نشریه تعلیم و تربیت استثنایی
سال نهم شماره 98 (بهمن و اسفند 1388)

شیوه ی نگارش مقاله برای نشریه ی تعلیم و تربیت استثنایی 1مقایسه ی سبک زندگی و شیوه های مقابله با فشار روانی آموزگاران آموزش و پرورش استثنایی و عادیمعصومه کشمیری / کارشناس ارشد روان شناسی کودکان استثنایی مرکز آموزش و توان بخشی اختلالات ویژه یادگیری تربت حیدریه 4هدف از این پژوهش بررسی سبک زندگی و شیوه های مقابله در دو گروه نمونه آموزگاران آموزش ویژه و عادی است.140نفر شامل 70 نفر از آموزگاران عادی و 70 نفر از آموزگاران آموزش استثنایی مقطع ابتدایی شهرستان های تربت حیدریه و کاشمر با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ایو ساده انتخاب و به کمک پرسش نامه ی مقیاس های اساسی آدلری برای موفقیت بین فردی – نسخه ی بزرگسالان (1993) و پرسش نامه ی شیوه های مقابله ی فریدن برگ و لویس (1993) مورد بررسی قرار گرفتند. به منظور بررسی رابطه ی بین متغیرها از تحلیل واریانس، تک متغیره و چند متغیره، آزمون معناداری هاتلینگ و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته ها نشان داد که رابطه معناداری بین سبک زندگی و شیوه های مقابله است. در سبک های زندگی بین دو گروه آموزگاران آموزش عادی و استثنایی تفاوت معناداری دیده نشد. سبک زندگی و شیوه های مقابله با توجه به جنسیت افراد متفاوت است. در شیوه های مقابله جستجوی حمایت اجتماعی، تسلیم، نادیده گرفتن مساله، جستجوی حمایت معنوی، تمرکز بر جنبه های مثبت و حل مساله تفاوت معناداری بین آموزگاران آموزش عادی و استثنایی وجود دارد. نتیجه گیری کلی این پژوهش این است که سبک زندگی یا مؤلفه های شخصیتی هر فرد با شیوه های مقابله ی وی ارتباط مستقیم دارند و بعضی ویژگی های شخصیتی، فرد را مستعد استرس بیشتر و واکنش های غیرسازشی می کند.
چند رسانه ای آموزشی و نقش آن در آموزش ویژهدکتراسماعیل زارعی زوارکی / استادیاردانشگاه علامه طباطبائیفاطمه جعفرخانی 32در دهه های اخیر رویکردهای سنتی یادگیری با ظهور فن آوری های جدید نظیر چند رسانه ای1ها، فرارسانه ها و ارتباطات از راه دور دستخوش تغییرات اساسی شده است. با امکانات شبکه ای نه تنها دانش آموزان استثنایی، بلکه والدین و مربیان آنها نیز می-توانند از آخرین اطلاعات درباره نحوه ی آموزش فرزندان خود با خبر شوند. امروزه اقدامات زیادی در بیشتر کشورها برای استفاده از فن-آوری های نوین در امر آموزش ویژه2 انجام شده است. فناوری کمکی3 تمام ابزارهای توان بخشی، سازگارانه و کمکی برای افراد دارای کم توانی های خاص را در بر می گیرد و شامل تمام مراحل انتخاب، تشخیص و استفاده ی مناسب از این ابزارهاست. کمبود کارگاه های آموزشی و همچنین عدم ترکیب فن-آوری در برنامه های درسی از نقاط ضعف برنامه ریزی و طرح درس آموزگاران مخصوصا آموزش ویژه است به طوری که کاربرد رایانه و برنامه های چند رسانه ای و هم چنین حمایت از تسهیلات دسترسی به آن باعث ارتقای کیفیت تدریس و مهارت آموزگاران در رسیدن به اهدف درست برنامه های درسی می شود.
