نشریه علوم و تکنولوژی محیط زیست
سال دوازدهم شماره 2 (پیاپی 45، تابستان 1389)

زندگی و توسعه جوامع انسانی مستلزم تولید ومصرف انرژی است، لزوم توجه به محیط زیست و فناپذیر بودن منابع فسیلی جهت تولیدانرژی، توجه بشررا به استفاده از منابع تجدید پذیرانرژی معطوف کرده است. ایران باداشتن منابع غنی درزمینه انرژی های تجدید پذیر، مستعد به کارگیری این گونه انرژی ها بوده و این امر به خصوص در مورد انرژی های برق آبی به عنوان مهم ترین و اقتصادی ترین نوع انرژی های تجدیدپذیر صادق است.
به منظور ارزیابی اثرات زیست محیطی نیروگاه برق آبی سردآبرود در فازهای ساختمانی و بهره برداری از ماتریس لئوپولد استفاده شد، که اثرات هر یک از این فازها بر روی محیط های فیزیکو شیمیایی، بیولوژیکی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مورد بررسی و تجزیه وتحلیل قرار گرفت. همچنین به منظور بررسی کیفیت آب رودخانه سردآبرود، در طی 4 نوبت آزمایش هایی بر روی آب انجام گرفت. بر اساس نتایج حاصل از بررسی وضعیت موجود و اعداد به دست آمده از ماتریس و مقایسه اثرات در گزینه های عدم اجرا واجرا مشخص گردید که گزینه اجرا در فاز ساختما نی دارای امتیاز 62- و در فاز بهره برداری 69+ می باشد و گزینه عدم اجرا نیز در فاز ساختمانی دارای 51- امتیاز و در فاز بهره برداری دارای 82- امتیاز است که بعد از معدل گیری گزینه اجرا دارای 7+ امتیاز و گزینه عدم اجرا دارای 133- امتیاز بود.

رشد فزاینده جمعیت،شرایط نامطلوب اقتصادی جهان خصوصا جهان سوم، کمبود مواد غذایی، گرسنگی و بیماری از جمله مسایل در زمینه اقتصاد و کشاورزی می باشند. آفات و بیماری ها همه ساله خسارات هنگفتی به زارعان و کشاورزان وارد می آورد. جهت حفظ محصولات کشاورزی، سمپاشی های مکرر، بی رویه و ناآگاهانه ای انجام می شود که متاسفانه علاوه بر مقاومت آفات، موجبات آلودگی محیط را فراهم آورده و اثراتی در موجودات زنده ایجاد می نماید. استان مازندران، یکی از قطب های کشاورزی کشور محسوب می شود. برای مبارزه با آفات کشاورزی در این منطقه، دیازینون از بیشترین حشره کش های مورد استفاده است. این حشره کش برای مبارزه با کرم ساقه خوار برنج و آفات مرکبات استفاده می شود. در این مطالعه بررسی باقی مانده سم دیازینون در آب زمین های برنج در استان مازندران، شهرستان آمل در سال 1386 صورت پذیرفت.
نمونه برداری به صورت تصادفی و نمونه های مورد آزمایش به صورت مخلوط بررسی شد. بعد از نمونه برداری و آزمایش های مقدماتی، عمل استخراج با استفاده از دی کلرومتان واستن صورت پذیرفت و نهایتا عمل تعیین مقدار باقی مانده به روش کروماتوگرافی لایه نازک HPTLC: High Performance Thin Layer Chromatography با استفاده از نرم افزار CATS 4 انجام شد. با استفاده از آنالیز آماری ANOVA، داده های به دست آمده مورد تحلیل آماری قرار گرفت. زمان نمونه برداری برای آب از 1 روز پس از سمپاشی تا هنگام ردیابی سم بوده است.
طی آزمایش های متعدد در این بررسی نتیجه به شرح ذیل اعلام گردید: دیازینون در ایستگاه های 1 و 4 تا هفته دوم در ایستگاه های 2و3 تا ماه اول در ایستگاه 5 تا ماه دوم مشاهده گردید. بالاترین میزان سم دیازینون در ایستگاه شماره 1 به میزان PPm 14/1 بوده، که بیشتر از مقادیر تعیین شده استاندارد کشورهای اروپایی می باشد. در این مورد، شرایط اقلیمی منطقه و خواص فیزیکی و شیمیایی حشره کش فوق از جمله خاصیت تدخینی دیازینون موثر است. در طی دوره رشد گیاه، به سبب همین خواص، جذب گیاه شده و به تدریج اثرات خود را از دست می دهد.

