فهرست مطالب

کودکان استثنایی - سال نهم شماره 1 (پیاپی 31، بهار 1388)

نشریه کودکان استثنایی
سال نهم شماره 1 (پیاپی 31، بهار 1388)

  • تاریخ انتشار: 1388/03/11
  • تعداد عناوین: 10
|
  • سید رضامیرمهدی*، حمید علیزاده، مریم سیف نراقی صفحه 1
    هدف
    در پژوهش حاضر به بررسی تاثیر آموزش کارکردهای اجرایی در چهار عامل سازمان دهی، برنامه ریزی، حافظه فعال و بازداری پاسخ بر بهبود عملکرد خواندن و ریاضیات دانش آموزان با اختلال یادگیری ویژه پرداخته شده است.
    روش
    با توجه به ماهیت موضوع از روش نیمه تجربی و طرحهای بلوکی تصادفی ساده با پیش آزمون- پس آزمون و مرحله پیگیری استفاده شد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل دانش آموزان دختر و پسر پایه چهارم دبستان با اختلال خواندن و اختلال ریاضیات شهر اصفهان به تعداد 209 نفر بوده است. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده 90 دانش آموز به شکل تصادفی انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل به شکل تصادفی قرار گرفتند.در مرحله پیش آزمون از آزمونهای حافظه فعال کورنولدی و آزمون عصب شناختی کولیج برای اندازه گیری کارکردهای اجرایی و از آزمونهای ریاضیات کی- مت و آزمون تشخیص سطح خواندن به ترتیب برای اندازه گیری عملکرد ریاضیات و خواندن استفاده شد. آموزش کارکردهای اجرایی به شکل گروهی و برای هر کارکرد در هر بلوک ده ساعت آموزش اعمال شد. تمرکز اصلی آموزش بر فعالیتهایی بود که موجب تحریک و تقویت پیوندهای عصب شناختی کودک می شد. پس از آموزش، پس آزمون و بیست و پنج روز بعد مرحله پیگیری به اجرا درآمد. از روش تحلیل واریانس چندمتغیره آمیخته همراه با اندازه گیری مکرر برای آزمون فرضیه ها استفاده شد.
    یافته ها
    نتایج آزمون تحلیل واریانس چندمتغیره نشان داد که بین کارکردهای اجرایی در دو گروه دانش آموزان با اختلال خواندن و اختلال ریاضیات به تفکیک جنسیت تفاوت معنادار آماری وجود دارد. همچنین تاثیر آموزش کارکردهای اجرایی بر بهبود عملکرد خواندن و عملکرد ریاضیات به لحاظ آماری معنادار است (p <. 01).
    نتیجه گیری
    آموزش و توجه به تقویت کارکردهای اجرایی به مثابه کارکردهایی با زیربنای عصب شناختی می تواند به صورت رویکردی نوین در درمان اختلالهای یادگیری ویژه، مطرح شود.
    کلیدواژگان: کارکردهای اجرایی، اختلال خواندن، اختلال ریاضیات
  • صدیقه رضایی دهنوی*، فرخ لقا عکافی، سالار فرامرزی صفحه 13
    هدف
    در این تحقیق، هدف طبقه بندی و بررسی انواع غلطها، سرعت و دقت خواندن بریل و تعیین تاثیر نقش پایه تحصیلی، وضعیت بینایی، جنسیت در عملکرد خواندن بود.
    روش
    41 دانش آموز مبتلا به آسیبهای بینایی که وسیله اصلی نوشتاری آنها بریل بود از مرکز ویژه آموزش نابینایان به صورت قضاوتی انتخاب شدند، 5 متن خواندن محقق ساخته را خوانده و فیلم آنها ضبط شد. داده های استخراج شده براساس فیلمها از طریق آزمون کروسکال والیس، یومان ویتنی و تحلیل مانوا تحلیل شد.
    یافته ها
    غلطها به 6 طبقه از جمله غلطهای اعرابی، حذف حرف، حذف نقطه، حذف کلمه، معکوس سازی نقطه ها و حدسی تقسیم شد. نتایج نشان داد که حذف کلمه، شایع ترین غلطها در هر 5 پایه بوده است. میزان شیوع انواع غلط با پایه تحصیلی و عملکرد خواندن رابطه دارد و با بالا رفتن پایه تحصیلی، عملکرد خواندن بهبود می یابد. افراد کم بینا نسبت به افراد نابینا، دختران نسبت به پسران دقت خواندن بالاتری را نشان دادند.
