فهرست مطالب

پژوهشنامه بازرگانی - پیاپی 76 (پاییز 1394)

پژوهشنامه بازرگانی
پیاپی 76 (پاییز 1394)

  • تاریخ انتشار: 1394/10/10
  • تعداد عناوین: 7
|
  • مهدی مشکی میاوقی، اکبر دلیریان* صفحات 1-28
    هدف از این تحقیق، بررسی قدرت بازار محصول و سطح رقابت پذیری صنعت و پایداری سود در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. برای دستیابی به این هدف، شاخص هرفیندال- هیرشمن، شاخص لرنر و شاخص لرنر تعدیل شده به عنوان معیارهای رقابت و قدرت بازار در نظر گرفته شد. نمونه مورد بررسی، شامل 155 شرکت در دوره زمانی 1391- 1386 است. نتایج حاصل از آزمون فرضیه های پژوهش به روش داده های ترکیبی بیانگر این است که بین شاخص هرفیندال- هیرشمن به عنوان شاخص تمرکز صنعت با پایداری سود شرکت های مورد بررسی رابطه معکوس وجود داشته و افزایش رقابت منجر به بهبود پایداری سود می شود. افزون بر این وجود رابطه معکوس بین شاخص لرنر تعدیل شده با پایداری سود، می تواند به معنای وجود رابطه مستقیم بین سطح رقابت و میزان پایداری سود تلقی شود.
    کلیدواژگان: پایداری سود، رقابت بازار محصول، ساختارصنعت، شاخص هرفیندال، هیرشمن
  • همایون مافی، راضیه عبدالصمدی* صفحات 29-50
    یکی از رایج ترین ابزارهای پرداخت در قراردادهای بین المللی پرداخت از طریق اعتبارات اسنادی است. زیرا بیشترین تضمین را برای طرفین معامله ایجاد می کند و ریسک فراوان معاملات بین المللی، به واسطه وجود وصف تجریدی اعتبارات اسنادی در این روش پرداخت به نحو چشمگیری کاهش می یابد. به موجب این وصف گشایندگان اعتبار بایستی تعهد خود را مبنی بر پرداخت وجه اعتبار اسنادی انجام دهند و ایرادات مربوط به قرارداد حقوقی پایه یعنی قراردادی که اعتبار اسنادی به منظور ایفای تعهدات ناشی از آن شکل گرفته است در مقابل ذینفع این سند قابل استناد نیست.
    در این نوشتار، بر آن هستیم تا به بررسی حقوق بانک گشاینده اعتبار در فرضی بپردازیم که ذینفع مرتکب تقلب شده است وبانک گشاینده به دلیل مکتوم بودن تقلب وجه آن را پرداخته است یا در جایی که دارنده اعتبار اسنادی، شخص با حسن نیت بوده و بانک گشاینده در برابر او ملزم به پرداخت وجه اعتبار می باشد. تحلیل روابط طرفین قرارداد اعتبار اسنادی و راهکارهای حفظ حقوق گشاینده اعتبار موضوع مقاله حاضر است.
    کلیدواژگان: بانک گشاینده اعتبار اسنادی، تقلب ذی نفع، متقاضی اعتبار اسنادی، حقوق امریکا
  • ابراهیم علی رازینی*، محمد راستی صفحات 51-82
    با توجه به نقش گسترده مس در توسعه اقتصادی جوامع و همبستگی بسیار آن با رشد تولیدات صنعتی، صنعت مس ایران می تواند نقش مهمی در توسعه اقتصادی کشور ایفا نموده و به یکی از عمده ترین منابع ارزآور کشور تبدیل شود؛ بنابراین، توجه به این صنعت امری ضروری و اجتناب ناپذیر است. از این رو، در این مقاله کوشیده شده است تا توان رقابت صنعت مس ایران (مطالعه موردی شرکت ملی مس ایران) ارزیابی شود و برای ارزیابی و محاسبه توان رقابتی و رقابت پذیری از شاخصی به نام نسبت هزینه واحد (UC) استفاده شده است. این شاخص نیز خود به سه شاخص دیگر (توان رقابت داخلی، توان رقابت صادراتی و مزیت نسبی) تقسیم می شود.
