فهرست مطالب

عصب روانشناسی - سال سوم شماره 1 (پیاپی 8، بهار 1396)

نشریه عصب روانشناسی
سال سوم شماره 1 (پیاپی 8، بهار 1396)

  • تاریخ انتشار: 1396/03/13
  • تعداد عناوین: 7
|
  • مقاله پژوهشی
  • منصور بیرامی، یزدان موحدی *، اسماعیل احمدی صفحات 9-28
    مشکلات خواندن و ناتوانی در محاسبات ریاضی یکی از اساسی ترین مشکلاتی است که کودکان دچار ناتوانی یادگیری با آن مواجه هستند. پژوهش حاضر نیز با هدف بررسی تاثیر درمان توانبخشی نوروسایکولوژیکی بر عملکرد توجه و حافظه در دانش آموزان با ناتوانی یادگیری ریاضی و خواندن انجام شد. طرح پژوهش حاضر به صورت نیمه آزمایشی با سه گروه آزمودنی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شهر تبریز بود، و نمونه مورد نظر از مناطق پنچگانه اختلالات یادگیری انتخاب شدند. روش نمونه گیری به صورت تصادفی بود. بدین صورت که یک گروه 10 نفره شامل افراد مبتلا به ناتوانی یادگیری خواندن، یک گروه 10 نفره شامل افراد مبتلا به ناتوانی یادگیری ریاضی و 10 نفر نیز شامل گروه گواه بود. تعداد جلسات درمانی 20 جلسه بود و هر جلسه 45 دقیقه به طول می انجامید. ابزار پژوهش شامل برنامه کامپیوتری توانبخشی نوروسایکولوژیکی Sound Smart و آزمون کامپیوتری توجه متمرکز- توجه پراکنده و حافظه بود. تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چند متغیره انجام شد.تحلیل داده ها نشان داد که بین میانگین نمره های پیش آزمون و پس آزمون گروه آزمایش و کنترل تفاوت معنی داری وجود داشت (001/0>(p، به نحوی که توانبخشی نوروسایکولوژیکی باعث بهبود توجه و حافظه در دانش آموزان مبتلا به ناتوانی یادگیری ریاضی و خواندن شده است.این مطالعه نشان داد که توانبخشی نوروسایکولوژیکی می تواند به عنوان یک روش اثربخش برای بهبود توجه و حافظه در افرادی که ناتوانی یادگیری ریاضی و خواندن دارند مورد استفاده قرار بگیرد.
    کلیدواژگان: بازتوانی شناختی، توجه، حافظه، شناخت، ناتوانی یادگیری، ریاضی، خواندن، دانش آموزان
  • الهام اسبقی*، پروین رفیعی نیا، شاهرخ مکوند، پرویز صباحی صفحات 29-49
    مقدمه
    پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر درمانی تحریک مکرر مغناطیسی فرا جمجمه ای (rTMS) مغز از روی جمجمه بر حافظه کاری افراد مبتلا به اختلال دوقطبی انجام گرفته است.
    روش
    بدین منظور در این طرح پژوهشی 30 نفر از مبتلایان به اختلال دوقطبی با روش نمونه گیری هدفمند از مراجعه کنندگان به یکی از کلینیک های شهر تهران انتخاب شدند. همه آزمودنی ها قبل و بعد از مداخله درمانی با آزمون حافظه کاری N-back و پرسشنامه افسردگی بک و مقیاس درجه بندی مانیای یانگ مورد ارزیابی قرار گرفتند. آزمودنی ها به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. برای افراد گروه آزمایش به مدت 20 روز برنامه درمانی (rTMS) اجرا گردید به این ترتیب که هرروز به مدت 20 دقیقه شرکت کنندگان فرکانس 1 هرتز را در ناحیه پشتی جانبی قشر پیش پیشانی نیمکره ی راست و تتابرست تحریکی را در ناحیه پشتی جانبی قشر پیش پیشانی نیمکره ی چپ، دریافت کردند. برای تحلیل نتایج از روش آماری کوواریانس استفاده شد.
