فهرست مطالب

بوم شناسی آبزیان - سال سوم شماره 2 (پیاپی 302، پاییز 1392)

فصلنامه بوم شناسی آبزیان
سال سوم شماره 2 (پیاپی 302، پاییز 1392)

  • تاریخ انتشار: 1392/08/05
  • تعداد عناوین: 6
|
  • زهرا آژ، ایمان سوری نژاد *، احسان کامرانی، مهدی قدرتی شجاعی صفحات 1-12
    رابطه طول و وزن، شاخص وضعیت و طول در اولین بلوغ جنسی ماهی کفشک تیزدندان در خلیج فارس از فروردین تا اسفند 1391 با نمونه برداری ماهانه 30 قطعه ماهی بررسی شد. میانگین طول کل و وزن 360 ماهی بررسی شده به ترتیب 39/9 ± 68/38 سانتیمتر و 79/756 ±92/986 گرم بود. بیشینه و کمینه میانگین طول کل به ترتیب در شهریور ماه (37/6 ± 43/44 سانتیمتر) و فروردین ماه (32/2 ± 27/23 سانتیمتر) و بیشینه و کمینه وزن نیز به ترتیب در بهمن ماه (69/1358 ± 73/1540 گرم) و فروردین ماه (13/40 ± 52/134 گرم) به دست آمد. نمودار توزیع فراوانی طولی نشان داد که بیشترین مقدار فراوانی طولی در دسته ی طولی 39 تا 42 سانتیمتر به تعداد 56 عدد بود که 89/17 % از تعداد کل نمونه ها را تشکیل می داد. 4/52 درصد از ماهی های صید شده دارای طول مساوی یا کمتر از 39 سانتیمتر بودند. رابطه طول کل- وزن بدن در ماهی کفشک تیزدندان به صورت 284/3TL005/0=W و با ضریب همبستگی 973/0 محاسبه شد. با توجه به عدم تفاوت معنی دار مقدار b محاسبه شده در رابطه طول- وزن با عدد سه در سطح 95 درصد، نوع رشد این گونه در آبهای خلیج فارس ناهمگون مثبت تعیین گردید. میزان شاخص وضعیت برای ماهی کفشک تیزدندان در آبهای خلیج فارس 57/1 محاسبه شد. میزان شاخص وضعیت از ماه فروردین تا مرداد روند افزایشی داشته و سپس تا دی ماه کاهش داشته است. طول در اولین بلوغ جنسی برای ماهی کفشک تیزدندان 3/39 سانتیمتر طول کل محاسبه شد.
    کلیدواژگان: بلوغ جنسی، رشد ناهمگون، شاخص وضعیت، کفشک تیزدندان
  • زهرا روستا *، عبدالمجید حاجی مرادلو، سید حسین حسینی فر، فرزانه وکیلی صفحات 13-20
    موکوس اپیدرمی ماهی و ترکیبات آن اولین خط دفاعی در برابر پاتوژن ها می باشند. هدف از این مطالعه بررسی اثرات سطوح مختلف پروبیوتیک لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس بر فعالیت ضد باکتریایی و برخی شاخص های ایمنی موکوسی ماهی تایگر بارب بود. تعداد 630 قطعه بچه ماهی (03/0± 5/0گرم) به طور تصادفی در سه تیمار با سه تکرار در آکواریوم ها توزیع شده و با 3 جیره آزمایشی حاوی صفر، 108×5/1 و 108×3 CFU/ml پروبیوتیک به مدت 90 روز غذادهی شدند. در پایان دوره از ماهی ها موکوس گیری و فعالیت ضدباکتریایی آن به روش های انتشار دیسک و رقت های متوالی در مقابل باکتری های بیماری زای Streptococcus faecium و Escherichia coli، اندازه گیری شد. قطر هاله عدم رشد، توسط موکوس ماهی با افزایش غلظت پروبیوتیک جیره در مقابل هر دو باکتری افزایش معنی داری نشان داد (05/0>P). در روش رقت های متوالی موکوس، نیز نتایجی مشابهی مشاهده شد. همچنین تغذیه ماهی ها با پروبیوتیک سبب افزایش معنی دار میزان فعالیت آلکالین فسفاتاز قلیایی و پروتئین محلول گردید (05/0>P). نتایج این آزمایش نشان داد که موکوس ماهی تایگر بارب در برابر هر دو پاتوژن فعالیت ضدباکتریایی داشته و استفاده از سطوح مختلف پروبیوتیک سبب افزایش معنی دار در فعالیت ضدباکتریایی موکوس، پروتئین محلول و آنزیم آلکالین فسفاتاز قلیایی این ماهی نسبت به تیمار شاهد شده است.
