فهرست مطالب
فصلنامه مطالعات اجتماعی - روان شناختی زنان
سال دوم شماره 2 (پیاپی 5، پاییز 1383)
- 168 صفحه،
- تاریخ انتشار: 1383/10/30
- تعداد عناوین: 8
-
-
صفحه 5در این مقاله، موقعیت حرفه ای زنان و مردان متخصص در ایران مقایسه شده است. جامعه ی آماری تحقیق، مجموعه ی استادان دانشگاه های دولتی تهران است. تحقیق به روش پهنانگر و با پر کردن پرسش نامه در مصاحبه ای حضوری انجام گرفت. برای تبیین نتایج، چهارچوب نظری فمینیسم لیبرال به کار گرفته شد.
مهمترین یافته ی تحقیق این است که میان آنچه زنان متخصص علاقه مند به انجام آن هستند و امکاناتی که در عمل، برای تحقق این علاقه ها در اختیارشان قرار می گیرد فاصله وجود دارد. ریشه ی اصلی این فاصله وجود تبعیض جنسیتی در محل کار است که فرصت های شغلی را بیش تر در اختیار مردان قرار می دهد.
کلیدواژگان: زنان متخصص، تبعیض جنسیتی، نگرش زنان، فاصله نگرشی -
صفحه 39نابرابری در دست یابی به فرصت های بروز توانایی، و در نتیجه رشد استعدادهای فردی در عرصه های خانوادگی و اجتماعی، معضل بزرگی برای زنان در جامعه و محیط های کاری پدید آورده که برخاسته از تضاد و دوگانگی موجود در روند تربیتی خانواده و جامعه نسبت به آنان است. از آن جا که محیط فرهنگی همیشه جزئی از تار و پود تجربه ی اضطراب به شمار آمده، دوگانگی موجود، اضطراب ترس از موفقیت را در پی داشته و همواره مانعی در راه ارتقا و پیشرفت حرفه ای زنان بوده است. این مقاله کوششی است برای بررسی نظر کارکنان زن موسسات دولتی درباره ی علل ترس از موفقیت در آنها. یافته های این پژوهش نشان می دهد که ماهیت سنت گرایانه و روند تربیت و رشد اخلاقی در جامعه که برخاسته از نحوه ی جامعه پذیری بر پایه ی جنسیت و توام با آموختن معیارهای ضد و نقیض به آنان است، عوامل اصلی بروز ترس از موفقیت می باشد. از این رو، لازم است این آگاهی به زنان شاغل داده شود که دوگانگی پدید آمده، برآمده از آنها و به خاطر عدم شایستگی شان نیست، بلکه از جامعه و عوامل باز دارنده ی فردی که بازتابی از عوامل محیطی محسوب می شود ریشه می گیرد. بر این اساس، چشم انداز و شناخت لازم پدید می آید و زمینه ی مبارزه با آن برای گسترش توانائی ها و افزودن بر قدر و منزلت اجتماعی شان فراهم می آید.
کلیدواژگان: اضطراب، ترش از موفقیت، مانع نامرئی (سقف شیشه ئی)، ساختار نگرش، احساسات زنانه گی، کاهش یافته، رانده شده گی اجتماعی، سنت گرائی خانواده، الگوی ذهنی خانواده -
صفحه 65روش های پژوهش را می توان به اشکال مختلف طبقه بندی و تفکیک کرد، اما معمولا به دو گروه عمده روش کمی و روش کیفی تقسیم می شوند.
پژوهشگران مطالعات زنان و خانواده، از جمله افرادی هستند که برای انجام پژوهش های خود افزون بر روش های کمی، از روش های کیفی به ویژه مصاحبه ی عمیق استفاده می کنند.
با گسترش فن آوری شبکه و اینترنت، این پژوهش گران در سال های اخیر به جمع آوری داده های کیفی به کمک اینترنت روی آورده اند.
در این مقاله، ضمن بر شمردن روش های به کار گرفته شده در پژوهش کیفی، از جمله مصاحبه ی عمیق و مشاهده، به نقش اینترنت در گردآوری داده های پربار، گویا و مستند اشاره خواهد شد. در ادامه، درباره چالش های موجود در استفاده از فن آوری اینترنت برای انجام پژوهش کیفی، نظیر مسائل اخلاقی، رازداری، مشکلات امنیتی و حقوقی کندوکاو خواهیم نمود. علاوه بر این، در مقاله ی حاضر، به چالش های نظری حاکم بر داده های گردآوری شده در یک محیط مجازی بررسی خواهیم پرداخت.