    یافته ها
    نتایج نشان داد که rTMS در بهبود عملکرد حافظه کاری و بهبود علائم خلقی بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی موثر است.
    نتیجه گیری
    بعد از مداخله، بین دو گروه آزمایش و کنترل در بهبود حافظه کاری تفاوت معناداری وجود داشت و همین طور در علائم اختلال دوقطبی نیز بهبود معناداری ایجاد شد. می توان چنین نتیجه گرفت که مداخله تحریک مکرر مغناطیسی فرا جمجمه ای مغز، در بهبود حافظه ی کاری و علائم اختلال دوقطبی موثر است.
    کلیدواژگان: تحریک مکرر مغناطیسی فرا جمجمه ای مغز، اختلال دوقطبی، حافظه کاری
  • لیلا بیات مختاری*، علیرضا آقا یوسفی، حسین زارع، وحید نجاتی صفحات 50-67
    مقدمه
    این پژوهش به منظور بررسی تاثیر تحریک مستقیم الکتریکی مغز از روی جمجمه و آموزش آگاهی واج شناختی برروی بعد دیداری/فضایی حافظه کاری کودکان نارساخوان انجام شد.
    روش
    طرح این پژوهش، آزمایشی از نوع پیش آزمون/ پس آزمون با گروه پلاسیبو و جایگزینی تصادفی بود. نمونه پژوهش شامل 20 دانش آموز پسر نارساخوان 8 تا 10 ساله که معیارهای ورود به مطالعه را داشتند، بود. دو نوع تحریک آندی و ساختگی با شدت جریان 5/1 میلی آمپر به مدت 20 دقیقه و 15 دقیقه آموزش آگاهی واج شناختی بر 20 نفر شرکت کننده طی 10 جلسه ارائه گردید. شرکت کنندگان قبل و بعد از تحریک با تکلیف ان بک و آزمون خواندن شیرازی و نیلی پور مورد سنجش قرار گرفتند. داده های این پژوهش با آزمون تحلیل کوواریانس و نرم افزار SPSS.19 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
    یافته ها
    نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد تحریک آندی، تاثیر معناداری در بهبود عملکرد فرد در بعد دیداری/فضایی حافظه کاری نسبت به گروه تحریک ساختگی (پلاسیبو) دارد.
    نتیجه گیری
    در مجموع مطالعه حاضر نشان داد که تحریک آندی سبب بهبود عملکرد فرد در حافظه دیداری/فضایی شده و در پی آن منجر به بهبود مشکل نارساخوانی در کودکان شده است.
    کلیدواژگان: تحریک مستقیم الکتریکی مغز از روی جمجمه (tDCS)، قشر پیش پیشانی خلفی جانبی (DLPFC)، حافظه کاری، تکلیف n-back
  • شیرین خسروی، سید عباس حقایق * صفحات 68-82
    مقدمه
    نظریه ی زیستی سیستم های فعال ساز رفتاری گری، یکی ازنظریه های مهم در حیطه ی تبیین تفاوت های فردی است. هدف از پژوهش حاضر، مقایسه ی فعالیت سیستم های مغزی-رفتاری بین ورزش کاران رشته های انفرادی و گروهی بود.
    روش
    طرح پژوهش حاضر به لحاظ نوع طرح، از نوع پژوهش های مقایسه ای و جامعه ی آماری آن را، ورزش کاران رشته های ورزشی اصفهان و شهرکرد تشکیل می دادند که به طور حرفه ای در سال 1394 در حال فعالیت بودند. نمونه های موردنظر در این پژوهش 120 نفر، شامل چهار گروه سی نفری از ورزشکاران رشته های ورزشی انفرادی (بدن سازی و دوچرخه سواری) و گروهی (ایروبیک و فوتبال) بودند که به شیوه ی نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه ی شخصیتی گری-ویلسون بود که توسط شرکت کنندگان تکمیل شد. داده ها با استفاده از نرم افزار «اس پی اس اس» و تحلیل کوواریانس (به دلیل تفاوت معنادار متغیرهای جمعیت شناختی بین دو گروه) تحلیل شد.
