فهرست مطالب

پژوهشنامه بازرگانی
پیاپی 89 (زمستان 1397)

  • تاریخ انتشار: 1397/12/08
  • تعداد عناوین: 7
|
  • میلاد شهرازی*، منور شعبانی مازویی، میثم شیرخدایی صفحات 1-34
    در مطالعه حاضر، برای بررسی ارتباط بین سرمایه‏گذاری مستقیم در خارج و صادرات از رویکرد مدل جاذبه پاندولی استفاده شده است. برخلاف مدل جاذبه سنتی و ایستا که در آن، تنها امکان تایید یکی از روابط مکملی یا جانشینی وجود دارد، مدل جاذبه پاندولی می‏تواند هردوی ارتباط مکملی و جانشینی بین خروج سرمایه‎گذاری مستقیم خارجی و صادرات را در قالب یک رابطه پویا و بسته به مرحله توسعه سرمایه‎گذاری مستقیم خارجی، به صورت تجربی استنتاج کند. در این راستا، به منظور انعکاس مراحل مختلف خروج سرمایه‏گذاری مستقیم و آزمون ارتباط بین سرمایه‎گذاری مستقیم در خارج و صادرات، دو سناریو طراحی و براساس آن، دو مجموعه داده‏ تابلویی انتخاب شده است، به گونه ای که طرف‏های مقابل هر مجموعه در مراحل متفاوتی از توسعه سرمایه‎گذاری مستقیم خارجی هستند. در یک طرف این مجموعه‏ها، کشور درحال توسعه ایران و در طرف دیگر 11 کشور توسعه‏یافته با درآمد بالا در نظر گرفته شده است. نتایج برآورد الگوی صادرات با مبدا ایران (سناریوی اول) نشان داد که سرمایه‏گذاری مستقیم ایران در خارج، مکمل صادرات ایران به عنوان کشوری درحال توسعه و با نسبت بالای صادرات به سرمایه‏گذاری مستقیم در خارج است. همچنین، نتایج برآورد الگوی صادرات با مبدا کشورهای با درآمد بالا (سناریوی دوم) نشان داد که سرمایه‏گذاری مستقیم این کشورها در ایران، جانشین صادرات آن ها به عنوان کشورهایی توسعه‏یافته و با نسبت پایین تر صادرات به سرمایه‏گذاری در خارج بوده است.
    کلیدواژگان: مدل جاذبه پاندولی، سرمایه گذاری مستقیم در خارج، صادرات
  • بهرام تقی پور *، امیر حسینی جلیلیان صفحات 35-58
    غیر تجارتی قلمداد نمودن معاملات غیر منقول در حقوق تجارت ما ریشه در حقوق قدیم فرانسه دارد. قانونگذار ما در سال 1311 هجری شمسی به تاسی از قانون تجارت 1807 میلادی فرانسه چنین قاعده ای را در ماده چهار قانون تجارت پیش بینی نمود. در حقوق قدیم فرانسه وجود چنین قاعده ای علل اجتماعی ، سیاسی و اقتصادی داشته که به طور سنتی وضع شده است ، لکن از سال 1967 میلادی قانونگذار فرانسوی از این قاعده عدول نموده و فرقی بین اموال منقول و غیر منقول قائل نشده است و امروزه نیز در حقوق آن کشور معاملات اموال غیر منقول تجارتی تلقی می شود مشروط بر این که به قصد ساخت و ساز نباشد در حالیکه در حقوق ما درست عکس این قاعده وجود دارد. تصویب و حفظ چنین قاعده ای در حقوق ما خصوصا در حال حاضر فاقد هر گونه توجیه منطقی اقتصادی ،اجتماعی و حقوقی است، در این مقاله با ذکر نظر موافقان و مخالفان، وضع و استمرار چنین قاعده ای مورد نقد واقع گردیده است.