برنامه خانواده محور SKI*-HI برای کودکان آسیب دیده شنواییامیرعباس ابراهیمی/ 46سن کودک در زمان تشخیص افت شنوایی بر تصمیم گیری در مورد جایگاه آموزشی کودک تاثیر می-گذارد. برای نمونه، اگر کودک، خردسال است والدین ممکن است برنامه ی مرکزبنیاد1 یا خانه بنیاد2 یا آمیزه ای از هر دو را در نظر بگیرند. در برنامه-ی کودک بنیاد به تعداد ساعات طراحی شده در هفته برای درمان حضور می یابد. والدین نیز ممکن است مشارکت کنند. در برنامه های خانه بنیاد، متخصص مداخله ی زود هنگام3، شیرخوار را در خانه ملاقات می کند و به والدین و کودک آموزش می-دهد. برنامه های خانه بنیاد به جای آموزش گروهی بر آموزش یک به یک تاکید می کنند. برنامه ی آموزشی SKI*-HI4، نمونه ی عالی برنامه ی خانواده محور5 خانه-بنیاد در نوزادان و خردسالان آسیب دیده شنوایی است.
هدف از این برنامه شناسایی زودهنگام کودکان دارای افت شنوایی6، فراهم کردن برنامه خانواده محور خانه بنیاد و اطمینان از دسترسی خانواده به خدمات اضافی است. این مقاله، به جنبه های شنیداری برنامه ی SKI-HI می پردازد.
استفاده از داستان برای پرورش اندیشیدنحسین سلیمی / 53این مقاله به استفاده از داستان و قصه گویی برای پرورش تفکر در کودکان پرداخته است. اخیرا روان شناسان به بررسی اهمیت داستان در زندگی کودکان و نوجوانان پرداخته اند. اعم از اینکه یک داستان خاص به خاطر سپرده شود یا خیر، بازگویی یک داستان همیشه برای رشد کودک مفید است، نحوه ی این تاثیرگذاری هنوز روشن نیست، جز اینکه هر داستانی تجارب و هیجان های شنونده را درگیر می سازد و یادگیری را تسهیل می کند. این مقاله به کاربرد داستان در زندگی و معرفی انواع داستان ها پرداخته است. هر مشکل فرصتی برای اعضای خانواده است تا بسیاری از ارزش های اخلاقی را جستجو کنند. در این مقاله الگویی از قصه گویی پیشنهاد شده که می تواند هر یک از فرصت ها را در قالب موقعیت-هایی خیالی و دیالوگ هایی ساده برای آموزگاران و اولیاء به تصویر بکشد. این الگو به بسیاری از موقعیت های زندگی کودکان عادی و استثنایی تعمیم پذیر و به سادگی در جمع خانوادگی، مسافرت، گردش یا سایر موقعیت های تفریحی قابل استفاده است.
موانع اشتغال افراد با آسیب بینایی و راهکارهای موجودمریم اصغری 67در این مقاله موانع اشتغال و عوامل مؤثر بر اشتغال افراد با آسیب بینایی مورد بررسی قرار گرفته است. به طور کلی موانع اشتغال به دو دسته طبقه بندی می شود که عبارتند از: الف) موانعی که به طور مستقیم یا غیر مستقیم به آسیب بینایی مربوط می شود مانند مشکلات تحرک و جهت یابی، مشکل در شناخت و شناسایی علائم هشداردهنده و... ب) موانع نگرشی و رفتاری، از جمله نگرش کارفرمایان، نگرش همکاران و... همچنین بررسی ها نشان می دهد عوامل زیادی در اشتغال افراد با آسیب بینایی مؤثر هستند. از جمله این عوامل: میزان تحصیلات، مهارت تحرک و جهت یابی، حل مشکلات رفت و آمد، دسترسی به فناوری-های کمکی می باشند که در مقاله به طور مفصل مورد بحث قرار می گیرد، در ضمن توانمندسازی حرفه ای افراد با آسیب بینایی مطرح و در پایان با توجه به یافته های حاصل از پژوهش های مختلف راهبردهایی برای بهبود وضعیت اشتغال افراد با آسیب بینایی پیشنهاد گردیده است.
