فهرست مطالب

نشریه شیمی کاربردی روز
پیاپی 20 (پاییز 1390)

  • تاریخ انتشار: 1390/10/11
  • تعداد عناوین: 7
|
  • اثرات حلال بر پروتونه شدن، شلاته شدن و ثوابت پایداری کمپلکس پالادیم -(II)4- (2-پیریدیل آزو) -رزورسینول (PAR) به قدرت یونی در محیط های آبی، الکلی و عوامل فعال سطحی غیر یونی به روش طیف نورسنجی
    مجید محمدحسینی، بهزاد چهکندی، مهدی نکویی صفحه 13
    این مقاله، گزارش مبسوطی از روند تشکیل کمپلکس بین پالادیم(II) با 4-(2- پیریدیل آزو)- رزورسینول) (PAR) در محیط های آبی، آلی و میسلی تحت شرایط بهینه با استفاده از روش طیف نورسنجی فرابنفش- مرئی می باشد. متغیرهای شیمیائی مانند pH، غلظت فلز، لیگاند، عامل شلاته کننده به همراه عواملی مانند زمان و دما مورد بررسی قرار گرفته اند. روش پیشنهادی در گام نخست مبتنی بر اعمال روش های تغییرات پیوسته و نسبت مولی در طول موج ها و قدرت های یونی مختلف جهت تعیین نسبت استوکیومتری لیگاند به فلز(1:1) بوده و با توجه به نتایج مندرج در منابع علمی معتبر، ضریب جذب مولی کمپلکس از قسمت خطی منحنی جاب در ناحیه ای که کسر مولی لیگاند به فلز بیشتر است، محاسبه شد. نهایتا با دانستن نسبت استوکیومتری فلز به لیگاند و معلوم بودن ضریب جذب مولی کمپلکس، ثوابت تشکیل کمپلکس محاسبه و با توجه به نتایج حاصل مشخص شد که کمپلکس تشکیل شده از نظر ترمودنیامیکی پایدار و حلال های آلی یا محیط میسلی برای انحلال آن گزینه های مناسبی می باشند. هم چنین، هم خوانی این ثوابت با مقادیر نظری ارائه شده در مراجع دلالت بر صحت قابل قبول روش دارد.
    کلیدواژگان: پالادیم(II)، 4، (2، پیریدیل آزو)، رزورسینول) (PAR)، ثوابت تشکیل، طیف نورسنجی فرابنفش، مرئی، ضریب جذب مولی، تریتون100
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • تجزیه مکانوشیمیایی هیدروژل های پلی آکریلیک اسید-آکریل آمید در محلول های آبی، اثر توان و پالس تابش فراصوت
    رجبعلی براهیمی، حسین قاسم زاده محمدی، رسول صفدری احمدآباد صفحه 29
    پلیمرها و ژلها بر حسب کاربردشان ممکن است به تجزیه نیاز داشته باشند. یکی از ضرورت های این تجزیه، کاهش و کنترل گرانروی این مواد است. ماکرومولکولها در اثر تماس طولانی با امواج پرانرژی فراصوت، تجزیه شده و گرانروی آنها کاهش می یابد. عوامل مختلفی بازدهی این فرایند را تحت تاثیر قرار می دهند. در این اثر، تخریب یکی از هیدروژل های مهم تجاری - با پایه آکریلیک اسید و آکریل آمید - در محلول آبی و در دمای 25 درجه مورد بررسی قرار گرفته است. اثر پارامترهای صوتی - توان و سیکل - روی سرعت تجزیه ژل مورد مطالعه قرار گرفت. روش ویسکومتری برای بررسی رفتار تخریبی به کار رفت و یک معادله سینتیکی مرتبه اول برای محاسبه ثابت های سرعت مربوطه توسعه داده شد. نتایج آزمایشگاهی رفتار کاملا جدیدی را نشان دادند که در آن، با گذشت زمان تابش فراصوت، گرانروی هیدروژل یک کاهش ابتدایی، و پس از افزایش قابل توجه، یک کاهش ثانویه از خود نشان داد تا به یک مقدار حدی برسد که در کمتر از آن تخریب بیشتری مشاهده نمی شود. علاوه بر آن، سرعت تخریب با توان و پالس فراصوت افزایش یافت. اندازه گیری های طیف سنجی نشان داد که تخریب ژل، بیشتر از طریق نیروهای مکانیکی پیش رفته و در آن مکانیسم شکست رادیکالی هم وجود دارد. در پایان مکانیسمی برای این واکنش تجزیه ای پیشنهاد شد.
