فهرست مطالب

کودکان استثنایی - سال نهم شماره 3 (پیاپی 33، پاییز 1388)

نشریه کودکان استثنایی
سال نهم شماره 3 (پیاپی 33، پاییز 1388)

  • 102 صفحه،
  • تاریخ انتشار: 1388/12/05
  • تعداد عناوین: 9
|
  • بتول احدی*، پری میرزایی، محمد نریمانی، عباس ابوالقاسمی صفحه 193
    هدف
    در پژوهش حاضر، هدف بررسی تاثیر آموزش حل مسئله اجتماعی بر سازگاری اجتماعی و پیشرفت تحصیلی دختران کمروی دوره راهنمایی با دامنه سنی 14-11 سال در شهرستان اردبیل بود.
    روش
    با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای 700 دانش آموز انتخاب شدند. همه این دانش آموزان، مقیاس کمرویی را تکمیل کردند. از میان آنها هشتاد دانش آموز که نمراتشان دو انحراف استاندارد بالاتر از میانگین بود، انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه آزمایشی و کنترل تقسیم شدند. سپس به دانش آموزان گروه آزمایشی روش های حل مسئله اجتماعی طی هفت جلسه آموزش داده شد. از خرده آزمون سازش اجتماعی آزمون شخصیتی کالیفرنیا برای تعیین میزان سازگاری اجتماعی و از میانگین نمره های نیمسال تحصیلی برای تعیین میزان پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در پیش آزمون و پس آزمون استفاده شد.
    یافته ها
    نتایج نشان داد که تفاوت نمرات پیش آزمون-پس آزمون در دو گروه آزمایشی به طور معنی داری بیشتر از تفاوت نمرات پیش آزمون-پس آزمون در گروه کنترل است(001/0=P).
    نتیجه گیری
    آموزش حل مسئله اجتماعی می تواند سازگاری اجتماعی و عملکرد تحصیلی دانش آموزان کمرو را بهبود بخشد.
    کلیدواژگان: سازگاری اجتماعی، کمرویی، آموز حل مسئله اجتماعی، پیشرفت تحصیلی
  • تورج هاشمی*، منصور بیرامی، علی اقبالی، حسین واحدی، رسول رضایی صفحه 203
    هدف
    در این پژوهش اثر خودآموزی کلامی بر علائم مرضی کودکان مبتلا به اختلال بی اعتنایی مقابله ای مورد بررسی قرار گرفت.
    روش
    با بهره گیری از طرح نیمه آزمایشی، نمونه ای شامل 40 نفر از دانش آموزان پایه چهارم و پنجم مبتلا به اختلال بی اعتنایی مقابله ای از مدارس ابتدایی شهر تبریز انتخاب و پس از جایگزینی تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار جمع آوری اطلاعات: شامل ملاکهای تشخیصی DSM-IV-TR و پرسشنامه علائم مرضی کودکان (CSI-4) (فرم معلم) بود. در فرایند اجرا، گروه آزمایش به مدت 12 جلسهیک ساعتی طی 6 هفته تحت آموزش خودآموزی کلامی قرار گرفت و گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرد.
    یافته ها
    نتایج حاصل از روش تحلیل کوواریانس یک راهه نشان داد که کاربرد و آموزش خودآموزی کلامی موجب بهبود نشانه های مرضی دانش آموزان واجد اختلال بی اعتنایی مقابله ای می شود.
    نتیجه گیری
    با استفاده از این روش آموزشی – درمانی می توان به بهبود نشانه های مرضی دانش آموزان دارای اختلال بی اعتنایی مقابله ای کمک کرد.
    کلیدواژگان: اختلال نافرمانی مقابله ای، خودآموزی کلامی
  • خاتون پورمودت*، لعیا بشاش صفحه 211
    هدف
    پژوهش حاضر با هدف بررسی تحول پردازش اطلاعات اجتماعی در دانش آموزان کم توان ذهنی آموزش پذیر با توجه به دیدگاه پردازش اطلاعات اجتماعی کریک و داج (1994) انجام گرفت.
    روش
    برای بررسی پردازش اطلاعات اجتماعی دانش آموزان کم توان ذهنی آموزش پذیر نمونه ای مشتمل بر 120 دانش آموز در سه گروه سنی 10 تا 12 سال، 13 تا 15 سال و 16 تا 18 سال که از مدارس استثنایی شهر شیراز انتخاب شده با داستانهای اجتماعی برایان و تورکاسپا (1994) که برگرفته از نظریه کریک و داج (1994) هستند مورد آزمون قرار گرفتند.