ارگونومی و پیشگیری از معلولیت در دانش آموزانسعیده مرتضوی 80ارگونومی علمی است که برای تطبیق وتناسب محیط، وظایف یا روش های کاری با کاربران به کار می رود. عدم رعایت اصول ارگونومی موجب آسیب های اسکلتی عضلانی می گردد که این عارضه می تواند بر روی بسیاری از اندام های بدن از جمله اندام-هایی نظیر پشت، گردن، شانه ها، دست ها و پاها اثر بگذارد. عواملی که در پیشرفت این عارضه نقش دارند عبارتند از وضعیت نامناسب بدن، حرکات تکراری، اعمال نیروی زیاد، فشار روانی تماسی و... که در نتیجه عارضه ایجاد شده میزانی از نقص در فرد به وجود می آید که نوع واحدی از ناتوانی را به دنبال داشته و متعاقب آن ناکامی و محرومیت و عدم دسترسی به امکانات حاصل می شود. از مقطع بروز نقص به بعد را معلولیت می گویند. معلولیت سه مولفه دارد که فرایند یا به تعبیری یک روند است. سه مولفه روند معلولیت عبارت اند از نقص، ناتوانی، معلولیت که با رعایت اصول ارگونومی می توان از پیامدهای معلولیت در دانش-آموزان عادی واستثنایی پیشگیری کرد و یا به حداقل رساند. پژوهش حاضر از نوع پژوهش مروری و با جمع آوری مطلب از کتب و مقالات علمی معتبر انجام گرفته است.
یافته ها و نتیجه گیری این بررسی نشان می دهد که رعایت اصول ارگونومیکی زیر به حفظ سلامت فرد و پیشگیری از معلولیت کمک خواهد کرد: کوله پشتی، میز و صندلی کلاس و فضای مدرسه را با دانش-آموز و شرایط آن متناسب سازید.
اصول صحیح انتخاب و استفاده از کوله پشتی، میز و صندلی و رایانه مناسب را آموزش دهید. عوامل خطرزا را کاهش دهید.
همیشه طرز نشستن، ایستادن و حمل وسایل را آموزش و یادآوری کنید. از ابزارهایی که برای دانش آموز مناسب است، استفاده کنید.
فلسفه و مبانی آموزش فراگیرصمدساعی منش 99در چند دهه ی گذشته روند سیاست های اجتماعی به سمت توجه بیشتر به گوناگونی ها، مشارکت و مبارزه با محرومیت بوده است و این امر سبب شده تا امکان برابری فرصت ها در بسیاری از زمینه ها از جمله آموزش و پرورش برای بیشتر افراد فراهم شود. بنابراین، برنامه های آموزش و پرورش باید به گونه ای طراحی و اجرا شوند که تفاوت ها را در نظر گیرند. مدارس باید بتوانند به همه کودکان علیرغم داشتن مشکلات جسمی، حسی و یا ذهنی یاری رسانند. آموزش و پرورش فراگیر با اعلام اینکه همه ی کودکان می توانند یاد بگیرند و همه نیازمند شکلی از پشتیبانی در یادگیری هستند، سعی در معرفی رویکردی دارد که تمامی دانش آموزان از جمله معلولان بتوانند در مدارس عادی ثبت-نام نموده و به تحصیل ادامه دهند. عمل به تعهدات بین المللی و مشکلات نظام آموزشی کشور ما در دهه ی 80 خورشیدی استفاده از چنین رویکردی را اجتناب-ناپذیر کرد. پژوهش ها نشان می-دهند دانش آموزان دارای ناتوانی در کلاس های درس عادی، نتایج بهتری در عملکرد آموزشی از خود نشان داده-اند. همچنین کودکان عادی نیز در این مدارس نگرش مثبت تری نسبت به دانش آموزان دارای ناتوانی پیدا کرده و بیان می کردند از مشارکت با این گروه کودکان مزایای زیادی بدست آورده اند. فراگیرسازی آموزش و پرورش مفهومی است که امروز در سراسر جهان گسترش یافته است. اما این رویکرد به سرعت و یک شبه اتفاق نمی افتد بلکه نیاز به اقداماتی در زمینه ی تغییر نگرش، افزایش دانش و اصلاح قوانین دارد.
