اصلی این مقاله این است که قانونگذاری در حوزه بازاریابی الکترونیکی چه اثراتی در پی داشته و چگونه بر کاهش قیمت تمام شده و افزایش فضای رقابتی در بازار تاثیر می گذارد؟ و آیا حقوق ایران، الزامات حقوقی بایسته در این زمینه را به خوبی مقرر داشته است؟ مهم ترین دستاورد مقاله این است که بنگاه های ایران در کنار دلایل غیرحقوقی، نمی توانند به واسطه برخی نارسایی های قانونی، چندان از بازاریابی الکترونیکی جهت کاهش قیمت تمام شده بهره گیرند. مطالب این مقاله در دو بخش ارائه می شود: در بخش نخست، الزامات حقوقی برای ایمن سازی بازاریابی الکترونیکی با استفاده از مطالعه تطبیقی در چند کشور موفق بررسی شده و در بخش دوم، جایگاه موضوع در حقوق ایران تبیین شده و در پایان نیز، راهکارهای روشن و کاربردی برای استفاده قانونگذار و دستگاه های ذینفع ارائه می شود.
    کلیدواژگان: بازاریابی الکترونیکی، کاهش قیمت تمامشده، توسعه فضای رقابتی، الزامات حقوقی، ایران
  • محمود مرادی، محمد رحیم رمضانیان، فاطمه سلطانی صفحه 65
    همکاری شرکت های فعال در صنایع تولیدی به دلایل مختلف اجتناب ناپذیر است. اما این مشارکت همواره با توفیق لازم همراه نیست. یکی از مهم ترین دلایل این امر عدم تعامل پذیری میان آن ها است. تعامل پذیری در سطوح مختلف مطرح می شود و شامل شاخص های مختلفی است. در ابتدا تعامل پذیری بیش تر در زمینه فناوری های اطلاعاتی مطرح بود اما امروزه از دیدگاه های سازمانی و مدیریتی هم مورد بحث است. در این پژوهش، مدلی برای سنجش تعامل پذیری ارائه شده که شامل چهار عامل تعامل پذیری سیستم های اطلاعاتی و ارتباطی، تعامل پذیری سازمانی، تعامل پذیری فرهنگی و تعامل پذیری شبکه همکاری و 17 متغیر است. این مدل با استفاده از داده هایی از صنایع تولیدی فعال در استان قزوین و به کمک تحلیل عاملی تاییدی مرتبه دوم با استفاده از نرم افزار لیزرل تحلیل شد. نتایج مطالعه نشان می دهد تمام شاخص های شناسایی شده، رابطه معناداری با عوامل موردنظر دارند. همچنین، بعد از اصلاحات جزئی، مدل موردنظر تناسب خوبی با داده ها داشته و پایایی مدل با استفاده از روش پایایی ترکیبی محاسبه و نسبتا خوب تشخیص داده شد.
    کلیدواژگان: همکاری، تعامل پذیری، روابط بین سازمانی، تحلیل عاملی تاییدی مرتبه دوم
  • علیرضا امینی، مریم لطفی پور صفحه 89
    تجارت خدمات در سال های اخیر نقشی کلیدی در تغییرات ساختاری اقتصاد جهان داشته است و هم اکنون نیز سهم زیادی از کل تجارت جهانی را در برگرفته است. در دهه های اخیر، اکثر کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه توجه خود را به آزادسازی تجاری بخش خدمات به دلیل تاثیراتی که بر بهره وری و ایجاد اشتغال دارد، معطوف ساخته اند. در مطالعه حاضر در قالب الگوی اقتصادسنجی پنل دیتا، با استفاده از داده های دوره زمانی 1995 تا 2009 برای 21 کشور درحال توسعه (به همراه ایران)، اثر آزاد سازی تجارت کل بخش خدمات بر بهره وری کل عوامل (TFP) اقتصاد این کشورها بررسی شده است. نتایج به دست آمده از تخمین مدل اثر آزادسازی تجاری کل بخش خدمات بر بهره وری، تایید کننده وجود ارتباط مثبت و معنادار بین آزاد سازی تجارت خدمات و بهره وری کل عوامل است.