    کلیدواژگان: اموال، غیر منقول، معاملات تجارتی، اعمال تجارتی، حقوق فرانسه
  • سیدعلی علوی کیا ، محمدتقی تقوی فرد *، مقصود امیری، پرهام عظیمی صفحات 59-88
    تحریم های اخیر صنعت خودروسازی کشور بیش از پیش نشان داد که علی رغم سرمایه گذاری های گسترده در صنعت خودرو، شرکت ها و زنجیره های تامین این صنعت عملکرد قابل قبولی ندارند. در این تحقیق یک زنجیره تامین سه سطحی که هر سطح شامل کارخانه های تولیدی، توزیع کنندگان و خرده فروشان است، در بخش پرتقاضای قطعات یدکی خودرو در نظر گرفته شده است. بانک اطلاعاتی دو شرکت فعال در این بخش برای پنج محصول استراتژیک در یک سال مورد استفاده قرار گرفته است. ابتدا زنجیره تامین سه سطحی تحت شرایط ایده آل(عدم اختلال) برای یک افق زمانی برنامه ریزی محدود و به عنوان مسئله برنامه ریزی محدودیت ها به صورت ریاضی مدل شده است. سپس مدل ریاضی با درنظرگرفتن اختلال ها براساس سه سیاست فروش معوق، فروش ازدست رفته و برون سپاری، با هدف کمینه کردن هزینه کل زنجیره تامین در صورت بروز اختلالات مختلف حل و تحلیل شده است. نتایج نشان می دهد که الگوریتم پیشنهادی این تحقیق قادر است اثر اختلال ها را خنثی کرده و موجب کاهش قابل ملاحظه هزینه های کل سیستم شود. مدل ارائه شده برای کمک به تصمیم گیرندگان برای اتخاذ رویکردی فعال برای حفظ مزیت تجاری در هنگام بروز اختلال(مانند شرایط تحریم) در زنجیره تامین مفید است
    کلیدواژگان: نوآوری، مدیریت کیفیت، زنجیره تامین، عملکرد
  • ابوالفضل شاه آبادی*، هانیه ارغند صفحات 89-122
    کیفیت زندگی و سطح رفاه اجتماعی در کشورها یکی مهمترین معیارهای توسعه یافتگی است. بر همین اساس یکی از مهمترین اهداف سیاستگذاران اقتصادی افزایش رفاه اجتماعی است. یکی از عوامل مهم و تاثیرگذار بر رفاه اجتماعی جوامع، پیچیدگی اقتصادی است. شاخص پیچیدگی اقتصادی بیانگر میزان توانایی کشورها در تولید کالاهای پیچیده و کاربردی کردن دانش در فرایند تولید است. پیچیدگی اقتصاد از طریق ارتباط قوی ای که بین ساختار مولد و سطح درآمد و توزیع آن وجود دارد بر رفاه اجتماعی جوامع تاثیرگذار است. با توجه به اهمیت رفاه اجتماعی در جوامع و همچنین کاربرد دانش در فرایند تولید، پژوهش حاضر به بررسی تاثیر پیچیدگی اقتصادی بر رفاه اجتماعی در کشورهای درحال توسعه طی دوره 2015-1996 با استفاده از مدل اقتصادسنجی پنل دیتا و به روش GMM می پردازد. مطابق نتایج این پژوهش در کشورهای درحال توسعه با پیچیده تر شدن اقتصاد علی رغم افزایش درآمد سرانه، توزیع درآمد نامتعادل تر شده است، و اثر نامتعادل تر شدن توزیع درآمد بر افزایش درآمد سرانه غالب بوده و درمجموع کاهش رفاه اجتماعی را به دنبال داشته است. بنابراین ضرورت دارد کشورهای درحال توسعه جهت افزایش رفاه اجتماعی در سیاست های بازتوزیع درآمدشان تجدیدنظر کنند و کاهش نابرابری درآمد را در مرکز توجه قرار دهند.
    کلیدواژگان: رفاه اجتماعی، توزیع درآمد، پیچیدگی اقتصادی، کشورهای درحال توسعه
  • همایون مافی، سام محمدی، زینب فلاح تفتی * صفحات 123-153
    نظام تامین مالی، در بستر بازارهای مالی اعم از بازار پول و بازار سرمایه شکل می گیرد. در بازار سرمایه معاملات اوراق بهادار در بورس ها و بازارهای خارج از بورس دارای مجوز از شورای عالی بورس و اوراق بهادار صورت می گیرد. معاملات اوراق بهادار در فرابورس از منظر حجم و ارزش معاملاتی، پس از بورس اوراق بهادار قرار دارد. به همین دلیل تبیین حقوقی مولفه های انعقاد معاملات در این بازار در راستای نظام مند نمودن سیستم حقوقی بازار سرمایه و با هدف حفظ حقوق سرمایه گذاران، شفافیت و کارآمدی بازار سرمایه ضروری می باشد.
