فهرست مطالب
نشریه آینده پژوهی دفاعی
پیاپی 8 (بهار 1397)
- تاریخ انتشار: 1397/02/12
- تعداد عناوین: 6
-
- مقاله علمی - پژوهشی
-
صفحات 7-28از زمان بروز انقلاب اسلامی و تغییرات اساسی در سیاست خارجی ایران، اختلافات جمهوری اسلامی و آمریکا در ابعاد مختلف آغاز شده و در سالیان اخیر با اضافه شدن چالش های جدید اوج گرفته است. تهدیدات ایالات متحده با توجه به نگرش حاکم بر این کشور و شرایط منطقه ای شامل ابعاد متنوعی است که در این تحقیق تلاش گردیده همه ابعاد آن با رویکرد آینده پژوهانه مورد بررسی و تحلیل قرار گیرند. برای این منظور از روش تحلیل روند به عنوان یکی از روش های اصلی آینده پژوهی استفاده شده است. تحقیق حاضر از منظر هدف در گروه تحقیقات کاربردی و از منظر روش در گروه تحقیقات موردکاوی قرار دارد. ضمن آنکه در روش تحلیل نیز از رویکرد کیفی و تحلیل زمینه ای استفاده شده است. به منظور رسیدن به اهداف تحقیق، پژوهش حاضر در بخش اول به بررسی توصیفی تهدیدات آمریکا علیه ج.ا. ایران در اسناد راهبردی منتشر شده (بین سال های 2005 الی 2017) و دسته بندی انواع تهدیدات و بررسی فروانی و مضمون محتوایی آنها پرداخته است. در بخش دوم نیز ضمن تحلیل روند راهبردهای تهدیدات استخراج شده، به تبیین روندهای آتی تهدیدات در ابعاد منطقه ای، سیاسی، اقتصادی، امنیتی، اجتماعی و اندیشه ای، سایبری و فرهنگی پرداخته است.کلیدواژگان: آینده پژوهی، امنیت ملی، تحلیل روند، تهدید، راهبرد
-
صفحات 29-50طبق فرمایش مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، سیاست های خباثت آلود استکبار در منطقه ما ایجاد جنگ های نیابتی غیردولتی است، از همین رو، هدف اصلی تحقیق حاضر شناسایی عوامل کلیدی و پیشران های جنگ نیابتی غیردولتی و تبیین سناریو این جنگ می باشد. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش جزء پژوهش های اکتشافی آینده پژوهانه است که به روش سناریو نویسی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق 10 نفر از راهبردپردازان حوزه دفاعی- نظامی می باشند که به روش هدفمند انتخاب گردیدند. اطلاعات مورد نیاز به روش خبرگی جمع آوری و در چارچوب الگوی سناریونویسی تبیین گردیدند. از بین چهار سناریو محتمل علیه جمهوری اسلامی ایران (سناریو جنگ نیابتی غیردولتی، سناریو نفوذ، سناریو جنگ نیابتی دولتی و جنگ تلفیقی)، سناریو جنگ نیابتی غیردولتی به دلیل احتمال وقوع بیشتر، در نظر گرفته شد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که به دلیل هزینه بالای جنگ مستقیم، تلفات انسانی، مسائل اقتصادی و عدم اقناع افکار عمومی، استکبار جهانی و در راس آن ها آمریکا تمایلی به ورود مستقیم در جنگ را نداشته و با استفاده از زمینه های اختلافی موجود و یا ساختگی، به تحریک و تهییج کشورها و یا گروهای قومی مذهبی برای جنگ با ج.ا.ایران پرداخته و حمایت های مالی و اقتصادی، سیاسی و نظامی را از آن ها بعمل می آورد تا به اهداف خود برسد.کلیدواژگان: سناریو، جنگ نیابتی غیر دولتی، عوامل کلیدی، پیشران ها
-
صفحات 51-71با ورود موج بیداری اسلامی (بهار عربی) به یمن، مردم این کشور به ویژه حوثی ها در مخالفت با حکمرانی علی عبدالله صالح قیام کردند که نتیجه آن به بحرانی چند ساله و هنوز لاینحل تبدیل شده است. به دلیل موقعیت راهبردی یمن، تحولات این کشور همواره مورد توجه کشورهای ذی نفع و ذی نفوذی چون عربستان و آمریکا بوده است که به همراه «شورای همکاری خلیج فارس» از طریق جایگزینی منصور هادی معاون عبدالله صالح سعی کردند این بحران را مدیریت کنند، اما ابعاد این بحران به تدریج پیچیده تر شد و اکنون تحلیل گران تلاش می کنند تا برای این بحران راه حلی مناسب پیشنهاد کنند. از این رو، پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این سوال است که تحولات یمن و رویکرد بازیگران داخلی و خارجی چه آینده ای را می تواند برای این کشور رقم بزند. یافته های پژوهش در چارچوب آینده پژوهی و به روش سناریونویسی (سناریوپردازی) حاکی از شکل گیری سناریوهای مطلوبی چون پایان منازعه و آغاز مذاکرات صلح و تداوم منازعه تا تسلیم حوثی ها و سناریوهای محتملی چون پذیرش فدرالیسم و تجزیه یمن به دو کشور و سناریوی باورپذیر (ممکنی) چون قدرتمند شدن القاعده و داعش و ایجاد امارت اسلامی در یمن است.کلیدواژگان: آینده پژوهی، یمن، عربستان، انصارالله، سناریو نویسی