کلیدواژگان: اینترنت، پژوهش کیفی، جمع آوری داده ها، مصاحبه ی عمیق، ارتباط به کمک رایانه، محیط مجازی -
صفحه 87موضوع هویت، از مهمترین مسائل مربوط به زندگی انسان است. نخستین بار، این مسئله توسط اریک سون مورد توجه قرار گرفت. مارشیا پایگاه های هویتی را مطرح کرد و پس از آن تلاش های محققان به ایجاد ابزاری تازه برای بررسی پایگاه های هویتی منجر شد.
پژوهش حاضر، به بررسی و مقایسه ی دانشجویان زن و مرد از نظر قرارگیری در پایگاه های هویتی می پردازد.
روش مطالعه، روش علی - مقایسه ئی، و جامعه ی مورد پژوهش، همه ی دانشجویان دانشگاه های وابسته به وزارت فرهنگ و آموزش عالی در شهر تهران است. نمونه ی انتخابی، 500 نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی است، که از میان 5 دانشگاه انتخابی، بر اساس آمار پذیرفته شدگان سال تحصیلی 78 -77، با در نظر گرفتن نسبت دانشجویان دختر و پسر و ظرفیت پذیرش هر دانشگاه، در بر گیرنده ی 158 مرد و 247 زن است.
ابزار پژوهش، پرسش نامه ی سنجش علی منزلت هویت من (EOM-ELS2) است که در مورد دانشجویان ایرانی اجرا شده و ضریب اعتبار آن به دست آمده است. علاوه بر شاخص های آمار توصیفی مربوط به جنس، سن، رشته ی تحصیلی، دانشگاه، و محل دیپلم گرفتن، برای آزمون فرضیه های مربوط به رابطه ی جنسیت و سن با پایگاه های هویتی، آزمون مجذور کای دو طرفه در سطح 5 به کار گرفته شد. برای آزمون فرضیه های مربوط به تفاوت و انواع هویت در هر یک از گروهای دختران و پسران به تنهایی، از آزمون مجذور کای یک طرفه استفاده شد.
تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده، میان جنسیت و انواع هویت، تفاوتی معنادار نشان نداد و فرضیات مبنی بر وجود اختلاف میان دختران و پسران، تایید نشد. متغیرهای رشته ی تحصیلی، محل تحصیل و محل دیپلم گرفتن نیز، با انواع هویت، رابطه ای معنادار نداشت. فرضیه ی مربوط به وجود رابطه میان سن و قرارگیری در منزلت های هویتی، تنها در حیطه ی منزلت های هویتی درون فردی تایید شد. افزون بر این، در مقطع سنی 25 تا 30، بیشترین میزان هویت یافتگی نسبت به دو گروه دیگر وجود داشت.
میان هر یک از گروه های دختران و پسران، به تنهایی، تفاوت میان انواع هویت معنادار است. نکته ی مهم در هر دو گروه، بالا بودن درصد بحران زدگی در برابر سایر منزلت ها است. میزان هویت یافتگی نیز از درصد بالایی برخوردار نیست. در میان گروه مردان، میزان دنباله روی از دیگر هویت ها کم تر بود.
کلیدواژگان: زنان، هویت، منزلت هویتی، سر در گمی، تبعیت جو، منزلت هویت بحران زده، منزلت هویت یافته -
صفحه 111هدف از این پژوهش، بررسی میزان اضطراب رقابتی دانشجویان دختر شرکت کننده در ششمین المپیاد فرهنگی- ورزشی دختران دانشجوی سراسر کشور در سال 1381 در رشته های ورزشی انفرادی و گروهی است. آزمودنی های تحقیق، 573 دانشجوی دختر ورزشکار در رشته های انفرادی (دو میدانی، تنیس روی میز، شطرنج) و گروهی (بسکتبال، والیبال، هند بال) دانشگاه های مختلف شرکت کننده در المپیاد بودند. نتایج این پژوهش نشان داد که بیشترین میانگین عامل شناختی و جسمانی اضطراب به ورزشکاران شطرنج و کمترین آن به ورزشکاران بسکتبال تعلق دارد. بیشترین میانگین عامل اعتماد به نفس در ورزشکاران والیبال و کمترین آن در ورزشکاران شطرنج دیده شد. علاوه بر این، بیشترین میانگین اضطراب رقابتی در ورزشکاران شطرنج و کمترین آن در ورزشکاران بسکتبال دیده شد.
