فهرست مطالب

طبیعت ایران - سال سوم شماره 5 (پیاپی 12، آذر و دی 1397)

نشریه طبیعت ایران
سال سوم شماره 5 (پیاپی 12، آذر و دی 1397)

  • تاریخ انتشار: 1397/09/25
  • تعداد عناوین: 26
|
  • سخن سردبیر
  • عادل جلیلی * صفحه 3
    براساس مصوبه دولت، برداشت چوب از جنگل های شمال ممنوع است. از طرفی تامین مواد سلولزی مورد نیاز صنایع چوب و کاغذ کشور یک ضرورت اساسی است. نقش این صنایع در ایجاد اشتغال، کاهش واردات و مشارکت در تولید ناخالص ملی را نمی توان نادیده گرفت. بعد از ممنوعیت بهره برداری از جنگل های شمال (که یک تصمیم منطقی و مبتنی بر رویکرد حفاظت از عرصه های طبیعی کشور است) از سه طریق می توان چوب مورد نیاز صنایع را تامین کرد: استفاده از ضایعات محصولات کشاورزی، واردات چوب و از همه مهم تر، زراعت چوب. اخیرا با عزم جدی مدیریت سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور با همکاری موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور تدوین پروژه ملی زراعت چوب پیگیری می شود. در این پروژه زراعت چوب با محوریت کاشت رقم های مختلف صنوبر خواهد بود. از طرفی در مناطق گرمسیری کشور از جمله خوزستان می توان از سایر گونه های پرمحصول و سریع الرشد نظیر اکالیپتوس هم استفاده کرد…
  • تصاویری از طبیعت ایران
  • دیدگاه
  • علی محبی * صفحات 6-7
    1202 شمسی، سال تشکیل وزارت فواید عامه در زمان حکومت فتحعلی شاه را می توان سرآغاز توجه دولت به منابع طبیعی دانست، اما شکل گیری ظاهری ادارات برای مدیریت منابع طبیعی عملا از سال های بعد آغاز شد. تاریخچه توجه قانونی دولت به جنگل ها و مراتع به اسفند ماه سال 1302 برمی گردد که طی آن مصوبه شماره 9115 از تصویب هیات وزیران گذشت. به موجب آن نظام نامه جنگل بانی ایران تنظیم شد. اولین مصوبه هیات دولت برای حفاظت جنگل های ایران در سال 1304 صورت گرفت. 17 دی ماه سال 1321 نخستین قانون سازمان جنگل بانی ایران به تصویب مجلس شورای ملی رسید…
  • دیدگاه ها
  • مهدی زند بصیری* ، مهدی پورهاشمی صفحات 8-11
    سازماندهی، فرآیندی است که طی آن تقسیم کار بین افراد و گروه های کاری و هماهنگی بین آنها به منظور کسب هدف ها انجام می شود. تقسیم کار سبب به وجود آمدن سلسله مراتب (Hierarchy) در سازمان ها می شود. سلسله مراتب، نظم و ترتیب پست ها را در سازمان ها مشخص می کند. به طرح سلسله مراتب در سازمان ها، ساخت سازمانی (Organizational structure) می گویند (زند بصیری، 1393). سازماندهی ابعاد گسترده ای دارد مانند سازماندهی نیروی انسانی، سازماندهی سطح مورد عمل، سازماندهی تولید و سازماندهی فرآیندهای کاری. در زمینه سطح مورد عمل در جنگل، فرآیند سازماندهی مکانی (Territorial Organization) مفهوم پیدا می کند. طی فرآیند سازماندهی مکانی، جنگل به قسمت هایی تقسیم می شود. سپس، وظایف و نقش های گوناگون به سطح جنگل تخصیص می یابد (فاتحی و همکاران، 1388؛ زند بصیری و همکاران، 1390). سازماندهی مکانی، مبنای نظم زمانی- مکانی و اجرای شیوه نامه ها و فعالیت های مختلف حفاظتی، پرورشی، احیایی، بهره برداری و در نهایت برنامه ریزی و مدیریت جنگل بوده و به عبارت دیگر، اساس تهیه طرح های مدیریت جنگل را شامل می شود…
  • مصطفی جعفری * صفحات 12-16
    بدون داشتن "برنامه ملی جنگل" و یا به زبان دیگر "استراتژی ملی جنگل" و در راستای آن "برنامه اقدام ملی جنگل"، که شامل معیارها و شاخص های مدیریت پایدار جنگل است، نمی توان ادعا نمود که مدیریت اعمال شده بر جنگل ها مدیریتی پایدار می باشد.
