فصلنامه فضای جغرافیایی
پیاپی 39 (پاییز 1391)

این مقاله به ارزیابی عوامل اقلیمی مساکن سنتی و جدید روستای کهنمو از توابع شهرستان اسکو می پردازد. معماری بوم ساخت کهنمو در طول زمان رشد پیدا کرده و ساختمان ها در اثر بکارگیری عوامل اقلیمی، محیطی و استفاده از مصالح بوم آورد پاسخگوی نیازهای ساکنان بوده اند. بنابراین شناخت این تجارب علاوه بر کمک به توسعه پایدار، می تواند در بازتولید فضاهای مسکونی و معماری در منطقه به کار گرفته شود. این مقاله با چنین هدفی به روش پیمایشی انجام می پذیرد و روش نمونه گیری از نوع نمونه گیری در دسترس می باشد. در این مطالعه 15 گونه ی مسکن سنتی و جدید روستای کهنمو انتخاب و سپس واکنش آنها با استفاده از شاخص های جداول ماهونی، عوامل اقلیمی و داده های جداول زیست- اقلیمی نسبت به هم مورد ارزیابی قرار می گیرد. این مقاله نشان می دهد که معماری بومی برخلاف ساختمان های جدید به دلیل استفاده بهینه از عوامل اقلیمی و مواهب طبیعی، بسیار موفق بوده و می توان از تجارب و فنون ساخت آنها در طراحی اقلیمی جدید بهره گرفت.

حوضه آبریز صوفی چای به مساحت 310 کیلومتر مربع در جنوب استان آذربایجان شرقی و شمال شهر مراغه قرار دارد. انتخاب این منطقه برای مطالعه، به علت وقوع زمین لغزش های زیادی است که همه ساله در آن اتفاق می افتد و خسارات زیادی به سکونتگاه ها، جاده ها و زمین های زراعی می رساند و در نهایت سبب پرشدن مخزن سد علویان از رسوبات می شود. در تحقیق حاضر با استفاده GIS برای هر یک از پارامترهای تاثیرگذار در زمین لغزش از قبیل ساختار زمین شناسی، لیتولوژی، ارتفاع نسبی، زاویه شیب، کاربری اراضی و آب های زیرزمینی، نقشه تهیه شده است و در آخر از تلفیق نقشه های عامل، نقشه پهنه بندی نهایی تهیه شده است با جمع بندی امتیازهای هر واحد، وضعیت پایداری آن مشخص گردیده است. با انطباق نقشه لیتولوژی و نقشه ناپایداری دامنه ای کنونی ملاحظه می شود که عمده ترین زمین لغزش ها در آبرفت های کواترنری و محل تلاقی آندزیت و مواد رسی، لاهارهای پامیسی و رسوبات تخریبی به وقوع می پیوندد. در نهایت کل منطقه از نظر خطر ناپایداری به 5 گروه خطر بسیار زیاد، خطر زیاد، خطر متوسط، خطر کم و بدون خطر پهنه بندی شده و نقشه های مربوطه تهیه گردیده است. بر اساس نقشه پهنه بندی خطر، فقط 19درصد منطقه در محدوده منطقه بدون خطر قرار دارد و بقیه بر حسب شرایطی در محدوده خطر متوسط تا خیلی زیاد قرار دارند.

شاخص سوزباد جهت بیان ارتباط عدم راحتی انسان در اثر تاثیر مشترک باد و دمای هوا ارائه شده است. قسمت هایی از ایران، همانند شمال غرب کشور، هر از گاهی تحت تاثیر پدیده یخبندان ها و دماهای خیلی پایین، به همراه بادهای شدید قرار می گیرند که این عوامل می تواند تاثیر های سوئی بر سلامت انسان و موجودات زنده داشته باشد. بنابراین هدف از این مطالعه، محاسبه شاخص سرمازایی باد، به عنوان یکی از شاخص های مهم راحتی بدن و شناخت و ارائه الگوهای همدیدی مربوط به این شاخص برای شمال غرب ایران می باشد. برای انجام این پژوهش داده های اقلیمی ماه های دسامبر، ژانویه و فوریه مربوط به دوره آماری 26 ساله (1980 تا 2005 میلادی) برای ایستگاه های سینوپتیک شمال غرب کشور استخراج گردید و داده های فشار، دما، مولفه های باد (U&V) در ترازهای متفاوت نیز به صورت ساعتی از پایگاهNCEP/NCAR برای روزهای نماینده دارای بیشینه شاخص سوزباد استخراج گردیده اند. نقشه های ترکیبی فرارفت دما، فشار هوا، جهت و سرعت باد در تراز میانی جو و در سطوح پایین تر،850 هکتوپاسکال و سطح زمین با بکارگیری نرم افزار گرادس تولید شدند. برای محاسبه ضریب شاخص سوزباد نیز از رابطه ابداع شده توسط پاول و سایپل استفاده گردیده است. نتایج نشان می دهد که سوزباد تحت دو الگوی ناوه عمیق و بندالی اتفاق افتاده است. فرارفت هوای سرد در هر دو الگو از سه منبع تامین شده است: پرفشار واقع در شمال آفریقا و جنوب اروپا، ناوه عمیق واقع در روی سیبری (شمال دریای سیاه) و پرفشار ضعیف واقع در جنوب دریای سیاه.