    کلیدواژگان: آزادسازی تجارت خدمات، بهرهوری کل عوامل، سرمایه انسانی، فناوری و کارایی
  • سمیه صادقی صفحه 113
    در نظریه های جدید اقتصاد بین الملل، بحث هم حرکتی ادوار تجاری و عوامل اثرگذار بر آن برای ایجاد و توسعه موافقتنامه های تجارت منطقه ای کشورها اهمیت دارد به طوری که امکان تشکیل یک منطقه بهینه پولی را فراهم می آورد. هدف مقاله حاضر، بررسی مهم ترین عوامل موثر بر هم حرکتی پویای ادوار تجاری ایران و اعضای اکو با استفاده از یک شاخص همبستگی پویا در دوره زمانی 2012-1993 و با استفاده از رویکرد System GMM است. نتایج با استفاده از این شاخص نشان می دهد افزایش مبادلات تجاری و مالی و همچنین تشابه ساختار اقتصادی سبب تقویت هم حرکتی ادوار تجاری ایران و سایر کشورهای عضو اکو می شوند، البته تشابه ساختار اقتصادی اثر بزرگ تری دارد. همچنین، تشابه سیاست های پولی و مالی نیز جزء دیگر عوامل اثرگذار محسوب می شوند.
    کلیدواژگان: همحرکتی ادوار تجاری، یکپارچگیهای تجاری و مالی، تشابه ساختار اقتصادی، سیاستهای هماهنگ پولی و مالی
  • حسین عباسی اسفنجانی، لطف الله فروزنده دهکردی صفحه 139
    پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی جامع تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی انجام شد. روش این مطالعه با توجه به گزاره های تحقیق، از نوع توصیفی و کیفی است که در دو مرحله کتابخانه ای و اجرای روش دلفی و با مراجعه به 25 نفر از خبرگان دانشگاهی و افراد اجرایی انجام شده است. در مرحله اول با رویکرد اکتشافی تطبیقی و مطالعه ادبیات، فعالیت ها و مراحل فرایند تجاری سازی شناسایی شده و نیز مهم ترین مولفه های تاثیرگذار بر تجاری سازی احصاء شدند. سپس، با بهره گیری از نظریه سه شاخگی (3c) هر کدام از مولفه ها براساس ویژگی هایشان در سه دسته عوامل زمینه ای، محتوایی و ساختاری طبقه بندی شدند. با ترکیب متغیرها و ایجاد سه بعد زمینه ای، محتوایی و ساختاری و نیز مراحل فرایند تجاری سازی، چارچوب مفهومی تحقیق ارائه شده و سپس، چارچوب مفهومی پیشنهادی با استفاده از روش تحقیق کیفی و مراجعه به خبرگان و کسب نظر آن ها در طی سه دور دلفی اعتبارسنجی و مدل نهایی تحقیق طراحی شد. براساس یافته های این پژوهش، فرایند تجاری سازی در هشت مرحله شناسایی شده و در مورد 29 مولفه موثر بر تجاری سازی تحقیقات با مقدار ضریب توافق کندال 804/ 0 بین صاحبنظران اجماع و اتفاق نظر حاصل شد. همچنین، بررسی نظرات خبرگان درباره عوامل سه گانه موثر بر تجاری سازی تحقیقات با آزمون فریدمن، نشان داد عوامل زمینه ای با رتبه اول و عوامل محتوایی و ساختاری به ترتیب در رتبه های دوم و سوم اولویت بندی اعضای پانل قرار گرفته است.
    کلیدواژگان: تجاری سازی، تحقیقات دانشگاهی، الگوی تجاری سازی، روش دلفی
|
  • Ahmad Jafari Samimi, Zeinab Gholami Page 1
    Public concerns regarding environmental consequences of globalization and increasing economic activities, both have been very important in international relations since 1980s. This paper compares the environmental impacts of economic globalization between developed and developing countries, using panel data model for the period 2005-2011. This article used new composite environmental sustainability index FEEM. Results indicate that the impact of economic globalization on environmental sustainability for both developing and developed countries is negative and significant.
    Keywords: Economic Globalization, Environmental Sustainability, Panel Data, Developing Countries, Developed Countries
  • Somaye Sadeghi, Soraya Sadeghi Page 19
    Tourism is a multidisciplinary activity that involves several activities and need various skills, hence, its benefits can spread over to other sectors of the economy. This paper investigates the relationship between tourism expenditures and value added of agricultural, manufacturing and services sectors for developing countries during 1995-2011, using P-VECM and FMOLS methods. The results of Granger causality test in P-VECM framework indicate that there is no short-run causality link between tourism and value added of agricultural and manufacturing sectors, while there is one-way causality link from tourism to value added of services sector. Likewise, in long-run, there is a one-way causality link from tourism to value added of agricultural and manufacturing sectors, while this causality relation is tow-way for services sector. Furthermore, the results of Co-integrated vectors using FMOLS method show that the effect of tourism expenditures on value added of services and manufacturing sectors is positive and significant, while this effect on value added of agriculture sector is negative and significant.