    در این گزارش، ابتدا سه شاخص مذکور برای شرکت ملی مس ایران محاسبه شده و سپس، با استفاده از آن ها توان رقابتی این شرکت ارزیابی شده است. همچنین، آثار اجرای طرح هدفمندی یارانه ها، افزایش نرخ ارز و کاهش نرخ تعرفه ها بر توان رقابتی این شرکت نیز بررسی و تحلیل شده است. نتایج این پژوهش دلالت بر آن دارد که در صورت اجرای همزمان طرح کامل هدفمندی یارانه ها (حذف کل یارانه انرژی) و افزایش نرخ ارز، امکان توان رقابتی بسیار مناسب و بالایی برای شرکت ملی مس ایران تا سطح 0/69 در سال 1390 و 0/45 در سال1391 وجود داشته است.
    کلیدواژگان: رقابتپذیری، رقابت هزینهای، توان رقابت داخلی، توان رقابت صادراتی، مزیت نسبی
  • مریم فرجی*، زهرا افشاری صفحات 83-114
    نفت یکی از منابع مهم درآمد و همچنین یکی از مواد اولیه اساسی در فرایند تولید کشورهای صادرکننده نفت محسوب می شود؛ به گونه ای که نوسانات قیمت آن می تواند سبب بی ثباتی متغیرهای کلیدی کلان اقتصادی کشور نفت خیزی همچون ایران شود. در این مقاله، با هدف بررسی تاثیر تکانه های قیمت نفت بر نوسانات متغیرهای اقتصاد کلان ایران، یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی چندبخشی با تاکید بر بهینه سازی بخش نفت به عنوان بخشی تولیدی و لحاظ یارانه بر قیمت نفت طراحی شده است. همچنین، عدم برقراری قاعده قیمت های واحد به عنوان منشا مهم عدم کارایی در اقتصاد باز درحال توسعه از طریق مدل سازی بخش واردات و درنظر گرفتن واردکنندگانی مورد توجه قرار گرفته که توان قیمت گذاری دارند. در این مقاله، با به کاربستن رویکرد بیزی، به بررسی اثرات تکانه های قیمت نفت بر پویایی های متغیرهای اقتصادی در دوره زمانی 1367 تا 1390 پرداخته شده است.
    نتایج حاصل از توابع واکنش آنی مدل نشان می دهد تکانه قیمتی مثبت نفت در ابتدا باعث افزایش سرمایه و تولید در بخش نفت و کاهش این دو متغیر در بخش غیرنفتی شده و تولید ناخالص داخلی، مصرف و تورم را افزایش داده است. همچنین، موجب کاهش نرخ ارز حقیقی شده و با گذشت زمان، تمام متغیرها به سوی مقدار باثبات خود همگرا شده اند
    کلیدواژگان: تکانه های قیمت نفت، مدل تعادل عمومی پویای تصادفی چندبخشی، مکتب کینزی جدید، رویکرد بیزی
  • ابوالفضل شاه آبادی*، بهزاد امیری، هانیه ثمری صفحات 115-150
    بهبود رشد اقتصادی و بررسی عوامل موثر بر تولید یکی از دغدغه های اصلی اقتصاددانان در هر برهه زمانی به ویژه در دهه های اخیر بوده و بهبود روابط انسانی و کاهش احتمال بروز اختلافات در این روابط مورد توجه اقتصاددانان نهاد گرا قرار گرفته است. بنابراین، داشتن رشد اقتصادی مطلوب همواره یکی از اولویت های هر نظام اقتصادی بوده و در این میان، اقتصاددانان کوشیده اند با تعیین عوامل موثر بر تولید، این هدف را محقق سازند. در ابتدا بیش ترین تاکید بر سرمایه فیزیکی و نیروی کار بود. اما به تدریج عوامل نهادی از جمله امنیت اقتصادی نیز به عنوان تعیین کننده تولید ناخالص داخلی مطرح شدند. در همین راستا، در این مطالعه تاثیر امنیت اقتصادی بر تولید ناخالص داخلی کشورهای منتخب عضو جنبش عدم تعهد طی بازه زمانی 1996-2011 بررسی شده و نتایج این پژوهش، نشانگر تاثیر مثبت و معنا دار متغیر امنیت اقتصادی بر تولید ناخالص داخلی کشورهای مورد بررسی است. همچنین، تاثیر متغیرهای انباشت سرمایه فیزیکی، سرمایه انسانی، انباشت سرمایه گذاری مستقیم خارجی و ثروت های طبیعی بر تولید ناخالص داخلی، مثبت و معنا دار است.