    کلیدواژگان: مکانوشیمی، تخریب، هیدروژل، گرانروی، پالس و توان فراصوت
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • تعیین و مقایسه ی نقطه ی cmc سورفاکتانت های ترایتون x-100، CTAB و SDS به کمک هدایت سنجی
    سولماز ملکی دیزج، افسانه منتی، علیرضا صالحی صدقیانی * صفحه 47

    سورفاکتانت ها یا همان مواد فعال سطحی به واسطه ی خواص منحصر به فردی که دارند، سال هاست مورد نظر و توجه دانشمندان رشته های مختلف قرار دارند و در زمینه های مختلف کاربرد و کارکرد دارند. یکی از خصوصیات منحصر به فرد این مولکول ها تشکیل ترکیباتی به نام میسل است. تعیین نقطه ی بحرانی میسلی شدن هر سورفاکتانت(cmc) برای تعیین نوع کاربرد های مختلف این ترکیبات در حوزه های مختلف امری لازم و ضروری است.روش های متفاوت زیادی برای این امر وجود دارد.ما در این کار پژوهشی از روش هدایت سنجی برای تعیین نقطه ی cmc سه سورفاکتانت: سدیم دو دسیل سولفات(SDS)،ترایتون x-100 و CTAB استفاده کردیم.نتایج به دست آمده با مقادیر ارائه شده در مقالات مختلف علمی هم خوانی خوبی دارد و برای این مواد ترتیب نقطه ی cmc به صورت SDS می باشد.

    کلیدواژگان: سورفاکتانت، نقطه ی cmc، هدایت سنجی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • تهیه بیودیزل از روغن در حضور امواج التراسوند
    نجم الدین عزیری، مریم لشکری زاده صفحه 53
    با توجه به آلودگی محیط زیست توسط آلاینده های حاصل از سوخت دیزل، امروزه استفاده از سوخت های پاک مانند سوخت های بیو دیزل، سوخت های خورشیدی و... از اهمیت بیشتری برخوردار می باشند. بنابراین امروزه در بیشتر تحقیقات، تلاش برای تهیه این نوع سوخت ها از منابع تجدید پذیر می باشد. کشور ما نیز از جمله کشورهایی است که می تواند سرمایه گذاری بیشتری در تولید سوخت های بیودیزل از روغن های گیاهی داشته باشد. بنابراین در این تحقیق و بررسی، واکنش استری شدن با استفاده از روغن آفتابگردان و حلال و واکنشگر متانول در حضور کاتالیزور قابل بازیافت مزوپروس سیلیکا عامل دار شده مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس نتایج واکنش مشخص گردید که در حضور این کاتالیزور امواج فراصوت در مدت زمان 15 دقیقه محصول بیودیزل با راندمان 90 درصد حاصل می گردد. از مزایای این روش، استفاده از کاتالیزور قابل بازیافت بر پایه سیلیکا، زمان کم واکنش، و استفاده از امواج فراصوت به جای انرژی حرارتی برای انجام واکنش می باشد.