    کلیدواژگان: ضدباکتریایی، ایمنی موکوسی، پروبیوتیک، آلکالین، فسفاتاز
  • آرزو افشین فر، احمد نوری *، آرش اکبرزاده، بی تا کلوانی نیتلی، احسان کامرانی، میرمسعود سجادی صفحات 21-29
    ماهیان برای تامین نیاز اکسیژنی، به آب وابسته اند. در این میان خون در انتقال اکسیژن نقش اساسی را ایفا می کند. تفاوت در شرایط و نحوه زندگی موجب می شود که شرایط جذب اکسیژن و در نتیجه، فاکتورهای تنفسی خون در ماهیان، متفاوت باشند. در این مطالعه فاکتورهای تنفسی خون یک گونه گل خورک با نام علمی Scartelaos tenuis با ماهی کاملا آبزی Liza klunzingeri مقایسه گردید. نمونه-ها از ساحل بندرعباس صید و عمل خون گیری از ناحیه ساقه دمی انجام شد. شاخص های خونی موثر در تنفس شامل میزان هموگلوبین، هماتوکریت، تعداد سلول های قرمز، متوسط حجم هر سلول قرمز (MCV)، متوسط میزان هموگلوبین در هر سلول قرمز (MCH) و متوسط غلظت هموگلوبین موجود در واحد حجمی از سلول های قرمز (MCHC) برای هر گونه اندازه گیری شد. بررسی نتایج نشان داد که در ماهی L. klunzingeri به طور مشخص و معنی دار میزان هماتوکریت وMCV در مقایسه با ماهی S. tenuis بیشتر بود. در مقابل در ماهی S. tenuis مقدار MCHC به طور معنی دار بیشتر بود. میزان هموگلوبین، تعداد سلول های قرمز و MCH دو گونه با هم تفاوت معناداری نداشت. در ماهی S. tenuisبا توجه به کمتر بودن میزان MCV و بیشتر بودن میزان MCHC، احتمالا راندمان جذب و حمل اکسیژن در خون به مراتب بیش از ماهی L. klunzingeri می باشد.
    کلیدواژگان: هموگلوبین، هماتوکریت، ماهی گل خورک، خلیج فارس
  • مریم نصرالله پورمقدم، سهیل ایگدری* صفحات 30-36
    درجه حرارت از جمله مهم ترین فاکتورهای محیطی موثر بر زندگی ماهیان می باشد. ماهی آنجل از جمله ماهیانی است که روش های تکثیر و پرورش آن در صنعت ماهیان زینتی توسعه پیدا کرده است. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر درجه حرارت بر شکل بدن ماهی آنجل در طی مراحل اولیه تکوین با استفاده از روش ریخت سنجی هندسی به اجرا در آمد. تعداد 60 عدد لارو ماهی تازه تفریخ شده پس از دو هفته دوره پرورش اولیه، به مدت یک ماه در دو تیمار دمایی (16 و 28 درجه سانتی گراد) هر یک در سه تکرار پرورش داده شدند. سپس از سطح جانبی چپ نمونه ها عکس برداری و به منظور استخراج داده های شکل بدن تعداد 14 لندمارک توسط نرم افزار tpsDig2 برروی تصاویر دو بعدی رقومی گردید. داده های استخراج شده پس از آنالیز پروکراست، توسط آزمون های آماری چند متغیرهDFA و ارزش P حاصل از آزمون permutation با ده هزار تکرار مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج تفاوت معنی داری را بین شکل بدن دو تیمار دمایی نشان داد، به طوری که در دمای بالاتر، ماهیان شکل بدن پهن تر و مخروطی، ارتفاع ساقه دمی کمتر و طول سر بیشتر داشتند. نتایج این تحقیق نشان داد که فاکتور محیطی درجه حرارت در مراحل اولیه تکوین در تنظیم شکل بدن ماهی آنجل نقش موثری دارد.