    یافته ها
    نتایج نشان داد از بین شش مولفه پرسشنامه شخصیتی گری-ویلسون، در مولفه روی آوری بین ورزشکاران رشته های انفرادی و گروهی تفاوت معناداری وجود دارد. در مورد سایر متغیرهای پژوهش، تفاوت معناداری مشاهده نشد.
    نتایج
    از این یافته ها می توان نتیجه گرفت که مولفه روی آورد سیستم مغزی-رفتاری (که به معنی جستجوی فعالانه تقویت کننده های مثبت است) ممکن است در انتخاب رشته های ورزشی انفرادی و گروهی نقش داشته باشد.
    کلیدواژگان: سیستم های مغزی، رفتاری، ورزش های انفرادی، ورزش های گروهی
  • فرزانه حاتمی*، فرشید طهماسبی، الهام حاتمی شاه میر صفحات 83-100
    مقدمه
    هدف از اجرای پژوهش حاضر، تعیین تاثیر مشاهده و تصویرسازی پرتاب آزاد بسکتبال بر واکنش نورون های آینه ای بود.
    روش
    10 دانشجوی پسر مبتدی (میانگین سنی؛ 5/1 ±2/23 سال) به صورت داوطلبانه در این تحقیق شرکت کردند. ترتیب مشاهده و تصویرسازی به صورت موازنه متقابل کنترل شد. امواج مغزی شرکت کنندگان در چهار حالت استراحت با چشمان باز، بسته، مشاهده و تصویرسازی پرتاب آزاد به صورت بیرونی توسط دستگاه الکتروانسفالوگراف ثبت گردید. سرکوب ریتم میو به صورت نسبت توان موج آلفا در حالت مشاهده و تصویرسازی به توان موج آلفا در حالت استراحت با چشمان باز و بسته محاسبه شد.
    یافته ها
    نتایج آزمون تحلیل واریانس درون گروهی 3×2 (شرایط آزمون: مشاهده و تصویرسازی؛ منطقه عصبی: 3C، 4C، Cz) در دو حالت استراحت با چشمان باز و بسته نشان می دهند که اثر اصلی شرایط آزمون معنادار است (01/0 ≥ P)، به گونه ای که بین سرکوب ریتم میو در دو حالت مشاهده و تصویرسازی تفاوت معناداری وجود دارد. به عبارت دیگر، ریتم میو در حالت مشاهده نسبت به تصویرسازی به طور معناداری بیشتر سرکوب شده است (01/0 ≥ P)، اما اثر اصلی منطقه عصبی و تعامل آن ها معنادار نبود.
    نتیجه گیری
    نتایج تحقیق پیشنهاد می کنند که سرکوب بیشتر ریتم میو در حالت مشاهده نسبت به تصویرسازی نشان دهنده ی واکنش بیشتر نورون های آینه ای به مشاهده ی عمل است. لذا به نظر می رسد مشاهده نسبت به تصویرسازی راهبرد موثرتری در فرایند آموزش است.
    کلیدواژگان: سیستم نورون های آینه ای، تصویرسازی حرکتی، مشاهده عمل، ریتم میو، پرتاب آزاد بسکتبال
  • امیر عزیزی *، فضل الله میر دریکوند، محمد علی سپهوندی صفحات 101-116
    مقدمه
    هدف از انجام پژوهش حاضر مقایسه تاثیر آموزش توانبخشی شناختی، نوروفیدبک و بازی درمانی شناختی - رفتاری بر ادراک دیداری - حرکتی در دانش آموزان ابتدایی مبتلا به اختلال یادگیری خاص بود.