    کلیدواژگان: روغن آفتابگردان، بیودیزل، سیلیکا، استری شدن
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • حذف فلزات سنگین دو ظرفیتی (کادمیم، کبالت، روی و سرب) و آمونیوم از پساب ها با استفاده از زئولیت طبیعی استان آذربایجان غربی
    امیر خسروی، مجید اسم حسینی، سمیه خضری، مسعود حبیبی مهر صفحه 61
    فلزات سنگین از مضرترین آلاینده های موجود در پساب های صنعتی و خانگی می باشند که اثرات زیان آوری در منابع آبی دارند. از طرف دیگر ترکیبات دارای نیتروژن با وجود اینکه اهمیت حیاتی برای موجودات زنده داشته اما زمانی هم که مقدار آنها بیش از حد معمول شود، اثرات مخرب و زیانباری را از خود به جای می گذارند تا آنجایی که از ترکیبات نیتروژن دار به عنوان یکی از مهمترین آلوده کننده های آب یاد می شود، لذا کنترل آنها بسیار حائز اهمیت می باشد هدف از این مطالعه بررسی حذف فلزات سنگین و یون آمونیوم از پساب ها به روش تبادل یون و با استفاده از زئولیت طبیعی استان آذربایجان غربی می باشد. نتایج بسیار عالی در حذف آلاینده ها با استفاده از این جاذب بدست آمد. از هردو فرایند پیوسته و ناپیوسته در این مطالعه استفاده شد و در بررسی حذف یون آمونیوم به روش ناپیوسته اثر پارامترهای مربوطه از قبیل غلظت های اولیه آمونیوم، زمان نگه داری، اندازه ذرات جاذب pH،، مقدار ماده جاذب و آنالیز شیمیایی و حرارتی به طور کامل مورد بررسی و بهینه سازی قرار گرفت. زئولیت ها با توانایی بالای خود در تبادل کاتیون ها به عنوان یک غربال مولکولی مناسب در تصفیه پساب ها مورد استفاده قرار می گیرند. ظرفیت تبادل کاتیونی زئولیت طبیعی آذربایجان غربی محاسبه شد و meq.g-1 79/1 بدست آمد نتایج حاصل از مطالعات فوق نشان میدهد که زئولیت منطقه آذربایجان غربی با راندمان بالای 98% در حذف املاح معدنی میتواند به عنوان جاذبی مورد اطمینان و ارزان در تصفیه پساب های خانگی و صنعتی مورد استفاده قرار گیرد.
    کلیدواژگان: حذف املاح معدنی، زئولیت طبیعی آذربایجان غربی، کلینوپتولولایت، تبادل یون، روش ناپیوسته
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • سنتز، شناسایی و مطالعه رفتارهای بیولوژیکی کمپلکس های فلزات کبالت(II)، نیکل(II)، مس(II) و کادمیوم(II) با لیگاند 2-(5،3- دی-نیتروفنیل)- 4،3،1-(اگزادیازول-2-ایل) پیریدین
    ابوالفضل بضاعت پور، عادل عادلی، یعقوب منصوری، صابر زهریزهری، ماندانا امیری صفحه 75
    در این تحقیق کمپلکس های جدیدی از لیگاند 2-(5،3- دی-نیتروفنیل)- 4،3،1-(اگزادیازول-2-ایل) پیریدین (DNOP) با فلز های کبالت، نیکل، مس و کادمیوم سنتز شد. ساختار این ترکیبات با کمک روش های طیف بینی FT-IR و طیف الکترونی (UV-Visible)، همچنین روش های آنالیزی از قبیل جذب اتمی(AAS)، 13C NMR، 1H NMR، آنالیز عنصری و برخی خواص فیزیکی دیگر از قبیل هدایت سنجی، تعیین نقطه ذوب و تست حلالیت، شناسایی شدند. در این کمپلکس ها فلز مرکزی از ناحیه نیتروژن پیریدینی و نیتروژن اگزادیازول با لیگاند DNOP پیوند کوئوردینانسی تشکیل می دهد. نتایج نشان داد که نسبت استوکیومتری فلز/لیگاند استفاده شده در مواد اولیه تاثیری در نسبت استوکیومتری فلز/لیگاند در کمپلکس های بدست آمده ندارد. سپس خاصیت ضدسرطانی این کمپلکس ها بر روی سلول های سرطانی رده(McCoy) با استفاده از آزمون MTT بررسی شد.
    کلیدواژگان: کمپلکس کبالت، کمپلکس نیکل، کمپلکس مس، کمپلکس کادمیوم، اگزادیازول، آزمون
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • کمپلکس بیس- برم-4،1-دی آزا بی سیکلو]2،2،2[اکتان (DABCO-Br2): واکنشگری کارا برای تهیه دی هیدرو پیریمیدون ها به عنوان روشی نو برای واکنش بیگینلی
    غلام حسین مهدوی نیا، محمد علی بیگدلی، سمانه کریمی، فاطمه کوتی صفحه 85
    در این مقاله یک روش ساده و کارا برای واکنش تراکمی تک ظرفی بیگینلی آلدهیدها، ترکیبات β-دی کربونیل و اوره یا تیو اوره با استفاده از کمپلکس DABCO-Br2 به عنوان یک کاتالیز گر جدید توصیف شده است.