    کلیدواژگان: درجه حرارت، شکل بدن، ماهی آنجل، ریخت سنجی هندسی
  • میترا آرمان *، حسین ریاحی، علی سنبلی صفحات 37-46
    مطالعه حاضر به بررسی فلوریستیکی و اکولوژیکی جلبک های سبزآبی میکروسکوپی چشمه های آب گرم واقع در مرکز استان هرمزگان شامل گنو، خورگو و حاجی آباد پرداخته است. نمونه برداری بر اساس شرایط منابع آبی مورد مطالعه انجام و آنالیز فیزیکوشیمیایی آب این چشمه ها به علت تاثیری که روی ترکیب گونه ای می گذارد صورت پذیرفت، نمونه ها در طیف های مختلف حرارتی جمع آوری شده و بخشی با استفاده از فرمالین 4% تثبیت و بخش دیگر به منظور جداسازی و تهیه کشت خالص در یخچال نگهداری شد. برای شناسایی جلبک های سبز– آبی نمونه برداری شده، از کلیدهای شناسایی معتبر و همچنین از جدیدترین مقالات مورفولوژیک مرتبط به این شاخه از جلبک ها استفاده گردید. به منظور شناسایی، ابتدا صفات کلیدی و تعیین کننده مربوط به هر جنس مشخص و سپس شناسایی بر مبنای این صفات انجام شد. برای خالص سازی جلبک ها از روش کشت های متناوب استفاده گردید. بیشترین تنوع فلور جلبکی در چشمه آب گرم حاجی آباد به دلیل پایین بودن درجه حرارت نسبت به سایر چشمه ها مشاهده شد و در مقابل چشمه آب گرم خورگو به دلیل شرایط محیطی نامساعد کمترین میزان تنوع جلبکی را دارا بود. در هریک از چشمه ها نیز بالاترین میزان تنوع در حرارت های پایین تر مشاهده شد. ضمنا گونه های Jaaginema angustissimum، Jaaginema pseudogeminatum و Jaaginema geminatum در تمام چشمه ها و در همه شرایط دمایی حضور داشتند.
    کلیدواژگان: سیانوباکتری، چشمه آب گرم، فلور جلبکی، تنوع
  • رقیه علی زاده، احسان کامرانی *، محسن صفایی، محمد مومنی، ام البنین طاهری کندر صفحات 47-54
    ماهی شوورت (Sillago sihama) از خانواده Sillaginidae با مقبولیت خوراکی بالا در استان هرمزگان می باشد. تعداد 1204 قطعه ماهی از تیر ماه 1390 لغایت تیر ماه 1391 به وسیله مشتا و شناورها از آبهای ساحلی بندرعباس صید شده و 884 نمونه به منظور آنالیز روابط طول- طول و طول- وزن مورد بررسی قرار گرفتند. بر اساس نتایج به دست آمده، روابط طول- طول و طول- وزن به خصوص رابطه طول کل- طول استاندارد برای نرها (ضریب همبستگی 948/0) و ماده ها (ضریب همبستگی 949/0)، رابطه طول کل- وزن برای نرها (ضریب همبستگی 932/0) و ماده ها (ضریب همبستگی 927/0) و رابطه طول استاندارد- وزن برای نرها (ضریب همبستگی 907/0) و ماده ها (ضریب همبستگی 912/0) همبستگی بالایی با یکدیگر نشان دادند (05/0P<). رابطه طول کل- وزن بدن در نرها به صورت 942/2 x 008/0 y = و در ماده ها 952/2 x 008/0 y = و رابطه طول استاندارد- وزن بدن در نرها به صورت 776/2 x023/0 y =و در ماده ها به صورت 897/2 x 016/0y = محاسبه گردید. با توجه به مقدار b در رابطه طول- وزن نوع رشد این گونه در آبهای ساحلی استان هرمزگان ایزومتریک می باشد.
