فهرست مطالب

کومش - سال هفتم شماره 1 (پیاپی 19، پاییز و زمستان 1384)

فصلنامه کومش
سال هفتم شماره 1 (پیاپی 19، پاییز و زمستان 1384)

  • 128 صفحه،
  • تاریخ انتشار: 1384/08/17
  • تعداد عناوین: 17
|
  • محمد فروزش فرد، حسین میلادی گرجی صفحه 1
    سابقه و هدف

    درد شایع ترین شکایت کلینیکی بیماران و درمان درد، یکی از قدیمی ترین مشکلات بشری را تشکیل می دهد. عوارض جانبی زیاد ناشی از مواد مخدر موجب شده است که استفاده از آن محدود گردد. مطالعات اخیر نشان داد که سایمتیدین موجب عمل ضددردی به دنبال تزریق داخل صفاقی در موش سوری می شود. هدف این مطالعه تعیین اثر ضددردی سایمتیدین در مقایسه با مورفین پس از عمل جراحی می باشد.

    مواد و روش ها

    این مطالعه از نوع دو سو کور بوده که تعداد 90 بیمار مرد و زن، پس از گرفتن رضایت، به صورت تصادفی در سه گروه، الف) مورفین (mg/kg 0.1)، ب) سایمتیدین mg/kg) 5)، ج) سایمتیدین + مورفین، تقسیم شدند و پس از عمل جراحی به محض تشدید درد بیمار در حد غیرقابل تحمل، داروی مورد نظر به صورت وریدی آهسته تجویز گردید. نمره درد بیمار پس از 5/0 ساعت و سپس هر یک ساعت با روش Numeric rating pain scale (RPS) مورد ارزیابی و در نهایت متوسط زمان بی دردی به عنوان معیار ضددردی دارو مورد سنجش قرار گرفت.

    یافته ها

    متغیر های مخدوش کننده نوع بی هوشی، نوع عمل جراحی، سن و جنسیت در این مطالعه تاثیر معنی داری نداشت. میانگین نمره درد، نیم ساعت و یک ساعت پس از تزریق در بین سه گروه اختلاف معنی داری نداشت، ولی نسبت به میانگین درد قبل از تزریق کاهش معنی داری را نشان داد (000/0=P). هم چنین زمان بی دردی در بین سه گروه، اختلاف معنی داری نداشت.

    نتیجه گیری

    سایمتیدین از نظر مدت زمان بی دردی و نیز کیفیت بی دردی القا شده می تواند با مورفین برابری کند.

    کلیدواژگان: سایمتیدین، مورفین، بی دردی
  • سیدعلی اکبر مرتضوی، علیرضا اشتری، محسن نوروزعلیایی صفحه 7
    سابقه و هدف

    این مطالعه در ادامه مطالعات هدف مند قبلی در راستای بررسی ارتباط دید سه بعدی با خطاهای انکساری بینایی می باشد. دید سه بعدی عامل مهمی در عملکرد درک فضایی فرد از اجسام می باشد. به طوری که در برخی مشاغل اهمیت بالایی داشته و فرد در صورت دارا نبودن حداقل استاندارد، کارایی لازم و صلاحیت احراز شغل را ندارد. با تعیین ارتباط هر کدام از دو طیف شایع عیوب انکساری (نزدیک بینی و دوربینی) با دید سه بعدی، بررسی مقایسه ای، غربال گری و احیانا درمانی خطای انکساری خاص، انتظار می رود سطح کارایی افراد و مشاغل بهبود یابد. هدف این مطالعه بررسی مقایسه ای میانگین دید سه بعدی در دو گروه بیماران نزدیک بین و دوربین می باشد.

    مواد و روش ها

    در این مطالعه توصیفی - تحلیلی که به شکل مقطعی در 6 ماهه دوم سال 83 بر روی 96 نفر (در دو گروه 48 نفره نزدیک بین و دوربین) از مراجعین درمانگاه چشم پزشکی بیمارستان فیض اصفهان انجام گردید؛ میزان عیب انکساری با اتورفرکتومتر اندازه گیری و سپس با تست تیتموس میزان دید سه بعدی تعیین و به همراه خصوصیات دموگرافیک بیماران (سن، جنس و سطح تحصیلات) ثبت و سپس داده ها توسط نرم افزار آماری SPSS II آنالیز گردید.

    یافته ها

    میانگین سنی بیماران 10 ±31.1 بود. 53 بیمار مرد و 43 نفر زن بودند. از نظر سن و جنس تفاوت معنی داری وجود نداشت. از نظر تحصیلات، گروه نزدیک بینی سطح بالاتری داشتند. میانگین میزان دید سه بعدی در گروه نزدیک بین 10.8±31.1 و در گروه دوربین 28.7±77.3 بود و بین دو گروه تفاوت معنی داری مشاهده گردید، به طوری که گروه نزدیک بین با اختلافی در حدود 46 از میانگین دید سه بعدی بهتری برخوردار بودند (0.753 r=، (p<0.001.

    نتیجه گیری

    نوع عیب انکساری، می تواند عامل تعیین کننده ای در میزان دید سه بعدی باشد، به طوری که افراد نزدیک بین از دید سه بعدی مطلوب تری برخوردارند و در موارد دوربینی، اصلاح عیب انکساری جهت بهبودی در دید سه بعدی اهمیت بیش تری دارد.

    کلیدواژگان: دید سه بعدی، نزدیک بینی، دوربینی، تست تیتموس
  • فرزانه مسلمی حقیقی، فرحناز غفاری نژاد صفحه 13
    سابقه و هدف

    یکی از حس های مهم بدن که انسان را در درک وضعیت (Position) و حرکت (Motion) اندام یاری می کند، حس عمقی (Proprioception) مفصل نام دارد که اهمیت آن در مفصل مچ پا بیش تر از مفاصل دیگر است. تحقیق حاضر به منظور بررسی و مقایسه حس عمقی مفصل مچ پا در زنان غیرورزشکار سالم و زنان ورزشکار با فعالیت پرشی و ورزشکار بدون فعالیت پرشی صورت گرفته است.