    نتیجه گیری
    حذف کلمه شایع ترین غلط در خواندن بریل است و پایه تحصیلی، وضعیت بینایی و جنسیت با عملکرد خواندن رابطه دارد.
    کلیدواژگان: بریل، دانش آموزان مبتلا به آسیبهای بینایی، غلطهای خواندن
  • مرجان علیرضایی مطلق*، زینب اسدی صفحه 25
    هدف
    این پژوهش به منظور بررسی اثر درمان شناختی – رفتاری در کاهش اضطراب دختران نوجوان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر انجام شده است.
    روش
    آزمودنی های پژوهش 62 دختر17-15 ساله مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر بودند که از طریق پرسشنامه نگرانی پن استیت و مصاحبه تشخیصی به وسیله روان پزشک انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جای داده شدند. برای بررسی اثر درمان شناختی – رفتاری در کاهش اضطراب قبل و بعد از درمان شناختی – رفتاری از آزمون اضطراب کتل استفاده شد. داده های گردآوری شده با بهره گیری از آزمون آماری t و آمار توصیفی تحلیل شد.
    یافته ها
    یافته های این پژوهش نشان داد که بین میانگین نمرات اضطراب آزمودنی ها در گروه آزمایش و گواه قبل از درمان شناختی – رفتاری هیچ تفاوت معناداری وجود ندارد. در حالی که بعد از درمان شناختی – رفتاری نمرات اضطراب آزمودنی های گروه آزمایش کمتر از گروه گواه بود. همچنین، بین میانگین نمرات اضطراب آزمودنی ها در گروه آزمایشی در تست اضطراب کتل قبل و بعد از درمان شناختی – رفتاری تفاوت معناداری مشاهده شد.
    نتیجه گیری
    درمان شناختی – رفتاری سبب کاهش اضطراب در دختران نوجوان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر می شود.
    کلیدواژگان: اختلال اضطراب فراگیر، رفتار درمانی شناختی، نوجوانی، دختران
  • بتول ماندنی*، مژگان فرهبد صفحه 35
    هدف
    هدف پژوهش حاضر ارزیابی سن بینایی- حرکتی در کودکان با نارسایی های ویژه یادگیری است و اینکه آیا این کودکان به لحاظ عملکردهای بینایی – حرکتی متناسب با سن تقویمی خود عمل می کنند.
    روش
    پژوهش از نوع کاربردی و روش آن زمینه یابی است.جامعه آماری این پژوهش دانش آموزان مقطع ابتدایی هستند که در اردیبهشت ماه سال 1385 به مرکز نارسایی های ویژه یادگیری-تهران مراجعه کردند. نمونه آماری برابر جامعه آماری و 58 کودک بانارسایی های ویژه یادگیری هستند. برای جمع آوری داده ها از آزمون مهارتهای بینایی- حرکتی (TVMS-R) استفاده شده است. مقایسه سن بینایی- حرکتی نمونه های آماری با سن تقویمی آنها با آزمون t یک جامعه ای صورت گرفته است.
    یافته ها
    در تمام پایه های تحصیلی (از اول تا پنجم) اختلاف معنادار آماری بین میانگین سن بینایی - حرکتی و سن تقویمی این کودکان دیده شد.
    نتیجه گیری
    سن بینایی - حرکتی کودکان با اختلال ویژه یادگیری در مقطع ابتدایی پایین تر از سن تقویمی آنها و در پایه های بالاتر، این فاصله بیشتر بوده است.
    کلیدواژگان: سن بینایی، حرکتی، کودکان با اختلال ویژه یادگیری
  • ملیحه پیروز*، شعله امیری، محمدباقر کجباف صفحه 43
    هدف
    این پژوهش با هدف مقایسه ویژگی های زبان شناختی دانش آموزان تیزهوش و عادی انجام گرفت.
