فهرست مطالب

فصلنامه پژوهش های اصولی
پیاپی 22 (پاییز 1393)

  • تاریخ انتشار: 1393/09/20
  • تعداد عناوین: 8
|
  • مقالات عربی
  • خالد الغفوری صفحه 9

    البحث الحاضر هو بحث اصولی فی غایه الاهمیه لانه یعالج إحدی العلاقات القایمه بین ادله الاحکام الشرعیه وقد تضمن محاوله لاکتشاف نسبه جدیده بین تلک الادله غیر النسب الاربع المعروفه (وهی : والورود،والتخصیص والتقیید. والحکومه)، وقد اسمینا هذه النسبه الجدیده «نسبه التطبیق الافتراضی)ء وهذه العلاقه عباره عن تنزیل خاص ، من خلال افتراض موضوع لا وجود له فعلا. وتطبیق الحکم علیه،للتوصل الی حکم الموضوع الفعلی. محط النظر. وقد اشتمل البحث علی مقدمه وثلاثه محاور. فبعد المقدمه بینا المفاهیم الاساسیه ثم تم عرض البیان التصوری لهذه العلاقه ثم تصدینا للبحث التصدیقی وبیان الادله والشواهد التی یمکننا من خلالها إثبات هذه النظریه.


    کلیدواژگان: الحکومه، کلیدواژه هاالتعارض، القاعده الاصولیه، القاعده الفقهیه، الورود، التخصص، التخصیص
  • سیدعلی اکبر حائری صفحه 43

    سبق و ان بحثنا فی مقالات سابقه حقیقه ما یسمی بالاحکام الظاهریه و قد انتهینا الی القول بان ما یسمی عند المشهور بالاحکام الظاهریه انما هی احکام واقعیه ثانویه تحل محل الاحکام الواقعیه الاولیه عند الشک فیها و قیام اماره او اصل علی خلافها. و علی هذا الاساس سنبذل جهدنا فی هذه المقاله فی التحقیق حول کیفیه الجمع بین الاحکام الواقعیه وبین ما یسمی بالاحکام الظاهریه.

  • مقالات فارسی
  • رضا اسلامی صفحه 65

    ظهور ثانوی در قبال ظهور اولی به عنوان یک مصطلح اصولی، ظهوری است که در موارد جمع عرفی و با عنایت به قرینه منفصله شکل می‌گیرد و صحیح آن است که این موارد از تحت تعریف تعارض خارج دانسته شود. ما می‌توانیم در قالب قواعدی چند ظهورات ثانوی را نشان دهیم. عمده این قواعد عبارتند از: قاعده تقدیم خاص بر عام که در نهایت به تخصیص می‌انجامد؛ قاعده تقدیم مقید بر مطلق که در نهایت به تقیید می‌انجامد؛ و قاعده حکومت. در همه این موارد چنانکه اصل تقدم دلیلی بر دلیل دیگر مهم است. نحوه تقدم آن نیز مهم است؛ چون اگر تقدم از باب اقواییت دلالی یا اظهریت یا قرینیت نوعی باشد. نخست باید ملاک تقدم کشف شود و سپس حکم به تقدم شود.

    کلیدواژگان: نص، حکومت، ظهور، تخصیص، تقیید، قرائن، جمع عرفی
  • سیدعلی رضا مددی الموسوی صفحه 89

    یکی از موارد مهم مناقشه اصولیان در بحث حجیت خبر واحد. بحث از اجماع قدما در باب حجیت خبر واحد است که بخاطر تعارض دو عالم بزرگ معاصر شیعه یعنی سیدمرتضی (م 436 ه) و شیخ طوسی (460 ه) در نقل اجماع. به یکی از بحث‌های پردامنه اصولی خصوصا در چند قرن اخیر تبدیل شده است. بحثی که علاوه بر این ثمره اصولی, ارزش زیادی در نگاه تاریخی به شیعه و تحلیل شیوه برخورد عالمان شیعی با احادیث در مباحث مختلف دارد. نوشتار حاضر پس از بررسی همه جانبه کلمات سید مرتضی و شیخ طوسی در این مساله به تلاش‌های اصولیان بعدی برای حل این تعارض یا ترجیح یکی از دو اجماع بر دیگری پرداخته تا نشان دهد حل این تعارض و یافتن ادعای اجماع درست. به بسیاری از تحلیل‌های انتزاعی اصولیان بعدی ممکن نیست و آن را در بازخوانی دقیق‌تر کلمات مدعیان اجماع می‌بایست جست.

    کلیدواژگان: خبر واحد، اجماع، شیخ طوسی، سید مرتضی
  • سید محمد حیدری صفحه 129

    تشریعی که از جانب خداوند متعال برای تنظیم زندگی انسان صادر شده حکم شرعی نام دارد و رفع حکم به معنای ازاله و برطرف کردن حکم بعد از تحقق آن است. در این پژوهش که کاوشی در حقیقت‌یابی حکم شرعی مرفوع در حدیث رفع است؛ سعی بر ارایه تصویری واضح و گویا از رفع احکام در حدیث شریف رفع و بررسی جمع میان احکام واقعی و ظاهری» تکلیفی و از راه مقارنه و مقایسه میان دیدگاه‌های فقها همراه با تبیین و تنقیح مسایل می‌باشد. این جستار با نقد و بررسی ادله ارایه مرفوعیت حکم واقعی و تکلیفی را اقوی دانسته. بر آن است که چون حکم مندرج در روایت. از باب امتنان و توسعه است. اطلاق آن تا جایی کاربرد دارد که مخالف امتنان و تضییق و مشقت بر مکلف نباشد.