    بدون شک در زمانی که "استراتژی جنگل" تدوین می شود، باید جایگاهی متناسب برای "بذر" و "نهال" به عنوان مبنا و اساس شکل گیری اکوسیستم جنگلی در نظر گرفته شود.
    تدوین "استراتژی تحقیق و تولید بذر و نهال جنگلی" بستری است که می توان در آن با توجه به اقلیم، جغرافیا، پوشش گیاهی و سایر عوامل اثر گذار جایگاه متناسب برای بذر و نهال جنگلی را ترسیم نمود.
    بذر و نهال مبنای تشکیل پایه های جوان در شکل دهی ساختار جدید پوشش گیاهی در زیست بوم جنگل می باشند. طبیعت در زمانی که دخالت های ناپایدار در آن صورت نگیرد خود با توجه به تمام شرایط، بذرهای مناسب را برمی گزیند و پایه های سازگار را در عرصه مستقر می نماید.
    اگر در شرایطی نیاز به بازسازی جنگل های تخریب شده و یا ایجاد عرصه جنگلی جدید وجود داشته باشد، ضرورت دارد تا تمام ابعاد در انتخاب بذر و تولید نهال مورد توجه قرار گیرد. باید تا حد ممکن مثل طبیعت فکر کرد و اتخاذ تصمیم نمود!
  • تصاویری از طبیعت ایران
  • نامه های علمی
  • طیبه امینی *، حبیب زارع، خدیجه کریمی، حمید اجتهادی، پروانه ابریشم چی، محمد فرزام صفحات 18-35
    زندگی انگلی نمونه ای از کنش های متقابل دو گونه است که نتیجه آن برای یکی از دو گونه، مثبت و برای دیگری منفی است.
    گونه های انگل و نیمه انگل در همه تیره ها نسبت به سایر جنس ها، در همان تیره متکامل تر و پیشرفته تر هستند. پوشش گیاهی ایران از این گروه گیاهی بی نصیب نبوده و در بررسی ها و طی مراجعه های مکرر به عرصه های طبیعی کشور، گیاهان انگلی نیز مورد توجه، بررسی و گاهی جمع آوری قرار گرفته اند. هر چند حضور این گونه ها به صورت پراکنده و کم تعداد است ولی غالبا در همه رویشگاه ها و اقلیم های زیستی حضور دارند. در این تحقیق ابتدا فهرستی از خانواده ها و جنس های انگل و نیمه انگلی جهان، از منابع موجود و فهرست هرباریوم های موجود در کشور تهیه شد، بازنگری این تاکسون ها در فلور ایران، نشان داد که این گیاهان نزدیک به 108 تاکسون انگل و نیمه انگل را دربرمی گیرند. این گونه ها در شش تیره گیاهی شامل Loranthaceae (شیرینک) ، Cynomoriaceae (گل قاضی) ، Santalaceae (صندل) ، Convolvulaceae (پیچک) ، Orobanchaceae (گل جالیز) وApodanthaceae قرارمی گیرند. تیره Orbanchaceae با 12 جنس و 71 گونه، بزرگ ترین تیره گیاهان انگلی ایران محسوب می شود که 26 گونه نیمه انگل از 9 جنس و 45 گونه انگل کامل از 3 جنس را شامل می شودد. حدود 30 گونه از این فهرست، در طب سنتی و دارویی ایران مورد مصرف دارویی و صنعتی قرار دارد. این مقاله گامی در جهت معرفی این دسته از گیاهان عالی است که غالبا به شایستگی مورد توجه محققین قرار نگرفته اند.