    یافته ها
    نتایج نشان داد با افزایش سن بین میانگین نمرات گروه دوم با گروه اول و سوم در هیچ یک از مراحل پردازش اطلاعات اجتماعی تفاوت معنی دار مشاهده نشد. نتایج به دست آمده نشان دهنده سیر تحولی کند رشد شناختی اجتماعی در کودکان ناتوان ذهنی است.
    نتیجه گیری
    نتایج به دست آمده نشان دهنده مسیر تحولی کند رشد اجتماعی در کودکان ناتوان ذهنی است.
    کلیدواژگان: پردازش اطلاعات اجتماعی، کم توان ذهنی آموزش پذیر و تحولی
  • باقر غباری بناب*، اکرم پرند، عباسعلی حسین خانزاده فیروزجاه، گیتا موللی، شهروز نعمتی صفحه 223
    هدف
    پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان شیوع اختلالات رفتاری در میان دانش آموزان مقطع ابتدایی در شهر تهران انجام شده است.
    روش
    در این پژوهش 1407 دانش آموز مقطع ابتدایی در پایه های تحصیلی اول تا پنجم، با روش نمونه گیری خوشه ایاز مناطق مختلف شهر تهران، انتخاب شده اند. ابزار اندازه گیری اختلالات رفتاری در این پژوهش، سیاهه رفتار کودک آخن باخ- فرم معلم بود که دارای 11 خرده مقیاس است.
    یافته ها
    نتایج پژوهش نشان داده است که میزان شیوع اختلالات رفتاری براساس طبقه بندی بالینی در مقیاس نظام مبتنی بر تجربه 3/20 درصد در طبقه بالینی و 8/5 درصد در طبقه مرزی است. در طبقه بالینی، بیشترین فراوانی به اختلالات درونی سازی و کمترین فراوانی به اختلالات اضطرابی اختصاص دارد. در طبقه مرزی نیز بیشترین فراوانی به افسردگی و کمترین فراوانی به مشکلات تفکر اختصاص دارد.
    نتیجه گیری
    درصد بالایی از مشکلات رفتاری در دانش آموزان وجود دارد که نیازمند طراحی برنامه های آموزشی و مداخلات روان شناختی است.
    کلیدواژگان: اختلال رفتاری، میزان شروع، سیاهه رفتار کودک آخن باخ
  • محمود نجفی*، محبوبه فولاد چنگ، حمید علیزاده، محمدعلی محمدی فر صفحه 239
    هدف
    هدف پژوهش حاضر، بررسی میزان شیوع اختلال کاستی توجه و بیش فعالی، اختلال سلوک و اختلال نافرمانی مقابله ای در دانش آموزان دوره ابتدایی شهر شیراز بود.
    روش
    با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ایتصادفی از جامعه آماری دانش آموزان عادی دوره ابتدایی مشغول به تحصیل در نواحی چهار گانه آموزش و پرورش شهر شیراز تعداد 1300 دانش آموز دختر و پسر انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامه علائم مرضی کودکان)) (CSI-4فرم والدین) بوده است. داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی شامل درصد، فراوانی و آزمون Z نسبتها تحلیل شد.
    یافته ها
    نتایج نشان داد که میزان شیوع اختلالهای رفتاری در پرسشنامه علائم مرضی کودکان (CSI-4)(فرم والدین) 5/17 درصد است. همچنین مشخص شد که شیوع اختلالهای رفتاری در پسران بیشتر از دختران است. شایع ترین اختلالهای رفتاری به ترتیب عبارت بودند از: کاستی توجه (7/6درصد)، بیش فعالی/ تکانشگری (6 درصد)، نوع ترکیبی (5 درصد)، سلوک (5 درصد) و نافرمانی مقابله ای (6/3 درصد). بنابراین، شایع ترین اختلال رفتاری دردانش آموزان ابتدایی شهر شیراز کاستی توجه است.
    نتیجه گیری
    در مجموع، یافته ها نشان داد که شیوع اختلالهای رفتاری با توجه به جنسیت و تحصیلات پدر متفاوت است. این نتیجه برای موقعیتهای آموزشی دارای مضامین کاربردی است و بیان کننده آن است که مدارس ابتدایی برای پیشگیری و درمان اختلالهای رفتاری، نیازمند خدمات مشاوره و راهنمایی هستند. این موضوع در برنامه ریزی، تنظیم بودجه و سیاستهای آموزشی و درمانی، می تواند سودمند باشد.
    کلیدواژگان: شیوع، کاستی توجه و بیش فعالی، اختلال سلوک، اختلال نافرمانی مقابله ای
  • احمد رمضانی واسوکلایی* صفحه 255
    هدف
    در مقاله حاضر، شواهد و مستندات درباره ارتباط مشکلات نارساخوانی با نقص مخچه ارائه می شود.