دفع مواد زاید خطرناک مایع یکی از مباحث جدی و عمده دانش و فن آوری محیط زیست است. که بایستی بر اساس قوانین، راهکارهای مهندسی و استانداردهای دقیق و روشن صورت پذیرد. از این رو بررسی روش های مختلف دفع با توجه به موقعیت جغرافیایی و اقلیمی و نیز شرایط اقتصادی جهت انتخاب روش مناسب و بهینه حایز اهمیت می باشد. در این تحقیق لاگون های تبخیری به عنوان یکی از راهکارهای فنی مهندسی دفع این مواد با توجه به شرایط آب و هوایی و اقتصادی ایران مورد بررسی فنی و اقتصادی قرار گرفته و در ادامه دستورالعمل طراحی آن ها ارایه گردید. سپس با توجه به آمار بارش و تبخیر ده ساله ورودی به مدل سیستم تبخیری که از سال 1991 لغایت 2000 میلادی درشهر اصفهان می باشد و حداکثر فاضلاب ورودی فرض شده 14300 متر مکعب در سال، طی دوره ده ساله طراحی توسط رایانه صورت گرفت. طبق نتایج حاصل از برنامه رایانه ای مدل به کار رفته، حوضچه تبخیری به ابعاد 62×124 متر و عمق 5/2 متر با شیب 2: 1 پیشنهاد گردید. لازم به ذکر است عمق مایع در لاگون طراحی شده پس از چک کردن حداکثر عمق فاضلاب در طول بهره برداری 10 ساله 76/1 متر می باشد که این رقم بیانگر طراحی مناسب و بهینه حوضچه باتوجه به شرایط جوی و داده های مفروض است.

در این مطالعه با استفاده از مدل بالک ضریب درگ برای خلیج فارس محاسبه و به وسیله آن شار و آهنگ تبخیر در طی دو سال پربارش و خشک در ایستگاه بوشهر دریایی مورد بررسی قرار گرفت و مشخص گردید در طی این دو سال شار تبخیر در ماه های گرم سال بیشتر از ماه های سرد سال می باشد. بیشترین میزان تبخیر در ماه جولای مشاهده شد.
شار وآهنگ تبخیر توسط رابطه تجربی نیز بررسی گردید و به دلیل این که رابطه تجربی نتایج دقیقی را ارایه نداد،این رابطه مورد بررسی قرار گرفت و ضریب آن تصحیح شد و با استفاده از آن شار و آهنگ تبخیر محاسبه و مشخص گردید به وسیله این رابطه نیز مانند مدل بالک شار تبخیر در ماه های گرم سال بیشتر از ماه های سرد سال می باشد.
برای بررسی دقیق تر از اطلاعات دریایی (جمع آوری شده طی گشت دریایی) دو ماه از سال (می و دسامبر) به نمایندگی از فصل گرم و سرد سال استفاده شد، که این بررسی نیز نتایج به دست آمده را تصدیق نمود با این تفاوت که در این بررسی اختلاف بین شار تبخیر در ماه گرم و سرد خیلی کم است و این بدلیل دقت بالای اطلاعات دریایی می باشد.
با توجه به این مطلب که شار تبخیر رابطه مستقیمی با سرعت باد و دما دارد، در طی این تحقیق مشخص گردید در ماه های گرم سال میزان سرعت باد و دما بالا می باشد ولی در ماه های سرد سال با وجود این که سرعت باد زیاد است اما دما نسبت به فصل گرم پائین تر است و این موضوع دلیل بالاتر بودن شار تبخیر در فصل گرم نسبت به فصل سرد سال می باشد.