    مواد و روش ها

    این مطالعه، یک تحقیق تجربی است که در آن 63 زن سالم با محدوده سنی 30-20 سال در 3 گروه 21 نفری افراد غیرورزشکار، افراد ورزشکار بدون فعالیت پرشی و افراد ورزشکار با فعالیت پرشی مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده ها به وسیله اندازه گیری حس عمقی توسط دو گونیامتر پدال دار از 4 حرکت مفصل مچ پا جمع آوری گردید. روش آماری مورد استفاده، آزمون غیرپارامتریک کروسکال والس بوده است.

    یافته ها

    بررسی داده ها نشان داد که حداکثر میزان خطای تمام حرکات اندازه گیری شده، در گروه ورزشکاران بدون فعالیت پرشی و حداقل آن در گروه ورزشکاران با فعالیت پرشی می باشد و در افراد سالم غیرورزشکار، این میزان کم تر از ورزشکاران بدون فعالیت پرشی بوده است. هم چنین در بررسی اختلاف میانگین زاویه در بین گروه ها، فقط حرکت دورسی فلکسیون به طور معنی داری در گروه ورزشکاران با فعالیت پرشی کم تر از سایر گروه ها بوده است (0.024= P).

    نتیجه گیری

    در این تحقیق مشخص شد که ورزش های پرشی در تقویت حس عمقی مفصل مچ پا موثرند؛ که این تاثیر بیش تر بر روی دقت حرکت دورسی فلکسیون می باشد. لذا پیشنهاد می شود تا برای تقویت این حس، فعالیت های پرشی در برنامه ورزشی افراد گنجانده شود، یا در بازآموزی تعادلی افراد، به این حرکت توجه خاصی معطوف گردد.

    کلیدواژگان: حس عمقی، مفصل مچ پا، فعالیت های پرشی، ورزشکار
  • مجید جدیدی، سید محمد فیروزآبادی، علی رشیدی پور، بهرام بلوری، یعقوب فتح الهی صفحه 19
    سابقه و هدف

    با افزایش کاربری تلفن همراه، تابش گیری ناشی از میدان های الکترومغناطیسی حاصل از گوشی و آنتن های گیرنده / فرستنده تلفن همراه، رو به افزایش است. این مطالعه به منظور بررسی اثر تابش میدان الکترومغناطیسی امواج 950 مگاهرتز سیستم تلفن همراه GSM بر مرحله اکتساب حافظه فضایی صورت گرفت.

    مواد و روش ها

    35 راس موش بزرگ آزمایشگاهی مذکر از نژاد Wistar با سنی حدود 3 ماه و وزن 15±220 گرم، به طور تصادفی به سه گروه کنترل (12=n)، تابش گیری کاذب (11=n) و تابش گیری (12=n) تقسیم شده و در ماز آبی موریس (برای سه روز و در دو بلوک 5 مرحله ای که فاصله بین دو بلوک 3 ساعت بود)، تحت آموزش قرار گرفتند تا سکوی پنهان در زیر آب را پیدا نمایند.
    برای انطباق 10 جلسه تابش دهی با الگوی برنامه آموزشی، یک روز قبل از آغاز آموزش در ماز، حیوانات برای 4 جلسه 45 دقیقه ای و با فواصل یک ساعت در معرض تابش امواج قرار گرفته و در طول دوره آموزش، به منظور بررسی اثر امواج بر مرحله اکتساب حافظه فضایی، تابش دهی پیش از آغاز هر بلوک آموزشی، اعمال گردید.
    عملکرد حیوانات، 24 ساعت پس از اجرای مراحل آموزشی با اجرای آزمون Probe به مدت 60 ثانیه ارزیابی شد. شاخص های ارزیابی عبارت بودند از: مدت زمان گذرانده شده در ناحیه هدف و مخالف آن، سرعت شنا و طول مسیر پیموده شده.

    یافته ها

    آنالیز آماری داده های آزمون، بیان گر عدم وجود اختلاف معنی دار بین گروه کنترل با دو گروه تابش گیری کاذب و تابش گیری با امواج الکترومغناطیسی 950 مگاهرتز است.

    نتیجه گیری

    نتایج حاصل بیان گر آن است که ده جلسه تابش گیری تمام بدن برای مدت 45 دقیقه با امواج 950 مگاهرتز، تاثیری بر مرحله اکتساب حافظه فضایی موش بزرگ آزمایشگاهی ندارد.

    کلیدواژگان: میدان الکترومغناطیسی، BTS، اکتساب، حافظه فضایی، ماز آبی موریس
  • منیر رمضانی، فضل الله احمدی، سیما کرمانشاهی صفحه 27
    سابقه و هدف

    پنومونی، شایع ترین بیماری مرگ بار دوران شیرخوارگی است. از آن جایی که بسیاری از عوامل مستعد کننده ابتلا شیرخوار به پنومونی، ریشه در عملکردهای مراقبتی نادرست از کودک در خانواده دارد، لذا نقش مادر در پیش گیری از این بیماری، شناسایی علایم و انجام مراقبت های لازم در طول دوره بیماری انکارناپذیر است. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر برنامه مراقبتی طراحی شده بر پیش گیری از پنومونی شیرخواران در بیمارستان مرکز طبی کودکان شهر تهران انجام گرفته است.