    کلیدواژگان: فلور ایران، گیاهان انگلی و نیمه انگلی، گیاهان انگلی دارویی
  • الهام نوری *، علیرضا مشکی، محمد متینی زاده، علی اصغر ذوالفقاری، سعیده رجایی صفحات 36-39

    نبود برنامه مدیریت سیستم چرا در کشور در کنار دیگر عوامل طبیعی و غیر طبیعی تخریب مراتع را تا حدود زیادی به دنبال داشته است. از یک نگاه تازه، نبود مدیریت چرا، به عنوان پیامدی غیرمستقیم اما با نقش کلیدی می‏ تواند بر میکروارگانیسم های مفید خاک به ویژه همزیستی گیاه با قارچ های میکوریزی آربسکولار اثرات منفی داشته باشد و در این حالت، به دلیل بهم خوردن شدید تعادل گیاه-قارچ، راه برای احیای مرتع با کمک قارچ های همزیست مفید خاکزی سخت می ‏شود. به منظور بررسی تاثیر مدیریت چرا بر همزیستی گونه خوشخوراک Salsola laricina با قارچ میکوریز آربسکولار در سه سطح چرای سنگین، سبک و قرق در مراتع ساوه نمونه برداری از ریشه و خاک اطراف ریزوسفر به صورت کاملا تصادفی انجام شد. میانگین متغیرهای اندازه گیری شده درصد کلونیزاسیون ریشه و فراوانی اسپور خاک پس از اطمینان از همگنی واریانس و نرمال بودن میانگین داده ها با آزمون تجزیه واریانس به روش دانکن در سطح اطمینان 95 درصد مقایسه شدند. چرای زودرس و فشار بیش ازحد توان زمین به علت عدم مدیریت سیستم های چرایی از جمله عواملی است که به شدت منجر به کاهش درصد همزیستی قارچ با ریشه گیاهان شده است و به مرور زمان از بین رفتن این حلقه مهم اکوسیستمی در کنار عوامل دیگر از قبیل تغییر شرایط اقلیمی و سوء مدیریت عرصه های طبیعی کاهش پایه ‏های سالسولا را به دنبال داشته است که نتیجه آن به هم خوردن ترکیب و فراوانی پوشش گیاهی و به تبع آن جایگزینی با گونه های غیرخوشخوراک و مهاجم شروعی برای تخریب مراتع خواهد بود.

    کلیدواژگان: مدیریت چرا، خشکه رود، همزیستی، قارچ میکوریزی آربسکولار
  • حیدر شرفیه *، فرزانه بهادری، داریوش قربانیان صفحات 40-47
    هدف از پژوهش حاضر ارزیابی سازگاری و عملکرد گونه های اکالیپتوس تحت شرایط آب و هوایی خشک شهر سمنان همراه با آبیاری می باشد. به همین منظور آزمایشی از سال 1387 در حومه شهر سمنان در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار و نوزده تیمار و با فاصله کاشت چهار در چهار متر انجام شد، در هر تکرار24 اصله نهال کشت گردید و تا سال 1392 ادامه یافت. تیمار ها شامل گونه ها و پروونانس های اکالیپتوس: E. camaldulensis ، E. campaspe ، E. largiflorens، E microtheca Fars، E. rubida sh-166 ،-168- E. Saligna sh و E. viminalis 168-sh و غیره بود. آماربرداری شامل سه صفت درصد زنده مانی، ارتفاع کل و قطر یقه بود. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS به روش آماری تجزیه واریانس و آزمون دانکن تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که مقاومت گونه ها در این منطقه متفاوت می باشد، به طوریکه گونه viminalis 168-shE. کاملا از بین رفت و گونه E. campaspe نیز از سازگاری بسیار کمی برخوردار بود. گونه های -E. rubida sh-166 وE. saligna 168-sh سازگاری پایین خود را نشان دادند. موفقترین گونه های اکالیپتوس E. camaldulensis Zh-41، E. camaldulensis 9616 ، E. camaldulensis Ch- 41 و E. camaldulensis pro. Sh- 41 بودند. در این تحقیق بهترین پروونانس ها از بین تیمارهای مورد آزمایش که توانسته اند در طی 5 سال، بامیانگین ارتفاع بین 10 الی 11 متر را کسب نمایند معرفی می شود.