    کلیدواژگان: واکنش تراکمی بیگینلی، کمپلکس بیس، برم، 4، 1، دی آزا بی سیکلو]2، 2، 2[اکتان، دی هیدرو پیریمیدون ها
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
|
  • Solvent effects on protonation, chellation and stability constants of Pd(II)- 4-2-(pyridyl azo)-resorcinol in aqueous, mixed organic solvents and non-ionic micellar media
    Majid Mohammadhosseini *, Behzad Chahkandi, Mehdi Nekoei Page 13
    This paper is a descriptive report focusing on the trends of complex formation of palladium(II) and 4-2-(pyridyl azo)-resorcinol in different media under optimized conditions by using Uv/vis. spectrophotometric technique. All the affecting chemical variables have been investigated. At first, by application of job and mole ratio methods the stoichiometric M:L ratio was confirmed to be 1:1. By calculation the mean molar absorptivity coefficient and equilibrium concentration of complex, its stability constants were determined over a wide range of ionic strengths in presence of KCl as the background salt. The results showed the thermodynamically endurance of the complex and applicability of utilization of organic solvents. Satisfactory agreement between experimental and theoretical formation constants verifies the accuracy of the proposed method.
    Keywords: Palladium(II), 4, 2, (Pyridyl azo), resorcinol, Formation constants, UV, Visible spectrophotometry, Molar absorptivity coefficient, Triton X, 100
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Mechanochemical decomposition of poly(acrylic acid - acrylamide) hydrogels in aqueous solutions, influence of ultrasonic power and pulse
    Rajabali Ebrahimi, Hossein Ghasemzadeh Mohammadi, Rasol Safdari Ahmadabad Page 29
    Polymers and gels may need to be degraded. For certain applications, polymers with lower molecular mass have advantages over the high molecular mass candidates. Continuous exposure to high-energy ultrasonic waves depolymerizes macromolecules in solutions and produces a permanent reduction in viscosity. Different factors affect the efficiency of this process. In this work ultrasonic degradation of one commercially important hydrogel based on acrylic acid and acrylamide was carried out in aqueous solution at room temperature (25°C). It can be observed that there is a drastic decrease in viscosity of these solutions at first and a more moderate decrease after about 30min. Also, the effect of sonication parameters (power and pulse) on the rate of degradation was investigated. A method of viscometry was used to study the degradation behavior of the hydrogel and a first order kinetic equation was employed to calculate the degradation rate constants. The experimental results indicated that the rate of ultrasonic degradation increased with increasing ultrasonic power and pulse. FT-IR and UV spectrometry measurements confirmed that the degradation proceeds by mechanical forces and also involves radical scission mechanism. Finally a mechanism was proposed according to the experimental data.
    Keywords: Mechanochemistry, Degradation, Hydrogel, Viscosity, Ultrasonic power, pulse
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Determine and compare the cmc point of SDS, Triton x-100 and CTAB surfactants using conductometery method
    Ms Solmas Maleki, Afsaneh Mennati, Ali Reza Salehi Sadaghiani Page 47

    For years, surfactants or surface active substances have been considered scientists from different fields through their unique properties. They are working in different fields of application. One of the unique characteristics of these molecules is compounds called micelle. Determination the critical micelle concentration of surfactants (cmc) is necessary for the application of these compounds in various fields. There are many different methods for determination cmc point. In this research we used conductometery method for determining the cmc point of three Surfactants: Sodium Dodecyl Sulfate (SDS), Triton x-100 and cetyl tri methyl ammonium bromide (CTAB). Results have a good match with values presented in various scientific papers.