    مواد و روش ها

    این پژوهش یک مطالعه نیمه تجربی است. بدین منظور 66 شیرخوار 12-1 ماهه مبتلا به پنومونی بستری در بیمارستان مرکز طبی کودکان و مادران آن ها با توجه به مشخصات مورد نظر برای واحدهای پژوهش و روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و با روش تخصیص تصادفی در دو گروه آزمون و شاهد مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار جمع آوری اطلاعات شامل پرسش نامه، فرم ثبت دفعات و مدت ابتلا شیرخوار به پنومونی و چک لیست مصاحبه ای - مشاهده ای می باشد. انجام مداخله در گروه آزمون به صورت اجرای نظری و عملی برنامه مراقبتی طراحی شده در محیط منزل و با توجه به عملکرد مادر و نقاط ضعف و نیازهای او انجام شد و گروه شاهد نیز از روند جاری مراقبت برخوردار بودند. عملکرد مراقبتی مادران طی سه نوبت در مراحل قبل و بعد از انجام مداخله، مورد مشاهده قرار گرفت و پی گیری کلیه واحدهای پژوهش تا 3 ماه بعد از انجام مداخله ادامه یافت. در پایان، داده ها توسط آزمون آماری تی مستقل و کای اسکوئر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

    یافته ها

    با آزمون تی مستقل، مدت ابتلا شیرخواران به پنومونی در بین دو گروه آزمون و شاهد، از لحاظ آماری اختلاف معنی داری را نشان می دهد (0.000= P). آزمون آماری کای اسکوئر در مقایسه دفعات ابتلا مجدد شیرخواران به پنومونی در بین دو گروه آزمون و شاهد در طول مدت 3 ماه پی گیری بعد از انجام مداخله با درجه آزادی 1 و 0.163= P اختلاف معنی دار آماری را نشان نمی دهد؛ اما با توجه به این که از نظر بالینی بین دو گروه اختلاف معنی داری وجود داشت، پژوهش گران احتمال می دهند که با افزایش طول مدت پی گیری، احتمال وجود اختلاف معنی دار آماری وجود دارد.

    نتیجه گیری

    با توجه به نتایج حاصل از این مطالعه می توان گفت که به کارگیری برنامه مراقبتی طراحی شده بر دفعات ابتلا مجدد و مدت ابتلا شیرخواران به پنومونی در نمونه های مورد مطالعه تاثیر به سزایی دارد و آموزش در محیط منزل، یکی از روش های مناسب جهت ارتقا عملکردهای مراقبتی مادران است.

  • محمدرضا رفیعی، فریبا بهنام فر، مریم عبد خدا، سیدغلام عباس موسوی صفحه 35
    سابقه و هدف

    روش های مختلفی جهت کاهش درد زایمان طبیعی حین لیبر استفاده شده است و هدف همه آن ها کوتاه کردن سیر لیبر در عین داشتن کم ترین عارضه سو بر روی جنین بوده است. یکی از این روش ها زایمان بدون درد با استفاده از بی حسی اپی دورال است که با داروهای مختلف انجام شده و نتایج متفاوتی نیز به دست آمده است، در این مطالعه تاثیر استفاده از دو داروی مارکائین و فنتانیل را بر روی مراحل زایمان طبیعی و نوزاد بررسی می نماییم.

    مواد و روش ها

    مطالعه نیمه تجربی به منظور مقایسه تاثیر زایمان طبیعی با دو روش با درد و روش بدون درد با استفاده از بی حسی اپی دورال توسط دو داروی مارکایین و فنتانیل بر روی سیر مراحل زایمان و آپگار نوزادان در دو گروه زایمان طبیعی بدون بی حسی (n=50) و گروه زایمان طبیعی با بی حسی (n=50) انجام شد. در روش بی حسی اپی دورال مقدار 7 سی سی مارکایین 0.5 هیپربار + 7 سی سی آب مقطر + μg 25 فنتانیل در فضای اپی دورال، تزریق گردید و کاتتر اپی دورال نیز در محل فضای اپی دورال قرار داده شد. اثر دو روش بر روی سیر مراحل زایمان و آپگار نوزادان در دو گروه مورد مقایسه قرار گرفت و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و آزمون های آماری تی - استیودنت و کای - اسکوار و کولموگوروف - اسمیرنوف و من ویتنی یو تست نتایج تجزیه و تحلیل آماری شدند.

    یافته ها

    آزمون های آماری تی - استیودنت و کای- اسکوار نشان دادند که دو گروه از نظر عوامل آنتروپومتریک سن، وزن و Parity (تعداد زایمانی که فرد تا به حال انجام داده است) به درستی Matching شده اند. نوزادان به دنیا آمده برحسب ضریب آپگار دقایق اول و پنجم در دو روش زایمان بادرد و بدون درد تفاوت معنی داری نداشتند.
    شدت درد محل اپی زیوتومی در دوازده ساعت اول بعد از زایمان در روش زایمان بدون درد کم تر از روش زایمان با درد بود و اکثرا در کلاس I قرار داشتند، ولی در روش زایمان با درد اکثرا در کلاس II و III بودند. روش زایمان بدون درد باعث کوتاه شدن زمان مرحله اول لیبر در مقایسه با روش زایمان با درد می شود، ولی در زمان مرحله دوم و سوم لیبر تفاوتی با روش زایمان با درد ندارد.

    نتیجه گیری

    در روش زایمان طبیعی بدون درد، آپگار دقایق 1 و 5 تفاوتی با روش زایمان بدون بی حسی ندارد و نیز در روش زایمان بدون درد، درد محل اپیزیوتومی در 12 ساعت اول بعد از عمل کم تر بود، هم چنین زایمان بدون درد فقط در مرحله اول لیبر باعث کوتاه شدن سیر زایمان می شود، ولی در سایر مراحل لیبر تفاوتی با زایمان طبیعی با درد ندارد.

    کلیدواژگان: زایمان بدون درد، مارکایین، فنتانیل، آپگار
  • مهری دلوریان زاده، سمانه حسین زاده صفحه 41
    سابقه و هدف

    کودکان به مناسبت ویژگی های خاص این دوران کاملا آسیب پذیر هستند و اطلاع یافتن از وضع تغذیه دانش آموزان سبب برنامه ریزی بهتر در بخش آموزش و پرورش و سیاست گذاری های بهداشتی خواهد شد. تغذیه صحیح و سالم در یادگیری موثر است و باعث رشد تحصیلی و افزایش بازدهی در سرمایه گذاری آموزشی و در نهایت بهره وری ملی می شود. وضع تغذیه کودکان دبستانی 12-6 ساله شهر شاهرود و برخی عوامل موثر بر آن مورد بررسی قرار گرفت.