هدف این تحقیق اولویت بندی استراتژی توسعه ی شهری با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) است. ابتدا استراتژی های توسعه کلان شهر اصفهان در 6 استراتژی اصلی «ساماندهی کالبدی و فرم فضایی»، «پویایی اقتصاد شهری»، «زیست پذیری اجتماعی»، «دسترسی پایدار»، «ارتقای کیفیت محیط زیست» و «حکمروایی خوب» و 38 استراتژی فرعی بر اساس درخت سلسله مراتبی ترسیم گردید. سپس از کارشناسان مسایل شهری خواسته شد تا بر اساس مقایسات زوجی اولویت ها را مشخص سازند. اوزان نهایی به دست آمده با توجه به هدف تحقیق در نرم افزار Expert Choice سنتز شد. نتایج حاصل تحقیق نشان می دهد که استراتژی های «عدالت فضایی» (توزیع یکسان امکانات و خدمات شهری بین مناطق شهری و محلات شهری) با میانگین وزنی 102/ اولویت اول، «درآمدهای پایدار» با میانگین وزنی 078/ اولویت دوم، «گسترش توریسم شهری» با میانگین وزنی 073/ اولویت سوم، «کاهش آلودگی هوا» با میانگین وزنی 063/ اولویت چهارم، داشتن «بیانیه چشم انداز» درباره آینده توسعه شهر با میانگین وزنی 056/ اولویت پنجم و... به دست آورد. در نهایت راهکارها و برنامه ها اجرایی هر کدام استراتژی ها ارائه گردید.

یکی از مهم ترین فضاهایی که در میان مقصدهای گوناگون مورد توجه و بازدید گردشگران قرار می گیرد، شهرها می باشند. در این میان شهرهای پرجمعیت و تاریخی جاذب گردشگران بیشتری هستند. فضاهای شهری از دیرباز جذاب ترین فضاها به شمار می روند، زیرا که شهرها پیشرفته ترین و کامل ترین سکونتگاه های انسانی بوده و در بردارنده مراکز مهم اقتصادی، علمی، تفریحی، پزشکی و غیره هستند. به طور ویژه شهرهای تاریخی- فرهنگی فرصت های بسیاری برای گردشگران بر اساس منابع موروثی و باستانی دارند، به همین جهت مهم ترین کانون های جذب گردشگران هستند. روش این تحقیق پیمایشی، توصیفی و براساس تحلیل محتوا بوده و هدف آن بررسی فضاهای تاریخی و فرهنگی شهر ارومیه و فرصت ها و محدودیت های موجود در این بخش از شهر است. که می تواند نقش موثری در برنامه ریزی و مدیریت گردشگری این شهر داشته باشد. یافته های این تحقیق نشان می دهد که فضای گردشگری ارومیه تحت تاثیر فضای تاریخی شهر قرارگرفته و بیشتر بخش مرکزی شهر را پوشش می دهد. این بخش از شهر با وجود موقعیت مکانی مناسب و نزدیکی به مراکز تجاری، خدماتی و اداری و داشتن تجهیزات و تاسیسات شهری، دچار مشکلات خاصی مثل، فرسودگی ناوگان حمل و نقل شهری، کیفیت پایین تسهیلات و خدمات گردشگری است. پیشنهاد می شود با بالا بردن استانداردهای خدمات گردشگری، ارائه معافیت های مالی به بخش خصوصی برای سرمایه گذاری در بخش گردشگری، ایجاد مراکز اطلاع رسانی و تبلیغاتی و در نهایت با استفاده از مدیریت پایدار در برنامه ریزی گردشگری شهر ارومیه، بتوان به توسعه گردشگری و پویایی فضای گردشگری این شهر کمک کرد.