    کلیدواژگان: ریخت سنجی، طول استاندارد، بندرعباس، Sillago sihama
|
  • Zahra Azh, Iman Sourinejad*, Ehsan Kamrani, Mehdi Ghodrati Shojaei Pages 1-12
    Length weight relationship¡ condition factor and length at first maturity of Indian halibut Psettodes erumei were investigated in the Persian Gulf by monthly sampling of 30 fish from March to February 2012. Mean value of total length and weight were 38.68 ± 9.39 cm and 986.92 ± 756.79 gr¡ respectively. Maximum and minimum values of total length were in August (44.43 ± 6.37 cm) and March (23.27 ± 2.32 cm)¡ respectively. Maximum and minimum values of body weight were in January (1540.73 ± 1358.69 g) and March (134.52 ± 40.13 g)¡ respectively. Analysis of length frequency distribution showed that the most frequent length category was the category of 39-42 cm with 56 fish that is equivalent to 17.89% of total samples. 52.4% of caught fish had a total length less or equal to 39 cm. Total length-weight relation in Psettodes erumei was calculated as W=0.005TL3.284 with R2= 0.973. Regarding significant difference between the estimated b and the number 3 with 0.95% confidence¡ the growth type of this species was determined to be positive allometric in the Persian Gulf. Condition factor was calculated to be 1.57 in Psettodes erumei in the Persian Gulf waters. Condition factor has increased from March to July and then decreased to December. Length at first maturity was estimated to be 39.3 cm of total length in Psettodes erumei.
    Keywords: Length at first maturity, Allometric Growth, Condition factor, Persian Gulf
  • Zahra Roosta*, Abdolmajid Hajimoradloo, Seyed Hossein Hoseinifar, Farzaneh Vakili Pages 13-20
    Fish epidermal mucus and its components provide the first defense line against pathogens. This study was conducted to evaluate the effects of different levels of Lactobacillus acidophilus on antibacterial activity, MIC and some immune parameters of mucus in Puntius tetrazona. Six hundred and thirty fish (0.5 ± 0.03 g) were randomly distributed in 9 aquarium for 3 treatments with 3 replicates (n=70). Fish were fed for 90 days with probiotic supplemented diets (0, 1.5×108and 3×108). At the end of the experiment antibacterial activity against Gram-positive and Gram-negative pathogen Streptococcus faecium and Escherichia coli, respectively, MIC, alkaline phosphatase activity and mucus protein levels were measured. A disk diffusion and microdilution method was used for antibacterial determination. Growth inhibition zone diameters of mucus significantly increased against both bacteria along with increase of probiotic concentration. The serial dilution of 12.5, 25, 50, 100, 200 µl/ml were considered. Alkaline phosphatase activity and mucus protein levels showed a significant differences between probiotic fed fish and control group (P
    Keywords: Anti-Bacterial Activity, Immune of Mucus, Probiotic, Alkaline Phosphatase
  • Arzoo Afshinfar, Ahmad Noori*, Arash Akbarzadeh, Bita Kalvani Neitali, Ehsan Kamrani, Mirmasoud Sajjadi Pages 21-29
    Fish depend on water to supply oxygen demand. Blood plays an important role in oxygen transport. Differences in oxygen uptake, resulting in special blood respiratory factors are arisen from diverse living styles. In this study, blood respiratory factors compared between mudskipper, Scartelaos tenuis, and Liza klunzingeri. Samples were taken from Bandar abbas shore line. Blood sampling was performed from caudal region of fishes. Blood parameters including hemoglobin (Hb), hematocrite (Hct), red blood cell numbers (RBC), mean red blood cell volume (MCV), mean red blood cell hemoglobin (MCH) and mean red blood cell hemoglobin concentration (MCHC) were measured for each species. Results demonstrated that Hct and MCV were significantly higher in L. klunzingeri whereas in S. tenuis, mean value of MCHC was significantly higher. Mean Hb, RBC and MCH were not significantly different between fishes. Considering the lower value of MCV and higher value of MCHC in S. tenuis, it can be concluded that efficiency of oxygen uptake and transport would be higher in compare to L. klunzingeri.