    «اراده» به عنوان اساسی ترین رکن در انعقاد کلیه معاملات از جمله معاملات اوراق بهادار در فرابورس محسوب می شود لکن مقررات گذار به لحاظ تشریفاتی بودن معاملات اوراق بهادار، ترتیباتی نسبت به آن وضع نموده است که هدف از انجام این تحقیق، بررسی مسائل مرتبط با رکن «اراده» از جمله تشریفات اعلام اراده، عیوب اراده و زوال آن با لحاظ تشریفاتی بودن معاملات اوراق بهادار در فرابورس می باشد. پاسخ به این مسائل با استفاده از منابع کتابخانه ای ارائه گردیده و به روش توصیفی- تحلیلی داده های حاصل از روش گردآوری مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد.
    کلیدواژگان: اوراق بهادار، فرابورس، اراده، معامله، بازار سرمایه
  • علیرضا عیدی *، خالد برزگر صفحات 155-175
    در این مقاله مساله جایابی شبکه ای از هاب های سلسله مراتبی با ساختار حلقوی معرفی شده است. مساله مفروض را می توان به عنوان تلفیقی از شبکه هاب میانه سلسله مراتبی و شبکه هاب حلقوی دولایه دانست. در مدل ارائه شده مکان یابی هاب های اصلی و ثانویه به نحوی انجام می شود که هزینه های ارسال جریان در شبکه نهایی کمینه شود. در طراحی شبکه هاب تحقیق حاضر هاب های اصلی به شکل حلقه به یکدیگر متصل می شوند و در ادامه تخصیص هاب های ثانویه و گره های تقاضا در شبکه با هدف بهینه سازی هزینه صورت می گیرد. چنین مساله ای در شبکه های مخابراتی و خطوط حمل و نقل سریع هنگامی که ایجاد اتصال نقطه به نقطه مابین تمام گره های تقاضا به لحاظ هزینه مقرون به صرفه نباشد کاربرد دارد. در این مقاله دو مدل برای مساله پیشنهاد شده است. در ابتدا مدلی با متغیرهای سه اندیسه(شاخص) برای مساله ارائه گردید که مدل مبتنی بر جریان نامیده می شود سپس مدل جدیدی با معرفی متغیرهای چهار اندیسه ارائه گردیده که مدل مبتنی بر مسیر نامگذاری شده است. برای حل مدل های مورد بحث از دو حل کننده نرم افزاری Cplex و Xpress در محیط نرم افزار بهینه سازی GAMS استفاده شده و در انتها مدل و حل کننده بهتر با توجه به نتایج به دست آمده معرفی شده است. همچنین با تغییر در پارامترهای ورودی حل کننده نرم افزاری زمان حل مساله کاهش یافت. در این مقاله از مجموعه داده شناخته شده شبکه پستی ترکیه برای ارزیابی و اعتبار سنجی مدل ها استفاده شده است
    کلیدواژگان: مکان یابی هاب، شبکه های سلسله مراتبی، شبکه حلقوی، مدلسازی ریاضی
  • سید علی بنی هاشمی*، سید محمد حاجی مولانا صفحات 177-205
    در دهه های اخیر، مقابله با پدیده ای با عنوان اثر شلاق چرمی، جزو مهم ترین مسائل در مدیریت زنجیره تامین گردیده است. این پدیده بیان می کند که نوسان تغییرات تقاضا از انتهای زنجیره به ابتدای زنجیره بیشتر می شود. در این پژوهش به بررسی اثرات ذخیره احتیاطی و تغییرات تقاضای مشتری نهائی براثر شلاقی و هزینه های کل زنجیره تامین پرداخته شده است. به همین منظور، یک زنجیره تامین چهار سطحی خطی شامل فروشگاه، خرده فروش، عمده فروش و کارخانه در نظر گرفته شده و برای پیش بینی تقاضا از روش میانگین متحرک استفاده گردید. در ادامه، نه سناریوی مختلف شامل تغییرات تقاضا (کم، متوسط، زیاد) و ذخیره احتیاطی (کم، متوسط، زیاد) در نظر گرفته شد و اثر شلاقی با یک فاصله اطمینان 95درصد و دوره زمانی یک ساله محاسبه گردید. همچنین هزینه های کل شامل هزینه های سفارش دهی، هزینه های نگهداری و هزینه های پس افت هر کدام از اعضای زنجیره تامین در سناریوهای مختلف محاسبه شد. نتایج این تحقیق نمایانگر آن است که اگر روش برآورد تقاضا در همه اعضای زنجیره تامین با استفاده از روش میانگین متحرک باشد، با افزایش نوسان تغییرات تقاضای مشتری نهائی، اثر شلاقی از پایین دست به بالادست در زنجیره تامین افزایش می یابد ولی اثر شلاقی کل زنجیره کاهش می یابد. همچنین اگر تغییرات تقاضا ثابت فرض شود، افزایش ذخیره احتیاطی در هر کدام از اعضای زنجیره تامین باعث افزایش اثر شلاقی کل زنجیره تامین می گردد. افزایش اثر شلاقی، افزایش هزینه ها را نیز در پی دارد که سهم هزینه های سفارش دهی کاهش یافته و سهم هزینه های نگهداری و پس افت افزایش می یابد.
    کلیدواژگان: اثر شلاق چرمی، روش میانگین متحرک، زنجیره تامین، ذخیره احتیاطی
|
  • milad shahrazi*, monavar shabani, maisam shirkhodaie Pages 1-34
    Pendulum Gravity Model / Outward Foreign Direct Investment / Export / Panel Data
    Keywords: Pendulum Gravity Model, Outward Foreign Direct Investment, Export, Panel Data
  • bahram taghipour*, amir hossieni jalilian Pages 35-58