فضای جغرافیایی و به تبع آن ارزش های فضا نقشی مهم در رفتار کشورها دارد و الگوهای رفتاری متفاوتی مانند همکاری، تعامل، رقابت و ستیز را می آفریند. این تحقیق به بررسی نقش فضای جغرافیایی آسیای مرکزی در رقابت قدرت ها پرداخته است. روش انجام تحقیق در این پژوهش، روش توصیفی- تحلیلی و ابزار گرد آوری اطلاعات، روش کتابخانه ای (اسنادی) و پرسشنامه ای می باشد. نتیجه تحقیق حاضر با تکیه بر یافته های میدانی و کتابخانه ای نشان می دهد که فضای جغرافیایی آسیای مرکزی و به تبع آن ارزش های این فضا در رقابت قدرت ها در این منطقه موثر می باشند. مهم ترین ارزش های جغرافیایی که موضوع رقابت می باشند عبارتند از: موقعیت جغرافیایی، منابع انرژی، مسیرهای انتقال انرژی، سازه انسانی و بازار مصرف آسیای مرکزی.

فراوانی ابرناکی در سواحل جنوبی خزر با افزایش رطوبت، بارش و ایجاد سرمایش، اقلیم منطقه را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد. این ابرها در زمان استقرار و عبور الگوهای همدید مختلف و در شرایط ترمودینامیک و دینامیک ویژه ای شکل می گیرند. در این تحقیق الگوهای اصلی فشار تراز دریا در رویدادهای بارشی سنگین و فوق سنگین و در شرایط همرفت و غیر همرفت سواحل جنوبی خزر بررسی و مقایسه شدند. به این منظور با استفاده از بارش روزانه و احتمال وقوع 25 و 50 درصد، گروه های بارشی فوق سنگین و سنگین و با در نظر گرفتن شناسه همدید ابرها، گروه های بارشی همرفت و غیر همرفت تفکیک شدند. نتیجه ی حاصل از تحلیل فشار تراز دریا نشان می دهد که 16 الگوی اصلی در گروه های بارشی سنگین تر منطقه وجود دارند. به طور کلی پرفشار اروپایی سنگین ترین و فراگیرترین بارش های همرفت و پرفشار آسیایی یا سیبری سنگین ترین و فراگیرترین بارش های غیرهمرفت را به وجود می آورند.

سطح مبنای ارتفاعی به صورت سنتی در کشورهای مختلف بر اساس مشاهدات به دست آمده از تایدگیج ها بنا نهاده شده است. امروزه با پیشرفت در علوم و تکنولوژی و به دنبال آن افزایش دقت، مبنای ارتفاعی نیازمند بازنگری است چرا که با افزایش همکاری های مشترک بین دولت های مختلف، نیاز به مرتبط سازی شبکه های ارتفاعی کشورهای مجاور دارد. یکی از مشکلاتی که در استفاده از ارتفاعات مطلق وجود دارد، جدایی بین سطح متوسط آب های آزاد و ژئوئید می باشد. در حالت تئوریک سطح مبنای ارتفاعات مطلق، ژئوئید می باشد اما در عمل از سطح متوسط آب های آزاد به عنوان سطح مبنای ارتفاعات مطلق استفاده می شود، به جدایی بین این دو سطح، توپوگرافی سطح دریا (SST) گفته می شود. در این مقاله با توجه به اهمیت توپوگرافی سطح آب در مطالعات اقیانوس شناسی، تعیین و یکسان سازی سطح مبنای ارتفاعی، ابتدا به مدل سازی سطح متوسط دریا از طریق مشاهدات ماهواره ارتفاع سنجی توپکس- پوزایدون به صورت نقطه ای در طی سال های 1992 تا 2003 در دریای عمان و خلیج فارس پرداخته شده است. مدل جدیدی برای توپوگرافی سطح دریا بر اساس تلفیق اطلاعات ارتفاع سنجی ماهواره ای و ژئوئید جدید و دقیق حاصل از اطلاعات ماهواره GOCE در منطقه خلیج فارس و دریای عمان ارائه می شود. بر این اساس اختلاف سطح متوسط آب های آزاد حاصل از مدل ارتفاع سنجی ماهواره ای و ژئوئید جهانیGOCE در بازه 1.4 متر و میانگین 3/0- متر ارزیابی گردید.