برای تصفیه فاضلاب روش های مختلف فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی زیادی وجود دارد که یکی ازآن ها فرایند لجن فعال است. مهم ترین اهداف تصفیه فاضلاب شامل: کنترل آلودگی محیط زیست، حفظ زیبایی محیط زیست وکنترل بیماری های عفونی می باشد. بین فاضلاب های مختلف تولیدی در یک جامعه،فاضلاب های بیمارستانی به علت دارابودن انواع بسیاری از میکروارگانیسم های بیماری زا از اهمیت ویژه ای برخوردار است و یکی ازترکیبات موجود در فاضلاب های بیمارستانی دترجنت ها هستند که در تصفیه بیولوژیکی فاضلاب به عنوان یک آلاینده مطرح می باشند. این تحقیق با هدف بررسی میزان حذف دترجنت و مواد آلی ازفاضلاب های بیمارستانی به روش SBR پیشرفته انجام گرفت، تا بتوان پارامترهای طراحی و پتانسیل فرآیند SBR پیشرفته را برای تصفیه بیولوژیکی فاضلاب های بیمارستانی ارایه نمود.
این تحقیق از نوع مطالعات تجربی – کاربردی است. ابتدا پایلوت سیستم پیشرفته طراحی گردید که طی یک دوره چهارماهه انجام گرفت.جهت آنالیز شیمیایی تعداد 20 نمونه فاضلاب از ورودی وخروجی پایلوت مورد آزمایش گرفته شد و پارامترهای BOD،COD،MLSS،MLVSS،SVI و دترجنت طبق روش های پیشنهادی استاندارد متد اندازه گیری شد.
نتایج این تحقیق نشان داد که درصد حذف BOD، COD، و دترجنت به ترتیب 95.54 % و92.97% و 84.995% می باشد و میانگین میزان MLSS،mg/l65/4327، MLVSS mg/L 05/3172 و SVI ml/g 97/113 به دست آمد.متوسط میزان F/M محاسبه شده در این سیستم kg BOD/kgmlss.d 0865/ بود.
طبق نتایج به دست آمده از روش SBR پیشرفته،می توان گفت این فرایند تصفیه قابلیت انعطاف پذیری بالایی در برابر شوک های آلی و هیدرولیکی داشته و قادر به حذف BOD،COD ودترجنت ها بوده وهمواره استانداردهای خروجی را برآورده می کند. همچنین کاهش حجم لجن تثبیت شده وکاهش رشد باکتری های رشته ای از مزایای آن است که این مزایا سبب استفاده از این سیستم در تصفیه فاضلاب های صنعتی شده است و با سایر روش های تصفیه فاضلاب رقابت می کند و به عنوان یک روش مقرون به صرفه اقتصادی عمل می نماید.

هدف از این مطالعه تعیین بازده جمع آوری سیکلون متداول واسکرابر مه پاش در سیستم های تهویه موضعی راه اندازی شده جهت حذف ذرات سیلیس در کارگاه های سنگ کوبی می باشد. در این مطالعه نمونه برداری ایزو کینتیک گرد و غبار در داخل سیستم تهویه موضعی قبل و بعد از وسایل غبارگیر بر اساس روش شماره 5 سازمان EPA انجام گرفت و تعیین مقدار نمونه های گرد و غبار جمع آوری شده به روش گراویمتری انجام پذیرفت. نمونه برداری بر مبنای توزیع اندازه ذرات نیز با استفاده از کاسکیدآبشاری صورت گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که سیستم تلفیقی سیکلون متداول و اسکرابر، دارای بازده بالایی در تصفیه ذرات جمع آوری شده به وسیله سیستم تهویه موضعی است. میانگین ذرات خروجی از سیستم های تهویه در سیلیس کوبی های درجه 1 (سیلیس کوبی ها با سیلیس آزاد بالای 95%) 43 تا mgm-3 131 بوده و در سیلیس کوبی های درجه 2 (سیلیس کوبی ها با سیلیس آزاد بالای 85 %) 64 تا mgm-3 127 بوده که کمتر از حد مجازاستاندارد توصیه شده سازمان محیط زیست کشورمی باشد. بازده سیکلون به تنهایی در حذف ذرات سیلیس 81الی 97% بوده است و در شرایطی که سیکلون همراه با اسکرابر استفاده گردد بازده به 92 الی 99 % افزایش می یابد که نقش بسیار موثری در حذف ذرات از هوای کارگاه های سنگ کوبی دارد.