    کلیدواژگان: تولید ناخالص داخلی، امنیت اقتصادی، حکمرانی، کشورهای عضو جنبش عدمتعهد
  • محسن صادقی*، روح الله طاهری فرد صفحات 151-180
    علائم تجاری اساسا در پی رونق تبادلات تجاری، رقابت میان بنگاه ها و شرکت های تجاری ظهور کرد. از آنجا که ادعا می شود حمایت های داخلی و خارجی از علائم تجاری نقش پررنگی در پیشرفت و توسعه اقتصادی کشور ها دارد، تحقیقات انجام شده نشان می دهد ایران در زمینه حمایت حقوقی از علائم تجاری ضعف های بسیاری دارد. موانع موجود بر سر راه حمایت حقوقی از علائم تجاری در ایران عبارتند از: عدم وجود شعب تخصصی، دانش کم دادرسان، نبود نشریات تخصصی در حوزه علائم تجاریو ضعف نهادهای حامی حقوق مصرف کننده.مواجهه با انبوه تولیدات داخلی و افزایش رقابت میان بنگاه ها و شرکت های تجاری در داخل و در سطح بین الملل قطعا ضرورت حمایت حقوقی از علائم تجاری را بیش تر می کند. با توجه به ارزش و اهمیت علائم تجاری در دنیای صنعتی امروز، این مقاله به مبانی حقوقی حمایت از علائم تجاری می پردازد.
    حقوق مربوط به علائم تجاری دو مبنای اصلی دارد که به سختی می توان مبنای دیگری پیدا کرد. مبنای اول، حمایت از صاحب علامت تجاریو مبنای دوم حمایت از مصرف کننده در ارتباط با علامت تجاری است. بنابراین، مفاهیم حقوقی حق تقدم، رقابت غیرمنصفانه، سوء نیت، حمایت مضاعف از علائم مشهور و... داخل دایره این دو مبنا قرار دارند.
    کلیدواژگان: علامت تجاری، کنوانسیون پاریس، حقوق مصرفکننده، صاحب علامت تجاری
  • آرش بادکوبه هزاوه صفحات 181-210
    لایحه جدید قانون تجارت با اقتباس از قوانین تجارتی خارجی به افراد اجازه داده است در قالب شرکت با مسئولیت محدود، شرکت تک نفره تاسیس کنند؛ شرکتی که ظاهرا با قواعد حاکم بر عقد شرکت متعارض به نظر می رسد. بنابراین، ابتدا باید پرسید آیا این اقدام قانونگذار صحیح و مطابق واقعیت امور و نیازهای فعالان تجارتی است یا خیر؛ و چگونه می توان تشکیل شرکت تک نفره را با واقعیت عقد شرکت و اثر آن تطبیق داد. در این مقاله فرض بر این است که اقدام قانونگذار، منطقی بوده و مبنای حقوقی دارد. همچنین، این مقاله نگاهی دارد به شرکت های تک نفره در قانون شرکت های کشورهای هند و چین. بنابراین، بخش اول مقاله به مفهوم، تاریخچه و نحوه تاسیس و اداره شرکت تک نفره و بخش دوم به مبنای حقوقی این شرکت ها اختصاص دارد.
    کلیدواژگان: تاسیس شرکت تکنفره، لایحه جدید قانون تجارت، قانون شرکتهای هند و چین، شرکت با مسئولیت محدود، شخصیت حقوقی
|
  • Pages 1-28
    In this study, the relationship between market power and industry-level competition with earnings sustainability were investigated. The purpose of this study was to evaluate the market power and industry-level competition and earnings sustainability in listed companies on the Tehran Stock Exchange. To achieve this goal, the Herfindahl-Hirschman Index, Lerner and Adjusted Lerner index as competition measures were considered. Our sample consists of 155 firms for the period 1386 to 1391. In addition, there is an inverse relationship between the Lerner Index and earnings stability, can mean the direct relation between the level of competitiveness and sustainability of benefits should be considered.