    مواد و روش ها

    این تحقیق یک مطالعه مقطعی (توصیفی - تحلیلی) است که در آن تعداد 630 دانش آموز به صورت خوشه ایدو مرحله ای از 30 مدرسه ابتدایی (18 مدرسه پسرانه و 12 مدرسه دخترانه) جهت بررسی انتخاب شدند. جهت تعیین وضع تغذیه، شاخص های وزن برای سن W/A، نشان دهنده وضع تغذیه زمان حال و گذشته؛ قد برای سن H/A، نشان دهنده وضع تغذیه زمان گذشته و وزن برای قد W/H، نشان دهنده وضع تغذیه زمان حال کودکان محاسبه و با استاندارد NCHS(National Center for Health Static''s) مقایسه گردید. وضع تغذیه زیر دو انحراف معیار به عنوان سوء تغذیه و بیش تر یا مساوی دو انحراف معیار، طبیعی در نظر گرفته شد. برای ورود اطلاعات به کامپیوتر و تجزیه و تحلیل آن ها از نرم افزارهای SPSS و Epi-info استفاده شد. جهت تعیین ارتباط و مقایسه وضع تغذیه با متغیرهای مستقل از آزمون کای دو استفاده گردید.

    یافته ها

    یافته های این بررسی شیوع سو تغذیه در رابطه با شاخص های W/A، H/A و W/H به ترتیب 6.5، 8.1 و 5.9 درصد را نشان داد. در رابطه با شاخص های W/A، H/A و W/H شیوع سو تغذیه در کودکانی که مادران بی سواد و پدرانی با تحصیلات پایین داشتند، به طور معنی داری بیش تر از بقیه کودکان بود. هم چنین وضعیت اشتغال مادر بر هر سه نمایه و اشتغال پدر با سو تغذیه زمان حال ارتباط معنی داری مشاهده گردید. شیوع سوء تغذیه در رابطه با هر سه شاخص در دانش آموزان مدارس دولتی به طور معنی داری بیش تر از دانش آموزان در مدارس غیرانتفاعی بود.

    نتیجه گیری

    با توجه به یافته های پژوهش بیش ترین میزان سوء تغذیه از نوع سوء تغذیه مزمن می باشد. تغذیه دوران گذشته بر روی وضعیت تغذیه کودکان، نقش مهمی را ایفا نموده است و تحصیلات والدین و شغل آن ها و نوع مدرسه در ایجاد این سوء تغذیه موثر است. به هر حال جهت کاهش میزان سوء تغذیه، آموزش صحیح تغذیه در مدارس به دانش آموزان و به خصوص والدین آن ها راه حل مناسبی جهت رفع این مشکل بهداشتی است.

    کلیدواژگان: وزن برای قد، قد برای سن، وزن برای سن
  • مسعود رودباری، سیدابوالفضل موسوی، بهروز اسدی صفحه 49
    سابقه و هدف

    اهمیت شیردهی مادر به نوزاد در کلیه جوامع مورد تاکید بوده است. با توجه به تفاوت الگوی شیردهی در جوامع مختلف، این مطالعه بر روی مادران مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی زاهدان انجام شد.

    مواد و روش ها

    این مطالعه توصیفی تحلیلی در سال 1383 انجام شد. حجم نمونه مطالعه، 450 مادر دارای کودک کم تر از 3 سال مراجعه کننده به 5 مرکز بهداشتی درمانی زاهدان بودند که از هر مرکز تعداد مساوی از آنان به طور تصادفی خوشه ایانتخاب شد. از کلیه افراد در مورد طول مدت شیردهی، سن مادر و کودک، تحصیلات و شغل مادر، تعداد فرزندان، سن شروع غذای کمکی، نوع زایمان فرزند آخر، تعداد شیردهی در شبانه روز، وضعیت کنونی مادر، شیردهی به کودک در شب، شیردهی به کودک بیمار و شیردهی مادر بیمار به کودک سوال شد.

    یافته ها

    میانه طول شیردهی 15±1.17 ماه بوده است. 98% کودکان در بدو تولد از شیر مادر تغذیه می شدند. این میزان در 1، 3، 6، 12 و 24 ماهگی به ترتیب 92%، 85%، 69%، 56% و 8% بود. طول مدت شیردهی با سن مادر و کودک، تحصیلات مادر، شیردهی در شب، دفعات شیردهی در شبانه روز، شیردهی به کودک بیمار و شیردهی مادر بیمار به کودک ارتباط معنی دار دارد. اما بین طول مدت شیردهی و شغل مادر، تعداد فرزندان مادر، وضع کنونی مادر، نوع زایمان فرزند آخر و سن شروع غذای کمکی ارتباطی یافت نشد. مطالعه نشان می دهد که طول مدت شیردهی در زاهدان نسبت به سال 1380 کاهش یافته است.

    نتیجه گیری

    برای جلوگیری از کاهش طول مدت شیردهی لازم است که به مادران جوان و زنان باردار آموزش های لازم ارایه شود و برای انجام هرچه بهتر این آموزش ها برنامه ریزی لازم صورت گیرد.

    کلیدواژگان: مدت شیردهی، عوامل مرتبط، کودک کم تر از 3 سال، زاهدان
  • امیرهوشنگ بختیاری، فاطمه امینیان فر، ضیاءالدین صفوی فرخی، اصغررضا سلطانی صفحه 55
    سابقه و هدف

    آزردگی و درد عضلانی تاخیری یاDelayed onset muscle soreness (DOMS)، که بعد از ورزش های اکسنتریک رخ می دهد، موجب کاهش کارایی و عملکرد ورزشی به خصوص بین ورزشکاران حرفه ای می گردد. به همین دلیل کاهش این عوارض هم واره مورد توجه مطالعات مختلف قرار داشته است. از آن جایی که استفاده از Vibration training (VT) موجب بهبودی عمل کرد عصبی - عضلانی می گردد. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر VT بر جلوگیری از اثر DOMS ناشی از ورزش های اکسنتریک طراحی گردیده است.