-
صفحات 73-105دستیابی به « شهری امن و مقاوم در برابر انواع آسیب ها، مخاطرات و سوانح»به مثابه یکی از آرمانهای سند چشم انداز شهر تهران در نظر گرفته شده است؛ در این امتداد طرح جامع شهر تهران «بهبود نظام مدیریت بحران و ارتقاء کیفیت دفاع غیر عامل شهر»را به مثابه یکی از راهبردهای اصلی توسعه شهر تهران در نظر آورده است. بسیاری از صاحب نظران، ترسیم و به چالش کشیدن تصاویر آینده شهرها، به منظور پیشی گرفتن از تغییر و تحولات در حال وقوع و کسب آمادگی لازم برای مواجهه و مقابله با پیچیدگی های ذاتی آینده را به منزله یکی از حیاتی ترین نیازهای جوامع شهری در نظر می گیرند و معتقدند که ادامه حیات و بقای شایسته شهرها بدون برخورداری از تصاویر جذاب، نیرومند و پابرجا، امکان پذیر نیست. از این رو، در این پژوهش تلاش می شود تا با بهره گیری از روش «چهار آینده جایگزین عمومی دیتور»[1]تصاویرآینده شهر تهران، در قالب کهن الگوهای "رشد[2]، فروپاشی[3]، جامعه نظم یافته[4]و جامعه تحول یافته[5]"، مورد بررسی قرار گیرند تا ضمن شناسایی مهمترین چالش ها و فرصت های آینده های جایگزین، مبنایی برای تصمیم سازی و ترسیم آینده مطلوب شهر تهران و ارائه پیشنهادهای خبره محور به منظور ارتقا عملکرد و توان شهر در حوزه مدیریت بحران و دفاع غیرعامل فراهم آید. نتایج حاصل از جمع بندی آراء خبرگان، توانمدسازی اجتماعات محلی و بهره گیری از رویکردهای اجتماع محور مدیریت بحران را به منزله راهکاری برای ارتقا توان دفاعی شهر تهران در نظر می آورد. [1]. Dators Four Generic Alternative Futures
[2] .Continued Growth
[3] .Collapse
[4] .Disciplined Society
[5] .Transformational Societyکلیدواژگان: آینده های جایگزین تهران، مدیریت بحران، دفاع غیر عامل، بسته سناریو -
صفحات 107-140اعمال تحریم های گسترده علیه جمهوری اسلامی ایران، بانک ها و نهادهای مالی وابسته به نیروهای مسلح را با چالش های جدی مواجه کرده است. بنابراین پاسخ بانک های وابسته نظامی در برابر این چالش ها دارای اهمیت بسزایی است. یکی از روش های پرکاربرد شناخت آینده های محتمل و باورپذیر و مطالعه انواع حالات محتمل پیش روی بانک های وابسته نظامی در دوران تحریم، سناریوپردازی است. بنابراین در این پژوهش، نخست روندهای حاکم بر این بانک ها در عرصه های مختلف از طریق مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه با خبرگان استخراج، سپس با برگزاری پنل خبرگان، 9 پیشران اصلی مشکلات و معظلات بانک های وابسته نظامی در دوران تحریم شناسایی شد. در مرحله بعد، پس از برگزاری دلفی در دو مرحله پی در پی، دو عدم قطعیت اصلی مسائل بانک های وابسته نظامی در پساتحریم شامل: 1) هزینه مبادلات مالی و مشکلات تکنولوژیکی؛ و 2) مشکلات ساختاری، استخراج شد. از ترکیب این دو پیشران با عدم قطعیت بالا، چهار سناریو بدست آمده است این چهار سناریو عبارتند از: الف) رفع بحران؛ ب) چالش نظام بانکی؛ ج) بحران بانکی؛ د) تعویق بحران. در مجموع با بررسی چهار سناریوی محتمل می توان عنوان کرد؛ بانک های وابسته نظامی دارای مشکلات ساختاری از جمله عدم رعایت استانداردهای بین المللی، عدم تنوع ابزارهای مالی، عدم تطابق صورت های مالی با استانداردهای جهانی، عدم توسعه بانکداری مجازی نوین، عدم امکان انحلال بانک های زیانده نظامی با توجه به ضعف های موجود، وضعیت نامناسب این بانک ها در زمینه های مختلف مانند نسبت کفایت سرمایه، ساختار حاکمیت شرکتی، شفافیت و غیره است که این بانک ها را فارغ از اینکه تحریم هستند یا خیر، در معرض بحران قرار داده است. بنابراین جهت حل مشکلات اساسی بانک های وابسته نظامی، توجه به الزامات سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی و سیاست های کلی برنامه ششم که بر مولفه های ساختاری نظام بانکی تاکید می کند ضروری است. بنابراین در این تحقیق مدل مفهومی بر اساس این سیاست های کلی برای اصلاح وضعیت بانک های وابسته نظامی در پساتحریم طراحی شد.کلیدواژگان: آینده پژوهی، آینده نگاری، سناریوپردازی تحریم، بانک های وابسته نظامی، نظام بانکی