    Keywords: Tourism, Value Added of Economic Sectors, P, VECM, FMOLS Method
  • Mohsen Sadeghi, Amir Hossein Hadi Page 39
    Legislation is considered as an important factor in progress of electronic marketing. Since E-Marketing reduces the costs of advertisements and marketing, it has considerable importance. Electronic marketing is one of the methods of FCR. However, enterprises will not be persuaded to e-marketing unless the digital environment of e-marketing is technically and legally safe. A part of this obligation should be performed by Law. Since this important issue has not been studied in Iranian legal literature, this article tries to answer these questions by analytical and comparative method and study on Iranian Law and several selected successful countries: How do the regulations of e-marketing have effect on FCR? And does Iranian Legal System fulfill suitable safety for digital environment? The hypothesis of this article is No; i.e. Iranian enterprises cannot use electronic marketing in order to reduce finish cost because of legal faults of Iranian Law besides of non-legal factors. It constitutes three sections: the first section surveys the basic concepts of the article; the second considers legal requirement for safety of e-marketing and the experiments of several successful countries and the third, criticizes the position of topic in Iran. Finally, it suggests suitable and practical solutions to the legislator and beneficiary organs.
    Keywords: E, Marketing, Finished Cost Reduction (FCR), Development of Competition Atmosphere, Legal Requirement, Iran
  • Mahmoud Moradi, Mohammad Rahim Ramazanian, Fatemeh Soltani Page 65
    Collaboration between firms that are operating in manufacturing industries is inevitable for various reasons. Nevertheless, this partnership is not always successful. One of the most important reasons for this is the lack of interoperability between them. Interoperability is discussed at different levels and several indicators are included. In the past, interoperability has been discussed greatly in the field of information technologies, but now it is also discussed from organizational and management perspectives. In this paper, a model to assess interoperability, which includes four factors including information and communication systems interoperability, organizational interoperability, cultural interoperability, and collaboration network interoperability with 17 variables is presented. This model was analyzed using data from manufacturing industries in Qazvin province using second order confirmatory factor analysis and LISREL program. The results show that the identified parameters are significantly relevant to their factors. In addition, after minor modifications, the model has a good fit with the data. The reliability of the model is calculated using composite relatively which represet good reliability.
    Keywords: Collaboration, Interoperability, Inter Organizational Relationship, Second Order Confirmatory Factor Analysis
  • Alireza Amini, Maryam Lotfipour Page 89
    Service trade has a key role in structure variation of world economy in recent years, and it has an increasing share in the total world trade. In recent decades, most of both developed and developing countries paid attention to services trade liberalization due to the effects that it has on productivity and job creation. In this study we employ panel data by using data from 1995 to 2009 for a set of 21 developing countries in an attempt to investigate the impact of services trade liberalization on total factor productivity. The obtained result from estimate of model show a significant and positive relationship between services trade liberalization and total factor productivity.
    Keywords: Services Trade Liberalization, Total Factor Productivity, Human Capital, Technology, Efficiency
  • Somaye Sadeghi Page 113
    The new international economic theories indicate that the business cycles co-movements are important in order to develop regional trade agreement (RTA), in particular optimal currency area (OCA). This paper investigates the major determinants of Dynamic Business Cycle Co-movements in Iran with other ECO countries introducing a new and dynamic cross correlation index, during 1993-2012 and using System GMM methods. The results show that an increase of trade and financial transactions causes to strengthen business cycle synchronization in Iran with other ECO countries. Also, more industrial similarity between a pair of countries induces the higher bilateral co-movements. Likewise, fiscal and monetary policies similarities are other determinants.
    Keywords: Business Cycles Co, movement, Trade, Financial Integrations, Industrial Similarity, Fiscal, Monetary Policy Coordination
  • Hossein Abbasi Esfanjani, Lotfollah Forouzandeh Dehkordi Page 139
    This study was conducted to present a comprehensive model for the commercialization of university research. For this purpose, the exploratory and comparative approach was used to study and review of the literature to identify activities and commercialization process steps and the most important factors were recognized that affecting commercialization. Then, each recognized factors are classified based on Tri-Category (3c) theory in three categories: context, structure and content and conceptual framework was presented. The proposed conceptual framework was developed with three rounds of Delphi method by collecting data of the 25 experts, and model validation study was presented at the end. Based on the findings, the eight stages of the commercialization process were identified and 29 factors that affect the commercialization of research, consensus was achieved (Kendall coefficient = 0.804). Also, analysis of expert opinions with Friedman test, showed that contextual factors are the first and the top rated, Content and structure factors were ranked second and third in priorities of panel members in affecting commercialization of university research.
    Keywords: Commercialization, University Research, Commercialization Model, Delphi Method