    مواد و روش ها

    50 نفر داوطلب سالم (25 مرد و 25 زن) غیرورزشکار، به طور تصادفی در دو گروه VT (25=N، 12 مرد و 13 زن با میانگین سنی 1.9±20.6) و Non-VT (25=N، 12 زن و 13 مرد با میانگین سنی 2.1±20.6) قرار گرفتند. حداکثر قدرت انقباض ارادی ایزومتریک عضله چهارسررانی پای راست و چپ و آستانه درد فشاری در 5، 10 و 15 سانتی متر بالای پاتلا و همین طور در وسط عضلات کاف هر دو پا اندازه گرفته و ثبت شد. در گروه VT از دستگاه VT با فرکانس Hz 50 برای اعمال لرزش روی عضلات چهارسررانی، کاف و همسترینگ ها هر دو پا هر یک به مدت 1 دقیقه استفاده شد؛ سپس از داوطلبان در هر دو گروه آزمایشی خواسته شد که به مدت 30 دقیقه روی تریدمیل با شیب 10 درجه رو به جلو و پایین با سرعت 4 کیلومتر حرکت کنند تا اثرات ناشی از ورزش اکسنتریک مشابه پایین رفتن از شیب تپه ظاهر شود. بیست و چهار ساعت پس از انجام ورزش اکسنتریک، اندازه گیری های فوق مجددا تکرار شد و علاوه بر آن سطح آنزیم کراتین کیناز (CK) خون به طور آزمایشگاهی و هم چنین سطح درد و آزردگی عضلانی نیز با استفاده از مقیاس VAS مورد ارزیابی قرار گرفت.

    یافته ها

    مقایسه میانگین تغییرات پارامترهای اندازه گیری شده بیان گر کاهش قدرت عضله چهارسررانی (0.006=P) و کاهش معنی دار آستانه درد فشاری در گروه Non-VT در مقایسه با گروه VT بود (0.0001=P). میانگین سطح ادراک درد و آزردگی عضلانی و سطح آنزیم CK در 24 ساعت پس از فعالیت اکسنتریک به طور معنی داری در گروه VT پایین تر از گروه Non-VT بود (0.001=P).

    نتیجه گیری

    مقایسه نتایج به دست آمده بین دو گروه VT و Non-VT نشان داد که استفاده از VT می تواند به طور قابل ملاحظه ای موجب کاهش DOMS ناشی از انجام ورزش های اکسنتریک در ورزشکاران گردد. مطالعات بیش تری برای تعیین این اثر در ورزشکاران و میزان پایداری آن باید انجام شود، تا بتوان از آن به عنوان یک روش کنترل کننده در بروز آزردگی و درد عضلانی متعاقب ورزش های اکسنتریک استفاده نمود.

    کلیدواژگان: فعالیت اکسنتریک، آزردگی تاخیری عضلانی، ویبریشن
  • یونس امیری شوکی، محمدصادق جنابی، محمدرضا کیهانی، لیلا قلیچی، فاطمه کسبی صفحه 63
    سابقه و هدف

    ارزیابی توانایی درک و بیان اسامی، بخشی از ارزیابی بالینی زبان است که به طور روزمره در کلینیک های گفتار درمانی انجام می شود. هدف ما از این پژوهش، دسترسی به شاخص های آمار توصیفی مربوط به توانایی درک و بیان اسامی در گروهی از کودکان طبیعی سمنانی و مقایسه میانگین امتیازات گروه های سنی مختلف و نیز دو جنس با یکدیگر است.

    مواد و روش ها

    روش انجام این پژوهش از نوع توصیفی – تحلیلی است که به صورت مقطعی انجام شده است. در این پژوهش، 150 نفر از کودکان طبیعی 4 تا 8 ساله مهدکودک ها، کودکستان ها و دبستان های شهر سمنان به طور تصادفی انتخاب شدند. برای ارزیابی درک و بیان اسامی در این پژوهش از "آزمون تصویری اسامی" استفاده شد. پس از به دست آمدن نتایج آزمون در مورد هر فرد و استخراج داده های کل افراد، داده های پژوهش به کمک آمار توصیفی، آزمون تی، آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون ضریب همبستگی، با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

    یافته ها

    نتایج این پژوهش نشان داد که میانگین امتیازات هر سه مورد (امتیازات درک، بیان و کل) با افزایش سن افزایش می یابد (P =0.000)؛ در هر سه مورد، امتیازات دختران در مقایسه با امتیازات پسران کم تر است (در هر سه مورد P=0.05)؛ و با افزایش توانایی کودکان در درک اسامی، توانایی آن ها در بیان اسامی نیز بیش تر می شود (P=0.000 و 0.821=r).

    نتیجه گیری

    نتایج این آزمون می تواند بخشی از اطلاعات آماری لازم برای تصمیم گیری های بالینی درباره افراد مشکوک به اختلالات زبانی باشد. دختران در مقایسه با پسران در درک و بیان اسامی از توانایی کم تری برخوردارند؛ شاید یکی از دلایل برتری پسران به دختران در درک و بیان اسامی در جامعه مورد مطالعه، شرایط فرهنگی و محیطی پیرامون آن ها باشد، که برای پسران امکان ارتباطات گسترده تری را با محیط اطراف در مقایسه با دختران فراهم ساخته است.