    کلیدواژگان: اکالیپتوس، ارتفاع کل، زنده مانی، قطر برابر سینه
  • علی میرحسینی *، حسین میرزایی ندوشن، عباس زارع زاده صفحات 48-54
    این پژوهش به منظور ارزیابی و استفاده از توانمندی های ژنتیکی و تنوع موجود در ژنوتیپ های مختلف زرد تاغ (Haloxylon persicum) و تشکیل باغ بذرتاغ با استفاده از ژنوتیپ‎های برتر استان یزد در ایستگاه تحقیقات بیابان شهید آیت الله صدوقی واقع در شهرستان اشکذر اجرا شد. پانزده ژنوتیپ زردتاغ از رویشگاه های طبیعی جمع‎آوری و در فصل بهار در گلدان‎های پلاستیکی کشت شدند. پس از دو ماه، نهال‎های گلدانی به عرصه مورد نظر برای احداث باغ بذر منتقل و طبق نقشه، کاشته شدند. برخی از صفات مختلف مانند ارتفاع، سطح تاج، شادابی و همچنین آلودگی به سفیدک و پسیل در نهال ها اندازه‎گیری شد. داده ها با روش های آنالیز همبستگی صفات مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. بهترین نتاج ژنوتیپ‎های مطلوب برای تولید بذر ژنوتیپ‎هایی هستند که از نظر سطح تاج از رشد کافی برخوردار بوده، به طوری که بتوان بذر زیادی از آنها به دست ‎آورد. از این نظر، برترین نتاج برای سه ژنوتیپ‎ مورد مطالعه مشاهده شد، در حالی که چهار ژنوتیپ دیگر هیچ برتری نشان ندادند.
    کلیدواژگان: تنوع ژنتیکی، باغ بذر، زرد‎تاغ، یزد
  • تصاویری از طبیعت ایران
  • نامه های علمی
  • علی اصغر زهره وندی* ، خسرو ثاقب طالبی، یحیی خداکرمی صفحات 56-60
    پژوهش پیش رو به منظور مطالعه عوامل توپوگرافی موثر در انتشار گونه باارزش و در معرض تهدید گلابی وحشی (Pyrus glabra) در جنگل های استان کرمانشاه انجام شد. با توجه به سه دامنه ارتفاعی (کمتر از 1500، 1500 تا 2000 و بالاتر از2000 متر از سطح دریا) ، جهت های جغرافیایی اصلی، فرم های مختلف زمین (یال، دره، دامنه و مسطح) و حداقل سه تکرار برای هر مورد و با درنظر گرفتن تراکم گونه مورد مطالعه (حضور گلابی وحشی به صورت گروهی در یک قطعه نمونه) و پراکنش ناهمگن و پراکنده این گونه در مناطقی از جنگل های استان کرمانشاه، گزینش قطعه نمونه ها به صورت انتخابی انجام شد. در هر قطعه نمونه، مشخصه های کمی و کیفی شامل تعداد، ارتفاع کل، ارتفاع تنه و دو قطر عمود بر هم تاج درختان گلابی وحشی اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که این گونه در فرم دامنه با جهت غربی و دامنه ارتفاعی 1500 تا 2000 متر از سطح دریا بیشترین تاج پوشش را داشته و از شرایط رویشی مناسب تری برخوردار است.