کلیدواژگان: اضطراب، دانشجویان دختر، المپیاد فرهنگی ورزشی سراسر کشور، رشته ی انفرادی، رشته ی اجتماعی -
صفحه 129بر اساس تقسیم کار جنسی در خانواده، مردان نان آور تلقی می شوند، در حالی که زنان باید عهده دار اداره ی درون خانه باشند. پی آمدهای عملی این فرضیه، همچنان گریبان گیر زنان متاهل است و چنان از بدیهیات عقلی به شمار می رود که به ندرت مورد تردید یا اعتراض قرار می گیرد.
با شروع انقلاب صنعتی، نقش های سنتی زنان تا حدودی دگرگون شد، به گونه ئی که به جای کار صرفا خانگی، بخش عمده ئی از زندگی آنها صرف فعالیتهای بیرون از خانه گشت. اما این امر موجب جدایی زن از وظایف طبیعی خود نشد. امروزه، هنوز زنان می دانند که پس از سپری کردن آخرین ساعات کار، نقش های سنتی و خانه داری در انتظارشان است، نقش هایی چون کدبانوگری، فرزند داری، همسرداری، تیمارداری و...
پژوهش های متعدد در سراسر جهان نشان می دهد که زنان همواره در فعالیتهای درون و بیرون منزل با تضاد و تعارض نقش روبه رو هستند. شناخت این تعارض ها برای کاهش مشکلات برآمده از آن، اهمیت پژوهش در موضوعاتی از این دست را نشان می دهد. بدین منظور، پژوهشگر 260 زن متاهل و شاغل در ادارات دولتی شهر کرمان را در سال 82 مورد مطالعه قرار داد. در این پژوهش که به روش پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسش نامه انجام گرفت، برای بررسی ارتباط بین متغیرها و شدت و ضعف آن، علاوه بر آزمون کی دو از رگرسیون نیز استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد که زنان شاغل مشکلات خود را در رابطه با نگهداری و تربیت فرزندان، تهیه ی خوراک خانواده، برقراری نظم و نظافت منزل، کمبود وقت برای رفت و آمد با خویشاوندان، رسیدگی به ظاهر خود و داشتن وقت لازم برای تفریح، گفت وگو و تبادل نظر با همسر و... زیاد ارزیابی کردند. از سویی، بیشترین میزان مشکلات زنان شاغل، نظافت و ایجاد نظم در منزل بود. این پژوهش، همچنین نشان داد که این مشکلات، لزوما نه به تنهایی برآمده از شغل زنان، بلکه از نگرش ها و تفکرات سنتی جامعه درباره ی نقش زنان است که آنها را وادار می کند افزون بر نقش های اجتماعی، همزمان به الزامات و مسئولیت های نقش های خانگی نیز بیاندیشند. علاوه بر این، یافته ها بیانگر این مطلب اند که میزان مشکلات زنان با افزایش همکاری همسر در امور منزل، کاهشی قابل ملاحظه خواهد داشت. در این مقاله، با توجه به فراوانی ها رابطه ی چندانی میان شرایط شغلی و مشکلات زنان دیده نشد، بدین معنا که زنان شاغل، با هر پست سازمانی و با هر میزان ساعات کار و درآمد، مشکلات مربوط به نقش های خانگی خود را، زیاد ارزیابی کرده اند.