برکه های تثبیت فاضلاب به دلیل توان پذیرش شوک های بارآلی و هیدرولیکی،روش مناسبی برای تصفیه فاضلاب های شهری و بسیاری از فاضلاب های صنعتی محسوب می شوند. هدف از این پژوهش بررسی تاثیر میزان بارگذاری مواد آلی درعملکرد تصفیه خانه فاضلاب صنعتی آبادان می باشد. این تحقیق از اسفند ماه سال 1383 به مدت 10 ماه بر روی تصفیه خانه شهرک صنعتی آبادان انجام گرفته است. در این طرح ضمن بررسی وضعیت عملکرد برکه های تثبیت، شاخص های کیفی تصفیه فاضلاب مانند،COD BOD5، TSS، کل باکتری های کلیفرم، باکتری های کلیفرم مدفوعی و تخم انگل ها، همچنین میزان بارگذاری مواد آلی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. حد اکثر بازده حذف آلاینده ها در تصفیه خانه فاضلاب مربوط به مرداد ماه بود، در این ماه میانگین مقادیرCOD، BOD5، ،TSS کل باکتری های کلیفرم، باکتری های کلیفرم مدفوعی و تخم انگل ها در پساب خروجی برکه های تثبیت به ترتیب805، 440، 30 میلی گرم درلیتر، ml100MPN/ 105 ×2/9، ml100MPN/ 105×1/6 و ova /l 22 بود.همچنین بیشترین و کمترین میزان بارگذاری حجمی در برکه های بی هوازی به ترتیب g BOD5/ m3.d 6/694 و gBOD5/m3.d 1/384 و بیشترین و کمترین میزان بارگذاری سطحی در برکه اختیاری به ترتیب kg BOD5/ha.d 554 و kg BOD5/ha.d 06/272 بوده است. این نتایج نشان داد که مقادیر به دست آمده به جز TSS با استانداردهای سازمان حفاظت محیط زیست ایران جهت تخلیه پساب به آب های سطحی و استفاده مجدد در کشاورزی فاصله زیادی دارد. جهت دفع بهداشتی و یا استفاده مجدد از این پساب ها بایستی بهینه سازی عملکرد برکه های موجود مورد توجه قرار گیرد. کاربرد نتایج این تحقیق می تواند درطراحی و اجرای بهینه واحدهای بعدی تصفیه خانه این مجموعه نقش موثری داشته باشد.

خوردگی و رسوب گذاری آب یکی از مشکلات مدیریت کیفی و مدیریت شبکه توزیع آب است. در این راستا از دو شاخص رایزنر و لانژلیر براساس تعادل شیمیایی بین املاح موجود در آب برای تعیین سطح خوردگی و رسوب گذاری منابع آب زیرزمینی دشت همدان-بهار استفاده شد. نتایج نشان داد میزان خوردگی و رسوب گذاری در 25/64% از نمونه های آب زیرزمینی از دیدگاه لانژلیر در حد کم است. از دیدگاه رایزنر نیز 2/85% از نمونه های آبی دارای توان خوردگی و رسوب گذاری کم بودند. درصد خوردگی و رسوب گذاری منابع آب زیرزمینی قنوات در مقایسه با منابع آب زیرزمینی چاه ها کمتر بود. دلیل این امر می تواند ناشی از حذف بخشی از مسیر به واسطه نقب زدن در قنوات باشد که حلالیت نمک های مسیر را حذف نموده است. از طرفی نمودار پی پر نشان داد تیپ و رخساره منابع آب زیرزمینی دشت، بی کربنات کلسیت (70%)، بی کربنات سدیک (15%)، سولفات کلسیت (3%)، بی کربنات منیزیک (6%)، سولفات سدیک (3%) و کلرات کلسیک (3%) است. تیپ و رخساره آب نشان دهنده مشکلات عمده رسوب گذاری به واسطه وجود بی کربنات کلسیت و بی-کربنات سدیک و تغییرات دمایی محیط است. شرکت یون های موجود در آب در فعل و انفعالات فیزیکو شیمیایی با لوله ها می تواند خوردگی ضعیفی را برای رسوبات ایجاد شده در پی داشته باشد که در واقع نقش خودشویی را بازی می کند. در مجموع منابع آب زیرزمینی دشت همدان-بهار در محدوده کم تا متوسط رسوب گذاری و خوردگی قرار گرفت. لیکن رسوب گذاری در سیستم آب رسانی نسبت به خوردگی محسوس تر است که سبب کاهش سطح مقطع جریان شده و افت های مسیر را در پی دارد. لذا با توجه به زیان های اقتصادی لازم است تا حد ممکن از رسوب گذاری در سیستم انتقال آب جلوگیری به عمل آید.