رفتار اقلیمی در هر منطقه ای تابعی از تاثیر گذاری متغیرهای مختلف اقلیمی در آن منطقه است. شناسایی عوامل و عناصر اصلی سازنده اقلیم هر منطقه ای می تواند در تعیین پتانسیل های اقلیمی آن منطقه بسیار موثر واقع شود. با استفاده از شیوه های نوین، نظیر روش های آماری چند متغیره جهت رفتارشناسی اقلیمی، می توان به نتایج مطمئن تری دست یافت. روش تحلیل مولفه های اصلی از خانواده بردارهای ویژه است که عمدتا یک روش ریاضی برای کاهش حجم داده ها است. با استفاده از مولفه های اصلی می توان تغیرات زمانی- مکانی متغیرهای اقلیمی را به صورت چند مولفه نمایش داد. در این مطالعه به منظور تحلیل مولفه های اقلیمی، از داده های 19 ایستگاه سینوپتیک و 22 متغیر اقلیمی استان های کرمانشاه و کردستان استفاده شده است. روش مورد استفاده در این مطالعه، تجزیه مولفه های اصلی است. نتایج حاصل از تحلیل متغیرهای اقلیمی منتخب در استان های کرمانشاه و کردستان نشان داد که 6 مولفه اول در مجموع 91 درصد از پراش داده ها را تبیین می کنند. این مولفه ها به ترتیب شامل دما (37 درصد)، بارش (20 درصد)، میزان رطوبت و تغییرات دمایی (14 درصد)، ساعات آفتابی (9 درصد)، روزهای طوفانی (6 درصد) و باد و روزهای همراه با گرد و غبار (5 درصد) می باشند.