    کلیدواژگان: حکم شرعی، دفع، رفع، حدیث رفع
  • حسین رجبی صفحه 147

    مشهور فقهای امامیه در دست‌یابی به احکام دینی، رجوع به مجتهد زنده را شرط دانسته. مراجعه به مجتهد میت را به صورت ابتدایی باطل می‌دانند. پرسش اصلی این است که حیات مجتهد چه نقشی در تقلید دارد که در تقلید شرط است؟ اگر نظر مجتهد مانند سار فنون علمی از حیث کشف واقع. طریقیت داشته باشد و دلایل نیز آن را تثبیت کند. در این صورت حیات و ممات شرط نیست؛ زیرا گفتار فقیه طریق برای رسیدن به حق است. این طریقیت پس از ممات نیز باقی است. البته اگر کسی برای حیات مجتهد, موضوعیت قایل شود. باید حیات را شرط دانست. اگر برای نظریه مجتهد حی. حیث کاشفیت ثابت شد. تقلید پس از حیات بلامانع است. اما اگر حیث موضوعیت ثابت شود جای انکار تقلید از میت وجود دارد. این مقاله با بررسی دیدگاه‌ها و دلایل مربوط به مشروعیت اجتهاد و بر آن است که جهت دوم یعنی طریقیت و کاشفیت برای نظر مجتهد حی قابل اثبات است.

    کلیدواژگان: اجتهاد، تقلید، موضوعیت، طریقیت، میت، جایگاه حیات
  • احیاء تراث
  • میرزا محمد بن عبدالنبی النیسابوری الاخباری، محمدرضا الانصاری القمی صفحه 167
  • شیخ شهاب الدین سهروردی، محمد (جلال الدین) ملکی صفحه 207
|
  • Page 9

    This article discusses about one of the important problems in Usul which concern whit the relationship of divine law rulings. It introduces a new relationship between those arguments except four famous relations. I have named this new relation ‘prepositional matching relation’. For reaching actual ruling, this relationship is special reduction which supposing an unreal object and match ruling to it.

    Keywords: feghi principle, usuli principle, vorud, conflict, Hukumah, Takhasus, Takhsis
  • Seyyed Ali Akbar Al-Haeri Page 43

    In my previous article I mentioned my theory about the nature of promulgated (Zahiri) rulings, that they are secondary actual rulings. These secondary actual rulings substitute first actual ruling when we doubt about or when we have indication (Amarah) or principle against it. So in this article I attempt to reconciliation between actual rulings and promulgated (Zahiri) rulings.

    Keywords: promulgated (Zahiri) rulings, actual rulings, secondary actual rulings, reconciliation between actual rulings
  • Reza Eslami Page 65

    Secondary appearance versus firstly appearance, is an appearance which is formed regarding to detached contexts, the relation between these appearances is not contradiction. This article shows the principles of Secondary appearance. The significant principles are: the principle of the preference of the general to the special; the principle of preference of the qualified to the absolute and the principle of Hukumat. In all of these principles in addition to the significance of preference of one argument to another the mode of preference is also important. Because if preference is for strength of signification or strength of appearance or strength of context, the criterion of preference should be explored and then issue the preference.

    Keywords: appearance, contexts, proof text, Takhsis, restriction, Hukumat
  • Seyyed Alireza Madadi Almousavi Page 89

    The debate between Seyyed Murteza and Sheikh Tusi in Consensus about the probativity of single source Hadith (Khbare Wahid) has become one of the most important challenges between usuli scholars in recent centuries. In addition to this outcome in usul, this discussion is valuable in the historical view of Shia and their method for evaluating tradition (hadithes). After complete evaluation of Seyyed Murteza and Sheikh Tusi’s view, this article studies the efforts of late scholars of Usul for solving this contradiction. I do not accept their solution, so we need a deeper review in their views.

    Keywords: single source Hadith (Khbare Wahid), Consensus, Seyyed Murteza, Sheikh Tusi
  • Seyyad Mohammad Heydari Page 129

    These inquiry discuses about truth of the ruling divine Law which is removed by Hadith Raf’ and study about the possibility of issuing real and apparent rulings, demanding and situational rulings by comparison between jurists’ view. this article shows what is removed by Hadith Raf’ are real and demanding rulings because the content of Hadith Raf’ is for beneficence. It should not its absoluteness oppose with beneficence, by study and criticizing,

    Keywords: Hadith Raf', divine Law ruling, what is removed by Hadith Raf
  • Hossein Rajabi Page 147

    Famous scholars in imamit consider the condition of "to be alive" in mujtahid and subsequently reject referencing to dead mujtahid in the beginning. The main question is that what is the role of the condition "to be alive" in taqlid? If the vision of the mujtahid is like other professions in exploring the reality, referencing to mujtahid in not conditioned by "to be alive" or "not to be". By discussing views and their arguments about legitimacy of ijtehad and taqlid, I argue in this article that the view of living mujtahid is exploration of reality.

    Keywords: situation of the condition of to be alive, ijtehad, taqlid, dead, exploration