    Keywords: Hemoglobin, Hematocrite, Mean Red Blood Cell, Scartelaos tenuis, Liza klunzingeri, Persian Gulf
  • Maryam Nasrolah Pourmoghadam, Soheil Eagderi* Pages 30-36
    Temperature as an environmental factor, play important role in fish life. Angel fish (Pterophyllum scalare) is one of the most popular fish species that its production has developed in the ornemental fish industery and there is little information about the effect of rearing temprature in the aquarium. Hence, this study was carried out to investigate the effect of temperature on its body shape during the early development using geometric morphometric approach. In total sixty newly hatched larvae reared in two temperature treatments (16 and 28oC) for a period of one month. Then the left side of the specimens were photographed and fourteen landmark points defined and digitised on 2D picture using tpsDig2 sotware to extract body shape data.The extracted data after GPA analysis, were analyzed using DFA and p value of permutation test with ten thousand repetitions. The results revealed significant different between body shape of two treatments showing higher body depth and fusiform body shape, lower caudal peduncle depth and a longer head length in higher temperature. The results confirmed that temperature as important environmental parameter impacts and regulate the body shape of angel fish during early oncogenic development.
    Keywords: Temperature, Body Shape, Angel Fish, Geometric Morphometrics
  • Mitra Arman*, Hosein Riyahi, Ali Sonboli Pages 37-46
    Present study was aimed to identify thermophilic cyanobacterial of three hot spring included, Hajiabad, Khorgoo and Geno located in central part of Hormozgan province. Sampling was done based on water resource condition physicochemical analysis of the water due to a dramatic effect on species distribution was performed, samples collected at different temperature gradients and were divided into two part, one part was fixed in 4% formaldehyde due to minimize quantitative and qualitative changes in phytoplankton and another were kept in a refrigerator for preparing and isolating pure cultures. Taxonomic determination was carried out by morphological characters such as shape, color and size of the cell, colony, thallus and trichome width and length of them shape, size and color of vegetative cells and …, based on artificial valid keys by prepared semi-permanent slides. Results showed these three hot springs have temperature ranging from 33 to 45°C, high distribution of blue-green algae, occurring in Hajiabad spring because of low temperature, in apposite Khoorgoo spring had lowest species distribution because of unfavorable environmental conditions. In each spring also achieved the highest level of diversity at lower temperatures. The species Jaaginema angustissimum, Jaaginema pseudogeminatum, and Jaaginema metaphyticum in all springs and all temperature gradients were present.
    Keywords: Blue-Green Algae, Hot Spring, Taxonomic Determination, Diversity
  • Roghayeh Alizadeh, Ehsan Kamrani*, Mohsen Safaei, Mohammad Momeni, Omolbanin Taheri Kondar Pages 47-54
    Indian sandwhiting Sillago sihama from family Sillaginidae is food acceptability in Hormozgan province. 1204 samples were collected from Coastal Waters of Bandar Abbas by encircling gill net and vessels from July 2011 to July 2012 and 884 samples were investigated for length- length and length-weight relationships.The results indicated that the length-length and length-weight relationships specially total length- standard length relation in the male (r2= 0.948) and in the female (r2=0.949), total length-weight relation in the male (r2= 0.932) and in the female (r2=0.927), standard length- weight relation in the male (r2= 0.907) and in the female (r2=0.912) were highly correlated (P
    Keywords: Morphometric Relationships, Standard Length, Bandar Abbas, Sillago sihama