    The non-commercial consideration of immovable trades in our business law has its roots in old French business law. In 1932, our legislator predicted such legislation in Article 4 of business law following French 1807 business law. The existence of such legislation in old French law goes back to traditional rules in its society along with its economic and political status. Thus, in 1967 French legislator removed such law and has not been distinguishing between movable and immovable properties ever since. Today in France, movable property trades are considered commercial if they are not intended for real estate business while there is an absolute opposite rule in our law. The adoption of such rule in our law, especially at present time, lacks any economic, social, and legal reasoning.. In this paper, in addition to study French law, our legislation of such rule (Iranian law) is criticized while both supporting and opposing views are considered
    Keywords: Property, Immovable, Commercial Transactions, Business Practices, French Law
  • seyed ali alavikia, Mohammad Taghi Taghavifard*, Maghsoud Amiri, parham azimi Pages 59-88
    The recent boycotts of the automotive industry further showed that, despite widespread investment in the automotive industry, the companies and supply chains of this industry did not have a satisfactory performance. In this research, a three-level chain of production, each of which includes manufacturing plants, distributors and retailers, is considered in the high demand segment of spare parts. The database of two active companies in this section is used for five strategic products in one year. First, the three-level chain is modeled in an ideal condition (non-disturbance) for a limited planning horizon and is mathematically modeled as a curriculum problem. Then, the mathematical model has been solved by considering disruptions based on three deferred sales policies, lost sales and outsourcing, with the aim of minimizing the total cost of the chain in the event of a variety of disturbances. The results show that the proposed algorithm of this research can neutralize the effect of disturbances and cause a significant reduction in the total cost of the system. The model is useful for helping decision-makers adopt an active approach to maintaining business benefits when disruptions occur (such as sanctions) in the chain
    Keywords: Auto spare parts supply chain, Optimization, Quantitative model, Disruption mitigation, Fuzzy
  • Abolfazl Shahabadi*, Hanieh Arghand Pages 89-122
    The quality of life and social welfare levels in countries is one of the most important development criteria. Accordingly, one of the goals of economic policy makers is to increase social welfare. One of the important and influential factors on social welfare of societies is the complexity of the economy. Economic complexity is an indicator that reflects the ability of countries to produce complex goods and utilize the knowledge in the production process. The complexity of the economy, influences on the social welfare of societies, through a strong relationship that exists between the generative structure and the income level and its distribution. the present study investigates the impact of the economic complexity on social welfare in developing countries during the period of 1996-2015, using the dynamic panel model and GMM methodol. according to the results of this study, with increasing economic complexity in developing countries, while the per capita income is increased, income distribution has become more unbalance. that is, increase in inequality of income overcomes on the increase in per capita income and overall, it has led to a reduction in social welfare. Therefore, it is imperative that developing countries review in their income redistribution policies. and put reducing income inequality in the center of attention
    Keywords: Social Welfare, Income Distribution, Economic Complexity, Developing Countries
  • Homayoun Mafi, Sam Mohammadi, zeinab falah tafti* Pages 123-153