شناسایی و پیشگیری زود هنگام مشکلات خواندننوشته ی هنکل لای تینین1 و جین ارسکین2ترجمه: عبادالله حسن پور هشتایجانی/عضو هیئت علمی گروه روان شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفولدانشجوی دکتری روان شناسی وآموزش کودکان استثنایی نرگس علی نژاد مکاری 116تعدادی از کودکان در فراگیری خواندن و نوشتن با مشکلاتی مواجه هستند و پیامدها و میزان تاخیر آنها با توجه به ماهیت سامانه نوشتاری خط متفاوت است. در زبان هایی که سامانه نوشتاری آنها قاعده مند است، تعداد دانش آموزان دارای مشکل کمتر و در زبان هایی که ماهیت منظم خطی کمتر است، تعداد دانش-آموزان دارای مشکل بیشتر است. در این مقاله پژوهش های مرتبط با فراگیری مهارت خواندن و مشکلات خواندن با توجه به سامانه نوشتاری زبان-ها بویژه زبان فنلاندی مورد بررسی قرار گرفته و روی موضوع شناسایی و پیشگیری زودهنگام تاکید دارد و در این زمینه، پیشینه خانوادگی و رشد مهارت های فراگیری خواندن را مهم و اساسی می-داند. فناوری کمکی برای دانش آموزان دارای نیازهای ویژهنوشته: دیوید میچلترجمه ی: آناهیتا خضری 123فناوری کمکی1 ابزارهایی هستند که به دانش آموزان دارای نیازهای ویژه برای رسیدن به عملکرد بهتر و استقلال آنها در اجتماع، مدرسه و خانه کمک می-کنند. صدها ابزار فناوری کمکی وجود دارد که از ابزارهای نه چندان پیشرفته تا ابزارهای پیشرفته در تغییرند. گروه های مختلف دانش-آموزان دارای نیازهای ویژه می توانند از فناوری کمکی سود ببرند. در مقاله ی حاضر ضمن تعریف فناوری کمکی و بیان مزایای آن، به معرفی برخی ابزارهای پیشرفته و مورد استفاده دانش آموزان دارای نیازهای ویژه پرداخته و رهنمودهایی برای انتخاب ابزار مناسب این گروه از دانش آموزان ارائه شده است.
چکیده پایان نامهتهیه و تنظیم: سیده طاهره سیدی 131مروری بر مقاله های مرتبطتهیه و تنظیم: سیده طاهره سیدی 133گزارش مسابقه مقاله نویسی با موضوع مسائل دینی، شرعی، فقهی و حقوقی دانش آموزان استثنایی136گزارش مسابقه از محتوای نشریه تعلیم و تربیت استثنایی 138

هدف از این پژوهش بررسی سبک زندگی و شیوه های مقابله در دو گروه نمونه آموزگاران آموزش ویژه و عادی است.140نفر شامل 70 نفر از آموزگاران عادی و 70 نفر از آموزگاران آموزش استثنایی مقطع ابتدایی شهرستان های تربت حیدریه و کاشمر با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ایو ساده انتخاب و به کمک پرسش نامه ی مقیاس های اساسی آدلری برای موفقیت بین فردی – نسخه ی بزرگسالان (1993) و پرسش نامه ی شیوه های مقابله ی فریدن برگ و لویس (1993) مورد بررسی قرار گرفتند. به منظور بررسی رابطه ی بین متغیرها از تحلیل واریانس، تک متغیره و چند متغیره، آزمون معناداری هاتلینگ و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته ها نشان داد که رابطه معناداری بین سبک زندگی و شیوه های مقابله است. در سبک های زندگی بین دو گروه آموزگاران آموزش عادی و استثنایی تفاوت معناداری دیده نشد. سبک زندگی و شیوه های مقابله با توجه به جنسیت افراد متفاوت است. در شیوه های مقابله جستجوی حمایت اجتماعی، تسلیم، نادیده گرفتن مساله، جستجوی حمایت معنوی، تمرکز بر جنبه های مثبت و حل مساله تفاوت معناداری بین آموزگاران آموزش عادی و استثنایی وجود دارد. نتیجه گیری کلی این پژوهش این است که سبک زندگی یا مؤلفه های شخصیتی هر فرد با شیوه های مقابله ی وی ارتباط مستقیم دارند و بعضی ویژگی های شخصیتی، فرد را مستعد استرس بیشتر و واکنش های غیرسازشی می کند.