    روش
    در ابتدا، شواهد مربوط به نقش آشکار مخچه در مهارتهای حرکتی و مهارتهای شناختی، به ویژه در مهارتهای مبتنی بر زبان گفتاری مرور می شود. سپس برخی شواهد آزمایشگاهی مبتنی بر نقص عملکرد مخچه در افراد دارای نارساخوانی بیان می شود.
    یافته ها و
    نتیجه گیری
    دو گروه از شواهد مد نظر قرار گرفته شده اند: شواهد رفتاری و شواهد تصویربرداری عصبی. شواهد نشان می دهند که افراد نارساخوان نسبت به گروه کنترل، تفاوتهای چشمگیری دارند. همچنین آزمونهای رفتاری مشابه روی کودکان دارای ضعف در خواندن و با بهره هوشی همسان اجرا شد. سرانجام بر مبنای نقص مخچه از زمان تولد، زنجیره ای علی تکوینی، از رشد نارساخوانی به دست داده شد.
    کلیدواژگان: نارساخوانی، مخچه، واج شناسی، زنجیره علی
  • مهران فرج اللهی، محمدرضا سرمدی *، امیر تقدیری نوش آبادی صفحه 273
    هدف
    پژوهش حاضر با هدف مطالعه وضعیت پیشرفت تحصیلی و رفتاری دانش آموزان پسر کم شنوای مدارس استثنایی و مدارس تلفیقی استان قم انجام شد.
    روش
    پژوهش حاضر از نوع علی – مقایسه ای است. جامعه آماری تحقیق 151 نفر از والدین و معلمان دانش آموز پسر کم شنوای مدارس استثنایی و تلفیقی استان قم بود. با توجه اهداف تحقیق 120 نفر به طور تصادفی و در دسترس به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه دموگرافیک، پرسشنامه ارزیابی و رفتاری راتر و آزمون ماتریس پیش رونده بود. پرسشنامه آزمون ماتریس پیش رونده به منظور تعیین بهره هوشی دانش آموزان و پرسشنامه های دموگرافیک و ارزیابی رفتار راتر A و B به ترتیب به منظور تعیین میزان پیشرفت تحصیلی و نحوه رفتار دانش آموزان در بین معلمین و والدین دانش آموزان توزیع شد تا اطلاعات مورد نیاز از این طریق به دست آید. اطلاعات جمع آوری شده با بهره گیری از روش های آماری همبستگی و T استودنت تجزیه و تحلیل شد.
    یافته ها
    نتایج تحقیق مبین این است که بین نمرات دانش آموزان استثنایی و تلفیقی در حد از نظر آماری تفاوت معناداری وجود ندارد. اما میزان افسردگی و رفتار ضداجتماعی آنها در حد تفاوت آماری معناداری وجود دارد.
    نتیجه گیری
    دانش آموزانی که در مدارس استثنایی مشغول به تحصیل بودند، در مقایسه با دانش آموزانی که در مدارس تلفیقی تحصیل می کردند، دارای افسردگی کمتر و رفتار ضد اجتماعی بیشتر هستند.
    کلیدواژگان: آسیب شنوایی، مدارس ویژه، تلفیقی، عادی، رفتار ضد اجتماعی، پیشرفت تحصیلی
|
  • Batool Ahadi*, Pari Mirzaee, Mohammad Narimani, Abbas Abolghasemi Page 193
    Objective
    This study investigated the effect of training social problem-solving strategies on social adjustment and academic performance among secondary school shy students.
    Method
    Utilizing a multi-phase random sampling method, 700 shy students were selected, and then completed Shyness Scale. Eighty students were finally selected, and randomly assigned into two experimental and control groups. The experimental group received seven sessions of training for social problem solving strategies. Student's social adjustment was measured by social adjustment subscale of California Personality Inventory and their school achievement was measured by mean school achievement as the pre-test and post-test for two groups.
    Results
    Results showed that pretest-posttest differences of experimental group were significantly more than control group (P=0.001).
    Conclusion
    This study emphasizes that social problem solving strategies can improve the social adjustment and academic performance in secondary school shy students.
    Keywords: Social Adjustment, Shyness, Social Problem, solving, Academic Performance
  • Toraj Hashemi*, Mansour Beirami, Ali Eghbali, Hossein Vahedi, Rasool Rezaei Page 203
    Objective
    This research studied the effectiveness of verbal self-instruction training on symptoms amelioration in children with oppositional defiant disorder (ODD).
    Method
    In this quasi experimental method, 40 male students with ODD (fourth & fifth graders) were selected from Tabriz schools and then randomly assigned into two experimental and control group. The subjects were recruited utilizing DSM-IV-TR criteria and CSI. Then verbal self-instruction training was administered for experimental group in 12 sessions (60 minutes for 6 weeks) and control group received no intervention.