    Keywords: Earnings Sustainability, Market Power, Herfindahl, Hirschman Index
  • Pages 29-50
    One of the most widespread tools of payment in international contract is to pay by documentary credits. Because, it provides for the parties to the transaction the greatest guarantee and the numerous risk of international transaction will be decreased due to the existence of independent character of documentary credits in this kind of payment. According to this feature openers of credit have to perform their obligation to the payment of documentary credit money and the objections relating to the basic legal contract cannot be invoked against the beneficiary of this document. In this article we intend to review the rights of opener’s credit in case that the beneficiary defrauded and the opener due to hidden fraud has paid its money or where the holder of documentary credit is a bona fide person and the opener is bound versus him to pay money. The analysis of parties’ contract of documentary credits and suggestions to protect the rights of credit opener is the subject of present research
    Keywords: Issuing bank of letter of credit, Fraud of beneficiary, Applicant of letter of credit, Amercian law, UCP600
  • Pages 51-82
    Copper consumption is highly correlated with industrial production and exports of copper generates substantial foreign exchange. Thus, the competitiveness of this industry is important to evaluate this matter, unit cost indicators were used to show domestic and export competitiveness and comparative advantage of the industry. The effects of targeting subsidies and the increase in exchange rato were also simulated.
  • Pages 83-114
    Oil is one of the main revenue resource and the fundamental input in production process in oil exporting countries; so that oil price fluctuations can cause instability in the key macroeconomic variables in an oil-rich country like Iran. In this paper, to investigate the effect of oil price shocks on the macroeconomic variables of Iran, a Multi Sectors Dynamic Stochastic General Equilibrium model, with emphasis on optimization of oil sector as a producing sector and considering the subsidy of oil price is designed. Furthermore the current study pays special attention to lack of law of one price as a main source of inefficiency in developing open economies. This is done via modeling of import sector and including those importers who are capable of setting their prices. The impact of oil price shocks on the Dynamics of the economic variables is considered in the 1988:1-2011:1 period. For this purpose, the Bayesian approach is used to estimate the model. The impulse response functions show that immediately after an oil price shock, capital and output increase in the oil sector while, in the non-oil sector the result is reverse. Furthermore, GDP, consumption and inflation increase, while the real exchange rate decreases immediately, And then all of the variables converge to their steady state values
    Keywords: Oil Price Shocks, MDSGE, New Keynesian, Bayesian Approach
  • Pages 115-150
    Improving economic growth and study the factors affecting production has been one of the main concerns of economists in any period of time, especially in recent decades. Recently, improving the relationship between people and reduce the possibility of conflicts in human relations have been considered by institutional economists. Having desirable economic growth has been one of precedences any economic regime. In order to achieve this goal, economists have tried determining effective factors on production. First there was most emphasis on capital and labor but gradually, institutional factors such as economic security being introduced as one of determining factors of economic growth. In this regard, we investigate effect of economic security on gross domestic product among selected countries of G77 for period 1996-2011. The results show that effect of economic security on gross domestic product of surveyed countries is positive and significant. Also, the variables of capital stock, human capital, FDI stock and natural resources have positive and significant effects on gross domestic production.
    Keywords: Gross Domestic Product, Economic Security, Governance, Non, Aligned Movement Countries
  • Pages 151-180
    Trade marks have basically come into view following the boom in commercial transactions and competition among enterprises and companies. It is claimed that domestic and foreign protections of the trademarks play significant roles in the economic improvement and development of countries. However, research has shown that in Iran, there are some shortcomings in the legal protection of trademarks. The obstacles to legal protection of trade marks involve: lack of specialized courts on trade marks, little knowledge of judges, absence of specialized journals and the weakness of the institutions supporting consumers’ rights. Faced with large amounts of domestic products and increased competition among enterprises and companies on the internal and international level show the necessity of the legal protection of trade marks. With respect to the importance of trade marks in today’s industrial world, this article tries to consider two legal bases of trademark protection. Laws related to trademarks have two main bases. The first basis is protection of the trademark owner and the second is protection of the consumer affected by trademarks. Thus, legal concepts of right of priority, unfair competition, bad faith, well-known marks and so on are included in these two bases. In addition, a legal case including an inferior court’s and appeal court’s verdict are analyzed based on the bases mentioned above.
    Keywords: Trade Mark, Legal Protection, Iran
  • Pages 181-210
    The new bill of trade act has allowed the establishment of one man`s company in the form of limited company. These companies may look contrary to the rules governing the corporation contract. Is this in line with needs of trade activists and how can such companies be compared to corporation contracts is the subject of this article. We also look at the company act of India and China. Meaning, history and the way of founding and managing these companies and legal bases of these companies are also discussed.
    Keywords: Foundation of the One'S Man Company, The New Bill of Trade, The Company Act of India, China, Limited Liability Company, Legal Personality