افزایش آلودگی های زیست محیطی به دلیل حضور انواع ترکیبات کلر دار و برم دار در جو، مصرف بی رویه انواع حشره کش ها و علف کش ها که دارای مواد شیمیایی سرطان زا هستند، مصرف صنعتی مواد شیمیایی سرطان زا و بسیاری از عوامل آلوده کننده دیگربه طور مستقیم و یا از طریق از بین بردن لایه اوزون می توانند اثر سرطان زایی داشته باشند. ابتلا به بیماری سرطان همراه با تغییرات درون سلولی بسیار مهم مانند افزایش غلظت ترکیبات آمین دار طبیعی است. بدین منظور در این تحقیق تاثیر افزایش غلظت برخی از آمین های طبیعی بر روی ساختار و عملکرد یکی از مهم ترین آنزیم های پستانداران به نام ریبونوکلئاز A بررسی شده است. در ابتدا فعالیت آنزیم مورد نظر در حضور تر کیبات آمین دار طبیعی (پوترسین، اسپرمیدین، اسپرمین، کاداورین) و همچنین در عدم حضور آن ها با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتری و در طول موجnm 284 اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که تنها ترکیب پوترسین منجربه کاهش فعالیت آنزیم می شود و بدین منظور تاثیر پوترسین بر روی ساختار آنزیم ریبونوکلئاز A با استفاده از تکنیک دو رنگ نمایی دورانی بررسی شد. نتایج کلی نشان می دهد که ترکیب پوترسین هم منجربه کاهش فعالیت آنزیم ریبونوکلئاز A و هم منجربه بهم ریختگی ساختار دوم آن می شود.

هدف این پژوهش، بررسی برنامه های درسی رشته آموزش و پرورش ابتدایی در آموزش عالی ایران از دیدگاه استادان علوم تربیتی و ارایه راهکارهایی به منظور افزایش سطح آگاهی های زیست محیطی و نیل به سوی توسعه پایدار است.
تحقیق از نوع کاربردی و روش زمینه یابی است. جامعه آماری شامل 500 نفر از استادان علوم تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی سراسر کشور است که پس از تعیین حجم نمونه تعداد یکصد نفر با روش نمونه گیری خوشه ایانتخاب و پرسشنامه (83 گویه) محقق ساخته روی آن ها اجرا گردید. تجزیه و تحلیل داده ها در دو سطح آمار توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین، انحراف معیار) و آمار استنباطی (آزمون z) انجام شده است.
نتایج این بررسی نشان می دهد برنامه های درسی فعلی با وضعیت مطلوب فاصله زیاد داشته و نیاز به بازنگری جدی دارد. همچنین در شرایط موجود سطح آگاهی و اطلاعات دانش آموختگان رشته آموزش و پرورش ابتدایی در رابطه با محیط زیست در حداقل قرار دارد. این در حالی است که مفاهیمی نظیر حفظ محیط زیست و جلوگیری از تخریب آن و آموزش شیوه های درست مصرف کردن منابع طبیعی نظیر آب، کاغذ و سایر موارد با منشاء طبیعی در سنین کودکی و در مقطع ابتدایی بسیار نتیجه بخش و اثرگذاری بیشتری خواهد داشت و موجب پرورش نسل آتی بر مبنای اصول توسعه پایدار می شود.

تحقیق حاضر در زمستان 85 لغایت بهار86، به منظور تعیین غلظت فلزات سنگین (Cd، Pb، Cu، Ni) در بافت عضله و آبشش ماهی شیربت (Barbus grypus) و رسوبات رودخانه اروند انجام گرفت. نمونه های رسوب از 4 ایستگاه برداشت شد و بافت های عضله و آبشش از 64 ماهی صید شده از منطقه مذکور به دست آمد. برای هضم ماهی از روش اسید نیتریک و برای رسوبات از اسید نیتریک و اسید کلریدریک استفاده شد و تعیین غلظت به وسیله دستگاه جذب اتمی صورت گرفت. به ترتیب برای فلزات نیکل، سرب، کادمیوم و مس میانگین غلظت فلزات در عضله ماهی 77/0، 42/16، 83/2 و 68/2، آبشش 52/1، 03/9، 79/2 و 97/6 (میکروگرم برگرم وزن خشک) و رسوبات 09/47، 07/47، 55/7 و 21/25 (میلی گرم برکیلوگرم وزن خشک) به دست آمد.