    روش
    تحقیق حاضر از طرحهای علی – مقایسه ای است و جامعه آماری آن را دانش آموزان تیزهوش و عادی دختر در پایه های اول تا سوم ابتدایی شهر اصفهان در سال تحصیلی 87-1386 تشکیل دادند که در محدوده سنی شش تا هشت سال و یازده ماه بودند. از طریق نمونه گیری چند مرحله ای از بین نواحی مختلف آموزش و پرورش شهر اصفهان، با استفاده از آزمون هوشی کاتل فرم الف، دانش آموزان تیزهوش و عادی مشخص و انتخاب شدند. حجم نمونه در هر گروه تیزهوش و عادی 60 نفر و مجموع کل نمونه 120 دانش آموز بودند. برای اندازه گیری وی‍‍‍‍ژگی های زبان شناختی، از آزمون رشد زبان 3) TOLD-P)1 استفاده شد.
    یافته ها
    داده های به دست آمده با استفاده از روش مانوا مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. تحلیل و مقایسه نتایج مانوا نشان داد که بین میانگین نمرات دانش آموزان تیزهوش و عادی در زمینه ویژگی های زبان شناختی، تفاوت معناداری وجود دارد(0001/0> P). تفاوت میانگینها نشان داد که نمرات دانش آموزان تیزهوش در مقایسه با دانش آموزان عادی در حوزه های زبان گفتاری، گوش کردن، سازمان دهی، صحبت کردن، معنی شناسی و نحو بیشتر است.
    نتیجه گیری
    نتایج بر اساس بنیادهای نظری مورد بحث قرار گرفت. بر اساس یافته های به دست آمده می توان گفت که دانش آموزان تیزهوش درنمونه مورد پژوهش نسبت به دانش آموزان عادی در ویژگی های زبان شناختی برتری دارند.
    کلیدواژگان: ویژگیهای زبان شناختی، دانش آموزان تیزهوش، دانش آموزان عادی، مقطع ابتدایی
  • محمد نریمانی*، معصومه ملکشاهی فر، نادر محمودی صفحه 55
    هدف
    هدف این پژوهش مقایسه مهارتهای مقابله ای و تحمل ابهام دانش آموزان دختر گوشه گیر و عادی بوده است.
    روش
    این پژوهش، علی – مقایسه ای است و با روش پرسشنامه ای انجام شده است. جامعه آماری پژوهش، دانش آموزان دختر دوره متوسطه منطقه یک شهر اردبیل بودند که از میان آنها، 725 نفر انتخاب شدند و به مولفه گوشه گیری پرسشنامه وودورث پاسخ دادند که 50 نفر از آنها گوشه گیر تشخیص داده شدند. از میان این50 نفر،20 دانش آموز گوشه گیر به صورت تصادفی انتخاب شدند. همچنین 20 دانش آموز دیگر که گوشه گیر نبودند، از میان دانش آموزان همان کلاسها انتخاب و همتاسازی شدند. این همتاسازی از نظر سن،جنس و تحصیلات صورت گرفت. از هر دو گروه خواسته شد«مقیاس تحمل ابهام» و «پرسشنامه شیوه های مقابله ای» را تکمیل کنند. داده های جمع آوری شده از این پرسشنامه ها با استفاده از آزمون t مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند.
    یافته ها
    نتایج پژوهش نشان داد که بین دانش آموزان عادی و گوشه گیر در مهارتهای مقابله ای و تحمل ابهام تفاوت وجود دارد و نیز یافته های تحقیق نشان دهنده آن است که راهبردهای مقابله ای استفاده شده از سوی دانش آموزان عادی، بیشتر مسئله مدار، شناختی و رفتاری است. در حالی که این راهبردها در دانش آموزان گوشه گیر بیشتر هیجان مدار و اجتنابی است.
    نتیجه گیری
    نتیجه کلی این تحقیق نشان می دهد که دانش آموزان گوشه گیر در مقیاس تحمل ابهام نمره پایین و در راهبردهای مقابله ای اجتنابی و هیجان مدار نمرات بالایی دارند، با بررسی این راهبردها می توان دانش آموزان گوشه گیر را تشخیص داد و اقدامات لازم را برای پیشگیری از گوشه گیری و کمک به درمان آنها انجام داد.
    کلیدواژگان: مهارتهای مقابله ای، تحمل ابهام و گوشه گیری
  • محمود جعفری نژاد فرد کهن*، دکترباقرغباری بناب صفحه 63
    هدف
    پژوهش حاضر مقایسه مهارتهای اجتماعی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان آسیب دیده شنوایی و بینایی در مدارس تلفیقی و استثنایی استان قزوین است.