    روش
    این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی (پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه) بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان مقطع ابتدایی بود، که با تشخیص اختلالات یادگیری در مراکز اختلالات یادگیری شهر تبریز در سال 96-95 در حال دریافت مداخلات لازم بودند. نمونه آماری به روش نمونه گیری هدفمند، به تعداد 60 نفر انتخاب شدند و با روش تصادفی ساده در سه گروه آزمایش و یک گروه گواه (15 نفر برای هر گروه) جایگزین شدند. در گروه ها آزمون ادراک دیداری - حرکتی بندر گشتالت به عنوان پیش آزمون تکمیل کردند و پس از اتمام 20 جلسه توانبخشی شناختی، 20 جلسه نوروفیدبک و 8 جلسه بازی درمانی شناختی - رفتاری، پس آزمون در گروه ها اجراء شد. داده ها با استفاده از تحلیل کواریانس چندمتغیره و تحلیل واریانس مختلط در نرم افزار SPSS.20 تحلیل شدند.
    یافته ها
    آموزش توانبخشی شناختی، نوروفیدبک و بازی درمانی شناختی - رفتاری بر ادراک دیداری - حرکتی در دانش آموزان ابتدایی مبتلا به اختلال یادگیری خاص، تاثیر دارد .نتایج آزمون بونفرونی نشان داد، که بین تاثیر آموزش توانبخشی شناختی، نوروفیدبک و بازی درمانی شناختی - رفتاری بر ادراک دیداری - حرکتی در دانش آموزان ابتدایی مبتلا به اختلال یادگیری خاص، تفاوت معناداری وجود ندارد
    نتیجه گیری
    به نظر می رسد که می توان از آموزش توانبخشی شناختی، نوروفیدبک و بازی درمانی شناختی - رفتاری به صورت یکسانی در بهبود ادراک دیداری - حرکتی، دانش آموزان ابتدایی مبتلا به اختلال یادگیری خاص، استفاده کرد.
    کلیدواژگان: توان بخشی شناختی، نوروفیدبک، بازی درمانی شناختی - رفتاری، ادراک دیداری - حرکتی، اختلال یادگیری خاص
  • ثمینه فتاحی*، فرح نادری، پرویز عسکری، حسن احدی صفحات 117-130
    مقدمه
    چاقی و اضافه وزن یکی از عمده ترین معضلات قرن حاضر در حوزه سلامت عمومی به حساب می آید که طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی نرخ میزان چاقی از سال 1980 میلادی در سرتاسر جهان دو برابر شده است. پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی آموزش نوروفیدبک و دارودرمانی بر ولع خوردن مواد غذایی و سلامت عمومی زنان دارای اضافه وزن بود.
    روش
    بدین منظور 45 نفر از زنان دارای اضافه وزن به شیوه تصادفی در یکی از گروه های نوروفیدبک، دارودرمانی و کنترل تقسیم شدند. هر سه گروه پرسشنامه ولع مصرف مواد غذایی و سلامت عمومی را قبل و بعد از مداخله تکمیل کردند. برای تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس یک متغیری و چند متغیری استفاده شد.
    یافته ها
    نتایج تفاوت معناداری بین گروه های نوروفیدبک و دارودرمانی در ولع مصرف مواد غذایی و سلامت عمومی افراد شرکت کننده نشان نداد؛ یعنی دارودرمانی و نوروفیدبک به یک اندازه بر ولع مصرف مواد غذایی و سلامت عمومی موثر است.
    نتیجه گیری
    نتایج این پژوهش نشان داد که آموزش نوروفیدبک به اندازه دارودرمانی می تواند به عنوان یکی از مداخلات درمانی اثربخش جدید در حوزه اضافه وزن و چاقی مطرح شود. با توجه به اینکه نوروفیدبک روشی است که حداقل عوارض و برگشت پذیری را دارد، به عنوان درمان مکمل چاقی و اضافه وزن مناسب است.