-
صفحات 141-167هدف اصلی این تحقیق بررسی و اولویت بندی معیارهای ارتقاء کیفیت سیستم های آمادی در جنگ های آینده و مقایسه بین وضع موجود و وضع مطلوب شاخص ها و تحلیل شکاف بین آنها است. پژوهش پیش رو از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ روش و ماهیت انجام آن توصیفی از نوع پیمایشی می باشد. برای شناسایی شاخص ها از نتایج مرور ادبیات تحقیق، برای گردآوری داده ها به منظور اولویت بندی شاخص ها از پرسشنامه مقایسه زوجی و برای گردآوری داده ها به منظور مقایسه وضع موجود و وضع مطلوب از پرسشنامه طیف پنج درجه ای لیکرت استفاده شده است. روایی هر دو پرسشنامه به روش محتوا و با نظر خبرگان دانشگاهی و اجرایی بررسی و تائید شده است و برای تائید پایایی پرسشنامه اول از ضریب ناسازگاری و پایایی پرسشنامه دوم از آزمون آلفای کرونباخ استفاده شده است. برای بررسی شکاف بین وضع موجود و وضع مطلوب از آزمون های ویلکاکسون و برای اولویت بندی شاخص ها از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) بهره گرفته شده است. نتایج تحقیق نشان داد که در بین شاخص های مورد بررسی سه شاخص انعطاف پذیری، خوداتکایی و تداوم و استمرار بیشترین اهمیت را دارا می باشند. همچنین طبق یافته های تحقیق سیستم آماد و پشتیبانی موجود در مواجهه با جنگ های آینده از نظر هر 10 معیار مورد بررسی با شرایط مطلوب فاصله معناداری دارند و بیشترین شکاف به ترتیب مربوط به انعطاف پذیری، به موقع بودن و سرعت عمل است.کلیدواژگان: سیستم آماد و پشتیبانی، معیارهای کیفیت، جنگ های آینده
-
Pages 7-28Since the outbreak of the Islamic Revolution and the fundamental changes in Iran's foreign policy, the differences between the Islamic Republic and the United States have started in various dimensions, and in recent years, with new challenges added. The threats of the United States, with regard to the country's ruling attitude and regional conditions, include a variety of dimensions that have been tried and tested in all its dimensions with a futuristic approach. For this purpose, trend analysis has been used as one of the main methods of futures research. This research is applied in the applied research group and in terms of its method in the case study group. In addition, in the method of analysis, the qualitative approach and background analysis have been used. In order to achieve the research objectives, the present study deals with the descriptive analysis of USA threats against Islamic Republic of Iran in strategic documents published (between 2005 and 2017), As well as categorizing threats and reviewing their content. In the second part of the research, while analyzing the process of extracted threat strategies, the future trends of threats in the dimensions of regional, political, economic, security, social and thought, cyber and cultural have been discussed.Keywords: Future Studies, National Security, Trend Analysis, Threat, Strategy
-
Pages 29-50
According to the orders of the Supreme Leader (Ayatollah Khamenei), the outrageous policies of arrogance in the Western Asia region are the creation of non-governmental pro-war wars. Therefore, the main objective of the research is to identify the key factors and drivers of non-governmental proxy warfare and to explain its scenario.