توریسم به طور عام و توریسم ورزشی به طور خاص با دارا بودن ویژگی صنعت پاک، یکی از منابع درآمدزایی برخی از کشورها قلمداد می گردد. بدیهی است که به منظور بهره برداری از این حوزه از صنعت ورزش، مدیران و دست اندرکاران نیازمند برنامه ریزی دقیقی در سطح استراتژیک و عملیاتی هستند، موضوعی که در استان مازندران به ندرت به آن پرداخته شده است. هدف از تحقیق حاضر، شناسایی و الویت بندی نقاط قوت و ضعف، فرصت ها و تهدیدات و به دنبال آن تحلیل استراتژی SWOT برای برنامه ریزی استراتژیک صنعت توریسم ورزشی استان مازندران می باشد. بدین منظور 89 نفر از مدیران ارشد اجرایی ورزش استان، مدیران، راهنمایان و افراد مطلع امور گردشگری، کارشناسان ورزشی و نیز خبرگان مدیریت ورزشی که به صورت غیر تصادفی به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شده بودند، پرسشنامه تنظیمی مرتبط با موضوع تحقیق را به طور داوطلبانه تکمیل نمودند. نتایج حاصل از آزمون دوجمله ای نشان داد که متغیرهای شناسایی شده وابسته به عامل های نقاط قوت و ضعف، فرصت ها و تهدیدات به ترتیب 13، 29، 20 و 23 مورد بوده اند. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون فریدمن نشان داد که شرایط مساعد آب و هوایی و سیستم حمل و نقل به ترتیب به عنوان با اهمیت ترین و کم اهمیت ترین نقطه قوت و عدم برگزاری مسابقات و تورنمنت های بین المللی ورزشی با کیفیت مطلوب در استان و امنیت گردشگران ورزشی به عنوان با اهمیت ترین و کم اهمیت ترین نقطه ضعف محسوب می شوند. مساعد بودن زمینه برگزاری جشنواره های ورزشی بومی- محلی در استان و بالا بودن قدرت ریسک پذیری جهت ورود به این صنعت در استان به عنوان با اهمیت ترین و کم اهمیت ترین فرصت ها تلقی شده و در مقابل، عدم اعمال نظارت موثر بر روند توسعه صنعت توریسم ورزشی در استان و عدم تدوین برنامه ریزی جامع جهت طراحی، ساخت و نگهداری اماکن و فضاهای ورزشی در استان به عنوان با اهمیت ترین و کم اهمیت ترین تهدیدات محسوب می شوند. نتیجه کلی تحقیق نشان داد که با شناسایی حوزه های چهارگانه توریسم ورزشی، می توان با تدوین استراتژی های مطلوب به توسعه این رشته در استان کمک نمود. برخی از این استراتژی ها عبارتند از: بهره گیری از توانمندی های نیروی انسانی بومی، برقراری ارتباط مستمر با شهرها و کشورهای همسایه جهت انجام رویدادها، مسابقات و...، توسعه و رونق ورزش های آبی جهت ورزش قهرمانی و همگانی، ایجاد رویه های مناسب جهت پرهیز از اشاعه تهاجم و تقابل فرهنگی، ایجاد نگرش های اقتصادی مبتنی بر آینده دور جهت ثبات و رونق بازار، توجه به لزوم رقابت با رقبای منطقه ای و بین المللی با تدوین برنامه های دوربرد، توریسم به طور عام و توریسم ورزشی به طور خاص با دارا بودن ویژگی صنعت پاک، یکی از منابع درآمدزایی برخی از کشورها قلمداد می گردد. بدیهی است که به منظور بهره برداری از این حوزه از صنعت ورزش، مدیران و دست اندرکاران نیازمند برنامه ریزی دقیقی در سطح استراتژیک و عملیاتی هستند، موضوعی که در استان مازندران به ندرت به آن پرداخته شده است. هدف از تحقیق حاضر، شناسایی و اولویت بندی نقاط قوت و ضعف، فرصت ها و تهدیدات و به دنبال آن تحلیل استراتژی SWOT برای برنامه ریزی استراتژیک صنعت توریسم ورزشی استان مازندران می باشد. بدین منظور 89 نفر از مدیران ارشد اجرایی ورزش استان، مدیران، راهنمایان و افراد مطلع امور گردشگری، کارشناسان ورزشی و نیز خبرگان مدیریت ورزشی که به صورت غیر تصادفی به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شده بودند، پرسشنامه تنظیمی مرتبط با موضوع تحقیق را به طور داوطلبانه تکمیل نمودند. نتایج حاصل از آزمون دوجمله ای نشان داد که متغیرهای شناسایی شده وابسته به عامل های نقاط قوت و ضعف، فرصت ها و تهدیدات به ترتیب 13، 29، 20 و 23 مورد بوده اند. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون فریدمن نشان داد که شرایط مساعد آب و هوایی و سیستم حمل و نقل به ترتیب به عنوان با اهمیت ترین و کم اهمیت ترین نقطه قوت و عدم برگزاری مسابقات و تورنمنت های بین المللی ورزشی با کیفیت مطلوب در استان و امنیت گردشگران ورزشی به عنوان با اهمیت ترین و کم اهمیت ترین نقطه ضعف محسوب می شوند. مساعد بودن زمینه برگزاری جشنواره های ورزشی بومی- محلی در استان و بالا بودن قدرت ریسک پذیری جهت ورود به این صنعت در استان به عنوان با اهمیت ترین و کم اهمیت ترین فرصت ها تلقی شده و در مقابل، عدم اعمال نظارت موثر بر روند توسعه صنعت توریسم ورزشی در استان و عدم تدوین برنامه ریزی جامع جهت طراحی، ساخت و نگهداری اماکن و فضاهای ورزشی در استان به عنوان با اهمیت ترین و کم اهمیت ترین تهدیدات محسوب می شوند. نتیجه کلی تحقیق نشان داد که با شناسایی حوزه های چهارگانه توریسم ورزشی، می توان با تدوین استراتژی های مطلوب به توسعه این رشته در استان کمک نمود. برخی از این استراتژی ها عبارتند از: بهره گیری از توانمندی های نیروی انسانی بومی، برقراری ارتباط مستمر با شهرها و کشورهای همسایه جهت انجام رویدادها، مسابقات و...، توسعه و رونق ورزش های آبی جهت ورزش قهرمانی و همگانی، ایجاد رویه های مناسب جهت پرهیز از اشاعه تهاجم و تقابل فرهنگی، ایجاد نگرش های اقتصادی مبتنی بر آینده دور جهت ثبات و رونق بازار، توجه به لزوم رقابت با رقبای منطقه ای و بین المللی با تدوین برنامه های دوربرد، تدوین چشم انداز حمایت رسانه ها از توریسم ورزشی، تامین اعتبار از محل های درآمدی جهت توسعه این صنعت، ترغیب بخش خصوصی به سرمایه گذاری در این بخش و عدم رویارویی دولت با آن از طریق طرح های توسعه، تلاش در جهت ایجاد هماهنگی بین نهادهای مختلف دست اندر کار، شفاف سازی مزایای وجود سیاست های کلان همراستا جهت توسعه این بخش و ارائه درخواست از وکلای مردم در مجلس جهت تدوین سیاست های حقوقی مشخص و محکم.