در دهه های اخیر رویکردهای سنتی یادگیری با ظهور فن آوری های جدید نظیر چند رسانه ای1ها، فرارسانه ها و ارتباطات از راه دور دستخوش تغییرات اساسی شده است. با امکانات شبکه ای نه تنها دانش آموزان استثنایی، بلکه والدین و مربیان آنها نیز می-توانند از آخرین اطلاعات درباره نحوه ی آموزش فرزندان خود با خبر شوند. امروزه اقدامات زیادی در بیشتر کشورها برای استفاده از فن-آوری های نوین در امر آموزش ویژه2 انجام شده است. فناوری کمکی3 تمام ابزارهای توان بخشی، سازگارانه و کمکی برای افراد دارای کم توانی های خاص را در بر می گیرد و شامل تمام مراحل انتخاب، تشخیص و استفاده ی مناسب از این ابزارهاست. کمبود کارگاه های آموزشی و همچنین عدم ترکیب فن-آوری در برنامه های درسی از نقاط ضعف برنامه ریزی و طرح درس آموزگاران مخصوصا آموزش ویژه است به طوری که کاربرد رایانه و برنامه های چند رسانه ای و هم چنین حمایت از تسهیلات دسترسی به آن باعث ارتقای کیفیت تدریس و مهارت آموزگاران در رسیدن به اهدف درست برنامه های درسی می شود.

سن کودک در زمان تشخیص افت شنوایی بر تصمیم گیری در مورد جایگاه آموزشی کودک تاثیر می-گذارد. برای نمونه، اگر کودک، خردسال است والدین ممکن است برنامه ی مرکزبنیاد1 یا خانه بنیاد2 یا آمیزه ای از هر دو را در نظر بگیرند. در برنامه-ی کودک بنیاد به تعداد ساعات طراحی شده در هفته برای درمان حضور می یابد. والدین نیز ممکن است مشارکت کنند. در برنامه های خانه بنیاد، متخصص مداخله ی زود هنگام3، شیرخوار را در خانه ملاقات می کند و به والدین و کودک آموزش می-دهد. برنامه های خانه بنیاد به جای آموزش گروهی بر آموزش یک به یک تاکید می کنند. برنامه ی آموزشی SKI*-HI4، نمونه ی عالی برنامه ی خانواده محور5 خانه-بنیاد در نوزادان و خردسالان آسیب دیده شنوایی است.
هدف از این برنامه شناسایی زودهنگام کودکان دارای افت شنوایی6، فراهم کردن برنامه خانواده محور خانه بنیاد و اطمینان از دسترسی خانواده به خدمات اضافی است. این مقاله، به جنبه های شنیداری برنامه ی SKI-HI می پردازد.