    کلیدواژگان: زنان دارای اضافه وزن، آموزش نوروفیدبک، ولع مصرف مواد غذایی، سلامت عمومی، دارودرمانی
|
  • Mansour Bayrami, Yazdan Movahedi * Pages 9-28
    problems reading and math ability is one of the most fundamental problems faced by children with learning disabilities. This study aimed to investigate the effects of neuropsychological rehabilitation of attention and memory performance of students with learning disabilities in dyslexia & Dyscalculia was performed.
    This study is a quasi-experimental design with three test groups, respectively. The study sample was the city of Tabriz , and samples were selected from the divisions of learning disorders. Sampling was random. The number of treatment sessions 20 sessions and each session lasted 45 minutes. Instruments included neuropsychological rehabilitation program Sound Smart computerized test of attention and memory selected - the attention is scattered. Data analysis was performed using multivariate analysis of covariance.Data analysis showed that mean scores of pre-test and post-test experimental and control groups there was a significant difference (P
    Keywords: Rehabilitation Neuropsychology, attention, memory, cognition, learning disabilities, dyslexia, Dyscalculia, students
  • Parvin Rafienia, Elham Asbaghi * Pages 29-49
    Introduction
    The aim of present study was investigating effect of rTMS on improvement working memory and symptom of bipolar disorder in subjects.
    Method
    To do so, 30bipolar disorder were selected among Tehran clinics’ clients using Purposeful sampling. For assessing working memory, N-back test was conducted by all subject For assessing bipolar symptoms, Beck Depression Inventory and Young Mania Inventory was conducted by all subjects. Subjects were divided into two groups; 15 subjects received rTMS and rest of them that is called control group didn’t receive it. Training sessions were conducted for 20 days; each day one session -20 minutes. Data were analyzed using Analysis of Covariance (ANCOVA).
    Findings: The results showed that effect of rTMS on working memory performance and bipolar symptoms improvemen thas been effective.
    Conclusion
    The results of this study showed that rTMS can improve working memory performance and improve symptomsin subjects with bipolar disorder.
    Keywords: rTMS, working memory, bipolar disorder symptoms
  • Leila Bayat Mokhtari * Pages 50-67
    Introduction
    This survey was done in order to consider the impact of transcranial direct current stimulation on the visual/spatial working memory in the area of dorsolateral prefrontal cortex.
    Methods
    This survey plan was experimental in the kind of pretest/after test together placebo group and arbitrary selection. The study sample contains 20 boy students with dyslexia with 8 to 10 years old that have inclusion criteria in this study. Two kinds of anode and sham stimulation, with 1.5 mA circuitry for 20 minutes and 15 minutes phonological awareness training on 20 participants in 10 sessions were presented. The participants before and after stimulation with N- Beck task, Shirazi and Nilipour reading test were tested.
    Findings: The covariance results showed that anode stimulation has a significant impact on improving performance in the visual/spatial aspect of the working memory compared to the sham stimulation.
    Conclusion
    Overall, this study showed that the anode stimulation increased and improved individual performance on tasks involving visual working memory and has led to improved dyslexia in children.
    Keywords: transcranial direct current stimulation (TDCS), dorsolateral prefrontal cortex (DLPFC), working memory, n-back task
  • Sayed Abbas Haghayegh * Pages 68-82
    Introduction
    The Gray bio personality theory is an important theory in explaining of individual differences. This study aimed to compare of brain-behavioral system activation between individual and group sports majors.
    Method
    The research design was a comparative and the statistical population included professional athletes in different sports in Isfahan and Shahrekord in 2015. The using convenience sampling, 120 participants selected, including 4 groups of 30 athletes in individual/ sports. The research instruments included Gray-Wilson Personality Questionnaire, which were completed by the participants. Data was analyzed using analysis of covariance by SPSS.23.
    Findings: Results showed a significant difference between the individual and team athletes in approach. No significant difference was observed between the two groups in other research variables.
    Conclusion
    According to this results, there is a significant difference between component of Approach personality in individual and group sports majors that means differences of levels of positive reinforcements.