    کلیدواژگان: استان کرمانشاه، توپوگرافی، گلابی وحشی، نیاز رویشگاهی
  • تصاویری از طبیعت ایران
  • گفتگوهای چالشی
  • احمد رحمانی * صفحات 62-77
    در شماره فعلی نشریه طبیعت ایران با توجه به اهمیت موضوع و دربرگیری گستره وسیعی از منابع طبیعی کشور به بحث «بیمه منابع طبیعی» پرداخته ایم. در این گفت وگوی مفصل نمایندگان ارگان های مرتبط با این حوزه گردهم آمدند تا با واکاوی وضعیت فعلی بیمه منابع طبیعی با شناسایی نقاط ضعف و قوت، مسیر بهتر و کوتاه تری را برای نیل به اهداف افق توسعه این بخش ترسیم کنند. این میزگرد تخصصی با حضور آقایان مهندس رامین امینی زارع، مدیر روابط عمومی و بین الملل صندوق بیمه کشاورزی، مهندس بابک میرزایی، معاون اداره کل بیمه باغبانی و صندوق بیمه کشاورزی، مهندس علی اکبر موسوی، کارشناس مسئول منابع طبیعی از صندوق بیمه کشاورزی، مهندس طالب امین پور، مجری زراعت چوب در کشور از سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور، مهندس فیاض از موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور و آقای علیجان پویا، دبیر تشکل مرتع داران کشور و مرتع دار استان البرز برگزار شد. از آنجایی که صنعت بیمه موضوع مهمی در منابع طبیعی است و با توجه به تغییرات اقلیمی و گرم شدن کره زمین با مخاطراتی همچون خشکسالی و افزایش دما و تغییر الگوی بارندگی مواجه هستیم شایسته است به بحث بیمه در بخش کشاورزی و منابع طبیعی پرداخته شود و ابعاد مختلف آن برای مسئولان و بهره برداران روشن شود.
    طبیعت ایران: یکی از اهداف نشریه طبیعت ایران ایجاد فهم درستی از بیمه منابع طبیعی است. به همین منظور این نشریه به نهادهای مختلف و مدیران ارشد و تعدادی از روزنامه فروشی ها در سطح شهر (برای ارائه به آحاد مردم) ارسال می شود تا از این رهگذر فهم درستی ایجاد شده و تنگناها مورد بحث قرار گیرد و سرانجام اقدام لازم برای بهبود شرایط و رفع مشکلات صورت گیرد. .
  • آگهی
  • صفحات 78-79
  • نگاهی به طبیعت ایران
  • سارا صادقیان *، احمد حاتمی، سید اصغر آل حسین صفحات 80-88
    جنس نرگس با نام علمی Narcissus از تیره Amaryllidaceae است. این جنس دارای گونه های مختلفی است که معروف ترین آن نرگس معمولی (Narcissus tazetta) است. این گونه به صورت خودرو و طبیعی در دشت ها و کوهپایه های زاگرس جنوبی در استان های فارس، خوزستان، ایلام و کرمان رویش دارد. نرگس زار جره یکی از زیباترین و بی نظیرترین نرگس زارهای طبیعی ایران محسوب می شود که با وسعتی حدود 29/5هکتار در بخش جره و بالاده در فاصله 50 تا 55 کیلومتری جنوب شرقی شهرستان کازرون در استان فارس واقع شده است و یکی از ذخیره گاه های با ارزش گل نرگس در ایران به شمار می رود.