این مقاله به استفاده از داستان و قصه گویی برای پرورش تفکر در کودکان پرداخته است. اخیرا روان شناسان به بررسی اهمیت داستان در زندگی کودکان و نوجوانان پرداخته اند. اعم از اینکه یک داستان خاص به خاطر سپرده شود یا خیر، بازگویی یک داستان همیشه برای رشد کودک مفید است، نحوه ی این تاثیرگذاری هنوز روشن نیست، جز اینکه هر داستانی تجارب و هیجان های شنونده را درگیر می سازد و یادگیری را تسهیل می کند. این مقاله به کاربرد داستان در زندگی و معرفی انواع داستان ها پرداخته است. هر مشکل فرصتی برای اعضای خانواده است تا بسیاری از ارزش های اخلاقی را جستجو کنند. در این مقاله الگویی از قصه گویی پیشنهاد شده که می تواند هر یک از فرصت ها را در قالب موقعیت-هایی خیالی و دیالوگ هایی ساده برای آموزگاران و اولیاء به تصویر بکشد. این الگو به بسیاری از موقعیت های زندگی کودکان عادی و استثنایی تعمیم پذیر و به سادگی در جمع خانوادگی، مسافرت، گردش یا سایر موقعیت های تفریحی قابل استفاده است.

در این مقاله موانع اشتغال و عوامل مؤثر بر اشتغال افراد با آسیب بینایی مورد بررسی قرار گرفته است. به طور کلی موانع اشتغال به دو دسته طبقه بندی می شود که عبارتند از: الف) موانعی که به طور مستقیم یا غیر مستقیم به آسیب بینایی مربوط می شود مانند مشکلات تحرک و جهت یابی، مشکل در شناخت و شناسایی علائم هشداردهنده و... ب) موانع نگرشی و رفتاری، از جمله نگرش کارفرمایان، نگرش همکاران و... همچنین بررسی ها نشان می دهد عوامل زیادی در اشتغال افراد با آسیب بینایی مؤثر هستند. از جمله این عوامل: میزان تحصیلات، مهارت تحرک و جهت یابی، حل مشکلات رفت و آمد، دسترسی به فناوری-های کمکی می باشند که در مقاله به طور مفصل مورد بحث قرار می گیرد، در ضمن توانمندسازی حرفه ای افراد با آسیب بینایی مطرح و در پایان با توجه به یافته های حاصل از پژوهش های مختلف راهبردهایی برای بهبود وضعیت اشتغال افراد با آسیب بینایی پیشنهاد گردیده است.

ارگونومی علمی است که برای تطبیق وتناسب محیط، وظایف یا روش های کاری با کاربران به کار می رود. عدم رعایت اصول ارگونومی موجب آسیب های اسکلتی عضلانی می گردد که این عارضه می تواند بر روی بسیاری از اندام های بدن از جمله اندام-هایی نظیر پشت، گردن، شانه ها، دست ها و پاها اثر بگذارد. عواملی که در پیشرفت این عارضه نقش دارند عبارتند از وضعیت نامناسب بدن، حرکات تکراری، اعمال نیروی زیاد، فشار روانی تماسی و... که در نتیجه عارضه ایجاد شده میزانی از نقص در فرد به وجود می آید که نوع واحدی از ناتوانی را به دنبال داشته و متعاقب آن ناکامی و محرومیت و عدم دسترسی به امکانات حاصل می شود. از مقطع بروز نقص به بعد را معلولیت می گویند. معلولیت سه مولفه دارد که فرایند یا به تعبیری یک روند است. سه مولفه روند معلولیت عبارت اند از نقص، ناتوانی، معلولیت که با رعایت اصول ارگونومی می توان از پیامدهای معلولیت در دانش-آموزان عادی واستثنایی پیشگیری کرد و یا به حداقل رساند. پژوهش حاضر از نوع پژوهش مروری و با جمع آوری مطلب از کتب و مقالات علمی معتبر انجام گرفته است.
یافته ها و نتیجه گیری این بررسی نشان می دهد که رعایت اصول ارگونومیکی زیر به حفظ سلامت فرد و پیشگیری از معلولیت کمک خواهد کرد:کوله پشتی، میز و صندلی کلاس و فضای مدرسه را با دانش-آموز و شرایط آن متناسب سازید.
اصول صحیح انتخاب و استفاده از کوله پشتی، میز و صندلی و رایانه مناسب را آموزش دهید. عوامل خطرزا را کاهش دهید.