The purpose of this study is to use applied research and In terms of method, it is a part of exploratory exploration research that has been done by scenario method. The statistical population of the study consisted of 10 military military strategy strategists who were selected by targeted method and the required information was collected by expert method and explained in the framework of scenario modeling. Out of the four possible scenarios against the Islamic Republic of Iran (scenario of non-governmental pro-war warfare, influence scenario, state-sponsored warfare and combined warfare), the scenario of non-governmental proletariat warfare Because of the possibility of more occurrence was explained and the results of the research indicate that due to the high cost of direct war, human casualties, Economic issues and the lack of persuasion of the public opinion, global arrogance, and above all, the United States are reluctant to enter directly into the war and, using existing or fictitious disputes, to incite and excite countries or religious ethnic groups to fight the GI. Iran deals with financial, economic, political and military support from them Them to achieve their goals.Keywords: scenario, non-governmental proxy war, key factors, driving forces -
Pages 51-71With the entrance of the Islamic Awakening (the Arab Spring) into Yemen, Yemeni people in particular Houthis up rose against the government of Ali Abdullah Saleh that led to a 7-year and still-dissolved crisis. Due to the strategic situation of Yemen, the developments in this country have always been in the attention of influential countries such as Saudi Arabia and the United States of America, which together with the ]Persian[ Gulf Cooperation Council, tried to manage this crisis by replacing Mansour Hadi, deputy of Abdullah Saleh. But, this crisis has gradually become more complex and observers seek to suggest an appropriate solution. Therefore, this study seeks to answer this question that the developments in Yemen and the approaches of domestic and foreign actors what future can bring to the country? The findings of this futurology research based on scenario writing suggest the emergence of preferable scenarios such as the end of the conflict and starting peace negotiations and continuation of the conflict till surrendering Houthis and possible scenarios such as the acceptance of federalism and the breakdown of this country as well as a possible scenarios, namely the rise of al-Qaeda and the ISIS and the establishment of the Islamic Emirate in Yemen.Keywords: Futurology, Yemen, Saudi Arabia, Ansarullah, Scenario Writing
-
Pages 73-105
Achieving a "safe and sustainable city against a variety of injuries, hazards and accidents" is considered as one of the goals of the vision document of Tehran; along with the comprehensive plan The city of Tehran "considered the improvement of the crisis management system and improving the non-operating city's quality of defense" as one of the main strategies for the development of Tehran.
Many scholars, drawing and challenging future city images, in order to overcome the ongoing changes and prepare themselves to confront the inherent complexities of the future, are considered as one of the most vital needs of urban communities. They believe that the survival and survival of cities without the attractive, strong and persistent images is not possible. Therefore, in this research, it is attempted to examine the images of the future of Tehran in the archetypal form of "growth, collapse, disciplined society and transformed society" using the " Dators Four Generic Alternative Futures " method. Until the identification of the most important challenges and opportunities of alternative futures, the basis for decision making and drawing of the desirable future of Tehran and provide expert-oriented proposals to enhance the city's performance and capacity in the field of crisis management and inactive defense is provided.Keywords: alternative futures of Tehran, crisis management, non-operating defense, scenario pack -
Pages 107-140Establishing extensive sanctions against the Islamic Republic of Iran has put financial institutions and banks affiliated with the armed forces with serious challenges as one of the main pillars of the banking system and economic development of the country. The response of the banking system and the affiliated banks to these challenges is very important. As a result, recognizing these challenges and the importance of identifying challenges and finding a model for managing and confronting sanctions is one of the main questions of this research. Currently, due to the departure of the United States from Joint Comprehensive Plan of Action, the ambitious future and future of the European countries in this study are trying to highlight the status of financial institutions and banks affiliated with the armed forces of the Islamic Republic of Iran in the scenarios for reducing sanctions or intensifying sanctions. And a conceptual model for improving the status of military banks in a boycott. The expected objectives of this study are to identify the challenges of banks and financial institutions dependent on the armed forces in the scenarios for reducing or increasing sanctions, and solutions to these challenges, the questions that this research is responding to include:Keywords: military affiliated banks, sanctions, banking system reform, structural problems, Futures studies
-
Pages 141-167The main objective of this research is to examine and prioritize the quality improvement criteria in future wars, and to compare the status quo and the desired status of the indicators and analyze the gap between them. The present research is applied in terms of its purpose, and in terms of its method and nature, it is a descriptive survey. To collect data, a pair comparison questionnaire was used to prioritize the indicators, and a five-point Lickert scale questionnaire was used to collect the data in order to compare the status quo and the desired situation. The validity of the two questionnaires was verified by content and with the opinion of the academic and executive experts. To confirm the reliability of the first questionnaire, the reliability of the second questionnaire was used by Cronbach's alpha test. The collected data were analyzed by SPSS software and Expert Choice and analyzed through paired t-test and hierarchical analysis (AHP). The results of the study showed that among the indicators studied, the three indicators of flexibility, self-sufficiency and continuity have the most importance. Also, according to the research findings, the existing preparedness and support system in the face of future wars is significantly different from the desirable conditions for each of the 10 criteria, and the greatest gap is flexibility, timeliness and speed.Keywords: Logistic System, Quality Criteria, Future Wars
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.