    Keywords: Brain-behavioral system activation, Individual sports, Group sports
  • Farzane Hatami * Pages 83-100
    Introduction
    The purpose of present study was to examine the effects of action observation and motor imagery on mu rhythm suppression in basketball free throw shot.
    Methods
    10 novice male students (mean age: 23.2±1.5 years) voluntarily participated in this study. The observation and imagery’ order was counterbalanced. Participants’ Brain Waves were recorded by electroencephalograph in four conditions, open and closed eye resting, observing and imagery of free throw shot in external perspective. Mu rhythm Suppression was calculated as a ratio of the alpha power during observation and imagery relative to the alpha power in the baseline conditions (open and closed eyes rest).
    Findings: Results of ANOVA (2×3) with the within-subject factors of condition (Observation, Imagery) and brain area (C3,CZ,C4) relative to the resting period with open and closed eyes showed that only the main effect of the condition were significant (P ≥0.01), so that, there were significant differences between mu rhythm suppression in observation and imagery conditions. In other words, mu rhythm in observation condition was more significantly suppressed compared to the imagery condition (P ≥0.01), but the main effect of brain area and the interaction of both variables were not significant.
    Conclusion
    Results of present study suggest that more mu rhythm suppression in action observation compared to imagery condition reflects more reactivity of mirror neurons to action observation. It appears that observation is more effective strategy in educational situation.
    Keywords: Mirror neuron system, Motor imagery, Action observation, Mu rhythm, basketball free throw shot
  • Amir Azizi * Pages 101-116
    Introduction
    The aim of this study was to compare the effect of cognitive rehabilitation, cognitive - behavioral play therapy, neurofeedback and on on visual – motor perception in primary school students with specific learning disability.
    Method
    This study was quasi-experimental with pretest-posttest control group. The study population consisted of all elementary school students, who with diagnosis of learning disabilities in learning centers in Tabriz 2016-2017 had received the interventions were necessary. A sample of the target population purposive sampling, 60 students were selected and using randomly into three experimental groups and one control group (n = 15 per group) were replaced. In all four groups of visual perception - motor Bender-Gestalt as pre-completion and after 20 sessions of cognitive rehabilitation, 20 neurofeedback sessions and 8 sessions of cognitive - behavioral play therapy re-test was performed for each of the four groups. Data using descriptive statistics such as mean and standard deviation and inferential statistics such as Multivariate regression analysis and analysis of variance Mixed were analyzed software SPSS.20.
    Findings:The results of the multivariate regression analysis showed that cognitive rehabilitation training, neurofeedback and cognitive - behavioral play therapy on visual perception - motor elementary students with specific learning disorder, affects (P
    Keywords: Cognitive rehabilitation_neurofeedback_cognitive - behavioral play therapy_Visual perception – motor_Specific learning disorders
  • Samineh Fattahi *, Farah Naderi, Parviz Asghari, Hassan Ahadi Pages 117-130
    Introduction
    Obesity and overweight is One of the problems of this century in the field of mental health that according to the World Health Organization, The rate of obesity has doubled since 1980. The aim of this study is to examined the comparison of neurofeedback and medication efficacy on food craving, emotional eating and mental health of overweight women.
    Method
    For this purpose 45 overweight persons were selected that randomly allocated to one of neurofeedback, medication and control groups. All three groups completed Food Cravings Questionnaire – Trait, Dutch Eating Behavior Questionnaire and General Health Questionnaire before and after treatment.The data have been analyzed by MANCOVA and ANCOVA.
    Findings: The results were shown no significant difference between experimental groups in food craving and mental health.. That means, the medication and neurofeedback are equally effective on food craving and mental health.
    Conclusion
    Consequently the result of study shows that neurofeedback training like pharmacotherapy could be consider as a therapeutic intervention in overweight and obesity. Given that neurofeedback method had minimal complication and reversible,considered be as adjunctive treatment of obesity and overweigh.
    Keywords: overweight women, neurofeedback, food craving, mental health, medication