    Results
    ANCOVA analysis showed that verbal self-instruction training could alleviate symptoms.
    Conclusion
    We can conclude that verbal self-instruction training could be applied in helping children with ODD.
    Keywords: Oppositional Defiant Disorder, Verbal Self, instruction
  • Khatoon Pourmaveddat*, Laeia Bashash Page 211
    Objective
    The present study investigates the development of social information processing (SIP) in students with mild intellectual disabilities with regard to the social information processing model presented by Crick and Dodge (1994).
    Method
    The sample consisted of 120 students ageing 10 to 12, 13 to 15 and 16 to 18 years. They were selected from the exceptional schools in Shiraz and were interviewed individually using Tur-Kaspa and Bryan (1994) social stories.
    Results
    The results indicated the presence of a significant difference between the mean scores of the first and the third group of students in all stages of SIP. However no significant difference was observed between the mean scores of the second group and the other two groups in any of the SIP steps.
    Conclusion
    This study concludes that there probably exists a slow social cognition development in these students.
    Keywords: Social Information Processing, Mild Intellectual Disabilities, Social Cognition
  • Bagher Ghobari, Bonab*, Akram Parand, Abbasali Hossein Khanzadeh Firoozjah, Gita Movallali, Shahrooz Nemati Page 223
    Objective
    This study investigates prevalence of children with behavioral disorders in primary schools in Tehran.
    Method
    1273 students were selected randomly, and their teachers completed Child Behavior Checklists (CBCL).
    Results
    Results indicated that 20.3 percent of children have behavioral disorders based on clinical classification. Also 5.8 percent of students are borderline classification. The most frequent disorder in clinical classification is internalizing behavioral disorders and the least frequent disorder is anxiety. The most frequent problem in borderline group is depression and the lowest frequent problem is thinking problem.
    Conclusion
    The findings emphasize on the necessity of serious related interventions for these children.
    Keywords: Behavioral Disorders, Internalizing, Anxiety, Depression
  • Mahmood Najafi*, Mahbobeh Foladchang, Hamid Alizadeh, Mohammadali Mohammadifar Page 239
    Objective
    This study investigates the prevalence of attention deficit hyperactivity disorder (ADHD), conduct disorder (CD), and oppositional defiant disorder (ODD) among elementary students in Shiraz.
    Method
    Utilizing a random cluster sampling method, 1300 students were recruited, and evaluated with CSI-4 (parents form).
    Results
    Data analysis revealed that 17.5% of the students have these three disorders, and the boys had a greater ratio. It included attention deficit (6.7%), hyperactivityimpulsivity (6%), Combined ADHD (5%), CD (5%), ODD (3.6%).
    Conclusion
    These findings stress that prevalence of disruptive disorders are considerable in Shiraz, and need to be emphasized in the therapeutic and educational policies.
    Keywords: Attention Deficit Hyperactivity Disorder, Conduct Disorder, Oppositional Defiant
  • Ahmad Ramezani Vasookolaee* Page 255
    Objective
    This review article outlines the thinking and evidence behind our hypothesis that the problems suffered by dyslexic people may be attributable to some cerebellar deficits.
    Method
    Firstly, we provide an overview of recent evidences that propose a central role for the cerebellum in cognitive skills in particular those scaffolded by spoken language in addition to its well-recognized role in motor skills. Secondly, some evidences from Sheffield Laboratory outlined that cerebellar function is abnormal in dyslexia condition. Results and
    Conclusion
    Two specific lines of evidence are considered: behavioral and converging evidence from neuroimaging which demonstrate significant differences between the dyslexic and control groups. The same battery of behavioral tests was applied to a group of children who are non-discrepant poor readers. Finally, an ontogenetic casual chain was provided for the development of dyslexia in terms of cerebellar deficits from birth.
    Keywords: Cerebellar Deficits, Dyslexia, Cognitive Skills
  • Mehran Farajullahi*, Mohammadreza Sarmadi*, Amir Taghdiri Nooshabadi Page 273
    Objective
    The present research is conducted to study the educational achievement and behavioral problems of hearing impaired students (boys) whose study at schools for exceptional student, and customery schools in Qom.
    Method
    To measure the educational achievement of the students, the average marks of the current year, the past year separately and the total of current and past year were obtained.To conduct the study Causal-Comparative. Method was adopted the demographic data and the Rater behavioral test (A is form form the teachers and B form for parents the parents) were applied.As the students were not able to complet the questionnaire, 30 teacher and 30 parent were selected for sample groups.The resultes showed that there was not a significant difference between the two group of student, but depression in students of schools for exceptional was less than students that were studying in customery schools and anti-social behavior was more in the second mentioned group.
    Keywords: hearing impairment, schools for exceptional students, combinated, customery, anti, social behavior, educational progress