تغییر اقلیم، افزایش درجه حرارت و نوسانات بارندگی از مسایل مهم زیست محیطی بشر به حساب می آید که در سال های اخیر مطالعات زیادی را به خود اختصاص داده است. افزایش میانگین دمای و نوسانات بارندگی کره زمین و تغییرات آنها نمایه ای از تغییرات اقلیمی است که در تمامی نظریه های تغییر اقلیم به آنها توجه شده است. با بررسی روند تغییرات میانگین دمای و بارش می توان تغییرات اقلیمی در منطقه را ردیابی نمود. برآورد ها نشان می دهد که میزان میانگین دمای کره زمین تا سال 2030 میلادی 0.7 تا 2 درجه سانتی گراد بیشتر از امروز خواهد بود و تاثیر شدید خسارت های ناشی از نوسان های بارندگی فقط مربوط به دوران های خشک نبوده، بلکه در مواقعی که بارندگی مازاد، موجب تشکیل سیلاب های ویران گر شود نیز تاثیر نامطلوبی بر اقتصاد ملی کشورهای مختلف دارد. پدیده های النینو و لانینا بر مناطق مختلف کره زمین تاثیرات متفاوتی را می گذارد به طوری که خسارات رویداد ال نینوی سال 1983-1982 بین 8 تا 13 میلیارد دلار برآورد شده است. در این مقاله تاثیر پدیده انسو (ENSO) بر پارامترهای اقلیمی دما و بارش در دشت قزوین به کمک روش همبستگی متوالی (SCA) و روش های دیگر آماری مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است که بین برخی مشخصه های بارشی و دمایی دشت قزوین و پدیده انسو همبستگی متوالی معنی داری وجود دارد. به طوری که در سال های وقوع پدیده النینو بارش سالانه و پاییزه بیشتر ولی میانگین دمای سالانه و فصول مختلف کمتر است. در عوض در سال های وقوع پدیده لانینا بارش سالانه و پاییزه کمتر و متقابلا میانگین دمای سالانه و فصول چهارگانه بیشتر از میانگین دراز مدت می باشد.

بررسی های مربوط به رفتار و نگرش مردم در محیط های شهری نشان دهنده آن است که تمامی شهرهای دنیا، همواره با حاکمیت نوعی از نگرش سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و... رو به رو بوده اند و در طول زمان و از نسلی به نسل دیگر گاه دچار تغیر و تحول شده و گاه برای مدت مدیدی نوع نگرش حاکم را حفظ کرده اند. شهر شهرضا هم از این امر مستثنی نبوده است و بعد از انقلاب اسلامی پذیرای دو گروه در شهر بوده که شامل لرهای ساکن منطقه پادنا و قشقایی های ساکن منطقه وردشت می باشند که با استقرار این دو گروه در شهر بافت جمعیتی آن تغییر کرده و به فراخور آن تداخل سه فرهنگ در شهر جغرافیای رفتاری منحصر به فردی در آن به وجود آمده است که مشکلات اجتماعی، فرهنگی و... زیادی به وجود آورده است. در این مقاله به دنبال آن هستیم که نقش ادراک محیطی در نگرش مردم شهرضا نسبت به قشقائی های ساکن این شهر را بررسی نماییم. در این تحقیق از شیوه نمونه گیری خوشه ایچند مرحله ای بهره گرفته شده و از فرمول کوکران برای برآورد حجم نمونه استفاده شد که تعداد حجم نمونه 260 نفر تعیین گردید. داده ها با بهره گیری از آزمون های پیرسون و آمارهای توصیفی در SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در این تحقیق تاثیر سه عامل طبقه اجتماعی، شبکه روابط اجتماعی و میزان رضایت از زندگی در ایجاد نگرش و نوع آن بررسی شد. نتایج این تحقیق نشان داد که طبقه اجتماعی، شبکه روابط اجتماعی و میزان رضایت از زندگی با نگرش مردم شهر همبستگی مثبتی دارد؛ لذا با بهبود طبقه اجتماعی، تقویت روابط اجتماعی و افزایش میزان رضایت از زندگی می توان نگرش آنان را نسبت به افراد غیر بومی تقویت کرد.