    کلیدواژگان: جره، طبیعی، کازرون، نرگس زار
  • تصاویری از طبیعت ایران
  • ستون ها
  • دانشمندان ایرانی
  • مهدی زهدی * صفحات 92-95
    دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز مهد پرورش تعدادی از اساتید و کارشناسان به نام مرتع داری کشور بوده است که از آن جمله می توان به آقایان دکتر بهروز ملک پور، مهندس حسین موسوی اقدم (مدیرکل و کارشناس اسبق دفتر فنی مرتع) ، مرحوم دکتر عزیز جوانشیر و البته مرحوم دکتر محمدرضا مقدم اشاره نمود. دکتر محمدرضا مقدم به واسطه کتاب های با ارزشی که به رشته تحریر درآوردند و سوابق علمی درخشانی که داشتند، برای تمامی دانش آموختگان رشته مهندسی مرتع و آبخیزداری و سایر رشته های منابع طبیعی استادی شناخته شده است. دکتر مقدم متولد پانزدهم خرداد 1319 در شهر تبریز بود. ایشان تحصیلات ابتدایی و دبیرستان را در تبریز گذرانده و در سال 1337 در آزمون ورودی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز پذیرفته و برای تحصیل در رشته مهندسی کشاورزی وارد این دانشگاه شدند. پس از چهار سال تحصیلات دانشگاهی، در سال 1341 با درجه فوق لیسانس از دانشگاه تبریز فارغ التحصیل می شود. دکتر محمدرضا مقدم به مدت یک سال در دانشگاه مونپلیه فرانسه در رشته اکولوژی تحصیل کرده و موفق به اخذ گواهینامه تحصیلات عالیه در اکولوژی (معادل فوق لیسانس) در سال 1963 میلادی مصادف با 1342 شمسی از این دانشگاه می شود…
  • معرفی گونه های گیاهی نادر و در معرض انقراض ایران
  • نرجس عزیزی *، حسن امیرآبادی زاده، زیبا جم زاد صفحات 96-100
    گونه Kaviria zehzadii (Akhani) Akhani متعلق به خانواده Amarantaceae از جمله گونه های گیاهی انحصاری ایران است که رویشگاه طبیعی آن منحصرا در منطقه ای در تربت جام (بین محمدآباد و ملو) در استان خراسان رضوی واقع شده است. ضمن بازدیدهای میدانی و برداشت قطعه نمونه در رویشگاه های آن، سطح تحت اشغال (AOO) این گونه 0/174 کیلومتر مربع و میزان حضور گونه (EOO) در محدوده انتشار آن 0/51 کیلومتر مربع برآورد شد. بنابراین، این گونه بر طبق معیارهای اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN) با استناد به سه معیار محدوده پراکنش، سطح تحت اشغال و تعداد جمعیت، در گروه در بحران انقراض (CR) طبقه بندی می شود. لذا جهت حفظ و بقای آن، رویشگاه مزبور به عنوان یک ذخیره گاه ژنتیکی باید مورد حفاظت و حمایت قرار گیرد.
    کلیدواژگان: جایگاه حفاظتی، گونه انحصاری، جمعیت، بحران انقراض
  • آگهی
  • صفحه 101
  • اخبار علمی و تحلیلی
  • احسان زندی اصفهان * صفحه 102
    جنگل کاری یکی از اقدامات چین برای جبران انتشار گازهای گلخانه ای است. چنانچه در این پروژه ‏ها مخلوطی از چند گونه درختی کاشته شود، مقدار کربن بیشتری در مقایسه با شیوه تک کشتی ذخیره خواهد شد.
    اکوسیستم های جنگلی نقش مهم و پایه ای در تعادل آب و هوایی دارند. یک گروه بین المللی ثابت کرده که این اکوسیستم‏ ها با غنای گونه ای بالا مقدار CO2 بیشتری را از جو جذب کرده و کربن بیشتری را در زی توده و خاک ذخیره می کنند و در نتیجه کارایی بیشتری در مقابله با تغییرات اقلیمی خواهند داشت. جنگل‏ ها به عنوان بخشی از چرخه کربن جهانی، حدود 45 درصد از کربن را از محیط می گیرند و آن را در خاک و ز ی توده خود ذخیره می کنند. کشورهایی مانند چین اهمیت این موضوع را دریافته و مدت زمان مدیدی است که پروژه های وسیع جنگل کاری را در دستور کار خود قرار داده تا از این طریق افزایش گازهای گلخانه ای را جبران کنند.