همیشه طرز نشستن، ایستادن و حمل وسایل را آموزش و یادآوری کنید. از ابزارهایی که برای دانش آموز مناسب است، استفاده کنید.

در چند دهه ی گذشته روند سیاست های اجتماعی به سمت توجه بیشتر به گوناگونی ها، مشارکت و مبارزه با محرومیت بوده است و این امر سبب شده تا امکان برابری فرصت ها در بسیاری از زمینه ها از جمله آموزش و پرورش برای بیشتر افراد فراهم شود. بنابراین، برنامه های آموزش و پرورش باید به گونه ای طراحی و اجرا شوند که تفاوت ها را در نظر گیرند. مدارس باید بتوانند به همه کودکان علیرغم داشتن مشکلات جسمی، حسی و یا ذهنی یاری رسانند. آموزش و پرورش فراگیر با اعلام اینکه همه ی کودکان می توانند یاد بگیرند و همه نیازمند شکلی از پشتیبانی در یادگیری هستند، سعی در معرفی رویکردی دارد که تمامی دانش آموزان از جمله معلولان بتوانند در مدارس عادی ثبت-نام نموده و به تحصیل ادامه دهند. عمل به تعهدات بین المللی و مشکلات نظام آموزشی کشور ما در دهه ی 80 خورشیدی استفاده از چنین رویکردی را اجتناب-ناپذیر کرد. پژوهش ها نشان می-دهند دانش آموزان دارای ناتوانی در کلاس های درس عادی، نتایج بهتری در عملکرد آموزشی از خود نشان داده-اند. همچنین کودکان عادی نیز در این مدارس نگرش مثبت تری نسبت به دانش آموزان دارای ناتوانی پیدا کرده و بیان می کردند از مشارکت با این گروه کودکان مزایای زیادی بدست آورده اند. فراگیرسازی آموزش و پرورش مفهومی است که امروز در سراسر جهان گسترش یافته است. اما این رویکرد به سرعت و یک شبه اتفاق نمی افتد بلکه نیاز به اقداماتی در زمینه ی تغییر نگرش، افزایش دانش و اصلاح قوانین دارد.

تعدادی از کودکان در فراگیری خواندن و نوشتن با مشکلاتی مواجه هستند و پیامدها و میزان تاخیر آنها با توجه به ماهیت سامانه نوشتاری خط متفاوت است. در زبان هایی که سامانه نوشتاری آنها قاعده مند است، تعداد دانش آموزان دارای مشکل کمتر و در زبان هایی که ماهیت منظم خطی کمتر است، تعداد دانش-آموزان دارای مشکل بیشتر است. در این مقاله پژوهش های مرتبط با فراگیری مهارت خواندن و مشکلات خواندن با توجه به سامانه نوشتاری زبان-ها بویژه زبان فنلاندی مورد بررسی قرار گرفته و روی موضوع شناسایی و پیشگیری زودهنگام تاکید دارد و در این زمینه، پیشینه خانوادگی و رشد مهارت های فراگیری خواندن را مهم و اساسی می-داند.

فناوری کمکی1 ابزارهایی هستند که به دانش آموزان دارای نیازهای ویژه برای رسیدن به عملکرد بهتر و استقلال آنها در اجتماع، مدرسه و خانه کمک می-کنند. صدها ابزار فناوری کمکی وجود دارد که از ابزارهای نه چندان پیشرفته تا ابزارهای پیشرفته در تغییرند. گروه های مختلف دانش-آموزان دارای نیازهای ویژه می توانند از فناوری کمکی سود ببرند. در مقاله ی حاضر ضمن تعریف فناوری کمکی و بیان مزایای آن، به معرفی برخی ابزارهای پیشرفته و مورد استفاده دانش آموزان دارای نیازهای ویژه پرداخته و رهنمودهایی برای انتخاب ابزار مناسب این گروه از دانش آموزان ارائه شده است.