    Keywords: Surfactant, Cmc point, Conductometery
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Production of Biodiesel from oil in the presence of ultrasound waves
    Najmldin Azyzi, Maryam Lashkaryzadeh Page 53
    According to the environmental pollution caused by emissions from diesel fuel, the use of cleaner fuels such as biodiesel fuels, solar energy and. .. are more important. Therefore, more research today, trying to make this type of fuel is from renewable sources. Our country is also among the countries that can invest more in producing biodiesel fuel from vegetable oils. Therefore in this study, the transesterification reaction of sunflower oil with methanol as solvents and reagents in the presence of recyclable mesoporous silica catalyst has been studied. The advantages of this method, is the use of recyclable catalysts based on silica, low response time, and use ultrasound waves rather than thermal energy for the reaction is carried out.
    Keywords: Sunflower oil, Biodiesel, Silica, Esterification
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Removal of divalent heavy metals (Co2+, Pb2+, Zn2+, Cd2+) and ammonium (NH4+) from waste water using natural Western Azarbaijan Zeolite
    Amir Khosravi, Majid Esmhosseini, Somayeh Khezri, Masoud Habibimehr Page 61
    Heavy metals and ammonium ion are toxic priority pollutants that commonly interfere with the beneficial use of wastewater for domestic and industrial application. Therefore removal of inorganic contaminants mentioned from wastewater would have vital importance for protection of public health. The most widely used method of removing inorganic compounds from wastewater is ion exchange process. The purpose of this study was to investigate the possibility of the utilization of natural Western Azarbaijan Zeolite for removal of heavy metal ions (Co2+, Pb2+, Zn2+, Cd2+) and Ammonium ion (NH4+) from waste water by ion exchange. Both batch and continuous experiments were carried out. The effects of relevant parameters, such as initial ammonium concentration, dosage of absorbent, stirring time, particle size, pH and thermal analysis on removal efficiency completely were investigated. The cation exchange capacity of natural Western Azarbaijan zeolite was found to be 1.79 meq g -1. It can be concluded that the natural Western Azarbaijan zeolite has the excellent potential for removing ammonium ion and heavy metal from aqueous solutions and is suggested for wastewater treatment purposes.
    Keywords: Inorganic compounds removal, Natural Western Azarbijan Zeolite, Ion exchange, Batch studies
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Synthesis, characterization and biological studies complexes of Co(II), Ni(II), Cu(II) and Cd(II) with 5-(2-pyridyl)-2-(3,5-dinitro benzen)-1,3,4- oxadiazole ligand on McCoy cell
    Abolfazl Bezaatpour, Adel Adeli, Yaghob Mansoori, Saber Zahri, Mandana Amiri Page 75
    In this research we report new complexes with the formula 5-(2-pyridyl)-2-(3,5-dinitro benzen)-1,3,4- oxadiazole ligand with Co(II), Ni(II), Cu(II) and Cd(II). These complexes were synthesized and characterized by IR spectroscopy, electronic spectroscopy, atomic absorption spectroscopy (AAS), atomic absorption and elemental analysis and physical properties. In these complexes the oxadiazole bidentate ligands links to the metal ion through the Npyridine and one of the Noxadiazole atoms. This result trials showed that stoichiometry ratio of L/M in primary material do not significantly depend on the products the ligand-to-metal ratio. The biological activity of complexes was studied on McCoy cell line. The biological data of antioxidant activity by these complexes on McCoy cells imply that complexes inhibit the McCoy viability. Morphological studies showed significant change of treated cell shape.
    Keywords: Co(II) complex, Ni(II) complex, Cu(II) complex, Cd(II) complex, oxadiazole, MTT assay, McCoy cell
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Bis-bromine-1,4-diazabicyclo[2.2.2]octane Complex (DABCO-Br2): An Efficient and Versatile Reagent for Preparation of Dihydropyrimidinones as a New Protocol for the Biginelli Reaction
    Lam Hossein Mahdavinia, Mohammad Ali Bigdeli, Samaneh Karimi, Fatemeh Koti Page 85
    A simple and efficient method for the one-pot Biginelli condensation reaction of aldehydes, β-dicarbonyl compounds and urea or thiourea employing tetrameric DABCO-bromine as a novel catalyst is described.
    Keywords: Biginelli condensation reaction, Bis, bromine, 1, 4, diazabicyclo[2.2.2]octane Complex, Dihydropyrimidinones
    Abstract View Paper Original: Persian