فصلنامه علوم روانشناختی
پیاپی 21 (بهار 1386)

هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین مولفه های اسناد مذهبی و غیر مذهبی با اضطراب و افسردگی در دانش آموزان تیز هوش و عادی مقطع دبیرستان بود. در این بررسی یک نمونه 240 نفری متشکل از دانش آموزان تیزهوش (120 نفر) و عادی (120 نفر) پسر و دختر با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ایانتخاب شدند. به منظور بررسی مولفه های اسناد علی در دانش آموزان، پرسشنامه راهیابی در حوادث و رخدادهای زندگی اجراء شد. همچنین، از دانش آموزان خواسته شد تا پرسشنامه اضطراب اشپیلبرگر و پرسشنامه افسردگی بک را تکمیل کنند. تحلیل داده های حاصل از پژوهش، نشان داد که رابطه معنی داری بین اسناد شکست به مسوولیت شخصی و افسردگی در دانش آموزان مدرسه عادی وجود دارد؛ هم چنین، رابطه معنی داری بین اسناد به عوامل طبیعتی و افسردگی در دانش آموزان عادی وجود دارد. علاوه بر آن، یک رابطه معنی دار نیز نشان می دهد که اسناد علل به خود، دیگران و عوامل طبیعتی با افسردگی دختران رابطه دارد. یافته های این پژوهش، بر نقش اساسی اسناد در تبیین افسردگی دلالت دارد.

هدف اصلی این پژوهش بررسی پایایی و اعتبار فرم فارسی مقیاس نستوهی بود. دویست و هشتاد و سه دانشجوی دانشگاه تهران در دو گروه ورزشکار (124 = n)، و غیر ورزشکار (159 =n) با اجرای مقیاس نستوهی، مقیاس سلامت روانی و مقیاس کمال گرایی مثبت و منفی در این پژوهش شرکت کردند. پایایی بازآزمایی مقیاس نستوهی بر اساس نتایج دوبار اجرای آزمون در مورد دو گروه نمونه محاسبه شد و با ضرایب همبستگی از 77/0 تا 88/0 مورد تایید قرار گرفت. همسانی درونی مقیاس مشکلات بین شخصی برحسب ضرایب آلفای کرونباخ در مورد دو گروه نمونه محاسبه شد و با ضرایب همبستگی از 65/0 تا 78/0 مورد تایید قرار گرفت. اعتبار همزمان مقیاس نستوهی بر اساس ضرایب همبستگی نمره های آزمودنی ها در این مقیاس با نمره های آنها در زیر مقیاس های بهزیستی روانشناختی، درماندگی روانشناختی، کمال گرایی مثبت و کمال گرایی منفی بررسی و تایید شد.

نقش فراشناخت در تحول و حفظ اختلالات اضطرابی از طریق مدل پردازش اطلاعات توسط ولز و متیوز توسعه یافته است. هدف پژوهش حاضر بررسی ارتباط فراشناخت با شدت اختلال وسواس و اختلال وحشت زدگی در بیماران مبتلا می باشد. نمونه این پژوهش شامل60 بیمار (30 بیمار اختلال وسواس و 30 بیمار اختلال وحشت زدگی) بودکه از بین افراد مراجعه کننده به درمانگاه های روانپزشکی بیمارستان های امام حسین (ع)، روزبه و طالقانی شهر تهران در روزهای زوج انتخاب گردیدند. همچنین 30 آزمودنی غیربیمار به عنوان گروه کنترل انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از مصاحبه بالینی سازمان یافته بر اساس ملاک های تشخیصی DSM-IV، فرم کوتاه پرسشنامه فراشناخت ولز، مقیاس اختلال وحشت زدگی لیبو ویتز و پرسشنامه وسواس فکری- عملی مادسلی استفاده شده است. نتایج پژوهش نیز نشان داد که فراشناخت با شدت اختلال وسواس (56/0= r) و شدت اختلال وحشت زدگی (46/0= r) همبستگی معنی داری دارد (01/0> p). همچنین نتایج تحلیل رگرسیون چند متغیری نشان داد که 62 درصد واریانس مربوط به شدت اختلال وسواس توسط مولفه های فراشناخت تبیین می شود. در صورتی که مولفه های فراشناخت 30 درصد از واریانس مربوط به شدت اختلال وحشت زدگی را تبیین می کند. این نتایج حاکی از آن است که افزایش سطح فراشناخت باعث افزایش شدت اختلالات وسواس و وحشت زدگی می شود. این نتایج با یافته های پژوهشی مرتبط همخوانی دارد. تاکید بر باورهای فراشناختی در درمانهای روانشناختی اختلالات اضطرابی از پیشنهادات مهم این پژوهش می باشد.