    کلیدواژگان: درک، بیان، اسامی، کودکان
  • شهلا ابوالحسنی صفحه 71
    سابقه و هدف
    خواب یکی از نیازهای اساسی انسان است. محرومیت از خواب اثرات سوء متعددی بر جسم و روان انسان به جا می گذارد. با توجه به اهمیت خواب جهت بیماران بستری در بخش مراقبت ویژه قلب، برآورده ساختن این نیاز اساسی با استفاده از تحریکات حسی مانند موسیقی و ماساژ ضروری می باشد. هدف از این مطالعه تعیین تاثیر تحریکات حسی بر نشانه های محرومیت از خواب در بیماران بستری در بخش مراقبت ویژه قلب بیمارستان منتخب دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بوده است.
    مواد و روش ها
    در پژوهشی نیمه تجربی تعداد 90 بیمار به روش نمونه گیری آسان انتخاب و در سه گروه 30 نفری ماساژ پشت، جایگزینی صدا و بدون مداخله تقسیم شدند. روش گردآوری داده ها مصاحبه و ابزار آن پرسش نامه بود. پرسش نامه مذکور مشتمل بر سه بخش بود. بخش اول حاوی سوالاتی مربوط به خصوصیات فردی، بخش دوم مربوط به اضطراب موقعیتی و بخش سوم مربوط به خستگی بود. در ابتدای پژوهش با هر سه گروه مصاحبه شد و پرسش نامه در ابتدای پذیرش تکمیل گردید. در مورد گروه ماساژ پشت، ماساژ پشت به مدت دو روز و هر روز در دو نوبت و هر نوبت به مدت بیست دقیقه انجام گردید. در گروه جایگزینی صدا، پخش نوار به مدت دو روز و هر روز در دو نوبت و هر نوبت به مدت سی دقیقه انجام شد. در پایان 48 ساعت اول پذیرش مجددا پرسش نامه تکمیل گردید. اعتبار و اعتماد علمی پرسش نامه از طریق اعتبار محتوی و آلفای کرونباخ انجام شد. داده های پژوهش با روش آماری آنالیز واریانس یک طرفه با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
    یافته ها
    یافته های پژوهش تفاوت آماری معنی داری را در مورد میانگین نمرات اضطراب و خستگی بعد از 48 ساعت بین سه گروه نشان داد. هم چنین از نظر میانگین تغییرات نمرات اضطراب بدو پذیرش با بعد از 48 ساعت بین سه گروه تفاوت آماری معنی دار مشهود بود.
    نتیجه گیری
    انجام ماساژ پشت و جایگزینی صدا جهت کاهش اضطراب و خستگی بیماران بستری در بخش مراقبت ویژه قلب موثر می باشند و می توانند به عنوان روش های جایگزین به جای استفاده از درمان دارویی استفاده شوند.
    کلیدواژگان: تحریکات حسی، خواب، اضطراب، خستگی، بخش مراقبت ویژه قلب
  • حسین فلاح، سیدعلی کشاورز، مصطفی حسینی، هاله صدرزاده یگانه جاراللهی، ناهید جاراللهی صفحه 77
    سابقه و هدف

    نوجوانی یکی از مهم ترین و حساس ترین دوره های رشد انسان محسوب می شود. به طوری که سومین و آخرین دوره رشد و متابولیسم سریع در این سال ها اتفاق می افتد. در حقیقت دوران نوجوانی با شاخص های رشد و نیاز بیش تر به مواد مغذی نسبت به سایر دوران زندگی مشخص می شود. از آن جایی که اطلاعات کافی در زمینه وضعیت تغذیه و دریافت مواد مغذی در نوجوانان مناطق مختلف ایران وجود ندارد و در مورد دامغان در دسترس نیست؛ انجام مطالعه در این زمینه ضروری به نظر می رسد.

    مواد و روش ها

    در یک بررسی مقطعی، 150 دانش آموز از 8 مدرسه دولتی با استفاده از نمونه گیری تصادفی دو مرحله ای مورد مطالعه قرار گرفتند. قد و وزن اندازه گیری شد، سپس نمایه توده بدن (Body mass index، BMI) تمامی افراد محاسبه گردید و با نمودارهای استاندارد شده وزن، قد و BMI مرکز کنترل و پیش گیری بیماری های آمریکا (Center for disease control and prevention، CDC2000) مقایسه شد. جهت تعیین وضعیت دریافت مواد مغذی نیز از پرسش نامه 24 ساعت یاد آمد خوراک استفاده شده است. یافته های مربوط به دریافت مواد مغذی با مرجع میزان توصیه شده مواد مغذی (2004 Dietary reference intakes، DRI) مورد مقایسه قرار گرفتند.

    یافته ها

    11% پسران و 9% دختران کم وزن، 7% پسران و دختران اضافه وزن، 5% پسران و 3% دختران دچار چاقی هستند. هم چنین 12% پسران و 13% دختران دچار کوتاه قدی تغذیه ای می باشند. نوجوانان مورد بررسی از نظر دریافت روزانه اسید فولیک، ویتامین B12، ویتامین C، ویتامین A و املاح کلسیم و روی دچار کم بود می باشند.

    نتیجه گیری

    درصد قابل توجهی از نوجوانان دچار سوء تغذیه (کم وزن، کوتاه قدی تغذیه ای) می باشند. هم چنین کم بود دریافت مواد مغذی خاصی در این نوجوانان مشهود است. لذا توجه به وضعیت تغذیه این گروه سنی امری ضروری به نظر می رسد.

    کلیدواژگان: وضعیت تغذیه، مواد مغذی، دانش آموزان، قد، وزن، نمایه توده بدنی
  • عبدالله حاجی وندی، حسین قائدی صفحه 83
    سابقه و هدف

    شاید کشیدن قلیان تنها روش معمول مصرف دخانیات در بین زنان ایرانی به خصوص ساکنین مناطق جنوبی کشور باشد، که از لحاظ اجتماعی عملی پذیرفته شده بوده و مذموم به شمار نمی آید. بنابراین بر آن شدیم که اثرات نامطلوب مصرف قلیان در دوران بارداری را بر مشخصه های سلامت نوزاد به ویژه وزن هنگام تولد، بررسی نماییم.