کلیدواژگان: اشتغال، مشکلات، نقش خانه گی، زنان - گزارش
-
صفحه 151
-
صفحه 159
-
Page 5This article attempts to make a comparison between the professional situation of women and men in Iran. The statistical society consists of university lecturers in Tehran. A survey was conducted based on a questionnaire which was filled through a direct interview. The findings are explained in terms of theoretical framework of Liberal Feminism. The most important finding of the study is that there is a gap between what professional women like to do in their work, and what actually is available to them. The gap is rooted in the existing gender discrimination at work which offers most opportunities to men.Keywords: Professional Women, Gender Discrimination, Women's Attitude, Attitudes Gap
-
Page 39Unequal opportunities inherent in the process of personality development create differential growth in individual abilities within the family setting and in the wider social context. This is the source of some of problems women face at work and in other social environments. The problems are rooted in contradictory upbringing as practiced in the society. Since some of the perceived threats are socio-culturally defined the resulting anxiety generates fear of success and acts as an obstacle to occupational promotion of women. The main goal of this article is to investigate reasons related to fear of success in female employees within public organizations. The findings indicate that nature of traditional upbringing practices of the society and dispositions based on sexual socialization intertwined with contradictory learning contents are the main factors producing fear of success. Therefore, it is necessary to inform the female employees that such fears are not due to their incompetence, and that these fears originate from the social and cultural factors. Thus, to enhance females self esteem and to expand their abilities, the necessary knowledge is set up and ground work is prepared.Keywords: Anxiety, Fear of Success, Invisible Obstacle, Attitude Structure, Reduced Feminine Emotions, Social expulsion, Traditionalism in Family, Family Mental Pattern
-
Page 65Research methods can be categorized in different ways. Quantitative and qualitative research, however, are two main terms, among others, for this purpose. Women and family studies researchers are among those who use not only quantitative methods but qualitative research as well. In particular, this includes the method of "deep interview". In the light of growth and development of networks and the Internet, researchers are using these technologies for collecting data. This paper will explore the role of the Internet in collecting rich and valuable data by researchers using qualitative methods, specially "deep interview". In using the Internet, ethical issues, secrecy and privacy, legal and security concerns as well as theoretical framework ruling data collection in virtual environment are among challenges that will be discussed.Keywords: Qualitative, Quantitative Methods, The Internet, Women Studies, Data Collection
-
Page 87Identity is one of the most important questions of human life. Erickson discussed the question for the first time. Identity positions were later developed and elaborated by others, resulting in provision of a new tool for examining identity positions. The method used here is causal-comparative, and the population under study consists of all Tehran-resident university students affiliated to the Iranian Ministry of Higher Education. The sample comprises 500 undergraduates, which is selected among five universities according to 1377-78 (Persian calendar) admissions. There are 158 male, and 247 female students in the sample. As a research tool 'My Status Causal Assessment Questionnaire (EOMELS2) is used. The data analysis showed no significant difference between gender and identity types, and hence hypotheses asserting difference between male and female students were not confirmed. The variables of discipline (subject majored), place of education, and place where the high school diploma was obtained, did not have significant relationship with identity type either. The hypothesis positing relationship between age and being located in identity statuses was confirmed only within inter-individual identity domain. In addition, the highest identity formation was found in age groups between 25 to 30 years old. Between each of girls and boys groups, exclusively, the difference of identity types was found to be significant. The important point concerning both groups is high percentage of crisis-stricken individuals, compared to other statuses. The degree of identity formation does not enjoy high percentage. Among the male group, adhering to other's identity was less notable.Keywords: Women, Identity, Identity Status, Confusion, Adhering Individual, Status of Crisis, Stricken Identity, Identity, Formed Status
-
Page 111The main objective of the present study is to examine the competitive anxiety of students who participated in the 6th Countrywide Cultural- Sportive Olympiad for Female Students in Individual and Group Games in 2002. The determination of the competitive anxiety level of the athletes participating in individual and group games was the main concern of this research. The statistical population included all female athletes who participated in different sport fields in the Olympiad. The statistical sample involved 573 students of different universities participating in individual games (track and field, table tennis and chess) and group games (basketball, volleyball and handball).The results showed that:- The highest mean of the cognitive and physical factors of anxiety isallocated to the chess players and the lowest mean to the basketball players.- The highest mean of self-confidence factor is achieved by the volleyballplayers and the lowest mean by the chess players.- The highest competitive anxiety mean is in the chess players and the lowestin the basketball players.Keywords: Anxiety, Female Students, Countrywide Cultural, Sportive Olympiad, Individual Games, Group Games
-
Page 129World-wide studies indicate that women are faced with conflicting roles regarding activities inside and outside home. Understanding the nature of contradictions resulting in these role conflicts is an important step in the reduction of problems faced by women. In addition to reach such understanding, this research attempts to determine types of problems, and to examine the relationship between occupational situation of the employed women and their domestic problems. The researcher, in 1382 (Persian calendar) studied 260 married women employed by the public organizations in the city of Kerman. Methodologically, this is a survey study which uses the SPSS for data analysis. To examine the relationship among the variables the regression test, among others, is used. The findings indicate that the employed women over-evaluated their problems regarding domestic activities, and that the most acute among their problems is the task of cleaning and organizing the house. The study also showed that women's problems are not necessarily work related. Instead, most of their problems are rooted in traditional views of the society concerning their roles which make them think not only of work related issues but also of the domestic roles at the same time. The study shows that with the growing cooperation of husbands in the domestic chore, women's problems decrease considerably. Given the frequencies, the study did not find much meaningful relationship between women's occupational situation and their specific problems in that women tended to over-evaluate their domestic problems irrespective of their working hours, income, and the organizational position.Keywords: Employment, Problems, Domestic Role, Women
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.