پژوهش حاضر با هدف کمک به دانشجویان در شناسایی و ارزیابی بهتر آنان از تجارب تنیدگی زای تحصیلی خود انجام شد. 419 دانشجوی کارشناسی (166 پسر و 253 دختر) سطح تنیدگی ادراکی خود را در تنشگرها و واکنش ها نسبت به این تنشگرها را از طریق پرسشنامه تنیدگی دوران دانشجویی رتبه بندی کردند. نتایج نشان داد که بین دانشجویان با وضعیت های تحصیلی مختلف از نظر تنشگرها و واکنش ها نسبت به این تنشگرها تفاوت معناداری وجود دارد. با استفاده از تحلیل خوشه ایسه گروه از دانشجویان که از نظر تنیدگی ادراک شده با یکدیگر متفاوت بودند، شناسایی شدند. نتایج نشان داد که بین گروه های با سطوح تنیدگی ادراک شده متفاوت از نظر تنشگرها و واکنش ها نسبت به این تنشگرها تفاوت معناداری وجود دارد. گروه اول، گروه با تنیدگی تحصیلی شدید، گروه دوم با تنیدگی تحصیلی متوسط و گروه سوم، گروه با تنیدگی تحصیلی خفیف نامیده شد. پرسشنامه تنیدگی دوران دانشجویی در ارزیابی تنیدگی دانشجویان روا به نظر می رسد. تلویحات برای مدیریت تنیدگی بحث می شود.

اهداف این پژوهش عبارت بودند از: 1) بررسی قدرت تمیز ابعاد پنج گانه شخصیت در پیش بینی نمرات بهزیستی اجتماعی 2) بررسی سهم حرمت خود، موقعیت اجتماعی - اقتصادی و مذهبی بودن در تبیین نمرات بهزیستی اجتماعی ورای نقش ابعاد پنج گانه شخصیت 3) مقایسه ویژگی های بین فردی شخصیت (برون گرایی و سازش پذیری) و حرمت خود (به عنوان متغیر درون فردی) در پیش بینی نمرات بهزیستی اجتماعی.
نمونه مورد بررسی از 240 دانشجوی دانشگاه تهران (89 پسر و 151 دختر) تشکیل شد. ابزار پژوهش را پرسش نامه پنج عامل اصلی شخصیت و مقیاس های بهزیستی اجتماعی، مذهبی بودن و حرمت خود و مقیاس تک آیتمی موقعیت اجتماعی - اقتصادی تشکیل دادند. در این پژوهش، روش های آماری تحلیل ممیز، همبستگی، رگرسیون و رگرسیون سلسله مراتبی چندگانه به کار برده شد.
نتایج نشان داد که دو سطح بالا و پایین بهزیستی اجتماعی توسط روان رنجورخویی و سازش پذیری در دختران و برون گرایی و سازش پذیری در پسران، تمیز داده با استفاده از رگرسیون سلسله مراتبی چندگانه، مشخص گردید که تنها حرمت خود نمرات بهزیستی اجتماعی را ورای نقش ابعاد پنج گانه شخصیت، پیش بینی می کند. در نهایت، حرمت خود پیش بینی کننده قوی تری نسبت به ویژگی های بین فردی شخصیت برای نمرات بهزیستی اجتماعی بود.

هدف از این تحقیق مقایسه میزان شادزیستی دانشجویان پسر ورزشکار با دانشجویان پسر غیرورزشکار دانشگاه رازی کرمانشاه می باشد. بدین منظور 247 نفر به صورت تصادفی انتخاب شدند که 124 نفر از آنها ورزشکار و 122 نفر از آنها غیرورزشکار بودند و به منظور بررسی میزان شادزیستی آنها از پرسشنامه شادزیستی آکسفورد که روایی آن در داخل کشور مشخص شده، استفاده شد. این تحقیق از نوع توصیفی و به شکل میدانی انجام شده است. همچنین به منظور تعیین ورزشکار بودن آزمودنی ها از پرسشنامه اطلاعات شخصی استفاده شد. پس از توضیح و جمع آوری پرسشنامه های مذکور در بین دانشجویان پسر ورزشکار و غیرورزشکاران، نتایج استخراج و مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. و نتایج زیر بدست آمد: دانشجویان پسر ورزشکار نسبت به دانشجویان پسر غیرورزشکار از سلامت روانی، خلق مثبت، کارآمدی و رضایت از زندگی بیشتری برخوردارند. هرچند در مورد شاخص عزت نفس این دو گروه در یک سطح قرار داشتند، اما به طور کلی دانشجویان پسر ورزشکار از میزان شادزیستی بیشتری برخوردار بودند. که این از نظر آماری معنی دار بود.