  • پروین صالحانی شانجانی * صفحه 103
    دانشمندان انستیتو سالک کانادا (Salk Institute) و دانشگاه پوردو آمریکا (Purdue University) سوئیچی را در گیاهان کشف کردند که تولید ترپنوئیدها (Terpenoids) را تنظیم می کند. ترپنوئیدها ترکیبات معطر غنی از کربن هستند که برای گیاهان نقش دارند. این ترکیبات همچنین کاربرد وسیعی درتولید عطرها، طعم دهنده ها، سوخت های زیستی و داروها داشته و در مکمل های غذایی، حشره کش ها و داروهای مورد استفاده برای درمان مالاریا و سرطان یافت می شوند. داروی شیمی درمانی Taxol که برای درمان سرطان های پستان، تخمدان، ریه، مثانه و پروستات استفاده می شود، یک ترپنوئید گیاهی است. اما گیاهان بیشتر آنها را در مقادیر بسیار کم تولید می کنند بنابراین استخراج آنها از گیاهان پرهزینه بوده و اغلب غیر عملی است. یکی از مهم ترین دلایل تولید کم ترپنوئیدها در گیاهان، هزینه سنگین تولید آنها برای گیاهان است. گیاهان برای تولید ترپنوئیدها مقدار زیادی کربن و انرژی مصرف می کنند، بنابراین تولید آنها بسیار کنترل شده بوده به طوری که فقط زمانی که به آنها نیاز داشته باشند تولید می کنند…
  • سمانه اسدی صنم * صفحه 104
    گروهی از پژوهشگران از جمله سهیل محمود (Soheil Mahmoud) ، ژنوم اسطوخودوس را توالی یابی کردند. محمود، دانشیار زیست شناسی در پردیس اوکاناگان (Okanagan) دانشگاه بریتیش کلمبیا (British Columbia) می گوید اسطوخودوس دارای کاربردهای بسیار متفاوتی از اسانس تا عطرسازی، بهداشت شخصی و صنایع دارویی می باشد. وی ادامه می دهد: "ما برای مدت زمان طولانی اسطوخودوس را مطالعه کردیم. ما همیشه در مورد این گیاه کنجکاو بودیم. چرا این گیاه به تنش خشکی متحمل است؟ چرا به آفات متحمل است؟ چه چیزی موجب ایجاد رایحه ای به این خوشایندی در آن می شود؟"
    ازسوی دیگر پژوهشگران می خواهند به ریشه اسرار اسطوخودوس دسترسی پیدا کنند این است که این گیاه دارویی به طور چشم گیری در صنعت چند میلیارد دلاری و در حال رشد اسانس سهیم است…
  • آگهی
  • صفحه 105
  • نقد کتاب
  • رسول مرزبان* صفحات 106-108
    حشرات در جنگل نقش های متعددی مانند گرده افشانی، علف خواری، گوشت خواری و تجزیه کنندگی دارند. به عنوان یک گروه از جانوران، آنها بیشترین فراوانی و اهمیت را در شاخه بندپایان دارند و تا سال 1972 بیش از 900 هزار گونه از آنها توصیف شده است. تخمین زده می شود که حشرات بیش از 80 درصد تمام گونه های شناخته شده جانوران را شامل شوند. آنها دارای قدمت بسیار زیادی هستند، به طوری که نمونه های فسیلی از حفاری ها در جنگل ها نشان می دهد که قدمت آنها بیشتر از 35 میلیون سال است. اکثر آنها برای بشر مفید هستند یا حداقل بی ضررند، هرچند گروه های کوچکی به طور مستقیم برای انسان و گیاهان زیان آورند. اکثر مطالعات در مورد حشرات جنگل به حشرات آفت و مضر اختصاص داشته که در یک طبقه بندی ساده می توان آنها را به دسته های برگ خواران، مکنده ها، بذرخواران، ریشه خواران و حشرات چوب خوار تفکیک کرد. به طور کلی، حشرات جنگل منبع اصلی تنوع زیستی در جنگل هستند، زیرا منابع غذایی بسیار مهمی برای بسیاری از جانوران هستند و نقش مهمی در چرخه غذایی دارند که برای رشد درختان و گیاهان بسیار سودمند. شرایط اکولوژیکی خاص ایران و تنوع اقلیمی سبب غنای فون، فلور و میکروفلور شده است…