    Financing system forms in the financial market, which includes money market and capital market. Some of the transactions in the capital market are conducted in the Over the Counter (OTC) Markets which is licensed by the supreme council of the securities and exchange. The Over the Counter (OTC) transactions are located after the other securities transaction as the value of transactions. Therefore, it is important to explain the legal system of these transactions and it is essential factors to protect the right of investors, transparency and efficiency of capital market.
    "Will" is the most fundamental element in securities transactions in the Over the Counter (OTC) .In this paper, we explain the related issues to "Will" as the element in securities transactions for example we study termination of will and the defects of it in the Over the Counter (OTC) securities transactions
    Keywords: Securities, Will, Securities Transactions, The Over The Counter (OTC), Capital Markets
  • alireza eydi*, khaled barzegar Pages 155-175
    This paper presents the hierarchical cycle hub location problem. This new problem is an extension of the cycle hub location problem (CHLP). It is a three-layered hub network problem where the top level consists of a cycle network connecting the so-called central hubs and the second and third level are unions of star networks connecting the intermediate hubs to central hubs and the demand centers to intermediate and central hubs, respectively. The problem is to decide on the locations of a predetermined number of intermediate and central hubs and the connections in order to minimize the total routing cost in the resulting network. We also propose two mixed integer linear programming formulations for the problem. The behavior of the proposed models, in terms of solution time, is evaluated on the basis of an extensive computational study on Turkish pastal network dataset. The results achieved by CPLEX and Xpress solvers, based on the proposed MILP formulation, are compared to each other. We have also reduced the time to solve the problem by changing the parameters of the solver
    Keywords: Hub Location, Hierarchical Networks, Cycle In Network, Mathematical Modeling
  • sayyid ali banihashemi*, sayyid mohammad haji, molana Pages 177-205
    In recent decades, encountering the phenomenon of bullwhip effect has been included as the most important problems in supply chain management. This phenomenon indicates that the fluctuation of the demand variation increases from the end to the outset of the chain. In this research, the study of the buffer stock and demand variation of the final customer effects on the Bullwhip effect and total costs of supply chain. is discussed Then, a liner four-level supply chain including store, retailer, wholesaler and factory is considered and the moving average procedure is used in order to forecast the demands. Subsequently, nine different scenarios, including demand variation (low, moderate, high) and buffer stock (low, moderate, high) are considered; and the bullwhip effect was computed with 95% confidence interval and one year period. In addition, total costs, including the ordering, maintenance and lag costs are computed, each of which is a member of the supply chain. These research results indicate that, if the demands of all members of the supply chain are estimated using the moving average, by increasing the variation fluctuation of the final customer demand, bullwhip effect will increase from downstream to upstream in supply chain but the total bullwhip effect will decrease. Also, if the demand variation is supposed stable, increased buffer stock in each of the supply chain members will cause increased bullwhip effect of total supply chain. Increased bullwhip effect is followed by increased costs and the share of the ordering cost will decrease and the share of the maintenance and lag costs will increase
    Keywords: Bullwhip Effect, Moving Average Method, Supply Chain, Buffer Stock