    روش
    در پژوهش پس رویدادی حاضر، از بین دانش آموزان استثنایی، کلیه دانش آموزان طرح تلفیق (85 نفر) انتخاب واز دانش آموزان استثنایی مشغول به تحصیل درمدارس استثنا یی (1376نفر) نیز تعداد 115 نفر از آنهایی که بیشترین شباهت را باتوجه به متغیرهای کنترل مثل سن، جنس، پایه تحصیل و نوع معلولیت داشتند به عنوان گروه همتا شده با دانش آموزان تلفیقی انتخاب شدند. برای ارزیابی مهارتهای اجتمایی دانش آموزان از مقیاس درجه بندی مهارتهای اجتماعی گرشام والیوت (1990) فرم ویژه ارزیابی توسط معلم استفاده شد.
    یافته ها
    نتایج این پژوهش نشان داد که بین میانگین نمره مهارتهای اجتمایی وهمچنین پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مشغول به تحصیل درمدارس استثنایی و مدارس عادی(تلفیقی) تفاوت معناداری وجودندارد. همچنین مقایسه دوگروه نشان داد که تفاوت معناداری بین دانش آموزان دختر و پسر ناشنوا در موقعیت تلفیقی و استتثنایی وجود دارد. و این تفاوت نشان می دهد که دختران از نظر مهارت اجتماعی وپیشرفت تحصیلی نمرات بالاتری کسب کرده اند.
    نتیجه گیری
    از یافته های پژوهش نتیجه گیری می شود که تلفیق دانش آموزان استثنایی در مدارس عادی این استان تاثیری در جهت افزایش مهارتهای اجتماعی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان ندارد و باید همرا ه با این اقدام به عوامل موثر در تلفیق دانش آموزان نیز توجه شود.
    کلیدواژگان: مهارتهای اجتماعی، پیشرفت تحصیلی، دانش آموزان استثنایی، مدارس تلفیقی، مدارس استثنایی
  • کنگره ها و همایش های بین المللی
    صفحه 74
  • چکیده انگلیسی مقالات
    صفحه 76
|
  • Seid Reza Mirmehdi*, Hamid Alizadeh, Maryam Seif Naraghi Page 1
    Objective
    This study investigates the impact of training executive functions (EFs) on mathematics and reading performance in primary students with specific learning disabilities.
    Method
    In this quasi-experimental design, 90 elementary fourth grade students with mathematics and reading disabilities were randomly recruited and assigned to experimental and control groups from a population (209 students) in Isfahan. Cornoldi working memory test, Coolidge Personality and Neuropsychology Inventory (CPNI), KeyMath test, and Reading Level Diagnostic Test were respectively utilized to evaluate working memory, EFs, mathematics and reading abilities. EFs were trained through group training sessions and each EF was train in a separate block for ten sessions. The training was focused on stimulating and reinforcing the neurological connections. 25 days after the post-test, the follow-up was administered.
    Results
    Multiple MANOVA and repeated measurements analysis revealed that the training could make a significant difference between the two groups.
    Conclusion
    The findings emphasize that working on EFs can yield considerable effects foe students with specific learning disabilities.
    Keywords: Executive functions, Mathematics, Reading, Learning disabilities
  • Sedigheh Rezaei Dehnavi*, Faroukhlagha Akkafi, Salar Faramarzi Page 13
    Objective
    The purpose of this study was to investigate types of Braille reading errors, speed and accuracy of reading Braille in primary school student with visually impairment.
    Method
    41 students with visual impairments using Braille were selected through judgment selection. On the basis of reading textbook, for every grade one reading test was made. Participants read the text and recorded their reading. Errors were divided into 6 types including phonetic, omission of letter, omission of dot, omission of word, guessing, dots reversal.
    Results
    Data analysis displayed that omission of word was the most prevalent error in all grades. There was a significant relationship between prevalence of error and the grades, and also reading function. Students with higher grades had better function in reading. Student with low vision in and the females had better accuracy in reading Braille.
    Conclusion
    Omission of word was the most prevalent error in reading Braille and there was relationship between academic grade, vision level and gender with read function.
    Keywords: Braille, Students with Visual Impairment, Reading Errors
  • Marjan Alirezai Motlaq*, Zeynab Asadi Page 25
    Objective
    This study set to assess the effectiveness of cognitive-behavioral therapy in ameliorating GAD in adolescents.