    مواد و روش ها

    گروهی از مادران که در دوران بارداری به نحوی به کشیدن قلیان مبادرت می نموده اند و گروه دیگری از مادران که در دوران بارداری هیچ گونه مصرف دخانیات نداشته اند، به ترتیب با حجم 82 و 162، انتخاب و اطلاعات لازم در مورد آن ها و نوزادانشان جمع آوری گردید.

    یافته ها

    بر اساس نتایج به دست آمده میانگین وزن نوزادانی که مادرانشان مصرف قلیان داشته اند نسبت به گروه شاهد (نوزادانی که مادرانشان مصرف قلیان نداشته اند) کم تر بوده است. پس از حذف اثر متغیرهای مخدوش گر، مانند سن مادر، وزن مادر و تعداد هفته های حاملگی توسط آنالیز رگرسیون چندگانه و رگرسیون لوژستیک، میانگین های استاندارد شده وزن نوزادان در دو گروه اختلافی به اندازه 160 گرم نشان داده است. هم چنین شانس کم وزن شدن نوزاد (2500 گرم یا کم تر) در گروه مادرانی که مصرف قلیان داشته باشند، تقریبا سه برابر می گردد. در این مطالعه ارتباطی بین مصرف قلیان در دوران بارداری و دیگر مشخصه های سلامت نوزادان مانند نمره آپگار، دیسترس تنفسی و طول قد نوزادان مشاهده نگردید.

    نتیجه گیری

    این مطالعه نشان داد که مصرف قلیان در دوران بارداری خطر کاهش وزن را برای نوزاد به دنبال دارد. لذا با توجه به شیوع نسبتا بالای مصرف قلیان در بین زنان، مبارزه علیه آن را به سیاست گذاران بهداشتی جامعه، توصیه می نماییم.

    کلیدواژگان: وزن هنگام تولد، مصرف قلیان در حاملگی، میانگین استاندارد شده، نسبت شانس استاندارد شده
  • علی اکبر ملکی راد، علی فانی، سیدمحمدعلی شریعت زاده، اکرم رنجبر صفحه 89
    سابقه و هدف

    دیابت یکی از مهم ترین بیماری های شایع مزمن است که آمار جهانی آن از جمله در ایران رو به افزایش است. این بیماری چهارمین عامل مرگ و میر در اغلب کشورهای توسعه یافته است. از طرف دیگر تضعیف سیستم دفاع آنتی اکسیدانی می تواند منجر به بیماری های مختلف از جمله دیابت شود؛ که در این پژوهش ظرفیت آنتی اکسیدانی سرم و بزاق در بیماران دیابتی نوع I در مقایسه با گروه کنترل، جهت ارزش تشخیصی مورد ارزیابی قرار گرفت.

    مواد و روش ها

    این مطالعه یک مطالعه مقطعی تحلیلی است که افراد تحت مطالعه42 نفر از بیماران دیابتیک نوع I مراجعه کننده به مرکز دیابت اراک به عنوان گروه مورد، با 42 نفر گروه شاهد که از لحاظ سن و جنس و سایر معیارهای ورود با افراد مورد همتا بودند مقایسه شدند. ظرفیت آنتی اکسیدانی در سرم و بزاق این افراد با استفاده از روش FRAP (Ferric reducing ability of plasma) اندازه گیری شد.

    یافته ها

    میانگین و انحراف معیار(Mean±SD) ظرفیت تام آنتی اکسیدانی سرم و بزاق در افراد مورد به ترتیب 0.088±2.51، 0.072±1.73 و در افراد شاهد به ترتیب 0.107±2.9، 0.090±1.97 بود.

    نتیجه گیری

    کاهش ظرفیت آنتی اکسیدانی تام سرم گروه مورد از لحاظ آماری معنی دار بود، ولی کاهش ظرفیت آنتی اکسیدانی تام بزاق معنی دار نبود. به عبارت دیگر در این افراد تولید رادیکال های آزاد که احتمالا می تواند زمینه ساز بیماری باشد افزایش یافته و بنابراین سیستم دفاع آنتی اکسیدانی تضعیف شده است، که برای کاهش آسیب ناشی از رادیکال های آزاد توصیه می شود این افراد آنتی اکسیدان های طبیعی بیش تری مصرف نمایند.

    کلیدواژگان: رادیکال های آزاد، آنتی اکسیدان، دیابت
  • عبدالجلال مرجانی، عبدالوهاب مرادی صفحه 95
    سابقه و هدف

    بیماری دیابت ممکن است با تاثیر دفاعی آنزیم آنتی اکسیدان سوپر اکسید دیسموتاز گلبول قرمز که باعث حذف رادیکال های آزاد سوپر اکسید می شود، ارتباط داشته باشد. عنصر کمیابی مثل روی برای انجام اعمال طبیعی سلول های بدن اهمیت به سزایی دارد. بیماری دیابت ممکن است با تغییرات عنصر روی مرتبط باشد. هدف از این مطالعه تعیین تغییرات سطح پلاسمایی روی و فعالیت آنزیم آنتی اکسیدان سوپر اکسید دیسموتاز گلبول قرمز بیماران دیابتی تیپ 2 شهر گرگان و مقایسه آن با گروه کنترل می باشد.

    مواد و روش ها

    مطالعه از نوع موردی – شاهدی و روش نمونه گیری تصادفی بوده و از 50 بیمار دیابتی تیپ 2 که به کلینیک دیابت مرکز آموزشی درمانی 5 آذر مراجعه نموده اند و 50 فرد سالم که از لحاظ سن، توده بدن و جنس با بیماران دیابتی هم سان شده اند برای مطالعه انتخاب گردیدند. اطلاعات به دست آمده با استفاده از آزمون آماری تی استودنت مورد ارزیابی قرار گرفته و داده های پژوهش با استفاده از نرم افزار آماری SPSS تجزیه و تحلیل شده است.