در سال های اخیر، جهان به طور فزاینده ای با مشکلات و تهدیدات زیست محیطی که در مجموع بر کل بشر و سایر موجودات و اکوسیستم ها تاثیر می گذارد، مواجه شده است. به طوری که راه حل های این مشکلات به ناچار جنبه بین المللی یافته اند. مواد شیمیایی خطرناک و آلاینده های آلی پایدار از جمله مخاطرات و تهدیدات زیست محیطی هستند که می توان به آن ها اشاره نمود. این مواد قادرند موجب بروز آثار حاد و دراز مدت بر سلامت انسان و سایر جانداران شوند. خطر ابتلا به انواع سرطان ها، تولید مثل ناهنجار و انتقال نسل به نسل در انسان ها و حیوانات از جمله پیامدهای منفی مصرف این مواد می باشد که با ایجاد نگرانی فزاینده، وضعیت مخاطره آمیزی را به وجود آورده است.
آلاینده های آلی پایدار شامل 12 ماده می باشند. با اطلاع از مخاطرات بهداشتی خصوصا در کشورهای در حال توسعه در اثر تماس مستقیم با آلاینده های آلی پایدار به ویژه اثرات آن ها بر زنان و متعاقبا بر نسل های آینده و با تصدیق این که زیست بوم اقیانوس ها و جوامع بومی به خاطر تاثیرات سوء آلاینده های آلی پایدار در معرض خطر بوده و آلودگی مواد غذایی بومی آنان نیز به عنوان یک موضوع بهداشت عمومی مدنظر می باشد و با اذعان به نیاز به اقدامات جهانی در خصوص آلاینده های آلی پایدار، لذا شورای حکام یونپ در تاریخ هفتم فوریه سال 1997 میلادی تصمیم به ایجاد سند بین المللی الزام آور در مورد مواد آلاینده آلی پایدار گرفت که تحت عنوان کنوانسیون استکهلم در خصوص آلاینده های آلی پایدار نامیده شد و در سال 2004 میلادی لازم الاجرا گردید. با توجه به تعهدات دولت جمهوری اسلامی ایران در قبال این کنوانسیون، یکی از زمینه های اصلی و محور های توانمند سازی برای اجرای الزامات کنوانسیون POPs در ایران، استفاده از ابزار قانونی و ساختار اجرایی مناسب با الزامات یاد شده می باشد. چرا که در چارچوب قواعد حقوقی، اجرای تعهدات، قانونمند شده و در مسیری هدفمند جریان خواهد یافت. لذا تلاش در حفظ داشتن محیط زیست سالم و به دور از آلودگی و حفظ آن برای نسل های آینده همانا خود از اصول نیل به توسعه پایدار است که یکی از مهم ترین اهداف جامعه بین المللی می باشد.

در دو دهه اخیر پدیده تغییر آب و هوا به عنوان نگرانی عمده جوامع جهانی مطرح بوده است. بنابراین جامعه بین الملل اقداماتی را در پاسخ به این مشکلات به عمل آورده است. از جمله این اقدامات تدوین کنوانسیون تغییرات آب و هوای سازمان ملل متحد برای دست یابی به تثبیت غلظت گازهای گلخانه ای در جو تا سطح جلوگیری از تداخل خطرناک فعالیت های بشری با سیستم آب و هوایی، می باشد. این کنوانسیون مسئولیت های مشترک ولی متفاوتی را برای کشور های عضو در نظر گرفته است. ایران نیز یکی از اعضای این کنوانسیون بوده و در راستای عمل به تعهدات خود طرح توانمند سازی جمهوری اسلامی ایران را با کمک مالی تسهیلات جهانی محیط زیست و دفتر عمران ملل متحد در سازمان حفاظت محیط زیست، تهیه کرده است.
در این مقاله پس از مروری بر تغییرات آب و هوا و پدیده گلخانه ای، نحوه شکل گیری کنوانسیون تغییر آب و هوا و اهداف و تعهدات کشور های مختلف در قبال آن و نیز وضعیت این کنوانسیون در ایران مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. بررسی های انجام شده نشان می دهد که ایران به بسیاری از تعهدات خود نسبت به کنوانسیون عمل کرده است. ولی مهم ترین ضعف قوانین مربوط به تغییرات آب و هوا در ایران فقدان عناصر تحقیق و تشویق در قانون و نیز ضعف مدیریت در مورد فعالیت های اجرایی می باشد. عدم هماهنگی لازم بین بخش های مختلف کشور و همچنین عدم تناسب بین جرایم زیست محیطی و پاسخ تعیین شده از جمله چالش های اجرای کنوانسیون تغییر آب و هوا در ایران است.