    Method
    The participants of the study comprised 62 girls with GAD that were selected by diagnostic interview and Penn State Worry Questionnaire and randomly assigned into experimental and control groups. In order to assess the effectiveness of CBT on decreasing anxiety, Cattell anxiety Questioners was used the before and after CBT.
    Results
    t-test analysis showed a significant difference between the two groups.
    Conclusion
    Cognitive-behavioral therapy could be suggested as a useful therapeutic method to treat anxiety in adolescents.
    Keywords: Generalized Anxiety Disorder, Cognitive, behavioral Therapy, Adolescent
  • Batool Mandani*, Mojgan Farahbod Page 35
    Objective
    The purpose of this investigation is to assess visual-motor functioning and the determination of visual-motor age in children with specific learning disorders (SLD).
    Method
    In this survey study, 58 students with SLD were recruited, and Test of Visual-Motor Skills - Revised (TVMS-R) (Farahbod & Minaee, 2002), was administered to determine visual motor age, and then compared to their calendar age. TVMS-R has 8 categories and it is based on copying some geometric designs.
    Results
    Significant difference on visual-motor age and calendar age was found for all grades (first grade up to fifth grade).
    Conclusion
    Visual motor age in children with SLD in elementary grade is lower than their calendar age.
    Keywords: Visual, Motor Age, Children with Specific Learning Disorders
  • Malihe Pirooz*, Shole Amiri, Mohammad Bagher Kajbaf Page 43
    Objective
    This research compared linguistic characteristics in gifted and non gifted female students in 1st to 3rd elementary graders in Isfahan.
    Method
    The sample was selected by multiphasic sampling from different educational areas in Isfahan. The sample included 60 gifted and 60 normal students ageing 6 to 8:11, and were evaluated by Cattell Intelligence Test - A form. Linguistic characteristics were measured by Test of Language Development.
    Results
    The data were analyzed by multivariate analysis of variance (MANOVA). The analysis of results demonstrated that there was significant difference in linguistic characteristics between two groups (P< 0/0001).
    Conclusion
    The results are discussed theoretically, and some clinical implications have been suggested.
    Keywords: Linguistic Characteristics, Gifted, Normal
  • Mohammad Narimani*, Masoumeh Malekshahifar, Nader Mahmoudi Page 55
    Objective
    This study compares coping skills and ambiguity tolerance between withdrawal and normal female students.
    Method
    In this comparative-causal study, 725 female students of high schools in Ardabil were selected, and evaluated by Woodworth Questionnaire. 50 students were diagnosed as being withdrawal. 20 withdrawn patients were randomly selected. Also, 20 non-withdrawal students were chosen from classmates and matched. Both groups completed Ambiguity Tolerance Scale, and Coping Skills Questionnaire.
    Results
    The findings of this study showed that there is difference between normal and withdrawal students in the coping skills and ambiguity tolerance. Theses data showed that coping strategies used by normal students were more often problem-oriented, cognitive, and behavioral ones, whereas strategies of withdrawal students were predominantly emotion-oriented and avoidant.
    Conclusion
    Withdrawal students need to receive some training for more effective coping skills.
    Keywords: Coping Skills, Ambiguity tolerance, Withdrawal
  • Mahmood Jafarinezhad Fard Kohan*, Bagher Ghobary Bonab Page 63
    Oebjectiv: This study was to investigate differences between social skills and academic achievement in students in integrated and regular schools in Qazvin province.
    Method
    200 students were sampled from population of exceptional children:85 five students from integrated schools, and 115 students from special education schools. These two groups were matched according to their demographics such as age, gender, grade, and level of disability. Social Skills Rating System (Gresham & Elliot, 1990) was used to assess social skills. Academic achievement of students was assessed with GPA of students and achievement section of Social Skills Rating System.
    Results
    The finding of research indicated that there was not a significant difference between social skills and academic achievement of student in the integrated schools and special education classes. However, there were significant differences in social skills between male and female students. Female students were higherboth in social skills and academic achievement.
    Conclusion
    This research displays that integration of exceptional children in regular schools, without consideration of influential factors, will not yield higher social skills and academic achievement in exceptional students.
    Keywords: Social skills, Academic Achievement, Integration, special education