    یافته ها

    سطح پلاسمایی روی بیماران دیابتی تیپ 2، 116.78±51.5) میکرو گرم در دسی لیتر)، در مقایسه با گروه کنترل 146.86±9.06) میکروگرم در دسی لیتر) کاهش معنی داری نشان داده است. فعالیت آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز گلبول قرمز بیماران دیابتی تیپ 675.34±60.89) 2 واحد در گرم هموگلوبین) در مقایسه با گروه کنترل 1052.70±52.76) واحد در گرم هموگلوبین) کاهش معنی داری نشان داده است.

    نتیجه گیری

    وجود اختلاف معنی دار در کاهش سطح پلاسمایی روی و فعالیت آنزیم آنتی اکسیدان (سوپراکسید دیسموتاز) بیماران دیابتی ممکن است در پیش رفت عوارض قلبی و عروقی در این بیماران نقش مهمی ایفا نماید. به همین دلیل پیشنهاد می شود که بیماران دیابتی ممکن است به آنتی اکسیدان های بیش تری نیاز داشته باشند. استفاده از مکمل های دارویی و غیردارویی مهارکننده رادیکال های آزاد مثل ویتامین E و C و یا گوجه فرنگی، پرتقال، نارنگی، سیر و غیره نقش مهمی در تقویت سیستم دفاعی آنتی اکسیدانی داشته و در بهبود زندگی بیماران دیابتی بسیار مهم باشد.

    کلیدواژگان: روی، سوپر اکسید دیسموتاز، بیماران دیابتی تیپ 2
  • شرف سادات بهشتی، غلامرضا ایراجیان، محسن دارابیان، منصوره شفاییان، راهب قربانی، مختار کشاورزیان، مهدی مهدویان صفحه 101
    سابقه و هدف

    درد قفسه سینه یکی از شایع ترین علل مراجعه افراد به کلینیک های قلب و عروق می باشد. منشا درد قفسه سینه می تواند قلبی یا غیرقلبی باشد. علت دردهای قفسه سینه با منشا غیرقلبی می تواند جسمی (اختلالات ریوی، گوارشی، دردهای آرتروزی گردن و...) یا روحی و روانی باشد. نظر به این که علل روانی خود می توانند عامل ایجاد و تشدید بیماری های عروقی باشند و کم تر مورد توجه قرار می گیرند، حایز اهمیت می باشند. هدف این پژوهش تعیین میزان شیوع و شدت اختلالات روحی و روانی (افسردگی، اضطراب، وسواس، شکایت جسمانی و ترس مرضی، خشونت، اختلالات پارانوئیدی و روان پریشی) با تظاهرات درد قفسه سینه می باشد.

    مواد و روش ها

    مطالعه حاضر یک مطالعه توصیفی مقطعی است. نمونه مورد مطالعه، 400 بیمار می باشند که از بیماران مراجعه کننده به مرکز تست ورزش بیمارستان فاطمیه سمنان بین سال های 1382 تا 1384 انتخاب شده اند. این افراد بیماری قلبی - عروقی نداشته و کلیه آزمایشات و تست ورزش آن ها نیز منفی بود و دچار بیماری های جسمی مرتبط با ایجاد درد قفسه سینه نیز نبودند. اطلاعات مورد نیاز توسط پرسش نامه، جمع آوری گردید.

    یافته ها

    53% از بیماران، مرد و 47% آنان زن بودند. بیش ترین شیوع اختلال روانی در بیماران مورد مطالعه افسردگی (66.02%) و کم ترین آن روان پریشی (16%) بود. شدت افسردگی در 72.9% از افرادی که دچار افسردگی بودند، خفیف و 1/26% متوسط و 1/1% شدید می باشد. این میزان در مورد اضطراب به ترتیب 83.8، 16.2 و صفر درصد و در مورد وسواس به ترتیب 8/78، 3/18 و 9/2 درصد می باشد.

    نتیجه گیری

    در این مطالعه افسردگی و اضطراب با درجات خفیف به ترتیب شایع ترین اختلالات روانی در بیماران مورد بررسی بودند؛ که با اغلب مطالعات هم خوانی دارد. ولی با برخی از مطالعات که اضطراب را شایع ترین علل می دانند مغایرت دارد، که به نظر می رسد این اختلاف بیش تر جنبه فرهنگی داشته باشد. بیش ترین شیوع اختلالات روانی در مردان با میانگین سنی 47.18 و زنان با میانگین سنی 47.8 می باشد. پیشنهاد می گردد، بیماران با درد قفسه سینه با منشا غیر قلبی توسط روان پزشکان نیز مورد بررسی قرار گیرند.

    کلیدواژگان: درد قفسه سینه، افسردگی، اضطراب، اختلالات روانی
  • زنده یاد محمد عرب عامری، سیدمصطفی میرشفیعی صفحه 107

    بیمار آقایی است 67 ساله که به دنبال بازگشت از سفر مکه با شکایت تب و لرز، تنگی نفس و سرفه به پزشک عمومی مقیم در اورژانس بیمارستان شفا مراجعه کرد. با تشخیص اولیه پنومونی در بخش داخلی بستری شد، اما بلافاصله به علت وخامت احوال به ICU منتقل و به دستگاه ونتیلاتور وصل گردید. در ادامه دچار مشکلات کلیوی و هموراژیک نیز گردید و در نهایت به علت DIC و افت شدید فشار خون فوت نمود. تاریخچه سفر به یک سرزمین آندمیک از نظر بیماری های تب دار خونریزی دهنده و ماهیت هموراژیک بیماری، ذهن درمان گر را به سمت بیماری تب خونریزی دهنده کریمه کنگو ((CCHF هدایت کرد که به تفصیل در متن مقاله به آن اشاره می گردد.

    کلیدواژگان: تب خونریزی دهنده کریمه، کنگو، RT، PCR، ریباویرین